N°. 64.
MIDDELBURGSCHE
- duitsciiland.
Dinosdas
den 27 Mei.
NIEUWSTIJDINGEN.
NEDERLANDEN.
O
TURK IJ E.
JASSY den 7 mei. De Russen zijn de Prnth overgetrokken. Heden
morgen, tiisschep 5 en 6 uren, rukten twee eskadrons uhlanen hier
binnen, onder bevel van den overste Loprsudidie zich dadelijk tot
den vorst (hospodar) Sturdza vervoegdeoin hem de in bezitneming des
vorstendoms door Russische troepen aan te kondigen en hem te ver
klaren dat zijne regering was geëindigd. Wat later rukte nog meer ka-
vallerie benevens infanterie 111 deze stad binnen, en tegen 10 uren des
voormiddags kwam de, gelijk bekend is, tot gouverneur der beide vors
tendommen benoemde generaal, graaf Pahlen, hier aan. De divan der
bojaren verzamelde zich dadelijk in het metropolitaan-gebouw0111 daar
de bevelen des heeren gouverneurs te vernemen. Deze verscheen wel
dra in bun midden, en deelde onder hen, te gelijk met het Russische
oorlogsmanifest tegen de Porte, eene proclamatie uit, aan de inwoners
des vorstendoms gerigt en in de Moldaviscbe taal gedrukt. Vorst Sturdza
wordt als gevangene maar met de aan zijnen rang verschuldigde ach
ting behandeld en zalgelijk liet zeggen is morgen over de Pruth
naar Rusland vervoerd worden.
BERLIJN den 18 mei. Z. M. de keizer van Rusland heeft in den
avond van den 7 mei Petersburg verlaten, ten einde zich naar de armee
te begeven. Z. K. H. de grootvorst Michaël heeft den 4 mei de reize
derwaarts aangenomenen H. M. de keizerin heeft den 8 genoemde re
sidentie verlaten en den weg naar Odessa ingeslagen.
FRANKFORT den 19 mei. De commerciële brieven uit Odessa
melden, dat de overtogt over de Pruth den 6 of 7 mei plaats hebben,
en de bezetting van Moldavië en Wallachije den 22 dier maand volbragt
zijn moetdat gelijktijdig de overtogt over den Donau bij Reni en Is-
mail plaats hebben zal, en de operatien van het leger korps, hetwelk
aldaar over den Donau gaan en zich op Varna rtgten moetzullen on
dersteund vyorden door eene landing van 10,000.man bij Varna, te doen
door de uit 10 linieschepen en 6 fregatten bestaande vloot der Zwarte
Zee. De keizer van Rusland zou, volgens deze brieven, den 23 mei
in persoon te Ismail aankomen.
PORTUGAL.
LISSABON den 7 mei. Bij decreet van den 3 dezer zijn werkelijk,
door den infant dom Miguelde drie standen des rijks opgeroepen, om,
dertig dagen na de dagteekening der brieven van bijeenroeping, te Lis
sabon te vergaderen. De drang'der omstandigheden maakt (zoo het
heet) dezen stap noodzakelijk, en hierdoor voldoet hij aan de hem ge
dane vertoogen van de geestelijkheid den adelder regtbanken en al de
kamers. Men twijfelt zeer of door dezen maatregel het gewenschte doel,
de bevrediging des rijks, wel zal bereikt worden. Voor het tegenwoor
dige kan men zeggen dat de burger-oorlog onder ons is uitgebarsten.
De provincie Alentejo is geheel in opstand; er bestaan guerillas zogwel
voor de zaak van dom Miguel als dom Pedro; zij vechten dagelijks en
vernielen alles wat onder hunne handen valt.
De Trombeta kondigt aan dat de inquisitie staat hersteld te worden.
BRUSSEL den 21 mei. De vragen, welke aan de commissie voor
het hooger onderwijs zijn medegedeeld, betreffen, onder anderen, de
gymnasia en welin hoeverre het wenschelijk zoude zijnom het on
derwijs op dezelve zoodanig in te rigten - dat zij niet alleen behoefden
te bevatten de leerlingen welke zich tot de academische studiën voor
bereiden; om dit onderwijs verder uit te strekken dan tot de doode ta-
leu, de meetkunde en de geschiedenisyen alzoo tot hetgeen eene liberale
opvoeding vereischt; en of men hetfelve, immers voor sommige, zoo
danig zoude kunnen uitbreiden, dat de hoogleeraren op de universitei
ten niet behoefden terug te gaan tot de eerste beginselen der weten
schappen.
Ten aanzien der universiteiten is gevraagdof men het onderwijs op
dezelve bëHoorde uit te breiden tot zoodanige vakken, als dienstig kon
den zijn tot het vormen van goede bestuurdersof men de faculteiten
niet onder de universiteiten behoorde te verdeelen; of de landstaal niet
behoorde te worden gebezigd voor het onderwijs in de meetkunde, een
deel van 't rëgt en de heelkunde, en de Fransche taal voor de statistieke
en staatkundige wetenschappen.
Ten opzigte van de akademiesche graden is gevraagd, in hoe verre
menom dezelve graden te erlangenzal moeten bewijzen van de ge
vorderde lessen te hebben bijgewoond en in hoeverre het stelsel van
vrijheid der studiën kan worden aangenomen en toegepastof men van
de studenten in de geneeskunde zal blijven vorderen den voorloopigen
graad in de wetenschappenen of en in hoeverre men de tegenwoordi
ge voorschriften op de theses en promotien zal behouden.
's GRAVENHAGE, .den 22 mei. De bij Zr. Ms. besluit van 9 ja- j
nuarij II. tot leden der algemeene synodale commissie der Hervormde
kerk benoemde heeren, zijn op vrijdag den 16 dezer, als zoodanig
voor de eerstemaal alhier in 's Graveuhage bijeen gekomen, en hebben
hunne werkzaamheden onder het bestuur van de heeren Donker Curtlus
als president, en Dermont als secretaris, voortgezet tot donderdag den
22 dezer zijnde derzelver vergaderingen bijgewoond door Z. Exc. den
minister van staat, belast met het departement voor de zaken der Her
vormde kerkenz.baron van Pallandt van Keppelen den heer secre
taris ea adyiseur Janssen.
DORDRECHT den 22 mei. De kerkeraad der Walsche gemeente
«Ihier heeft, in bijwezen van den weleerw. heer Carp emeritus predi
kant, ter vervulling der vacerende predikantsplaats, op heden bet vol
gend drietal geformeerd: ds. Brand, predikant te Middelburg; Serru-
riercandidaat in.de letteren en godgeleerdheid te Leyden en Deleman,
mede candidaat in de letteren en godgeleerdheid aldaaren daaruit met
eenparigheid van stemmen beroepen den heer Daniël Serrurier.
MIDDELBURG den 21 mei. Het Zeeuwsch Genootschap der We
tenschappen hield heden deszelfs Algemeene Vergadering, in het Museum
alhier.
De heer Vice-Presidentjhr. mr. A. C. van Citters gaf een verslag
van de werkzaamheden en lotgevallen dezer maatschappijsedert de laatst,
vorige Vergadering van den 26 mei 1824.
Het Genootschap op geene der in het programma van f824 voorge-
stelde prijsvragen antwoorden ontvangen hebbende, was de vergadering
buiten de aangename gelegenheid oin eenigen eere-prijs te kunnen toe
wijzen en heeft vervolgens goedgevonden het verlengen van twee reeds
voorgestelde en het uitschrijven van drie nieuwe prijsvragen waarvan
men breeder verslag zal vinden in het eerlang uit te geven programma.
Sedert de Iaatstvorige Algemeene Vergadering zijn tor Directeuren ge-
asstimeerd, de heeren
Jhr. mr. J. C. Schorer Lid der Ridderschap van Zeeland.
Mr. A. M. Becius.
Mr. D. VAN ÜUSSELDORP DE SlJPERvrLLE.
Jhr. mr. J. van Rëigersbergh Versluvs Lid der Ridderschap vart
Zeeland.
D. C. Schippers Az.
A. PlCKE.
Jhr. mr. C. J. Versluvs van Krabbendijke en NieuwlandeLid van
den Stedelijken Raad en Plaatsvervangend Regter bij de Regtbanlt van
eersten aanleg te Middelburg.
L. C. Slicher, Lid van den Raad der Stad Middelburg.
Jhr. mr. E. van Vredenburch Ridder N. L.Gouverneur der Pro
vincie Zeeland.
Jhr. mr. J. A. van der Heim Ridder N. L.Griffier der Staten van
Zeelandalle te Middelburg.
Mr. J. de Backer Officier bij de Regtbank van eersten aanleg te Goes.
P. Damas van Citters, te Middelburg.
E11 zijn, zoo door heeren Directeuren, ais in deze Algemeene Vergade
ring rot gewone Leden benoemdde heeren
Jhr. J. H. van Panhuis Controleur van het Kantoor van Waarborg,
te Middelburg. 6"
P. van Raden, 1 Predikanten bij de Nederduitsche Hervormde Ge-
J. J. van Deinse J meente te Middelburg.
L. M. de Kanter, Arrondissements-IJker voor het derde District de
zer Provincie.
S. Elzo Stratingii, Hoogleeraar in de Geneeskunde, te Gronltfen.
J. Mulder, Predikant bij de Nederduitsche Hervormde Gemeente, ia
Groningen.
J. H. Philipse Hoogleeraar in de Regten te Groningen.
C. Mulder Hoogleeraar in de Kruid-Schei- en Artsenijmengktin-
de, te Franeker.
j. W. Ermerins Hoogleeraar in de Bespiegelende en Natuurkundige
Wijsbegeerte en Wiskunde te Franeker.
J. van Rotterdam Med. Doet. en Hoogleeraarte Gent.
B. van Willis Predikant bij de Herv. Gemeente te Lekkerkerk.
W. Pape Predikant bij de Herv. Gemeente te Heusden.
A. Mensert, Oculist te Amsterdam.
A. F. SiFFLi, Advoknat te Middelburg', en
N. Westendorp Predikant en School-Opziener te Losdorp.
Sedert de laatste Algemeene Vergadéring zjjnin de maandeljjk-
sche Vergaderingen des Genootschaps, gedaan de volgende Voorlezingen
door de heeren
Rekker verdediging van Abrahams gedrag in de opoffering van zijnen
Zoontegen de verdenking van geestdrijverij,
het weldadige van Jezus gedrag, in de opwekking van den
Jongeling te Naïn.
Pous het belang van Sumatra en Java voor den Koophandel van die
Rijk.
belangrijkheid van het Eiland Sumatra, als geschikt om werk
en brood te gevenen om het door colonisatie van tot dwang-arbeid
veroordeelden te doen bewerken.
Over de oorzaken en gevolgen van den Bartholomeus Nacht,
voor de Protestanten in Frankrijk.
De Secretaris de Kanter over ,1ob Baster voorroaals Med. Doet.
Lid des Genootschapste Zierikzee.
E. Epkema over Pisistratus, den Zoon van Hippocrates.
De Wind vereering der nagedachtenis van wijlenden heer mr. J. for*
heije van Citters.
over de redenen, waarom de Godsdienstige verdraagzaam
heid zoo iaat in Europa is tot stand gekomen.
Menalda: over het bestaan van het zedelijk gevoel in den Mensch#
en hoe het kan verdoofd of aangevuurd worden.
over de zedelijke vrijheid van den Mensch.
beantwoording der tegenwerping van de niet algemeenheid
der Goddelijke openbaring, tegen de Goddelijkheid van het Christendom.
During: over hetgeen de Geneesheer in de uitoefening zijner kunst
heeft waar te nemen.
Jhr. A. C. van Citters: over den invloed der Verlichting, gerigc
tegen de gevoelens van Rousseau.
Van df.n Broecke over de Zelfsverbranding.
over bet onderaardsche Vuur.
A. Mokns: over het genoegen, hetwelk de beoefening der Weten
schappen aanbrengt.
Jhr. B. de Jonge: over het dierlijk Magnetismus.
Bal Snijders: over de vorderingen in de kennis en beoefening van
het Regt, door de 'verlichting en beschaving te weeg gebragt.
Van Dusseldorp de Superville: over bet nut van de kennis der
Geschiedenis der Volken van den ouden en nieuwen tüd voor vele
menschen, in welke betrekkingen zij ook mogen geplaatst zijn.
J. J. van Deinse: over de belangrijkheid der Boeken van het Oude
Verbondook voor den vriend der fraaije Letteren.
J. 'Ad Utrecht Dresselhuis over de oude gesteldheid van Zeeland,
en den geregelcfen gang welke de Natuur gehouden heeft, zoo in het af
knagen der Landen door bet water en het verdiepen der Stroomen, als
in dë wederaanslikkingenaan andere oorden van dit Gewest.
Van Raden: over het doeleinde der beschaving van 'sMenschep
Geest, en de middelen om dat doel te beruiken.
