MIDDELBURGSCHE
COURANT.
N'. 151.
Dingsdag
den 19 December»
NlEUrrSTIJDINGEN.
;.S^?
.-1
TURK IJ E.
KONSTANTINOPEL den 14 november. Gisteren is slhier een Tar
taar vanCaiidia aangekomen, met verscheidene zakken met ooren
waaruit blijkt, dat aldaar gevechten hebben plaats gehad.
Een andere Tartaar is, den 7, van Erzerum aangekomen, met de tij
ding van eene groote nederlaag der P;rzen en van de vlugt van den prins
Abbas-Mirza tot Taiiris.
Den 6 dezer was er raadsvergadering bij de Porte, alwaar 6 per
sonen gebragi warenwelke van eene zamenzwering werden beschuldigd.
Drie van dezelven behoorden tot de vloot, en droegen de nieuwe uni
form. Toen zij verhoord waren, werden zij dadelijk ter dood gebragt.
Oe arrestatien en de teregtstellingen duren steeds voort. Den 10
deed de seraskier voor de poort van Eski-Serail een muselim van een
hoogen rang ter dood brengenen den volgenden dag een kolonel der
nieuwe troepen.
GROOT-BRITTAN JE.
LONDEN den 12 december. Het gouvernement heeft eenen beslis-
senden maatregel genomen in de zaak van Portugal. Gisteren avond is
in de beide kamers van het parlementnamelijk in die der pairs door
graaf Bathursten in die der gemeenten door den heer Canning over
handigd de navolgende koninklijke boodschap
George Rex.
Z. M. berigt het huisdat Z. M. een ernstig aanzoek ontvangen
heeft van de prinses regentes van Portugal, verzoekende, uit krachte
van de oude tusschen Z. M. en de kroon van Portugal bestaande ver-
pligtingen van bondgenootschap en vriendschap Zr. Ms. hulp tegen
eenen vijandelijken aanval van Spanje.
„Z. iM. heeft, sinds eenigen tijd, in vereeniging met zijnen bondge
noot den koning van Frankrijk pogingen gedaan om zulk eenen aanval
te voorkomen en herhaalde verzekeringen waren door het hof van Ma
drid gegeven van het besluit van Z. Kathol. M. ora noch te plegen
noch te gedogen dat van zijn grondgebied gepleegd wierde eenige aanval
tegen Portugal.
„Maar Z. M. heeft met diep leedwezen vernomen dat, niettegenstaan
de deze verzekeringen vijandelijke invallen in Portugal onder de oogen
der Spaansche autoriteiten gedaan zijn door Portugesche regementen die
naar Spanje gedeserteerd waren en welke het Spaansche gouvernement
herhaaldelijk en plegtiglijk zich verbonden had te ontwapenen en te
verspreiden.
Z. M. laat geene poging onbeproefd om het Spaansche gouvernement
de oogen te openen nopens de gevaarlijke gevolgen dezer klaarblijkelijke
toelating.
Z. M. doet deze mededeeling aan de kamer, in het volkomen ver
trouwen dat zij asn hem hare regtschapene medewerking en ondersten-
ning doe ondervinden in het handhaven van de trouw der verdragen, en
in hêt verzekeren van de veiligheid en onafhankelijkheid van het koning
rijk Portugalden oudsten bondgenoot van Groot-Brittanjetegen bui-
tenlandsche vijandelijkheden. G. R."
De heer Canning, na de voorlezing dezer koninklijke boodschap, gaf
te kennendat hij den volgenden dag (heden avond) een adres aan Z.
M. zou voorstellen houdende dankzegging voor de ontvangen mededee-
liugen tevens de sterkste verzekering der medewerking en ondersteu
ning van het huis.
Algemeen wordt opgemelde boodschap door de natie toegejuichtzelfs
de oppositie-bladen prijzen wat de ministers in dezen voor de nationale
belangen gedaan en den koning aangeraden hebben. Er schijnt maar een
gevoelen te zijn, namelijk, dat de vijand dadelijk aangetast en daarin
geen uur moet vertraagd worden tien duizend man en een millioen p.
St. kunnen in het eerste oogenblik dus laat men zich uit, meer afdoen
dan misschien later 100,000 man en 100 millioen p. st, zouden kunnen
uitwerken. De Times gaat in dezen de natie voor. Volgens dat blad
moeten maar op eenmaal en te gelijk zoo veel troepen als mogelijk naar
Lissabon gezondenal de Spaansche kusten met onze oorlogschepen
bedekt, en de 15000 uitgeweken Spaansche familien de bloem en kracht
dier natie voorzien van de noodige wapenen en geldin Spanje terug
geworpen worden.
Bij het gouvernement schijnt nog maar tot het zenden van 5000 man
naar Lissabon besloten te zijn.
Iilen verneemt, dat de bekende Spaansche generaal Quiroga beslo
ten heeft, om van Engeland naar Portugal over te steken en onder de
constitutionele vaandels te dienen, en dat vele honderden van Spaansche
en Italiaansche uitgewekenen zijn voorbeeld volgen en hem vergezellen.
De ministeriele papieren noemen het gedrag van den koning van
Spanje en van zijne ministers onbegrijpelijk. Met eene uitgeputte schat
kist, eene bevolking die tot een staat van ellende gebragt is, waarvan
bet hedendaagsch Europa geen voorbeeld oplevert, zonder publiek cre-
diet en terwijl vreemde benden de vestingen van het rijk bezetten
neemt Ferdinand eene vijandelijke houding aan tegen een naburig land
van hetwelk hij noch hoonnoch belediging ondergaan heeften alleen
ora een afgetrokken beginsel te willen handhaven. Om de zaak van het
despotismus en van theoretisch despotismus doet de koning van Spanje
Portugal den oorlog aan; wel bewust, dat hij hierdoor Engeland den
oorlog verklaart, en dit doet hij tegen den wil van Frankrijk, blijkens
hetgeen de koning aan het parlement verzekertdat hij met zijnen bond
genoot den koning van Frankrijk, gedurende eenigen tijd, pogingen heeft
aangewend, ora dezen aanval voor te komen. Groot-Brittanje heeft den
koning van Spanje mishaagd door het erkennen der nieuwe Staten van
Amerika en door het goedkeuren der vergaderingen die de wettig en
erkende souverein van Portugal in den regeringsvorm van zijn land goed
gevonden heeft te maken, en deze zijn de omstandigheden, onder wel
ke Engeland, tot handhaving zijner goede trouw, zich tot den oorlog
uitrust. Het zoude verwaten zijn de uitkomst van den strijd te voor
spellen. Oorlog is eene rampvoor welke wij gehoopt haddendat Euro
pa in het algemeen en dit land in het bijzonder zou bewaard gebleven
ïijn, maar indien nationaal karaktereenige waarde heeftvorderende
belangen en waardigheid der natie, om een bondgenoot, dien onregt aan
gedaan wordt, te hulp te komen, en dus moet de geheele natie het be-
sluit der ininisters iti dezen ten voile goedkeuren.
Heden is op de rivier aangekomen de stoom-pakketboot üiorgé thi
Fourth, die Lissabon den 5 dezer verlaten heeft, met depêches votH*
het gouvernement. Men zegtdat de oproerige Portugezen binnen Opor
to zünwaar de grootste verwarring heersehte.
N E D E R L A N D E N.
BRUSSEL den 13 december. Het schijnt nog hiet zeker, watineef
de Kamer weder bijeen komt.-^ Naar raen verneemt houdt het antwoord»
van regeringswege gegeven ter zake van eene gemaakte bedenking o^
het punt der loterijen, waarvan de opbrengst weder onder de buitenge*
v.-one middelen van 1827 wordt uitgetrokken, in substantie in: „dat
men bedacht is, om de loterijen zoodanig te wijzigen, dat het sChade-
lijke derzülve 7.00 zeer doenlijk beperkt worde, daar het afschaffen dier
iurigtin^en nog andere bedenking.-.^ i-'-ten het verlies, 't Welk de geld»
middelen daardoor zouden lijdenoplevert."
Het correctioneel geregtshof heeft dezen morgen den commissioti-
nair FarJelaerschuldig bevonden wegens veelvuldigeti woeker, tot een#
boete van 2000 en de kosten veroordeeld.
Verscheidene personen in'de gemeente Boxtel (Noord-Braband)
aangetast zijnde door eene ziekte van eenen besmettelijken aard en waar
aan reeds 10 personen overleden waren, zoo is van wege het bestuur
eene geneeskundige commissie derwaarts gezonden welke onder irieei?
andere zuiverings-middelen de kalkzuur-berookingen bevolen heeftmet
dat gevolg dat men weldra hoopt het kwaad geheel te zien ophouden»
Vier couriers van de commercie zijn gisteren door deZe stad gê*
passeerdallen van Parijs komende en naar Amsterdam gaande.
Volgens de bevelen van het gouvernement, zullen dekrüidmagazij»
nen van Mons buiten de stads muren verplaatst worden.
Den II dezer is te Nalinhes (Henegouwen) overleden Jacobus Her»
iinvauxin den ouderdom van 106 jaren, zijnde geboren te Ger{)innes
4 October 1^20. Hij is driemaal gehuwd geweesten laat 20 kindereil
in leven na. Hij is tot in zijn laatste oogenblik bij het genot zijner
vermogens gebleven en was altijd werkzaam en matig.
Den 15 december, In de vergadering der Tweede Kamer vati he»
den is besloten, dat het rapport der centrale sectie op de wetten VStl
het Budget voor 1827 zal worden gedrukt, om vervolgens op den Ad
dezerte worden behandeld. Waarna is bepaalddatdaags na ge*
melde discussie, eindelijk door de commissie in de zaak van den \ieet
de BiUiies rnpport zal worden uitgebragt.
's GRAVENHAGE den 14 december. Sedert eenige dageh zijn alhief
successivelijk binnen gemarcheerd en gekazerneerd de onderscheidetia
expeditionaire kompagnien behoorende tot dat gedeelte der afdeeling
bestemd naar Nederlands Indiewier verzamelingpunt alhier i».
De punten voor dit gedeelte der expeditie, dat nagenoeg uit J^o*
man infttiterie bestaat, zijn zoo op Texel als te Hellevoetsluis, en zoo»
dra de daartoe bestemde schepen en gelegenheid in gereedheid Zulleü
zijn, zullen de gemelde troepen zich naar huniie bestemming van vertrek
begeven. Van verschillende afdeelingen der nationale militie, meestal
grootendeels uit de Zuidelijke provinciën komende verschaft zulks aU
hier in dit oogenblik eene groote levendigheid.
De andere verzamelplaats voor de naar O. I. bestemde troepenêil
alwaar zich ook eenige der Noordelijke divisien bevinden, is Gent, telt
einde van daar uit de Schelde uit te loopen,
De berigten omtrent den roestand der zieken in Vriesland leverett
nog op vele plaatsen ruime stof tot bekommering voor den aanstaanden
winter. De meesten dergenen die door de ziekte zijn aangetast, blijven
in eenen voortdurenden staat van zwakte die velen ten grave sleept»
In de laatste week van november waren er in de grietenij Schoterland
op eene bevolking van 6000 zielen, nog 200Ö ziek; gedurende diezelf»
de maand zijn aldaar 70 personen overleden, en van i tot 5 decembef
wederfim 10. In de grietenij Doniawerstal bedroeg, op den 5 decern»
ber, het getal zieken 843, op eene bevolking van omtrent 2000 zielen»
Uit WijmbridseradeelUtingeradeel en Haskerland zijn de berigten iet*
gunstiger. In Blokzijl worden nag 120 hu-lpbehoevende zieke huisge
zinnen bedeeld. Van 3 tot 9 december waren aldaar weder 6 personetl
overleden terwijl in gewone tijden het getal dooden in een geheel jaar
dat van 40 zelden te boven gaat. Tot een bewijs, hoe algenleen de
ziekte in sommige streken der grietenij Utingeradeel gewoed beeft, kaïi
men opgeven, dat, blijkens officiële staten, in de dorpen Terhorne 464»
inwoners tellende, slechts 40 zijn gezond gebleven, en in Terkaple ea
Akraarijp op 171 inwoners, slechts 6.
VLISSINGEN den 18 december. De Collecte, welke op den 6 deüef
alhier, van wege heeren burgemeester en wethouders, ten behoeve der
noodlijdenden in de provinciën Groningen Vriesland en Overijssel iS
geschied, heeft opgebragt eene som van f 287 spf bedragende alzoo
te zaraen, met de 1045 welke door de commissie is opgezameld he6
hier ter stede gecollecteerde de som van f 1332 595.
MIDDELBURG den 18 december. Van den 8 tot en met den r^
dezer, zijn te Groningen overleden 58 personen, te weten 47 oude
en 11 jonge dus 4 personen meer dan in de vorige week.
Men heeft te Parijs den 14 dezer de volgende officiële berigten niC
Lissabon van den 5 ontvangen
Dr generaal Claudinede constitutionele troepen van Traz<-os-Mon<
tes kommanderendemeldt van Vinhaesden 23 dat de tnarqnis de
Chaves zich van Miranda op Braganza heeft begevenin welke stad ge
melde marquis benevens de biirggfaaf de Montalegre sedert zijn bin
nengetrokken aan het hoofd van 800 man infanterie, 150 man kav^l-
lerie, en meer dan 13000 man guerillas, zoo Portugezen als Spanjaar
den, onder welke zich lansiers bevinden.
„De opstand is te LombaVinhaes, Branganza en Miranda alge*
meen. De kolonel Valdezverpligt voor de rebellen te vlogten, vindt
zich van den generaal Claudiro afgesneden. Laatstgemelde heeft van dB
kommandanten van Minho en Oporto hulp ingeroepen welke niet dan
300 infanteristen hebben kunnen vereenigetidie Zij naar Amarante heb
ben gezonden,
De marquis d'Angiza kommandant van Minho schrijft van Braga
den 29 dat hij zijne beschikkingen maakt om de hoogten van Tdraeg»
te bezetten.
De generaal Stnbba tracht Oporto te dekkenen de generaal Azè'»