middelëürgschë
mm
C R A N T.
Nu 95.
Donderdag
dén 1 December.
groot-bjmttAnj E.
(fc- f f
SPANJE.
VITTORIA den t november. Brieven uit M»dnd maken melding van mei-
we armscïtiend.e aldaar hebben plas» gehad, en Mi welke wederom
Verfcheldene hooge officieren van zeer veel naam gevangen genomen zouden
i iiló. Men verzegen dat d« ridder Labradorgeafrnc van ons hot op et
Weener-congresaan het ministerie gefchreven beeft, om het tot zachtere
inaatregelen over te halen.
Mindere bedenkingen zullen er voorzeker zijn tegen de werkzame (heng-
beid, waarmede de graaf d'Ezpeieta de rust in Navarre verzekert. Verlcaei
dene officieren, die onder Mina dienden, zijn afgedankt, m ballngfthap ge
zonden of in vestingen opgeüoten. r
MADRID den 10 november. Den 7 dezer reed Z. Katb. M. In per.oon
naar den heer Macanaz deszelfs n ioister van jnftitie en btrnenlaro. che zaken
liet'alle de papieren van het ministerie verzegden en gal den rammer hevel
zich /arrest ^begeven. De portefeuille van dit m materie il aan tl m (laats-
d Thomas dé Moyano opgedragen. Men maakt hier duizend gisliiige» ov-r
oe oorzaak van deze zoo veel geruchtmakende ongenade.
I T A L I E
GENUA den 29 oc/ober. Den eetllen feptember begaf zich de bombar
deergaljoot dc Annagekommandeerd door P. Falconie, aon boord ,e ei*"^
tien man equipagie en vijf pasfagiers, onder F.ngelfche vlag, roet eene .suing
lood, wijn, rum en krffij, van Malaga naar Napels onder zed. Den 26 toen
zich het fchip op de hoogte van Mahon bevond vielen drie macroozeu on-
derfleund door twee pasfagiers van Savonaop de overige, equipagie aan
kwetllen en wierpen den kapitein Fatconieen koopman van Maltha, tie a s
pasfagier en onoer-koopman reisde, benevens den fchiijver en vit-r van e
equipagie over boord. De oproerlingen in de kapiteins kamer gekomen
de maakten zich aldaar roeester van 1500 piasters in gereed gUd, ve c.. n
zilverwerk en andere goederen. De kommandant van den toren van Alinara
Onbewust Van bet geen er voorgevallen was verfchaue hun ieveosmidue.e.i
die hen in ftaat (lelden om zich naar het eiland Magdalen* te begaven, alwaar
zij aan land (lapten, het goreede geld, zilverwerk, enz. met zien namen en
het fchip aan de nog overgeblevene equipagie pvetreten, welke met zeer veel
moeite de haven van Bastia bereikte.
Deze gebeurtenis is dooreen proceS-verbaaldoor den magifiraat van Lastia
aan onze regering gezondenbevestigd.
PARMA den 5 november. Aile twijfelingen Over het lot van de hertog
dommen vail Parma Piaifrnta en Goa-tal(a zijn opgeheveu. Men heelt de
tijding ontvangen dat H. M. dé keizerin Maria Lomfa weldra ha,en (laten zs!
komen bezoeken en Oe tvenicheu der inwohers door hare tegen woo-digaeid
zal vervullen. Dtze tijding heeft bier de levenriigfle vreugde verwekt en is
in den fchouwburg door hec herhaald geroep van leve etize fouvereineont
vangen.
ZWITZ ERLAND.
fcAZEL den 16 november. Dc ro.t te Solotharn, Is op nieuw wederom
geftoord. Dm 12, des morgens om elf uren, is in die llad een öpftand uit
gebarllen 5 doch niet dan een klein geral inwoneten* en dit nog vvel uit de
h.ffe des volks, beeft daarin deel genomen. Kapitein Schtrodzoon vah den
kommandant, Heide zich aan het hoofd der opstandelingenen bezt-te met
een gedeelte van het garnizoen, hetwelk hem toegedaan was, de po0r,en.
Hec ander gedéttte der bezetting, inzonderheid de a'tilleristen bleven getrouw
aan het gouvernement en san hunnen pligt; zij bezettedeu het arfenaalbene
vens de Uafernenen maakten zich weder ui-ester van de hoofdwacht en vsn
de poo'cên. Er zijn etnige militairen ligt gekwetstdoch r,iemand is omge
komen. Tcn^én uur w^ren de opflandclinger. reeds verllrooid en men had
verfcheidane van dezelvenonder anderen den kommandant Schmid, in hech
tenis genomen doch deitzelfs zoon is ontRapt. De kollonel Surypraats-
majoor dier (lad is afgezetzoo a's ook de kollonel Giutz. Te vier uren
was d: rust weder herlleld. Den volgenden dag, de#morgens te 8 uren.
Zijn 150 man troepen, van Bern, gefchot bij^ziéh hebbende, tieSolothurn
binnen getrokken. In tien nacht van den 12 op den 13, hêejg men bij aan
houdendheid fnaphaanfehoten gehoord welke waarfchijnlfjk door de patróu:.
■les gedaan zijd. Dit op hieuw ontrollen van den (iandaari van opifand hee't
dkPgrooiftc verontwaardiging te bolothmn verlterzaakt, Opmerkiyk is het,
dat men in dezen opftand lieden deel heeft zien neinetf, vkelke op den 2 oc
foberde zaak van het gouvernement verciedigdtgi.
DUITSCHLAND en aargr-nzende RIJKEN.
ÏXTRACT uit een peltticuliteen BRIEF van WEENEN den <3 november,
(ave;' Ffavknti'). De tiiscu-fien wegens Polen duren rog *oort en zijp
zelfs levendiger dan ooit. Alle mogendheden, behalve Pru'sfet) zijn er te
gen, dat dit ruitue en vruchtbare land onder een Rusii-ch p ins tot een ko
ningrijk verbeven worde. Maar keizer Alexander houdt vol en zijne (laat-
minister, graaf van Nesfelrode, moet verklaard hebben, dat 600,000 Rus fan
eu 800,000 Poieu gereed waren de onafhankelijkheid van Polen te verdebi
gen, De grootvorst (Tonflantyn zal dezen avond naar Warfchau vertrekken
om aldaar beflisfende maatregelen te nemen.
Da bezitneming van Saxen door Pruisfen, heeft in gmscfi Duitschland een
Onjangenamen indruk op de gemoederen gemaakt. Het febijnt zekerdat de
koning van Saxen zich naar Frankfort zal begeven, en aldaar roet Zijne familie
een inkomen van d'ie millioenen daalders genieten. De hertog van Saxen-
Wcimar zal den titel van gcoot-hertog aanoemen.
Men zegtdat er in Itaiien eenige agenten van Buonapatte ziln aangehou
den, en hij dienvolgens naar het eiland S;. Helena ia den Atricaanfchen Oceaan
Zal worden overgevoerd,
WEENEN den 14 november. Onder de menigvuldigeeisfehenwelke van
aile kanten aan het congres komen, is eene der meesc opmerkenswaardige,
die van den echten prins van Piotnbino don Louis Buoncompsgni L.udoviü,
welke niet alleen dat prinsdom, waarvan hij den naam voèrt, maar ook bet
eiiand Elba (jnec uitzondering der beide havens, die aan Napels en Toscanen
toebebooreip) als het onbetwistbaar eigendom zijner familie terug eischt. Vele
gelaoven dat Napoleon niet op Elba zal blijven, maar waaihcen hij zal ver
voerd wordenis een geheim.
HBMBURG den 18 november. Het Rosfuc'hê leger in dezen omtrek ge-
ftationeerd heelt bevel ontvangen om zich marschvaardg te bonden.
Volgens brieven uit Zweden, is de graaf von Loiyenhielm met de acte van
Vereeniging van Noorwegen en Zweden te Siokholm aangekomenen is die
blijde tijding door hem. op 'skonings bevel aan den magillraat dier ftad bekend
gemaakt. De huldiging des koningsdie nog in deze maand naar Noorwe
gen afreizen, zal nog voor keismis te Christiana plaats hebben.
Voor eenige dagen ia de prins Baratinskieen zeer achtingswaardig jong-
man van groóte hoop, in een twee gevecht bp piflolen, gevallen tegen gep
j ingtn Rus, met name Rail, zoon van den Beterhiir;!fchen hof-bankier. De
reden var. den twist was eer.e zangeres van dat tooneeljuffrouw Afchcubrenner.
LONDF.N den 18 november. Uit bijzondere Parijfche brieven, melden
onze papieren eene bijzonderheid, van den opmerkelijkllen aard, en r.aar het
fchijoc ongelukkig beter gedaafd dan die onderhandfeh J berigten gewoonlijk
zijn. Bij eene van de eerde helft dezer maand gehoudene revue, moet op
ceo, hertog van Berry en onz^n ainbasfadenr hertog van Wellington gdchoteri
zijd, en we! zoodanig, dat verfcheidene kogels langs de ooren dier doorluch
tige perfonen gefloten hebben. Di; afschuwelijk voorval, heeft in net geheim
een allerfrherpst onderzoek ten gevolge gehad, en, weinige dagen daarna, is
onverwacht de generaal Dufour en vier officiereh, io een koffi hu/s gearrefteerd»
deze arreöatie zou kort daarop geyo gd zijn door die van nog der erg anaerea.
FRANKRVK.
PARYS den 18 november. Eergister is bij het !>onirküJk Irflitm der We-
tenfehappen de heer Campenon tot KJ aangenomen, in plaat» van wijlan den be
roemden Delille wiens lof hij op eene fierlijke wijze in zijne saofpraak uit-
bragt. De graaf Regnand St. Jan d'Angely, die als pfefident hem beantwoord
de, weidde niet minder uit inden lof van den onvergetelijken dichter,en voorsl
over zijne verkleefdheid ai» de Bourbons. Het is niet te verwonderen dac
de, vergadering zeer talrijk was, en vol nieuwsgierigen om dien graaf,
den voorraaroilen (laats-minister van het gewezen gouvernement, te hooren.
De redenaar, aan de edele gevoelens, welke aan Delille het dichtftnk, la
Pitié betiteld, ingegeven heeft, hulde bewijzende, fcheen echter te wen»
fchen, dat de dichter eenige zijner tafereelen verzacht had. Door tranen
heen ziet men (leent, zeide bij." Delille had den graaf Regnault kunnen ant
woorden, dat men nog {Echter door de dampen heen ziet, welke worden
voortgebragt door eene bedwelmende magt, ofdoor de wolken van wierook
die de vleijers aan den voet hunner afgoden branden.
PABYS den 21 november. Brieven uit Brazilië, (Échts 45 dagen ond
fpreken het berigt in de Eugelfche papieren vervat, als of de Prins R.-gent
voornemens was om weder naar Portugal terug te keerentegen. Dezelve
verzekeren integendeel dat de Prins Regent Zijne refidentie aldaar gevestigd en
zijne havens voor alle de mogendheden van Europa heaft geopeud.
H. K. H. de p'infes van Wallis heeft den 5 dezer Rome verlaten ten einde
zich naar Napels te begeven.
De renten Haan 71 fr. 70 cent. Bank-actien 1187 ff. 50 cent.
B E L I E N.
BRUSSEL den 27 november. In den avond van den 24 ontftond ér brand
od eene Engelfche Tweemast-Brik te Antwerpen. Niettegenftaande alles wac
aangewend is om dit fchip te behouden, is. hetzelve geheel dcor de vlammen
verteerd.
VEREENIGDE NEDERLANDEN.
GRONINGEN den 21 november. De volgende brief is door een artille
rie-officier, die den-veldtogt naar Moscou heeft mede gedaan, eu door zijne
familie reeds als verloren werd aangemeikc, onlangs aan zijne ouders in deze
Had gezonden
„Bialysïock den 28 augustus 1814.
„Ik zal kort zijn in het verhaal van mijn wedervaren. De Kozakken, een
wild, onbezoiróga volk, maakten mij krijgsgevangen op den 22 fepcembec
181a, zes uren van Moscou, ten tijde toen de Franfchen nog voorwaarts
marcheerden, en reeds in die hoofdflad waren aangekomenterwijl ik ac'nter<
uit gezonden was oui kruid en lood te halen. Van alles beroofd, barrevoets
en niets dan een pantalon en een hemd behoudende, werd Ik door deze ruwe
mer,fchen, die niet het minste menfchelijk gevoel fchenen. te bezitten, nies
andere krijgsgevangenen voortgcfi <=pc tot in de naaste gonvernememsRad Cul-
vega; van hier dcftir de gotivernemencslleden Orel, Waronitz en Saratof, toe
in het kleine ileedje Petrowski (op de grenzen vanAzie), onze öethmming,
alwaar wij den t jannarij 1813 aankwamen. Na aldaar vijf maanden te zijn
geweest, had ik het geluk met eene familie in kennis te geraken die ik nim
mer 2al vergeter). Een Rosfisch baron, chef van den adel in het distdcc de
zer (i»d, vroeg een officier, welke do'icscb en fransch fp'ak, en niet geheel
onervaren was in de teekerkunst en de muziek. Van 13 Franfclie officierenen
500 folcaten, zoo Hollanders als Frsnfcheri, bood zich niemand aan. Ik wsi
ziek doch in beterhand, en werd hem jereconjmaodeetd. Ik nam zijn aan
bod aan, en federc dien tijd heb ik geen ellende meer gekend. Als broeder,
sis zoon van het hois werd ik op dit landgoed ontvangen en behandeld. Den tijd
van twaalf maanden bad ik in dit gelukkig huis doorgebragt, toen ik oponc-
boden werd om uitgeleverd te worden. Bijna 8co uren van de Hoilandfche
grenzen verwijderd zijnde, moest ik mij vroegtijdig op reis begeven. Ieder
aider moest dezen Weg te voet afleggen, maar ik had het geluk van op mijn
eigen kosten in een eigen tijtuigmet bed en kusfens voorzien (want meti
vindt in Rusland geene herbergen), en met postpaarden te kunnen reizen,
„Thans ben ik in Bialystock, in Rusfisch-Polen, op de grenzen van Poler»
en Pruisfen, De brenger dezes zal u zeggen, dat ik mij wel bevond toen hij
van mij ging en in veel betere omthndigbeden dan 4,0,0°° andere krijgsge
vangenen, die alle van deze plaats uitgeleverd wordèn. Doch wat ik van
den 22 feptember 1812 tot den januarij 1813' op weg, en vervolgens toe
afn den 1 junij 1813 in het ileedje Petrowski heb uitgedaan, dat is verfchrik-
kelijk en gaat alle geioof te boven, Dc drie eerste etmalen werd ons geen
(luk brood noch dronk water aargeboden. Hierna werd dit echter, offchoon
zeer fpaarzaatp en maar alleenlijk aan officieren, uitgedeéld. Zoo goed als
naakt, hpnger en dorst lijdende, van ongedierte als bedekt, en aan alle d»
ongemnkkett-van een ruw klimaat blqorgefleid begonnen woede en wanhopp
bij den foldaat de plaats van dille gelatenheid in te netnen. Maar de eetste
febijn van opftand kostte hem het leven. Velen, die dt trotfeerden, werden
voor onze oogen doorfchoten. Eindelijk kregen zwakheid en ziekte de over
hand, en een pestaardige ziekte openbaarde zich in ons detachement. Ntf
fliervgn er van de 600 mannen die wij (Ierk waren, iederen c!ag 14 of 150
Die niet voigen kondebleef met een Rusfisch foldaac achteren ontving
van een geladen geweer den dnod en tevens het einde zijner ellende. Die
duurde zoo veertien Bsgen, waarna er voertuigen voor de officieren en zieka
foldaten werden befteld, Tpen .bemerkte ig eene ongedeldheidkreeg cera
heete koorts en behield die vólle acht dagen', zijnde inmiddels volftrekt van
mijn verfland beroofd, en, toen in weder bekwam, Bóg even naakt als te
voren. Hierna erbarmde zich een llusfisch officier over mij en fchotik mij
eene nieuwe fcbapenpels.' Van dezen-tijd af tot in het fléedje Petrowski, en
vervolgens tot aai den t junij 1814 (wanneer ik bij den reeds gemelden baron
ktvaro)ben ik in de ellenue gebléven, zonder ophouden Cnkkeler.de s|ti ca