Ma.
ii'ii.
ËÖURAN V;
liH^P <fcii 13 jahuarij,'
N 1 E fr S T r D I N G E fa
A Z t E.
KANTON den 31 èei. Zoo oogéiblflckclljk komt hier tijding, dat den
26 dezer voor Macno gaarriveerd zijn de Aperika?nfche fchcptjn Elil
zabethkapitein Benfort, van Boston, il'abash.. kapitein L. Gsntvan Bal-
timore en United Stateskapt. J. Hall, van ÊaltjitJÓreallen laatst van Bata-
via, alwaar zij geene lading hebben kunnen bekomen.
Den zelfden avond is de U'ahnshop de Maeaofche reede liggende door
eenigeChinefche vaartuigen verraderlijk géatfakkeerd geworden. Reqds' vroe
ger had een dier vaartuigen èènige-mSlen onder 'allerlei voorwend fels 'de M'a-
bash aangedaan, en den toeftand en fterkte van 'het 'fchip opgenomen. Op
gemelden avond naderden zij de tUabashdnder voorwendiel van een brief voor
den kapitein ie "hebben en over lootfen te komen fpreken en overvielen de
équipage alvorens die den tijd had om zich te weer cekiiiinen lïelïeA met korte
zwaarden of degensdie 'Zij op de linker borst verborgen hadden gebonden.
Vijf man, en daar onder de 1 fte en 2de officierenwerden door °htin ver
moord vier of vijf anderen zwaar gewond. Wijders hebben zij hl het geld
36,000 Sp. dollars, en 37- kisten TuVkfche opinfti geroofd. Wij vertieren
dat het Cbinefehe gouvernement zich de zaak aantrekt, eb het is te honnn
dat het de roovers zal opfporen en. naar verdienste (troffen-.
Van de bovengen, fchcpen zijn alleen op Wampho; FJizafM en United
Statesen zullen nevens the Augusta (in het begin van deze liiaancf gearriveerd)
alhier, uit hoofde er geene theeën zijn, tot het anuta'ande faizoén móeten
overblijven,
ZUID-A M E R lU;
RIO-JANEIRO dan, 13 feptcmberDen hg mei 11. zeilde uit Frankrijk
het koopvaardijfehip la JeuneScpkie naar Isie du Fiance. Tot den 6 augus
tus was de vaart gelukkigmaar op dien dag de' kapitein het openen van het
luik tusfehen deks bevolen- hebbende- ten einde den 'nöodlgen Berken drank
voor da confumtie voor den dag te halen,, fioeg', zoodra da: luik open ging,
er eene geelachtige vlam uitdie bewees dat' br brand aap boord was." Da
kapitein had de tegenwoordigheid van,geest om bogenblikkelijk alle 'luiken te
doen digt maken en Gallaten, en alzoó alle genicenfehap met de buitenlucht
af te Glijden. De reuk der vlam overtuigde dèii kapiteindat lief (chip door
vitriool-olie of Berk-water verteerd wierd, hetwelk in twee kisten onder de
bedekte benaming van geprepareerde qpvthekêhjknoest -ihgefebeept ïftiu
Eik beijverde zich om beftendigWater op het fchip te werpen, én even
wel nam de brand zoo toe, dat niemand de bindaan de boorden van het
fchip houden Jon» Men befloer naar het eiland de la Triuité te zeilen, en
bereikte dat na drie dagen zeilens. Ondertuslchen had nietl dat naanwlijks in
bet gezigtof men begon te bedenken, dat mén aldaar waar;chijhlijk van
honger zou Uloeten omkomen of door verfcheurende di&ren verdonder) wor
den^ en wepdde ajzop, om te, zien ol men Rio-jüneiro niet zou kumlen be
reiken.
bit wanhopig beflnit AVas niet uit te voerende brand nam zoodanig toe,
oat de rooit door ahe d)e ia den in menigte doordrong, en men ieder oogeublik
het uiteenfpfingen véh hef fchip verwachten moesV. Men hield dus op nieuw
op iriiiité aan, en cóeij-iBen dat des-avonds vai) den 10 augustus bereikte
-was het iehip geheel epen'en tot ttisfehen deks vpl water. De twéé volgen
de dagen wiprd nog geborgen avat.te-bergep was, maar meest alles was dofcr
het vuur verflondeo óf door hét'Water bedorven.
Na.8 dagen op -het eiland kómmcn-pi doorgebragt tc hebben, vertrok de
kapitein me: 5 matrozen in e.ene boot, om de open zee in dat ejidfiilig vaat-
tuigi en genoegzaam zonder-levensmiddelen, naar •Rkijaneiro tc pasléren
tep einde aldaar b.efigt van dit ongelukkig, géval te geven.
Deze.boot kwam, biet tegen Baande- tusfehén beide door (irfrnt beloopen
wierd, als door een wonderwerk dép 31 augustus.bier aanwaar de'man-
fbhappen dadelijk, bij.den Franfehen-coniü! welkom waren, en op wiens aan
zoek' ooit aanitonds door den korting bevel gegevéris óm:een fchip naar Tri
mt d te,zanden, ter redding der.ichipbrëukelingendie, behalve de equipa-
gie uit 13 pasfagiers beftondeo.
P O L E N.
WARSCHAU den 19 decemberDe keizer zal 111 de maand februarij
van Moscou naar de Kritn vertrekken, ;en tegen het einde van maart in deze
ffad aankomen, om aldaar, naar men: gelooftde gébeele maand api*H te blij
ven, en vervolgens in mei nhar Pttersburg.-tm'jt' te keeren. Men wil, dat te
gen dien tijd de koning van .Pruisen zich .ook .naar 'Petersburg.: begeven zal.
Het federt zoo lang reeds, aangekondigd iiieuw congres of zambnltómst der
fpuvereinen zal eerst, daarna tegen den.herfst plaats grijpen, zullende de kei
zer daartoe in augustus wederom Petersburg verlaten en zich naar Duitschiand
begeven. Indien men wijders aan een.e in de hoege kringen rondloopcnde tij
ding gelóóf mag geven, zul.ip,.den volgenden zomer de keizerin-moeder ook
eene reis van'Petersburg naar Duitschlanden.de Nederlanden maken, om de
drie prinfesfen hare dochters tc bezoeken. -
DU. .1 T S H L A N T).
WEENEN d^n -28 decembetMen melde van Alexandria in Egypte, on
der- dagteekeniiig van den 58 october, hetgeen volgt:.
„De pacha van Egypte, heeft de- aangename tijding ontvamren van eene
overwinning, door een zijner zonen op de VVechabitenin het land van Ye-
men in Arabic, behaald. Het fchijnt dat die pacha alles infpant om zijn ge
zag uit tc breiden over het grootst gedeelte van Arabiereeds hééft hij Me
dina, MeccaDschidda, c;i waarfciujnlijk ook Mocca onderworpen.
1:ie koophandel op dc Roode zee fchijnt veel levendigheid te verkrijgen.
Lnatftelijk zijn er hier verfcheide ('diepen, en daaronder een Engelschaange
komen, welke met rijke ladingen uit China en Oost-Jndie kwamen. Het
zou met onmogelijk- zijn dat de markt van Suez., federt zoo lang verlaten,
wederom eenigermate wierd wat zij eertijds was.
„De fchatbewaarder van den pacha van Egypte heeft zich den 27 october
te Alcxancria ingefchéept om zich naar Konfteiitinopel te begeven en aan den
Grooten Heer gelchenken in edele gefteènten en geld over te brengendie op
meer dan een nnllioen piasters gerekend worden. Onder die gefchenken is
een zadel dat op 110,000 piasters gefchat wordt. Ook zijn tevens naar Kon-
flantinopel ingefcheept 3 olifanten, twee leeuwen en verlcheidè paarden van
de grootfie fchoonlieid."
FRANKIORB den 1 januari]. Men fpreekt nog voórtdurend van eene
nieuwe, naauwere verbindtenis van alle de Cliristen-niogendlieden van Europa,
gegrond op-de beginfelen van het Heilig verbond, enWelke aan de Chnsien-
heid een' langdurigen vrede zal verzekeren.
G R O O T - I! 11 I T T A N I E. -
1-ÜiCTSMOUTH den- 20 december, Üondag 11, is te Spithead ten anker
-
gekomen heïRusfisCb eskader, onderden admiraalfvloller, hetwelk 'men (leeds
verzekert dat door de Rusfifche regering aan Z. M.'den 'koning van Soanie is
afgedaan. Hetzelve bedaar uit de navolgende fchepen': tresden 'admiral
IVIoiler, -kapitein Purnoscoe; -ford-Mier, kommandeur Vlamilton;' L„bh
Trufe Smterley en Neptunisalle van 74' «ukkenMeraniasAffrrott e»
l'atfikevan 40 Ihiklten. Zij Zijn alle raar beboeren bemand en gewapend
en zijn federt korten tijd te Archangcl van dennenhout gebouwddhe of vier
derzelve zijn echter in geen gnnstigen toefland meer. Zij zuljpn denketfile
m de aandaaüde week gereed zijn om de 'reis haar Radix te vervolgen. Bij
de aankomst vin dit esaader zijn er van weerskanten geepe falutfchocen ge
daan. De Rusfifche admiraal verlangdedat ziju 'fahit met een'gelijk aan'al
fchofen zou. worden beantwoord; dpeh de tegenwoordige inftructicn van de
Britfche admiraliteit bevelendat nien het faluut van eik fchip, van welke
natie het ook wezen mag, ifiet twee fchoten, minder zal beantwöorden.
LONDEN den januariWoensdag was Londen den gehcelen dag met
een zóo dikken mist bedektdat uien daarvan finds vele jaren gegn voofbée'd
gezien had.
-- De op eergisteren gehouden vergadering; om het derdé eeüwfbest (Ter
Hervorming te vieren, was zeer talrijk, en belfond uit omtrent 1500 Protes
tanten van 'alle benamingen. De hertog vanStisfex, die daarbij voorzat, zei-
de,'dat deze bijeenkomst de dierbani it e belangen van de natie, van den'gods
dienst en het mensehdom ten doel haddatdewijl men alleen bedacht moest
zijn op het leggen van grondbegififeien' vat) algemeen niit, het Hief zoude
voegen óm daaronder eenige Gaatkundigé onderwerpen te mengen, en dat hij
zich voor gemagtigd hield te beletten dat'het gefprek eene flaatkupdige wen
ding verkreeg. Verfcheidene refoiutié'n werden op deze vergadering genomen,
welke allen gedrukt en uitgegeven moeten worden in EngelandAmerika en
het vasteland van Europazijnde de onkosten daarvoor gevonden uit eene ip-
tëekenirrg,' welke bij deze g'elegehheid geopend werd.
Te Bwdeattx is onlangs een Franfchc brik aangekomen, welk- den 2
october van Maldonada is gezeild. Hij heeft de volgende tijdirigen van la
Plata medegebragt: ,De Portugefchc troepen bezetten hog iieeds Monte Vi
deo. De inwoners van die fiad verlangen dat dezelve aan het nieuwe gouver
nement van -Buenos-Ayres woMe onderworpen. Het groot(fe gedeelte der
troep-.-n van Artigas had dezen verlaten, om zich bij de inwon-ehs'van Buenos-
Ayres te voegen. Te Chili had de generaal San-Martin zicb zeer verfterkc
en maakte toebereidfMén voor eene expeditie tegen Lima."*
Een dagblad van Nqw-York, vati den 25 növém'oe?, iegt„De zei*
Hang. is. nog in de ftraAt'vari Long-Islatid. Verleden vrijdag en zaturdag werti
hij oncdekt in het wijde van de haven van Greenwich(bij liet Kapitein-Ei-
iznd), door verfcheidene inwoners- dier plaats. Hij zwom langzaam in hét
waterhoudende bet hoofd omtrent zes voeten boven deszelfs oppervlakte,
en latevde een fpoor achter zich, gelijk aan dar van een fchip. Hij fcheeti
zich te vermaken met rondom de eilanden te zwemmen, en hij heeft in tién
miuuteft een' weg van omtrent eene thijl afgeiegd, om van liet eene eiland
tot het andere te komen.
Extract uit tenen brief van ia Trinidaddoor eerP partikulier aan zij
nen vader -te He.fetof gefehrevett, den af october 1817.
De onafhankelijke partij - zegeviert in Spaansch-Amcrikaen wij hebben
:,mec eene felonie; die hier-pistereri met een' majoor der patriotten is aangebo-
.men, de tijding ontvangen van twee of drie overwinningen op de koningsgé-
zinden bnhaaid. In waafüeid, ik twijfel geenszins, of de ónafhankelijkén
zuffvii éiiwêlijk overwinnaars blijven, aangezien de Europefche troepen niet
■lang dc dangetarige en vermoeijubde roarfchendoor een móerSsGg land kunnen
uithouden."
Particuliere brieven melden, dat er thans 70,000 metfelaars of timmer-
Jieden en andere arbeiders aan liet ophouwen van Moscou bezig zijn De
bevoikmg de/.or (lad bedraagtvolgens de laatfte telling312,000 zielen De
ftad Petersburg wordt ook dagelijks fraaijer,
F R A N K R Y K.
PAKS S den 3 januari]. De Ca/tgtian?s Sfcsfenger behelsde over eenige
dagen hst navolgend overzigc der bezittingen van Groot Brittanje. Hare
eilanden in Europa zijn, 112,831 vierkante mijlen groot, en bevatte 17 mil-
lioencn inwoners, zónder Gibraltar met;6,coo inwoners. Malta met 9S,ooq
lieligo'atid met 150,- en de Jonifche eilanden daaronder te rekenen, In'Azie
bezit deze mogendheid Indie met 51 millioen inwoners. Sumatra met 4000,
en Cejfon met 20,000. ifi Amerika bezit dezelve Kanada met 230,000 in
gezetenen; Newfoiindland met 10,000 Knap Breton met 5000Nieuvy-Schot-
land-eu Nieuw-BrtuiswijR met 40,300; Jamaïka met 285,000; de Bermudi-
fcbe silanden met 12,600. Barbados met 90,000Sc. Christofielmet 23,000;'
fiimdad met 20,000; Santa-Lucia met *o,oooy Ndvisen Montferrat, mee
20,800; Dominique, met 16,200; Grenada met 25,000. St. Vincent met
13,100; Suriname met 46,000. In Afrika heeft zij Sierra-Leone met 1000
inwonersde Kaap de Goede Iloop met 65,000; Sc. Heleramet 5,500; het
Man rits-eiland mot 10,000. Nieuw Zuid-Wallis in AtiBrhlie is bijna zoo groot
als Eurppidoch wordt noch ilechts dopr 15,500 Engelfche onderdanen be
woond. Alles te zamen genomen 'regeert de koning van Engeland over een
grondgebied van 1,280,350 vierkante mijlen01169,124,800 onderdanen, en
Uidien men de ingezetenen van Hanover hier nog wil bijvoegen, bedraagt het
getal zijner oiideidSïjeii meer dan 70 millicenenhergeèn biina eens zoo veel
is als de bevolking van Rusland zoo dat na China, Groot Brittanje misfehien
het uitgeftreklle rijk van den aardbodem is.
In een brief uit Tatirns. (de hoofciifad van Perzië,) onder dagteebe-
ning van den 17 augustus 11. gefchreven door een Fransch' kolonel in diensc
van Perziëwordt gemeld, dat het craktaat met Rusland, waarbij aan den
koophandel van dat rijk den vrijen doortog naar Indif zou worden toegeflaan,
geen tegcnlland folreen te zullen ontmoetenals wordende voor béide partijen
gelijkelijk voortleelig befchouwd; de aftand' van eenïg grondgebied aan de
Caspilche zee wierd daarentegen onder de onmogelijke zaken gerekendals
gelijkelijk tegen den geest des volks en des fouvereins zijnde; maar een ge
ruchtdat meer wezenlijkheid fcheem. te hebben, was het berftel van eet»
koningrijk van Armenië met gemeen overleg van PerZië Rusland en fnr'kijen'
De fchrijver van dezen brief Wijdt overigens uit over dé deugden van prinj
Abbes Mtóaden erfgenaam van «ctf -Perzifïlieu' troonén bij wiep hij als
«de-de-camp is aangelield; én hij roemt zeer zijnoot en dat van'véle ander.
Franfehe officieren, thans -in Pêrzifchéndiénst ziëfj bëyindendealle wórde"
rijkelijk betaald, en febijnén '111 hooge gunst té liaan. De fchrüy'er had on*
der zijne bevelen 2000' man infanterie' én een 'trein artillerieeen zekere H
van Caen öu een B van Mhadden ieder 1 óoo' man onder hun be"
vei; enz, Ten Hotte voegt er-de fchrijver np^-bgT jflVij veHangén'^egcïe
