m
COURANT.
m
MIDDELBURGSCHE
Zaturdag
den 2t Ausustus.
^0. lOl,
^JEVrrST IJ DINGEN.
NEDERLANDEN.
MENGELINGEN.
WA
AFRIKA.
ALF.X,\NDRnï den 21 uinii. (Uit eencn handeli Irief'). Het ei'and
Casfo is door eeiie 500 nian l^erke afdeeliiig troepen van onzen order-
Udninf veroverd Kevvorrien; 800 flaven18 fchepen en 80 ftiikken kanon
»iin de vrMcht dier o^'erwinninz. Scirpanto (een ander eiland ten noord oos
ten van Casfo en het grootfte dor Scoraden) heert z.ch overgegeven en men
p de federt drie jaren ochterftalüae haracsch of fchatting door de inwoners
doen betalen. (leden is Ihrahim Pacha (Je zoon des onder konings) alhier
aan.'ekoren. Handels expeditiën worden thans hier door die des
incognito
oorlogs belemmerd; binnen kor: wacht men een embargo.
ZWITSERLAND.
BAZEL den 8 augustus. De Jefuiten (lellen federt eenigen tijd alle mo
gelijke middelen in het werk, om hunnen invloed in Zwitferland uit te breiden.
In fommige Roomfche kantons fchijnt hun zulks te gelukken; in andere ont
moeten zij eenen (lerken tegenOand. 'Zij hebben zich federt lang overtuigd
dat zij hunne voorname vestiaing in het binnenfte van Zwitferland moesten
zoeken. Tot hierroe hadden zij dezelve aan eenen der uithoeken van ons land
(aan de Ital'aanfche grenzen) in het kleine ftadje Briegin Opper-Wallisfer-
landaan den voet van den Simplon, Zij hebben getracht dezelve naar elders
over te brengen doch werden hierin door vele zwarigheden belet; dezefchij.
nen eindelijk uit den weg geruimden men verneemt dat zij hun hoofdkwar.
tier naar de ftad Friburg znllen overbrengen. Zij hebben aldaar vele begunftl.
gers, maar ook vele vijanden; zulks kan dus aanleiding geven tot groote ver-
deeldbeid.
ITALIË.
LIVORNO den 4 auguUus. (Uit de Augiburger Algemeine Zeitung).
Eene Engelfche ooriogsbrik is gisteren alhier In zes dagen van voor Algiers
aangekomen. Dezelve heeft de tijding mede gebragt dat op den 16 julij de
vrede tusfchen Engeland en den Dey herfteld is. Deze laatlle heeft zich aan
alle de hem opgelegde voorwaarden onderworpen. Een kort bombardement
heeft hem doen zien dat de ftad aan eene gehecle vernieling blootgedeld was
terwijl zijn gefchut de Engelfche fchepen niet kon bereiken.
Een alhier van Smirna aangekomen fcheepskapitein verliaalt dat bij doorden
kapitein-pacha gepraald is, die hem heeft aangekondigd dat hij zich den 3
julij van Ipfara heeft meester gemaakt ;dac 3500 man, die men onder de wapenen
gevonden heeft, ter neder gehouwen zijn, dat 50 vaartuigen en veel gefchut
in handen der overwinnaars gevallen zijn, en dat flechts eene kleine fchuit
met 8 perfonen uit de haven ontfnapt is. Het fort had eene roode en witte
vlag opaehefchen, en verzocht te kapitnleren, maar de groot admiraal wilde
van geene kapitulatie hoeren.
DUITSCHLAND.
FRANKFORT den 15 augustus. Het RusGsch kabinet is thans officieel
onderrigt van de giinüige niaatregeieodie de Porte genomen beeft voor de
Rusfifche fchepen, welke naar de havens van de Levant zeilen. Dezelve
ftaan nu onder bijzondere befcherming der Porte, en, zoolang er in de Turk-
fche havens nog geene Rusfifche confuls aangefteld zijn. moeten zich de on-
derdanen van die mogendheid bij de Oostenrijkfche en Franfche confuls, ter
bekoming van de noodige certificaten en andere papieren, vervoegen. De
Rusfifche fchepen, welke uit de Zwarte zee komen, kunnen den Archipel
ongehinderd binnenloopen, zonder aan vifitatie onderhevig te zijn; doch,
indien zij uit de Middellandfche zee of uit den Archipel komen en havens van
de Porte aandoen, zijn zij aan dezelfde bepalingen onderworpen, als de fche
pen van andere natiën.
De ftsrrekundige David en profesfor Bittner hebben den 8 junij te
Praag een vreemd luchtverfchijnfel waargenomen, waarvan zij de volgende
befchrijving hebben publiek gemaakt:
Bij zonnen ondergang vertoonde zich, boven de zon, eene zeer lichte
zonnen-znilvan eenen pijramidaien vormwelke aan den beoedenkant hoog
rood, doch van boven donkerder rood fcheen. Bij bet ondergaan van de
zon bereikte zij omtrent de hoogte van 5 graden, terwijl zij eene lichte
vnur-zuil geleeken eene fchoone gedaante bad. Deze hoogte behield zij
gedurende 15^20 minuten na zonnen-ondergang; daarna nam zij geftadig af,
naar mate de zon dieper onder den gezigt-einder zonk, en keerde zich met
dezelve meer noordwaarts. Na 9 nten zag men nog een klein gedeelte daar
van, dat zich als een afgeknotten kegel vertoonde. Deze zonaen-zuil was
een zeer fraai en tevens zeer zeldzaam verfchijnfelen verdient vooral de op
merking der natuur.ond:?rzoekers, om dat zij bij eene zeer drooge en heete
lucht en op een zeer grooten affiand te zien was, daar dezelve niet alleen te
Praag, maar ook op verfchillende andere plaatfen in Bohemen is waargeno
men. De warmte was, volgens de thermometer van Reaumur, 17 graden
in defchadmv; de hygrometer wees 211 graden droogteen de barometer
ftond op57'7l''. Des winters, met koude en eene zware luchtis dit
verfchijnfel minder zeldzaam dan des zomers, bij eene lucht, die door groote
hitte verdund is. In 1793, op den 18 januarij des morgens, met eene
koude van 9 graden, zag de heer David, bij Brandeis, voor zonnen-opgang
zoodanigen zonne-zuil, die toen 3^4 graden hoog was; haar onderfle ge
deelte, boven den zonnen-fchijf, was zeer licht, doch het bovenfte bleek
en zwak van hcht. Tot tien uren des ochtends waren fporen van deze zuil
zigibaar; de lucht was toen, bij een kouden O. N. O. wind, insgelijks
helder.
G R O O.T -BRITTANJE,
LONDEN den i^ migustus. In de Amerikaar.fche dagbladen leest men
dat de fenaat en de kamer der reprofentanten van Columbia eene buitengewo
ne ligting van 50,000 man hebben gedecreteerd vp grond dat het, na de
hertelling van het willekeurig gezag in Spanje, niet te voorzien was, dat de
onafhankelijkheid van Columbia door dat land erkend zoo worden.
Te Manchester is eene nieuwe Christenfekte opgeftsanwelker grond-
leerdelling rust op de letterlijke uitlegging van het gebod: Gij zult niet
doodflaan."
Deze nieuwe Christenen onthouden zich derhalve van alle dierlijk voedfel
en leven enkel van voortbrengfelen van het plantenrijk. De uitkomst heeft
het gevoelen, hetwelk langen tijd een twistappel onder de phyfioiogisten is
geweest, bevestigd, namelijk, dat de mensch eene veel betere gezondheid
geniet, wanneer hij zich met planten en meelfpijzen, dan wanneer hij zich
"tt bet vleesch van dieren voedr.
Menigmaal is van de innerlijke of zelf-verbranding gefproken, waar-
Mn de ligchamen van perfonendie zich aan fterk drinken hebben overgege
ven, gezegd worden bloot te Raandoch dit ontzettend verfchijnfel, wsar-
van men tot nr)g roe de uitwéi-kfelen liieerdaii het daarzifn had waargenomenI
is door nitma)d zoo treffv-rd befchreven, dan door kapitein Landolphe dJ3
zich in den jongflen zeo-oorlog tnsfchen Frankrijk en Engeland met roent
onderfcheiden heeft Een mijner luitenants (verhaalt hij) een man vanonge*
veer dertig jaren, was een buitengemeen liefh.'bber van den brandewijni
drinkende daarvan dag voor dag twee d.-sfchen en 's nachts no? eene. OÖ
zekeren dag bragt men mij rapport, dat de luitenant zwaar ziek was. lic
haastte mij aan zijn bed. Reeds verteerde hem de brandewijn van biniian,
en daarbij kwamen hem blaamve vlamnietjes, eenen halven voet lang en vol
komen gelijk aan die van ontïloken fpiritus, n't mond en neusgaten. In dietl
toeftand fprak hij nog, en zeide een op hand zijnde en fchrikkelijken dood
voornic ce zien. Inderdaad vermogt de ha'p der kn-nst niets tegen dit vitar
hetwelk zijn geheele wezen doordrong en dat met fchrikbarendefnelheid werk*
te. Des anderen daags overleed de ongelukkige. Zijn ligchaarü was in iuCtt
verkeerd, en had niets overgelaten dan verkalkte beenderen,
FRANKRYK.
PARY3 den 15 augustus. De koning van Pruisfen heeft, ten aanzien dit
i Rijn-provincien en van Westfalen betzelfde fystema aangenomenhetwelk
de keizer van Oostenrijk omtrent de Oostenrijkfche provinciën in Italië volgti
Hij heeft bedoten, eenen prins van zijn huis töt onder-koning dier provin
ciën te benoemenzonder dat deze echter den titel daarvan zal voeren. Hij
zal die van gouverneur-generaal det nieuwe Pruisfifche provinciën op de beide
Rijnoevers aannemen. "De keuze van Z. M. voor deze waardigheid is ge
vallen op den prins Wilhelm, hoogstdeszelfs broeder, welke zijne gewone
refidentie binnen de ftad Koblentz zal houden.
Bij koninklijke ordonnantie van heden is de cenfour op de dagbladeo
wederom hsrfteld.
BRUSSEL den i8 augustus Brieven van Konjlantinopel meldendat dé
pest in die hoofdftad is uitgebarRen, en er den p julij een zware brand heeft
plaats gehad,
's GRAVENHAGE den 17 augustus. Van Batavia heeft men tiJdiDg*
dat aldaar, den 28 maart 1824 overleden is in den ouderdom van omtrenc
68 jaren, de hoog-eerw. heer Johan Theodoor Ross, emer. profesfor en pre
dikant ridder van de orde van den Nederlandfchen Leeuw wiens nagedach
tenis aldaarwegens zijne verlichte godgeleerdheid en als welbefpraakt rede
naar, nog lang in zegening blijven zal.
's GRAVENHAGE den 18 auguius. Heden is Z. M. de Koning weder
van hier naar het Loo vertrokken.
AMSTERDAM den 17 augustus. (Extract uit eenen partikulieren brief
van Madrid van den s augustus).
j, Ik verneem op het oogenblik, dat men een' aanvang heeft gemaakt met
betalen van het femestre der Vales Realesverfchenen den eerden juliJ
zulks heeft eenen gunftigen indruk op den koers derzelve veroorzaakt, daardis
van 18 op 33 pet. is gemonteerd,"
Verbeterde Düikersklok.
Een Scliotsch blad behelst eene nadere befchrijving van de verbeterde Drif-
kersklokmet welker hulp men thans bezig is aan eene moelje of haven dani
te Port-Patrick te arbeiden. Het is eene foort van kast van gegoten metaal,
waarvan de zijden vier duim dik zijn; de hoogte in 5 voet 3 duim, dew^-
te 4 voet 5 duimnaar het boveneind loopt het werktuig naauwer toe ea
weegt precifelijk 3 ton 15 centenaars. Om het te vervoeren dient een mas-
teloos fchip van 50 4 60 ton, midden op hetwelk eene kraan geplaatst is,
die tot aan de kiel toe doorgaat. Boven aan de klok is eene luchtbnis oÊ'
Oang van 3 duim diameter, die met eene dubbelepers-luchtpompgemeenfchip
heeft, welke op het dek van het fcbip geplaatst is en diewanneer de dui
kers zich in eenige aanmerkelijke diepte bevinden, aanhoudend door vier man
bewerkt wordt. De klok zelve hangt aan eene ketengehecht aan twee
zware bouten, welke in den top geklonken zijn en zoo naar buiten als naar
binnen fterke ringen vormen. De binnenfte dienen, om aan dezelve zware
lasten te hechten welke men met de klok verplaatfen en opwinden wil. B^
het gieten zijn in de zijden tien ronde openingen gelaten, die met dik fcheepi-
i glas geüoten zijn. Van binnen heeft de klok zitplaatfen en een kruisfpar ojb
j er de voeten op te zettenalsook verfcheidcne knoppen waaraan de duikers
hun gereedfchap hangen. Wanneer de klok op eenen vlakken bodem neder-
j komt, kan het water door de kracht der lucbtpomp zoo geheel uit denzelvea
i gehouden worden, dat men bijna droogvoets onder denzelven gaan kan,
doich komt de eene züde op eenen rigchel rotfen te rusten, alsd»n ftaat
er menigmaal drie of vier voet waterin welke de duikers met groote mod-
derlaarzen arbeiden moeten. Alvorens de grondOagen van eenig werk gelegd
kunnen wordenmoeten in dat geval de hinderende rotfen met pik en hou
weel uit den weg geruimd worden. Ter verplaatfing van het gtnis wordt
van boven eene foort van tobbe nedergelacendie vervolgens een weinig op
gehaald ter zijde gevoerd en onderstboven gekeerd wordt. Zijn de rotfe^
voor dezen arbeid te zwaar, dan neemt men toevlugt tot het middel ora de
zelve te doen fpriflgen. Dit wordt op de volgende wijs ten uitvoer gebragt.
Na het boren van het gat in de rots, plaatst men in hetzelve eene blikken
bus met ongeveer een pond buskruid, D.iar de beweging des waters bet t^
gevaarlijk maken zouin de nabijheid der fpringende rots te blijvenen eene
lom of ander foortgelijk middel onder water niet zon branden beeft meo de-
volgende fchrandere wijze bedacht, om de onderzeefche mijn te ontfteken.
Men hecht op het eene eind der kruidbus een blikken pijpje. Op den ffload
I hiervan die boven water onder de düikersklok uitkomtfchuift man met tn*»
fc*nkomst van eenig vet, een verlengllnk en dus, van vadem tot vadem
voortgaande, bereikt men de oppervlakte des waters. Alsdan laat men vatï
het fchipdoor deze vereenigde baizeneen heet gemaakt ftak}e ijzer naar
beneden rollenen zelden mist hetof de bedoelde uitbarsting volgt. De
grond gelijk gemaakt zijnde, worden de grondvesten der waterwerken gelegd.
Zij bertaan meestal uit geweldige vierkant behouwene fteenen van 5 tot 7*
ton gewigt, die van het fchip tot nevens de klok afgelaten zijnde, door de
arbeidslieden gehecht worden aan een werktuig hetwelk aan de binnen ringen
vastgemaakt isen met welks hulp zij aan den fteen de juiste plaatffng ge-
Ivenwaarin hij liggen moet. Zeer veel helpt hierbij de vermindering vaW
zwaarte dezer fteenklompen in het waterzoodanig zelfsdat de werkliedert
verklaren datna de voorafgaande toebereidfelen het gemakkelijker ii ovAet
water te bouwen dan er boven. Zelden wordt -tot dk aotfelwerk eeoig M*
■n
