B IJ V o E G S
MIVDELBURGSCHE COURANT
OP DE
Van Zaturdag den 12 Febrüarij 1825.------No.
J9-
''^^^l.Z^S^ ''''"''''-' '-'''' ^-aandekoin
Lfl/er ierigt De tijüingen zijn al meer en meer ongunstig. Reeds heb-
rbe^^wg gezegd dat Oost-Zaandam gernundeerd was; dit hfef, zfchuS
•d dal^L "olf "'"r '^'°°^- Wormerveer, e!, "cïderzou-
•Wc^z^nrr.' c!ü'' 'TV' °°k eenigzins gemundeerd zijn de dorpen
'■«gt d„ schï"'r O^^^J^''^' ^'-i-^ n^ede ontrustend Me
legt dat Schoklaud mede zou overilroomd zijn.
OSTENDE den ■^februari-. Het qevaar alhier enrpde kust van Blanken-
berg is dritiiieiid gewe-js:in eerstsemelde plasts is liet KanonJijkje voor
de woede der jiolven bijna bezweken, zoo dat 'net zeewater langs die plaats
en over de kiaijen lot in de ftad jjedrongen is, nogtans zonder merkelijke
fchade te veruorzaken, terwijl te Blaiikenberg de duinen op vier plaatten be
zweken zijn en alzoo de KeiVrvedijk het water gekeerd heeft.
Iniusfchen mogen wij ons gelukkig rekenen, dat door de middelen welke
tot afkeeriiig van het gevaar, van gouvernements wege zijn aangewend en
fteeds voortgezet geworden, niec alleen het dreigend gevaar, waarin wij nu
gedurende de vier iaatile ro.^anden door zoo vele fiormen verkeerd hebben
is afgeweerd maar zelfs de hoop mogen voeden dat onze zeeweringen alsnu
fpoedtg weder die llerkte znilen hebben, welke de ondervinding deze keer
zoo treffend geleerd heeftdat dezelve hadden verkregen.
Gedurende den hevigen lïorui is te Ostende eene Franlche visfchers floep
alsjiet ware door een wonder, binnen gekomen; de manfchappen, ten getale
van zeveu en twee jongenshielden zich alle aan de raast vast geklemd en
bet vaartuig flingerde en draaide door de branding op Gods genade heen; de
twee jongens zijn over boord gedsgen en omgekomen; de manfchappen, zoo
Wst 21) aan land waren, trokken kousfen en fchoenen uit, en gingen bar-
voets en blootshoofds naar de kerk, om God, voor hunne wonderbare red-
ëJBg te daaken. Zij verhalen een driemastfchip te hebben zien zinken. Een
net hun zeilende fmak is voorbij de haven gedreven; van Blankenberg heeft
men gezien, dat het volk ook aan ii mast gebonden was, en dezelve over
de Paardenmarkt heendoor den hoogen vloed bevoordeeldhet VlisQnglche
gat heeft bereikt.
Te Blankenberg is groote fchade aan de visfchers fchyiteneen derzeJve is
over het duin aan deze kant op het land gezet.
AMSTERDAM den 7 februari]. Allengskens begint men meer omlbndi-
ge berjgten te erlangen, omtrent den loelhnd van Noord-Holland; zi.> bier
het extract uit eenen brief van Zaandam, van gisteren gedagteekend
.j. De fchrikkelijke watersnood welke alhier nog voortduurt, heei't zich
niet bepaald tot Oostzaan, Landsmeer, Ilpendam, Buikfloot enz., maar gis-
teren nadenmiddag viel het hooge water, dat door de dijkbreuk bij Durger-
d«m was binnen gekomen, ook in deze gemeente ter oostzijde, met dat ge
volg, dat ten vier ure reeds alle de bewoners der paden aan die zijde van
Zaandam hunne woningen hadden verlaten en die genenwier omliandigheden
zulk eene fpoedige verhuizing niet toelieten, zich op dat tijdiiip door behulp
fchuitjes lieten redden.
„(n deze laatfte pofuie bevond zich eene vrouw, die acht dagen geleden
bevallen was; deze zag ik (en God weet hoeyeel zulke of in dergelijke ou>
Handigheden zich bevindende menfchen, en dad nog met eenen aanhoudenden
.noordwestert ftormen gedurigen hagel en fneeuw, zich een uur en menig
maal ianger, hebben moeten doen varen) in een open fchuitje; ten vijf ure
■ftond.het water, waarvan de Oostzaander polder overvloeide in de Binnen-
Zaanen ook tegen 9 uren des avonds was reeds de westzijde dezer fted
•cnbrnikbaar, doordien het hooge water van de Binnen Zaan, door de tuinen
«n onderde huizen door, den dijk of weg geheel verkolkte of onderlaagde
100 dat zelfs voetgangers, op zoodanige verkolkte plaats tredende, er tot aan
■de koieên invfeleii, hetwelk veroorzaakte, dat men niet naar Koog, Zaandijk,
Wonoerveer, Wormer en Jisp konde komen, op alle welke plaatfen langen
tijd de noodUlokken werden geluid; zoo als zulks later ook gedaan werd op
Westzaan en Asfendelft. Onmogelijk is het, te befchrijven, welken naren
indruk, bij zulk eeue gelegenheid, alles maakt: ten eerllen het akelige we-
<ier, ten tweeden eene onoverziene nitgertrekiheid water, ten derde de on-
■iDogelötheid om dikwerf zijne beste vrienden te kunnen redden, of eenigen
bijftand te liiedenen eindelijk de vaste overtuiging, dat reeds vele ongeluk-
ikigen bij de ramp het leven hebben ingefchoten.
„Van de westzijde van Zaandam ftortte het water, dat de Zaan niet ber-
,gen-kande, in den Westzaander-polderzoo dat ook die polder thans, even
-als ter Oostzijde, met eene komplete innundatie bedreigd wordt niet alleeu,
maar welke innundatie reegis een klein begin gemaakt heeft, en ook al komt
•bet zoo ver met (dan hetwelk bijna zeker is), zoo zijn toch verre de meeste
bewoners, ook daar, verpli^t, hunne woumgen te houden, door de onbruik-
Owaxhejd van den weg, terwijl de anderen die vooraan wonen, hunue buizen
ïuci verlaten kunnen, dan met door het water te waden.
„.Evenwel is heden morgenten acht uren, het waterdat onszoo zeer hin-
.deriblijven ftilllaan niet alleen maar is zelfs aan de oostzijde twee a drie
.duim gemmderdhoe du veroorzaakt wordt, begrijpt bijna „iemand; dan
■men onderftelt. aat de doorbraak van eenige dijken daartoe aanleiding ka„ ge
geven hebben.
„Hoe dit ook zij het lot der c-gelukkigen is onberekenbaar: op de ge-
.WK-uide dorpen, waar alle lanobouwende zijn, is men van alles beroofd.
Hier te Zaa^am zijn beide de gereformeerde kerken vol vee gezet waar
■tot nog toe wel weinig voeder wordt gegeven, maar evenwel het vee is daar
-droog, en dat is m zulke omftanriigheden al veel. De fchapen loopen allen,
voor zoo verre ook daaronder het water geene llagtoffers heeft -gemaaktop
-den z-eedijk begaande uit den dijk van hier i^aar üuikGoot en v^n hier „a"^
WesL^xaan welke beide veel gekden hebben, en n>et dan door den meeste.
:SSem.!T'' '^'^■'P' «ngrenzende dorpen.
.mtuaterende in den Scnermer boezem, zoodat het water licnd voor Uitaeest
•SÏke' gin:"es"!e""'. 1' Wijde-Wormer bezwS
■toeeri. n? -h "='^'=^''g" daar dit een uitgedroogd en uit^emalei
Men verneemt, dat het aan fchuiten ontbreekt, gefchikt om de onlukti
'ill ^";f "/oed.ren te redden, inzonderheid Lr den ka^t v n öosLt
''beS dïefn^r^M-.'" '""«^Aalmoezeniers Weeshui,. gereedheid to
gmg der elt oogenbhk aangebragt wordende landlieden gemaakt
A.vIST£.xDAM een 8 febrüarij. De gevsanüke en moeiielijbe to-t vtn
de kapjceinen van het Zeemans-Collegieover "de verdronk'en <ireken van
Noord-Holland m den nacht van den 5 dezer, is met d.n besten uitda.; be.
kroond geworden, daar er een aanmerkelijk aantal menfchen uit de kersen en
andere plaatien, waar zij gevlugt waren in veiligheid zjin gebra-t
In den loop van den avond vao dien da,- en gedurende den gebeden zonda.'
en maandag, zijn er een zeer groot gecal geredde menfchen aan de nieuw'e
flads^erberg aangebragt en dadelijk na hunne ontlcheping, door de leden van
het Zeemans-Collegie, m de vertrekken van de nieuwe llads-herberg bij vuren
gebrsgt en van voedfel Toorzien.
Hartvetfcheurend is het gezigt dezer ongelnkkigen, die verkleund vanUonde
en verflagen door het verlies van al hun goed en have fchreijende aan den wal
itappen. Na aldus de noodige verkwikking te hebben genoten, zijn deze
perfonen in rijtuigen en fchuiten, onder geleide der leden van het collegie
litir hei lieerfr, Logementop de Heerenmarkt, de kaferne Oranie-Nüsfaü
en het Aalmoezeniershuis gebragt, om aldaar gehuisvest te worden.
In den vroegen morgen van den 7 zijn er, op eene aanvrage van den in-
fpecteur-generaal J. Blanker, Jz.ter bulpe van den overftroomden Wormer.
dadelijk door de kapiteinen fP-egener en Sr,yderseen vijftig of zestigtal
vaartuigen, bemand met kapiteinen en andere leden van het collegie bene
vens eenige ingezetenen dezer flad derwaarts vertrokken. Deze floepen zijn
nog op dit oogenbhkvoor een groot gedeelteniet weder te rug
Bijna alle de kapiteinen zijn nog afwezig en zijn federt zaturdag'nacht toe
heden met onvermoeiden vlijt op de overftroomde landen bezig geweest fflec
het redden van menfchen en vee; hebbende zij aldaar, volgens bij het col
legie ingekomen berigt van den infpecteur-generaal .£/<,„;t£„eenen onbefcbrfl-
felijken dienst gedaan.
Twaalf uren. Z. Exc. de heer gouverneur heeft omftreeks elf uren de
^•euwe^tads-Herberg 2^n het Y bezochtde inrigtingen tot den eerften ont-
vangst der ongelukkigen aldaar bezigtigd met verfcheidene hunner gefprokcn
en 15 vervolgers m perfoon naar het Tolhuis overgeftoken.
De dijken van de Purmer en van de Schermer waren gisteren in zwakken
Haatdie van Wormer is overgeloopen.
Van Edam en Monn kendam heeft men berigtdat bet water in die fteden
ftaat. Purmerend, uic hoofde van deszelfs ligging in erger toeüand dan de
beide andere fteden, heelt echter berigt, geenen bijrtand meer te behoeven.
üp lerlchelling is eene groote verwoesting ontdaandoor het overilroomen
en do()rbreken der dijken; geheele huizen zij^l ingeiiortde kerk op Mids-
land, bet grootftedorp om de Oost, is opgepropt met vee; alle landen, kaai.
jen en bosichen ftaan onder water.
Op Texel is een dijk digt aan den polder bij den Hoorn doorgebroken
waardoor net land tot aan de Schans of nieuwe redoute gtïoundeerd isge-
lukkiglijk zijn hierbij geene menfchen en flechts weinig vee omgekomen
en. volgens de laatfle berigtenwas het water llerk aan het afloopen.
Van Hattem fchrijft men dat vrijdag door de doorbraak, welke door een
vorigen florm m den zoogenaamden Zwartendijk, bij Kampen, ontflaan was,
het zeewater heen liep en weldra het geheele land in den omtrek tot kort
voor de Had overftroomde, zoodat de landlieden geen tijd hadden om iets van
have en goed te bergen en ter naauwernood hun leven konden redden. Eenige
buizen zijn mgeftort en daarbii een geheel huisgezin in den vloed omgekomen.
De gemeente van Doornfpijk heeft ook zeer in deze ramp gedeeld. De
zee werd door den ftorm zoo hoog opgejaagd, dat dezelve den Kamperdijk
roet geweld orerfloegen die op verfchiUeude plaatfen doorbrakwaardoor
de gemeente OosterwoWe en het lager gelegen Doornfpijk overflroomdeu en
de woningen van drie tot acht voet onder water geraakten. Zes i acht hui-
zen met fchuren, hooibergen, have en vee floegen van den Kamperdijk af
en (lonten, zonder eenige hoop op redding, in de woedende golven. In
Doornfpijk zelve werden ook eenige huizen omver geruktterwiü bijna ana
huizen, omtrent een uur landwaarts in, in puinhoopen vcranderd'zijn en van
vele met dan het ftrooijen dak op palen over is gebleven. Zoo ver men ver
nomen beeft moeten tusfcheu de twintig en dertig menfchen in die gemeente
het leven verloren hebbenhet verlies aan vee is niet te berekenen. Nunfpeec
heeft ook veel geleden.
Van Patten fchrijit men van de fchrikkelijke verwoestingen, die de zee in
die omftreken aangeri^t heeft 5 geheele huizen met al wat daar in was zijn
weggedreven en ook vernam men, dat een man en kind omgekomen wa
ren. Rondom Haroerwijk is ook vele fchade veroorzaast; in de flad zelve
heelt het hooge water veel verlies te weeg gebragten aan de zee\veringen
zal de Ichade aanzienlijk zijn.
De Muiderfluis en zeedijk zijn door den florm zwaar geteisterd-geworden.
Uit \riesland en Overijsf;.'l zijn de tijdingen zeer verontrustend en ziet men
met ongeüuld nadere berigten te gemoet. Van Harlingen meldt men den 5
dat de drie laatfte dagen aldaar in den grootften kommer waren doorgebragt.
Nooit had iets dergelijks daar plaats gehad en nooit was een ftorm zoo ver
woestend geweest. Het getij van vrijdag morgen was allerontzettends-en heeft
eene verwoesting gemaakt, alleraaiidoenliikst om te zien. De beide haven-
hoolden zijn vernield, het farjeshoofdje hec bruggemanshuisjeook de ket
tingbrug zelve zijn weggefpoeld. Naauwelijks tien pasfen buiten de naven-
poort IS het doorgebroken, waardoor dezelve een gedeelte van den muur ver
loren heelt. Ondeifcheidene huizen zijn door do bewoners verlaten. Door
den gruwelijken val van het water zijn de blaauwe trappen uit een gefpoëld
en hier en dasr geweldige gaten in de flraten veroorzaakt. Een kind van de
portierfler van het noorderhoofd is weggefpoeld. Wet de zeedijken om de
Noord IS het flecht gelteld. Vrijdag is er eene doorbraak in den zeedijk bij
Kopzijl geweest, die gelukkig geftopt is. Zaturdag is de dijk bij Lesble-
rum doorgebroken, welke ook reeds herfteld is.
AMSTERDA-M den 9 febrüarij. De commisfie tot onderfteuning der
noofllijdencen is met den meesten ijver en orde bezig. Reeds worden alhier
negen honderd ongelukkigen en twaalf honderd beesten behoorlijk verzorgd
De correspondentie met de plaatfeiijke befturen waar de nood dringend is
IS naar eisch geregeld, met één woord, er wordt niets verzuimd wat teu
beste rtrekken kan.
Inmiddels is de algemeene verwarring op de overftroorade plaatfen zoo
grooten eik een flechts zoo zeer op het redden van menfchen en vee be
dacht dat,men zich tot nogtoe buiten Haat bevindt -omtrent de onderfchei
V uer plaats hebbende on>'elukkii;e omftandi.rhpd^n ""i,»kk 1, —'■"-■' --.■"<^" tot nogtoe omten itaat bevindt -c..,.,„ i/„u=ni.nci.
•«^en burgemeester en wethouderen ^^^.^TlX^'^^^,^^^^ °f Tk""^ bijzonderheden te melden. Wij mogen echter
■««eu,;pT«^fioneel zullen gefchorst wordei, ^crmakelijkhe- j het genoegen hebben hier bij te voegen, dat het water door den zuidw«t«n,
_A^'!^^. '^-V'-- '^'^rk aan het afnemen is.