middelburgsche
ssfsSa? ras i„dyrrve wcdJ-van
OURANT.
No. 6i}
Donderdag
Hifi-
dan 21 Müi,
M E N G "eTT'n G E N.
N I E U W S T r D INGE N.
zweden.
Z E E TT D I N G E N.
SrOKFIOLM den 26 april. De ontzaggelijke menigte onverwachts gevallen
fneeuw den aanmarsch der troepen vetraagd hebbende, wélke alhier de
plegtigheid der krooning moesten bijwonenzoo is deze nog voor eenigen
tijd uitgefteld. Voor Noorwegen blijjc die plegtigheid tegen de maand junij
oepaaid. Op dat tijdftip Zal de graaf MSrner, in de waardigheid van onder
koning, door den graaf Sandels, thans Zweedfchen iandtnaarfc'iaikvervan
gen worden.
DUITSC HL AN D.
FRANKFORT den 10 mei, Onder de Bijbelgenoötfchappén op het Vaste
land, bekleed dat van Ilolftein-Schleesvvijk een der eerde piaatfen; ook be
vindt zich aan deszelts hoofd een door verhevene wetenfchaplijke vorming,
•warme belangfielling in alle menfchelijke öraftaridigheden en echten godsdienst
ijver uitmuntenden vorstzijne doorluchtigheid den landgraaf Karei van Kes-
fen, koning!. Deensch vcldmaarfchalk en Redehouder der herto"dommen
SchieesWijk en Ilolftein. Deze was het, die de twqerie vergadering\an "het
zelve m perfoon te Gotthorp opende, op den 29 maart van dit jaar, met
eene aanfpraakdie rijk van inhoud en zeer mefkwaardig wasals waarin on
deranderen gezegd wordt
Deze tijd waarin de Bijbelgenootfchappen dit Heilig Boek, hetwelk
«oo veie jaren nu bijna vergetenen van vrijdenkers veracht en berpot werd
thans weder in de geheele wereld, als het gewigtigfte gefebenk, hetwelk het
Evangelium van den Zoon van God onzen Verlosfer verkondigd, uitbreiden
komt mij voor even ais dien te zijn, waarin onder den Koning Jofias, het
wetboek in het Huis des Heeren door den hoogenpriester Hilkia werd weder-
gevonden (2 Koningen 23). Welke gruwelen waren er onder het Joodlche
volk niec doorgebroken, in den tijd der ontbering van de goddelijke wet
Zij hadden den waren God Jehova verlaten en daartegen de Heidenfche afgo
den op de bergen en hoogtens geofferd. IJeefc niet hetzelfde plaatsgehad
gedurende de Franfche omwenteling? Is er niet aan de ontblootte godin, de
rede, op de hoog-altaren gewierookt? Godsdienst en alles Wat heilig was
met voeten vertrapt? Waren er niet in alle landen lofredenaars dier omwente
ling, welke daardoor in dcrzelver misdaden deelden? Het is onwèderfpreke-
lijkdat de grond- en hoofdoorzaak der omwenteling gelegen was in de ver-
achting eu ontbering van den godsdienst. De Joden hadden den toorn Gods
?p geladen; hebben de volkeren van Europa ook geeuen fébrikltelijken
tlrafllrijd doorgefhan? Maar het wetboek, de Bijbel, Werd doot de zorg
vuldigheid der Bijbelgenoodfcliappen weder gevonden; een elk leest daarin
met aandacht. Die nu zoo gelukkig is den Goddel ij ken Verlosfer Jezus Chris;
tuseer.ig met den Vader, in de Heilige Schrift te vinden, dankc God, deti
AUergoedertiernen, dat hij als Vader hem tot zijnen Zoon getfökken heefc;
want niemand, zegt de Heere, kan tot mij kottiéntén zij de Vader hem
crekke. Zijn geloot zij vast en niet wankelend in hem; bij voige (lipteltjk
de goddelijke leer van Zij oen Goddelijken meester; hij doe éileS wac goed is
*00 veel hij kan, niet enkel uit gehoorzaamheid, maar uit liefde, en om dat
g:loof zonder de werken dood is. HIJ zij voor alle dingen niet trots Op zijn
geloof, met een verachtelijk nederzien op eenen anderen,, die niec zoo geluk
kig is als hij om een zoo llerk en verheven geloof te hebben. Wie zft gij
zegt de Heeredvt gij eéhen vreemden knecht oordeeld Misfchien bezit dé
andere meer liefde dan gijen is dus aangenamer voor den Ileere. Alles te
verketteren, alle onverdraagzaam wezen, is een gruwel voor God! Slechts
enkel door de Jiefde kunnen wij waarachtig tot God naderen."
fR.A-NK.RYK.
PARYS den 13 mei. De beroemde én achtingswaardige prins Lou'is Jo-
feph de Bourbtm-Condé groot-meester van Frankrijkgeboren te Parijs, den
9 augustus 1736, eneenige zoon van den hertog van Bourbon en de primes
Carolina van Hesfe-Rhinfelds, is, dezen morgen, ten acht uren, in den ou
derdom van 82 jarerf, aan de ziekte overleden, waarvan Z. K. H. iédere drie
dagen was aangetast.
N B D E R L A N D E w-
AMS1 ER DAM den ió mei. Heden overleed op deszelfs buitengoed Boe
kenrode, boven Haarlem, de heer Jan Nicolaas van Eys, lid van de Staten
van Holland, van de comm.süe van Landbouw voor Hollands Noordelijk ge
deelte, van het Koninklijk Nederiandsch infticuut van Wetenfchappenenz.
directeur van de Maatfchappij der Wetenfchappen te Haarlem enz. enz. Deze
fiad vecliest in hem een harer nuttigde en edelaartigfte bnrgerScfe Landbouw
een fteiin en fieraadhet Vaderland een voorbeeld van werkzame weldadigheid.
1S,TEmPAj «en 18 mei: Gisteren namid<% ten ha!f-Vijf ttrénzijn
HH. Kk. HH. i.e Prins en i'rinles van Oranjebenevens dé jonge Erfprins
eu' gevolgaan het paleis alhier aangekomen.
sHER IOGENBOSCH den 14 mei. Omtrentden brand welke te Raams-
donk aan het veer op den 10 dezer-heeft plaats gehad, kunnen wij het vol
gende melden: J
Dezelve heeft in den vroegen morgen van dien dagcirca ten drie ureeen
bakker en (lijter in fterke dranken; dit met'nog *es aanienlr.de lmizen?z^
f ««-tOdWloop van eet. en een half uttr een prooi der vlammen geworden
door fpoedig aangebragtfi hulp van brandfpniteu«0 uit Raamsffonk ais üif
Geermudenberg en Waspik is men de vlam meester geworden én eene aan-
znnltjke kwantiteit fterke dranken en wijnen, welke zich in dé kelder van gem
van Dongen bevond, geborgen. Voor het overige heeft men weinig of niets
van meubels enz. kunnen redden: Vee is er niet omgekomen uit hoofde' het
zelve ter weide was. De fchade door dezen ramp veroorzaakt wórd, op
f 5, o iere eu en fommige ongelukkige böwoners dier buizen zijn daar
door in een diepe rouw gedotivpeld.
De afgebrande gebouwen waren allen federt den jare 1705 nieuw opge
bouwdals zijnde ,m het bekende bombardement van Geertuidenbêrgeene
yTf-RWyPt? ïf" 'n 6efien fulnh00P veranderd géworden.
n 5 deze Stads-courant van dingsdag dén 5 de-
K', y "e ,nRe(loPen i" bet gegeven berigt met betrekking
tot het door Zijne Majefteic onzen zeer geliefden en geë'erbiedigden Korting
goedgekeurde plan ter oprigong van eene nieuwe Visfcherij binnen déze ftad,
door de raad dier ftad aan hoogstdenzelven voorgedragen; waaruit zoude kun-
neu worden opgemaaktdat deze opterigten nieuwé Visfcherijhét zij van
wegens het gouvernement of van ftads wegen zouden wordengefubfidiéerc
SL wL£f)M den- Koning gedacht plan is goedgekeurd,
het ftads-bslluur goedgunfttg toegeftaan, om ter voorzieiling m bét te
kdrt op de zoo rijkelijk gedane itifcSriivihg der ingeZétèncn, tér nprigtlnc &C
zer Visfcherijvan ftads we ge uit hare fondfen het noodige Voorfcbot bij"
wtjze van premien te doen. - En wordt cieüe misfteüihg ten dézen Opzichte
hiermede geredresféërdter wegneming vau allé verkeerde opvattingen w'elké
daaruit zoude kuunen oncftaari.
VLISSINGÉN den 19 mei. Te Zierikzee is den iö dezer binnengeitoihen
de f'rouw Hendri/ta, kapt. A- van der Linden, vrfu Londen; met teer ea
aardewerk.
Den 13 roei is te Brouwershaven binnengevallen Schiedam welvaren kapt:
G. J. Klomp, van Londen i.aar Schiedam gedetineerdöët ballast:
Gister en heden Zijn naar zee gezeild:
Van Amsterdam: de vijf Gebroederskapt. K. J. Scholtétis, naar Dninkef
kemet rogge.
Van Dordrecht: het regeltje, kapt. D. Lucas, naar Duinkerke, roet diffe
rente goederen.
Van Antwerpende Dageraadkapt. J. A. Smit, naar "Plyrtouth, met
garst; de Vrouw Margarethakapt. A. Siitkens, naar Londen, met differente
goederen; de Betfeykapt. W. Langrischnaar Weymouch, met tarwe; Ie
Jan, kapt. J. Baardman, naar Batavia, met differente goederen; Scdier
kapt. E. Evans, naar Amerika, met fteen; de Vrouw Üeiidrikakapt. K. vatt
den Oever, naar Douvres; Charlottekapt. J. Witilwill, naar Cöichester,
en Zeeluitkapt. J. C. Lucas, naar Southamptonalle drie met granen
Custavekapt. L. Gast, naar de Marennesmet ballast; the Alliance, kapt:
W. Bealenaar Notcingham, met granen; Stephdnidakapt, J. Steven'
fon naar Bordeauxmet differente goederéh.
Gister zijn alhier binnengekomende Goede Hoop, kapt. J. R. Segets van
Emsward, met ballast; en de Vrouw Maria, kapt. Jf de Vries'; van Rams-
gatemet mëubelen. Ook iijti Gisteren de Schéide opgevaren
Naar Rotterdam de Vróuw Elifahethkapt. M. van der Putte, 'vanDuin/
kerke, roet korf-flesfeben en kurken.
Naar Antwerpen: de Vrienden, kapt. J. Jagger, van Huil, en Sibellei
kapt. J. Roofevan Le:th beide met differente goederenthé Annkapt,
P. Sdilth, van Sundérianctmet koten; MetteC/nudiana.kapt. j. L. Rhode;
van Köppenhagé, met katoen; the Eli fa, kapt. R. Gray, van Londen, erf
the Refotuiion, kapt. J. Móore, van Coléhesterbeide met ballast.
VÊRE den 19 wei. Alhier is ter reede gekomen het Nederiandsch kof-»
fchip de Volharding, kapt, G. R. febipperü, kdmeöde van Londen; als bij
legger met ballast.
Korts LeYenssctoets v/in Iien hef.r Adria/n Loosjes, Pi.
De dood van dezen verdienftelijken man wordt alom in ons vaderland doof
.ieder die prijs fielt op vaderiandfche deugd, zeden, dichtkunde en letteren,
met innig leedwezen betreurd maar vooral wordt zijn verlies tovoeld te Haar
lem, SI waar hij in zoo vele onderfcheidene betrekkingen nuttig werkzaam
was; geen wonder dan ook ddt mep in die lladdie zich Reeds zoo vöordee-'
lig onderfeneidt door zucht voor de fraaije kunsten en letterenzijn gemis
diep betreurt. Het departement letterkunde van het gezelfchap Oefening in
H'etenfchnppenvierde in deszelfs vergadering van 14 maart II.; de nagedach
tenis van hün waardig roedeliden heeft deszelfs hulde aan 's mans Ssfche i»
drtik uitgegeven; het is uit dé, bij die gelegenheid gehoudeneredevoering varf
den Kaarletnfchen rector I'. Hofman Peerlkampdat wij dit kort levensberigt
hetobèn getrokkenmet welker plaatfing wij velen onzer lezers geenen on-
dienat denitén te doen.
Adriaan Loosjeswas de zoon van den Mennonieten kerkleeniar Petrüs Loosjes
te Haarlemen had het groote voofregc eene deugdzame befchaafde opvoeding
te genieten en reeds vroegtijdig aan een wérkzaam leven gewend te worden.
In den beginne itft den geestelijken ftand beftetnd, heeft hij de latijnrch^
feholen doorgeloopende lesfen van het Amsterdamsch atheneum eenigen tijd
bijgewoond, en zich daarna aan den boekhandel gewijd,
Het valt gemakkelijk te begrijpenwelk een Geraad hij voor zijn kerfcge-
nootfebap zoude geworden zijn, indien hij zijp eerste voornemenhtfd volbragt.
Want dé natuur had heift overvloedig van alle gaven voorzien, Wélke de»
lecraar van den godsdienst volmaken'. Snelheid van begrip fcHerpzinnigheïd
van oordeel, aanhoudendheid ih oefeningedelheid én onbekrompenheid va»
denkwijze, fieriijkheid in taal, zijn reeds krachtige aanbevelingen van eene»
verkondiger van Gods woord. DocH, indien bij dit allés eene uiterlijke wej-
fpiékendheid, eene houding, eèrie ftein eh gebaren komenwellje wij itj henj
zoo dikwijls bewbnderd hebbendag wekt de redenaar de goede gezindhenea
b'ij ffyrié liópfderen op eri verdooit de kwade beide mét eene .pnweerfta'anbar?
kracht, en k'héedt dé harten van allen als was. Maar zoo deze verandering
y#h plan eeri wezenlijk vérliesvoor zijn kerkgeriootfehap geWeest is heeft h^
dit door verdiensten van eene» andéréó aard, en aan hetzelve, en aan deze
ftad, en aan het geheele vaderlandrijkelijk vergoed.
Zich derhalve aaii dén 'boekhandelovergegeven hebbendevestigde hjj zijrfe
woonplaats te HaarlemVan dien tijd af begon 'hij eene loopbaanbij iedere
fchrede gékenm'erki door zoo' veel.uidige werkzaamheden, dat het den onpar-
tijdigén ainfehbuwer zelfs wel 'ééns'bedenkelijk voorkwam, of hij niet in het
midden zoude bezwijken.
Om nu nief te fpreken vah dé yéztghedenon«ii3<ief^aah zijn beroep per*,
knocht, óiii op eene eerlijke w'^ze'eén Onbekrompen beftaan te vinden, be
zigheden alléén reeds voor een gewoon ménsch méér dab genoeghoe vela
nöttige en wéldaciige inrigtingen" heeft hjf of mede to; (land gebragt of er e«n
dadelijk deel in genomen? réaauwelijks had de achtbare Nieuwenhuigtn met
Zijn zoon hét plan gevormd, om méejrdère verlichting té veripreiden ovej dat
gédeeltë onzef mcffeb'ürgerèrihetwelk te'lang aan zjchzeNea was overgela
ten en zijne gedachten medegedeeld over cfe verbetering van het onderwijs ia
de lagere feholen, of Loosjes boezemde zijiieb vriend'Martïnus tftievwenhuizen
vuur en kracht in om de grondvesten'eéner algemeene maatfchappij tot Nat
wadAlgeméén te "leggenén was een der eerfte oprigters van eeu gezelfchap
in deze ftad, om die pogingen to onderfieunen.
Ik'zal niet Iprék'ên (zegt sjiju lofrédèna'ar) vanher volks-onderwtjsv«t|:
dé boek Ver zatóeling", v's'n hét" régelen'der werkzaamheden eu bjjzondere fchopl--
verordeningen. Want door het noémen van de kweekfehod voor onderwij-,
I zérs', heb'ik iéts genoemd, waarvoorhem en zijne medehelpers aUeea5reed«„
I ohftéirféljjkéU"'d^hlt toékouM.
