COURANT»
MIDDELBURGSCHE
No. 73
Dingsdag
den 2p Junij.
fj r E tv ST IJ n l N G B N.
'V->
■f "^siÈ^
NOORWEGEN.
CHRISTiANlA den 28 "^t alsetneéii verwerpen Van ille dekonink-
iHbrvoorftellen. betrekkelijk eenige veranderingen in de conffitune, te
men zoo veel zijnde, nis het voofiïellen eenef nieuwe conditu-
zsmen f;"° ..jg gene zeer opmerkenswaardige gebeurtenis, vooral wan-
Ln bekend zal zijn met deredenen, die het conrtitutionelë comité be-
rihen en welke flechts gedeeltelijk zullen kunnen verfchijnen in
„ogen ^g„ toning zal aangeboden worden. De Wijsheid van fora-
L dtzèt voorftellen is erkend geworden, ook zelfs door hen die dezelve
wT*b?ili hebben. De noodzakelijkheid van het koninklijke Veto, ten einde
dISerende vergadering afhankelijk te doen zyn, .s een ontegen^eggel jk
Sek axioma. De regten. die de Noorweégfche conft.tut.e aan de Ryks-
ve gadefiDg Verzekert, kunnen dus in zoo verre overdreven fchynen, dat de
bénuiten van drie gewone elkander opvolgende ryksdagen kracht van wet heb-
blh en als zoodanig ten uitvoer gelegd moeten worden, zonder de koqmklu-
Vê bekrachtiging te behoeven. Eéne vergadering, van zoodanige tnagt voor-
ïL en die gedurende hare wettige zitting niet door den komng ontbonden
\^n worden, is voorzeker fterkef dan de kroon. Tegen deze waarheden, d.e
dootfommige rainisterielen worden aangevoerd, ftelthet conft.tüt.onele comité
eeTe onoplosbare tegenwerping. - Öe eonftitutie zoodanig als zij is. hetzij
goed of gebrekkig, is vrijwillig en plegtig door den komng in eigen perfoon
aLenomen. toen hij nog koninklijke prins was, Een artikel dezer coriftitu-
ti; bepaalt en bevestigt de regten van den regerenden koning en van zijn ftam-
huis op den troon van Noorwegen. Een ander artikel zegt, dat de koning
en de rijks.vergadering de bijzondere bepalingen der conllitutie kunnen verbe-
teren maar den geest van dezelve niet mogen veranderen Zoo dus eeue
rijks.vergadering zich het regt aanmatigde om veranderingen daar te Hellen in
200 belangrijke artikelen, als degene die de fanctie der wet. de naturalilStie,
de liidsbepaling der vergaderingen van de wetgevende raagt, de uitlluiting van
allen erflijken adel enz. betreffen, zoude het alsdan niet te vreezen zijn dat
zekere, gelukkiglljk thans niet beftaande factie, zich eenmaal van de rijks-
vergadering zoude bedienen, tot het veranderen vanartikelen, betrekkelijk
de regten van het regerend damhuis en die der troonsopvolging? In zoodamge
omnandigheden de onveranderlijkheid der conttitutie handhaven, is den troon
zelven verdedigen en bevestigen, het is aan Z. iVI. den koning en deszelfs
vaardigen opvolger een teeken van gehechtheid en een blijk van die erken
tenis gevenwelke Noorwegen aan deszelfs weldadige regering verfchuldigd
Bovendien, zegt het conftitutionele comité, het karakter der Noorman-
Den. hunne edele geaardheidhun affchuw van omwentelingen, hunne ver
gevo'rderde zedelijke en verftandelijke befchavingalles verftrekt ten waarborg,
dat zij geen misbruik zullen maken van die politieke vrijheid, welke zij zich.
volgens de bewoordingen van Z. M. zelven. zoo waardig hebben weten te
beioonen, door dezelve daar te ftellen en ongefchonden te bewaren, zonder
de minfle onlutten of moeijelijkheden.
Nog andere politieke belangen zijn behandeld gewordendoch het zoude
welligt onvoorzigtig zijn dezelve algemeen bekend te maken. Men weet dat
er onder anderen is gezegd gewordendat de ftaten-generaal van Zweden
«eer naburig zijnde aan het meest antocratifche Rijk der wereld, niet ongaar
ne zouden zien dat hunne Noorweegfche medeburgers van den anderen kant
èene vrijheid handhaafdenal ware zij ook een weinig te veel naar het De-
Bocratifche overhellend. j
Enkele bezadigde leden waren voor het aannemen van fommige der konink
lijke voorftellen onder zekere wijzigingen, maar zij hebben hun bijzonder ge-
voelen opgegevenen aldus is het beüuit hetwelk zich in de gefchiedenis
der wetgevingen in Europa bijzonder zal onderfcbeiden met eenparigheid van
fiemmen daargedeld.
PORTUGAL.
LISSABON den 6 junij. Op heden zijn alhier, in een bijvoegfel tot de
contant van Lisfabon van den 5 dezer, verfcheidene gewigtige komnklijke
decreten publiek gemaakt, als namelijk:
Een decreet van onttiestieuit Bemposta van den 5 dezer gedagteekend
waarbij aan alle perfonen, welke vervolgd zijn wegens ftaatkundige gevoe
lens, door hen tot op den 5 junij 1823 aan den dag gelegd, volkomen am
nestie wordt verleend, met uitzondering1°. van hen die nageze^gdensjunij
bewijzen gegeven hebben van hunnen tegenftand tegen het weuig(_legtttme')
gouvernement; a°. van de deelnemers in den opftand van Oportoinaugustus
18so, aan welken alleen gratie verleend wordt van lijfftraf, maar die het land
moeten verlaten3°. van de bevelhebbers en officieren die de revolutie van
Brazilië bewerkt, en den koning tot het bezweren der eonftitutie van de Por-
tugefche cortes gedwongen hebben; 4°. van degenen die zich iuTralos Mon-
tes tegen de koningsgezinden onder den graaf d' Amarante verzet hebben
S". van diegenen der cortes die zich fchandelijk verklaard hebben tegen den
koning en de koningin. Voorts zullen de, ingevolge dit decreet, geamnes-
tieerde perionen, en die zich m hunne functiengefcborst bevinden, dezelve
niet knmien hervatten zonder fpeciale autorifatie<ieskonings. Eindelijk wordt.
bij dit <iecreet, hoezeer Z. M. in maart 1819 Blle geheime genootfchappen
verboden had, maar welke door het revolutionair gouvernement aangemoedigd
werden, vergiffenis gefchonken aan allen die tot 20 junij 1823 tot dezelve
behoord hebben.
■Een decreet van oproeping der oude cortes van het rijkgedagteekend uit
Bemposta van den 4 junij en waarin Z. M. zegt. dat hij mei de daad
en van regtswege de gedrochtelijke eonftitutie van 1822 voor nul verklaard
heeft, alleen omdat zij ocbeftaanbaar was met de oude zeden en gewoonten
van Portugalen Z. M. verlangde dat de nieuwe grondwet overeenkomftig
die oude gebruiken ware; dat hij een vertegenwoordigend gouvernement be
looft hadzonder daarom gelijk te zijn aan die welke in Europa gevestigd
ïijn; en dat hij, overtuigd dat de overoude Portugefche eonftitutie de noo-
dige bouwftoffen bevat voor het behoud van den heiligen godsdienst en van
de majesteit des troonsen tot waarborging der regten van alle zijne ondetr
danende oude ftaatkundige eonftitutie des rijks in werking verklaarten
de drie cortes der drie ftanden van het koningrijk, (geestelijkheid, adelen
burgerftand,) zamenroept."
Een decreet, gedagteekend van den 5 junij, houdende benoeming van vijf
heeren, om uit te maken eene junta ter voorbereiding van het noodige ont
werp van verkiezing en zamenroeping der gezegde eortes.
Een decreet van die zelfde dagteekening, houdende ontbiuding der jüntSi
beDoemd tot het opllelleu van een ontwerp van grondwet.
Een decreet van den 5 junijhoudende vei-hiétiging van »]\eS wat ddof tIS
cortes van 1822 geJaaii is, bevestiging der bank vdn Lisfabon, affcha^ngdef
banale regten en benoeming eener junta van 6 ledefl öflJ de banale-, boich^
en jagtWetten te hervormen.
Een decreet, eindelijk, van die ielfde dagteekening, houdende ontbinding
van de juntabenoemd tot herziening der Wetten eti acten Uitgevaardigd
door de cortes.
ITALIË.
ROME den 5 junij. Het edict tegen de roovers heeft riog geenszinS dé'
uitwerking, die men ér zich vSn had voorgefteldde autoriteiteh hebben nng.
maar fteciits een klein gedeelte van dezelve achterhaald. De groote wegéii
zijn eenigzins veiliger, maar de ropvers hebben het des te meer op de dofpert
gemunt. Men verhaalt onder anderen een voorval, hetwelk niet onaardig
zoude zijn, zoö het niet al te brutaal ware. Een twintigtal wel gewapende
roovers zoude onlangs in zekere gemeente verfchönen zijn, terwijl de l^hóüt
(gonfalonier), den raad prefideerde. Na zich van de tóegangen meester gë-7
maakt, en zich van de magteloosheid der inwoners verzekerd te hebben, tra
den zij de raadkamer binnen, hielden den raad voor. dat alle wederftana
vruchteloos zoude zijnen dat niemand üit denzelven den uitgeloofden ptijj
van 500 kroonen voor een roovershoofd konde verdienen, maar dat zij gema
tigder wilden zijnen zich met 300 kroonen wilden vergenoegenbndef be
lofte van geen enkel hoofd te zullen afflaan en rustig te zullen aftrekken. De
fchout. voor zijne gemeente bevende, en met eenén oogwenk de ftemmen
zijner radeii opgenomen hebbendebeval aan den kasGer om hun 3do krdo-
nen voor te tellenhij dacht weiiiig dat de legaat a latere hem deswege vart
lafhartigheid zoude befchuldigen en in hechtenis doen nemen. Men verze
kert echter j dat hij in de gevangenis zit en dat 2ijn proces wordt opgemaakt.
ZWITSERLAND.
BERN den 18 junij. Een nciodlottig toeval heeft, den ló junij, dp éi
Linth plaats gehad. De groote fchüit (^de Courier vau Sakfen genaamd)
welke zich iedere Week van Wallenftadt naaf Zurich begeeft, overladen mee
koopmanfchappen en omtrent 90 reizigers, beeft tegen debrög van Biaschemi
in de nabijheid van Wefengeftóoten en is dadelijk gezonken. De droom
welke op die plaats zeer fnel looptheeft de menfchen eti koöfmanfchappen
medegedeept. Zeven reizigers zijn verdronken, onder welke men den heer
Togguenburg, kolonel en landambtman van Griauwbunderland, foras afge
vaardigde van zijn kanton op den landdag, betreurt. Onder de perlbnen,
die de fchipbreuk ontkomen zijn. bevindt zich zekere Röfina Kunderti vari
Claris, die, met ëen kind van twee jaren in hare armen, met een* verwon-
derenswoordigen moed, tegen den ftroora heeft gekampt, befloten hebbende
om het kind te redden, of met hetzelve om te kómen. Hare zelfopoffering
is beloond geworden. De moeder is gered, en het kind iS. bijna levenloos j
naar Biaschem gebragtalwaar de aangewende pogingen het aan het leveö
hebben terug gegeven. Het verlies der koopmanithappen is ontzaggéiyki
D U I T S C H L A N D.
NEUREMBERG den i^ junij. Omftreeks het eind der afgelóopenemaaml
mei overleed te Enbigheim (in het distrikt Boxberg, in Baden), de nog
kloeke grijsaard Meyer Samftag, in den ouderdom van 105 jaren. Twee jai
ren voor zijnen dood bepleite hij nog met vuur zijn regtsgeding voor het
ambt, nam gedurende de verhandeling, welke anderhalf uur duurdej denhetn
aangeboden ftoel niet aan, en legde daarna, met zijnen74 jarigen zoon, op
denzelfden dag, den weg van twee uren andermaal af, welken hij reeds eenfJ
maal gegaan hadom voor het geregt te verfchijnen.
FRANKFORT den 21 junij. Een onzer Duitfche bladen le<rert berigt vati
het volgende ongeval. Bij een onweder, dat den 6 junij in den omtrek vaif
het klooster Heilbron losbarste, werd de kerktoren teGrashasflach door eenen
blikfemftraal getroffen, en geraakte dadelijk in brand. Door de pogingen der
hulp aanbrengenden werd de kerk wel is waar gered, maar ongelukkiglük
bleven zeven raenlchenmet blusfching bezigte lang in het onderfte ge
deelte des torensen toen zij het inftorten van het brandende houtwerk be
merktenen zich door de vlugt poogden te redden, floot zich de deur^
waarfchijnlijk door de ontftane trekking der lucht, nog voor zij dezelve be
reikt hadden. De deur kon eerst na lange moeite van buiten geopend wor
den, en nu vond men vijf der ongelukkigen jammerlijk befchadigd ea twea
dood onder het puin bedolven. De bekomene brandwonden zijn zoo vreeife»
lijk, dat men geenen der befchadigden denkt te kunnen redden.
GROOT-BRITTANJE.
LONDEN den 22 junii. Over Nieuw-York heeft men berigten vaö rrfexi*
co, welke melden, dat het congres, in het begin van april, eene commis-
fie van acht leden benoemd heeft, om onderzoek te doen naar de beste mit^^
delenom de openbare rust der natie te bewaren. Deze commisfie had ver
volgens eenparig verklaard, dat het gebrek van zedelijke fterkte en kracht*
van den kant van het gouvernementen het verlies van .vertrouwen, van de
zijde der provinciale autoriteiten en van het publiek in het algemeen, eene
verandering iii de regering onvermijdelijk maakten, waartoe, zij vootfteHe»^
dat de opper uitvoerende magt, aan een zijner leden den titel vati opper-dic-
lator der aiexikaanfche republiek zoude opdragen, die zich een onder-dictW
tor zoude kunnen kiezenen te gelijk opper-bevelhebber «an de geheele ge
wapende magt des lands zijn zonde. Ook zoude hij de magt .hebben j om
de refidentie van bet gouvernement en het congres van de hoofdftad naar eenö
andere plaats te verleggen militaire kommandantetr in de provinciën ain t«
ftellen, geld op te nemen in naam der natie, des noods bnitenlandfche hulp
te vragen, en eindelijk de akten van het congres, indien deze niet met zy-
ne maatregelen overeen komente verwerpen. Dit rapport is met eene gröoce
meerderheid in gebeim comité behandeld en doorgegaan.
F R A N K R Y K.
PARYS den 21 iunij. Van weje den koning is een ontwerp vin wét
voorgedragen, waarbij de vrouwen-kloostersdoor Z. M. den koning alj
zoodanig erkend het regt wordt gegevenomnaar aanleiding van de wet
van 1817, eigendommen te mogen aankoopen. Op deze Wijze wordt aan
gemelde geftichten een wettig beftaan gegeven.
Dewijl de wijnkoopers in deze hoofdftad den wijn zoodanig verval-
fchen, dat dezelve fchadelijk voor de gezondheid is. en er reeds vele zieken'
door het gebruik van vervalschten wijn ontftaan zijn, zoo verneemt men. dat
er weldra een bevel van den koning zal verfchijnen, waarbij den prefect van
policie geautorifeerd zal vforden, om 25 wijnproevers, voor Parys en deri
zelver ouiftreken aati te'ftellen.