ME N gTl^FnÓ E N.
is+Se KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE LOTERIJ.
Z E E TT I N G E N.
'lo iVl"ia«Iburg, ter üoekiiruakcnj van d
BESTUREN en AD MïNTSTR ATT EN.
ADV E 'M T E N T I E N.
De wegens gedaan SM1DS—WERK nog iets verlchuldigd zijn sari den
Boedel va(, wijlen CORNEI.lS MULDER, in teven 'Smidte Serooskerke t
worden aangemaand hun verfchufdigde, uiterlijk voor den 15 November 1820
aanitaande, te voldoen aan den. Advokaat van de Gia/t, in de Gistftraat, te.
Middelburg.
Gsbrobdb&s ABRAHAMS
Z e 5 d e Klasse.
Getrokken prijsten en premien van duizend guldens fin daar bov«a.
ijfte Liist. Geene.
240e Lijst. No. 56481eene premie van ƒ3500.
25fte Lijst. Géene.
s6fte Lijst. No. 36392een prijs van 1000. No. 12443 s idem ƒ1000.
MIDDELBURG den 4 november. Heden is van de reede naar Demeriry
gezeild het fchip de Dageraad, kapr. Cornelis 'Rieltels.
VUSS1NGEN den 7 november. Het fchip de Qosterflarkapt. J. Mol-
l«ris door tegenwind weder uit zee terag gekomen.
Gisteren zijn van Antwerpen de Schelde afgekomen en naar zee gezeildt
De vier Gebroederskapt. J. H. Hustede, naar Hamburg, met (tukgoede*
reti; de Jtrè Soster kapt. Ch. Nielfen, naar Noorwegen met ba last.
Sedert den 5 dezer zijn, voor Antwerpen betlemdalhier ter reede geko
men: the jemtnimakapt. J Swy, van Londen, met ftukgoederendie
zwei Gebroeders, kapt. J. Cornelius, en de jonge jan, kapt A. Fokken,
beide van Riga, met lijnzaad; Neptunes, kapt. M. Knüdzer, van Atchan
gel niet ftukgfledèïën'l Lord Ne/jon, kapt. Th. Gtaves, van Hun, mee
iBantafaetnreiiNatelierkapt; J.A. Wamsck van dé Havanriahmet fuiker.
Ieïs over den Almanak, bijzonder over
DIEN DER 0U1>B MeXIKANKN.
Doot de langzaaö» daargeilbldë maar i.oogstbewonderenswaardige berekenin
gen van den loop der heinelvligcharaenis de tijdrekenkunde tot dien boogen
aap van volmaaktheid gebragtwaarop wij 'naar thans bezitten. Ouotijds was
jj}ook bij de beroemdfxe volkenten ukertte gebrekkig. De zich alle ze
ven dageh in eene andere gedaante vertooneiide maan, gaf aanleiding tot de
bepaling van den eersten kring der weken, uit «relke van zelfde berekening
der maarden moest voortkomen, die dan ook welde vroegile jaren zuilen
hebben uitgemaakt: immers.het algemeen geloof der oudheid was, dac bij de
Jvgyptenaren de eerste jaren Hechts uit enkele maanden bi-itaan hebben. Lange
1.11 dit evenwel niet geduurd hebben, daar zij fchijnen ook de eersten ge
weest te zijn, die een jaar van twaalf moanden bezaten; maar een maanjaar
van.354 dagen. De verwarring hieruit ontdaanen het invallen na weinige
jaren van de wintermaanden m het zomer-faizoen (iets hetgeen bij de Turken
nog plaats heeft, daar iedere maand nij heil alle jaargetijden doorloopt) deed 1
hen nu bij de zon baat zoekcuv, derzeiver wederkeering tot zekere vaste Itar-
ren waarnemenen daarnaar het jaar verdeelen. Eerst was dit zonnejaar een
jaar van 12 maanden, met 30 dagen, eu ons in het geheel van 360 dagen,
hetgeen, in een tijdvak van 34 jaren-, al weder verwarring in de fatzoenen
gaf. maar ook tot nieuwe waarnemingen en een jaar van 65 dagen bragt.
Van daar ook de dierenriem of zodiakwelks oorfpro. kctijke vastllelling vol
ger-s Klugel's zinrijke uitlegging var. een-dierenkring 111 den tempel van Isis
te Tentyravoor ongeveer 30C0 jaren plaais.hau.
De (bleken, die het gemis van llarrekuudige kennis als eeri blijk van de
groot'ile barbaatscbheid befchouwden, bezaten zelve, voordat Eunoxus eene
betere kennis dezer weiem'chap uit Egypte aanbiagt, Hechts gebrekkige kun
digheden, etrdus ook eefie zeer onvolkmueiie verdeeling van net jaar. Tha-
j,es had eerst het jaar verdeeld in 12 maanden, van 30 dagen; doch verne
derde later dezeu misdag door eene nog grooterè, dewiji hij oih de twee jaren
éene geheele fchrikkeimaand van 30 dagen invulde. Solom (reide hiervoor
jn plaats een volkometpmaanjsarvan 354 dagen; en lasente om de twee ja
ren 22 of ?3 dagen in, om hetzelve te doen zamenilemmen inet het zonne
jaar. Dit laatfte had ook bij de Romeinen plaats, tot tien tijd van C.foAR,
«lieteregtgewezen door Sosig-nes, een Itarrelcundige uit Alexandriehet
zonnejaar invoerdebeftnandc uit 365 dagen, met invulling van 1 dag om de
4 jaren. Daar hij nu dusdoende het jaar weder wes te lang had genomen
deed Paus Gregokius de'XIII, ten jare 1582 tien dagen overflaan, en
Blaakte over het geneel nog meer naauwkeurige hoezeer niet volledige be
palingen .teü einde het burgerlijk jaar met het natuurlijke te doen overeen
komen. s,
Deze langzame gang, dien de volmaking der jaarverdeelingen bij de be-
roemdfte en meest befchaafde volken der oude wereld hieldkan dus eeniger-
mate tot roaatftaf dienen ter bepaling der vorming, welke *s metifehe» geest in
het Oude Mexikovoor def Spanjaarden woescen inval, reeds verkregen had.
De Mexikancn tochhadden eene dubbele verdeeling d< s jaarsonder de
benamingen van Tonalpohuallien Merztapohualli of berekeningen der zon en
der maan. Hun burgerlijk jaar beftond uit f8 maanden van 20 dagen, en 5
aanvullingsdagen; dus uit 365 dagen. Iedere maand had weder 4 kleiner tijd
vakken van 5 dagen, terwij! zij weken van 7 dagen niet gekend fchijnen te
bepben. Dertien jaren maakten eenen Izalpilli; vier Izalpilli, één Xiuhmol-
piiüi en twee van dezen een Gchuentiizli of eeuw. Bij het eind; van een
Jiiuhmo'pilli eindigde het burgerlijk jaar telkens ten tijde van den winter-zon-
neftand, en ging dus <213 da en terug. De andere verdeeling werd
"alleen door de Priesters gevolgd. Zij behelsde eene gelijkvormige reeks van
13 daagfehe .tijdvakkeuwelke men voor halve maanomloopen zou kunnen
houden. Dit getal 13 ftrekte ter bewaring v»n de overeenilemming tusfehen
beide foorten van verdeeling, Het burgerlijk jaar had éin dag meer dan 28
tijdvakken van 13 dagen. Deze overblijvende dag maakte aan het eind van
een Izalpilli een volledig klein tijdperken een geheel Izalpilli behelsde dieus-
volgens zoo vete dertiendaagfche weken als hec jaar burgerlijke dagen. Een
jaar van den Metzlapohuolh hield 20 tijdperken van 13 dageii, of 52 weken
van* 5 dagen. Een Xiuhmolpilli bevatte 1460 tijdperken van 13 dagen, en
met.de 13 aanvullingsdagen 1461.-. -s- De jaren van den Xiuhmoïpilh werden
niet door voortloopende getallen onderfchtiden maar men ze t t e h et getal van
het jaar van een Iza'pilti in opklimmende volgorde bij een der vier teekenen
Tocht lide haas Acafl,' <te riiee Tecphtlde keien Cal/, het huis.
Denkt men zich nu een Xiuhmolpilli in- zijne vier Izalpilli verdeelden bij de
daarin vervatte jaren de genoemde teekenen gevoegd, zoo blijkt, dat geen
Izalpilli met hetzelfde teeken beginnen kan. daar hetzelfde-, waarmede het
een ajanvang neemt, het ook bcfiuïten moet; en dat hetzelfde teeken nooit
tot hetzelfde getal kan behooren. Öok voor de dagen had men dergelijke en
daarenboven dubbele periodieke reekfen.
Wanneer men nu dit alles aandachtig overweegtdan ziet tnendat de wij-
zë van aanvulling of intercolatiedoor de Mexikanen' gebezigd, eenv.udiger
was dan die der Grieken en Romeinen voor de invoering des Meridiaansdaar
zij dezelve zoo lang verwaarloosden, tot dat de overfchietende uren een
ïijdperk van 13 dagen uitmaaktenwelke dan bij het eind van een Xiuhmol-
fiilt werden ingelascht
Voegen wij hierbij hunne taal, zoo rijk, befchaafd en krachtig; bet hiero-
glyphenfchrift ter bewaring van gefchiedkundige gebeurtenisfetide (taalkun
dige en burgerlijke inrigting des Rijks; het getal en de volkrijkheid der He
den,; enom niet meer te noemende merkwaardige ruinenbinnen den om
trek van dit eens zoo magtig Rijk aangetroffenzoo als de overblijffelen van
het paleis der oude koningen van Mitlamet porphyrfteenen zuilen en figu-
jen a la grecque, in Guoracade pyramide van porphyrfreenen met hiero-
glypben,' 50 crapp'en hoog ,bij bet dorp Popontla in faro Crus; de pyramide
van Cbolala in Fuebïadoor Humsol», tvst de gedaante betreft, vergeleken
met den tempel van Belas, en juisr inden meridiaan geplaatst, enz., dan
zullen- wij het gewis bejammeren dat roofgierige gelukzoekers een rijk ver
woestten, hetgeen beiiemd fcheen om mei de beroemde volkeren van vorige
eeuwen te wedijveren. D.
Recept voor lang lbven.
„..Wat hebt ge toch daar* voor gedaan?"
Zoo fprak ik z.eekrën grijsaard aan
jglk zie u wandien langs de ftraten,
Het hoofd om hoog, de kniën vast,
„Zoo vlug nog als de flinkfle gast,
Gezond en blozend uitermaten.
Wat wonder raiddel mógc'ü baten?**
En lagebend ving de grijsaard aan:
Daar heb ik nooit iets voor gedaan,
Maar altijd veel er voor gelaten."
VLIüSINGEN,De Post van OPZIGTER en ONDERWIJZER in het
Gereformeerde Weeshuis dezer Stad vereeoigd wordende met dien van ON
DERWIJZER der Arnifokooii, worden zij die daai toe genegenheid hebben
en ten minste den tweeden rang bezicten, vóórzien van de vereischte getnig-
fchriften uitgenoodigd om Zich 'Vóór den lancften November tl- zes jaars,
of-in petfoon of door vrachtvrije hrieven, te adresferen aan de Ptaatfejijke
School-Commiifie en Regenten oyer h.ec genoemd Geilichc aldaar; de ver-
eischten tot en de voordeden aan deze gecombineerde Posten verbonden,
zijn bepaald in de Bijdragen tal het lager Schoolwezen voor de maand Octo-
ber 1820.
J-Jeden overleed ohze hartelijk geliefde Moeder, yrouwe JOHANNA
ANÏ'ONIA BUYT, Weduwe ELTZ.VIANin den ouderdom van bijna 66
jarenna een kortilondig eiweaèht lijden.
Goes A.' J. ELTZMAN.
den 4 November 1820. G. ELtZMAN.
1. -
Qnze waarde Tance, ANTHONIA RUYTEiXBURGWeduwe van wij
len den Heer P. van 'SXi'GToverleed.op heden, ia eeite ziekte van bijna
drie manndep, in den ouderdom van 75 jaren en 9 maanden, ten onzen
Huize,
e B. D-Y S-E RINCK.
Middelburg P. J. DYSERINCK,
den 7 November 1820. geb. Dut ven Se.
•J\'Jen zal op Woensdag den 15 November 1820, des avonds ten 8 uren,
in hét Heet en Log'ment van Qiarje, in den Langendetfc te Middelburg, ten
overliaan van den Notaris Johs. van den Brotcke en Getuigen, publiek prefeir-
teren te Verknopen, een HUIS en ERVE, ftaanue en gelegen <>p de Heeren-
graebt, Wijlt M. No. 38. Hetzelve is in de Grondlasten aaugeflagen op
.ƒ7:31. Deuren en Vensters ƒ8 175, zavneii 16:6. Zijnde hierop nog
yerfc'uuldigd deachtfrllaliige Huislehatting over 1803 138Of 45.
Gemeld Kuis is twee dagen voor de Verknoping te zien.
Vrijdag den 10 November 1820, des morgens om tien uren. Publieke
Verkooping in het Hotel van Domburg binnen deze Stadvan eene groote
partij Vruchtdragende BOOMKN. van exquift' Vruchten; alsmede allerlei
Jong PLANTSOEN en.HEESTER-GEWASSENvoorts eene 'partij ffaaije
Haarlemfche BLO E itiMJOL'L&N in alle fooi (en.
£)e MKUBELAIRÉ VERKOOPING te. HiJSSFNCEN, op de Dok
Wijk L. No. 118, bepaald op Vrijdag den to dezer maandwordt uitgefteid,
en zal plaats hebben'op Vrijdag den 17 derzelve maand.
AJie de genen, die iets te pretenderen hebben van, of verfchuidigd. zija
aan JOOST SMOUTwonende te rhttemuiden, en deszelfs nn overledene
Huisvrouw KR1NA iVIALLEKOTEN, gelieven daarvan opgave of betaling
te doen aan den Secretaris aldaar, voor den 15 November dezes jaars.
1'e koop bij JAN GELOOF, op Seroskerkeallerlei foorc van PLANT
SOEN, ais ook Olmé, Esle, Abeele enF.ike BOOM ENbenevens de
Caiiadafche- en Italiaanl'che POPULIER in foort; alles Inlandlch gekweekt,
gezond eu lièst geworteld goed.
H- v'an der 'MEER maakt 2ijnen begunstigers bekend, dat hij zijne
BROODBAKKERS-AFFAIRE heeft begonnen inde Sint-JauftraatLett.I.
No. 6t verzoekt een ieders gunst, met belofte van eene prompte bediening.
JJeate overjarige MEI-KAARSEN,a 7j S«iiv. 't pond, bij J.S,Rosfet
aan de.Noordbrug-.
De KAARSEN bij de gezamenlijke KAARSENMAKERS, tot vermitj-
"detde prijzen. Uit aller naam
P, V. H O N D I U S.
Bü J. D. BRANTZop. den Burgc bij de Marktis ontvangen een asfor-
timent van OoSt-Indïsch Wit KA.T()ENa 16 het Stuk van 40 ciien; fijne
zwarte MERINOSSEN, van 13. tot 24 ftuiv.per el; vasteGekleurdeCHlTS
van 12 (lui v. per el; Inlandlche FESTIJN, van 7^ Univ. dc elEngelsch
LINNEN, a 8 ftnrv-. de el, en-fijne EngeUche Vr.mwcn KOUSSEN.
JVjEjuFF. M. ten JBOSCH van Amfierdam, heeft de eer te berigten
dat zij alhier gearriveerd is met Meririosfè en IVladrnsI'é DoekenNeteldoeken
en GaasHandfchoenenZijden Linten, gekeperde Flenelgemaakte Peite-
rijen, zwarte en gekleurde Naaizijdcrr, alles tot zeer voordeeiige prijzen.
Is Vrijdag aanfiaande uitgepakt bij A. de Boer, op den Kortenburgtblijft
niet langer als tot den 14 November.
j£en fehoon, wel gedresfeerd RIJPAARD, oud 5 jaar, met Zadelen
Toom te koop, bij Geurt Wallet, aan de Vlisfingfche poort.
Lieden in losfing Schipper Pronkenniet eene lading puike Kamperland»
fiche AARDAPPELEN, tot een' civielen prijs; adres bij A. van der Harst,
GroenmarktL. van der Harst jr. en aan het Schip.
Schipper P. WA LEF, Beurtman op DELFT en DEN HAAG, zal op
aanllaamien Vrijdag namiddag om 5 uur van zijn Veer vertrekken; adres aan
zijn Huis op de Londonfche Kaai. Lett. H. No. 66.
- .gemand zag zich gaarne geplaatst als ZOOG-MIN; adres bij j. Bliek, in
de Sèteiaagte, Lett. M. No. 66.
"InB* D°or tceval van Honden aan eene Burger DIENSTMEID benoo
digd; adres NoordpóortiltaacM. 6.
L)oor toeval terflond eene MEID benoodigd; adres bii van Benthem.
Bij G. Herklots, op de Markt, eene MEID benoodi d.
jven BOODSCHAP-ME1SJE benooüigd Lett. B. No. 136.
