MIDDELBURGSCHE
M COU R'A N Tï
No. fiiï A
Zaturdag
Er - den 15 Junij.
NEDERLANDEN.
SPANJE.
MADRID den 24 mei. Onze hof-courant behelst een uittrekfel uit de
courant van Caracas, behelzende officiële berigcen van nieuwe voor
deden door de vijfde divifie onzer armee in Nieiiw-Grenada bevochten. Ge
melde divifie, onder bevel van den kolonel Sebastiaan de Calzada, had, vol
gens gemelde officiële berigtenin de eerfte dagen van februarijPampelo
na verlatenom de binnenlanden van Santa Fé te zuiveren. De infurgenten
hadden alles ingefpannen om den kolonel met voordeel het hoofd te kunnen
biedenen tot dat einde eene vrij aanzienlijke magt weten te vereenigen
terzelver tijd eene afzonderlijke kolom tegen Pampelona, dat nu van konink
lijke troepen ontbloot was, rigtende. Het gelukte aan deze kolom om Pam
pelona in te nemenmaar Calzada floeg, met de troepen onder zijn bevel,
de tegen hem in masfa vtreenigde infurgentenin eene actie of liever in eene
flagting van twee dagen, zoo totaal, dat genoegzaam alle, en daaronder een
aantal befaamde aanvoerdersdie zich de titels van brigadiers gegeven hadden
als Garcia, Robira, Santander. Madrid enz., op het flagveld bleven liggen.
Naauwelijks zoudenvolgens het rapport van Calzada, 30 infurgenten aan
de flagting ontkomen zijn. De buit was onmetelijk geweest. De luitenaht-
kolonel Tolva had vervolgens Pampelona hernomende kolom van infurgen
ten die er zich kortflondig meester van gemaakt hadmet groot verlies er
uitdrijvende. Calzada had zijnen togt met zijne zegevierende troepen op
Gironen vai; daar op Socorro voortgezetzonder verderen cegeuftand te
ontmoeten. 1 e Caracas heeft menwegen deze voordeeleneen Te Deunt
gevierden drie nachten geïllumineerd.
Den j 3 dezer is te Kadix binnen ge'oopen een korvet van oorlogko
mende van Manille. Dezelve heeft de reis in 4 maanden afgelegd, brengt
drie kisten der correspondentie, en ruim 100,000 piasters patriottifche giften,
welke de ingezetenen den koniug aanbiedenmede.
DU IT S CHLAND.
AUGSBURG den 28 mei. Den 21 dezer, des avonds ten 6urenverhief
zich over Geroltsheim bij Spielberg een zoo geweldig onweder uit het Noord
oosten, dat men zich bij menfchen geheugen geen zoo fchrikkelijk herinneren
kan. De bagelfteenen vielen ter groote van hoender-eijeren en bedekten de
aarde wijd en zijd meer dan een voet hoog. Men vond vogelsverfcheidene
hazen en rheeën doodgeflagen zelfs ganzen en fcbapen op de weidenbene
vens landbouwers, werden gekwetst. Deganfche grond is als of dezelve door
paarden vertreden was, en het geboomte is van bloeifem en loof beroofd. Er
is geen huis iu den geheelen omtrek onbefehadigd gebleven, en alleen te Ge
roltsheim beloopt de fchade meer dan 15000 florijnen.
BERLYN den 6 junij. De verjaring van den flag van Belle-Alliance zal
den 18 dezer, te Berlijn, met eene groote militaire plegtigheid gevierd wor
den. Daartoe zijn niet alleen de geheele garde van Potsdammaar ook ver
scheiden regimenten uit jde naburige garnizoenenals iftede het regiment
kavalerie van de garde, van Crosten, herwaarts ontboden.
G R O O T - B R 1 T T A N J E.
LONDEN den 7 junij; Het bevestigt zich dat door den moed der over
heden en der gewapende magthet oproer der Negers op Barbados geheel is
gedempc geworden: Het bevestigt zich mede dat de aangerigtte fchadehoe
wel belangrijk, zoo' groot nier is sis de eerfte berigten vermeldden. Het aan
tal der gevangengenomen Negersdie op dè c'orlogfchepen hun vonnis' nog
verwachtenbeliep 400 man. De beraadflagingen, van het parlement en de
voorgeft'eldc bill van registrering, heeft eenige Negers van een onrustiger
aard, maar ook doortrapter dan de overige, en Waarvan fommige konden le
zen en fchrij yen, aanleiding gegeven om huniie makkers diets te maken dat
de koning en het parlement hunne geheele vrijlating bevolen hadden, doch
dat de kolonisten zulks hardnekkig weigerden te erkennen. De prefident van
de kolonie heeft vervolgens aan de Havenop het eilandeene proclamatie
uitgevaardigd, hun aanmanende om huiine werkzaamheden weder te hervat
ten, hun daarin onder anderen te kennen gevelde, dat de koning en de na
tie den flavenhandel afkeurdeneni daartegen de geftrengfte maatregelën had
den genomen, doch dat hunne vurigfte befchermers de geheele vrijlating van
alle flaven ais zedelijk onmogelijk en hoogst nadeelig voor de Negers zelve
befchouwdeu.
F R A' N It R Y K,
PARV* den 6 junij. De ftaat van beleg, waarin het departement van de
Ifère gefield was, is den 30 mei opgeheven geworden. De inftructie van
het proces van Didier wordt voor het hol te Grenoble vlijtig voortgezet, en
fpoedig zullen de openbare teregtzktihgen volgen. Een ander opperhoofd der
jóproerlingetizekere Tabaré"wiens fpoo'r de gendarmen federt lang volgden,
eindelijk in een huis ontdekt zijnde, en over de daken willende ontvlugcen,
is door een fnaphaanfehoe gedood.'
PARYS den 8 junij. Z. H. de veidmaarfchalk prins van Waterloo is
woensdag, ten 9 uren des avondsalhier terug gekomen. Z. H. is aan het
hotel de la Reyniérein de ftraac des Champs Elyl'ées, afgeflapt.
Z. H. heeft gisteren een' gehoor bij den koning gehad, hetwelk twee uren
geduurd heeft.'
BRUSSEL' d'en 10 junij. Reeds federt eenen geruimen tijd wordt aan
dé verlterking'vair Namur era Charleroi gewerkt.' Thans verneemt men, dat
eindelijk ook een begin zal gemaakt worden met Doornikzoo gewigtig doof
deszelfs ligging tegenover Rijsfelnaar een nieuw plan tot eene vesting van
den eerlten fang te maken; reeds verzamelt men een groot'-aantal bouw dof
fen tot dat einde.' Er verheffen zich düs drie gewigtige vestingen op onze
grenzenter dekking van ons landNamur aan de Maas',' Charleroi aan de
Sambre, en Doornik aan de Schelde. Toen de laatstgenoemde plaats bij het'
traktaat van Aken in 1668 aan Frankrijk wiera afgedaan, liet Lodewijk XIV
die dad aanflondsnaar de plans van den maarfchalk Vaubanmee verbazen
de vestingwerken en een derlt kasteel voorzien.' Het laatde beleg van belang,'
hetwelk Doornik had door te daanwas dat van 1745 hetwelk aanleiding
gaf tot den flag van Fontenoi, niet ver van deszelfs wallen.' Na de inneming
wierden, onder Lodewijk XV.een gedeelte van het kasteel eri eenige an
dere werken gedoopten Jofeph II. voltooide naderhand onbedacht de flo
ping dei vestingwerken van Doornikzoowel als die van alle andere vaste'
plaatfen van Belgien.
Volgens de laatde berigten uit Rome, waren aldaar verfcheidengeestelijken'
uit Belgien aangekomen, om zich in onderhandelingen met den Heiligen Stoel
in te laten, en hadden deze gelegenheid gehad om zich op nieuw te overtui
gen van de gematigde en verdraagzame gevoelens van den Paus, die ook in
het geheel nietzoo als verfpreid is gewordengeprotesteerd heeft gehad te
gen het artikel der Nederlandi'che conditutte, waarbij de vrijheid flner gods-
'dienden wordt toegedaan.
De Nederlandfciie galjoot de Waakzaamheid'die op de rots van Piefrc-
Gante te Tancarville verongelukt is, ligt 10 vóecen onder water; men is be-
zig om dezelve door middel van fchuiteu op te heffen.
's GRAVENHAGE den 9 junij.
Tweede Kamer dér Staten-Generaal.
Misfive van Z. M., ten geleide der concept-wet', ftrekkende tot
aanneming van era eenvormig jleljel van maten en gewigten in
'dit Koningrijk heide Jlukkenzijn gelezen in 'de zitting van dingi-
dag den 4 junij.
Edel Mogende Heeren
De invoering van een eenparig delfel van tnateri en gewigten wordt te reg;
ouder de weldadigde zorgen der regering gerangfehikt.
Wij dragen u voor, oin te bepalen, dat de gezamenlijke Nederlandenzoo
dra mogelijk, iu het bezit zullen komen van de talrijke voordeelen aan zoo
danige invoering verbonden. -
Bij de overweging der verfchillende flelfels, die ten dezen in aanmerking
kunnen komen, l)eeft onze keuze zich gereedelijk bepaald tot dat; hetwelk
bekend is onder den naam van metriek of decimaal. In de natuur zelve ge
grond; door de fchranderfte vernuften ontwikkeld; om zijne voortreffelijkheid
en volledigheiddoor de geleerden van alle natiën toegejuicht en gebezigd, is
liet daarenboven, federt eén aantal jaren,, in véle provinciën van dit Rijk wet-
tiglijk ingevoerd, en dient het, bij uitfluiting, iu alle handelingen, waaraan
het openbaar gezag deel neemt. Het kan dus Hechts aan weinigen geheel on
bekend zijn gebleven, en deze omftandiglieid zal het gemakkelijker maken de
vooroordeelen te overwinnenmet welke eene zoo veel omvattende onderne
ming niet minder dan met het eigenbelang zal hebben te kampen.
De bepaling, dat de nieuwe maten en gewigten namen zullen voerenbereids
in de Nederlanden gebruikelijkfchpt'ook te zullen bijdragen, om dezelve
des te fpoediger ingang te doeri vinden bij de menigte.' De hier nevensgaand»
concept-wet behelst dit grondbeginfelen een aantal anderenwelke wij als
ons ten dezen noodzakelijk voorgekomenaan de crullige overweging van IT
Ed. Mog. onderwerpen: fcHet zal vervolgens de taak van het beduur zijn,
om voor het inwerking brengen dier beginfelen te zórgen, met dien ijver, doch
tevens met die omzigcigheidwelke het dubbeld bezef van het hoog belan*
der zaak en van de daaraan verbondene zwarigheden behóórt in te boezement
En hiermedeenz.
's Graveahisge den 4 junij X8ib.
(geteekend) WILLEM.
Wij WILLEMbij de gratie GodsKoning der Nederlanden Prins van
Oranje Nasfau Groot-Hertog van Luxemburgenz.enz.enz.
Alzoo wij in overweging genomen hebben het hooge belang, dat er in ge
legen is om aan de inconvenientenverbonden aan de veelvuldigein dit Ko
ningrijk, beftaande foorten van maten en gewigten, een einde te maken,door
de aanneming van een eenvormig ftelfel, welks verfchillende deelen op al de
verrigtingen en behoeften van het burgerlijk verkeer toepasfelijkonderling»
een noodzakelijk en naauwkeurig bepaald verband (laan;
Zoo is het, dat wij, den Raad van State gehoord, en met gemeen over
leg der Staten-Genèraalhebben goedgevonden en verftaangelijk wij goed
vinden en verftaan bij deze
Art. 1. Zoodra de omflandigheden het zullen veroorlovenen' uiterlijk mee
den eerflen januarij 1820', zullen, over de geheele uitgellrektheid van hec
Rijk, dezelfde maten en gewigten worden ingevoerd.
2. .Na de invoering van dezelve, zal het aan niemand geoorloofd zijn, zich
van, andere maten of gewigten te bedienen.
3. Te beginnen met den 1 januarij,' na het jaar der invoering, zal er, op»
gecne pretentien of regtsvórderingen, hoe ook genaamd, var. dien of lateren
datums welker wettelijkheid in regten betwist wordt, regt gefproken worden
tenzij blijke, dat, in de aktenboeken of be'wijsftukkenwaarop dezelve oor-
fpronkelijk gegrond zijn, of welke tót beoordeeling van derzelver wettigheid ia
aanmerking Zouden kunnen komen, hét nieuwe ftelfel aanvankelijk is gebruikt
gewordenen de grond van de berekening geweesc is.
4Van de bepaling, in het voorgaande art. voorkomende,' zijn uitgezon
derd aktenBuiten 's Lands gemaakt niet onderdanen van eene andere Mo
gendheid. VI
5. Uiterlijk, met den eerften januarij des jaars 1817,, zal op alle de fcho-
lenwelke in dit Rijk beftaangeene uitgezonderd alwaar de reken- of wis
kunst geleerd wordt grondig onderwijs iu liet bij dezen vastgefteld maten eu'
gewigten-ftelfel moeten gégeven wordenen zal11a dien tijdniemand als
fchoolonderwijzer vermogen te worden toegelatenwelke nfét genoegzame
ervarenheid bezitom aan anderen onderwijs in hetzelve te geven.
6. Het nieuwe maten- en gewigten-ftelfel .voor dit Rijk zal tot grond dag
hebben eene lengtewelke is- het veertig ihillioenfté gedeelte van den middag
cirkel der'aarde, welke door Parijs gaat.
7. Alle maten en gewigten. zullen niet die( lengte in verband ftaan, enalle
derzelver veelvouden én onderdeden zullen tientallig zijn.
.8: Aan dezelve zullen geene andere dan Nedcrlandfche gebruikelijke namen
worden gegeven, en bij voorkeur de zoodanige, welke voor de het naast
daarbij komende van de tegenwoordige maten én gewigten gebezigd worden.
9I De bij art. 6 gemelde lengte is de grondflag van alle lengte-maat, eti
zal den'naam van elie dragen.
10. De eenlieid van alle nfftand-maténzal het duizendvoud der eile zijn.
11. De grondflag van alle maren van oppervlakte, is het vierkant op de
elle, of de vierkante elle.'
12. Voor de landmaten zal hét vierkant op het tienvoud der elie, de een-
beid van maat uitmaken.'
13. De grondflag van alle inhóuds-maten in het groot, zal de teerling op
de elle zijn,
14. De teerling, op hét tiende gedeelte der ellezal de eenheid zijn der in-
houds-maat voor waren in hec klein.
15. De grondflag der gewigten zal zijn het gewigc van de hoeveelheid zui
ver gedistilleerd water, tot deszelfs'grootfte digtheid gebragtbegrepen inden
teerling op het tiende gedeelte dér elle eii zal den naam van pond dragen.j
16.' De teerling op bet tien duizendfte gedeelte van het pond, zal dé een
heid zijn voor het gewigt van kostbare waren.
17. De' inrigting en gedaante der"nieuwe match en gewigten, alsmede de
veelvouden en onderdeden van dezelve, gelijk ook de namén aan iedere maac
of gewigtbenevens derzelver veelvouden en onderdedenih overeenkomst:
met den inhoud vau art. 8 te geven, zullen door ons nader worden bepaald, >t
Lasten én.bevelen, enz.
's GRAVENHAGE den 11 junij. Zlttitg van de Tweede Kamer der Stad
ten géneraal van heden. Na dq rtlumtie van de4vorige zitting aeefc de p«h'
