MIDDELBURGSCHE
COURANT,
No.
Zaturdag
N' I E U rr'S T r D I N G E
r8(8,
4
ZEE ri VINGEN.
M E FgTTTWg F. N.
-
NEDERLANDEN.
SPANJE.
MADRID den 13 juttii. .In de provincie Goanaxnaco dertig mijlen af-
ftands van Queretaro, heeft zich een vuurberg -geopend, en de uit
barsting heeft de dorpen Penjamode !a Piedad en achc-en-dertig woningen
vernield, zonder dat zich iemand heeft kunnen redden. Te Mexico en in de
ommeftreken hoorde men, op den 15 fewuarijten negert uren des avonds,
het gedruis dier uitbarsting, hetwelk near dat van>gefehut vsjnzwaar kaliber ge
leek, Men vreesde, dat het een aanval der infubgenten was en floeg alarm.
De achtereenvolgende (lagen 'duurden tot omtrent middernachten men telde
er meer dan drie honderd. De onder-koning deed naar alle kanten couriers
vertrekken, ten einde de oorzaak van dit buitengewoon gerucht te vernemend
Queretaro was gedurende cenige dagen met een' asch-regeti bedekt; :dezeasfchet
was ijzerachtig en geleek naar vijlfel van ftaal. Deze laatfte rauip ontbrak
ons land nog; ziedaar al hetgeen wij van Mexico weten.
Z W I T S R L A N D.
GENEVE uen 19 juni). Gisteren heeft mefl hier berigt ontvangen, dat de
jjs'iamwelke federt eene maand denioop der Drance had gedreind, clirrgsdagï
middag is los gelchoten, en de valei van Bagne in weinig minuten geheel
overftroomd heeft. De dorpen Bagne én St. Cranehier zijn volkomen ver
nield; terwijl de brug van Martigny weggefpoeld en het lager gedeelte dier
Had ondèr water gezet' is. Het losfehieten van den dam gefchiédde met een
groot geweld en de ftroora nam alles medehebbende deze gebeurtenis zéker
aan vcrfcKeiden uienfchen het leven gekost. De brieven, hedep uit Cbablais
ontvangen, doen denken, dat alles nog niet gedaan is. en dat flechcs een ge-
deélte van het water uit bet meir van Bagne is weggedroomd. De Rhone
kruidde nóg en voerde veel (lukken en brokken hout tot vrij ver in de Leman.
Alhier is hei water fcbfijjyk tot verfcheiden duimen gerezen,
D 1 T S C H L A N Di
WEENEN den i3 juni}. -11H. MM. zijn thans op de terugreis herwaarts,
en zullen bepaald voor het einde dezer maand terug. zijn.
In ons "blail de Bppbacktervan heden, wordt liet kortelings algemeen
verfpreid en door de meeste Duitfche dagbladen mededeeld berigtvan den
aanflaanden afftatid der hertogdommen Parma-Piacenfa en G.uastalja aart de
hertogin van Lucca, tegen gefproken, en voor geheel ongegrond verklaard.
F R A N K R. V V-
PARYS den 55 junij. Van Rhodez febrijft men van den 19 junijhet
Volgende
„De goederen van BaStide èn van jaufion, gedurende hunne langdurigegé-
vangenfebap, opgeteerd, ei» de heer Fuaides- folidair in de kosten verwezen
Jijndeals zich tot civiele partij gefield hebbende, zoo begroot men het
mpmaiit der kosten, welke deze laatfte te betalen zal hebben, op honderddui
zend franken, indien hij niét eenig middel zal wecgn te vindenom „de gevol
gen van deze bedroevende folidaire verbindtenis ie orttltomèn. Zoo ra'éü wil,
is dit de oorzaak van zijne reis naar Parijs.
De groöte ijshankendie van de gewesten van de Noordpool zijn ?f-
gefcheidenen, federt eenigen tijd, in de nabuurfehap der Atlantifche zee
N.
overleden, Maria van Os, wed. jPieeer vart der Tak. Zij blééf tot afin ftaifc
laatfte oogenulikken bij het voilé genot harer verllandsvermogens.
VLISSINGEN den 2 juüj. Gisteren en beden zijn naar Antwerpen de
Schelde opgevaren
Les Deux A'Miskapt. B. Olivier, van Duinkerke, met ballast; Artgelitat
kapt. R. Shepord, van New-York, en Magddlena, kapt. P. Ottzen, vatl
Palermobéide met differente goederen Freuw 'Hendricakapt. C. F. der»
Koer, van Riga, met haver en garneerdeel.en Adrianus Catskapt. H; E;
Tielémanvan Londenmet ballastdeze laatfte ligt nog ter reede Van Vlia-
fugenals bijlegger.
Gisteren en heden zijn naar Zee gezeild-
Van Rotterdam: Johanna Camelia, kapt. A. Seewen, naar Duinkerken
met différente góederen.
Van Dordrecht: de Goede Hoop, kapt. j. R. Zegers, nar.r Duinkerke, met
teer en hoepen.
Van Brusfel: ie "jeune Baudettkapt. T. Grooktnan, naar Londen, met
fchors.
Van Antwerpen: ld Èti.^emckapt. A. besön, naar Portsrrtouthmet garst;
ks Deux Amiskapt. J. Cómelis, naar C'olchester,. met haver en garst Fier
Suskitidernkapt. A. Torolfa, met fchors, en Invulnerablekapt. J. Hudfon,
met tarwe en linnen; beide naar Londen; de hoop, kapt. G, Fafe., naar Sun-
derlandmet raapkoeken; China, kapt., M. Putuain, naar Boston, uiet ftee*
peil en tabak; Avonturekapt. W. Göole, met granen, huiden en wol; Sii-
Janna Caroünakapt. J. Tiiomioh, met haver, en the Man, kapt, R. Or-
■ford, met fchors; alle drie naar Londen.
Het iioepicheepje Perfeverancè den 28 junij door bekomend ichadé
aanzijn groot zeil op dereeoe teruggekomenis heden weder naar zee gezeild;
Te Zierikzeé is binnengekomen: Graaf Schim Jtfelman, kapt. F. RieD
feu, vau Tbarfund in Noorwegen met.levendige en doodc kreeften;
Gedachten va»]. L. Evvai.d, óver de vorming der Israëlieten inCkrJstelijke
Staten; in het Nederduitsch overgibragt door \V. GoEOE
Te Groningenbi) W. van Boekeren, 1817, gr. 8vö.
De Prijs is 22 waarvoor hetzelve mede in de Boekwinkels
van de Uitgevers dezer Courant Is te bekomen.
Dit belangrijk boek, geheel in den bekenden vrijen en menschlievended
geest van Ewald, verdient meer algemeen bekend tê' zijnwij nemen daarom
uit het uitgebreide voorberigt vau den verdienstelijken vertaler gaarne het vol
gende over, waaruit de aard.en de (trekking van dit gèfchrift geuoegzaam
blijken:
„Van der jeugd af (zegt üe eerw'. Goede) ontwaarde ik een zeker gevoel in
mijhetwelk ter gmifte der Jóden pleitte een gevoelwaarvan de grond welügc
gelegen was in een voorvaldat inde jaren mijner kiiidschheid plaats greep. Ik was
namelijk, getuige van een" diemiregtvaardige uitvallen tegen de Israëlieten die
omzwerven, zijn voor velen der genendie dezen weg bevaren, een voor- j helaas! fotpwijleii onderCbristenen zo'Ö gewoon zijnmaar. ik hoorde tevens eenen
werp van tu ter (te bewondering. Wanneer de bovenfte gedeelten var, deze zoo bejaarden jood zijne natie met ernst en. waardigheid verdedigenet) Ontving te
groote en verheven gévahrcen door de ftralen van de zon befcheoen Worden
zoo komt znlks zoo zonderling voor, dat het geenszins te verwonderen is, dat
de Verbeelding der Zeelieden daardoor wordt getroffen. Men- hoopt/, dat de
tijd, alsook de invloéd dér zuidelijke breedten., de fcheepvaart weldra,ver-
losfen zullen van eert gevaar, hetwelk nog bij zoo vele andere wordt toege
voegd, en hetgeen des te meer te duchten is, naar gelang de zeeman minder
111 (laat isoni het te voorzien en er zich voor te wachten.
gelijker tijd van dezen grijsaard blijken van genegenheid, die dikwerf her
haald werden en mijn kinderlijk hart trofFen. Zie daar tnisfehien de obrzaak
waarom ik airede ais kind geen déél nam aan zoo menige onregtvaardige behan
deling die. anderen zich ten aanzien van Joden veroorloofden: want het
kinderlijk gemoed is gevoelig voor liefdé, en hecht zich gaarne aan dezulken,
van welke het bewijzen ;an welwillendheid ontvangtja niet zelden wordt
her daardoor zoo zeer ingenomendat het éifne ..genegenheid' oblt bepaalt tot
PARYS den $6 turn,. In brieven van Rhodez van den 16 dezer wordt j hen, die in betrekking [taan tot den genen; "die.het door eene liefderijke be
handeling boeide.
In mijnen volgenden leeftijd verminderde dit- gevoel niet. Door godsdien»
ftige.ouders tot het lezen van den Bijbel aangehouden,' vertoonde zich bet
Joo'dlche volk van eene iéts gewrgtigeiijde voor mijn vcrftaiicl. Ik zag
dat het deze natie wasin welker midden de grondöagen vatt-den Waren gods-
f medegedeeld bet( volgend uittrekfe! dit een brief door de wed. Bancal aan haar
oucife dochtertje' den 10 junij gefchreven; i
Mijne lieve Mammie ik vraag aan alle mijne kinderen vergiffenis van hun
Tiét leven te hebben gegeven, en hen eenen naftui 11a te laten, die zoo fchan-
dclijk vermaard is. Men vergunt mij nog eenige dagen te leven; maar ik. zal
niet lang de knagingen wéderftaan die mijne ziel vcrfcheurenen aan het har
telijk leedwezen, van deel genomen te hebben aan eeue ijsfelijke misdaad.
Draag zofgmijne dochter, voor uwe broeders; doe hen de euveldaad ver
geten van hünue moeder, tjoor hen over haar berouw te onderhouden, en
boezem hen de beginfels iri van braafheid én de vreeze Gods. Ik omhels hen
mijne lieVe kinderendieft om zoo órgelukkig gemaakt heb; ik bid hen om
hunne gebeden ten hemel te zenden voor hunnen vader en voor mij. Met u
mijn laatfte vaarwel toe te zenden, vernieuw ik ook het verzoek mijne doch
ter, hetwelk ik u verfeheide andere keeren gedaan hebzie toe dat uw kleine
broer zich niet verfpreekt. Ik oinhelze u, enz.
Catharine Bauquireli "cd. Bancal.
's GRAVEN1IAGE den 29 junij. De verdienstelijke acteur Ward Bingley,-
directeur van den Koninklijken Holiandfchen Schouwburg, alhier, is, eergis
teren avondaan een verval van krachtenin den ouderdom van 63 jaren
binnen deze refidentie overleden. Zijh verlies; Koezeer lang vooruit gezien
wordt tjoor alle beminnaren der tootieelkunsten door allen die den braven
man gekend hebben zeer betreurd.
's GRAVENHAGE den J'ptlij. Meden, is de derde vergadering van het
algemeen Christelijk Synode der Hervormde Kerk in het Koningrijk der Neder
landen, plegtig geopend door Z. Exc. den Directeur-Generaal voor de zaken
der Hervormde Kerk, geadfifteerd door den Secretaris en Advifeur van dat De
partement.
Deze Hooge Kerkvergadering heeft derzelver deliberatien begonnenórtder
voorzitting van den ridder KrlegerHof-prediker en Predikant te 's Gravénhage.
De inleidende redevoering is gedaan,door den'Viee-Prefident FranfênvanEek
Profesfor en Predikant te Deventer, terwijl het godsdienstig gezang door een
wel irtgerige zangkoor werd onderfteuncf.
AMSTERDAM den 29 jutfij. Gister ochtend ten 9' Uren ontftoncl alhier
ten huize van eenen Koekbakker in de oude Lelijftraatbij het-Cingel, een
felle brand, welke doof de hevige wind zoo fchielijk toetram, dat Jie'e" huis
binnen den tijd- van drie uren tot den grond toe is afgebrandzonder dat de'
daarin wonende weduwe iets heeft kunnen bergen; twee daaraan belendende
huizen en eenige achterhuizen hebben zwaar geleden, en verfeheide tegen
overltaande buizen, zijn door,de vreésfelijke hitte fterk geblakerd; dan door
de fpoedige aangebfagte hulp der brandl'puiten was de braiid om '12- uren gè*"
biuscht.
DORDRECHT den 29 junij. Gepasfeerden zaturdag, is, aan. dé fteeu-
plaats, even buiten deze ftad, in den zeidzatnen ouderdom van ioj jaren',
dienst gelegd waren, en die; aired'e in deil önbefchaafften tijd, de eenheid
van het Opperwezen .leerde. Ik vónddat zij door alle tijden henen een
aantal van eerwaardige mannen geteld haddie opgoddelijken iast waarheid en
deugd verkondigden.en een licht verfpreiddenwelks ftralen nog op den
huldigen dag menig gemoed weldadig verwarmen. Ik las, dat de "Godheid
bijzonder voor dit volk had gezorgd, dewijl dészelfs' fta'mvide'rswegens
hunne vroomheid.voorwerpen van hare liefde geweest warenen hét ont
ging mij even zoo weinig, dat de Zaligmaker der weretd van Jöodfche af
komst was, en den Joodfeitenonverbascerden godsdienst ve'rklaarde voor
eene teer-, die haren oorlprong van God zeiven ontleende. Welke grond, om
mij dit volk met belauglleliing ie doen befebouwén, en allen omregevaardigeu
ai'keet van h.tzelvo uit mijn hart ie verbannen 1
A-an de lliuiie der godgeleerd lieid toegewijd, b'êzotht ik'nö eeh& der höoge
fcholeu van Diiitschland. IJet eerite boekhetwelk mij;-|tler in handen viel,
was de u tmuntendc Phadon ven den Jood Mozes Mendehfohnwaarin de
grondftelhngen van den grootften der Griekfcbe iv^sgeeten, van Socratesi
aangaande de onfterfelijlthcid der ziel werden voorgedragen. Dit overtuigde
mijdat het ook den Elrnëlioieiy van: onzen tijd geenszins aan kimde en be»
febaving ontbrak; ik gevoelde, dat de ontwikkeling hunner vermogens wei-
ligt alleenlijk door den dryt-c, waaronder zij leefden, werd verhinderd; het
kwam mij voor; dat zij in menig opzigt zouden fChicteten, zoo déze druk
werd opgeheven; ik las eenig-9 uitn»u|itende fchriften van Christenen over hen
en dit alles diende om mij hun lor met te.meer deelnemiifgce doeft befchonwen.
In dier voege vloden jaren heen. Als Christenleeraér voeldé ik mijne be-
langftejling ten aanzien eener natie, in welker midden onze fchoone godsdienst
het eerst was gepredikt, vermeerderen, en mij bezielde de zucht-, cué tot
hare befebaving mede te werken, zoo veel ik impicrzoti vermogen. Tot dat
einde verzamelde ikin liet jaar 1811 eenen kring van jcmge lieden; uit zo
nen van Christelijke en van Joodfche ouders beftaande, om mij/henen, ea
onderwees dezelve in al crte_ vvetenfchappefiwelke den mensch -veredelen
door zijn verftand op te klaren en zijn hart gevoelig te maken yoor bet goe
de. Drukkende ótnftaridighedengrtKjtendeels üjt de betrekkingen van den
tijd voortgevloeid, dwongen.tnjjonvdit werk te.(laken; -ft dééd dhongaar*
ue: want ik wist uic ondervinding, dat ik niet yetgeefshad-gearbeid.
„eMGeenw.pndet derhalve, dat.^uiü by e$ue zoodanige, denkwijze, imiig
verheugde, toen ifttI bij gelegenheid eene; briefwisfelfiiff mee mijnen ouden
waardigert vriendBwaidvernam, dat deze verdieuiieüjke aan eorlang een ge-
C*> sebt-yver van /ie Onzicktbcr; en anóiie zttlekundige en godgeleerde werken, ea
Cbriiicn eciair te Kottcrua.'ii.