MïDDËLBÜRGSÖHË
eöüïtANTï j
ïlih
*•- -
Nd. li.1
Donderdag
èèn 25 Jahüanj,
NIEUW S T Y D 1 N G E N.
-—i Dé fohdfén waren den 15: actietï der' bankde' 3 pet. jfccetU t
3 pet. geconf. 6pi 5 de sf pet. 7«ï de 4 pet. 87!*
PORTUGAL.
LL5SARON den 30 december.i
MANIFEST der Portugefche natie aan ie Souvereinen en Volken
van Europa.
T"\e Portugefche natie, bezield met het levendigfte en opregtfte verlan-
9 genom de politieke en handelsbetrekkingenwelke dezelve tot hiertoe
aan alle de gouvernementen en tllede volken van Europa gehecht heeftte hand
haven en meer bijzonder ter harte nemendeerain de meenihg der door
luchtige mannen van alle natiënde vrieadfehap en achtingdie nimmer aan
het getrouw en eervol karakter der Portugezen geweigerd is, bij voortduring
te verdienen, heeft onvermijdelijk noodzakelijk geoordeeld, orrt aan de we
reld! een opregt doch vrijmoedig verflag der oorzaken bloot ie leggenwelke
de gedenkwaardige'Trf'eoreemsfkn ten gevolge hebben gehad, waarvan Portu
gil het tooneel geweest is, alsmede van den waren geestwelke tótrigcfnoer
gediend beeft, en van het eenig doel, waarheen dé reeds gemaakte óf nog te
maken veranderingen in den inwendigen vorm van het gouvernement ftrekkett.
De Portugefche natie hoopt, dat dit verflag, de denkbeelden, die men zich
misfehien van deze gebeurtcnisfen gemaakt heeft zullende verbeteren, haar
de welwillende aandacht der fouvereinen en der volken zal waardig maken.
„Geheel Europa kent de buitengewone om Handighedendie, in 1807,
Z. M. Joao VI, alstoen Prins-regent vin Portigklnoodzaakte, om zich
met zijne koninklijke familie naar zijne overzeefche domeinen te begeven.
Dit befluit Zr. M. werd altoen als groot voordeel voor de zaak der algemeene
vrijheid van Europa befchouwd. Niemand kon ondertuafchen nalaten, dënhag-
chelijken toelland te voorzien, in welken Portugal, door de.afwezigheid van des-
zelfs vorst, geplaatst Hond te worden; de verdere geb.eurienisfen bewezen
hoezeer deze voorziening gegrond was. Portugal, door den uitgeftrektön
Oceaan van deszelfs fouvetein gefcheidenverdoken van alle hulpbronnen van
deszelfs overzeefche bezittingen, en van alle de voordeelen van dessrelfs han
del, door de blokkade van zijne havenen, beftuurd door vijanden, welke
altoen onoverwinnelijk befchouwd werden, fcheen het eindperk van deszelfs
ftnatkcndig beftaan genaderd te zijnen nimmer wederom in den railg der on
afhankelijke natiën geplaatst te zuilen worden.
In eene zoo wanhopende crlfisverloren de inwoners van het koningrijk
noch hunne eer, noch hunnen moed noen hunne getrouwheid aan hunnen ko
ning, die, noch door den drang der omftandigheden noch door d^onzagge-
llfke magt des vijandsuit hun hart gerukt kon worden. Zij vertoonden zich
indedaadop de nadrukl'telijkftè wijze, zoodra zich eene gunstige omftandig-
heid aanbood. De Portugezen herkregen, met hunne bondgenooteuna üe
grootfte opofferingenhun AaatkUhdig- aanzijn en fchonlten, met eene edel
moedige getrouwheidtroon en kroon aan hunnen monarch terug; en het
onpartijdig Europa moet bekennen (offchoon cr niet altijd regt gedaan wordt),
dal het aün dezelve grootendeels de overwinningen verfchuldigd iswelk*, Ie
dere, ten voordeeleder vrijheid, en onaf hankelijkheid der troonen en der natiën,
behaald zijn. Het is gemakkelijker, den inwendigen toeftand van Portugal,
te midden der zoo nieuwe omftandigheden en na zulke buitengewone pogingen
en zoo algemeene ftuiptrekkingen, te begrijpen dan te fcheti'en.
De o ader gang van dit land diebeginnende met de emigratie der inwoners
welke Pen prins regent volgden, of welke zich aan het droevig vermoeden
omtTokkeo van deel te nemen aan d# fijstemfctifche vervolgingen des vijands,
werd vermeerderd door de zeer noodlottige invallen van I809 en 1810, en
door de onvermijdelijke verliezen m tenen hardnekkigen zevenjarigen oorlog.
De handel en nyverheid, welke Hechts in de fchaduwè des vredesoer vei
ligheid en derpubheke rust bloeijen kunnen, werden niet alleen veriatén, maar
fchenen geheel vernietigd te zijn, door de onbepaalde vrijheid, welke men
aan de vreemde natiën gaf, om in de havens van Brazilië binnen te loopen en
te handelen, door het noodlottig traktaat van 1810, door het verval der fa
brieken en door de bijna geheele vernietiging der koopvaardij en militaire ma
rine, door het volftrekt gebrek van befcherming en aanmoediging, aan deze
beide belangrijke hulpbronnen van den publieken voorfpoed verleend. De
landbouw re grondflag der rijkdommen en van de magt der natiën, beroofd
van de handendie het leger detizelven ontnam ontbloot van de kapitalen
die den zei ven voeddenen welke men dikwijls genoodzaakt was tot (hingen-
der behoeften aan te wenden, beroofd van de levenwekkende magt, welke
hij gemeenlijk van de nationale nijverheid en van de werkzame circulatie, die
de binnenlandfcbe en buitenlandfche handel denzelven verlchafte,— kwijnde
in eene noodlottige fiaapziekte, en ons land vertoonde den verwonderden op
merker het deerniswaardig tafereel van ellende en hongersnood. De gevoelige
vermindering der publieke inkomsten, veroorzaakt door de verminderde be
volking en de vernietiging van handel en nijverheiddt or het onherftelbaar
verlies van ontzaggelijke fommen die de vijand met geweld aan de ongeluk-
kige Portugezen afperste, en door'de bovenmatige oorlogs-uitgavenwelke
.de natie noodzaakte om nieuwe en ontzaggelijke fchulden te contracteren],
gaf den doodflag ain het publiek krediet, dat reeds door de fchandelijke ver-
fpiilingen der agenten van den fiscus, alsmede door het kostbaar lijstema van
beftuurgefchokt was. Indien de Portugezen hunnen vorst en zijne door
luchtige dynastie niet met eene liefde bcaund haddendie tot sanbiddens toe
gaat, inoien zij niet verlangd hadden, om, vari zijne regtvaardigheid cn
goedheid alleen* de hervormingen en verbeteringen te verkrijgen, welke een
zoorianigen ftaat van zaken dringend vórderden, zou hét hun alstocfl zeer ge
makkelijk geweest zijn, om de grenzen van de magt te bepalen, of hem dé
voorwaardenovereenkomstig de zoo dringende omftandighedeDvoor te
fchrijven.
Doch het karakter der Portugezen kon zich niet verloochenen. Zij ver
kozen alles van hjjnnen vorst af te wachten, veeleer dan, aan het door de
jongfte ongelukken verfchrikt Europa, het fchouwfpel vau eene ongeduldige
en onftuimige oatie te geven, ot' te fchijnen van de omftandigheden misbruik
te makenom eenen geest van opftand en gebrek aan onderwerping- aan den
dag teleggen. Het ftil en vreedzaam lijden onzer rampen was de grondflag
van hun gedraghet vertrouwen in de deugden van hunnen vorstde grond
hunner hoop. Doch (het is froartelijk te zeggen) hunne verwachtingen zijn
geheel te leur gefleld, en het geduld oer Portugezen is gebrsgt tot den laat-
ften trap jwelken het febijnt te kunnen uithardendien namelijk eener fiere en
moedige natiedoordrongen van het gevoel hsret rampenen niet onkundig
van de middelen om die te verhelpen.
„De Portugezen, het hart van hunnen fonverein kennende; hoopttn, dat
hij de noodige hervormingen zou voorbereideneene hoopwelke Z. M.
dikwijls aangemoeidigd heeft; doch dezelve is vervlogen, en de ministers van
het hof van Riojaaeiro hebben de gedachten des Jkomugs van dezé
balangrijite zorgen afgewend, en telken seiza, wanneer ecu pairiot zijn ge-
v p-
voeiens deswege durfde publiek milten, en de noodzakelijkheid aaotoonên l
om den setel van hei gouvernement naar Portugal over te brengen, hen mis»
noegen aan den dag gelegd.
Van dat ©ogenblik 'af begonnen de Portugezenin het hun ccnjg over
gebleven middelhet vertrouwen te verliezen. Het denkbeeld van hun land
tot eene kolonie te zien gebragtbedroefde hepen allen gevoelden, dat hét
onmogelijk wasdat de loop der zaken eener monarchie op een' zoódanigén
afftand van het middenpunt des werkltrings .gelegen, regelmatig gaan kon'
Wanneer daarenboven de hartstogten def menfehén, de hevigheid der driften
en de onfbrodvéstighéid dér elementendaaraan nóg hinder konden toebrengen.
Wat kon de Portugefche natie in een', zoodanigen toeftand doen Lijden en
hopen? ZjJ leed en hoöpte te vergeefs gedu,rende verfabelden jaren. Zii'ch-
ten, vertoogendoen. zich beklagenZj| zuchtte, doch hare zuchten wer
den niet gehóórd Zij werden wrectfelijk verfmoordZij deed vertoogen en
beklaigdén zich; doch beden en' klagtèn kwamen nimmer tot dép.troon,; me»
heeft niet opgehoudenden koning te zeggendat zijne volkeren te 'vreden
en getrouw waren.
„Van de onkreukbare trouw der natie kunnen de.ftellers van hep raanitéïfc
ten aanzien van geheel Europa getuigeq dragen, dcch zij merken op, dat te
vredenheid niet befiaaribsar was met eenen toeftand gelijk den haren., Zij
vertoonen, dat de laatfte gebeünenisfen niet hunnen porfprong gehad h£bbeh.
zoo als men heeft'Willen doen voorkomen, in de grondbegiqfeleii van eene
ongerijmde en desorganiférgude Wijsbegeerte., noch, in .Ac' hérfénfehimmige
liefdé tot eene teugelooze vrijheid, maar wel in de overtuiging van het pu
bliek gebrek en in het verlangen, om daarin te voorzien. De Portugezen hebê
ben dus den troon op de echte grondllagén van de wet en de regtvaardignéid
willen vestigen; zij hebben geene nieuwigheden willen invoeren, mSar 'dezak
ken herfteiieu op den voetwaarop Zij voorraaatiin Portugal waren. In U3J!
febonken zjj de kroon Sari hunnen éerrten monarchen maakten de eerfté
grondwetten der monarchie in de vergadering der Cortes (te LamigoIn 1385
riepen zij Joao l, op voorwaarden, die hij aannam, tot den troon; iii 1645
fchonlten zij de kroon aan Joao IV, welke insgelijks hunne vrijheden eerbie
digde; eindilyk haddfengedurende een lang tijdvak van 500 jarénde Por
tugezen hiuioe Cortes; liet wgi alstoen, dat zij het toppiint van roctri ëij
magt bereikten. Het zoa dus ongerijmd en onregtvaarcdg zijn, betgeén zij
verrigt hebben voor onwettig te verklaren, en hun gedrag met den haam vsó
opftand re beftempelen: ook Philip IV verklaarde den foeffinjkftcn opftand def
Portugezen, in 1640, voot oproer. Het is niet minder ongerijmdofn dis
laattte verandering aan den invioed eener factie toe te fchrijven. Alles wél In
gezien, kunnen de Portugezen niet t wijfelenof hunne vaderlandfche pogin*
gen hebben niet alleen een gunstig denkbeeld van tutu ingeboezetUd ïfiitïf
ook regtmatige loftuitingen, zoo d- verlichte natlsn, ali van de kabinet4
ten der fouvereinen Van Europa verworven.
„Het zou voor de Porcugeschg natie Zeer bedroevend zijn, indien de fou-
Vereine vorstenmet wellte zij fteeds in goede verftandhouding is geweest i
van hunne inagt misbruik maaktenom haar wetten op té leggenof om dó
pogingen eener natie te beteugelen, tiuor hare geografifche ligging onbekwaam
om de rust der andere natiën te dorendie zich nimmer met derzèlver inwen
dige zaken bemoeid heeften welke op de erkende regt vaardigheid der vors
ten van Europa rekent. Doch indien hare koop deswegens te jeur gefield!
wordtzal zij alles voor hare billijke regten wagen. Nimmer is het eene na
tie mislukt vrij te zijn, wanneer zy, zulks ernftig gewild heeft: ,zie daaf
hetgeen <le Portugezen bemoedig».en Ipdien zij tot dien gelukkigen uifflag niet
kunnen-geraken zuilen zij .allen tot den laatfteti tóe, veel éer ftérvend,ï;l
het verlies .hunner onafhankelijkheid overleven. Desniettemin rekenen zij op
eenen gelukkiger, uitflagi" c
I T A L I R.
VENETIE den 8 januariji De oorlogstdebereidfrlen verdubbelen in werk
zaamheid;
D i T S H L A N D.
WEI MAR den 8 januari]. De tegenwoordige landdag zal denkelijk ivel
tot de maand rasart voortduren. Offclioon dezelveniet openlijk gehóudetf
wordt, blijkt echter bi) alle voorkomende gelegenheden, de fchoone verftand
houding welke er tusfehen vorst en volk beftaac. alle hatelijkheid en partij
zucht toch worden geweérd, en vorst en ftenden arbeiden Hechts toe één doet J
namelijk tot verbetering in «llerlei opzigten. Onze boeren-ftenden zijn uit
muntende, kundige mannen, die zich door gezond raenSchenverft'and en fuisé
oordeel allezins ondetfehtiden.
HAMBURG den ia januari;Uit Petersbitrg wordt gémeld, dat dé re|j
ten <<p den invoer van rum van 9, op so rbebcis zilver, en dié op de koffij
van 3 j op 3 roebels verhoogd geworden zijn.
GROOT - BRITTAN JE.
LONDEN den 16 januarij. Laatstleden vrijdag, tegen tniddernacht!c
er brand ontftnan in de fuikerrafinaderi] van de heereu Smith en Donaldfon j
en deze aanzienlijke fabriek is geheal en al in den asch gelegd. Men zegedat
zelve bij de asfurantie-msatfehappij de Phoenix voor tien duizend pohdënl
fterling verzekerd was.
--- Prins CimitelHambaafadetir van het conrtitutiónele gouverneaeni Piri
Napels bij dit hof, docii die, natuurlijk geené atidientie bij Z. M. gehad
heeftontving gisteren een eigenbandigen brief van den koning v?n Napels
bij welken 's Prmfcn onverwijlde overkomst naarLaybach verlangd wordeéllc
oogenblik verwacht men zijne afreize.
Men meldt van Porrsmouthonder dagteekénriig van den 13 jahuarjj
De korvet de Leverei^ gekommandecró door kapitein Rodnejr Sh'a'nnón, is var!
St. Helena alhier agngekomepvan waar dezelve op den 19 november is ver*
trokken. Bonaparte genóót toen eene goedé geéondheid. Zijn hois was
voltooid; doch de meubelen waren uit Engeland nog niet aangekomen.
Wij hebben de Amerikaanfche tijdfchriftèn 'ontvangen, loópende tot
den 8 decertiber. In het officieel dagblad vindt meii een uittrekfel uit het
jaarlijks rapport van do thefaurie v hetwelk op den 7 aan «je beide kamers" tati
het congres is overgelegd, Hetzelve levert over het afge'loop'en jaar eert te
kort op van meer dan drie millioenen dollarseo de begrooting der ifttgSverl
voor i P -21 is ruim zeven nrilüoeuen meer dan die der inkomsten.
Te Corkin Ierlandis het getal der apothekers federt veertig fiféti
hetzelfde gebleven, terwijl dat def procureurs federt zés jaren mét négen-en-
yéertig is vermeerderd. Men zoude hieruit kunnen opmaken, cTac dé ingeze
tenen dezer flnd zieker van geest dan van tigchaam fijn.
De gewezen ministerbeer Gauningis dezen ochtend nixt Pifiji féf,
trokken.'
