N". 134.
MIDDELBURGSCHE
COURANT.
Dingsdag
NIEUWSTIJDINGEN.
den 8 November.
PORTUGAL.
PORTO den 10 octobrr. Een ontzettend voorval, waardoor een
groot getal familien in diepen rouw zifn gedompeldheeft giste
ren avond op de wandelplaats Garvalhinlio plaats gehad. Op het oogen-
blik dat dezelve door personen van onderscheidene jaren en kunne was
vervuld, is een dier verschrikkelijk hangende rotsen, welke deze wan
delplaats hij de rivier de Duero bedreigen losgeraakt en heeft in zijnen
val eene menigte menschen medegesleept. Het gekraak der rotsen was zoo
ontzettend, dat lieden, die zich buiten alle gevaar bevonden, zich in
de rivier wierpenuit vrees van verpletterd te worden. Men heeft eerst
Aeden beschikkingen kunnen maken om de lijken dezer ongelukkigen weg
te halen, want gisteren durfde niemand zich op die plaats wagen, uit
vrees van eene losschetiring der andere rotsen.
SPANJE.
MADRID den 24 October. Onder de verschillende herderlijkee brie
ven, door onverscheidene prelaten uitgevaardigd, betrekkelijk de tegen
woordige omstandigheden, is die van den bisschop van Lerida bijzon
der opmerkingswaardiginderdaaddezelve bevat niets anders dan de
zuivere zedekunde van onzen Zaligmaker, liefde des naasten en verge
ving van beledigingen. Een diergelijke brief van den bisschop van Co-
ria, dringt ons de aanmerking te maken, dat het wat laat is om thans de
gemoederen tot eensgezindheid te willen vereenigenna die alvorens tot
haat te hebben opgewekt. De geestelijkheid begint de verkeerden weg
te bemerken dien zij heefftbewandeldzij ziet nu, dat de Spanjaarden
in 't algemeen gereed zijn om hunne verbittering op den altaar van het
vaderland te offeren, en dat het aller wensch is een duurzaam gouverne
ment te hebben, door een charter of eenigerhande -staatsregeling ge
waarborgd.
De brief van den bisschop van Lerida eindigt aldusThansdaar
wij slechts éénen godsdienstéénen koningéén vaderlanddat Span
je ishebben en moeten hebben laat er nu ook voortaan maar ééne
stem onder ons zijn. Wij zullen gelukkig zijn indien wij en als Katho
lieken en als Spanjaards zijn vereenigdalsdan zullen wij de gansche
wereld, wanneer deze zich tegen ons wapende, niet vreezen. Het be
wijs hiervan ligt in de oude en nieuwe geschiedenis, in die van Spanje
en andere landen, en voornemelijk in den oorlog tegen Buonaparte. De
grondregel der Katholieken isden koning als souverein en de minis
ters als zijne stadhouders te gehoorzamen, omdat dit Gods wil is."
(Hier wordt uit de Heilige Schrift i Petri 2 vers 13 15 aangehaald.)
DUITSCHLAND.
FRANKFORT den i november, de nieuwe koning van Beijeren be
gint reeds de gunstige verwachtingenwelke men omtrent hem had op
gevat te verwezenlijken. Hij heeft eene bijzondere commissie benoemd
om, onder zijne voorzitting, te raadplegen over dein het krijgswezen
mogelijke bezuinigingen. Den 25 dezer heeft die commissie hare eer
ste zamenkomst onder voorzitting van Z. M. gehad. Men verwacht in
Beijeren eene aanmerkelijke vermindering van den militairen staat.
NEDERLANDEN.
BRUSSEL den 4 november. Bij dispositie van den 30 October, heeft
Z. M. den directeur-generaal der zaken van den Roomsch-Katholieken
eerdienst gelastaan vijf en dertig pastoors en kapellanen uit de provin
cie Luxemburg (bisdom van Namen), welke hoogstdenzelven een adres
van dankbetuiging voor de oprigting vanhet Philosophisch Collegieheb
ben gepresenteerdte kennen te gevendat het den Koning ongemeen
aangenaam is geweest te vernemen dat de maatregelen door het besluit
vanden 14 junij 11. genomen, op hunne regte waarde geschat worden.
De drie etablissementen welke te Luik door de broeders der Chris
telijke scholen werden bestuurd, ziin afgeschaft, even als die van Na
men en Dinant. De broeders zijn vervangen door andere onderwijzers,
die door het gouvernement zijn benoemd.
De heer Draidt, beroemd regtsgeleerde dezer stad, schrijver van
verscheidene werken in dat vakis gisteren in den ouderdom van 40
jaren overleden.
Het bestuur der Rhijn-provincien van het groot-hertogdom Hessen
heeft, den 11 October 11., aan al de burgemeesters eene circulaire ge
zonden, strekkende, om de emigratie der inwoners naar Brazilië te be
letten of ten minste om dezelve niet dan onder zekere voorwaarden
toe te staan. Ten gevolge dezer maatregelen heeft de gendarmerie eene
karavaan van ongeveer 60 emigranten, mannen, vrouwen en kinderen
meerendeels uit het kanton Alzeyte Mentz opgebragt, om naar hun
ne haardsteden te worden weder gevoerd.
GENT den 5 november. Het genootschap van nationale letterkunde ai
mer heeft gisteren deszelfs algemeene vergadering gehouden in welke
de heer Schram een rapport heeft gelezen over de werkzaamheden en den
staat des genootschaps van 1824 tot 1825, aan het einde van welk ver
slag hij hulde deed aan de nagedachtenis van mr. P. van Hemertte
_s Hageen onzen stadgenoot den kanunnik de Bastin den lo»p des
laars overleden. De heer Schrant is, onder algemeene toej«4ehing, we-
oerom op nieuw tot voorzitter verkozen.
-- Niet onbelangrijk is het te weten wat de beroemde Montesquieu
m zijne Pensees diversesover de Jesuiten dacht, die thans weder zoo
zeer het hoofd opsteken. Hij zegt
„Indien de Jesuiten vóór Luther en Calvin mren gekomen, zouden
21) de meesters der wereld zijn geweest.
Ik ben bang voor de Jesuiten. Indien ik eenigen grooten beleedig
m.I zal mi.i en ik zal hem vergeten; ik begeef mij naar eene andere pro
vincie, naar een ander rijk: maar indien ik de Jesuiten te Rome belee-
oig, tref ik hen te Parijs aan; overal omringen zij mij: door de ge
woonte die zij hebben om elkander onophoudelijk te schrijven, blijven
hunne vijandschappen levendig.
i, w'v''?'^'^ sroot bedrog uit te drukken, zeggen de Engelschendat
»s Jesuitisch valsch.','
Wcf^^K^™^'^^ 3 "o^'^mber. Op heden heeft de heer T. A. Cla-
honl' 7'^';"g'^^^o«" hooglceraar in de godgeleerde faculteit aan onze
iZflA P°" gewoon hoogleeraar in voorzeide faculteit
«euer KA<ivütïm^.. de nostorum temporum ad
excoiendam Theologiam opportunitatedat is: over de geschiktheid van
-.tit. ^Wi^i.V-^X
onze tijden voor de regte heofening der godgeleerdheid.
's CRAVENHAGE den 3 m-ember. Z. Exc. de generaal gêaMWf'^
en de kolonel Af>-"«r, welke beide van Cura9ao zijn teruggekójtten-^'-i&e.
vinden zich thans in deze residentie. Naar men verzekert heeft'gCToetB---
de generaal Z. M. een belangrijk rapport betreffende dat eiland aangeboden.
.\lhier ziet het licht de volgende
Oproeping aan de Nederlandkrs ter verzameling van een
f01)ds tot ondersteuning der GRIEKEN.
„Nog duurt in ons werelddeel dnt schouwspel voort, hetwelk, on
der ?oo vele groote gebeurtenissenen opmerkelijke verschijnselen', het
tijdperk waarin wij leven gedenkwaardig onderscheidt. De heldhaftige
bewoners van het beroemde Griekenland voeren met zeldzame volhar
ding, den edelen strijd voor vrijheid en godsdienst. Na eene smadelij-
k» onderdrukking van bijkans vier eeuwen te hebben verduurd, staan zij
In de wapenen tegen hunne overheerschers. Moedig spannen zij al hnnne
krachten in, om zich te ontwringen aan het juk vait een volk, het
welk vreemd aan Europa's grond en zeden, alle zaden van wetenschap
en beschaving in zijn' eigen' boezem verstikt, en den Christelijken gods^
dienst stelt tot een voorwerp van bittere verachting en ondragelijke ver
guizing. Aller oog is met onafgewende opmerkzaamheid geslagen op
dien geduchtcn worstelstrijdtusschen fleren heldenmoed enheerschzuch-
tig geweld. De geheele bevolking van Europa eerbiedigt telkens, met
hooge bewondering, de 'schoone dapperheid eener natie, die de heilig
ste zaak verdedigt, op dien zelfden grond, die door de wonderen der
oudheid vereeuwigd is en zij stort van tijd tot tijd bloedige tranen bij
de tooneelen van moord en verwoesting, die eene onverzoenbare
wraakdoor onverdraagzamen godsdienstijver bestuurdallerwegen aan-
rigt, waar het haar gelukt te zegepralen.
„Hoedanig ook de handelwijze moge zm, A\e AQstaatkundelmtkncht
der betrekkingen, tusschen de volken bestaande aan de Christelijke
mogendheden van ons werelddeel voorschrijftAe menschheid kan niet na
laten het lot te beklagen eener natiediebij eene zoo grootsche onder
neming, overgelaten is aan zichzelveen, zonder bondgenoot of be
schermer, alleen steunt op God en eigen kracht. Al wat edel denkt,
wordt hierbij in gloed ontstokenen in alle landen Iaat zich ten voor-
deele van de zaak der fel bestreden Grieken eene onverdoofbare stem
hooren. Het is geen wonder, dat ook in ons midden die stem zich on
bedwongen verheft. Nederland vindt bij de aanschouwing van dezen
strijdin vele trekken het beeld terug van deszelfs voormalige worsteling
tegenen eindelijke verlossing van tirannij en gewetensdwang de on
sterfelijke geheugenis der vestiging van onzpn vrijen staat, heeft het ka
rakter van on<! volk kennelijk gevormden zij behoudt in alle tijden een*
onwederstaaiibaren invloed op de nationale denkwijs en gevoelens. Van
daar de hulp en toevlu.gt, die steeds van hier aan. alle verdrukten is be
wezen van daar die offers aan rcgtcn welke elders geschonden werden
waarmede de schoonste bladzijden onzer vroegere jaarboeken pronken.
In het tegenwoordige geval zijn het namender eeuwdie wij be
leven, waardig, de namen van beschaving en godsdienst, die ons magtig
roeren. Wie kan de gedachte verdragen d.at onder dien milden hemel
die voor het oude Europa de heerlijkste voortbrengselen van zuiveren
smaak en menschelijke wijsheid tot rijpheid heeft gebragten op dien
grond, waar, voor zoo vele eeuwen, de letterkunde en geleerdheid is
geborenwelker bezitting wij tellen onder de weldaden onzer opvoeding
en van ons maatschappelijk levendat dddr het edel vernuft en het vrije
onderzoek zich zouden moeten buigen voor de wapenen der stugge bar-
baarschheid Liever wenscht elk de verwezenlijking vsn dien schoe
nen droomdat Griekenlandvoormaals de moeder der beschaving van
Europa, herrijze tot een' luister, evenredig aan den trap van verlich
ting dien het Christendom sedert heeft te weeg gebragten andermaal
hare schatten over ons werelddeel verspreide. Is er na de betrekking
des bloeds geene die naauwer is en heiliger dan die des geloofs, heeft
vooral de Christelijke godsdienst tusschen hare belijders een' band van
liefde en broederlijke welwillendheid gelegdvoegende aan den hemel-
schen oorsprong van het Evangelie, wat kan dan de voorstelling Van
duizendqn, die Christus belijden, maar gedoemd zijn tot, en opgeofferd
worden aan het schrikkclijkste martellot, anders uitwerken, dan de vu
rigste begeerte om onze broeders te helpen verlossen De zegepraal te
wenschen van het Kruis over het geestverdoovend en onmenschlievend
Mahometisme wel verre van den Christen onwaardig te zijnbehoort
tot die verhevene gevoelens, waarover men zich voor God nog men
schen behoeft te schamen. Schoon en betamelijk is het verlangen, om
het Christendom met kracht te zien herleven in een land, waar hetdoor
Apostelen is gepredikten hetzelve aldaar op de zeden en het geluk dien
invloed te zien verspreiden, dien het, te midden der verlaging vanden
geest der bewoners onder eene barbaarsche overheersching nimmer heeft
kunnen uitoefenen. Gereedelijk mogen wij de opwekkingen volgen van
eenen godsdienst, die de bescherming van verdrukten, het hulpbetoon
aan ongelukkigenen de ondersteuning onzer broederenbij de verde
diging des geloofs en van hunne eigene welvaart, onder onze eerste
pligten heeft verheven. Wij zegenen de regtvaardigheid der tegenwoor
dige eeuw, waarin de vervulling van zoo heilige pligten door geene
menschelijke magt wordt verhinderd noch belemmerd.
De ondergeteekendenbestuurd door zulke gevoelensen vertrou
wende dat hunne Christelijke landgenooten dezelve met hen
deelen, hebben zich vereenigd, om eene proeve te nemen, wat, bij
zonder in het noordelijk gedeelte van ons koningrijk, tot nut en hulp
der Grieken door zamenwerking van. weidenkenden en vermogenden
in het bijeenbrengen van een gemeenschappeliik fonds, zou kunnen tot
stand gebragt worden. Reeds lang hebben zijmet toejuichingder
gelijke ondernemingen in de meeste landen van ons werelddeel aange
zien; met hun gansche hart hebben zij hulde roegebragt aan hecgeetlt
tot het genoemde eindein de zuidelijke gewesten des rijksis bewerk
stelligd en nog wordt voortgezet. Thans bjjzonderli.ik achten ajj den
tijd geboren om het gevoel hunner medevaderlanders voor de«e zaak
op te wekken, wetende dat, zoq veel trager om te beginnen h«ime
landgenooten doorgaans geacht worden zij gewoon zijn anderen op zjj-
de te streven en somwijlen te overtreffen in kracht van middelen ter be
vordering van een edel en godsdienstig doel.
Het oogmerk der ondergeteekenden zalbij voorraadgenoegzaam