Middelburgse
No. lp.
s Donderdag
Ao. 117 f*
COURANT,
den 13. February
M- S p A N J E N-
I T A L I E N-
Got&n y E E D E N-
DEEN NE MARKEN-
P O O L E N-
AÜRlo, den 15» January. Van Barcelona word
gefchreeven, dat de Heer Maryts, zeer vermaard
fiief1' Wet veel fpoed-voortging gefchut in die Stad te
jL ea> het metaal, dat daar toe gebruikt word, komt uit
,1 Xtco> en neder week worden'er gegooten 4 vierentwin-
cve'n pondersof 6 twaalf, of 8 vier ponders en
j- l 00 veel geboord. Men heeft bevonden, dat het ge-
aut5 door de Heer Maryts gegooten, vryligteris, ac-
raater fchieten dat de kogel verder draagddan het
der gefchut. r T
«en *en l8# January. Kortens overleed hier,aan
pA ZlVaare beroerte, zyn Eminentie de Kardinaal Aloyfius
16tf'a Torregianigebooren te Florence, den 18 Oétober
Pum 60 door Paüs Jn,locent'us de XIn- in 1721 tot hei
hedd Vert,evelK Deze tyding baarde terftond door ge-'
die h Stad eetr' groot gerugt, en by de Ex-Jefuïten
te onnm,hu^ Pater Oeneraal noemden, een ongemeengroo-
droefbp-denis,W01'dende bitterlyk door hen beweend. Hun
wellw ,L ,;W j noS vermeerderd door brieven van Cema
atiV u j°° van den berugten Pater Ex-Jefuit Asquafci-
tigkpi xaac'gecver der vergadering van de kerkelyke plegv
20t,j aankondigen, met de volgende by-
bilief Daags voor zyn dood ontfing hy een naamloos
waar in hem voorzegd werddat hy den volgenden
S zou Herren. Hy floeg aan die Prophetie geen geloof,
aar de fpot daar mede dryvendetoonde hy die aan veel
Xv™er vrienden. Den volgenden dag las hyvolgens ge-
colaaru' de mis' en Set,ruikte daar na zyn gewoone Cho-
zeer 1 ™aar horten tyd nadien werd hy overvallen door
By e^ee PVneuen ftierf fchielyk daar op.
kardinaal van het testament van wylen gemelden
Tribunaal d'®et'sPsuzenva'of,in de Secretaryvanhet
vernomen d ln1"'flt'e bewaard is geweestheeft men
die ic „J!y" onder andere, aan al zyn Domeftiquen,
ti-p,]j f1 meer by hem gediend hebben, hun jaar
ddeil voor hun leeven, en aan de andere, die minder,
15 jaaren by hem gewoond hebben, het loon van 1
jaar gelegateerd heeft. Daarenboven heeft men by hem ge
vonden een fom van 200,000 Zecchynen contant, als me
ren n°^ 500>000 Scudi in Obligatien en vaste goede-
5 zoo dat men zyn rialaatenfchap op ruim 1 millioen
jj^J. .begroot. En dewyl men klaar ziet, dat hy die fom
aiO e't hunnen verkrygen, nog in, de tyd van zyn M.i-
tii»,ene' uïf zyn Kerkelyke inkomften, en hy ze ook
de ïmDomm^?' Zegd men over 'l a!Semeendat Scmel-
zvn L .7 fommen hem door de Jefuiten geasfigneerd
koctL u j 00* een 6roor gedeelte van de ryke meubelen,
huiz» enenz-> die, zoo men wil, voorheen in de
He*11 Jefijten geweest zyn.
Exe 1 rd hier veel verwonderingdat de Paus by de
PQV?u'en van wylen dien Kardinaal niet is tegenwoordig
ttitid g6lyk ookmaar zeer wein'g Kardinaalen, en nog
is d Prelaaten dezelve hebben by gewoond. Daar tegen.
fehrvflvtlooP der Ex-Je fuit en, by die gelegenheid, onbe-
De h gvot geweest,
van de f'l m"' beflooten hebbende zyn Staaten te ontlasten
drukkend1 welke zy door ongelukkige rampen, en in
heefr be tyden genoodzaakt zyn geweest temaaken,
0vpI,r,?lendat de Apostolyke kamer deze fchulden
die r e u Z°c dac al de beIastinge»opgelegdom
1 1 hulden af te doenafgefebafe zouden wordenzul-
j e alleen die op de verkoopingen van vaste goederen
cle tollen en nog eenige andere door welk het volk niet
gedrukt word, behouden blyven. Men heeft te Civita
Jfcbia een pragtig, van marmer gebouwd, gedenkftuk
Pgerigtter eer van dezen tegenwoordigen Pauswelke de
-ven verbeterd, en de muuren van die Stad gantsch heeft
,aaten vernieuwen.
val n y'terbo vemeemd men het navolgend zeldzaam ge-
t'e Zoon van den Spaanfcben Coniulna zeer langen
del ^Crke braakingen gekweld geweest te zyn, heeft ein-
yheen leevendige bloedzuiger uitgefpoogenwelke al het
doS zyner ingewanden uitgezoogen hadzoo als na zyn
looydie hort hierop volgde, gebleeken is. De Artzen ge-
troon}' dat hy dezelve, onder het eeten van eenige raauwe
6roenteti, ingedikt had.
jaar zvn ^en $anuary* het voorleeden
m deze Stad gebooren 431 kinderenen daar te
gen overleeden 340 perzoonen. Het getal der getrouwde
bedraagd 130 paar.
In het zelve jaar zyn hier 562 buiten-, en 618 binnen-
landlche Scheepenen dus te zaamen 1180 Scheepen aange
komen. Daarentegen zyn na vreemde plaatzen 566, en na
binnenlandfche plaatzen 573, en dus in 't geheel n39
Scheepen vertrokken.
Koppenhagen, den 18. January. Het Koninglyk
Medicyns collegie alhier heeft 2 prysvraagenelk op een
premie van 50 Ryksdaaldersuitgefchreevenom in het
LatynDeenfchof Hoogduitfcb, voor het begin van OU fi
ber aanftaande, onder het Adres aan den Heer enLyf-Me*
dicus Jenfeniuste beantwoordenDeze Vraagen zyn al
dus: I. Is het in der daad waar, dat de fpamodique en con-
vulfive ziekten zig in deze laatfle 10 20 jaaren meerder
openbaarenals te vooren? Wat is cle oorzaak der algemeene
verbreiding van die ziekten en welke zyn de beste mid
delen, om dezelve te doen ophouden? II. Waar vandaan
ontdekt men in onze tyden by de Mcdicinaale Pradlyk zoo
menigvuldige Rot-Koortfenwelke men in voorigen tyd voor
zeldzaamer hiéld? Waar in beflaat het onderfcheid tusfehen
vervuilende en andere heete Koortfen en welke is de bes
te wysom die te behandelen en te cureereii?
In het voorleeden jaar zyn in deze Koninglyke Refiden-
tie-Stad 2769 kinderen gebooren, en daar tegen 2825 per
zoonen overleedenzoo dat 'er 56 perzoonen meer geftor-
vendan gebooren zyn. Het getal der getrouwde be
draagd 812 paar.
Warschau, den 20. January. De Gereformeerde
alhier hebbenin de jongstleeden feestdagenbun nieu
we kerk nog niet kunnen inwyen en hun openbaare
Godsdienst daar in houdenfchoon men zulks verwacht
had. Zelfs zegd mendat het hun onder zwaare ftrafver-
booden, en de gebeele gemeente gerichtlyk gedagvaard
is. Ondertusichen zullen de Minifiers der 3 nabuurige
Mogenhedenwelke de Traftnaten waar in de Gerefor
meerde deze vryheid toegedaan is, geflooten hebben, en
die door hun refpettive Hoven plechtig geguarandeerd
zynzeer wel weeten dezelve behoorlyk ter uitvoer te
doen brengen.
De Rusfifcbe overfte der jagersdie onlangs te Pofen
een Fratifche Demoifelle op een zoo fchandlyke wys
onteerd heeft, en gevanglyk herwaarts gebragt is, is met
een fcherpe beftraffing en 200 Du ca aten boete vrygekomen.
Ondenusfclien zyn dergelyke flechte Hukken ook nog op
andere plaatzen van dit ryk gefchied.
In bet voorleeden jaar zyn alhier gebooren 2920 kinde
ren overleeden 3282 perzoonen, en getrouwd 784paar.
Korts ontftond in liet Paleis van de Graavin Douariere
Godzkiwoiwode van Podlachieneen hevige branddie
zoodanig toenam, dat, niettegenftaande alle aangewende
moeitehet gebeele paleis 111 de afch gelegd is. Dat Pa
leis, flaande ten einde der Cracaufche Voorftad, wasvoor
150 jaaren gantfeh van Lorken hout gebouwdtoen men hier
nog geen gebruik maakte van kalk en fteen. Zoo deze
manier van bouwen aan grooter gevaar onderhevig was,
dan de jegenswoordigeovertreft dezelve hier in nochtans
dat men aan dus gebouwde huizen, paleifen en kerken
geen verzakking, of ander gebrek bemerkte; dit bleek ten
klaarden aan dat gebouw en aan de porochiale kerk van
Sluckin het jaar 15 17 gebouwd. Door dien het hout van
het gemelde paleis zoo hard, als deen geworden washeeft
de vlam op het zelve zoo ras geen vat gehaden men heeft
dus ook tydelyk genoeg alle de meubilen en verdere kost
baarheden kunnen bergen.
De aanbieding van eenige Vreemdelingenom voor den
tyd van 12 Jaaren,met een uitfluitend recht, alhier een lom
bard te houdenis van de hand geweezendoor dien men
na ryp beraad, bevonden heeft, dat deze inrichting meer
fchadelyk, dan voordeelig zou zyn want zoo het waar is,
dat daar door aanzienlyke fommen terftond iii het Ryk zou
den komenis het niet minder waardat de onderneemers
met dezelve na verloop van den bepaalden tyd 't Ryk we
der zouden verlaatenen daar en boven de winst, die zy
gemaakt hadden, ook met zich fleepen zouden. Dog hier tegen
hebben zy aangeboden zich voor altoos in het Ryk, door
het koopen van vaste goederen, als anderzintste ftabilee-
ren; maar de Natie heeft met fchade ondervonden, boe wei
nig hier op Haat te maaken is, door dien die Vreemdelin
gen altoos middel zouden vinden, door voorfpraak van ee-
