t
I
I
IS/IIDDELBURGSCHE
C U k A N T.
11
f
Zaturdag
'6èn 12 Augustus,
HPPPi
fo. ÏÖÖo
It
flF
ir o N G A R Y E N.
lEMLlN den 15 iv^. Öe Turken hebben, door de Ic'^nkkelijkfle n:;s-
J handein^en, reeds voor eenige maanden, de Serv.ers gedwongen onx op
£nv de wape-nèn op te vnuen, en den ^vaahop^ften !;amp regen ^unueont
echte ondxrdmkkers te beginnen. Tans is, door de van tyd tot tiiddc^
4rviers bevochten voordeelen, het grootst gedeelte van hun land, ni^
Ftótzonderinö der 4 vestingen Belfjado, Sa'oaczUlch.C7.;i en Seraenona v..i
S Tu'k bevriid. B2halve de dagelijkfche fcnermutlelmgen hebDên de
mier's tot hiertoe vier boog.u belangrijke en bof„sreHde_bata>Ues Se.ukKig ge
ronnen. De eerfte had bij Csacsak plaatswaar de csjaja-pnchabevJheb-
C van Kraegoevacz, den 20 mei met zijne 4000 Tuiken neergefabeld
■*Srdren het onmiddelijk gevolg hiervan was, dat de Serviërs door debu.t
«maakte wakenenen amniunitie ftöuter gemaakt VVayevoKr^goev-acz en
het ganfche zuidelijke land van de Drina tot aan c^e ko nbara en Ibar bevrijd-
f Sen nadat zij de hier en daar hun tegenlkndbiedendokleinehoopen vanTur-
^fenVernield, en de gekapitnleerd hebbenden over de grenzen geëscorteerd
hadden. Na deze neériaag ftroomden de Turken van alle kanten met magt toe
nm het kwaad in tii'ds te ftuiten. Zoo trokken in het begin van junij de Aa-
reacha Widaics en de kapitein van Gradacz met overleg enin overeenfteraming
L^an de onder Aiay Beg over Paleseh uit Belgrado uitrukkende Turken, te-gen
Ue Serviërs op. Deze (loegen echter de eerstgenielden bij Bracsincze, jiiet
ï^er van Jadar, doodden beide de aanvoerders en veroverden al den krljgs-
I voorraad der Turken,
DUITSCHLAND.
FRANKFORT den i augustus. Op een en denzelfden dag, den i5julij,
Ifün alle de Pauslijke ftaten in Itélien, te weten: de LegaStfchappende
IMarken, en de vorstendommen van Benevent en Fonte-Gorvo, doot de ver-
fchiUende gouverneurs dier landen aan commisfarisfen van zijne Heiligheid ovr--
f gegeven, en alzoo onder de wereldlijke regering van den l'aus wedergekeerd.
I De Zwiiferfche troepen hebben, len gevolge van de langzamerhandlcheon-
Uerwerping der meeste Franfche bevelhebbersen van het meer algemeen be-
Iletten van Frankrijk door de geallieerden, zich binnen de Zwitferfche grenzen
Iterug getrokkenalleen eenise detachementen als voorposten op Franfchen
l^ioaeai latende. Het Zwitfench hoofdkwartier keert naar Bern terugen de
'ai-mee der Helvetifche confederatie zal voorloopig tot op 15000 n»an geredu-
ïfceerd worden.
GROOT-BRITTANJE,
LONDEN den 4 tiugtr.tvs. Ons gouvernement heeft de tijding onrv'angen
datten gevolge eener gelukkige expeditiede ftad Candijhoofdphats van
het eüand Ceiion, benevens den Koning, in onze handen gevallen zijn. De-
^e gebeurtenisfen zijn, eerst bij een ofBcieel bulletin en vervolgens de om-
ftandiger depêches bij eene buitengewone hof-courantpubliek gemaakt.
Sommigen willen dat St. Helena in weerwil van alle de voorzérgen geens
zins eene veilige gevangenis voor den groeten misdadiger isdien men liever
tot beveiliging der wereldmet den ftrop of anderfins moest om het leven
fcrengen^ 'l welk hij duizendmaal verber.rd heeft. In junij ijpp^deferceer-
den zes arciileristen van het eiland nnar een Amerikaansch fchip't welk de
boot aan ftrand zond om hen af te halen. Hoe ligt ?.ou hij ook in een fchtiitje
caar een Amerikaanen van daar naar Zuid-Amerika of Indien kunnen önt-
fnappen! a- a
Voor het oogenblik echter zal de gevangenneming van 4ezen niandie aa-
4eliik het ophouden der vijandelijkheden tegen Frankrijk heeft ten gcyolge
-rehad, eene groote verligtiiig in onze oorlogslasten, .doi>r de vermiadenng der
fcheepsmagtte weeg brengen. Te Portsmouth zullen 14 liniefchepen en 10
fre'^tten afbetaald en buiten dienst gefteid worden, .echter m\ men vijf van
'de'èeiden en aes vsn de "iatscgemelden weder bentsnnen. Kleiner fchepen
^TOrden er ook in groeten getale bedar,kf. n
Men heeft hier Amerikaanfche papieren tot; den 25 der vorige maand. De
terugkomst van Buonaparte in Frankrijk, wordt aldaar met uitbundige vreug
de befchouwd en een papier 2egtNnpoleon de Groote bemind bij het
«ebeele volk van Amerikafêteert zijne terugkomst van E'ba, en hernemmg
van den troonen dit behoort ook zoo wegeus het vrijheidüevende ftelfel 't
welk hij thans vastrtelt." Hoe kort zal de vreugde dier arme Amerikaanfche
nieuwsfchriivers zijn
De WelEerw. heeren Campbell en Fletcher, agenten van het Londenfche
zendelmirgenootfchap predikten dezer dagen verfcheidene malen te Inverness,
«n in de .naburige ftedea. Dingevall en fsinin het diftnkt van Tarintosch.
Terwijl die heeren adn hunne toehoorders de zer^din.^en aanbevolen gr.ven ztj
een zeer be!angr;;!c verflag van den voort^Tang des ciiristehdoms onder de Hei
denen vooral onder de KaïfcrsBoschjesmannen en andere inwoners van het
Zuiden vsn A.frika. De heer Campbell, die zelfs deze woeste ftreken be-
zocht had, verhaalde, dat de christenkerkdotfr de zorg vanden beroemden
Dr. van der Kemp bij de Hottenrctten opgerigt, uit meer dan icoo perfo-
nen befto^.d, cp aan alle zijden, met veel hoop,op goeden ukflag, hare tak
ken uitbreiddedat QveralWaar het evangelie verkondigd wierd de befcha-
ving aanmerkelijke vorderingen maakteeh de inboorlingen' zich beroemen
konden op wclbefpraakte predikersnaar welke zelfs de naburige blanken met
aandacht en eerbied luisterden, In de plaats Latacoeen verfcheiden ande
re, door den heer Campbell bezocht, toonden de ingezetenen de grootlle
leergierigheiden in eene Hottentotfche Kraalwa5 er eene aanzienlijke in-
teekening, beftar.nde in olifantstanden en veeten behoeve der zendelingen
iiiet fpoed en ijver bijeengebrsgt. Men meldde nog velé andere bebingrijke
bijzonderheden,
NEDERLANDEN.
ANTWERPEN den i atiguittis. Alle vrienden van I;et vaderland, zullen
met de grootlle voldoening vernemen, dat er pogingen worden aangewend,
om onze zoo vermaarde f(;hi!derijen weder te krijgen,
Eene deputatie, bellaande uit de navolgende heeren, te weten: Vermoe
ien, maire, namens de ftad Antwerpenvan Huil, namens het genootfchap
van aanmoediging voor de fchoone kunften; van Lacker, namens de konink-
liike akademie yan fchilderkunde en kerkmeesteren dezer ftadheeft zich
naar Bnisfe! begeven, om aan de voeten des troons neder te leggen de ver-
zockfchriftenter wedereisfching der konstftukken, die ons vaderland zoo
beroemd gemaakt hebben,
De koning heeft die deputatie met eene bijzondere goedheid, en met de
bclsngftcllingwelke de zaak verdient, ontvangen, en Z. M, heeft haar te
Binnen kort 'Wichten wij *usdink >iebbe onze geliefde fuuveréin>^^-^
voortreffelijke ftukken van fchilderkunstdie Je achting voor de Vkamfche
fchool, den hoogften trr.p h«bben doen bereiken, terug, en reeds bereidnert
zich, om den dag der zegepralende wederkomst \^n de meestertokken onzey
onfterfelijke voorvaderen, op eene gepaste wijze te vieren. -
's GRAVENHAGE den 8 a:/gusius. Hcdsn heeft Z. M, z:ich met de pleg-
tigheid, bl) eea ^iscef uitgegeven programma bepaald, naar de dubbelde ver
gadering der Scaten-Generaal begeven en dezelve met de volgende aanfpraai^
geopend:
Edel Mogekqe Heeren
Weiiiige maanden geledengaf ik aan de Staten-Generaal kenras van de ver-
eenijnng van alle de Nederlanden, onder het Koninklijk gezag.
iVIaar, om die vereeniging beftendig en heilzaam te doen zijn, is het niet
genoea, dat alie de ingezetenen aan denzelfden Souveiein gehoorzamen. Zij
moetetidaarenbovendoor dezelfde wetten en infteHingen ten na^^iwfte aan
elkander verbonden wordenenbij het vervallen der fcheidsauren in an^
de omftandigheden opgetrokken, zich onderling, als kinderen van één huisge»
zin, leei'en herkennen.
Ed. Mog. weten, d^at zoodanig Ook de iiitzigten zijn, met welke de
gezamenlijke Mogendheden van Europa de oprigting der nieuwe Monarchie
hebben bevorderd.
Getrouw aan het beginfel om alienage de reeds aaravezige betrekkingen te
doen ftand houden en te bewarenhebben zij bijzorlder verlangddat onzd
Grondwet gehandhaafd en flechts in diervoege gewijzigd zonde worden, als
de veranderde omftandighedenbij gemeenfchappelijke overwegingblijkeo
zouden te vereifchen.
Mijne eigene wenfchen ftrookten met deze bepalingen. Ik heb tot de
herzienitjg der Grondwet diergelijke middelen gekozenals ik voor het ont
werpen derzclve meest doelmatig bevonden had. Mannen, uit alle.provlncieu
van het Rijk vergaderd, hebben, zonder eenige andere bedoeling, dan die
van den voorfpoed en roem hunner landgenooten die gewigtige taak aanvaard,
en met vreugde zag ik,, in hunne kalme, eendragtige en vertrouwelijke be-
raadflagingeueen nieuw en heugelijk voorteeken der veibrocderlng van alle
mijne onderdanen.
Deze beraadllagingen duurden nogtoen het geweld >'an den oorlog on
verhoeds en met ongewone woededochGode zij dank flechts voor een
korten tijd, op ons grondgebied overgebragt is. Het oogenb!ikk;lijke gevaat
\vas dringende, maar de moed on.zer krijgslieden inagdöer <3an-het gevaar.
Geene bedenkinggeene naburige voorbeelden hadden mij ooit kunnen doen
twijfelen aan de trouw van beloften, door Nederlanders vrijwillig gedaan. Eil
nu^zij, in een hagchelijk tijdsgewrichtbij de banieren der onafhankelijk
heid vereenigdaan de zijde onzer edelmoedige -Bondgenootendie be
loften door daden gellaafd hebbendeelen, hoop ik, en de natie en geheel
Eurojja in mijne pvenuiging en in mijne gerustheid. Eens zal de historie inde
veldflagen van Quag-e-Bros ea Waterloo twee fcbitterende zuilen va:i den
nieuwen Nederlandfehen Staat aanwijzen, en gelukkig de vader, wiens zo
nen het te beurte vieldie zuilen met hunnen arm te helpen vesten en mee
hun bloed te befproeijen.
Het ontwerp, dat bij deze vergadering in overweging komen moetzou
de u door mij itet zijn aangeboden, indien, bij de herziening der Grond^ret,
flechts één der artikelen ter zijde gefteid ware, door welke de aan onze na
tie fteèds dierbare regten worden-verzekerd.
Maar alle zorg is integendeel aangewend om die regten 200 A-^el ■mogelijk
jiit te breiden en.duideliJKer te omfchrijvenen om aan het nieuwe Staatsver-
uond den ftempel eener verlichte eeuw en van het nationaal karakter te doen
itennelijk zijn. -
De onfchendbaarheid dèr regterlijfce inagt blijft onhenoepeKjk, de gewe-
tensvriiheid in den volden zin gewaarborgd. Geen eigendom kan verbeurd
verklaard, geene ineening of gedachte in haren loop geitemd worden. Dea
geringllen burger ftnat het vrij zijne ftem te doen hooren tot bij den troon.
Het volk behoudt zijne vertegenwoordigersde adel eene billijke onderfchei-
ding; de Provicciale Staten eene doelnMtige ruimte van gezag. De lastent
worden vrijelijk toegeftemd-en.gelijkelijk gedragen. De inkomften naar vaste
regelen te verantwoordenkunnenin de hai'iden dosKomngj, tot geen ander
einde ftrekkendan tot de bekostiging van nuttige ftaatsdienftenvan het
openbaar onderwijs; yan 's lands verdediging en in het algemeen is de ko
ninklijke raagt groot genoeg om het maatfchappelijk heil te verzekerenonge
noegzaam voor de verdruk:cing of vernedering van een enkelen onderdaan!
Zijn deze bcfchouwingen Juistzoo kan men, onder het gebied der nieu
we Grondwet, met v,ïnneerderde krachten en een geruster uitzigt op de toe
komst, voortzetten en voltooijen, wat atrede onder de blijkbare gunst des
AUerhoogfteuvoor de eer en welvaurt der Nederlandenis aangevangen ,-
ontworpen of voori^ereid. Aan U Ed.,Mog. Heeren,- is de beflisfing dier
vrage toevertrouwd. Elk uwer kent het hooge belang zijner zending; en elk
uwer ftreve dus om zich van dezelve te kwijten, me: die kordaatheid en
ijver, welke wij te ailen tijde, nianr vooral in deze gedenkwaardige omftan-
digheïdaan het lieve Vaderiand verfchuldigd zija
Deze. aanfpraak werd door den Heer i.ra IfogeiiJoi-pdie, als voorzitter
der jongst gefcheidene vergadering, voorloopig het prcfidie dezer dubbelde
vergadering der £taten-Generr.al waarnammet eene rede^-oering beantwoord.
De plegtigheid hiermede afgeloopen zijnd.?, werd Z. M, wederom uitgeleid
op dezelfde wijze, als bij het inkomen had plaats gehad, en keerde vervoi-
gens naar Hoogstdeszeh's paleis terug.
De vergadering- vervolgens tot het formeren eener nominatie van eenen pre-
fidenc overgegaan zijnde, zijn op die i^ominatie gebiagt de heeren;
Steengra^hf van Oóstcr m::'
Tu-^ll van Scrooskcrkcn van Zuy/eti en
Jylva. -
L% welke door Z. M., na dat dit drietal door eene commisfie van Hun Edel
Mogende aan Hoogstdenzelven was kenbaar gemaakttot preddent der Staten-
Generaal, gedurende hunne tegenwoordige bijeenkomstgeêligeerd geworden
is de heerSteengracht van Oosierland,
De Secretaris van Staat voor de Bhmenlandfche Zakepzich door Z. M,
de taak opgedragen ziende, om alle de in te dienen opgaven van voonverpea.-
van kunst en weteiifchap door de Franfchen ontitomen en weggevoerd, aan
I gemeenten, kerken of andere geftichten of corporation m de Noordelijke Pro-
vincien van dit Rijk totbehporendete doen toekomen ann den, door Z.M.
i t9t de 9veruemi.iij <v. u',-erzei;c'aijj hatwa;;;s de: otuvcerde, en sicb thans te
\-^
