COURANT.
IDDELBURGSCHE
StJir^'ss ^c^:xuiL£:tr:;f T^^^^
Donderdag
1817;
den 14 Augustus;
f X
n
M .!1 K .r'''''^ Nieuwe Haven^Si deze
Handel- en Koopftad; tevens als een blijk der erkentenis van Middelburg!
denkpenningenaandf bijz'oij^e WitS'r'tgLnTÏ tit hIT
bec regenachtige weder, aan zich gereferveerd hifld!
m
f
t;ït|
ide,
e/fel
I ('c r
'Ck,
A'„
ler,
ZCC,
fDDr
be':-
NEDERLANDEN.
MÏDDELBURG den 12 augmtus. Was er immer eendng, waardig om
door dankbare onderdanen van den besten Koning als een feestdag ge
vierd te worden, het was voorzeker, voor Walcherens ingezetenen, de dag
van den negenden augustus 1817, waarop de plegtftatige opening van JMiddel-
burgs Nieuwe Haven, door de hooge tegenwoordigheid van Zijne Majefteit
onzen geliefden Koning vereerdplaats had.
Na dat op den 7 dezer de Heer H. J. van Doom, fungerend Gouverneur
öezer Provincie(bij afwezigheid van Z. Exc. den Heer Gouverneur ^c/zarfr
en Z. Exc. de Luitenant-Generaal Dav.Bruce, Provinciale Konimandant, be
nevens de Koramandant der Eerewaclu de Heer Mr. P. J. üoddaert en t\v<fi
(Leden derzclve, de Hceren J. G. Schorer en F. Byleveid, Z. M. tot aan
'dejfrenzen der Provincie waren te gemoet gereisd; en daags daaraanvolgende,
door Heeren Burgemeesteren dezer Stad, de noodige maatregelen van policie
ter zake der piegtigheid waren vastgefteldzagen wij op laatstleden zaturda^'
de dag dSdr, waarop het zoo reikhalzend verlangen der inwoners dezer flad
-wind vervuld.
Met het aanbreken van den dag arriveerden 's Konings jagten (binnen ge
loosd zijnde door den Heer Luitenant-Kolonel O. fV. LannheerOnder-In-
fpecteur over het Loodswezen dezer Provinciegeasfisteerd door den Heer
Comraisfaris Amadio') voor den mond der Havenmet falvo's begroet worden
de, zoo van de aldaar liggende oorlog- en koopvaardijfchepenals van de aan
Iliet hoofd der Haven geplaatfte artillerie.
Z. iVÏ. werdterdond bij Hoogstdeszelfs arrivementdoor de Commisfie
lot de Havenwerken ontvangen, en, aan land geflapt zijnde, werden aan
Hoogstdenzclvenin de aldaar (laande Teut van de Directie, eenige verver-
fchingcn aangeboden. De Eerewacht te paard had zich reeds in den vroegen
morgen derwaarts begeven.
Omtrent p uren ging Z. M. de Koning, vergezeld van Z. K. H. Prins
Frederik en gevolgden Heer fungerenden Gouverneur en den Heer Provin^
cialcn Kommandantweder aan boord van Hoogstdeszelfs jagtten einde de
Haven binnen te «areaterwijl het jagt van de Haven-Commisfiebenevens
dat van den Heer fungerenden Gouverneur, waarop het Korps Muzijkanten
van de Schutterij was geplaatst, Zr. Ms. jagt vooruit voeren, en de Eere
wacht te paard hetzelve, gedurende den togt, langs den Noorder-dijkbe
geleidde.
Inmiddels was in de ftad, op het losfon des gefchuts, de vlag op den Ab
dij-toren geplaatst, waarop van alle publieke en ]»articu!icre gebouwen de vlag
gen werden uitgeftoken, en zich de Stedelijke Autoriteiten en Coilegien, in
het voormalig Oost-Indisch-Huis, vereenigden, ten einde Z. M., bij Hoogst
deszelfs aankomst in de ftadaan het jagt te ontvangen.
Zoodra zag men niet, ten half tien uren, den ftoet van vaartuigen de ftad
naderenof de tallooze menigte aanfchouwersdie zich op de beide dijken en
kaaijen geplaatst had, hief een luid vreugdegejuich aan: het was de uitboe-
reming der dankbare hulde, het was de fleni van de vurigfte liefde, van de
liartelijklle verkleefdheid' aan den VADER DES VADERLANDS!
Bij de aankomst der jagten aan gemeld gebouwvoor hetwelk de Regter-
Flank-Compagnie der dienstdoende Schutterij als eene eerewacht geplaatst
was, benevens een Korps Landlieden uit de notibellten van elke gemeente,
voorzien met ftandaarden en vlaggen, verbeeldende de wapens van het Eiland
vaude Stad Middelburg en van de onderfcheidene Dorpen, werden, zoodra
Z. M. aan wal was getreden, door dert Heer voorzittenden Burgemeester Z,.
C. van Sombeeck, aan het hoofd van het Stedelijk Befluur en van de overige
Hooge Autoriteiten en Coilegien, den Heer fung. Piaatfolijken Kommandatic
en andere Militaire Officierende Leeraars dèr onderi'chcidene Eercdiensten,
de Kooplieden, Wijkmeesteren en de Brand Directieoaar ter plaatfe ge-
fchaard'flaande, aan Hoogstdenzelven de fleutels der Ibd onder eene ge
paste aanfpraakaangeboden j waarvoor Z. M. in de allerminzaarafte bewoor
dingen bedankte,
Z. M. met Hoogstdeszelfs gevolg in de aldaar geplaatfte rlttuigen getreden
Zijnde, reed vervolgens, voorafgegaan door het Korps Muzijkanten en om
ringd door de Eerewacht te paard, gevolgd door de voormelde Regtcr-Flank-
Compagnie der Schutterij en het Korps Landliedenonder het fpelen der
klokken, langs de Rotterdamfchekaaiden Dam, Kortendelft, St, Pieter-
flfaat en Balans, naar-iet Paleis in de Abdij, langs welken weg de Schut
terij en het Garnizoen inreijen gefchaard ftonden. De toevloed van aanfchou
wers langs dezen togt was verbazenden de vreugdekreten van leve de Ro
ttingleve Prins Frederik! weergalmden allerwege.
'o«' In het Paleis gekomen zijnde, vertoonde Z. M,benevens Z K H
zich eenige malen voor de ramen, en beantwoordden op hec vriendelijkst de
'W; toejuichingen der verzamelde menigte.
W'- Kort na Hoogstdeszelfs aankomst in het Paleis, verleende Z M '^ehoor
aan de Provinciale er. Stedelijke Befturen de Regtbank, de Commisfie uit het
Provmciaai kerRbenuur, uit het Klasfikaal Beftuur dezer Stad en uit de Kerken-
raden van de onderfcheidene Gezindheden, en verdere Civiele en Militaire Au
toriteiten en Coilegien.
Na gegevene audiëntie aan voormelde Autoriteiten, wierd door de Heeren
,te Burgemeesteren L. Cya„ Sonsbeeck en C.G. Bykveld, op begeerte vanZ.M
^t. u, t bijzijn van al e de opgemelde Autoriteiten, ter audiëntie geprefenteed
«neCommisfie uit Kooplieden dezer rtad, beftaande uit de Heeren P
Serji fr.BeuekomJ.Fak Bromm-S. BommeJ. C. .!ndriesfe,i6. de
^ruyne, 6 S Serlé en G. K Meyms. Deze Commisfie bnnèn'eetd
zijndedeed derzelver Voorzitter, de Heer P. J. Serlé fv eene zeer An«
«nfpraak aan Z. M. den Koning, Hoogstden^lven bet Igend de gev'E:
Kooplieden Z. M. aanbiedende eene gouden Gedenkpenning, gefiagen on de
plegtigcopetimg der Nieuwe Haven: welke aanfpraak door dSKol™
Hoogstdeszelfs gewone minzaamheid wierd beantw^rden de SedeZemW
op de gracieuste wijze aangenomen. Gemelde Voorzttter had te L, k
«t. medeby eene gepaste aanfpraak, aan Z. K. H. Pi Frederk eele zfl
veren Gedenkpenning van denzelfden ftempel aan te biedenwelke door 7
.a« i.hepen,wellte met d. haael^ftc ^^^^^^S^^:;::^
eeni
m>i
mi::.
va; f;
eef:'
EfS
nor;:
■bic:
fe:
iktrt*
i k\
)eel-
cz«-
ii'E'.
er,!>
■;ii(f
els^.
iri'?
en zulks door het losfen van hun gefchut beim'rwoordden. Bijzonder groot
was het gejuich bij het binnen komen van het Fregatfchip Middelburgs Nieuw»
Haven Kapitein F. Fi Ferber.
Ten 3 uren reed Z. M. naar het Stadhuis, om gebruik ie maken van het
diner door Heeren Burgemeesteren en Raden van Stads wege Hoogstdenzelven
aangeboden en het well: Z. M. wel had gelieven aan te nemenwaarop alle hooge
Provinciale Civiele en Militaire Autoriteiten en Beambten, benevens de Voor
zitter der Commsfie van Koopliedentegenwoordig waren. Met geestdrift
wierd op hetzelve de door den Heer Voorzittenden Burgemeester ingeftelde toasc
aan Z. M, gedronkenwelke Hoogstdezelve op het allerminzaamst door eet»
toast op Ift wdzTJtt iait deze Stad heef;, willen beantwoorden,
Ora 7 uren verfcheen Z. M, metdeszelfsgevolg in de Schouwburg, alwaar
Hoogstdezelve door de vergaderde menigte weder met de luidlle toejuichingen
's volks liefde voor Vaderland en Vorst op de ongekunftelfte wijze aan dei»
dag leggende, ontvangen wierd, en welke onophoudelijk herhaald werden
onder de uitvoering van eene door den Directeur Kraycftey» ontworpene Zin
nebeeldige Voorflelling, getiteld: Mercuur en Ceres'bij het openen der Nieu
we Haven van Middelburg; welke reprefentatie Z. M. tot het einde toe mee
Hoogstdeszelfs tegenwoordigheid heeft verwaardigd,
Omftreeks 9 uren deed Z. M. een tour door de ftadwelke op het fraaist
geïllumineerd was, waarbij bijzonder uitmuntten het Koninklijk Paleis, da
gcheeleAdbij, het Stadhuis de onderfcheidene Eerebogen en Decoratien,
zoo van Stadswege als van Particulieren opgerigt. Om niet al te wijdloopig
te worden moeten wij ons van verdere uitwijding onthoudenalleen nog ver
meldende dat boven den ingang van het Stadhuis een transparant geplaatst was,
verbeeldende de Stad Middelburgdie met 's Konings komst en plegtige ope
ning der Nieuwe Havenals uit hare asch verrijstvoorgefteld door den Vo
gel Fenikszich verheugende over den dageraad des geluks die deze Stad en
deszelfs Inwonersdoor den bloei des Handelsis te beurt' gevallen. Ondet
deze allegorie las men
Gelijk de Feniks, uit zijns Vaders asch verrezen,
Weer eindlijk wordtwat eens voorheen zijn Vader was
Zoo rees door 'sKoninos gunst, aan Middelburg bewezen.
De Nieuwe Havbn uit den ouden modderplas.
Nu lacht ons in 't verfchiet de blijde Welvaart aan.
Zoo lang Oranjes Naam en Stamhuis zal beftaan.
Op de Stads Eerepoortop den Dam geplaatsttas mcu onder de zinne»
beeldige voorftelliugen, de volgende dichtregelen:
(Aau de eene zijde:)
Db Vrede.
ip/Iet de eene Hand biedt ons de Vreó d''Olijftak aan i
Met de andre ftort ze een Jlroom van zegen langs haar pain.
De Handel.
Mercuur doe Zeevaardij en Handel welig bloeijen
En tiieuMfe f-f'e^-aart ftaig uit nieuwe bronnen vloeyen.
(Aau de andere zijde
D B G 0*1) S D I B N S T.
De Godsdienst ftort gebeéii voor 't heit van deze Siad,\
Terwijl zij fteunt op Woord, en Jezus Kruis omvat.
Het Vaderland,
De Maagd met Leeuweumotd door Forst en Votsten Zoo»
BefGhut, biedt beiden hulde en trou\titen dankbrcn loon.
Door'de Kooplieden was op den Dam, tegen de Koornbears eene Poort geplaatst
van 30 voeten hoogtein de Corintifche bouw-ordeverbeeldende van binnen d©
doorfnede van een open tempelwaarin de Stedemaagd met de Dankbaarheid of
feren op het altaar las men Hulde aan den Koningboven het altaar hing hec
Koninklijk wapenvoorts waren op de kroonlijst geplaatst de onderfcheidena
attributen van Koophandel en Zeevaart; bovenin 't midden der boogsgewijza
lijst de wapens van Zeeland en Walcheren met de vanen der verbondene Mo
gendheden. - En op de Oostpunt eene Fontein, in'het vierkant met gebroken
hoeken waarop 4 naalden met de wapens van WalcherenMiddelburg Vlis-
fingen en Verein het midden een ronde marmeren bak, waaruit een voetftulc
van korenhalmai en eene kolom van 24 voet zich verheft waarop twee beel
den geplaatst zijn, verbeeldende Ceres tn Mercurius; rondom de kolom een
wolk waaruit de ftralen met lampions als een regen nederdalen; boven do
wolk ziet inen vergulde Zonneftralen uitfchieten.
Aan de overzijdeop den hoek van de d warskaai, was een Monument geplaatst
't welk dienen moet ora door een duurzaam gedenkteeken van fteen vervangen
te worden.
Het locaal der voormalige Oost-Indifche Compagniethans de vergaderplaat»
van de Regtbank van Koophandel en de Kantoren van den Heer Commisfari9
der Convooijen en Licentenwas mede fraai en met eene toepasfeiijke decoratie»
verfierd; zoo ook het Mujeum Mediobufgenfis. Zelfs vergaten de ie en 2»
Compagnien van hetBataillon Infamerie van linie no. 2. op dezen dag geenszJn»
hunne hulde aan don Koning; voordcCazerne van die krijgslieden, die ookdeeF
hadden in de overwinning te Waterloo voor onze vrijheiden onafhankelijk
heid bevochten, was mede eene decoratie geplaatst.
Ten 9 nren vereerde 2. M., vergezeld van Z. K, IL Prins Frederik der
Nedtrlanden, met Hoogstdeszelfs tegenwoordigheid, het Kiisterrük Bal en
Souper, hetwelk aan Hoogstdenzelven door de Heeren van SonsbecckDyle-
veld en Schorer, Burgemeesteren der Stad, op de Schuttersdoele de Edela
Foetboog, was aangeboden, Z, M. voor het Souper het Bal verlaten hebben
de, woonile Z, K. H, Prins Frederik der Nederlanden, hetzelve tot laat in
den nacht bij. Met de meeste hartelijkheid wierden gedronken de toasten,
gewijd aan Z, M. den Koning en Hoogstdeszelfs Doorluchtigen Zoon, wel
ke door Zijne Koninklijke Hoogheid, met het inftellen van ecnen toast op Mtd-
j deWurgs IFelraartbeantwoord werd.
Zoo liep deze plegtige vj-eugdedag ten dnde, een dag die immer hoogsD
gedenkwaardig voor Middelburgs ingezetenen zijn zaldaar zij niet alleen op
denzelven voor zich eene Nieuwe Welvaartsbron z;igen openen en vioeijen,
maar daarenboven het groote voorregt genoten Neêrlaiids geliefden Koning aia
ooggetuige daarbij te mogen aaiifchouweii en in de algcineene vreugde opeen»
treffende wijze te zien deelen.
Zondag voormiddag woonde Z. M. en Prins Frederik in de Nieuwe Kerk dea
Godsdienst bij onder het gehoor van den Wel Ecrw. {-i^ex Snouck Hi4rgronje
welke Z. M. op eene- treffende wijze heeft aangefprokenen tatigtc idflag
zijner leerrede had gelegd Pfalm 126 vs. 3: £».- Heere heeft,0„tt dingM
bij ons. gedaan, dies zipi wij verblijd. *-■
i Na oeu Üüusdwust heeft Z, M. raec HoogstdeMairsgïvoljf en vw^ejeüy»»
v-'-ö.'
