iDÖÜRANTi
MIDDÊLfeURGSCHÉ
ïfen i4 November*'
No.'i3>''
Donderdag
in
N.E D.ERLANDEIÏi
BRUSSEL den 6 Kovfwi^r.
jiANSPR/1''iK van den Miniiter van Financien, gedaan in de]
Tweede Kamer van de Staten-Qeneraalbij gelegettheid der over
brenging van twee or.twerptn van wettenwaarbij de begrooting
van 's Rijks uitgaven, over den jare 1817, wordt vastgejield, en
de wi'ize geregefdwaarop y i'n hetzelfde jaarsRijks inkomften
zullen worden verzekerd.
Edel Mogende Heeren
Het is onder even gelukkige voorteekenen, «is toen ik de financiële wet,
voor den jare 181Ö, overbragtdac ik thans wederom de éer hebbe
1 ulieder vergadering te verfcFiijnen. v,-
De booste der publieke foiidfen bewijst het vertrouwen der publieke opi
nie omtrent den iinanciëlen toeftand van het Rijk, en het geen ik, op he
den, namens den Koning, aan U Ed. Mog. fta voor te dragen, moet dit ver
trouwen nog aanwakkeren.
De wet van den 11 febrnarij dezes jaarsbij welke debegrootmg der (laats-
behoeften over het tegenwoordig jaar gearresteerd is, bragt dezelve tot Ö'p 82
jnillioeneu guldens; de wet welke ik nu voord'rage, tot regeling vtn 's Rijks
uitgaven, over den jare 1817^ gaat de fom Van 73,400,000:0: o niet ce
Ik voege bij dit ontwerp de berekeningenwelke dè grondflagen opgeleverd
hebben van de fommen, daarin voor elk vak van algemeene adminiftratie uit
getrokken-, en heb de eer mij aan de bijzonderheden, in die berekeningen
vervatte gedragen.
Op bijna alle deze pnderfcheidene begróötingen. zijn bezuinigingen en ver'
minderingen d&argefteld; op fommige derzelve 2eer aanzienlijke, en^echter
blijft er eene genoegzame zekerheid, dat, met de geraamde fommen, 's lands
dienst geregeld zal kunnen worden voortgezet.
Het departement van den wacerftaat za! meerdere foniberi behoevendap
die, welke op deszelfs begrooting mtgetrokken ftaan, om dat er b!j, hetzelve
nog'vele werken zijn, welke moeten worden herfteld, ;Voleiijd, of liieuw
aangelegd; de groote wegen in de Zuidelijke provinciën zijn voornamelijk in
dit gevalZ. M. itelt zich voor U Ed. Mog.eerstdaagsde noodige wetten
voor te dragen, naar aanleiding van welke de fondfen beno^odigd voor deze
te herftsUen, nieuw aan te vanden of te voleindigen werken; bij wijze van
vrijwillige gëldleeningen zullen worden gevondenter^vijl Hoogstdezelve zich
tevens onledig houdt met het beramen der gefchikfte middelen, om tot het
ncn leerenwelke refultaten ^en behofeve de? fchatkist zullsn voón^pnvtt^
uit de beide nieuwe flelfels van indirecte belastingen, en van inkomende en
uitgaande regtenmitsgaders uit het algemeen in te voeren regt van fijecesfie
edoch, zoo lang het tegendeel niet bewezen is, beflaat ereven zeereena
kans, dat deze beide llelfels, en het evengenoemd regt, ;meer zuilen komea
op te brengendan eene huiverigheid dat de&elve, minder zouden kunneu
renderen dan het uit dien hoofde op de voorfchrevene raming uitgetfokkenéj
enin die gefteldheid van zakenmag het dan daar voor worden gehouden
dat de inkomften, welke op de meergemelde raming aangewezen zijn, toe»
reikende zullen wezen om de behoeften-te beftrijden.
Dezelve is geformeerdeensdeels naaV danieiding vaq de kennisfedie ik
drage van de onmiddelijkonder het toezigt .van het departement der fiuantiea
ftaande nllddelea, anderdeels uit de opgavengefuppedlceerd door de onder-r
fcheidene hoofden van publieke administratiemee de andere takken vin be-
ftuur belast.
Alle de objecten zijn daarop voor het volle geprefumeeld montant »sn der»
zelver zuiveren opbrengst gelleld, met uitzondering alleen van de colien op'
de groote '^egen, die (lechts ten Isedrage van 840,000 zijii gebragt gewOP*
den vermits gelijke fom tot het onderhoud der wegen en bruggen op de be
grooting van het departement van den waterftaat ej det publieke werken fltac
uitgetrokken, en het overig gedeelte van - derzelver rendement, hetwelk op
ƒ300,000 kan worden gefchatreeds voorbetvoIgendjMr afgezonderd wordt
töt bereiking van een gedeelte, van hét hiervoren aangewezen doelwitopdaf
aldiis alle de geld'sn, voortfpruitende uit de tollen op de wegen, tot onder
houd en verbetering derzelve., zouden gebezigd worden.
Het is hier de plaatsom Uwer Ed Mogs. aandacht een oogenblik te mo
gen terug brengen (?p eene zaak van veel aangelegenheiden welke zij voot-
zeket niet uit het oog zullen verloren hebben. 1
Bij het overbrengen der finantiëie wet voor het tegenwoordig jaar, ftonJ
een? raming van inkomsten niet grooter dan van 75,500/300ootegen
over eene bègrooting vanuitgaven, tenbedrjigeyan 82,000,000: 0:0.
Zulks veroorzaakte alstoen.een nadeeüg onderfcheid van 6,500,090:0:0,
maar ik ontwikkelde tevens de redenen, waarom bet ongeraden-voorkwam,
buitengewone middelen voor te dragen bt dekking van dit .onderfcheid.
De Koning had het genoegen de Staten-generaal in zijne gerustheidten de
zen opzigte,. te zien deelen; de ondervinding heeft thans dezelve bewaarheid.
Bij de wet van den 11 februari) dezes jaars, is, tot vinding dier fom van
f 6,500,000alleen aangewezen het averfchot van de gewone en buitengewone
inkomsten van hei.Rijkhetwelk na 'het fruiten en afbetalen der.,diensten van
(rereseld in ^«/erkink brengen van het 2 i8de en van de volgende artikelen der inkomsten van het Rijk
.geregti" iH v/LiK s .6 ------- j._ c,,,.„ 18 131814 1815 zaa^fc /«e^?» M/*f« en offcboön deze üui
ting en afbetaling nog niet geheel heeft kunnen, gefchieden.fttekt het.Z. M-
grondwet te gerakenwaartoe het te laat bijeenkonjen der Provinciale Staten
in vele gedeelten Vin K&t Riik nog geene gelegenheid gegeven had.
Vier departementen van befluur zijn erwelker begrooting vermeerdering
ondergaan beefti j j
Die van /'po.oootpJo; cp hef departement van de Hervormde en sndere
ceredienften, en'viiri/200,000:0:0, op dat van den Katholijken eeredienst,,
zijn oorfpronkelijk uit dezelfde teedere zorge voor. bet lot dei geesteiykheid,
welke Z. M. onlangs, even zeer als in het verleden jaar, eene gratificatie van
dertig guldens heeft doen toeftaan aan elk der geestelijken, ten getale van
acht-en-twintig honderd perfonenwier pensioenen door het vong gouverne
mentgetierceerd zijn, en die, op den i October 11.den ouderdom van
zestig jaren hadden bereikt. n
De/20o,coc:o:o, welke het departement van onderwijs, kuiiftcn en we-
tenfchappen meerder vordert, zijn benoodigd hoofdzakelijk,^ om dat dekos-
tot een bijzonder gejioegen, aan Ed, Mog. de verzeHering te kunpendoea
geven, dat de vergelijking der middelen.tot die drie,diensten behoorende',
met het thans, bejiênde maximum der behoeften .welke .daarfnede moeten wof-
den gedekt, geenentwijfel overlaat, oC.dit.aangewezen overfcttot zal genoeg
zaam zijn ten voorfchreven einde.
Deze gewenschte uitflag van zaken Is gsdéeltelijk te_danken hier wn, daC
de berekeningen der behoeften van het in allen opzigte zonderlinge, en bunear
den gewonen kring der administj-atie ioopende jaar 1815, merkelijk ,it| de hand
vallen, maar ook, hoofdzakelijk aan, hét volkomen (lagen derbuit«ng€Wone
m'üatregalenbij de wet van den 11 november deszelyen jrars daargelteld.
De oorlogs-belastingbij dié w^t uitgefchtevenis mef eenen buitengewo-
ijen fpoed qn gewilligheid öpgebrigt geworden; de hooge prijs-, dadglijk
!!n vin de nieuw oo te rigten hooge fenolen en athenaea, m de Zuidelijke aan het daarvoor in,betaling gegeven papier toegekenden welke tfans, vóór
provinciënmitsgaders van de aldaar beftaande kollegien en te makene inrigtin-
gen voor het lagere fchooiwezen. Op de begrooting over 1816, llechts voor
een half jaar waren uitgetrokken. j. -^
De begrooting van het departement van financiën is van 23,550,000:0:0
geklommen tot op 24,750,00,0:0:0, edoch in het wezen -ier zaak zijn de
reële üit"av»n van dat departement groötendeeis alleen vermeerderd met eene
fom van ƒ400,000:0:0, voor de kosten van den' nieuwen muiitOag geduren
de het volgende jaar. Het overige gedeelte cfezer vermeerdering fpruit, hoofd
zakelijk daaruit voortdat Z. M. als nuop dezelve begroptiiig tot ver
krijging van nog meerdere orde en regulariteit.onderfcheidene adraimPrauye
kosten heeft doeii brengendie in het tegenwoordig jaar wel even zee:-wer
den betaald, maar ah toen buiten de begrooting, bij wijze van dadelijk pre-
leveinent op de bruto inkomftenwerden voldaan. -
De post voor onvoorziene uitgaven is ook met ongeveer 160,000:0:0,
verhoogd geworden. Voorzigtigheid beeft deze vermeerdering voorgefchre-
ven, om dat, naar mate men de onderfcheidéne begróötingen detverfchillende
depa'rtementen van adrainillratie naauwer beperkthet des te .noodzakelijker
wordtden postwelke gefchikt isom in de onvoorziene meerdere behpeften
van het een of ander dezer departemennen te gemöet te komen, daartoe ge-
fioegzaam inftaat te ftellen. .-
Z. M. vertrouwt, Ed. Mog. Heerèndat het bij ut" eene aangename ge
waarwording zal te wege brengehaldus de Staats uitgaven voor bet volgend
jaar met acht millioen zesmaal-honderd-duizend guldens verm^lerd te ziens
en dat U Ed. Mog.zich dienvolgens oiibezwaard zullen vinden, om door
het aannemen van deze wetvan hunne inwilliging op de begrooting van de
uitgaven van het Rijk over 1817 te doen blijken, zoo als die daarbij ttaat
vermeld, -., ^j r •.-,
De Koning is overtuigddat daarin alle die befninigingen en veftnindênngen
zijn gebragt gewordenwelke voor als nogJcondèn worden^ daargelteidzort;
dat npg ecnige uitloting van hetzelve plaats beefttot op ps
ISheeft deze opoffering ligt doen zijtien boven en behalv^Br»»(
■glmeet
geklommen
eeiïig mH-
lioenen guldenswelke, op die wijze,, tot ftaving van de algSSeene fcbatkijc
geboren zijn geworden, zal, gelijk zulks bij den laatften post der raming raa
inko.nsten, welke ik thahs pverlegge, blijkt, voor het vöigendjaar,-nog eene
extra ordinaire bate van meer dan twee lüillioenen guldens uit deze operatie kun
nen getrokken worden.
Dit is de fom, opgebragtdoor die helastirigfchuldfgenwelke, gebruik ma
kende van dé vrijheid, aan hen, bij art. 17 van de evengemeide. wet verleend,
hun aandeel in de oorlogs-belasting, door betaling van 5 of van;2o pet. van
dezelvehebben afgekochtmet oyergifte aan de fchatkist vaö het geheela
montant der hun aankopaende fchuldbekentenisfen van het Syndicaat ;-en deze
geheele 20 ten honderd zullen alsnu ten algemeenen profijte komen; terwijl,»
kij het.gevestigd crediet van de fchatkist aan den eenen kant, en bijde teregC
boog ftaande prijzen van het Syndicaat-papier aên den anderen, het eene voor
zichtige administratie niet moeijeiijk.zal vallen, om de aldus tegen tachtig tén
honderd verkregene fcbuldbekentenisiénouder beneficie derlédert primo ja-
nuarij dezes jaars, daarop ten haren profijte Ioopende renten, tegen bet volle
kapitaal langzaam te realiferen.,
Dic geprsêmitteetd hebbende, .zal ik deeerbebben, ia de, vierde plaats,
aan U Ed. Mog. aan te,bieden het ontwerp dec wel, welke moet llfekkentoc
regeling der middelen, waarmede de ftsats-ukgaveu over den jare 1817 zuUea
worden beftreden. -
Dit pntwerp. is vervaardigd.jiaar aanleiding van het hiervoren reeds betoogde
en in den geest, dit bet niet noodig zij over te gaan tot eenige verhooging
der thans beitaaude belastingen en regtenveelmin tot eenige buitengewone,
finantiëie opera'tien,
Deze wet'. Edel M«g. Heefenheeft zoo veel overeenkomst met tfie van
den 11 felïruarij deies jaars, en haren inhoud is daarenboven zoojeeovoudig
der aan de°betrekkmgen en de befcherming van hét Rijk nai buiten/ én éd^ dat ik mij zal,kunnen onthouden van dezelve grticutetira té adftruerénbet zij
zelfs beheêring en welvaart naar binnen,' te kort te doen; doch hij wil des-
niettégenftaande aan Ed. Mog., bij deze gelegenheid, op nieuw de ftellige
verzekering gegeven hebbendat al wat de tijd en de ondervinding',' en het
hoe land's hoe méér gevestigd en geregeld worden van 's Lands zaken hoogst-
denzelven aan dë band zulle;; kunnen geven, om nog meerdere befparingen.
en verbeteringen te gebiedenmet zorg gade geflagen en met hartelijke liefde
voor zijn volk te baat zal worden genomen.
Afftappende van de wet tot regeling der Staat* uitgaven over 1817bied
ik U Ed. Mog.in de dende, plaatsaan, eene raming der gewone eu bui
tengewone inkomften en baten van bet Rijk, vöbr hetzelfde tijdvak.
De flotfom dezer raming bedraagt ée'n montant van 73,700,000:050, een
montant, hetwelk dus genoegzaam is om het gébeei der getaarade uitgaven
te dekken. .i .1
Indien bet altijd moeijelijk valt^ttn te voren met eenige zekerheid defU
mij alleen geoorloofd, eenige weinige der daarin voorkomende pnnten te ont-
V^kkeïen. '.V
Bij het tweede artikel wordt bepaald,' dat dg hoofdfojmaen der grondbelas-
riïng, dië van de perlbnele en mobilaire belasting", en vaiV het regi op. de deu
ren en vensters, over de onderfcheidene provinciën van het Rijk zullen w«r-
den oingeflagen, overeenkomstig den daarbij gevoelden Haat. -
Tot opheldering van de fommen, op dien ftaat gebragtis het nuttig te
.weten, dat dezelve volmaakt overeenkomen met bet montant.der quohfere».
van .het tegenwoorciig jaar, en dat het onderfcheid, hetwelk eris,tusfc.hendo
voornoemde fommenen die, welke gevonden worden op den.ftaat, fub no.
I, hij de wet van den 11 febrnarij dezes laars gevoegdvoortfpruit uit ee
nige, federt, tusfchen foöimifé provinciën veranderde grensfcheidingen, uit^
het bijvoegen der aanflagen van de laatftQÜjU door Frankrijk afgeftane kaniou?^
én uit'het verminderde product in Nederlandfche guldwis van deals nog it».
opS'st'i^hervolgerdlamebe'r^enen'va'n die'ged^eitên''van"'sRijks mid-Franken beftaande quohieren der Zuidelijke provinciën, w*e bij Jet for
Snfwe^ke niet, geljk de drie voornaamfte der directe belastingenyoor' meren >aa denllaac, gevoegd bg de laatstgenoemde wet. S"'^^"^ f^^^'
vaste ;anflagen vatl^a^ijnwordt deze moeye.,kheid, bet is wa., .rotter j, -ee^lzyn tegen --^.^-fr-^S-^^ J^^
Z'.^^i::^^:^^::^:^^o^ ;;;;;;«;/.««- I ^er ^A.., \..yl ^...m moeten ,ered«ceerdaWotdeuvolgeu3 d.ver,