N°. 9.
MIDDELBURG SCHE
C O
A N
Mt
Donderdag
21 Januarij 1830.
NIEUWSTIJDINGEN.
frankruk.
NEDERLANDEN.
BESIVREN en A DM1NISTRA TIEN.
EVÖI
DUITS.CHLAND.
FRANKFORT den 13 januarij. Z. M de koning van Wnrtemberg
heeft eene nieuwe ridder-orde, onder den naam van Koninklijke
Frederiks-orde ingesteld. Het doel dezer nieuwe instelling is dat van
de nagedachtenis van wijlen Z. M. Frederik, vader des tegenwoordi-
gen Itoningste vereeuwigen. De koning heeft deze nieuwe orde
bereids aan vijftien groot-dignitarissen des rijks opgedragen.
De baron voti Hnmboltnu onlangs van zijne laatste reize door
Middel-Azie, te Berlijn terug gekomen, verhaalt, in het gouverne-
ment van Astrakan eenen fakir (bedel-monnik) gezien te hebben die
sedert 15 jaren, zijne plaats niet verlaten heeft; hij blijft, zoo wel
des winters als des zomers, op zijne hurken zitten in een hoekje van
eene van planken opgeslagen hut, en Iaat de zorg voor zijn eten, drin
ken reiniging, enz., geheel over aan de genen, die zich, uit liefda
digheid daarmede willen belasten.
GROOT-BRITTANJE.
LONDEN den 14 januarij. De publieke schuld van Groot-Brittanje
bedraagt 800 millioenen ponden sterling; de jaarlijksche renten die
aan de rentheffers van den staat worden uitbetaald, beloopen 29 millioenen
terwijl het getal dier rentheffers 288,481 bedraagt. Onder dezelve zijn
er 214 die meer dan 4,000 pond 's jaars trekken; 235,530 dier rent
heffers ontvangen echter minder dan 110 pond 's jaars, hetgeen, ver
onderstelt dat ieder dier rentheffers een huishouden van zes personen
had, bij een onverhoopt bankroet, ten gevolge hebben zou, dat
J»4|3«'8o menschen in ellende zouden gedompeld zijn. Het aan vreem
delingen behoorende kapitaal beloopt 12,486,913, en de renten 5,791
pond sterling, zijnde bijna een vier-en-zestigste gedeelte van de geheele
Engelsche schuld.
In Noord-Amerikaomstreeks den Noord-Poolcirkel, worden de
trek-honden bijna even duur betaald als bij ons de paarden; maar de
diensten die zij bewijzen zijn ook buitengemeen. Midden in sneeuw
vallen waar geen spoor van weg meer te vinden iszit de ingezeten
gerust in zijne slede en laat de honden slechts loopen. Zij beginnen
met den neus ginds en herwaards in den wind te steken en rieken
al ligt de sneeuw ook 10 of 12 voeten hoog, hunne woning of een of
ander dorp. Van dat oogenblik af beginnen zij uit alle magt in die
rigting te loopen, en men maakt aldaar, in den winter, met drie hon
den mper spoed dan elders met zes post-paarden.
PARIJS den 1 y januarij. Eenige dagen geleden is zekere vrouw van
Avesnes naar de gevangenis te Douai overgebragt. Deze vrouw heeft
haren zuigeling het hoofd afgesneden. Alles doet echter, voor de eer
der menschheid vermoeden, dat zij niet bij hare zinnen is. Ook heeft
het geregt gelast, dat zij een onderzoek van geneesheeren zou ondergaan.
Het meer van Geneve is volgens de jongste berigtengeheel
toegevroren en wordt in alle rigtingen door voetgangers bewandeld eene
gebeurtenis welke de oudste inwoners van Zwitserland zich niet herin
neren kunnen immer te hebben plaats gehad.
De Messagen des Chambres deelt uit Londen het volgende mede
Men zegt dat lord Aberdeen zeer slechte tijdingen uit Lissabon heeft
ontvangen en dat onze (de Engelsche) consul-generaal de heer Mac-
kenzie zijn ontslag verzocht heeft. Het schijnt dat, hoe meer het tijd
stip der krisis naderthoe woedender dom Miguel wordt. Onlangs
waren te Lissabon verscheidene Groot-Brittannische onderdanen in den
kerker geworpen de consul eischte dien betreffende officiëele ophelde.
ringen van den burggraaf de Santaremdochdeze niet kunnende ver
krijgen begaf hij zich in persoon naar het paleis, alwaar men hem niet
wilde binnen laten. De stoombootdie op Lissabon vaartis met de
pêches als ook met dom Miguels agent die naar Portugal wederkeert
derwaarts uitgezeild.
GRONINGEN den 7 januarij. Men verneemt van goederhand, dat
het Dank-Adresonlangs door vele Ingezetenen van deze stad, wegens
het beginsel van beperkte vrijheid van onderwijsaan onzen geliefden
Koning aangeboden, door hoogstdenzelven met veel welwillendheid is
aangenomen. Onze vaderlandlievende stadgenooten kunnen behalve de
ze koninklijke goedkeuring, in de zaak van dit adres nog meer verblij
dends opmerken. Het is hun een blijk, dat de volksgeest, zonder wel
ken de liberaalste constitutionele regeringsvorm spoedig in aristocratie,
of, gelijk zij eigenlijk behoort genoemd te worden, in oligarchie ver
bastert, hier begint te ontwaken en zulks niet alleen in dezen en genen
stand, maar in alle beschaafde klassen der maatschappij. Buitendien heb
ben rij in de ondertcekeningen van dit adres eene verzekering van toe
nemende verlichting en eensgezindheid onder de aanhangers van ver
schillende geloofsbelijdenissen. Want de petitien van veelal onkundigen
en door priester-invloed bestuurden, die in het vorig jaar in vele ste
den ook van het Noorden eenige onderteekenaars vonden, maakten te
dezer stede geenerlei opgang. Maar op dit dankadres leest men de na-
mfji niet alleen van allerlei Protestanten, maar ook van Roomsch-Ka-
tholijken en eenige Israëliten. Hartelijk wenschen wij, dat zulk eene
eensgezindheid en verlichting blijven toenemen: zonder dezelve is er
voor ons Vaderland en onze stad geen heil te hopen. De geestelijke en
staatkundige dweepersdie schreeuwen, dat de kerk van Christus en
het volk van Nederland in slavernij leven, indien er geene onbepaalde
vrijheid van onderwijs is, doen het niet om dier kerke en diens volks
wille, maar opdat zij alleen wijs mogen zijn en de domme menigte ge
makkelijk kunnen blinddoeken. Zien wij het niet aan den abt Zinzcrling
te Gent, die, hoewel hij in den Catholique met hand en tand ijvert voor
de geheele vrijheid van onderwijswegens schreeuwende mishandelin
gen, aan zijne leerlingen bedreven, dezer dagen voor den regter is ge
roepen Weten wij niet, dat in Sardinië, waar de geestelijkheid het
onderwijs in handen heeft, eene wet is daargesteld dat niemand mag
leeren-lezenten zij hij bewijzen kan 1500 franken vermogen te bezit
ten Spanje en Portugal zijn immers ook sprekende voorbeeldenwelk
cenê gouden eeuw die landen beleven, waar, wegens het vrije, dat is,
door den Staat niet bestuurde en niet beschermde onderwijsde geeste
lijkheid denkt en niet het volk, de geestelijkheid regeert en niet de
wet. Gelukkig ons land waar Jezuïtische woelingen schipbreuk lij»
den tegen de vastheid van den besten Kaning! Gelukkig onze stad,
waar allerlei burgers, verlicht en eensgezind, hunne voorregten inzien
en dankbaar erkennen!
[Het Dank-Adres zelf, waarvan wij reeds in onze •Courant"-Van den
22 december II. hoofdzakelijk den inhoud opgaven, zullen wij, bij
eenige ruimte, in een volgend No. geheel mededeelen,]
BRUSSEL den 19 januarij. De National zegt van goederh»nd te
hebben vernomen, dat eenige hoofden der bekende factie de dolle on
beschaamdheid hebben gehad, om een Fransch diplomatiek agent te toet
sen, ten einde te weten of, ingeval zij van hunne zijde tot eenen op
stand kwamen, zij alsdan op den bijstand van het kabinet der Tuillerien
j konden rekenendoch dat de diplomaat deze slechthoofden en verraders
j des vaderlands, alvorens hen de deur te wijzen, had toegevoegd, dat de
koning van Frankrijk met verontwaardiging en smart gadesloeg hetgeen
er sedert een jaar in de Nederlanden gebeurde; dat hij met droefheid
was vervuld over de buitensporigheden van een handvol oproerstokers,
die, door de voorbeelbelooze zachtmoedigheid waarmede zij waren be
handeld, maar te stouter geworden waren, en dat, wei verre dat zijn
souverein hun eenige de minste ondersteuning zoude verkenenzijn
doorluchtige bondgenoot, de koning der Nederlanden, zoo noodig, op
zijne hulp kon rekenenom hen tot stof te Vergruizen. De zeïiding is
hierop, zegt men, afgetrokken, vol schaamte en verwarring v,an dezen
zoo dwazen en belagchelijken als misdadigen stap te hebben begaan.
VLISS1NGEN den 20 januarijDjeze stad en. Joyeus bieden zoo
vele voordeeien aan voor den handel en de scheepvaart van geheel Ne
derland dat het te verwonderen is dat daarvan niet meer gebruik ge
maakt wordt. Derzelver drie zeegatende Wielingende üeurloo en
het Oostgat zijn voor de grootste en diepgaandste schepen bevaarbaar
zoodat dezelve met alle gelegenheden uit en naar zee kunnen komen.
De gronden van derzelver reede zijn goed en de nabij gelegene anker
plaats Rammekens is eene zeer veilige reede en indien al bij storm
weer de schepen het op de groote reede voor de stad niet konden hou
den hebben zü veilige retraite naar de ankerplaats onder den Springer,
nabij Terneuzen.
De maritime dokhavenwaarin de toegang aan zulks verzoekende
commercie-schepen toegestaan wordt, is geschikt voor de grootste diep
gang blijvende de schepen daarin vlot liggen aan de kaaijen. De wes
telijke haven is voor schepen, geene groote diepgang hebbende, mede
zeer veilig en geschikt; kleine fregatten, brikken, koffen enz. leggen
daarin zeer goed. Er is in beide havens gelegenheid tot het kielen ett
op de hellingen windenom te repareren.
Met alle steden des Rijks heeft mendoor binnenvaart die zeer veilig
is, communicatie, waardoor de goederen van en naar die havens ten
allen tijde (ijsgang uitgezonderd) kunnen vervoerd worden.
Sedert de oprigting van het schooue kustlicht te Westkapelle, heeft
het naderen der kust veel van deszelfs gevaar verloren als kunnende
dit licht zes Duitsche mijlen afstands in de rondte gezien worden.
Een geregeld loodswezen maakt dat de bediening zoo uit als naar zee,
zeer goed ingerigt isgeene willekeurige eischen van de loodsen van
schepen in nood zijn hier geoorloofd ofschoon zulks in de meeste an
dere zeegaten plaats heeft,
Zeer zeldzaam is door ijsgang het inkomen of uircaan naar zee on
doenlijk en in dezen strengen winter hebben wij altoos eene vrije com
municatie gehad, zoo wel uit als naar zee, dewijl schepen naar Ant-
werpen gedestineerddoch die wegens het ijs niet derwaarts konden ko
men, alhier hunne ladingen in pakhuizen, met zeer weinig onkosten,
hebben opgeslagen en weder zeewaarts zijn vertrokken kunnende nu
bij 't eerste open waterhunne ladingen door binnen-vaartuigen naar
derzelver destillatie vervoerd worden met minder kosten als het schip
zelf zulks konde verrigten, en ook met minder gevaar, en welk een
tijdwinst is dit niet voor deze schepen geweest.
Om alle welke redenen, zoo van geschiktheid als^veiligbfjdhet zeer
voordeelig voor den zee-handelaar zonde wezen, van alle onzo. zee-ste
den hier des winters hunne oplage van goederen ter verzending be
stemd te hebben en te doen opleggen die welke men uit zee ver
wachtte, waartoe de noodige schikkingen konden gemaakt worden, daar
dezelve altoos weder konden getransporteerd worden waar zulks verlangd
werd of noodig was.
Meer ongelukken aan schepen en ladingen zijn er voorgevallen en
meer schade is er veroorzaakt in de opvaart van de reede van Vlissingetl,
naar Antwerpen, als op de zeereizen naar Vlissingen zelve; zijnde altijd
de opvaart voor groote schepen niet alleen met gevaar vergezeld, maar
qok aan vele kosten onderhevig.
MIDDELBURG, den 90 Januarij.
Vervolg der waarnemingen op den Thermometerdes morgens 8 uren
en 's avonds om io uren.
Maandag 18 Jan. 's avonds240.
Dingsdag 19 's morg.200. 's avonds, 180»
Woensdag 20 28°.
AANBESTEDI N-G.
Op den 25 Januarij aanstaande zal, bij het Departement van Marine,
bij inschrijving, aan den minst-aannemenden worden aanbesteed, de le
vering, ten dienste van 's Rijks Zeemagt, van:
135,000 NederL Ponden Gerookt Spek.
8,500 Geraffineerd grof hard Zout, en
1,000 Stuks Eiken-houten Spek-Vaten.
Van welke aanbesteding het bestek bevattende de voorwaarden voor
de gegadigden onderanderen ook in het lokaal van het Gouvememenc
van Zeeland ter leezing liggen.
PUBLICATIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der Stad MIDDELBURG
in Zeelandbrengen bij deze ter kennisse vau een iegelijk dien zulk»