f^'
COURANT
MIDDELBURGSCHE
No. !3ï
Dingsdag
den 24 October.
AANSPRAAIt van den Mimster van Finmiiiengedaan in de Tweede
Kamer van de Stater-Generaalhi] gJcgenhfid der overbrenging
i'ö«<?f« ONTWERP VAN ft'e,!: tot'regeüngvan bei te kort, veroor
zaakt door de buitengtwou-- mtgaven van het lonp^nd jaaren tot
bepaling der middelengefchikt om dezelve te bejlrijden.
EdfI MoGEHinE Heei'-en',
Bij den eerden dag-sraad van het tegenwoordig jaar, befpeurde het, Icort-
ziend menfchelijk oog geene wolken aan den (laackundigen gezigreinder;
•maar de misdaad, die nimmer rust, was daarom niet minder in het duister werk
zaam en geene drie maanden daarnabijna tenzell'den dagedat \-an Wee-
ne:i de aangename mare werd aaiigebragt van de voii!;omene hereeniging der te
lang van elicanderen afgefcheidcne zeventien gewesten, trof ons het fchrikkelijk
berigtdat de vijand van het menschdomdat, onze onverzoenbare vijand uit zijne
fchuilplaats weder te voorfchijn getretien wasen dat hij voorafgegaan door
verraadomheind door begnicheiingen in de hand gewerkt door ligtzmnig-
hèid en gebrek aan vaderlandsliefdezonder flag of ftoot de hoofdplaats van
Frankrijk naderde.
De natie, die, in zulke oogenblikken van overrompeling en fchrik, "iet
Bloedig en vereenigti blijft, gaat ten gronde; maar wanneer zij nog voorouder
lijke deugden en moed bezit t wanneer aan haar hoofd een Vorst ftaat, die
op God bovenal bouwt, die den tegenfpoed kent, en die gerust op zijne
■goede zaak, geruggefteund door dé ongeveinsde liefde van zijn volk^ en van
de trouwe zijner Bondgenootenovertnijrd, het gevaar duft te gemoet te treden
en, met fpoed, onpartijdigheid en volharding, gebruik weet te maken van de
middelen, die een krachtige regeringsvorm en de ontvkimaiende p.lgemecne
^^eestdrift in zijne handen flellen, dfln ftuit iiist rüeen de vijand tegen eenen
koperen muur van zcifsvenrouwenclan blijft die natie niet alleen behouden,
maar uit het kwaad zelve wordt nienigv/erf een goed gaboren, dat anderziiis
niet, of moeijelijker te bereiken zoude iijn geWeest.
Indien ooitheeft zich deze gefchiedkundige waarheid bij óns bevestigd
Edel IWogeniie Hcerenzonder den geweldigen fchok'dien het gevaar van
tonder een ondragelijk juk terug gebragt te worden aan den vaderlandl'che.i geest
gegeven heeftzouden Vorst en volkveldheer eii fo'daat15eig en Hoilan-
ider, oudere en jongere broeder!; van het thanS hereOnigdiiuisgezin elkaudcren
in het veld van eer en gevaar z5ö niet hebben leeien kennen. Zij allëuv/eten
mi, dat zij op èlkanderen onderling als op édnen nisn kunnen bouwen.
Deze nu voorbij gegane Staats-orkaan heeft, te dier» aanzien, een r.ut ge-
fticiu, dat in deszelfs heilrijke gevolgen op den voorfpoed vnn het vereerigd
il:jk onberekenbaar is 5 maar dezelve f>feft ook tcve'js fporeu nagelaten, die,
■zonder verdere opofferingen, niet uit te v.'iïfchen zijn, en die, ronder fpoe-
Sige voorzieiiing 's Lands crediet en het gsncei gebouw der financiële admi-
.iiiscratie volkomen zöüden öiiderinijnen.
Deze voorziening-ligt ónzen geëerbiedigden Koning r.aauw San het hart,
en Zijne MajellSit lla?st zach^ door mijnen nioiid, de aandacht uwer verga-
tieriug, in de eerfte dsgen van hare gewone biisenkonist, op het Belangrijk
onderwerp van's Rij 1{S tegenwoordigen financielen toeftand te vestigen, en
met U Ed. Mog. over de middeien, om denzelven te verzekeren, te raad-
JÏÉgen.
jje Wet van den 2 december 1814. h^d, voor zoo veel de Noordelijke
provinciën aangaat, de begrooting derliitgaven vanden Sjaat over het. loopend
jaar vastgeftcld en tevens bepaald de bronnen van inkomstwaai" Uit deze
lijtgavea zonden worden beftredcn.
Deze begrooting biidroeg esn' montant van 51,000,000; de middelen ter
'beftrtjdiiig werden-geraamd op een geheel van 51,384,868 en ik kan de eer
iiebben U Ed. Mog; 'de verzekering te geven, dat, niettegenftaaiidc dcrnoei-
jelrke óogenblikkeiTdie wij doorgeworsteld hebben, het meer dan waar-
fc'iijnlijk is, dat de ondervinding het jui-sce dezer raming, zoo niet in derzel-
'■^eiver cnaerdeclenimmers in hare flotforazal komen te be<varirhcden.
Voor de Zuidelijke departementen was in de behoeften en middelen vsn den
dicust van i!;i5 insgelijks voorzien, in herbegin van dit jaar, voor zooverre
den coennifltigen fta ,d van zaken aldaav aangingen ook daör doet zich een
gerustiieliend vooruitzigt op^ alhoewel de inlsomften door het in bezit fieraen
van een nieuv/ gedeelte van territoirüan écn eenen kantvermeerderingen ai,
aan den anderen kantdoor de gevolgen van den ooilogverminderingen on-
dergartn hebbenen het dus voor Sis nog niet mogelijk iste'n opzigto van
den financielen toeftand van dat gedeelte van het Rijk, op even zeken» enbe-
paalde datas door te gaan, als omtrent dien der Noordelijke provinciën, welke
geene verandering ondergaan heeft.
Aldus zoudenindien Europa in rust gebleven warein geen deï beide ge
deelten van het R'jk, eenige maairegelen noodig geweest z^jn, omdendier.st
van het tegenwoordig jaar geregeld te doen ailoopen, en alleen hebbeil behoe
ven gezorgd te' worden, dat 'sR.ijks inkointten, voor het vervolg, in genoeg
zame mate vergroot werden, naar aanleiding dor \ermeerdering van de land-
magten van veffcheidene andere onontbeeflljke Staats-uitgaven tvelke het on-
jniddetijk gevolg moeren zijii der tegenwoordige gefteldheid vanzüken.
!\'Iaar de Voorzieuighe d heeft dit anders gewild wij zijn plotfeting in eenen
oorlog ingewikkeld geworden, daar het cp lijf cn leven aankwam, en de eer
en veiligheid van den Staat, het behoud van al wat den regtfchapen raensch
dierbaar ishebben maatregelen en onkosten gevorderdeven groot als on
voorzien.
In de iftaand maart dezes jaarszijn die buitengewone nitgaven reeds be
gonnen, en desniettemin heeft 's Rijks fcliatkist nog lleeds hare betalingen
behourlijk voortgezet.
Dit heilzaam einde is bereikt geworden door bij ds gewone inkom flen te
Toegen het gebruik van het overfchot der aanzienlijke hulpmiddelendoor
de Wet van 14 mei 1814, tot lierftel der nationale fchuld aangebragt; door
■■^'de adminiflratie zoodanig in te rigten, dat 's Lands penningen in geene afzon-
'derlijke kasfen opgefloten gerakende, (leeds een des te grooter bruikbaar ge
heel opleveren, en eindelijk door den vervroegden opbrengst der directe be
lastingen in de Noordelijke gedeelten van het Rijk, voorgefchreven bij de
Wet van den 23 junij dezes jaarsen in de Zuidelijke bij Zijner Maj, beOuit
van den volgenden dag.
Doch deze middelen hebben de inkomftenwelke alleen berekend waren
.-^om de gewone uitgaven te beftrijden, niet doen vermeerderen, en het oogeiT-
■''blik is nu gekomen, dat deze imtomften, zonder verder uitftel, op eene
prompte en geregelde wijzemoeten v»forden opgevoerd tot gelijke hoogte
als diewaartoe de buitengewone behoeften geklommen zijn.
Om liiertoe te geraken, was dan in de eertte plaats noodig,; deze laatRe
■poo goed mogelijk te leeren kennen.
ïot bereiking van dit oogmerk heeft Zijne Majefteitzoo ra» als de drang
der omflandigheden eenige verademing gsf en eenige berekening óp ae toe
komst dulddezich bezig gehouden met de diepte dezer wonde ie pcjlen t
en uit de rapporten, door de hoofden der verfchillende Staats-departemefnteo_^.
gedaanis geblekendat de fuppletoire begrooting van Staats-behoeften voof
den dienst van 1S15 op niet minder dan de aanzienlijke fom van veerdg mil-
lioenen guldens kan bepaald woi-den.
Ten gelijken tijde had Zijne Majefteit met zorge de verfchillende wegen na
gegaan, langs welke men tot het dragelijk maken van dezen nieuwen last
zoude kunnen gerakenen ik zal alleen bij dezenals het wareden leid*
drasd hai'er gedachten aan ulieder vergadering hebben te openl-.u'en.
Ket eerlle middel dat in zulke gevallen voor den geest komtis dat van
eene vrihvillige ue^ctfatie.
Dit niidderprijst zich aan doof het aangename uiterlijke van niets gedwon
gen met zich te brengenen dus alle ftof tot klagen voor te komenmait
het is onuitvoerlijkin den toeftand waarin wij ons als nog bevinden.
De proef in de eerfte dagen onzer herkregene onafhankelijkheid van die
middel genomen, doch met zeer weinig vrucht, bewijst dit zonneklaar.
De redenen hiervan zijn te vinden: in den waarlijk verarmden ftaat van de
eigenlijke renteniers, die dan hoofdzakelijk, zoo niet uitfiuitenddegeneil
Zijnwelke zulke negotiatien moeten doen gelukkenin den fpeculativen
geest of zucht tot v/inncn, die, zelfs bij dien ftand der maatfchappijdoor
den lust tot hcrftèl van het verloreneaanwezig is geraakten in den ftaat
van onzekerheidgeboren uit alle die buitengewone en fchielijk elkander op
volgende gebeurtenisfenwaar\'an wij ooggetuigen zijn geweest, en waaïdoof
eene zekere huiverigheid ontdaan is tegen het eigenlijk plaatfen of vastleg*
gen van gelden;--' in het groot onderfcheid hetwelk er, in dit opzigttus-
fchen ons en het naburig Engeland, alwaar dit middel met vrucht wordt aan
gewend beftaat.
Sedert den jare 1794 verdeeld, overheerdverguisd, hebben wij' te veel
geleden, en zijn nog te kort in eenen ftaat van vooruitgang geweest, oni
middelen uOt plaatfing voor overgewonnen kapitalen te behoevenwant deze
bezitten wij nog nietde vermeerderende handel en alorame opwakkerendi»
nijverheid vinden gereed en goed gebruik voor de beftaandeen het zoude
dan aiieen door het uitloven vanzeer groote voordeden, bij het openen eenet
vrijwillige negotiatie, zijn, dat men de niet losfekapitalen tot deze destillatie
zoude kunnen uitlakken; maar, boven en behalve het altijd onzekere, of
deze voordeelen groot genoeg Zouden wezen in de publieke opinie om hec
voorgeflelde doeiw t te bereikenen het overgroot nadeel dezer onzekerheid
voQr 's Ijamls erediet én vonr de rigtige adminiscratien der finantienfpvüic
hieruit het tweeledig kwaad voort, van den Staat aan de bezwarende gevol
gen dezer raeeidere voordeelen bloot te ftellen, en van, wat nog erger is»
de beftaande nationale fchuld in wftarde te doen dalendoor nieuw voordeeli-
ger phpicr iwast dezelve te ftellen.
Deze vrijwiil'ge weg dan niet ingeflSgen kunnende worden werd hec nood
zaak eil pligt tot gedwongene middelen over -te gaanen uit deze de minst-
drukkendc ce kiezen.
De eénvöudijifte dezer gedwongene middelen iijil geforceerde heffingen per-
cents gcwijze op bezittingen of inkomsten te (laan; maar de bittere ondervin
ding die hot misbniik van dit middel opgeleverd heeftheeft te veel doen
zien, dst, vooral in een handeldrijvend land, waar men alle itiquifitorialevor
men nog meer dan eiders moet vermijden, het bijna uitdilitend op de verWa-
ring van contribuabelen en op de waarde van den eed in dezen aankomten
dat alsdan, het geweten bij velen voor het belang wijkende, de eerlijke ert
gomoedeiijke ingezeien dubbeld moet opbrengen<)mdat zijne zedelooze en
flimme nabuur oiibefcliaamd zijn fortuia verzwijgt en ftrafFeloos de wet ont
duikt.
Deze klip behoorde gemijd te wordenert ook de Snderenamelijk die vsti
het hatelijke en willekeurigealtijd gelegen in een tweede middel van foort*
gclijlKn a4rd, dat \mi quoti/atien op geenen bekenden maatftaf van opbrengst
gebalcerd raSar alleen verhoogd of veriaagd ten gevolge der vermoedeüjka
waarde van elks bezittingen of inkomsten, berekend naar mate van zijne ver-
teiing of andere uiterlijke en zieer bedrieg:eiijke kenteekenen.
En uit deze negative confideravien is gefproten het denkbeeld omge
bruik makende \aii de kennisdie het gouvernement draagt van een ieders
opbrengst in de directe belastingen door middel der beftaande cohierendeze
weteni'chap ie nemen tot bafis^ van den als, nu ie heiFen oorlogslast.
Dit bepaald zijnde, kwam, in de tweede plaatsin asnmerking, of deze
last een don gratuit zoude behcoren te zijnwaaruit geene verdere bezwaren
voor den landein het vervolgzoude voortfpruiEendan welof, voor da
te bepalene fomrente geiend papier in de plaatfe zoude moeten worden ge
geven en dan gezorgd voor de iiiterest-betaling en aftosfing van dit papier.
Ware de gevorderde fom kleinwgeweest daiiz-ekerzoude Zijne IVlajefteit aan
het eerfte dezer alt-ernativen de voorkeur gegeven hebbeniriaar dezelfde re
denen, waarom men van vrijwillige negotiatien geen fucces kan ven^'achten
zoo lang er geene overtollige kapitalen aanwezig zijnpleitten hier met dub-
be.do kracht regen het opnemen van zulk eene groote foinme geldg uit di
kasfen der ingezetenenzonder dezen last aamrievfcelijk te veuniuderen, door
hun andere verkoopbare waaiden in de plaats te geven.
Aan deze verkoopbare waarden dsn hoogstm-ogelijken prijs te verfchaffen,
teu gelijken tijde deze geforceerde geldmaking, zoo veel mogelijk te verdee-
lenzoo wel door het get<il der opbrengersals door de termijnen binnerf
welke de opbrengst gefchieden moeten eindelijk te'zorgen, door middel
eener op njd werkende restitutie, dat dezelve niet alleen op de fchotiders
der bekci-de contribuabelen in de directe belastingen drulckeis hetgeen Zijna
Majeftoi:in d€ noodzakelijkheid gebragt om tot eenen gedwongen maatregel
lover te gaan, zich, bij deze gelegenheid,, voorden geest gefteld had ei>
i wat Hoogstdezelve vertrouwt, dat U Ed. Mog. met hem bewerktftelligd
j zullen vinden iai de wetwelke ik gelast benop heden ter dezer vergade
ring over tebreiigen,en- waarvan het mij aisnu geoorloofd zij lecture te doeu.
fFij iFILLEMbij de gratie Cods f Koning der Nederlanden Prins van
Oranje-NasfauGruot-Ikriog van Luxemburg, enz., enz., enz.
Alzöo Wij in overweging genomen hebbendat de tijd dfiar isom door
krachtdadige buitengev.one middelen te voorzien in het te kortte weeg ge
bragt door de extraordinaire uitgaven, waartoe de thans zoo gelukkig als
roemrijk geëindigde oorlog, de verceniging der bevorens van elkander afgefchei-
dcn gev.-esten, welke het Koningrijk der iSJederlanden uitmaken, en andera
buitengewone oorzaken aanleiding hebben gegevenen Wij het raadzaam ge
oordeeld hebben, dat dit tekort worde bellredon, zonder tengevolge ta
kebDên eeue vcïBiecrdcriug du?r nationale gevettigde fcUuldwaaromtrent IjSj