MIDDELBURGSCHE
COURANT.
■^1f>~ -■
^:^^-
Dingsdag
den 14 F«l)ruarij»
's?111.-r-r^y.-!f
mBUTFSTIJDIJ^GEN.
NEDERLANDEN.
aï
MIDDELBURG den 13 februari/In de zitting vart de Tweede
Kamer der Staten-Generaal van den 10 dezer waren aan de orde,
de beraadslagingen over het eerslfj boek van het Wetboek van Koophan
del. De isce titel, handelende Fan Kooplieden, is met 6j tegen 2 en
de 2de titelKoopmans-boeken met 41 tegen 27 stemmen aangeno
men, welTie dns aan de Eerste Kamer zullen worden gezonden. De be-
raadstsging över de volgende titel des eersten boeks zoude des anderen
daags worden voortgezet. -"
PARIJS den 10 febroarij.' Dé voorname inhoud van het traktaat'van
scheepvaart, mssdién Engeland ènFnmkiriilt - gesloten, komt daarop-ne
der, dït de wederzijdsche schepen gelijk tonnen- en bakengeld zullen
betalen; dat de koopwaren, onder Engelsche vlag in Frankrijk inge
voerd, niet meer zullen belast zijn, dan die, welke onder Fransche
vlag WO-Tien aangevoerd; dat, met jiilij aanstaande, de vaart op de
wederzijdsche koloniën (de Engelsche Oost-Indische bezittingen uitge
zonderd) onder het genot van gelijke regten zal worden opengesteld.
De generaal Sebastiani in plaats van wijlen den generanl Foy tot
lid der kamer van afgevaardigden verkoren, is, zonder'eenige zwarig
heid als zoodanig toegelaten en heeft reeds zitting genomenmen
heeft opgemerkt, dat hij juist de zitplaats van zij.*jn voorganger geko
zen heeft.
Naar men verneemt heeft de aankondiging, dat de regering voorne
mens is, om in de verdeeling van de vaderlijke nalatenschappen het
regt van. eerstgeboorte te herstellen zoo wel in de departementen als
in de hoofdstad eenen onaangenam:n indruk gemaakt. Dit zou naar
nien verzekert, ten gevolge gehad hebben, dat het ministerie belang
rijke modificatien in deszelfs eerste ontwerp heeft daargesteld.
De Constittitionel behelst het volgende artikel
„Wij vernemen, dat het Russisch leger van Bessarabie verre is van
rustig te zijn. De generaals Wittgenstein en SabanielF kunnen Kunne
soldaten niet terughouden. Men verzekert zelfs dat een detachement
de rivier de Pruth is gepasseerd en tot Jassy hoofdstad van Moldavië,
is doorgedrongen. Dit schijnt zeker, dat keizer Nicolaasovertuigd
van de onmogelijkheid om het verlangen der troepen te onderdrukken,
de noodige bevelen heeft gegeven om Moldavië en Walachye te vero
veren. De tijd van den inval is bepaald op den 15 maart."
Men heeft hier brieven van Corfu van den 3 januarij in welke
gemeld wordt
„Colocotroni is door de regering tot opper-bevelhebber van het leger
in den Peloponesus benoemd en aan het hoofd van ncht duizend man
naar Tripolitsa getrokkenwelke plaats hij stormenderhand ingenomen en
daarbij het geheele garnizoen behalve zes-èn-twintig personenover
den kling gejaagd heeft. Colocotroni is vervolgens naar Patras gemar
cheerd van welke plaats Ibrahim-pacha driemalen heeft beproefd in den
Peloponesus voorwaarts te trekkendoch is telkens geslagen en genood
zaakt geworden in Patras terug te komen."
Brieven van Buenos-Ayres van den 28 October, melden, dat de
vrees voor een oorlog tusschen de vereenigde provinciën van Rio-de-
la-Plata en Brazilië eene rijzing van 25 pet. op de wijnen, de suiker,
rijst en eenige andere artikelen had te weeggebragt.
Brussel den 11 februarij. Men verzekert, dat Z. M. het ontwerp
betreffende het nieuw kanaalhetwelk deze stad in eene zeehaven moest
herscheppen, verworpen heeft.
De hertog van Wellington, gisteren avond met een gevolg van
vijf rijtuigen binnen deze stad aangekomen zijnde, is heden morgen
naar Petersburg vertrokken.
Nijmegen den 10 februarij. De rivier de Waal is sedert, gister
morgen sterk met drijfijs bezet. Het water is wassende. De rivier de
Maas bij Grave is mede wassende en wel 20 duim in 24 urenstaande
hetzelve heden morgen ten 7 uren 2 el 22 duim.
Amsterdam den 8 februarij. Zr. Ms. fregat Maria Reigersbergen
kapt. Coertzen en de korvet Pollux, kapt. Eegzijn den 23 augustus
1824 "if l'St vaderland gezeild, hebben de kust van Guinea aangedaan,
en zijn vervolgens naar Buenos-Ayres gestevend, alwaar de officieren
door de overheden des lands beleefdelijk zijn onthaald. Vervolgens zijn
zij kaap Hoorn de.n 3 februarij omgezeild, naar Valparaiso gestevend
hebben zij aldaar tot 21 maart vertoefd, en de meeste Tiulpbetooning
Ivan de ovièrheden dier plaats ondervonden. Daar het kasteel en de
haven Callao naauw geblokkeerd waren, hebben zij zich naar eene
andere haven in de nabijheid van Lima begeven, en zijn aldaar door
den president Bolivar zeer beleefd ontvangen. Den i o april hebben
zij den togt door den Stillen Oceaan voortgezet en den 15 mei het
■eiland r<roahiVa bereikt.-.--Nj-'v^rVefschfnê; hebb-fii' tagenomcff,
hebben zij den 14 junij een laag eilatidop geene der zeekaarten
rangewezen, op 7 graden 10 minuten zuider breedte en 177 graden 33
hiinuten en 6 seconden lengte oost van Greenwich ontdektbewoond
door koperkleurige mensehenwelkeeven als de overige Zuidzee-
eilanders, wilden diefachtig zijn, en hetzelve het Nederlandsch eiland
genaamd. Den 29 juli.) hebben zij de hoogte van Nieuw Guinea en den
■I augustus de Moluksche eilanden bereikt.
;'r ,.-::'''f'f^ervolg der Redevoering van den heer Dotrenge.
„De bepalingen van het Gouvertiement maken inbreuk op de ouderlij
ke magtVoorwaar een ernstig verwijt. Laat ons zien waarin het be
sta. Men dwingt de ouderszegt menom de opvoeding hunner kin
deren toe te vertrouwen aan lieden, dien zij dit vertrouwen niet waar
dig zouden kunnen keurenen het geweld is bewezenovermits men
om benoembaar te zijn tot lands posten die kunde vereischen op 's landa
scholen zal moeten onderwezen zijn. Dan vooreerst, kan men al onze
onderwijzers, zonder uitzondering, redelijker wijze niet verdacht hou
den, maar veeleer de bedekte gevoelens, often allerminste het gezond
verstand van den vader des huisgezinsin wiens oog alleen deuitheem-
sche onderwijzer niet'verdacht zou zijn.' En ten anderen, is de voor
zorgwaarover men zich beklaagt, op zich zelve wijs en billijk. Allé
regeringen hebben ze in alle tijden genomen. Zij bestond in Belgien
onder het Oostenrijksche GouvernementzooSpaansch alsDuitsch f» voor
de kerk»l^ke bedieningen, voor de burgerlijke" bedieningen, fiti h.fé-i
mand, uit liet kerkelijke of het burgerlijke, heeft er ooit aan gedacrhtj'
om zich daarover te beklagen. De burgertrouw der overheden, der be-*
stuurders, der openbare ambtenaren van allel-jei rahg, hunne opre'gfö-
verkieefdheid aan hun vaderland, moet boven allen twijfel verheven zijn,
zoo wel bij het Gouvernement, als bij de burgers, wier belangen en-'
regten tevens zij moeten kennen verzorgenverdedigen en behoeden»
Het is dus heilzaam en geheel in den geest der grondwet en in 't belang
Ati lands, dat het Gouvernement niet alleen Zijn vertrouwen niet geve
maar zich ook in de wettelijke onmogelijkheid stelle, onl het te geve'rt'
aan hen, die op uitheemsche schol ;n beginselen zijn gaan inzuigen,
strijdig met de beginselen, welke de onze zijn en moeten blijven. Oe
■benoeming rot een Zeer groot aantal ambten behoort aan het Gmiverne-
'ment. Het zou, zonder u te verwittigener ninitner knnncn toevep
trouwen aan hen, wier bij den vreemdeling ontvangene opvoeding gee-
nerlei waarborg zou opleverenterwijl zij grond tot allerlei wantroti-»
wen zou geven. Gij zoudt het Gouvernement daarover geenszins kun
nen berispen want het zou slechts van zijn goed regt gebruik makenj
Hoe kunt gij u dan daartoe geregtigd oordeelen, omdat hetzelve u vooraf
rondborstig van zijn vooniemen verwittigt? In welk opzigt belemmert
zulks de vrijheid der vaders van huisgezinnen in de keuze der opvoeding
en der onderwijzers, welke het hun goed dunken zal hunnen kinderelt
te geven? AI wat daaruit volgen zal is, dat de vader des huisgeziris
die, wetens en met voorbedachten rade, zijnen zoon naar St. AelteB'l
en het seminarium van St. Sulpliceliever dan naar onze athceneUffiS^
naar onze eigene bisschoppelijke seminarienof ook naar ons collegiliiit
philosophicum zal gezonden hebben hem wetens en met voorbedach
ten rade voor Frankrijkliever dan voor zijn Vaderlandzal hebben doefl
opvoeden.
„Het Gouvernement, zegt men nog, moet, onder voorwendsel vflfi
toevoorzigr, zich het monopolium van het openbaar onderwijs niet toe
eigenen hetzelve moet het uitsluitend gebruik van dit of dat school
boek niet voorschrijven. Men wil algemeene vrijheid voor allen hande(
en alle nijverheid. De bedeeling van het onderwijs is ook een bedrijf,
Het beroep van leermeester is ook eene industrie, welke Weij ni^f meef
dart de overige moet belemmeren.
Welmijne heeren wanrover beklaagt men zich tn welk een land
is het onderwijs moer onbepaald vrij? Eldersen juist in bet'land,
vanwaar de onderwijzers, over welker-verlies men jammert, tot ons ko
men, schrijft men uitsluitend en naauwlettend alle de boeken voor*
waaruit men zal hebben te leeren. Hier schrijft het Gouvernement er
volstrekt geen voor. Alle leerwijzen worden gelijkelijk toegelaten. Min-»
schien zou men zich slechts daarover te beklagen hebbendat het Gotl*
vernement, in zijne te groote onpartijdigheid, niet eenige voorregtéil
maar geene*meer aanmoediging ten minste verleent aan de leerwüz«
welke het verlichte algemeene gevoelen, op grond der ondervinding,
voor het beste houdt. Elk onderwijzer kan dien schrijver kiezen elf
volgen, die hem het geschiktste voorkomt, om hetgeen hij leert te
doen begrijpen. Maar, wijl het Gouvernement geen leerboek voor»
schrijft, leidt daaruit niet af, dat het er geen zou kunnen verbieden*
Hoe! (en let, mijne heeren, dat ik van geen hersenschimraig schandaal
spreek) een onderwijzer zal een boeit vervaardigen, waarin hij ziCh
slechts zal toeleggen, om het aandenxen. onzer voorvaderen en dat der
helden, die onder ons onze instellingen, onze vrijheden, alle onze na
tuurlijke, burgerlijke en staatsregten tegen de willekeurige daden van een.
tiran en deszelfs huurlingen verdedigden te veroordeelen en hatelijk te
makenHij zal er een uitsluitend boek van onderwijs der geschiedenis
van maken op het hem aanvertrouwde gestichtEn het gouvernement zoU
de verbreiding van die helsche leer niet kunnen stuitenHetzelve zou
moeten gedogendat men er bij voorkeur de weeke hersens der kinde»
ren mede stijve! Neen, mijne heeren niet alleen zijn regt, maar zijn
pligt is het, om ten spoedigste dergelijke misbrniken te doen ophouden
en den anti-nationalen onderwijzer van zijnen leerstoel te ontzetten of te
doen ontzetten, die Zulk een boosaardig gebruik maakt van het ver-
trouwen, dat men hem schonk.
„Het regt, dai het Gouvernement heeft, niet om deze of die leer»
boeken voor te schrijvenmaar om er eenige te verbiedenstrekt zich
uit en moet zich uitstrekken niet alleen tot geschiedkundige werken,
maar ook tot de godgeleerde boeken, van welk kerkgenootschap ook,
wanneer die boeken tot onderwijs geven dienen en de leer, welke zif
behelzen strijdig is met de wetten van den staatinbreuk maakt op de
regten der burgers en die van de openbare magt.
„Naar dit beginsel, hebben niet alleen onze voormalige regeringen,
maar ook onze voormalige hoogere geregtshoven de groote raad V8«
Mechelende opperste raad van Braband en andereonder zware straf*
fenter vervolging van bét publiek ministerie, en de verdediging van
zékere' stellingen e» de leering uit zekere -boeken, rrffs op «artS-Msw
schoppelijke seminarien, dikwijls verboden,
Qiet vervolg hléma.') -
Ik zeg meeronze wetten zouden nog verder kunnen gaan«onder de ouder»
lyke magt te kwetseix Zij zouden de vaders voUirekt kunnen verbieden, om hunne
Kifideren buitenslands te <ioen opvoeden. Het is weinig minder gevaarlijk de vree|n«
de beginselen in de h-arten der eenvondige burgers te laten wortel schleiea, dan zicll
bloot te stellenze door de beambten van den staat in de waarneming van hunneii
post te zien volgen. De ouderlijke magt heeft die onbepaalde uitgestrektheid ni*l,
welke uwe verbeelding diaraan toeschrijft, zoo min in den natunritaat, als in «Jeft
burgerlijken staat. De reden ste't haar pa'Ien in genenstellige wetten regelen en be
stemmen haar in dezen. De wetten hebben den Romeinschen burger het regt viin IS'
ven en dood over ziine kinderen toegekend. De onze -moeten evenmin den Itioder*
moord in het zedelijke ais in het natuurlijke toelaten. De gevolgen der magt vsci dei)
vadpr over zijnen zoon kunnen wijders niet verder gaan, dsn die der magt vari deil
vader over zich zelven. Wij mogen den geneesheer den regtsgeleerdeden bedt»».
naar van den godsdienst, die in de geneeskunst, de regtsgeleerdheid of in de godgeleerd*
heid cp eene uitheemsche hoogeschool is gegradueerd, afwijzen, zijlfs pp de jifgn,
dat het oordeel gevestigd en de geest yoor verleiding beveiligd is, en go wjlf, |}if
hü bij zijner ontstentenis ons dwingen kan, om de diensten van zijnen zoot» aan tfl
nemen, wül hy deuzelven anti-nationale beginselen zon hebben doen inprenten, f\aijt
den ouderdom waarop alle indruküen onuitwischbare vooroordeelen wprden? E^fli
onverschillige titel, eme vreimde waarHigheid of bedieningeen eenvoudig lintje, ttnf
trJeeok wanneer ze gtenerlei verpligting oplegtkunnen door gfin tnietimin di> Kt*
tiiitgszonder zijn vildnikketijk verlof, aangenomen worden, zegt de grondwet, en gji
wilt, dat de Koning gehouden zyden kweekeling van den vreemdeling aiin te nCf
men, niet slechts als een eenvoudig onderdaan, maar ais een bediende en ambtenwr
van den staat! Ik weet niet of deze ê»»th getncend «ij, m*t titt «Ser 5? ?ij W
geenen deelc redelijk.
