N°. 5.
MIDDELBURGSCIIE
COURANT.
Zaturdag
10 Januarij 1829.
jV/£ UTFSTIJDINGE V.
ZEE- I IJDINGEN
K 1
DUITSCH LAND.
FRANKFORT den 4 januari]Van de gebeurtenissen in Bulgarije
heefc men nog geene nadere meer bepaalde berigcetimaar dat de
Turken aan dien kantzoowel als in Klein-Aziein weerwil van het
winterjaargetijdede operaden aanvallender wijze voortzetten, blijkt ook
daaruit, dat, gelijk thans mede uit Jassy gemeld wordt, verscheide af-
deelingen Russische troependie nog naauwelijks van voorgaande afmat
tingen eenig verhaal in Moldavië hadden kunnen nemen, bevel ontvan
gen hebben om tot versterking van den in Bulgarije kommanderenden ge
neraal Roth naar Babadag op te breken.
N E O E 11 L A'N DEN.
RRIISSF.f. den a ianuarii, De marquis dea Trazegnies, geattacheerd
graaf de Celles alhier aangekomen.
Den 7 januarij. De kabinets-courier Hoogenis gisteren namid
dag van hier vertrokken zoomen zegt, met depeches naar Rome belast.
De heer de Potterzijne in vrijheidstellingonder borgtogtver
zocht hebbende, heeft het hoog-geregtshofde daad als crimineel be
schouwende, op gisteren verklaard, dat er geene termen waren om aan
zijn verzoek te voldoen.
Onder de belangrijke adviezen welke onlangs in de vergadering van
de Tweede Kamer der Staten.Generaalbij de beraadslaging over de
begrooting over 1829 zijn uitgebragt, mag men ook bijzonder tellen dat
van den heer Donker Curtiusals hetwelk een punt aanvoert, over
hetwelk in de vergadering der Staten-Generaal nog nooit een enkel woord
was gesproken.
„De 13de afdeeling (wordt daarin gezegd), waarbij weder 400,000
wordt gevraagd ter voorziening in het ontbrekende voor de Roomsch-Ka-
tholijke eeredienstheeft ook mijne opmerkzaamheid getrokken.
Over 1827 is buitengewoon toegestemd eene som van 500,000.
Over 1828,. 400,000.
Nu over 1829,400,000.
Dus reeds, 1,300,000.
„Het schijnt mij hieruit, en uit de antwoorden der regering op de
deswege gemaakte aanmerkingen die nog meerdere aanvragen doen ver
wachten toe, dat het resultaat van het gesloten concordaat, en de in
stelling der bisschoppelijke stoelen, 's lands financien duur zullen te
staan komen.
Ik beslis niet, in hoeverre de aanbouw van hoofdkerken en bis
schoppelijke paleizen door de behoefte wordt geboden of overeen
komstig moet geacht worden, met die nederigheid, welke het kenmerk
behoort te zijn van de apostelen van Hem, wiens rijk niet was van de
ze wereld. Volgens onze grondwet genieten alle gezindheden gelijke
bescherming, en aan de leeraren, welke uit 's lands kas geen of geen
toereikend traktement genieten, kan er één worden toegelegd of het be
staande vermeerderd. Dit alles leidt ontwijfelbaar tot de verpligting
om in de behoeften te voorzien, maar of het ook leiden moet tot die,
om aan zekere gezindheden een uiterlijk éclat te geven boven anderen
en de bisschoppelijke waardigheden eener bepaalde gezindheid te doen uit
blinken door uiterlijk vertoon van wereldsche grootheid en pracht, waar
bij de nederige dienaar van andere gezindten armoedig moet afsteken
dat betwijfel ik.
Intusschen wil ik de sommen ook nu geëischt, om den wille des
vredes en dér eensgezindheidniet weigeren, maar ben geneigd, om in
dit opzigt veel aan de'omstandigheden en aan dé menschelijke zwakhe
den toe te geven, in liet vertrouwen, echter, dat de wijsheid der rege
ring zich' binnen' matige grenspalen zal wéten te beperken en niet te
veel zal toegeven aan eischeri, die te verre kunnen gedreven worden,
en in de hoöp, dat dan de nu geaccordeerde sommen zullentoereiken
voor de behoeften.
Maar een gevoel van de strengste billijkheid' zal mij daarentegen vér-
pligten, om, bij de aanstaande regeling van onze tienjarige uitgaven,
her belang van de leeraren der andere gezindheden, dan die der
Roomsch-Katholieken., in de tegenschaai te leggen j ên ik behonde mij
voor., dan in facto aan te wijzen, (dat derzelver bezoldiging in andere
tijden pn onder anderé omstandigheden geregeld, verre beneden het toe
reikende is; en dat dezelve alzoo paar de uitdrukkelijke bepaling van
art. 194 dér grondwet behoort te worden vermeerderd, niet om meer
éclat aan derzelver eeredienst te gevenmaar 0111 hen ten minste tegen
zorg en kommer voor hun tijdelijk bestaan te behoeden, en waardige en
welopgevoede voorwerpen uit te lokken tot het achtbaar leeraap-ambt,
en ik vertrouwdat dan mijne Katholieke ambtgenootcn deze mijne po
gingen zullen ondersteunen, gelijk ik mij thans tegen het ten hunnen be
hoeve gevraagde niet verZette."
AMSTERDAM den 5 januarij. Het heeft Z. M.bij besluit van den
16 décénlbër jl., nö. 19, goedgunstiglijk behaagd, den schout-bij-liacht
J. J. baron Melvill van Carnbécais een blijk van hoogstdeszelfs tevre
denheid zoo over hetgene door hem als bevelhebber van het Neder-
landsch eskader en als .kommandant en directeur van 's rijks zeemagt in
Oost-Indieals ook in zijne functien als waarnemend raad van Tndie is1
verrigt, te benoemen tot ridder der orde van den Nederlaisdschen Leeuw.
Men herinnert zich, dat de nieuwspapieren melding gemaakt heb
ben van de ontmoeting van het' Nederlandsch- schip de Verwisseling, van
Lissabon komendemet eenen Moorscheu kaper. Deswege zijn door
den Nederlandschen consul-generaal te Tanger vertoogen gedaan, waarop
de keizer van Marocco hem het volgend antwoord heeft gegeven
In naam van den goedertieren en genadigen God; aan den Holland-
schen consul, vol openhartigheid. Salut!
Onze Majesteit heeft uwen brief ontvangen en zich daarvan wel
doordrongen.
Het gedrag van den kapitein van onzen kaper is geweest dat van
eenen onbeleefden man, zonder opvoeding, die niet wist wat hij deed.
„Wij hpbben denzelven daarvoor ernstig berispt, en hebben aan alle
dè bëvelhëbbers van onze gewapende schepen hdn'woord doen geven,
dat zij geene geweldenarijen mectf Zullen plegen tegen'de schepen van de
mogendheden, met welke onze Majesteit in vrede en goede verstand
houding is. Salut 1
Den eersten dag van de maand hemad de eerste 1244 (9 novem
ber 1828)."
's GRAVENHAGE den 5 januarij. Men wil hier thansdat er een
huvelijk op het tapijt zou zijntusschert H. K. H. Prinses Marianne
en een der zonen des Konings van Pruissen.
De minister van birinenlandsche zaken bevindt zich alhier.
Bij de onderscheidene ministerien en bureaux alhier, wordt, zoo
als verzekerd wordt ten gevolge van een onlangs genomen koninklijk be
slui, den eed van geheimhouding afgenomen nopens alles wat zij in de
uitoefening hunner functien mogten vernemen of Zien. Dezelfde' eed is
reels voor eenige dagen te Brussel afgelegd door een aantal ambtenaren
van het algemeen bestuur, alsmede door vele provinciale ambtenaren,
hebende de beambten bij het ministerie van oorlog den eed op 31 de-
cenber in handen van Z. K. H Prins Frederik moeten afleggen.
"VM O» Mi tij Koaluit v«n den
27 december jl. n°. 41ter aanvulling van de met den 2 januarij de2es
jaar;door gewone aftreding openvallende wethouders-plaatsen in de
steten dezer provincie, tot die betrekking bij vernieuwing benoemd j
\oor Middelburg den heer L. C. van Sonsbeeck.
B. Boom.
J. H. Verschoor van Nisse.
C. Boom.
A. M. P. Rocholl.
P. van den Heuvel.
Schansman.
- A. J. Obreen.
H. van Hercules.
ïïog heeft Z. M.bij besluit van den 26 november 1828, n°. 32,
atinjohannes de Rooyte StaveniSse een octrooi voor den tijd van vijf
jarei verleendop de uitvinding van eenen nieuwen hand-zaagmolen
benevens eene premie van 150.
Door den Raad dezer stad zijn bij de Latijnsche School aangesteld
tot conrectorvakant door het emeritaat van den heer J. D. FVeijerman
de heer F. H. Batenburgvoormaals praeceptor bij gemelde school
en ot praiceptor, de heer J. Elink Sterk, doctor in de letteren.
Zierikzee
Goes
Tholen
Vlissingen
Vere
Sluis
Halst
Axel
lergisteren werd alhier het tienjarig bestaan van het Israëlitisch insti-
tuu van onderwijs, onder de zinspreuk Chesed Negnurim gevierd, te
ven met' openbare uitreiking van eere-prijzen aan de meest-verdienste-
lijki der bij dat gesticht onderwezen wordende kinderen.
(ezegde plegtigheid nam des voormiddags ten elf uren een aanvang^
de laartoe uitgenoodigde magten én genootschappen, waaronder de ed.
achb. heer burgemeester dezer stad werd onderscheidenzichbe
nevens de leden dér Israëlitische schöol-commissie en die van den groo-
ten kerkéraadvan het lokaal des instituuts naar het voor de feestviering
bei.emde kerkgebouw begevefi hebbende, beklom de heer J. H. Hendrix
alsvoorzitter der gezegde school-commissiehet spreekgestoelte, in eene
we bewerkte redevoering, en in tegenwoordigheid eener aanzienlijke
veeeniging van toehoorders van onderscheidene standen betrekkingen
enkunné, voordragende: de pligten van ouders omtrent hunne kinderen
in betrekking tot derzelver godsdienstige en zedelijke vormingwaarna:
dotr de kinderen een koorzang zijnde uitgevoerd, tot het onderzoek
humer vorderingen in de onderscheidene vakkenzoo van godsdienstig
als maatschappelijk onderwijswerd overgegaan, bij welk onderzoek de
kinderen niet alleen proeven van hunne vlijt en vorderingen hebben aan
den dag gelegdmaar zelfs eenige zich hebben ónderscheiden door hunne
naaiwkeurige en vaardige beantwoording der vragenwelke hen behalve
dotr de bij het instituut geplaatste onderwijzersde heeren P. Susan en
M.Boasson op aanzoek der meergemelde school-commissié in het bij-»
zorder werden gedaan door der. wel-eerw. heer Ant. van Deinsevice-
president der provinciale commissie van onderwijs, enden heer D.Bor-
kinr Gz.,y presidept-bestuurder van het Middelburgsch departement der
maitschappij tot Nut van 'r Algemeenhebbende het onderzoek zich
uitjestrekt over het naauwkeurig.lezen des Hebreeuwschen bijbels, het
overbrengen vah clenzeiven in dé Néderduitsche taal; de Ilebreeuwsche
en Vederduitsche taalkunde de algemeene geschiedenisde geschiedenis
van de Nederlanden en die der Israëliten de aardrijkskunde, de reken-
kmdeenz.; terwijl ook proefschriften inde beide talen, tot aanwijzing
van de vordering der leerlingen in de schrijfkunst, werden overgelegd.
De prijs-u irdeelingna den afloop van het onderzoek, door de hee
ren M. van Lissa, thesaurier, enN. IV. Praag, secretaris der meerge
melde school-commissie, aan èlf kinderen gedaah zijnde, werd in eenen
docr drie derzelve op eene liefelijke wijze ten uitvoer gebragten He
breeuwschen zang, den welmeenenden dank uitgedrukt, zoo aan de-j-e-
gering als aan de begiftigers, voorstanders en opzigters van het insti
tuut, voor derzelver vereénigde zorgen en wedijver in de-behartiging
der; belangen van dit gestichtterwijl de vertolking van dién zang,
prozaïsch" eft ih de Nederduitsche taal, op eene' zéér "bevallige wijze
werd voörgêdra'geiï door den veelbelóvenden jongeling Henry Samuet
•peer. Zijnde dit letterfeest, na gepaste toespraak én dankzegging
van den voorzitter, den heer Hendrix voornoemd, besloten, en vervol
gens een plegtig gebed uitgesproken voor Z. M. den Koning H. M„ de
Koningin, het Vorstelijk Huis, de gewestelijke en plaatselijke regering
gen, mitsgaders voor al de overige aan- en afwezige wettiglijk zatnen*
gestelde magten en vereenigingen binnen dit gewest; terwijl de plegtigheid
bij afwisseling -door een wel bezet orkest werd veraangenaamd.
Niet weinig vreugde bespeurde men onder de in het instituut terug
gekeerde kinderen, bij derzelver gul onthaal aldaar, en niet minder ge
noegen merkte men op bij de genen welke daarvan getuigen waren;
zijnde het gezelschap dan ook gescheiden onder de hartelijkste toewen-
schingen van den voortdurenden bloei dezer stichting en in de streëlen-
de hoop, dat de pogingeu der commissie, door gepaste medewerking
van besturen en bijdragende leden ook wederom voor het ingetreden
jaar naar wensch moge worden ondersteund.
MIDDELBURG den 8 januarij. Heden zeilde jiaar jyie de schepen
Prbis Frederik kapitein J. F. Scharpernaar Demerarij en Sara Aga-
thd, kapitein L. M. Hoffman, naar Suriname gedestineerd.
