COURANTi
MIDDELnURGSCHE
Ko. 10.
Donderdag
.^l}^\
den 22 jahuarij*
i E t/ fT S T fJ D 1 N G E N.
.,fN- RH
t^3^t4a«nr
■getegd
tomen
ITALIË.
ROME "J^" 3 j"""'"''! toéftaiid va-i öen Paus Isa: nrt» s'ti'd be-
komWierina voor zijne dagen over; men hoopt veel van de uinverkini
Spatnfehe vliegen; van den beginne zijner ziekte Zijn er hem zeven
Prins Gttstaaf. Zoon de$ gewezen iconinas van Zweden, is hier «ange-
»n hinnen koft zoiiden wy ook een bezoek van prins Frederik der
■omen, en uu:"^
Nederlanden te Vpachten hebben.
FRANKFORT den ie 'f/tnusrii. Volgens de jonüfte berigten uit de Mid-
«wLidfcbe zee, fchiint het verzamelen der Enneliche fcheepsmagt bij
iSalM om van daar naar Tunis te zeilen, het ges/olg gehad te hebben, dat
■ATonifaansche oorlogfchepen, «üe een gedeelte van het Tiirksch blokkade-
Wader voor Misfülni gVii uitmaakten, van daar zijn vertrokken, en zelfs de
•ebeele golf van Lepamê verlaten hebben, om naar huis te keeren. En dit
Ion M" de van Hydra gekomen Griekfche fcheeps-divifie de gelegenheid ge-
Bskkeiyk gemaakt hebben, om Misfolünghi geheel te deblokkeren, van de
nildige kriigs- en mond voorraad te voorzien, en vervolgens zelfs een korps
Van 10 I i.,ooo Grieken mt Pelopohnefus naar Etolieoverte fchepen, door
■welk een en'spder de Turkfche belegeriilgs-armee, d'e bovendien door ver-
Vchèidene ftroppkorpfen in den rug bedreigd werd, zich zeer in hetnaauwzag
GROOT-BRITTAN jËi
LONDEN den \i januari), Zaturdsn zijn er brieven uit Demerarj ont
vangen, van den 20 november. De procedure tegen den zendeling Smith
liii afg'eloopenmaar het hof had zich tot den 27 geadjourneerd op wel.
kén dag het vonnis moest worden uitgefproken. Volgens eenige panikuliere
brieven verwachtte men dat hij veroordeeld en onmiddelijk daarna geëxecui
leerd zou worden. De Blanke bevolking was rteeds zeer verbitterd op de
xendelingen. Gedurende de procedure van den heer Smithwelke 3 weken
geduurd heeft, zijn getuijtenisfen van eenen zeer zonderlinuen aard afgeleid
betreffende de uitwerkfelen, welke bij de Negers heeft voortgebra^thet Ie-
xen van den Bijbel zonder verklaringwelke hen denzelven kon helpen ver-
ftaan, en de beoefenende gevolgtrekking welke zij uit eenige afzonderlijke
deelen van b?t Oude Testament in het bijzonder maakten. Bi] voorbeeld,
een kapittel nit de Profetifche boeken werd door hen bffchonwd als op hen
volkomen toepasfelijk, en niet flechts als hun regt gevende maar als hun beve
lende om het juk der (lavernij af te werpen. In dat denkbeeld, isng voor
denopftand, werd dat kapittel gedurig door de Zwarten gelezen en vervol
gén», op inblazing der hoofden van den opftand, door hen getrouw van bui
ten geleerd. Deze bijzonderheid doet zien, hoe zorgvuldig men voortaan
de beginfelen en het karakter dergenen zal moeten onderzoeken die belast
worden met de godsdienstige opvoeding der Negers in onze West-Indien.
S P A N JE
MADRID den 6 januatij. (Getrokken uil panikuliere b-teven „De on-
èenigheid tusfchen onze troepen en de Zwitfers der Frarfche garde, die den
dienst aan 't paleis doen, heeft den i dezer een noodlottig tooneel doen ont-
flaan, hetwelk, zonder de voorzigtigheid der cbefi, zeer erge gevolgen zou
de hebben gehad; een enkel foldaat is gedood.
0 Men Is hier, zells in de huizen, niet meer in zekerheid, en de rege
ling heeft het rubliL-k doen waarfchouwon zich tegen eene nieuwe foort van j er vermoedens j
dieiftal op zijn hoede te honden. Deven, welke zich koninklijke vrijwilli- Borm.r, g'^dnrig fterker. Dezelveklommen inden loop van dien dag den
gers noemen, en er het uniform van dragen, dringen in de huiden, die zij zich october, tot die hoogte, dat de jufi.tie geene zwarigheid vond, om denzel-
naam des konings doen openen, houden de bewoners in bad wang en nemen
bee'd. Te Madrid liquiderende voornaamde htiizen. Eindelijk, de ta\èii^^~
lie is verfchrikkelijkde ellerdj is ten top gedegen, de toekomst onrzettef^id;"^-iüd,i'
en, te midden van allo deze rampen blijft het gouvernement öilnjedogerd
alleen de moord en plnndering maken vorderingen."
F A N K R Y K.
PARYS den tamiar/J. Een Engelfche en een Piémontefche Courier
zijn gisteren alhier aangekomenoverbrengende de tijdiHë van den dood dei
konings van Sardinië. Victor Emmanuel.
Die vorst ,in «759 geboren voerde, tot in 1802 den titel van hertog vafl
Aosta, op welk tijdilip de voormalige koning Karel Emmanuel, zijtlbróedef
de kroon j ten zijnen behoeve, afftond. Het was dos in den jjerfoon vaiJ
Victor Emmanueldat de herftelling der monarchie in 1814 plaats bed. Die
vorst was met onsemeené hoedanigheden begiftigd. Hi) genoot vreedzaèade
liefde van zijn volk. toen de revolutie van Pieniont uitbrak. Befloten heb
bende, niets tóe te geven, verkoos hij liever afftand van den trcdn te doen;
en alle'de regtenaan zijnen broeder Karel Feüx, dié thanJ tegeeft, op té
dragen.
PARYS den 16 januari). Volgens een artikel, door eeh def antiüBeralë
nieuwsbladen medegedeeld vreesde men te Madrid onaangename tOoneeleij
en zoude de generaal Bourmont de onder zijne bevelen flaande chefs gewaar-
fchuwd hebben van op hunne hoede te zijnterwijl er een plan van zamen-
zwering tegen de Franfchen beflondook zoude hij eenige compagnlen in de
flraten laten bivouakkeren tot meerdere gerustftelling. Dit alles echteir, meen
de men, was het gevolg van valfche alarmen, door onrustzoekers en misnoeg*
den uitgeftrooid.
N E R L A N D E N. ^*«tp;
BRUSSEL den 18 jatiuarij. Van Htnri-Lhapelle wordt van iieh IS W-
meld, dat een zware brand, in minder dan twee uren tijds, de fchoone f«i
briek van de lieeren Er.gler conip.te Dolhainin den asch heeft gelegd;
Door dit zwaar onjievalwaarvan de oorzeak nog onbekend is, z^n thans
300 werklieden zonder bedsan.
Nadere brieven uit Ri>me van den 8 zijn zeer verontrtiitend tenöpZig-
te wan de ziekte van den Paus.
ANTWERPEN den 17 januarij. De koophandel is op dit öogenblik irt
zoodanigen ftilllandj dat men zich niet herinnert de prijzen der koloniale wa
ren zoo laag gezien te hebben als tegenwoordig. De verliezen zijn dagelijks
zeer grootmen verzekert dat een koopman binnen deze ftad voorleden maan
dag eene lading koffij heeft verkocht, beflaanóe uit 3000 balen, waatvaii
men het verlies op 45 ten honderd rekent.
ARNHEM den 16 januarij. Toen in het begin der maand october i?e«
voorledenen jaars deze ftad met verontwaardiging was vervuldover den af-
fehuwelijken moord, binnen derzèlver muren gepleegd, hebben wij in tweö
nommers van ons dagblad medegedeeld wat van de omftandigheid dier misdaad
ter onzer kennis was gekomen.
Daar deze zaak voor het hof van aslïfes alhier dezer dagen is behandeld j
achten wij het niet onbelangrykonze lezers nader met dezelve bekend te
maken.
Nadat uu de fchouwing van het lijk genoegzaam gebleken *aSdat hief
aan geen zelfmoord kon gedacht wordenen tevens de onmogelijkheid aange^
toond dat iemand van buitenshuis dien moord zoude hebben gepleegd, dat
er neraens fporen van uitwendig geweld of braak aanwezig waren Werden
tegen den bewoner van het huis, met mme C/»istiaanGodfritd
lUes weg wat hun gevalt. Ik hi.t) u gefchreven, dat men des avonds uitgaan
de, gevaar loopt van bertolen te worden; men had zich intusfchen alleen
maar bepaald om de voetgangers te beroovendoch dezer dagen heelt men
in ('•hoof'ftad een rijtuig aangehouden, en de perfonen die er in waren nitge-
plnnd^rd.
„bhze dagbladen zwijgen geheel en al vjn hetgeen er in onze provinciën
ontgaathet is waar hetsfen er gebeurt is verre af van gundig te wezen voor
de zaak die zij verdedigen. Alom geeft het gepeupel zich aan buitenfporig-
beden over. Alom hoort men gcklag en geichrei over het lot van de (lagtof
fers der partijzuchtdikwijls ook der bijzondere wraak of van eene aangebo-
reiie neiging tot diefflsl en plundering. Hier is een geneesheer, dien de re
qpiHtien en contributienbij het inkomen der konint;sgezinden en geallieerden
gébeyen, te grond hebben geholpen; in een gevangenhok gefloten, laat men
hem er, na verloop van eenige maanden, niet uitkomendan omdat zijne
^(jrgen nuttig zijn tot het behoud des levens van de vrouw eens opperhoofds
der partij. Gelukkig van te zijn gedaagd om haar de gezondheid te hebben
Wederpegeven, denkt hij voor nieuwe vervolgingen zeker te zijn, toen de
Spaanfche militaire magt hem doet aanzeggen van zich in de gevangenis te be
geven of drie duizend realen te betalen. Oiar is een ongelukkig huisvader,
gedurende vijf m»anden zonder redenen gev8n>;en gehouden, en die. na al
zijne ipkomden te hebben uitgeputzijne vrouw en kinderen van zich ver-
Vtjioeft, eri een einde aan zijn rampzalig leven maakt. Ginds ontmoet men
een militair, die men, met eene koord om den hals, langs de draren der dad
rondvoert; inwoners, mil'cieni, die men metdokdagen doodt, fufilleert, zon
der eemgeriiande form van proces, of van ellende en honger in de gevange-
Disfen, Waar zij opgehoopt zijn, laat omkomen.
»Men brandt het huis des eenen af, en vernielt den oogst en de beplan-
tiirjten di's inderenmen plundert het eigendom van een koningsgezinden
Wieni menschlievendlie'd het leven van een milicien heeft gered. De kinde
ren Jn de wieg zelfs zijn niet veilig voor den ponjaard dor moordenaren. Ein-
deiyk, men hai>gt zelfs den getrouwen bond van den v ugienden liberalist op.
K In andere plaatfen is het in i\en n;iani der autonteu en met ter zijdedel-
ling van den fouverein, dat de vervolgingen worden uitgeoefendondanks de
convemien welke de perfonen en goederen waarborgenworden de eigendom
men van hen die voor de ketenen enden dood vlugten, geregtelijk toege
wezen.
„Te Valentia zijn de gevangenisfen opgevuld, terwijl er nog twee andere
worden aangelegd. De aankomst van den aartsbisfchop in die dad is. verre
van de gemoederen te hebben bedaard, het iceken van nieuwe vervolgingen
geweest, en eene woeste en bloedige vreugde heeft de terugkomst geviera
van een dienaar van óen God des vredes en der bannhartigneid.
j» De flad Alikante heelt zulke doeinwasrdige voorbïeklen nagevolgd i twee
honderd liberalisteii zijn gevangen genomen. Overal verkoopen *ie eigenaars
hunne goedeten en vlugieu buitens 's landsde kooplieden volgen dit voor-
ven m den laten avond van dien dag, in verzekerde bewaring te nemen en naat
het huis van arrest te laten overbrengen.
Men wist dat gemelde diri'.iiaan Godfried Donner in groot geldsgebrek ver*
keerde, dat hij buiten daat was eenige fchulden te betalen, en desniettegen-
ftaandevond men in eene kas zijner woning eene vrij aanmerkelijke fomgelds*
terwijl hij de wijze, waarop hij dezelve verkregen had, niet wist optegCveiii
Voorts het vermisfen van de deutel der kamer van de vermoorde; het ont*
dekken van krabben en wonden aan zijne handenhet vinden van met bloed
bevlekte doeken, en meer andere omdandigheden maakten zijnefchuldhoogst
waarfchijnlijk, niettegendaande hij het plegen der misdaad dellig ontkende.
Zaturdag daaraanvolgende, den 11 october, werd hij nader verhoord door
den regter van indructie, en nu eindigde hij met in hevige gemoedsaandoening
te bekennen, dat hij den moord had gepleegd, om zich van het geld meestet
te maken. Hierop naar de bijzonderheden gevraagd zijnde j verklaarde hQ
dellig dezelve niet te weten; dat hij zeer wel wist de daad te hebben ge-
pleeïd maar dat hij zich in zulk eene gemoedsgedeldheid had bevonden, dat
hif zich niets herinnerde van de omdandigheden, die dit bedrijf hadden voot-
af^gegaan vergezeld of gevolgd.
In alle verdere verhooren bleef de rampzalige hierbij dellig volhardeil, eti
verklaarde, onder de plegtigde eeden, dat hij geene omdandigheden kon opgef*
ven, dat hij zulks gaarne doen zoude, maar dat hem zulks onmogelijk was»
Enkel verklaarde hij zijne bebloede borstrok en onderbroek in eene irommd-
op den zolder zijner woning te hebben geborgen, welke opgave, bU onder
zoek conform werd bevonden.
Nader bleek nog, dat men den befchüldigdein den morgen na den moord*
op zekere plaats bij de ilads beek in eene bukkende houding had gezien, et»
nadat de juditie ter dier plaatfe had doen nafporen, werd de vermiste (leutel
der kamerdeur van de vermoorde aldaar in het water gevonden.
De befchüldigdevan ordemlijke ouders te Arnhem geboren, ftond ter
goeder naam en faam. Men had nimmer iets ten zijnen nadeele gehoord j en
beichouwde hem als een bijzonder goedaardig raensch. Hij fcheen een goed
huisvader, had vrouw en kind^ en vond zijn bedaan in eenen krtiidenier» win^
kei, terwijl hij tevens kamers verhuurde en nog daarenboven oppasfer wasbij
een geacht ingezeten dezer dad. Een ieder hield het voor onmogelijk j dae
hij zulk een gruwel zoude hebben begaan, en ontzettend was de indruk,
door zijne confesfie te weeg gebragi.
Nadat de indructie der zaak was voleindigd, werd dezelve in de kamer vati
raadpleging gebragt j deze renvoijeerde de zaak naar de kamer van befoholdi-
ging, Chniii'ian Godjried Dotiner fchuldtg oordeelende aan moedvriliige dooé*
f ai, opgevolgd door diefflal. Bij deze kwalificatie liet de kamer van befchul.
diging net echter niet berusten en vermeende dezelve in zoo verre te moeten
verzwaren, dat de befchüldigde in daat van befchuldiging wetdgefteld, te»
zake van moedwiiligen dood/lag, me: voerbedaehten radeopgivolgd door dief*
[lat, bij nacht, in een bewoond huis.
Gedurende de indructie der procedure tfft Bim ds behandeutrg defzeWCVffpf