N". 77.
MIDDELCURGSCIIE
COUR
Donderdag
NIEUWSTIJDINGEN.
den 26 junij.
ZEE-TIJDINGEN
MENGELINGEN.
BESTUREN es ADMINISTRATIEN.
ADFERTENTIEN.
DÜU'SCHLAN D.
I"FRANKFORT den 21 ju»ij. De olh'ciele berigtert van den Overtogt
der Russen over de Donau zijn gedagteekend uit de legerplaats
bij Satutinow den 8 junij, en behelzen het volgende: Het moeijelijke
werk, om midden in de rivier ecnen dam te leggen, werd in eenige
dagen, en wel in ecnen omtrek van 4 wersten, uitgevoerd. Dé Tur
ken hadden verschansingen, langs den in hun bezit zijnden oever van
de Donau opgeworpen, tot aan de poort van Izaksza en dezelve van ge
schut voorzien, oin 'ons. (de Russen) den overtogt te beletten. De
stelling van den vijand (-de -Turken) was zeer voordeelig, daar de Turk-
sche oever van de Donau cene reeks van hoogten bevat, die den an
deren oever (de Russische grenzen) behcerschen. De "lurksche batte
rijen beschoten ons. De rcgter vleugel van den vijand werd door eene
ontoegankelijke moeras en de linker door de batterijen van de vesting
Izaksza gedekt. Deze stelling' moest veroverd worden. Daartoe werd
eene brigade jagers te voet, op barken, bij Ismaïl verzameld. Zij
ging onder geleide van eene afdeeling onzer flotille onder zeil. Op de
andere zijde waren twee korpsen vereenigd op het puntwaar de over
togt zou plaats hebben. De keizer, -die in het leger teruggekomen
was, begaf" zich in den avond van den 3 junij naar deze korpsen. Z. M.
beval de verdrijving van den vijand aan gene zijde der rivier en begaf
zich vervolgens naar eene- andere legerplaatswaar eene plegtige gods
dienstoefening gehoudenwerd-, om de hulp des Almagtigen in dit be
slissend oogenblik af te smeeken. Den 8 junij 'snachts ten een uur,
bevond zich de keizer op eene hoogte aan den ingang van den dam,
die naar de Donau leidt. Met het aanbreken van den dag begon eene
batterij van 24 stukken twaalfponders, in gemeenschap met onze flotille
te vurenom de Turksche batterijen tot zwijgen te brengen. De Tur
ken beantwoordden óns vuur met nadruk. Desniettemin gingen onze
troepen in de barken, en de hettman der Zaporogskische kozakken, die
op dit punt aangekomen was, hielp ons met vaartuigen en manschap.
In weerwil van het vijandelijk vuur en de moerassen, bereikten onze
troepen den Turkschen oever. De kapitein der flottille, schoon in het
begin van het gevecht gekwetst, bleef niettemin op zijnen post. Tegen
11 uren waren de vijandelijke batterijen in onze magt. Een derzelven
vloog in de lucht, waarbij 30 man sneuvelden of gekwetst werden.
Acht bataillons en eenige stukken geschut werden aan land gezet, en
de vijand vlood naar de vesting Izaksza, terwijl hij eene der voorste
den in brand gestoken had. De Turken hebben 12 kanonnen2 mortie
ren en 1 houwitser verloren. Ons verlies bedraagt ten hoogste 50 man
dat van den vijand is onbekend.
De stelling des vijands is door onze troepen ingenomen. Binnen
2 of 3 dagen zal de brug voltooid zijn. Den 7 junij waren reeds 4
kozakken in eene boot over de Donau gekomenom eene geschikte
plaats tot de landing op te zoeken. De keizer heeft hen tot ridders be
noemd en tót de garde bevorderd. Den hettman der Zaporogskische ko
zakken heeft Z. M. tot overste benoemd."
GROOT -B RIT TANJE.
LONDEN den 2.1 junij. Uit Lissabon hebben wij hier berlgten tot
den 10 dezer, volgens welke in die hoofdstad de arresteringen en ver
volgingen met tocneiucnjde woede op de ongehoordste wijze voortgezet
werden, en men er vol vrees was dat, indieii dom Miguel en zijne
moeder eindelijk genoodzaakt raogten worden om met een daartoe gereed
liggend fregat te vlugten, zij alvorens de stad uit wraak aan een opge
ruid en tpomeloos gemeen tot plundering en moord overgeven zouden.
Alle handel en alle bedrijven stonden te Lissabon volmaak: stil. De pa
triotten van Porto waren te Coïmbra en hadden hunne voorposten te
Poinbalde voorhoede der Miguellisten was te Leiria. Wat de patriot
ten van Porto belette om door. te tasten, begreep men niet; hunne aar-
seling bedierf veel. Door omkooping en verraderij had de partij der
Miguellisten in de Algarves eene reactie bewerkt, waarbij vele men
schen eu onder anderen de constitutionele kolonel Chateatineuf het leven
verloren hadden. Die provincie was sedert dan volslagen burger-oorlog
ten prooi.
Er is te Kirkaldy, in Schotland, een droevig ongeluk gebeurd.
Verleden zondag avond had zich een buitengewoon aantal menschen ter
kerke begeven, om zekeren predikant Irving te hooren. Weinige oogen-
blikken voor de leeraar den predikstoel zou beklimmen geraakten de bin-
teu van een gedeelte van de gallerij .los, en viel zij met allen die er
zich op bevondenonder een geweldig gedfuisch op de menschendie
beneden waren, neder. De opschudding, welke dit veroorzaakte, was
onbeschrijfelijk, daar elk vreezende dat het gansche kerkgebouw zou in
storten, zieh haastte om ter deur uit te komen. Door den val maar
inzonderheid door het gedrangzijn 27 personen 0111 het leven geko
men, terwijl een nog veel groocer aantal min of meer zware kwetsuren
hebben ontvangen.
F R A N K R IJ K.
PARIJS den 20 junij. De kamer der afgevaardigden heeft gisteren
hare beraadslagingen over het ontwerp van wet op de drukpers ten ein
de gebragt, en hetzelve ten slotte met 266 tegen 116 stemmen aange
nomen.
Men schrijft uit Toulon den 13 junij, dat de divisie onder de or
ders van den scheeps-kapitein Cuvlllferdien dag in zee gestoken was.
Die divisie bestaat uit vier fregatten twee brikken en een bombardeer
galjoot en verder uit 32 transportschepen. Niets is bekend geworden
van hunne bestemming.
NED ER L AND'E N.
BRUSSEL den 21 junij. Het feest van de verjaring der roemrijke
overwinnig, op den 18 junij, nu dertien jaren geleden, in de velden van
Waterloo bevochtenis door de Maatschappij van Waterloo met buiten
gewone plegtigheid gevierd. Bij die gelegenheid is door haar, in de
kerk van het dorp van dien naam, de eerste steen gelegd van een ge-
denkteekenhetwelk ter gedachtenis van die groote gebeurtenis zal wor
den opgèngt.De vice-présidentde lieer Lauwersals daartoe door den
voorzitter der maatschappijZ;* K. II. Prins Frederik der Nederlanden
gemagtigdheeft zulks gedaan. Genoemde heef heeft daarbij cene toe
passelijke redevoering 'gelioudcu, en vervolgens den gedenkpenning, wel
ke, op kosteh der maatfdiappijter gedachtenis Van deZe óVefwirinlHg,
door den uitmuntenden medailleur van Braemtvervaardigd isaan dd
leden uitgedeeld. Op dezen gedenkpenning is het groote monument vooN
gesteld, hetwelk op de plaats der overwinning van wege het gouvemg-
ment gemaakt is.
- In de maand october wordt alhier verwacht de bekende geneesheef
Calldie alhier eenige lessen zal geven in de leer, welke zijnen uaatit
draagt.
's GRAVENHAGE den 22 junij. In navolging Van de Pörtugesche
ministers aan de hoven van Engeland en Frankrijk heeft de ridder Abreti
Limiabuitengewoon gezant van Portugal bij ons hof, in eene nota,
aan den minister van buitenlandsche zaken te kennen gegeven, dat hij
getrouw wil blijven aan den eed, doorhem aan Z. M. den keizer van
•Brazilië en aan het door dien monarch aan Portugal geschonken charter,
■gedaan, met bijvoeging, dat hij alle verdere gemeenschap met de thanj
bestaande PortugésChe regering heeft afgebroken. Te gelijk echter heeft
die gezant aan voornoemden minister verklaarddat hij in zijne fundtiert
zal blijven voortgaanen als zoodanig niets zal nalaten om de erfelijke
en onschendbare regten van dom Pedro en het charter van Portugal te
helpen handhaven.
De Fransche vertaling van het schoone dichtstuk van onzen be
roemden Tollens de overwintering der Nederlanders te Nova-Zcmbla,
vervaardigd door den ijverigen Clavareanziet thans het licht. Achter
hetzelve Zijn eenige andere gedichten van Tollensalsmede eenige stuk
ken van Bilderdijk en van den vertaler zeiven geplaatst. Het aantal in-
teekenaren op deze Fransche vertaling is niet minder dan 1896, van
welke ruim 1400 in de Zuidelijke provinciën te huis behooreneen be
wijsvoorzeker, van de toeneming der belangstelling in die streken van
het vaderlandin de nationale letterkunde.
MIDDELBURG den 25 junij. Volgens ingekomen brief van kapitein
Boot, voerende het schip Middelburgwas hetzelve op den 16 dezer,'
des namiddags ten 3 uren in goeden staat zeilende, zeven mijlen ten
O. Z. O. van Kaap Lezard.
Over den invloed der Maan op vele onzer Gewassen.
De opmerking van den Opper-Houtvester Sauer, in Selanover
den invloed der Maan op het houthakken in de leaderlandsche Letter-
oefening voor de maand junij 1828, n°. vn, lezende, ontstond in mij de
gedachte om mijne opmerkingen nopens den invloedwelken de Maan
op vele onzer Gewassen, zoo niet op alle, uitoefent, ter neder te stel
len en publiek te maken: te meer, daar ik sedert eenige jaren mijne ge
dachten over het zaaijen en het oogsten, zoo veel mogelijk door proeven
In het groot en alzoo practischheb gestaafd gezien. Zoo meen ik
in de eerste plaats te hebben opgemerkt, dat Koolzaad, gezaaid drie i
vier dagen na de nieuwe, tot twee A drie dagen vóór de volle Maan
spoediger opkomt, weliger groeit en dus beter bestand is tegen de aard-
vloo als dathetwelk in het krimpen der Maan gezaaid wordt. Garst
en Tarwe zaaije men ook in het wassen der Maan de ontwikkeling is
daardoor spoediger, en de plant is dus beter bestand tegen de nadeelen,
welke de slak in natte jaren uitoefent. De invloed, welke de Maan
op Appels en Peren, bij hec plukken, heeft, is te algemeen bekend
0111 er iets nader van te zeggen. Lente-vruchten daarentegen zaaije
men bij het krimpen der Maan 0111 den al te weligen groeidie mees
tentijds nadeelig is voor de vruchtzetting, tegen te gaan; zoo leveren,
b. v, Paardeboonenin het krimpen der Maan gezaaid, minder stroo,
maar zijn schottiger als die in het wassen der Maan gezaaid zijn. De
witte Paarde-peën in het wassen der Maan gezaaid geven meer wilde
of zoogenaamde zaad-peënals die in het krimpen der Maan zijn ge
zaaid; Schotsenelenbittere Peën, Bieten enz., in het wassen der Maan
gezaaidmaken hunnen wortel met onderscheidene zij-peesjes gezaaid
111 het krimpen geven zij een gladden en malschen wortel. Hooiin
het wassen der Maan gemaaid, droogt minder spoedig, in het bijzonder
de roode Klaver, als in het krimpen; even zoo is het mij voorgekomen
gelegen te zijn met het Koolzaad, de Garst, Tarwe, Erwten enz.
De hooi- en oogsttijd is daar de tijd van zaadzaaijen nadert de
onbevooroordeelden volgen eens mijne waarneminghetzij in het klein
of wel in het grooten er zich goed bij bevindende zoeken zij met
mij naar de ware reden dezer verschijnselen welkebij de oogsting
mijnes Inziens misschien daarin bestaatdat in het wassen der Maan de
sappen naar boven steigendede natuur als het ware alle pogingen aan
wendt, om de rijpende gesting of het versterf tegen te werken.
R.
De ADMINISTRATEUR van 's Rijks Schatkist in ZEELAND adver-
teerddat van heden af ten zijnen Kantore zullen worden uitbetaald
deop 30 dezer vervallende Tractementen der Leden en Ambtenaren bij
de Regtbanken en Vredegeregtenbij de Posterijen en die der Roomsch-
Katholieke Geestelijkheid.
Middelburg, den 26 Junij 1828. p. p O U S.
J-Jeden middag om 4 uren, trof mij de gevoeligste slag mijns levens,
mijn zeer geliefde Echtgenoot LEENDEIIT van RIEL, werd mij, na
eene genocgelijke Echtverbintenis van circa 23 jaren, in den ouderdom
van 52 jarenaan de gevolgen eener Borstziekte binnen vijf dagen
door den dood ontruktmij nalatende zes zeer bedroefde Kinderen.
Dienende deze tot Bekendmaking binnen deze Stad.
Middelburg M. B van G E N NI P
den 23 Junij 1828. Wed. van Riel.
