courant,
MIDDELBURGSE
CTo z w, e e d e n-
SS S AfiStSSï
No. 12 7.
Dingsdag
prH O N G A R
„YEN'
Ao. 1 ??6:
den 22. O ff ober»
D U I T S C H L A N D-
r »°LM' 2(^' eptemberDen 20 dezer ont-
deek (i raaKre. riet getai aer geruïneerde
en 1 e - deeIs houce Huizen word op 106. bepaald
en helwi uuws iimwii wutu up iuü. uepaum
en 'vens deze zyn het Raad-het Stads materiaalen-Huis
g vcr'cheide Magazynen met Levensmiddelen Zout,
Wod1^etl en eenige Fabrieken ten prooi der vlammen ge
voel De ongelukkig geworden Inwooners., waaronder
moer?e aanzienlyk en wel gezeten Lieden geweest zyn
ten H 'er in Wagenfchuurenen zommige onder den bloo-
"etriel huisvesten. Dit ongeluk zal denklyk droevige
fe Volgen hebben, ter'wyl deze Plaats de voornaamKe van
hai f^^ordland gerekend wordeen redelyke goede Koop
van'1 lleeft' en daar en boven genoegzaam de Koornfchuur
de omliggende kleine Plaatsjes is.
kom'' ^est~Gotbland is ingelyks de droevige tyding ge-
hageibi'" dat -de tinhoudende llormwindenplasregens en
de bad'l'3en' 'n de gepasfeerde Maand, aldaar groote fcha-
ter aangerichtzynde, door de Kerke drift van't wa-
Om'trenr L-tU®enMolens en Waterwerken weg gefpoeld.
ellen \v.Ti,rls^acl had de Korra een groote fchuur van 30
Kond, 0pa en Ia- el!cn breed, en die op Keene pylasters
voerd, zond0tnen cn wel l0- ellen ver van Plaats ver"
Na dit oncrun? deze've nochtans merklyk te befchadigen.
fen, Zoo i ,,wder bad het op eens Kerk beginnen te vrie
Volffenc a "ivi®en reeds met Ys bedekt waren,
eenige^ j ae Iaatsfe berigten uit Finland heerscht 'erin
Savoiaxia S<j klisten gelegenKerfpelen der Provincie
fche Huishoud,1,iCfme"c"de Koorts zoo Kerkdat 'er gant-
aangetast zyn e„ Va" 10., 15. en ao.Perfoonen door
'WS der Kranke 1 fC11 kan 'er lliet Senoe§ lieden ter oppas-
°P een Zond 1 Wen- I'1 een dier Kerfpelen had men
tetwyi 'er noa'ecn1'1.1 de Kerk voor 244. zieke gebeden
111611 tiet on (lp voorhUM'K k,ci"",cr eetal Kranke waren, die
men tr> voorbiddings iysc gevat bad. Indien Hield
fche 7 ns» deze ziekte niet fpoedigophoud, zal diegant-
j. Gekust ontvolkt ranken.
7\Ia e^eIfde ziekte heeft zig ook in het einde der voovleeden
zelve te Karljlnd geopenbaarden, om de befmetting der
den o' rf aanraaden der Artzende Kerk-Vergaderingen tot
gefchJr en de Schooien tot den 21. dier Maand op-
Wezen"' hooP> dat de ziekte dan opgehouden mogt
dofn uitvaaH-heefc' dezer dagen, een volledig Reglement
Regimenten."' betre(fende de Bagage en Uitrusting der
elk RemmI VOet' waar in "iets is overgeflagen van 't geen
tels7C\° van Ammunitie, Kogels, Tenten, Re
gimenten zuiienPRen enz*nodig heeft. By de Land-Re-
digen Voorraad j^^'huizentot bewaaring van den noo-
gimenten zal alle, f„ 1 w« Wofden, dog by de overige Re-
Magazynen van d 1/ ^««ents-Wapen kamer, of in de
de Bevelhebbercdf-n ?on bewaard blyven, en waarvoor
de'yk Zvn T Regimenten en Compagnien verantwoor-
Collegie d'e R t in September, zullen aan het Krygs-
ment van de kf, nScn va" onderhoudvoor ieder Regi-
geleverd word Ve"®emelde noodzaaklykhedenmoeten over-
Es BURG, den. 25. September.
v°Or?n S B U R V a5- September. Door de gunstige
een pivan r ^eizer_ tn Koninglyke Majefteit is 'er
20lln" gemanktVolgens welk de jeugd van ons Land
°Pgev ondevfcheidtot_ welke Religie zybehooren, zal
te ver\v" worden. Hier door heeft men alle redenen
beter ontf °indrit de natuur'y'ce vermogens der Kinderen
boorlyke r- overeenkomltig hun verdiensten, in de be-
Yaderlanda' n^en gefehikt, en ten Maatfchaplyken dienst des
nu toe ph.,,ZU"e,n aallSekweekt worden, daar'erbyhet, tot
met al 2'v s Seliaa hebbendgebruik menig groot Genie,
Volgens de aa"Se °°ren vermogennutloos gebleeven is.
Diflriclen vet-H^re2 lnnP'n£ js gantsch Hongaryen in 10.
Va" aanzien 'in,-' e," V0-01' ,iedcr derzelve reeds een Man
Wn draagen dar'^.6!1'{Cnnis'b®noemddie zorg zullen moe-
Cu >endat'zvdptv be^waame Leermeesters verkooren wor-
^pe!1onIrwVleCtenre'appenvol?ens degemaakte Ont-
'i1 en de bekwaamf)'" iCr aanrnoecüging der Meesters
Zagrabien(zynde 'er in het Diflrict aan deze zyde van
den Donau nog geen plaats bepaald)opgeregt worden. Op
de Univerfiteit zal men onderwyzen alle Kunften en Wee-
tenfehappenen op de Academiënbehalven de fchoone
Weerenfchappende Theologie WysbegecrteRegtsge-
leerdheid en Landbouwkunde.
1 rankfort, den 9. Oêtober. Een brief van Zuricb
van den 19. September meld het volgende.
Een onmeiisch verftoute zig's nachts voor den laatsten
bededagin de groote Munster Kerkeen gedeelte van dè
Wyndie 'er tot de Communie voor den volgenden dag ge
reed Kondte vergiftigen. Vier houte kruiken werden door
zyn vervloekte hand geopend, en metongelyke ponien van
Koloquint, Spaanfche Peper, Rottekruid, Mercurius Su-
bhmatusenz. vergiftigd, en ook 1. Beker van de 32.,
die op de Tafel Kondenmet het zelve mengzel, in leem.
gekneed, beKreeken. Des morgens ging de Koster om de
Tafelen zag, dat 'er iets geKort was. Hy liet het terKond
opneemen, en den Beker, diebefineerd was, fchoon maa-
kenzonder iemand iets daar van te zeggenof om een
zoo verfchrikiyke daad te denken. Na de Predicatie werd,
onder het leezenvolgens gewoonte de Wyn in de houte
Bekers ingefchonken. De Wyn uit de tinne Kannen was hel
der maar uit de houte Kruiken meer, of min troebel-
Men hield het voor achteloosheid vail de Dienstmaagd»
of van de Kelderknecht. De Geestlyke dronken eerst. Zy
zagen elkander aan, en dewyl de Wyn 'er walglyk uitzag
namen zy maar eenige droppels. Men begon de uitdeeling.
De AdminiKranten, die den troebelKen Wyn hadden, we
zen die in Kilte aan de voorste Geestlyke. Deze lieten die
[Bekers verwisfelen. Anderedie op 't oog minder flegteti
Wyn haddenen zulks alleenlyk aan onzuiverheidof ach
teloosheid toefchreeven lieten de Wynvan welke zy eerst
zelve, dog maar zeer weinig, gedronken hadden rondgaan.
Veeie dronken niet, dewylzy 'er afkeer van hadden. Andera
dronkenen inöestenjhec weder uitlpuwen. Eenige weinige
namen Kerkere teugen en befpeurden walgingen poogin
gen om te braaken en vliegend Kolyk. Ovet 't algemeen ont-
ftond 'er egter geen verwarringnog eenige doodlyke fchade
waar in Gods goedertieren Voorzienigheid te erkennen is. Na
den Godsdienst werd veel van den Hechten Wyn gefproo-
ken. De Stiftsregent Kelde den Kelderknecht ter reden,
dog deze, en de Koster, konden zig zuiveren. Toen begon
men eerst den Wyn nader te onderzoekenen bevond die
als boven gemeld. De geheele Stad was daar over ontdeicÈ
De Raad Kelde wyze Maatregels in 't werk, nam 'er eeii
omKandig Verhaal van, liet het mengzel op nieuw doorzoe
ken, en werd van de waarheid overtuigd, dog van den daa-
der was niets te ontdekken. Men haalde uit alle de Apo-
theeken berichten in, dog te vergeefs. Den volgenden
Zondag moesten 'er in alle de Kerken Predicatien worden
gedaan, om de afgryslykheid der daad, en het gewicht van
de ontdekking des daaders tetoonen. Dit is hetwezenlyke
dezer ongehoorde gebeurdtenis, zynde'er niemand van dien
Wyn geKorven.
Een jonger brief uit Zuricbvan den 25. September
meld nog het volgende
De daader der Wynvergifting is ontdekt. Hy heet IFirzy
is een Doodgraver, en van een goede Familie. Hyzit reeds
op het Raadhuis gevangen. I-leeft de Booswicht mis/chicii
tot hier toe geen Menfchen genoeg te begraven gehad?
Kleef, den 8. Oêtober. Uit het Graaffchap Mark
word gefchreeven, dat men den arbeid, om de Roer be
vaarbaar te maaken, met alle iever voortzet. De 2. Slui
zen, in het voorleeden Jaar gemaakt, zyn in goeden Kand
gebleeven. In dit Jaar heeft men ook reeds 1. in het Land-
fchap Esfcn voltooiden men is nog bezig aan 2. andere
een in liet diKrift van IVerden en de andere naby Hattin-
gen die nog voor den Winter zullen gereed zyn. Hier
door is de gemelde Rivier in het diliiict van Hattingen
reeds bevaarbaar tor Roeroord. In 't aanKaande Jaar zal men
dien arbeid boven en beneden Hattingen voortzettenen
in 1778. hoopt men die Rivier tot Langfchede bevaarbaar
gemaakt te hebben. Dewyl het Graaffchap Mark overvloed
van SteenkoolenZout, Yzer, Yzerdraad, Hout, Kalk en
Steenen uitleverden de Rivier de Roer midden door de
voornaamKe UiKricten van dat Graalïchap vloeidziet men
hoe voordeeiig die onderneeming voor den Koophandel van
die Gewesten isen hoe zeer de verzending der Landspro-
duften naar Holland daar door zal verligt worden.
