1 OU R A NTi
MÏDDELB URGSCHB
No. 97.
Donderdag
dén 13 Augustiii
N I E V W S T r D 1 N G E N.
SPANJE.
1-tvi' 1
MADRID 23 juli)y De pest fchijrft hare verwoestingen over het geheel
noordelijk gedeelte van Afrika uit. te ftrekken. Terwijl Zij dagelijks
twee honderd perfonen te Cairo wegmaaitflerven er iederen dag niet minder
te Oran. Het is intusfchen in het regentfchap Algiersdat deze plaag zich
met de grootfte woede ontwikkelcdoch de Barbarijfchen zien hunne ontvol
king zeer koeltjes aan. Bijna dankt dat volk hier over Mahoinetdaar de na-
tien welker bezoek zy duchtennog meer dan zij zeivende gevolgen
van dien geefel vréezen. Het is ten minsten zeker, dat de Algerijnen de pest
als een van derzelver verdedingsmiddelen befchonwen. De zooö van "deó
nieuwen dey, veertien jaren oud, is daaraan overleden 5 en, op een vaartuig,
waarop zich meer dan twee honderd perfonen bevondendie zich als nelgrims
naar Mekka wilden begeven, en hetwelk'eenige'dagen op de reededoorbragt
zijn al de pasfagiers en de geheele equipage omgekomen.
li E N E M ARK F. N.
KOPPÈNHAGEN den 55 juli}. Behalve de 'reeds publiek gemaakte be-
rigcen over de ijsbergen, heeft men nog het volgende bekend gemaakt:
Kapitein KotZebue, op 70 graden gekomen zijnde, heeft een' vasten
ijsfchc.ts van eenen buitengewonen aard ontmoet het ijs was"op verfcheidene
plaatfen met eene laag aarde bedektwaarin heesters en plantgevvasfen groei
den. Onder aan dien ijsfehocs was eene fóort Van oevergevormd door de
aardewelke achtervolgers was afgevallen en zich aldaar opeen had gehoopc,
In die landen vond hij ontzaggelijke geraamten van mammon tbs, in verrotting
-zijnde; waatfchijnlijk waren zij van eenige naburige oevers door de golven
der zee aangebragt. Dat verfchijnfel van een' vasten ijsfehofsmet groeiza
me aarde overdekt, is zeer opmerkelijk echter niet geheel nieuw; men kent
er voorbeelden va-,i door Maltebrun, in het 5de deel van zijn Précis de IA
Gèógrap.hié llniverxllc
„Mén heeft hier de aanmerking gemaakt, dat de zware en aanhoudende
ftortregens van 1816 en van het begin van 1817 mogelijk toe te febrijven
zijn aan de losbreking dier verbazende ijsbergen. Wanneer dezelve in zeé
dreven en allents fmolteuwerden die hoeveelheden waters door de kracht
der zon opgetolckenen, de daaruit ontttane wolbén over een groot gedeelte
van Europa drijvende, veroorzaakten die vcrfchrikkeiijke ftortregens. Ook
willen dommige, dat de menigte walvisfdieudie men federt eenigen tijd in
de Noordzee ontmoet, en die aan fommige 'kusten komen aandrijven, bene
vens de verfchijning dier verbazende groote zeeftangenin de zee van Amerika
én in volle zee ontmoet door diezelfde losbarsting van het ijs te weeg gebragt
zij, waarachter die gedrochtelijke zeedieren opgefloten waren, en zich nu in
volle zee kunnen begeven.'4
D-U1TSCHLAND.
WEENEN den 27 ju lij. Van Konftantinopel wordt gemeld dat de gezond-
heids-toeftand dier hoofdftad verdimmerd is federt de aankomst eeniger fehe-
penvan Alexandrie alwaar de pest heerscht. De tijdingen van Tbêsfaloni-
ca Athene en Negropont zijn te dien 'opzi'gte mede zeer ontrustend. Er
lijn. wel is waar, nog geene zieken in de hospitalen der Armeniërs en Fran
ken; doch het is niet even zoo gelegen met deGrifekfche hospitalen, dat van
de zeven torens en van Pera, waarin men verfcheidené met ue pest befmette
perfonen heeft optfenomen, waarvan eenige geftorven zijn. Den 24 jumj
werden drie perfonen te St. Dimitri door de pest aangetast. De Turken en
Joden zijn lot hiertoe daarvan vrij gebleven.
TRI FR den 10 ju/ij-. In de gemeente NeUerbnrg is brand ontftnanWaar
door 126 huizen vernield zijn; daar dezelve bij nacht uitbrak, hebben out
derfchcidéne perfonén het leven verloren, en zijn alle goederen eeti prooi der
vlammen gewordeu.
AKEN den 3 augustus. Gisterenis Z. K. H. prins Atrgnsc van Pruisfen
alhier aangekomen en aan her Groet Hotelby den heer Dubuyck afgefbpt,
Op het tijdftip dat Onze aloude' ftad zicH durft" vleijen onmiddeiijk 111
hare tbufen de fouvereinen van Europa te-bezitten welke daarin den vrede heb-
beu bewerkthaasten zién dé Vréémde kilnstenaars 0111 ftrijd alhier dc voort-
brengfelen van hunne kunst te brengen. Onder de voorwerpen;van kunst,
welke er de liefhebbers reeds kunnen bewonderenverdient voornamelijk opmer
king", de 'Panorama! van dfcn gedenkwaardiger» (lag van Waterldb, en van de
- fclioone ftad Amftertiam; het een en andeé behoorc tot dé bekende kunst ver
zauieling van den heer Maaskampin voornoemde ftad woonachtig,
G R O O -T - B R I T T A N J E.
LONDEN den 4 augustus. De jongde berigten uit de Oost-Indien mel
den, dat, hoewel allé vijandelijkheden hu ten einde hebben genomen, de
groote -armee echter nog fén' geruimen tijd bet veld zal behouden ten einde
te walton dm'do cerficoriaiiï'Tdi'ikkingenvoortvl'oeijendé tacde geÖotoiié trak-,
toten met de Malirtueh-, hun 'biillag krijgen. Mëerfchan fehijn't ziéh mee
Scindiahen Ki'miui-Kazeer met Holkar, te hebben onderworpen. Kur-
reemkha» en Glrcctó worden door de Britfche tfoepen vervolgd1,-en zijn thans
jiiets anders dan ellendige bandieten. Intusfchen is de uitllekende moed on
zer krijgslieden door eene» rijken buit beloond gewordeu. Men zegt dat de
troeper. van Boir,ha7 tv- ec-honderd kanwelen, geladen met de fchatten en
kostbaarheden van den Peishwar hébben vermeesterdeii een particuliere
brief uit Madras meldtdat de majoór-Grant, wélke dé 50 kameelengeladen
met de kostbaarheden van Holkar, heeft opgevangen, bij die gelegenheid zoo
ontzaggelijk veel febats heelt vermeesterd', dat hef deel, hetwelk de opper
bevelhebber (de generaal liislop) daarin heeft, alleen-op meer dair .00,000
ponden werd gerekend,
In Madras is een nieuw fchip van74 (lukken gebouwd, van tekhouc; het-
■Zelve zrd eerlang troepen naar Engeland terug voeren.
Het. feest, Voorleden donderdag door den Franfchen ambasfadeur aaii
den Prins-Regent gegeven, is.zeer luisterrijk geweest. Om zeven uren, on
middeiijk na de aankomst van Z. K. H.werd er eene prachtige maaltijd op-
gedisebt. De Prins-Regent plaatfte zich aan de regterhand van den ambnsfa,
deur, welke den Spaanfchen ambasfadéur aan zijne linkerzijde had. Er is óp
hetzelve geene muziek geweestmgar het gezelfchap zag mét geen minder
verrasfing dan vermaak eene nieuwe'vertooning. De heer Comte, phyficus
van den koning van Frankrijk \jn Hólland reeds zeer bekendin geheel Euro
pa vermaard als een der zeldzaamfte buikfprekers van den hedendaagfehen tijd
heeft de eer gehad om in de tegenwoordigheid van Z. K, H. zijne natuurlijke
vermogens en talenten te ontwikkelenen vele natuurkundige ptoeven te ver-
toonenwelke den doorluchtige» prins en het geheele gezelfébap zeer ver
maakt hebben; inzonderheid de dames, die als betooverd (tonden, toen hij
naar hmvbelieven bloemen deed voorkomen, die elk hunne nacuurlyken reuk
uitademden, toen zij hem eene duif door midden zagen fnijden, waarvan
elke helft onmiddeiijk wegvloog. De Prins-Regentwelke hem veel goedheid
Cf na
G ri; r rj*» T'V.* 0
X S. p
-:r t
betoonde, beeft hein, zöo mén vérzekèrtzijne begunstiging beloóVc-,
was bijna één uur des ochtends eer de Prins-Regent het gezèlfchap vcrii»
- F R A N K R L
PAR-YS den 4 augussr/s. Men ieesc in het dagbhid van Madridhet welk
uit den aard der zaak, een oftlcieél karakter heeft; het navolgende; w Niec
tegenilaande de verklaring van den kant 'der geallieerden tegen de toelating van
eenigen diplomatieken agent bij de bijeenkomst te Aken.hebben -Wij 'échter
hoop dat de monarchen niet zullen.weigerenom met aind'acht kennis je né
men van d'e zeer efnstigé oneenighëden tusfeheu óns en het Portïigefché kabi
net.^ Wat aangMt de bélangrljkè gebeuftenisfeiiwelke inFlorida' plaatsgehad
htroben, ol daar nog kunnen plaats grijpen; men zoude éejiïger mate de wijs
heid uer groote mogendheden beleèdige'n bijaidieu men 'twijfelde aan harebe-
reic vaardigheidom- zich te doeh óndèrtigten van de béweegredeiyen en dén
omvang van eenen twistwelke onberekénbafè gevolgen kan hebben;
Men verneemt Uit Kadix, dét één convboi vart 14 koopvaarders, 'dén
24 junij uit die havén gezeild, den 25., door dé infurgentcn-kapefs-, welke
op de hoogte van Kaap St. Vincent' kruisfen, byna geheel genomen is.
-- Een'e koninklijke ordonnantie van den i'ijtilij, waarbij de zaraen&eiiiog
of het zoogenaamde cadre van den algemeecen (taf geregeld wordtziet thans
het'licht.- Het getal der luitenant-géneraals is op f30 etl dat 'der veld.niaar-
fchalken of generaal-majoorsop 2éó bepaald.
In djn tuin Beaujon worden tége'nwoórdig proeven gènomén met eetj
kustlichthet geen door den uitvinder, den heer Bordier Marccc, gezegd
vvoidcalle tót nog toe bekende te overtreffen.
1 fn de ommefti-eken van la Brieêen dorpje iri hét departement de Ia
Charente-, is eene Verfchrikkelijke misdaad begaanvvaarvarf de bijzonderheden
een voorbeeld van de ijsfelijkfte floutheid en vau dezonderlingfte tegenwoordig
heid van geest opleveren i 0
Eenigen tijd geleden, kwart een marskramer met zijne vroüw; met het
vallen van den avondaan de deur van eené kleine op eenigen arftand vart.
den groeten weg gelegen boerderij; zij Verzochten den hoevenaar, wiens
vrouw iiogteiï gevolge èéner kraamhet bedde hield dién nacht 'ih zijne
woning te mogen doorbrengen. Deze WeeS hun 'eene kleine kamer aan W
welke zij den nacht vrij gerust'doorbnSgtcu,
Den volgenden-dag, eeti Zondag zijndeging de landman met zijne knechts
naar de mis in het naburig dorp. De marskramer verzocht te mogen medegaah
en bleef niemand te huis, dén de vrouw van den marskramer, die voorgaf
eenigzins ongefteld te wezen, en een kind van Zes jiróri..
Naauvvelijks was het volk vertrokken, of de Vrouvydes marskramers greep
een inestrad daarmede naar het bed der kraamvrouwen vroeg haarondeê
bedreiging van haar te zullen vermoorden, al haar geld af; deze zwak én
pijnlijk, bood niet den geringften wederftandmaar (lelde de marskramers-»,
vrouw dé lleücéls van de kasten ter hand, harén Zesjarigen zoon belastende
om die vrouwals hebbende iets in dezelve te Zöekerité vergezellenzij
ftond daarop zachcjej op volgde hen en gaf haren zoon een teèkeri om uit da
knmef té gaan; hetwelk gefchied zijnde, (loot zij de diefegge in de kainer";
en gebood bet kind om naar het dorp te loopen, den Vader te haïeiien hulp
te roepen.
Het kind verloor geen obgenblilc om aan du beyel te voldoen, maar kwW
bij ongeluk den marskramer tegen, die, ongetwijfeld met oogmerk om, zich
bij zijné vrouw tc voegende kerk had verlaten. Aan dit kind gevraagd
hebbende, wèrwaarts het zich begaf, vérhailde hetzelve otmoozéldat hee
zijn' vader ging halen om dat men zijne moeder wilde beitelen. 'j)e mars
kramer nam hét kind bij de hand, zeggende, dat zulks órinoodig was, en
dat hij zelf de moeder zou gaan Verdédigen. Aan de hoeve gekomen
zijnde waarin de boerin Zich had Opgefloten, klopte hij aan de deur, maar
de vrouw haar mans dein nier herkennende, weigerde hardnekkig open te
doende marskramer ftelde aile pogingen in het werkom haar daartoe ovef"
de halenendaarin niec_ kunnende (jagendreigde jiij haar hét kind te zul
len vermoorden, indien zij niet oogenblikkelijk ian zijné begeerte voldeed.
Woedend van zijnen Zijn niet te kunnen krijgen', Völbragt hij zijne ijsfe-
lijke bedreiging en vermóórdde het kind om zoo te zeggen onder de oogett
der moeder, welke het gefchreeuw en den laatfteh fuik van harén zoqi» hoor
de zonder hem te hulp te kunnen komen.
Na alzoo nutteloos eeiie misdaad te hebben gepleegd, trachtte hij In-hee
huis te dringen, 0111 zijne vrouiy te redden; de tijd verliep; dé öogejiblikken
waren dierbaarelk'oogenblik kon het volk uit de mis terugkomen, én hij
kon met in huis geraken, dan door op het dak te klimmen en zich door dei»,
fchoorfteen te laten afzakken;- gedurende al dien rijd boezemde hij Zijne woe
dt- in Vervloekingen eS bedreigingen tegen de boerin uit, dié bijna bezwijmen
de niets uitvinden.kon om eenen zekeren dood te ontgaan,
De-ellendige wBs reeds in den fehoorfteeii geklommèii, en ftond op het
punt van in de kamer af te dalen, toen de boerin, als door êepe plotfelijké'
ingeving aangevuurden alle hare krachten verzamelendede ftroo-matras van
lwar bed naar den rand van den haard trok en den brand in dezelve ft»k. Jn
wemigé oogerrêlikken was de moordenaar met rook omgevenennu geene
kfaélitbn meer hebbende om weder naai boven té kartuien, viel hij tyélhaajc
half geflikt ui; dén fchoorfteen in het vüur. De moedige boerin verlopr chanï
haée ftgenWOordigheid van geest mlefmaar gaf hém verffchéide'n (lagen met de
aschfehop op den kop, die hem belette tot zfclv zeiven te kómén, EmdelIjR»
van angst en yermoeijenis afgemat, viel zij dervend op'dén grond van dé ka.
nieren bleef in dien loéftand tot hef óogSrilMikdat de hoevenaar en diens
knechtén uit de kerk terpg kwamen en getuigen van die jjsfelijke gebeurtenis
werden. Hét' lijk'Van'het kind voor de deur' d'er hoeve was hét eérfle febóuw»
fpeldat de oögfe'rt van den ongeiukkigen vadeï trofmén liep de d^rcy
openen maaktena de boerin te hebben bijgebb'peii j ziéfi van aé beide
fchuldigeu meestérwélke aan het getegt overgeleverd zijn. De marskramen
zal, zoo mén verneémtvan zijn wonden opkomen, ten einde het verdiende,
loon voor" zijne misdaden te ontvangen. Beide de fchuldigén zulley eer!li)&
voor het hef van as ft 1'és van het departement te regt ftaan,
NEDERLANDEN,
ANTWERPEN den 9 augustus*. Bij eene boerin op bet naburig dopp
Stabroek, die niet volkomen bij hare zinnen fübijnt geweest te zijn; maac
echter nog in ftaat om hare huisbedrijven waar te némë'n, was het ppgeJukkig
denkbeeld opgekomen om haar eigen huis te verbranden, ér» zij had dié Sneef
dan eeiis-te-keènen gegeven, zonder dat men er acht op had geflageru Dat
noodlottig voornemen heeft zij in de verleden week, óp een tijd trat haar
man van huis was, met de daad volvoerd, met dat faulpzallg gevolgdat
huis-ftal etrfclrnurtoet 'oogst èn beesten", verbrand"Zijiï, Een van Üwre
.kinderen is ei' ook O-t omgékotur-n'j zij zelf mede deerlijk gebtaad\i gist?»
tea bier aau bate bekomene wouden io het ga,tïtuis överiedcnt