i
Wi is OaSSet
feli?^
Zatürdag-
il S L A N
5 cttuï v"irr, '':'^9f^^-^^- vmchtÊaren Afrikaanfchfn b^lem^oor
de cultuur van. Kolomale producten alle mogelijke partij te trekken, en daar-
za^r S "'T'""'-7'. """'S gebruik te makea, z^
zal het, by gelegenheid,dat de beide zonen ySn den tegenwoordigen gouver-
neur-generrml van voonuetde kust, bijzonder, tot het laatstgeaielde oogmerk
«énen. en me« veroeenK. dat it« «adiw. we kr^rkdnrdfof '^1 T f°°' '^"fbegunstigd d^yr reeds vroeger de heer Eife Eirmg»:
■,kiiri iyj«u-40
|ETEIISBURG den 24 [eptember. Het eeuwfeese der Hervormi.ig zal
ook door alle Prot;estaritfche kerken in Rusland geviertj worden.
VanTobolks inSiberien, worde in dato 1 augastus (o. ft.) gemeUl, dat de
'Vwoners van Berezo'.v^ in dit jaar^geteaJ geen jonier hebben gehad, daar het
koude weer heeft geduurd toe 2'julij (V. ft.) wanneer de zomer gewoonlijk
,|peds eindigt, en het dikwils fneenwt. TeObdorsl viel deii 18 julij (o-^0
de foeeuw ter hoogte van twee duim. >ov.v.
t)ÜITSCHLAND. «Sb^'
WE ENEN den 1 octoier. Zoo pven ontvangen wij de.tijdinif ,.dat de
beide koninldijke Pottugefche liniefchepen, op den i fepteniber des middags
ten half 12uren, de ftraat van Gibraltar zijn uitgezeild. Hetfinds verfchei-
den xrekenin de haven dier ftad geftatioijeerd keizerlijk koninklijk Oosten-
Üjks fregat Auguu», ligtie toen tevens het anker, en volgde het koninklijk
portugeesch eskader. H, K, H. de aartshertogin kroonprinfes van Portugal
«n Braïilie bevond zichbij het onderzeil gaan van gemelde fmaldeelin den
^;j»oortreiFelijk!}en toeftand.
De keizer heeft alle zijne onderdanen van de Evangetifche belijdenis,
riet alleen in Weenenmaar in ajle zijne 'ftatén geoorloofd het jubelfeest der
,Hervorming plegtig te vieren. Er h daar over een coüfittoriale uitvaardiging
verfchenen.
Eenige ziekten en zelfs fterfgevallen onder het gevolg hunner JkTajehei-
ten hadden, uit aanmerkhig der in dit opzigt altoos gevaarlijke grenslijn, wei-
ie hoogstdezelven thans bereizeneenige ongetuscheid doen ontftaanwelke
\rces latere berigten gelukkigHjk getoond hebbenzonder grond te zijn.
DRESDEN den 4 octoBfr. Verleden zondag werd hier, zoo als ook in
het geheele land, een dankfeest over den j^ezegenden oogst vaa dit jaar, ge
vierd. De geestelijkheid inankeerde nietter regtor tijdeen Woord over de
jjitgebreide woekefzucht te fpreken, die in Saki^en zoo wel als in andere lan
den wanorde veroorzaakt.
BERLYN den 8 octobur. Ingevolge eene rohdgaande aanfchrijving vati on
zen minister van policiezijn de bedienden der policie gelast geworden ten
Ureiigften te zorgen dat geene reizende tooneel- of marionnettenfpelefsen
'dergelijke lieden, eeuige omftandigheden uit den Bijbel, of uit de Lijdousge-
fchiedenispubliek vertoonen.
Men wil dat de koning, ter aanlcliaffing dernoodigfte decoratien voor den
weuwen fehouwburg, 10,000 rijksdaalders geeft. Naar men zegt, hebben
eenige rijke Berüjner Joden aangebodenom den afgebranden fchouwburg,
tit eigene middelen weder te doen opbouwenechter tegen een bepaald be-
.Aiigdat er voortaan geene ftukken meer tegen de Joden vertoond zullen
worden. Wordt het gezegde van dit aanbod bevestigdis men nieuwsgierig
ef ook de voorwaarde zai aangenomen worden.
G R O O T - B R 1 T T A N J E.
LONDEN den 7 octoher. Onze dagbladen behelzen thans bet uittrekfel
«Il het dagboek van den heetEUis, den fecrecaris van den antba?fadeur, lord
Ainiherst, onlangs uit China terog komen, welke op St. Helena is geweest
«n Buonaparte heeft géfproken. De fchrijver verklaart, dat de klaneii van
Wkiks-É^'-
Jen w«-t génoegzsara voltallig ïijn. r'^'tó'f-
Den i dezer heeft de hertog van Wenington; iit de oöimeftreken v4»
Saint:Omer, de revue over al de, Engqlfche.kavallerie gehouden. De revue
over het RusOsch contingent zaJ den 1,0 v eir die over bet Jeger van Z Bric-
fche M. tusfchen den 11 enden 13 in de vlakte van Denain, tusfchenBou-
chain en Valenciennes, plaatshebben.
P^^^t f.":," 9 "f'W. De; generaal Alava,: gevoltnagtigd minister vat»
Zijne Katholyke Majefteit bij den Koqing der Nederlanden en aide-de-camp
van tod Wdlmgtonis van hier naar 's Hage vertrokkenwerwaarts mea g&.
looft dat hijop bevel van zijti gouvernement, ziCh terftond begeven moesè
om diplomatieke redenen.
-. Daar de wijnoogrt zfch lüer «W goftrtlr l«t;»ati<!en en daardoor'Tiet
brandewijnftokon van aardappelen groote voordeden belooften dus veie fpcr
culatien daarin doet verwachten, l,ee!t Zijne Exc. de ministervan binnen-
landfche zaken, provifioneel het verbod verlengd ora van dié vrucht, te diste
leren, toe dat de prijzen der granen aanmerkelijk zullen gedaald zijn, het
geen zeker fpoedig zal moeten-.gefchieden., en hetwelk men te .danken ^a!
hebben aan den.overvloedigen oogst, aan het einde van den veldarbeidaaii
het verleeuen van premien voor den invoer en aan de overige door het gou
vernement genomen maatregelen's
^^^1^^^^ M«n zegt, dat Dienare bekentenisfen «n mei
vrouw Mahfon oorzaak zfin geweest, dat twee aanzienlijke lieden de ftad
Rhodez hebben verlaten. Met iederen dag wacht men al meer en meer ge,
wigtiger ontdekkingen. Het fchijnt zeker te zijn, dat het eerst bedoelde
llagtoffer der moordenaars geweest, de hepr Grelet, ontvanger-generaal van
het detjartemem; en dat m«i met den heer Puald^s is begonnen, omdat deze
op het punt frond, met deszelfs zoon welke kortelings, gehuwd was, eei»
bu.teBVerbl^f te betrekken. Men, wild?t de. rijkfte lieden van Rhodez eea
gelijk tot moesten ondergaan. De moordenaars hadden, ter uitvoeiing vaS
hun omwerp, vijf van elkander verwijderde.huizen buiten de ftad gehuurd.
NEDERLANDEN.,
BRUSSEL den I i October. Een liaiftarrig Stevenist van Diienstde pastoóf
van het bagijnhofheeft onlangs een.doorllaand bewijs gegeven van de ultfa-
roontaanfche. hardnekkigheid der Stevenisten, welke als beginfel aannemen dac
alle geestelijken, die immer, hetzij aan vroegere gouverneinenteo of aan hec
tegenwoordige, gehoorzaamheid hebben betoondals afvalligen behooren be-
fchouwd te Worden. Deze man is komen te fterven; en,,de.vijl hij ftaapd^
hie d dat geen geestelijke, m, in bediening, wettiglijk de diensten van zljti
heilig ambt kan waarnemen, heeft hij, bij zijn' uiterften wil. verklaard, tiac
hij in het open veld wilde begraven worden, en niet in de zoogenaamde ge
wijde ap.rde, en qac hij, om dezelfde reden, ook het leven verliet zondet
van eenig laatlle facrament te willen "bediend worden.
o„f ^^^K^,t '"4.'''"''- Pl^igheidvanhet leggen vjin «Jen eerfte»
ANTtvPRpT4!f" Tervueren. heeft gisteren ten half Uur plaat* gehad.
ANTWLRPEN den oUolk,: Z. K. H. de Prins van Oranje, die eer
gisteren te Gent de plegtigeinftallaiie deruniverfiteit bijwoondei, gisterenavond
Buonaparte betrekkelijk de onaangename ^«.aatregelenV'weiU ter zij:er -' f.SVs ha f ci^rS^'h S ft., -
warmg worden genomen, en de Hechte hoedanigheid van 't voedfel, 'rwelk' S Hoo, 2^^^ aangekomen. Reeds van ten ure»
^tenhem verf^haft, ongegrond èn onre<lelljk zijn en hoegenaamd geene aan- Tur 'S ^f l - ''°°f
dacht verdienen j dat men die klagten moet toefcbrijven aan de zucht om in fdie iSd verz me d ^m dên -^"""»-
Europa nog een.g belang te wekken en vodfaJ in Engeland, waar hij meent IZlT t^! t'l'. .'i™.,.'!!" ''P 'f^^SP'^f, v«" G^nt, in te
«at eene partij beftaatwelke hem genegen is.
i. -- Voor eenigeii tijd gaf het Noord-Amerikna'nfche dagblad van Norfolkeen
^ijdloopig bcrigt van een twist tusfchen de equipage van bc Amerikaan'ch
ioopvaardijfchip the Gleaner, aan het eiland St. Croix, en d,e vin een
Peensch ootlogfchiptengevolge van welken de gouverneur van dat eiland
den büotsm»n van het Amerikasnsch ftbip veroordeelde tot 27 bilHagendie
■hem, armen en beenen üitgeftreki en gebonden, door twee Deenfclie matro-
-«en, zoo ftrengelijk met een twee duinïs touw waren toegedeeld, dat hij,
volgens het getuigenis van twee geneeskundigenin langen tijd geen- bezig-
Aeid zou kunnen verrigten. De dagbladen, welke dit berigt hebben overgc-
■nomen, noemen zulks eene fmaadheidop een Amerikaansch burger, en roe
pen ora onmiddelijke herfteiiing.
Thans fchijnt het, volgens brieven van de Barbados, onlangs ontvangen,
^t inderdaad waarfchijulijk die zaak ernftiga gevolgen hebben zat, want er
:^eeft tusfchen het gouvernement van St. Croix en de confuls der Vereenigde
Staten m de bijli^ende eilanden, inzonderheid op St. Thomas, eene brief-
•Wisfehng plaats, waarin men zeer weinig gem«igde uitdrukkingen gebezigd
•Heett. IWenzegt, dat dien ten gevolge, de geheele zaak onmiddelijtter ken
nis van het Amerikaansch gouvernement zal wórden gebragt.
^- De ftedelijke regering van Norwich heeft befloten, dat zij aan den se-
tieesheea Rigby en aan diens huisvrouw, xveike onlangs van vier kinderen
bevallen is, eene zilveren vaas ten gefchenke zal aanbieden, ter waarde van
aóguinjes, en zulks als eene gedachtenis der geboorte van deze vierlmgcn
De namen der vier kinderen zullen op de vaas gegraveerd, étf op het boek
van het ftadhuis zal deze gebeurtenis vermeld worden.
-- Ueifiekn van kinderen, een misdrijf, dac zoo grievend is voor het
ouder hart, en den heiligften van alle eigendbmmen fchendt, neemt find's ee-
ttgen tijd op eene verfchrikkclijke wyze toe. Dezer dagenheeft daarvan
-wederom te Liverpool een voorbeeld plaats gehad, hetgeen verzeld gihg van
de atfchuwelijkfte ODiftaudighecien. Een ellendeling, den naam van mensch
onwaardig, een kind geftolen hebbende, he?ft hetzelve verminkt, ten ehide
»et te meer gefchikt te maken tot het verwekken van medelijden. De wetten
•hebben geene ftraffen gee-venredigd aan eene dusdadige misdaad. De ouders
?ijn gelukkig genoeg geweest, om het armfchepfeltje terug te vi,,den; doch
nenjreest, dat het nimmer van de ondergane vermmking zal kunnen ber-
FRANKRYK.
'\2}^^^,^J ^''^'l""' J>^ n'^we organifatie van den militairen dienst
toCHiamg als dezelve door Z M. den koning is bepaald geworden, is', deze
.^genreeds m Rysfel en elders ingevoerd. Men heeft dadelijk den toeftand
opgenomen waarin de magazynen van levensmiddelen, krijgsbëhoeftei. en
gefchut zich bevonden, alsmede het beftand van at deonderfcheiden kOrufen"
^o infanterie als kavalierie. 1„ alles wordt een fcherp oeïgt Tng^ï d
«n men meent fteeds, door deze maatregelen, aanzienlijke fommen te zul-
en kunnen bcfparen, welke in het vervolg voor de vermeerdering van de -
ttée moeten worden aangewend. Men gaat voort met de offfci^eh optlv^
::tl^i!!.r"i:l!- - heeft gegeven:^Sre
waclKeu. Na een kort verblijf op hec paleis begaf zich Z'. K. H. naar dea
fchouvvourg, verzeld van den gouverneur dezer provincieden koramandant:
pezer ftad en eenige andere hooge offc.eren. Hedeti morgen heeft dé vorsc
)fln L.!' u ''"-'P'" geinfpecteerd en eenige militaire bewegingeA
doen maken Op het paleis ten.ggekeerdverleende de prins audiëntie aaï
deplantfelijkeauconteiten, en vertrok, na eenige ververfchiogen genoten t!
hebben, ten 5 uren m den namidtiag, naar Bnisfel, van waar HooisXzelve
Z^r^hf'"" '""S gewacht, om zich naar Ber^n op
Zoom te begeven. »»^.6>i». ^g-
'sÖRAVENHAGE cfèn r4 October, ludeze relicfentie is gearriveerdZ.Hi
prins Chnstiaan van Hesfen-Darmftad. è<^ii>y<:aun,
-Het onderhouden van een Nederlandsch etablisfement op de kust van
Guméa n,et a.leen ten oogmerk hebbende eéne onmiddelijke begunstiging van
,T^rj"'"f''"' 7'' onbdangrijk zijn, te vernemen'
dat aan alle per onen of ook aan huisgezinnen, welk^, niet geheel onvoorz.ea
van eigen nuddelên, genegen mogten zijn om zich op de GoutJkustm de
nabijheid vandblmina, neder te zetten, van w.-^ hec Gouvernement alia
mogelijke faciliteit zal worden gegeven.
De Europefche kolonisten zullen met voordeel hunne kennis en vlijt ardaar
kunnen toewyden aan de bebouwing van die vruchtbare landftreek, en de ko.
lon-fatie van deze Nedm-andïche bezitting zal, even ais de handel, naar die'
ftteKcn van s lands wege de meeste asiimoedigiug ondejrvhiden
Nadere renfeignementen kunnen, naar men verneemt, door de beianelieb.
benden, des verkiezende, bij het deiiatteraem van koophandel en kolooietl
verkregen worden.
LEEÜWAllDEN den 3 Üuttr. Mag yricslandnevens de meeste lan*
den waarde wctenfchappen bloeijen, zich beroemen op een aawal uitmawen-
de mannen m alle vakken van geleerdheidin vroegere eo latere tijden uit zij.
nen fchoot voortgekomen; vooral verheft hetaich od zoo vele, elders zoa'
zeldzame, vernuften. Wier voonbrengfelen van flerre-* wis- en werktuigkuntte
gansch Europa verbazen. Deze weteufchappen fthfinen tot zijnen grond te
behooren, en als het ware deszelfs büizonder eigendom te,zijn,. Het tegen-'
woordiggeflachtontaardt niet; het drukt devoetlïappen van het voorgeflacht,
eo moedigt het nageflacht aan door, fduér on-navolgbare voorbeelden. Onder
deze nu tellen wij de beide landbouwers, en,.' eniel door lectuur-oefening en
eigene vinding, vervaardigers van voórtrefféflfke fterrekundige werktüfgeii,
Arien Roclofs, op de Leye onder. Hyum, en Sleds Johannes Rienks, widec
Ferwerd. De verdiensten vau zulka mannen konden den.aandacht van eefloi
verlichten en wetenfchappen b'hiiiiirieiidén V<?rst niet ontgaap, en het is dfeö»-
volgensdat wij het genoegen hebben te kunnen meldendat Z'iy ne Majiefleic
de Komng onlangs de evengemelde petfoueu tot bioedsrs van de orde van' dea
Néderlandfchen Leeuw heeft benoemd, zoo dat Vriesjands ingezetenen th«s
dne hunner waardigfte landgenooteü» met zulk esne onderfcheiiteue vereeoog
door den Koning zien begunstigddèw\}ï reeds vroeger de heer Eife Eifmga,
