MIDDELBURGSCHE
COURANT»
No. io3.
Zaturdag
den 7 September:
NÏEÜFTSTÏJDIiïGEN.
W
NEDERLANDEN.
OOST-INDIE.
BATAVIA den 22 maart, I11 een der Iaatfle nummers onzet couranVleest
men her volgende ftuk
j, Dezer dagen eene verzameling van the Calcutta Journal doorbladerende
Viel ons oog op het artikel waarvan hieronder eene vertaling volgt; wij heb
ben gedachtmet de mededeeling van hetzelve onzen lezeren eenen dienst
te doen, daar het hun zal doen zien, eensdeels, hoe naauwbeurig de berig-
ten onzer naburen zijn (ten minste wanneer bet ons betreft), en ten andere,
hoe liefderijk zij onzé Iaatfte roemrijke krijgsverrigtingen beoordeelen. Men
mag er uit afleiden, hoe veel deel zij genomen hebben in de zege, welke
onzen wapenen is té beurt gevallen en welke eene vreugde zij bij het verne
men van echte informatien omtrent het voorgevallenemoeten gefmaakt hebben.
„NB. Het artikel is niet öorfpronkelijk van the Calcutta Journalmaar
daarin ovelrgenomen Uit een ander blad John Buil in the East,
Zaken van Palemhang,
Onze berigten uit het oosten hieldendat de Hollanders bij het Tchikken
der Paiembangfche zaken, den broeder van den afgezetten Sultan, onder den
naam vSn Soefoehoenanop den troon gezet hebbenen dat zij druk bezig
zijn met het zoeken naar de fchatteu van den eetsten, welke zeer groot wa-
ten, en moeten dienen om de zware kosten te vergoeden, welke deze lang
tiitgeftelde herovering naar zich fleept. Om de ontdekking en verkrijging van
het verborgene gemakkelijker te maken, dreigen-zij de genen, die inlichtingen
op dit print zouden kunnen geven, doch dezelve voor zich houden, met
ftraffenen maken er eene halszaak vanom eenig gedeelte van de verbeurd
Verklaarde goederen, terug te houden en te verbergen. (Onze correspondentie
met Palembang maakt geen gewag van dergelijke halszakenen men behoeft
het karakter en de denkwijze van den genendie thans te Palembang het op-
perfie gezag voert, fiechts eenigzins te kennenom te kunnen beoordeelen
welke Waarde men aan deze en dergelijke uitfrooifels moet hechten.')
^De vólgende om Handigheden Worden opgegeven als oorzaken van het wel-
flagen der' expeditiewelke mén in hét algemeen geloofd had {in het algemeen
bij de Redactie van John BuilWaarfchijnlijk niet bij het algemeen der Ne
derlandersdat eenen tegenovetgeftelden uitflag zoude gehad hebben. Om
zich Voor het vuur der Palembangers te befchermenphatften de Hollanders
des fultans broeder, die nu tot zijne waardigheid verheven is, aan het hoofd
vaö het eskader, en kozen den zondag tot het doen van den aanval ten ge
volge der afwezigheid van het grooefte gedeelte der belegerdendie In het
ydele vertrouwen, dat hunne vijanden denzelfden eerbied voor den zondag
hebben, aü zijlieden voor den vrijdag, en dien eerbied niet zoüden verzaken
door een ongewijd {unholy) gevecht, deze gelegenheid waargenomen hadden
óm in flrilte een bezoek aan hunne familien te Palembang te geven. {Zoo
ieis onbefchaamds kan alleen verfchóoning vinden in het belagchelijkeDat de
fultah niet vooraan geplaatst is geweest om tot paratonnerre voor onzefoldatcn
te dienenweet een iederen hoeveel het. zoude geholpen hebben, indien het
gebeurd ware laat zich gemakkelijk bcfeffenwanneer men nagaathoe gene
gen de kommandanten der vijandelijke batterijen voor den tegenwoordigen ful-
tan waren. Wst verder van den zondag gezegd wordtis befpot lelijk. De
18de junij 1815 was ook een zondagen wat zou John Buil wel gezegd heb
ben indien zeker Britsch Generaala Is toen ge/lagen ware geworden het geen
het gevalGod dank! niet geweest is,) en hij tot zijne verfchooning had willen
aanvoeren j dat zijne foldaten naar de kerk te Waterloo waren gegaanniet
v er onder[lellende dat de fabbath zou gefchonden worden Men voegt er bij
dat de genen die belast waren met de verdediging van verfcheidene batterijen
omgekocht waren» om maar eene vertooning van weerftand te maken, door
te fchieten zonder>fcherp, en zulks, door den invloed van eenen det jongere
broeders van den fulcandie verleid was om de wederverheffing van den ce-
geuwoOrdigeU vorst te begunstigen. {Wie mag dan wel al die kogels in de
Nasfau, van der Werff, Dageraad enz. gevoegd hebbenwanneer zij er niet in
gefchoten zijni) Ware er werkelijk eenen algemeenen en fterken weerftand ge
boden dan ware al de magt, welkte de Hóllanders tegen Palembang hadden
kunnen aanVótereri» nimmer genoegzaam geweest om het te nemen. Tegen
prophetifche hypolhefen van dezen aardkunnen geene redeneringen /leek hou
den.) Deze voordragt der zaak welke hier {te Calcutta, en hier te Batavia
ook) nieuw is, kan befchohWd wórden ais afkomstig van de overwonnen par
tij en wij laten het aan onzen lezereu over, om over haar gewigt teoórdee-
leh', naarmate hunner bekendheid met vroegere omilandighedenen in ver
band fflet de verrigtingen en gevoelens van dê genen, die weerzijds daarbij
betrokken zijn. Zij bevat bijzonderheden, waarvan het tegendeel door de
Hollanders moet bewezen wordenten einde ten volle de aanfpraak te hand
haven, welke zij maken van in dezen beflisfenden ftrijd eene algeheele fupe-
rioriteit in militaire begaafdheidflandvastigheid en dapperheid aau den dag te
hebben gelegd. {Hier zoude kunnen gevraagd wórdentegen wieh dan toch
die handhaving zoude snoeten gcfchieden? tegen de redactie van John Buil?
daartoe zouden {vreezen wij) de a/flamme/ingen van diezelfde Nederlanders
die eens het grootst gedeelte van wat wij Oost Indie noemen op Europefcheen
Inlandfche bevolkingveroverdenen ten onder Iragtendie onder de Rui
ters» Trompen, EvertfenWaslenaars enz. enz. de drie-kleurige vlag overal
met eet en roem ontrold hebbenen die eindelijk zelve te Algiers te Quatrc-
Bras en te Waterloo hunnen naam gehandhaafd hebbenbezwaarlijk zich ver
nederen.) Men meldt dat de ex-fultan toen hij te Batavia aangekomen was,
door die genen dite aanvankelijk tegen zijne uitoefening der fouvereiniteic wa
ren belet is geworden om den gouverneur-generaal te zienen aldus eene
gelegenheid 'te hebben om denzeiven met zijne grieven grieven bekend te ma
ken, zijnde hij onverwijld naar eene ontoegankelijke plaats weggefleêpt en
verzekerd, waar hij beftemd is zijii ellendig leven te eiridigten. {De gewezen
fultan is federt zijne gevangenfehap behandeld met die waardigheid en zacht
moedigheidwelke van eenen bcfchaafden overwinnaar te wachjen wasen
Welke meer overeenkomt met hetgeen het Nederlandsch gouvernement aan zich
zelf verffhuldigd is, dan met de firaf welke de trouwlooheid van den vijand wel
zoude verdiend hebben. Zoude die menigte van in Britsch-Indie onttroonde
afgezetteen verbannen vorsten en groot en, ook Wel altijdom zich tevcront-
fchuldigen, tot de Britfche gouverneurs in Calcutta zijn toegelaten Wij twij
felen er zeer aan, en gronden, onder anderendeze twijfeling op het gebeur
de met den trouw hozen Nabob Surndja Döwla in 1757)."
D U I T S C H L A N D.
WEENEN den 22 augustus. Te Praag hebben de ftaatsbeambten bevel
ontvangen, om zooveel mogelijk' openbare plaatfen, als koflij-, wijn- en
bierhuizen te vermijden, en zich over het algemeen in geene gefprekkeu om
trent het ftaatsbeftuur te wikkelen.
I 0
SPANJE.
MADRID den 19 augustus. De luitenant der gardes Goiffienhééft eer
gisteren de dood draf ondergaan met de gavotte of wurgfehroef. Hij heefe
bekend, dat hij eene zamenzwering gemaakt had tegen het conftitutionele
fteifel, hetwelk hij haatte, aangezien zijn vader en broeder in Frankrijk, ais
flagtoffers van bet nieuw ingevoerde ftaatsbeftuurwaren omgekomen. Ge
durende de vier-en-twintig uren, welke hij op den 17 in de treurkamer door-
bragtwas hij door geestelijken omringd, onder welke zich vele kanunnik-
ken der hoofdkerk bevonden. Met veel flandvastigheid ging hij naar de regt-
plaats. Op het oógenblik dat hij den geest gaf, ftemde de menigte het ge
roep aan, van leve de conjlitutie leve de geregtigheidl De biegtvader hief
het ruis op en riep: leve God! leve de godsdienst! Het volk wiide hein en
nog een ander geestelijke ten lijve; zij ontkwamen hetdoor in eene kerk
te vlugten. Goiffien laat in Frankrijk eene bejaarde moeder na» welke haar
onderhoud verfcluildigd was aan den bijfland, welke de moederliefde van dien
laatften fpruit der familie haar verzekerde.
F R A N K R Y K.
BAYONNE den 24 augustus. Wij zien hier bij voortduring éene grooté
menigte Spaanfche vlugtelingen en voornamelijk priesters aankomen. Nog
verfcheidene floepen met geestelijken liggen te Socoa in quarantaine.
PARYS den 29 augustus. De dagbladen zijn vervuld niet het uitgebreid
verflag van de regtsgedingendie thans ter zake van de verfchillende zaffien-
zweringen worden gevoerd. In de zaak van de zoogenaamde carbonari van
la Rocheile heeft de advokaat-generaal Marchangy gisteren zijne conclnfien
genomen. Hij heeft gepoogd de gezworenen te overtuigen, dat alle de
ftaatsmisdadenin Spanje, Frankrijk, Italië en Griekenland federt de Iaatfte
jaren gepleegd, in een naauw verband ftaan tot het carbonarismus. Hij
heeft wijders trachten te betoogen, dat de Centraie venta van Parys werke
lijk gemeenfebap had tot do militaire venta van Ia Rocheile; en mitsdien
fchuldig was aan bét gÊmeenfchappelijk complot tegen den ftaat. Ten aan
zien van verfchëidene aangeklaagden, omtrent welke Weinig ten procesfe is
bewezen, en welke, bij de acte van befchuldiging op den eerden grond Wer
den voorgedragen, als Baradère, Masfias en andereheeft hij de aanklagc
flaauvvonderfteund. Goupillon, die het complot aan de overheid heeft geo
penbaard, heeft, naar zijn oordeel, regt tot vrijfpraak. Ten flotte heefc
hij de gezworenen aangemaand, zich niet te laten verfchrikkenmaar té
toonendat zoo ter in. Parys lieden worden gevondenwelke een beflurend
cotnmirté voor den opfland uitmakten. 'er ook lieden zijn, die de werktuigen
van het oproer moediglijk weten te verbreken.
Het gewigtig proces van Berroq en de zijnen wekt niet minder dé algemete-
ne Aandacht op. Hetzelve is den 26 te Poitiers begonnen. De fcbuld of
onfchuld van Berton en zijne medeftanders daargelaten, zoo hebben er bij
die regtsgeding omflandighedeii plaatswelke eene zekere partijdigheid doen
blijken, en die eenen önaangénatnén indruk maken. De antiliberale bladen
bekomen Hunne berigten met göuvernemouts-estafettede uirgevérs der
liberale hebben verzócht, de hunne met eene estafette voor hunne eigene re
kening te mogen ontvangen, doch dit is hun geweigerd, op grond dat het
gouvernement onderfcheid maakte tusfehen vrienden en vijanden. De geza
menlijke gezworenen zijn, of ridders van den H. Lodewijk, of ambtenaars
van den ftaat. Hetgeen echter den meesten indruk heeft gemaaktis dé
lriagt van den géneraal Berton dat men hem niet alleen heeft geweigerd den
advokaat Merilhou, te Parys woonachtig, maar ook den advokaat MénarS
van Rochefcrt, fchoon dezelve onder het geregtshof van Poitiers behoorde;
dat men hein heeft toegevoegd den advokaat Drault, doch hem op alle mo
gelijke wijze heeft belet vrijelijk met denzeiven te fprekén. Hij heeft den
bijfland van den laastgenoemden geweigerd, doch het hof heeft den advokaat
gelast den aangeklaagden bij het regtsgeding te verdedigen. Berton heeft de
competentie van het geregtshof der Pairs voorgeftelddoch het hof van as-
fifes heefc dit afgeflagen.
Den 27 zijn de aangeklaagden ondervraagd. Twee derzelvedie deel
hebben genomen aan de beweging van Thonars, hebben verklaard ridders der
vrijheid te Zijn', doch met dit bondgenootfehap niets vijandelijks in den zin
te hebben gehad tegen den koning, maar zich alleen door middel van hetzel
ve të hebben willen verzetten tegen de anticonflitutionele pogingen en vorde
ringen van den adel, welke, zoo zij zeiden, den koning zeiven gevangen
trachtte te houden» Aiix ontkent aan éenig komploc te hebben deel genomen.
Berton eindelijk zegttoevallig in ThouarS te zijn geweest, bij de uitbars
ting der bewegingdaar ter flede, Welke ook zonder zijne tegenwoordigheid
haren gang zoude zijn gegaan; hij ontkent de driekleurige kokarde te heb
ben opgeflokenof de kreët van leve Napoleon te hebben doen aanheffen,
en betuigt dat de togt naar Saumnr alleen ^en oogmerk had het behoud van
het charter, 'twelk eene heérfchende partij, zoo hij zeide, vervalsckté.
Hij zege geen ridder der vrijheid te zijn.
De bekende Wfllfel, die Berton heeft gearresteerd, is als getuige gehoord.
Het bewijs van het aandeel, 'twelk foinmige gedeputeerden aan'het komploc
zouden hebben, berust op het zeggen van Zekeren voorcvlugtigen Grandmc-
nii aan Wolfel; alsmede op hec getuigenis van BeaudrierWelke verklaard
heeft met dien Grandméni! bij Lafayette te Parys te zijn geweest. Beau
drier is eerst mede befchuldigd geweestdoch men weet niet om welke re
denen, vrijgefproken. Hij heefc zich bepaald bij de verklaring, dat La
fayette tegen Grandmênil heeft gezegd, niet hebt goeden moedmaar vaartwel,
Berton zegt, dat hij, cijdens zijne gevangenneming, zich met geerié com
plotten ophield; dat hij geheel ongewapend was, en dat het döodfchieteu
van Magnan door Wolfel eene nutteloze moord is geweest.
PARYS tien 30 augustus. De Franfche voorposten zijn, bij de verfchil-
j lende gevechtenWelke aan den anderen kant der Pyreneentusfehen de
I Spaanfche koningsgezinden en de constitutionelen hebben plaats gehad dik-
Wijls in de gelegenheid geweest om verfcheidene chefs der koningsgezinde
troepen en onder anderen voornamelijk den Trappist, duidelijk te zien. Hij
iszegt een brfef Welken wij onder de oogen hebbeneen man van 48 50
jaren, van eene hooge geflalte en wiens gang en geftrenge hoüding ontzag
inboezemen. Op zijn hoofd hetwelk met eenen dikken zwarten baard vfr-
fierd is, draagt hij een' grooten helnf. Zijne kleeding beftaat in een blaau'w
buis en pantalon, zijne wapenrusting is zamengefletd uit een paar pistolen
die hij in eenen lederen gordel draagt, en uit eene fabel.
MIDDELBURG den 6 feptesnber. Van Frankfort dè'ri 29 angristua
fchrijfc men f Een brief van de Móldavifche grenzen, van den 12 dezer,
méldt, dat in den nacht van den 10 dezer er een brand te Jasfy is uitgebro
ken die Uec grootfte gedeelte dier ongelukkige Had in den asfche gelegd