MIDDELBURGSCHÈ
COURANT.
No. 87/
I81A
Zaturdag
den 20 Julij.
NEDERLANDEN.
AANSPRAAK 1'tin den Cömmisfaris-Geueraalproviftonecl belust met
de zaken der Hervormde Kerk enz.bij de opening van de Hervormde
Synodale Vergadering gehouden te 'j Gravenhage den 3 1816.
Hoogeerwaardehooggeleerde Heer en!
Pegtig en belangrijk is ditoogenblikwaarin, na verloop van twee ecuwen,,
het algemeen Synode der Hervormde NederlandfchtKerk andermaal vergadert.
Te midden van den tachtigjarigen oorlogvan dien geootfehen ftrijd voor
Vrijheid en godsdienst, vergaderde het eerde Nationaal Synode; om de drie
jarenzoo bepaalden het de toenmalige verordeningen zoude hetzelve weder
"worden bijeen geroepen; dit had echter geen plaats. Eerst nuna bijna
tweehonderd jaren, mag dit gebeuren; zoo bepaalde het de wil des Albe-
ftuurdersHoe vele en hoe gróote gebeurccnisfen kenmerkten het verloopen
tijdperk! de herinneringen verdringen zich iti onzen geest; volkeren weiden
gevormd, en volkeren verdwenen. Wij zien denNederlandfchcn ftnattenrop-
.punc van voorfpoed en roem verheven, trapsgewijze in raagt en welvaart ver
minderd ten prooi aan binnenlandfche partijfchappen en buitenlands geweld
vernederduitgeputvernietigd. Wij hadden geen Vaderland meer. Maar de
Almagtige gebood, de duisternis werd tot licht. Ilij verbrak den iraf des drij
vers fchonk ons Vaderland en Koning.
Wie onzer had in die dagen van ellende en flavernijtoen ook voor de Her
vormde Kerkdeelgenoote van de vernedering en van het, ongeluk des Staats
de toekomst een zoo donker en treurig vooruitzigt opleverdewie onzer
Mijne Heeren! hadiich tóen' de mogelijkheid kunnen verbeelden van eene Natio
nale Kerkvergadering, uit alle deNederlandfchegewesten, ook uit die,welke
reeds zoo lang van 'ons waren afgefcheurdte midden van rust en vrede,ou
der de géfukkigfte vooruitzigtcntot het voortreffelijke einde bijeengeroepen
door de (tem van eenen geliefden en geëefbiedigden Koning, afffamvtteliiig der
doorluchtige grondvesters onzer burgerlijke en godsdieuftige vrijheid. Bij de
menfehen was dit onmogelijk, het is de vinger Gods t
Ja, in veel gunffiger om handighedendan'béns onze voorvaderen, aanvaarde
Gij, Hoog Eerwaarde Heeren uwe gewigtige taak. Toen omringden hen de
verwoestingen des oorlogs, thans genieten alle volkeren van Europa den ont-
fchatbaren zegen van eenen algemeenen vredetoen fchokten binnoBlandfche
verdeeldheden onzen pas geverraden Staatthans is er geen® partij dan voor
Koning en Vaderland toen beroerden godgeleerde twistenmet «11e derzelvcr
verderfelijke gevolgen, de kerk, en leverden de hoofdbezigheid op voorde
Nationale Kerkvergadering; thans kan dit Hoogwaardig Synode, gelukkiger
dan bijna alle de Conciliën, in den loop van zoo vele eeuwen gehouden, den
rijd geheel wijden aan edele en nuttige werkzaamhedenter bevordering van
de ware belangen des Christendoms, en ter uitbreiding van het rijk van waar-„
heid en deugd, - Van U toch wacht de Hervormde Kerk de voltooiijing lia-
rer nieuwe kerkelijke iorigtujg, .dpor wijze verordeningen, welken de verander
den uitwendige» kerkform vruchtbaar kunnen maken voor godsdienst en zede
lijkheid.
En in dezen gewigtigen arbeid kunt gij, Mijne Heeren, vrij en onbelem
merd werkzaam zijn, door geen anderen lastbrief gebonden, dan door dat
zeilde algemeen voorfchrift hetwelk bij het algemeen reglement op het be
duur der Hervormde Kerk aan alten gegeven is, die 111 otiderfcheidenc betrek
kingen inct bet kerkelijk beduur bei-ast worden t de zorg voor de belangen
zoo van het Christendom in het algemeen, als van de Hervormde Kerk in
het bijzonder; de handhaving harerleer; de vermeerdering van godsdien-
dige kennisbevordering van Christelijke zedende bewaring van orde en
eend rag:en de aankweeking van liefde voer Koning en Vaderland," Zie
daar de verhevene en. beminnelijke p%te»,waartoe boven allo Uw Hoog
Eerw. als uit naam der gehecle Hervormde Kerkgeroepen wordt.
GaarneMijne Heeren daarvan ben fk verzekerdzult gij mij wiffen ver
gezellen, in eene korre ontwikkeling van deze algemeens voorfcbrifcenmet
toepasfing. op de werkzaamheden uwer aanzienlijke vergaderingvoor U, in
wier harten alle die grondregelen gegraveerd z-ijnt<T dezelve geheel onnoodig,
maar zy voegt by deze belangwekkende plegtigneid, en ik verheug mij ais het
ware ook m uwen naam en in uwen geestte mogen fprekeir
De zorg voor de belangen van het Christendom in hetakemc.
hoofd der opgenoemde pligren.
Dc geest van iedere eeuw heeft zijne heldere en zijne- donkere zijde; on
der de bijzonderheden, welke de onze voordeeüg oudcrfcheidenis de v'eröe-
niging van weiuieer.endefchoon door verfehilleiide namen en verfchillende
begrippen van eikanderen anderszins verwijderde, Christenen, tot het groote
doel, de verbreiding en de verdediging des Christendoms. Dank zij den God
en Vader van onzen Heer Jezus Christusdie in deze vsreenigiiig het beste
wapen gefchonken hepft tegen de aanvallen des ongeloofs nooit zoo geweldig
en zoo openlijkdan in de dagen welke wij beleefden;, maar ook nooit met
zoo veel mannelijke kracht en overtuigende klaarheid te keer gegaan, door de
opregte vrienden van het Evangelie, voor wiqn tevens het deelgenoctfchap
in dezen edelen ftrijd het meest doelmatig middel is geworden ter bevordering
van Christelijke bioederhefdc. Zoo beftutirt de Opperste. Wijsheid ook het
kwade ten goedeen vestigt het rijk der waarheid zelfs door de handen van
deszelfs beltrijders.
De voorgedragen piigt zou eene wonderfprcuk gefchenen hebben in vroege
re eeuwen; thans is dc weg gebaand, men behoeft Hechts voort te gaan.
Maar deze broederlijke verdraagzaamheid, de vrucht van verlichten ijver
in den dienst van onzen gemeenfchappelijken Heer is geheel onderfeheiden
van die laakbare oiverfchilligheid Omtrent de waarheden van den godsdienst
welke het noodvveudig gevolg is van losfe en wankelende beginfels. 1 Gij
Mijne ieeren! zult met de zorg voor de algemeene belangön des Christendoms
de zorg pareu voor de bijzondere belangen der Hervormde Kerk.
2 vrIe"? es vaderlands kan en mag bijzonder de aangelegenheden beharti
gen van e ad zijner inwoning; de vereerder van Christus kan en mag bij
zonder e belangens behartigen van het Christelijk genootfehap, welks ken
merkende leeiHukken en inrigting het meest met zijne overtuiging overeenko
men maar van de hooge kerkvergaderingwelke dezelve vertegenwoordigt
moet de Hervormde Kerk zulks als eene eerste pligt vorderen.
En vermeerdert de voortreffelijkheid eener zaak derzeiver billijke hoogfehat-
ting, zoo moet de Nederlandfche Hervormde Kerk ons te dierbaarder zijn
naar mate zij zich van andere voordeeliger onderfcheidt.
Met den geest des tijds voortgaande, hebben derzei Ver leeraars zich den
naam \an leeraars der Hervormde kristenen meer en meer waardig gemaakt; I
zich verrijkende met de fchattcn van kennis, en vooral met de vorderingen in
taal- en uitlegkundewelke aati de laatst afgeioopene eeuw alleen door blind
vooroordeel kunnen ontzegd worden. Nooit was er weliigt een njdit pwaar-
het algemeen (laat aan het
in onze kerk op zoo vele mOnnen van kunde talenten en ware verlichting
heeft kunnen roem dragendan het tegenwoordige. Maar van den anderoii
kant heeft ons de Goddelijke Voorzienigheid behoedt tegen de rampzalige ge
volgen der büitenfporige zucht tot het nieuwe en het vreemde, welke, otidef
den in nemen den naam van verlichting, in ibmntige landen en in fommige kerlt-
genöötfclwppen doorgedrongen, de gewigtigfte en troostrijkfte waarheden Van
den godsdienst ondermijndChristus uit het Christendom en God uit den Bij
bel weggenomenen eindelijk een ijdelkrachteloos en (leeds afwisfelend
llelfel van inenlclielijke waanwijsheid in de plaats heeft gefield van het God
delijke Evangelie.
Geloofd zij den naam van onzen Heer! de leeraars der Hervormde Kerk
gaan lieeds meer en meer met vaste fchreden voort op den veiligen midden
weg waar de beminnelijke ncdrigheid den waren wijzen (leeds geleidt', 0111
dat juist zijn voortgang in grondige kennis hem meer en meer doet gevoelen r
hoe veel hem ontbreekt. De Christelijke ootmoed beveiligt hem zoo wel te
gen den dwazen eigenwaan eener beperkte lchoolgeleerdheid of trotfehe dweep
zucht, die bare eigendunkelijke uitleggingen en bepalingen als onfeilbare
waarheden opdringtals tegen de nog misdadiger aanmatiging der vnlfche ver
lichting, welke de vonden balfer ingebeelde feherpzinnigheid wil doen gelden
boven Goddelijk gezag.
Tegen deze onderfeheiden uitersten waarborgt ons de handhaving der Her
vormde leer, welke geen gezag eerbiedigt dan dat der Heilige Schriftmaar
ook dat gezag zender beding of uitzondering, laat gelden als den volkomen
regel van geloof en .leven»
Door de ondervinding voorgelichtzult gij, Mijne Heeren! de zuiverheid
dezer leer door den eenigen goeden waarborg verzekerennamelijk door her
vastftellen van inrigtingeo, gefchiktom den waren Christeiijken geest in leeraars
en gemeenten te bewaren ch te verfterkeudoor de vermeerdering van Gods-
dienstige kennis
.in cie. eerste plaats zal uw hoofddoel zijnom door verordeningen op het
examen, dc kerk te beveiligen tegen hen, die, zonder toegerust te zijn met
de vereischte kunde en bekwaamheden zich tot den eerwaardige» (land van
Ieernnr onbevoegd trachten te verheffen. De Hervormde geestelijkheid moee
genen kring vormen van achtbare mannen, op wier kennis, wijsheid en gods
vrucht, de kerk zich veilig kan verlaten.
In de tweede plaats, zal uWe zorg zich uitdrukken tot de gemeenten zelve;
doelmatige bepalingen zullen aan het godsdien/lig Onderwijs de rigting geven,
welke rtiider den goddelijken zegen meest gefchlkt is, om Christenen te vor
men niet (Tecbts dien heerlijken naam,dragendemaar ook bekend niet der
zeiver beteekems; die van de hoofdwaarheden en pljgeen vam den Christelijke»
godsdienstgezonde en heldere begrippen bezitten.
(Met Vervolg en Slot in ons volgend .No.)
VLISSINGEN den 19 juli}. Het ongeluk, binnen deze ftad voorgeval
len, is niet zoo groot als men eerst, zoo binnen als buiten dezelve, had ver-
fpreid. Laatstleden d ngsdag avond is op Zr. Ms. fchip van oorlog de Prins
van Oranjede bokdie reeds gediend had om de groote- en bezaans-maste»
in te zettenachterwaards ovet gevallenhij viei tegen den top van den
grooten mastbrak denzelvenbenevens dén bezaans-masten viel eindelijk
met beide masten plotfeiing op de campagne neder. De ontzaggelijke zwares
en hosge houten van den bek en der beide masten, gaven, bij derzeiver ne-
derdaling en breking, een verl'cbrikkclijk geraas als van eenen donder, en der
zeiver plotlelinge val op het ('chip-eenen (lag, die men cenige ftraten ver i»
de ftad boorde. Van de matroozendie op den grooten mast arbeiddenen
den bok, zagen Mnkomen y tprong er een in het dokdie dadelijk zonder eenig
ongeluk aan den wal zwom; de anderen zijn met de mast nedergevallen. Ge
lukkig dat doot het regenachtige weder de timmerlieden zich niet alle op het;
dek, maar de meeste tuslchen deks bevonden, daar anders dit ongeluk de»
dood van zeer velen hunner had kunnen veroorzaken, terwijl er nu Hechts»
acht portonen door gekwetst rijn geworden., waarvan er bereids- een is over
leden.. Men is reeds bezig om tnec fpoed de fchade aan het fchip veroorzaakt
te herftellon, en de verdere uitrusting daarvau te voltooijen.
MIDDELBURG den 19 julij-. Doorde uitgebreidheid van debovenftaan-
de.Aanfprsak zijn wij verpligt de overige tijdingen kort zamen te trekken:
Konstanyinopel den 28 meiDen 11 dezer, (lierf een jongeling va»
de^ Griekfchen godsdienstr oud 18 jaren, eenen heldendood. Deze jonge
ling te Carntschesrae aan. het kanaal woonachtig, had in een onberedeneerd
oogenblik den Mahomedaatifchen godsdienst omhelsd, cfoch kreeg weldra be-.
rouw- over. dezen zijnen Hap en keerde weder in den fcfioot der Oude-Griek-
fche kerk terug. Hij werd tot de Porte gebragc en door den groot-vizier.-
over zijne godsdienffige gevoelens onderhouden. Op zijn. nadrukkelijk, ant
woord, dat- hij een Christen geboren was en ook ais Christen wilde fterven
werd hij naar den regter dezer hoofdftsd gezonden, om zich door denzelven
op nieuw i» den. Mahamedaanfehen godsdienst te doen onderwijzendan hij
wees dit. onderwijs van de handen fchrooir.de niet den regter te radendas
hij liever zelf den Christeiijken godsdienst zoude omhelzen,, hetwelk ten.ge
volge had dat hij den 11 dezer onthoofd, wierd.
Pusep.sbu&g den 19 junij. Gisteren den 18, werdte Pawlofsky,
zomerverblijf van H. M. de Keizerin moeder, het verjarings-feest van de»
fiag van VVa.terloo, aan welken de Prins van Oranje met zulk eene beilisfende;
ouderfcheiding deel gehad heeft, prachtig en luisterrijk gevierd.
Madrid den 25 junij. llec minilterie heeft berigc.nl uit de Vereenigde Sta
ten van Amerika ontvangenwegens eene voor ons g.cniverneracnt in den te-
genwoordigen toeftaud' der zaken in Amerika onaangename gebeurtenis. Een
oud Fransch generaal, gevolgd vaneen vijftigtal officieren dier natie, en een
honderd dcferreurs,. beeft zich over Nieuw-Orleans bij de onafhankelijke»-
van Mexico gevoegden zijn door hen met veel vreugde ontvangen. Deze
militairenwelkeingevolge van de omverwerping van het beltuur van Buc-
jiaparce, Frankrijk verlaten hebben, zijn alle dappere en in de krijgskunst
geoefende mannen. Men gevoelt ligt, welke nadeelen zoodanige gevaarlijke
hulptroepen aan ons moederland r iu zoo-afgelegen itreken toebrengen kunnen.
Londen den 12 julij. Het liaan, van het nieuwe geld is reeds zeer gevor
derd;: fints eenige dagzn heeft men 300,000 duits fix pences gemunt. Hetr
nieuwe goudgeld van twiuti* fchellingen zal fouverein genoemd worden en
mep zal ook dubbelde en halve ('ouvereins (laan.
lieden heeft men couranten van Washington ontvangen, van de eerfte da
gen van junij doch zij behelzen geen nieuws van aanbelang. Da Franfche
generaals Grochy, Clauzel en Lefèvre Desnouettesen de heer Régnauft da
St. Jeati d'Angely zijn te Philadelphia zeer wel ontvangen, öp een grooten
maaltijd, i<;r hunner eer gegeven, werden zij. in eene toast,' als ^Franfche
