MIDDELBURGSCHE
COURANT»
t8sj;
Jfc
No. i ip.
Dingsdag
deii Octobet
N I E U IV S T Y D r N O E N.
O O s *r - I N D E.
T") ATA VIA den 5 junij. Den 3 mei, is van Sourabaija te Batavia aangeko-
I men de gencraal-majoor de Koek, welke den 6 het kommando ovér
Zijner Majefteits troepen in Neériandsch Indien heeft aanvaard.
De rnhjoor en ridder Nalmysdie in de maand november van het Verleden
jaar door commisfarisfén-generaal is beiast geworden met eetie zending naar het
eiland Borneois onlangs van daar terug gekeerd. Hij heeft met de vorsten
van Poniianak, Sambas en Mampanwa contracten gefloten, waarbij het be-
lan" r art het Nederlandsch gouvernement en dat dier vorsten op het naatiwfté
zijn vereei igd. Het etablisfement van BabjrrmSsfnnghetwelk hij het laatst
heeft bezocht, is door hem gevonden in een ftaac van klimrnenden voor/'poed.
GROüf-BillTTANJE.
LOND'p,VJ den 28 feptember, De Prins-Regent. Zijde Zeilrngtjes in den
omtreK van Portstnoiuh en het eiland Wight voor dezen zomer gelhakc heb
bende, is eergisteren te Londen teruggekomen. Men verneemt echter,- dat
Z. K. II. dezelve in het toekomend jaar hervactetl zal.
Te Bifmingham is den 23 feptember eene bijeenkomst tot afkeuring van
van het gedrag der Manchester overheid gehouden, welke vergadering dit bij
zondere gehad heeft, dat aan alles op dezelve de uiterlijke teeltenen vanrouW
gegeven waren. De tot fpreekplaats dienende verhevenheid was met Zwart la
ken behangen; de fprekers begaven zich derwaarts in eene zwarte lijkkoets,
enfommige ministeriële papieren voegen er bij, men weet niet in ernst of als
fpot, dat de refuluciën genomen werden door het opik'ken van met' roet, inkt
of fchoenfmeer zware gemaakte handen. Onder deze refolunën is et eene,
vervat in uitdrukkingen welkezoo niet in het onze ten minde in alle andere
landende voor- en vastftellers derzelve aan regtcrlijke vervolgingen zoude on
derwerpen. Zij hield liet volgende inr„-Dat één treurig gevolg dier noodlot
tige handelingen wasaan den kant der onderdanenhet verlies van alle ver
trouwen op de wetten van het rijk, en het doen Wankelen hunner getrouw
heid, en dat de dankzegging van -den Prins-Regent aan perfonen, die eene
openbare fchending der wetten begaan hadden, hem een' en denzelfden ge
maakt had (idencified htm) met hen, die zich daar aan fchuldig hadden ge
maakt." Sir Charles Woifeley (de bekende onwettig gekozene parlementaire
verdediger van het volk van Birmingbam) was een der sprekers, en verklaarde
onder anderen, dat liij voornemens was in zijn park een grafteeken voor de
'lokkige flagt offers te Manchester op te rigten.
In de Leeds Independent leest met hetgeen volgt: Eiken avond wor-
te Hunslec, verzamelplaats der oproerigen uit dezen omtrek, vergaderin-
gehouden in een tot cisc einde gehuurd huis, hetwelk de radicalen noe-
.1 ,7c- kamer der genteenten. Wij zijn voorts in het zekere onderrigtdat
een g.jot aantal der genen, die de volksvergadering van laatstleden maandag
uitmaakten, van plinten van pieken voorzien waren, gereed om des noods op
de Hokken geplaatst te wordenwaarmede de meesten gewapend waren."
Te Glasgovv en Paisley blijft het rustig, hoezeerin laatstgemelde plaats nog
(leeds de grootfte waakzaamheid vereisclu wordt om de radicalen In toom te
houden; eene in de nabijheid, te Kilmarnocklaatstleden dingsdag in het open
veld gehouden vergadering van reformateurswelke ongeveer 4000 menfehen,
doch grotendeels nieuwsgierigen, fterk was, is ftilletjes afgeloopen.
Heden bleven de 3 pees. geconf. 69?-de 5 pets. 1 ozfen het om
nium )I premie.
F R A N K R V K.
PARVS den 28 feptember. Bij eene koninklijke ordonnantie van den 22
dezer, worde de ordonnantie van den 3 augustus 1815, voor zoo verre hec
provifioneel verbod van uitvoer van drooge groenten betreft, afgefchafcen
wordt, dien ten gevolge, de uitvoer van gedroogde groenten, als erwten,
boonenlinzenen het daarvan voorkomende meelvoor het vervolg toe-
gellaan, onder de voorwaarden, bepaald bij de wet van den 2 december
5814, door het 9e artikel van dié van den 16 jnly 1819 gewijzigd.
Gisteren namiddag, kwartier voor vier ure, oucftoiid alhiecin het ko
ninklijk uiufeum eeDige opfebuddiug. De menigte was zeer talrijk en vaardig
om te vertrekken, toen er Z'cbaan den ingang van de groote galerij, een
geroep van brand deed hoorenop dit vervaarlijk gefehreeuwdrongen de
toefchouwers naar den uitgang; verfebeiden perfouen werden omver gewor
pen en eeraakten onder den voete.eu aantal dames hebben hare shawls en
ridicules verloren, en vele perionen zijn gewond; gelukkig echter is niemand
gevaarlijk gekwetst. In tien minuten tijds was het mufeum ontruimd, en er
is-niet aan te twijfelen, of deze trek is door beurzen-finjüers gefpeeld; de
politie is bezig met dezelve op te fporen.
De heer Dejernon fcDrijfmecscerheeft de eer gehad H. K. H. mevrouw
de hertogin van Berry zijn nieuw werk, Manugraphie betiteld, aan tebieden,
dédMke hoogstdezelve met goedwilligheid heeft geheven aan te nemen.
>eze man is insgelijks ui.vinder vau den nectograaf, of de lesfenaar, waar-
ja <;e blinden, even als de zieudch, kunnen fchrijven, Opgemelde lesfenaar
bo-dtin dit oogenblikde aandacht van het publiek op de teiuoonftelling be-
j-..i alwaar men de blinden met pen, inkt en papier ..ziet-fchrijven, Wij heb
ben een request gezien, dat, zaturdag jl.door een',-blinden gefebrevcn is,
nrt oogmerk, om den koning te worden aangeboden hetzelve is zeer leesbaar,
ep met £ile de vtreischte formaliteiten, gelchrevcii.
De kwcekelingcn van het gasthuis der fchool van geneeskunst, zijn de
zer dagen getuigen geweest van eene dier zeldzame'en opmerkelijke daadzaken,
welke gelijkelijk de hulpbronnen der natuur en de nuttigheid der heelkunsc
'•■ewijzen. Zekere Ilonoré Cogordan, een zwervend gochelaar, zich oefenen
de om, op de wijze der Indjaanfche gochelaars, door den mondeene elf duim
'ange kling in te brengen, had het ongeluk van dezelve door te flikken, bat
ongeval ging verzcid van geweldige 1'marten in verfchillende gedeelten van den
buik, maar bragt geene merkbare verandering in de gezondheid van dien man
te weeg. Het was eerst 4 of 5 maanden daarna, dat verzweringen in de regter
liezen de tegenwoordigheid van de doorgezwolgen kling fchenen aan te kondi
gen. De zieke befloocvoor weinige dagenom de hulp in het gaschuis der
meuifc'ne faculteit in te roepen, en gistereu is de profesfor A. Dubois, tra
langdurige en zorgvuldige nafporingen, geholpen door zijnen zoon een jong
kunstgenoot van de grootfte verwachting, gedaagd in het uilhalen der kling,
door welke gelukkige en zeer moeijelijke operatie voor den zieke een arbeid,
enen de natuur niet had kunnen volbrengeu zonder de grootfte wanorde te ver
oorzaken, is voorgekomen.
Te Verdun, hebben zich dezer dagen meer dan 500Engelfcben neerge
zet. Het getal der thans zich alhier bevindende Eugelfehen, wordt op 15000
be,.iooi. -
Het Fransen fregat la Calatieden ia dezer van Algiers vertrokken
waar Viét de Pranfche en Engelfche fcheeps-divifien gelkten heeft, is den t$
te Toülon binnen geloopenen zou. den volgenden dag wederom van daaf
vertrekken, om naar Tunis te Zeilen, en zich daar wederom bij géfegde di-
vifien te Vervoegen, welke, na drie dagen te Algiers vertoefd te'hebben,
achtereenvolgende htinne zending bij rie overige Barbarijfche mogendheden
moesten gaan volvoeren. Men weet vin den inhoud der door de Galatie ovér-
gebragte depecbesen dus ook van den Uitftag der conferentien van dé
bevelhebbers der meergenoemde divifien met den Dey van Algiers niets, maar
men twijfelt niet of die uitftag zal Zeer voldoende geweest zijn. Voót het
ovérige heeft Uien door de ëquipagie der Galatie vernomendat de pest té
Algiers nog (leeds Vbortwoedde.
Volgens de laatfte alhier van Port-au Prince op St. Domingo ontvangen
berigten is voor Frankrijk niet aan eenè herkrijging van het oppergezag in dié
kolonie 'te denken, en Wordt zelfs aan aile vréémden, behalve aanFranfchén
toegedaan om zich daar neder te zetten i maar indien Frankrijk eenige garantie
geven wildedat hét nooit meer naar het oppergézag op St. Domingo (laan
zou, dan zoude de tegenwoordige regering van dat eiland, zöo het fchijnt,
daarentegen niet ongenegen zijn om aan Frankrijk den bahde! uitfluitend op
hetzelve té bewilligen.
De 5 pets. geconf. zijn heden gebleven 70 fr. 30 c., en de baak-ac
tiën 1465 fr.
x- PDERLANDÉN.
ANTWERPEN den 29 feptember. Eene oud Ongehuwd man, de heef
van Cgeheecenonlangs in déze ftad overledende goede en getrouwe
diensten van zijne dienstmaagd willendebeioonenlegateerde dezelve zijn huis.
De dienstmaagd lie.ver geld dan een huis verkiezende, verkocht hétzelveaan
baren buurman B... Deze, bezig zijnde eenige veranderingen aan hec ge
bouw té maken, heeft, dezer dagen, eene fbm van vier duizend guldens ge
vonden, die, in twee zakken verdeeld, achter eenen balk -in den muur ver-
borgen lagen.
'sGRAVENHAGE'den 27 feptember. Het laatfte nummer van het rijd-
fc'i.rifc de Star, verflag doende vin dé gefteldbeid van de koionie Frederiks-
Oordblijkt hier .uit de vorderingen ten goedewelke de kolonie ondergaat.
De. fchool bevat reeds 15tTieêrlingenwélke in twee klasfèn verdeeld zijh
huii wordt onderwijs gegeven in het lezen, fchrijven, rekenen, en in debe-
gmlclen van de gefchiedenis en geographie; een derzelve geniet bijzonder on
derwijs, én wordt tot onderwijzer opgeleid. De. oogst van weic, haver en
gerst beeft de verwachtiug overtroffen. Boekweit daarentegen is overal niet ge
lijk gedaagd, echter de kwaliteit uitnemend goed; aardappelen en andere groen
ten zijn er in overvloed gegroeid. Bijna alle kolonisten hebben reeds koeijeti
gekregenen een kaarnmolen is reeds aanwezig. De fpinfchooi is mede in
volle werking, en men heeft reeds eene plaats voorde weefgetouwen aange
wezen. Maandag den 16 augustus jg de eerftefteenaande nieuwe wonin
gen gelegd, °P welken dag men, van wege de coramisfie, onderfcheidene
beiooningên heeft uitgereikt aan kolonisten, welke door hunnen ijver en
goed gedrag zich zulks hadden waardig gemaakt. Men is bezig met het ma
ken van eene vaartwelke na mee de rivier de Linde vereenigd te zijnda
aanvoer van alle behoeften alzoo gemakkelijk naar da kolonie te water kan ge-'
fchieden.
s HERTOGENBOSCH den 28 feptember. Het vervderën var! den.papier
wind-molen, in het naburig Boxtel, Waarmede, den 26 augustus II. [tie
Mictdelburgjche Cour- v<tn den .31 dito tlo. 104], een begin gemaakt werd, is
zoo voorfpoëdig volbragc, als hetzelve begonnen was; zijnde de molen; nï
twaalf dagen arbeids, op de reeds te voren gereed gemaakte fundamenten gê-
bragt, en nu reeds bijna geheel in hrde gefield; zoo dac hij binnen korte da-
gen zpl kunnen ma.ett. Aamnerkings waardig is het, dat van dit zware iig-
euaam, niets van het binnen-en gaande-werk is uitgenomen, dan alleen de
maalbaiken met hunne cijiinders, en dat men zelf, om de zeldzaamheid, dea
molen heeft laten draaijen terwijl men met het vervoeren bezig was. Alle»
was zoo zeker ingerigtdat niet alleen geene der werklieden zich van belang
bezeerd heeft-, -maar dat dagelijks een aanzienlijk getal inwoners en vreemde-
liegen zich boven in den molen bevonden, terwijl deze werd voortgefleepten*
alhoewel men op eenen dag. tot 460 voeten aflagwas de beweging zoo gering,
dac men geene trilling in een gias waterop de gallerij ftaandekon ont
waren.
Op dezelfde wijze,is dadelijk daarop een gebouw vervoerd, hetgeen toe
den molen behoorde ,,en welks grootste gedeelte uit metfelwerk bêftondzijn
de van binnen volbouwd met fteenen zink-kiscen; niectegenftaande nu die
geboffw op ruim 60,000 pond berekend iszoo is hetzelve in vijf dagen ver
voerd, op denzelfden afftand als de molen, en wel de.-drie laatfte dagenal
leen roet loopende kabels, zonder kaapftanden, en, offchoon dit gebouw op
palen boven de rivier de Dommel ftond, is niet alleen aan het metfelwerk
geene fcSrade van eenig belang gefchiedmaar zelfs is gedurende den vervoer
geene enkele glasruit, die er in menigte ih warengefprongen.
De flede, waarop de wind-raolen. geplaatst was bellond uit vijf dwars
balken, ieder van 11, bij 14 duim rhijnlands.dikte; onder deze lagen-tien
dergelijke balken; ieder ^o,.voeten langpaarsgewijze aan de bovenfte bah-
ken, d Oor koppel-ijzers én Réerklosféu verbonden,; aan ieder paar balken was
vooraan oen (lei febijven aangebragtwflardoof de kabels liepende molen
zelf was mei deze flede'door zWeepmgen verbonden-
Onder elke paar balken liepen dertien rollen, van beukenhout gedraaid, ter
dikte van 14 dntm, en ter lengte van 4*- voet, loopende over eiken platen
Vau 5 duim dikte, die pp den.grond nedergelegd werden; wordende het ge
heel, door 20 man, met vijf kaapftandengetrokken.
De mr. molemaker, Adr. Hombergen, van Oisterwijk, die deze beida
verpiaatlhigen heeft geëffectueerd, heeft daardoor niet alleen blijken van kun
de en bekwaamheid aan den dag gelegd maar zijne bedaardheid en de zeker
heid zijner berekeningen bij dit gewigtig werkverdienen allen lof.
ARNHEM den 29 feptember. Gisteren is alhier weder een transport van
ruim 100 Wunembergfehe landverhuizers in twee fchuiten aangekomen. Zij
gaan naar Amfterdam om van daarnaar Noord-Amerika ingefcheept te woéden*
ZiliR.lK.ZEE den 1 october. Het eiland Schouwen levert mede een voor
beeld cpvan de ongemeene vruchtbaarheid van dit jaarS in den tuin van
Jolianms Blom, te Renesfe, vindt men een' appelboom die voor de cvVeede
maal in dezen zomer heeft gebloeid, en thans bijkans rjjpe vruchten draagt.
(vlHUELBURG den 1 october. Men verneemt dat, ter vervulling vaft
de vaetures in het kiescollegie dezer ftad ontdaan, ten gevolge def gewone
aftredn; van een derde der leden op den 2 januarij 1819, door de ftembe-
voegclanigc-zeienen ©p nieuw zqn verkoren dé yeeren; Hendrik Brottwer
Ml'e'Jban gifuerui Deftus i Johan Vorneltte Andrktftn y Jokari Jacob Sfren-