covrM^t,
ii^'#'
N". i49-
MIDDELBURGSCIIE
Donderdag
x^.
den i4 December.
NIEmrSTTJDTNGEN.
Tot
ZEE-TIJDINGEN.
BESTUREN en ADMIHISTRATIEN.
D U I T S C fl L A N n,
X^RANKFORT den 6 december. Door buitengewone gelegenheid heeft
X* men berigten van Konstantlnopel vanden 16 november. Het ter dood
brengen dinirt'^sints de laatste znmenzwcring op eene schrikkelijke wij
ze voort. Meer dan 6000 misnoegden zijn, sedert den 22 October,
onthoofd en verscheiden duizenden verdronken geworden. De hoofdstad
is wel rustig, doch de aard dezer rust is uit het evengemelde ligtelijk
OP te maken.
GROOT-BRITTANJE.
LONDEN den 6 decewher. Volgens de laatste berigten uit Columbia
vleit men zich daar wederom met eene minnelijke schikking door de
nisschenkomst van Bolivar, wiens invloed op hec volk alvermogend
scliijnt.
Zie hier de be!nngr>ik3 nanspraak door Bolivaf iiiteesprokenbij
h« overleveren dir door hem vervaardigde constitutie voor de republiek
Bolivia:
Wetgeversu het ontwerp eener staatsregeling voor Bolivia aanbie
dendevind ik mij door ontroering en vrees bevangen, want ik ben
overtuigd van mijne onbekwaamheid in het zamenstellen van wetten.
Wanneer ik overweeg, dat de wijsheid der eeuwen nog geen volmaak
ten grondslag aan de maatschappijen heeft kunnen gevendat een ver
licht wetgever de onmiddelijke oorzaak van het geluk der menschen
en, mag ik mij dus uitdrukken, de vertegenwoordiger der Godheid op
aarde is, hoe bezwarend moet dan niet de verantwoordelijkheid zijn,
welke een soldaat op zich neemt, die onder slaven is geboren, wiens
üihdsheid niets dan ketenenen wiens rijpere jaren niets dan gewapende
kameradeneven als hij gereed om die te verbreken heeft gekend
Ik heb alle krachten mijner ziel ingespannenom u een tafereel mij
ner denkwijze te schetsen, over de beste wijze om vrije menschen, vol
gens door de beschaafde natiën aahgenomene grondregelen, te besturen.
Onze pligten roepen ons om den aanval te wederstaan van twee af
schuwelijke vijanden, die elkander wederkeerig bevechten en ons te gelijk
bestrijden De dwingelandij en regeringloosheid vormen een seduch-
ten oceaan, die met geweld tegen een klein eiland van vrijheid losbreekt,
hetwelk onophoudelijk door storm wordt geteisterd en door het geweld
der golven met vernietiging wordt bedreigd. Ziet daar over welke zee
wij moeten stevenenin eene zwakke bootwelker stuurman zoo on
geoefend is.
(Hier volgen de beschikkingen over de vier magten.)
De president der republiek bij onze staatsregeling is als de zon in
het planeten-stelselzijne onveranderlijke magt bezielt en verlevendigt
alles. Deze hooge magt zal levenslang zijn even als die van den pre
sident van Haïti, want in die stelsels welke geene regeringloosheid toe
laten is het meer dan bij andere noodig een vast punt te hebbenrond
om 't welk de menschen en zaken zich wenden. Men heeft grenzen
aan zijne magt gezet, opdat het algemeene welzijn zijn eenigste doel zij,
en zijne handen zijn gebonden, opdat hij niets zoude verwoesten.
Het is voor Bolivia dat ik de meest volksgezinde regering der we
reld heb gekozen.
Wetgeversde vri.iheid is voortaan in Amerika onvernielbaar. Gij
ziet, dat de woeste natuur van dit land voldoende is om alle form van
monarchiek beheer af te weren. De woestenijen behooren aan de onaf
hankelijkheid. Wij hebben hier geene groote adelijke magten noch hoo
ge geestelijke waardigheden. Onze rijkdommen werden te voren vernie
tigd; thans groeit onze voorspoed aan. Nog bezit de geestelijkheid ha
ren invloeddoch zij is verwijderd van alle geest van heerschappij. Be
roofd van zoodanige steunsels kunnen de dwingelanden geen duurzaam
rijk vestigen en indien eenige heerschzuchtige mannen het mogten wa
gen om zich van de opperste magt meester te makendat dan het lot
Van Dessalines van Christophe en Iturbide hun leere wat hen wacht.
De moeijelijkst op te rigten raagt is die van eenen nieuwen vorst.
Die opgeworpen vorsten welke zoodanig verblind zouden zijn om
hunne troonen op de bouwvallen der vrijheid te vestigen, zouden hun
eigen graf delvenom aan de nakomelingschap te leeren wat het zeg^
onverzadelijke heerschzucht boven vrijheid en roem te verkiezen.
Ik heb de wet der wetten, de gelijkheid zonder welke alle andere
waarborgen en alle andere regten vergaan, onaangeroerd gelaten. Het is
voor haar dat wij opofferingen moeten doen. Ik hab aan hare voeten
den slaven-staat opgeofferd.
Wetgevers I ik ga van eene zaak spreken welke ik in waarheid moest
vergeten. In eene staatkundige staatsregeling moest men geen geloof,
Boch godsdienstige belijdenis des geloofs voorschrijvende godsdienst is
geheel en al zedelijk. Zij bestuurt den mensch inwendig, in zijne bin
nenkamer; zij heeft deti zetel harer heerschappij in zijn hart; zij alleen
heeft het regt rekenschap aan zijn geweten te vragen. De wetten in
tegendeel bepalen zich tot de uitwendige zaken, zij houden zich om zoo
te zeggen aan de deuren en buiten de huizen der burgers.
De godsdienst is het geloof des gewetens. Alle burgerlijke wet op
de godsdienst schokt hare grondvesten; want door een pligt als nood
zakelijk op te leggen, doet de wet de verdienste van het geloof, wel-
k^ de grondslag van de godsdienst is, verdwijnen.
Het behoort niet aan den wetgever om voorschriften betrekkelijk de
godsdienst te gevenwant de wetgever moet straffen op de overtreding
der wetten daarstellen opdat men dezelve niet als eene raadgeving be-
schouwe. Wanneer er geene tijdelijke straf, noch regters om ze toe te
passen, kunnen bestaan, houdt de wet op het karakter van wet te hebben.
Wetgevers door mij eene natie op te dragen heeft uwe grootmoe
digheid alle de diensten, welke men bij mogelijkheid zijns gelijken
bewijzen kan, overtroffen. Ar ware het dat ik de talenten, de deugden
en de genie van den grootsten held bezat, zoude ik evenwel onwaardig
zijn de eer welke gij mij aandoetdoor aan uwe republiek mijne eigene
naam te schenken.
„Wetgevers! gij zijt gelukkig genoeg om voor te zitten bij de be
stemming eener republiek, welke geboren is met eene lauwer-kroonin
de velden van Ayacucha geplukt; van eene republiek welke leven_ zal
onder \vettendoor uwe wijsheid ingegeven te midden der kalmte wel
ke de stormen des oorlogs heeft vervangen."
N E D E R T. A N D E N.
AARDENBURG den 8 december. Reeds voor het ontvangen der
aansclirijving van H. E. G. A. de heeren Gedeputeerde Staten dezer
Provincie, tot het doen eener collecte voor de noodlijdende ingezetenen
der provinciën Groningen, Vriesland en Overijssel, had zich alhier eene
commissie vereenigd tot de inzameling van liefdegiften in deze stad en
in de naburige gemeenten van Sint Kruis en Eede, voor die noodlijden
den hebbende die commissie bestaan uit de heeren J. F. G. van Hoek
predikant bij de Hervormde en P. F. C/aeys pastoor bij de Roomsch
Katholieke gemeeiiten alhier; benevens de heeren A. fermere, regent
van het burger-gasthuis; S. van den Broeckestedelijken ontvanger, F.
A. Blindenbach, secretaris van Eedeen S. Tak, ontvanger van's Rijks
belastingen re Sint-Kruiseji hebben de door dezelve commissie ontvan
gene gelden beloopen te weten van Aardenburg 218 69 van Sint-
Kruis 22, 10, en van Eede 2, 75; welke gelden vervolgens, door
t^sschenkomst van den heer districts-commissaris te Sluis ter beschik^
king van Z. Exc. den heer gouverneur dezer provincie, zijn gestela
geworden.
MIDDELBURG den 15 december. Wij zijn in staat gesteld raede-
deeling te doen van de volgende in Zeeland gedanegiften voor de
hulpbehoevende zieken in de provinciën Groningen, Vriesland en Over
ijssel geproflueerd uit de plaats gehad hebbende algemeene collecte
voor zoo ver het provenu daarvan reeds bij het gouvernement dezer
provincie door de plaatselijke besturen is overgestortalsmede uit de
inzamelingen van bijzondere commissien of personenin onderscheidene
steden en gemeenten der provincie, te weten
Algemeene Collecte,
Middelburg
Zierikzee
Tholen
Goes
Vere
Arnemuiden
Biggenkerke c.
Domburgc. a.
Gapinge
Grijpskerke c.
Kleverskerke
Koudekerke.
ƒ4490
- 480
- 393
- 453
- 169
- 45
- 39
- 74
7
- 39
6
90
50S
18
87
37
OOj
04
77l
835"
76e
60
20
Meliskerke, c. a, 61 65
Nieuwlandc. a. - 40 45
Oostkapelle- 59 47-
Oostsouburg - 28 78
Ritthem, ca.. - 25 625
Serooskerke, ca. - 9 40
St. Laurensc a. - 39 66
Vrouwen Polder, ca. - 21 08
Westkapelle ca. - 46 10
Westsouburg - 17 80
Zoutelaude - 54 05
Goes
Inzameling van bijzondere Commissien of Personen,
door de commissie uit het departement der Maatschappij
Nut van Algemeen
Voor de provincie Groningen 128 38.
-------------------------Vriesland - 117 18.
-------------------------i Overijssel - 3
/248 5(5.
Door den heer notaris Soetehier en eenige zijner vrienden,
naar Groningen en Vriesland, f ^19
(^Het vervolg hierna.'^
Een telegrafisch berigt den 7 te Parijs aangekomenbevestigt de
reeds bekende tijdingen van de snelle vorderingen door de Portugesche
uitgewekenen gemaakt. Na de inneming van Braganpa, welke den 24
november heeft plaats gehad, hadden eenige constitutionele troepen zich
ia het kasteel opgesloten deze hebben den 26 gekapituleerd. De co
lonne uitgewekenen welke door Olivenza is binnengetrokken heeft gee-
nerlei vijand op zijnen marsch ontmoet. De inwoners die zich niet bij
hen voegen, geven hunne wapens over, de grootste onverschilligheid
aan den dag leggende wegens het lot dat het constitutionele gouverne
ment is beschoren. Die colonne, gelijk mede die van den marquis de
Chaves en Silveirais overvloedig van levensmiddelen en geschut voor
zien.
Volgens berigten uit Madrid van den 2 dezer bevond zich het Spaan-
sche gouvernement in de grootste verlegenheid.
Op de beurs te Parijs liep den 8 het gerucht dat Engeland 5000
man troepen te Portsmouth voor Portugal bestemd deed inschepen;
------------------------- --^—-^-^~—
VLISSINGEN den 12 december. Gisteren is alhier met onbepaalde
destinatie ter reede gekomenthe Jasen kapt. J. Sealsvan Londen
met ballast.
Ook zijn sedert eergisterenvoor Antwerpen bestemdop onze reede
aangekomen
The Lincolmkapt. F. Woods van Nieuw- York en die Frau Catha-
rina kapt. M. J. Jessen van Livorno beide met stukgoederen; Maria
Carolina, kapt. J. Moller, van Gothenburg, met timmerhout.
Van Antwerpen zijn de Schelde afgekomen, en van den 10 dezer toe
heden van onze reede naar zee gezeild
Antwerps Packetkapt. L. Hawegh met haver en vlasf he Charles
kapt. P. Priault, met stukgoederen, en Rebecca, kapt. Ch. Dyelt met
haver, alle drie naar Huil; the Duke of Kentkapt. J. Featherston de
Vrouw Helena, kapt, H. de Vries; la Belle Alliance, kapt. O. A, Wil
man; de Vriendschapkapt. T. G. van RhijnNeptunes, kapt. P. J.
Waerens; de Arend, kapt. H. Elbring Herkuleskapt. J. F. Ulrich;.
Peter Mariakapt. C. P. Eggersen de Vrouw .Taantjekapt. J.
Roozc alle negen met haver die Oostzee kapt. T. E. Heitmann en
de Valk kapt, L. de Valck beide met boomschors Zephyr kapt. T.
Davismet tarwe en vlasde twaalf laatstgemelde alle naar Londen.
De Provinciale COMMISSIE van Geneeskundig Onderzoek en Toevoor-
zigtin Zeeland, residerende te Middelburg, zal hare gewone Winter-
Vergadering houden in de Abdij
dags ten 5 uren.
■fli^^R';'•■•l^p■,^ sW^mHB^a
op den 4 Januarij 1827, des namid-
Namens voornoemde Commissie,
Js, DE MAN ]z.. Secretaris.
