VOOR VROUW EN KIND
UW SLAAP
1937
MAAS EN SCHELDEBODE
ZATERDAG 8 ME11937
N
A
1 HEMELVAARTSDAG
WEEKOVERZICHT
BUITENLAND
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koopt tijdig een pot
Sprutol. Bij alJe Drogisten
KERK EN ZENDING
yOOR DE VROUW
VOOR DE JEUGD
z omer era
<tiidto aan
lelijk .hoog,
verkocht
men geen
en winter
effing plus
ardappeien
de Malta
•en. Daar-
lonten ge
ien is gt' to
g moer. De
le-dit, daar
auw onder
hebben .9
ad/tar toch
anlappeVn
age zondar
inlichtiu-
Vmsterdam.
nde prijzen
30260, 7,
5. Blauwen
en Bonten
rs 190—200,
Middel
imors ITO
Siiuische
ioorten po-
1—100, N.H.
H. 140-150,
Bevelanders
—240, Texel
•he Bt rgers
ier per 100
IS en 19
?n 14—14.50
lardap-reten
f 2.70—f 2.80
1ELHARNIS
Snijboonen
5.20—8.70;
kropsla 1.50
00 st.; radijs
0 bos.
ang-evoerd In
len. 1. veulen,
runderen, 147
1589 nucht.
tapen of lam-
geiten, 255
:ot 72, 2e kw
sen tot 70, 2e
en tot 65. 3e
lveren to 85,
in 3646-52
slachtkalve-
375257
Schapen
-29, zuiglam-
alveren 7—»
i16. slacht*
ïrden 160—#
ieren 160-—
-250. melk-
125—161—
90115
-14.
ossen was
lel en onver-
koeien en 2o
waren. Een
os tot 75 cent
voer, cnatigen
voer. matigen
Een prima
eren aanvoer,
slachtkalve-
el en de p~ö-
moeilijk te
tragen hnndel
len en hitten
In prhs»
>elen was klei
>n waren goef
len die boven
oerd, matigen
iken wps ieta
ste prjizen.
week met
orige week.
aanvoer, vlug
•ter ter markt
D-lge week.
37, beide da-
In hotel
an:
R. V. Maat),
ïhakhout en
polder het
er den Ouden
Sectie D nos.
C nos. 344,
R. V. Maat),
n Piaspolder,
Nieuw-Wes-
303, 284, 173
verschillen-
B. F. Augus-
te verkrijgen
Tostermans te
TA te 's-Gra-
'ERMANS te
!ei 1037. beide
ssant, ter fier-
sp. veiling en
R V Maat),
ing, te Mctis-
nt, kad Sectie
erfpaclitshef-
f 116.121/2 ten
detissant Sec.
H.A en 1146,
R V. Maat)
lakend kavels
kad. Sectie D
TA te 's Gra-
fERMANS te
'ei 1937, heide
sland, de vei-
uien en de af-
R. V Maat).
polder Dirks-
rste Stoofwcg,
en 550
2 R V Maat)
Ier Dh'ksland,
Sectie C no.
R. V Maat),
nakend kavel
ctie D, no. SO
TA te 's Gra-
ERMANS te
r
VOORDE
ZONDAG
JEZUS' HEENGAAN ONS BELANG
„Doch Ik zeg u de waarheid,
het is u nut, dat Ik wegga, want
indien Ik niet wegga, zoo zal de
Trooster tot u niet komen, maar
indien Ik heenga, zoo zal Ik Hem
tot u zenden".
Joh. 16 7.
Wat kan men 't met de beste bedoe
lingen toch glad mis hebben! En dat kan
den beste overkomen! Daarom is be
scheidenheid zulk een sierlijke deugd.
Dat wil daarom niet zeggen, dat we niet
steeds hebben te staan naar een gevestig
de overtuiging, naar stoere beslistheid,
naar vastheid van beginsel. Dat weten
we wel beter. Daar gaat een weldadige
werking, een vormende invloed uit van
een ieder, die weet wat hij wil en daar
naar ook handelt; die, als de ploeger
rechte voren trekt, wiens leven staat in
h t teeken van de rechte lijn en niet van
de zig-zag-lijn. Maar dat doet toch aan
het feit niet af, dat 't ook .wezen kan,
dat men met goede bedoelingen toch, om
zoo te zeggen, uit een verkeerd vaatje
tapt. Zóó was 't ook bij de discipelen. Ze
leefden n.l. in de gedachte, dat hun niet
erger kon overkomen dan het heengaan
van den Heere Jezus. En we verstaan
dat wel. En de Heere Jezus verstond dat
ook wel. Want niemand wist beter, wat
men aan Hem had, dan Hijzelf. Daarom
wist ook niemand beter, wat Zijn verlies.
Zijn heengaan beteekende, dan Jezus
Zelf. Maar Hij wist ook, wie er voor
Hem in de plaats zou komen, nl. de Troos
ter, de Heilige geest, die de groote Toe
passer is van de zaligheid, door Hem van
de Zijnen verworven. En dat is het nu,
wat die discipelen nog niet wisten, ten
minste nog niet recht wisten. Ze bleven
te veel staan bij het feit van de lichame
lijke tegenwoordigheid van hunnen Hei
land en Meester. En zeker, dat hield ook
ontzaglijk veel in: Jezus bij hen en Jezus
met hen, Jezus, Die 't altijd zoo goed met
hen meende; Die hen kende en verdroeg
Die spreken kon als niemand anders en
daden doen, die hun hoogst gespannen
verwachting nog overtroffen. O neen, ze
moesten er niet aan denken, dat zij als
wegzen zouden achterblijven, geheel aan
henzelf overgelaten en dat temidden van
een vijandige wereld, die haar haat en af.
keer en dat zelfs onder den mom van den
waren godsdienst onverholen en gevoelig
blijken liet.
Neen, de dag van de Hemelvaart is
geen blijde dag, geen feestdag op zichzelf
genomen, maar alleen en dan ten volle,
bestraald met het koesterend licht van den
Pinksterdag, Wat is de Hemelvaart zon
der de komst van den Heiligen geest, den
Trooster, gelijk Hij hier in ons tekstwoord
wordt genoemd?
Daarom 's Heilands nadrukkelijk spre
ken: „Doch Ik zeg u de waarheid", met
welke uitdrukking de Heere wil te ken
nen geven: Brengt nu eens alle binnen
praters tot zwijgen, schenkt Hij alleen
Uw vertrouwen, gelooft Mij op Mijn
woord: „Het is u nut, dat Ik wegga; want
indien Ik niet wegga, zoo zal de Trooster
tot u niet komen, maar indien Ik heenga,
zoo zal Ik Hem tot u zenden.
En ja, onoverkomelijk zou het verlies
geweest zijn, als de Heere Jezus weer te
ruggekeerd was tot den hemel en Hij had
't daarbij, gelaten. Maar zóó is 't niet,
Gode zij geprezen, niet. Van uit den he
mel, waar Hij met de hoogste macht is be
kleed, gaat Hij nu het groote werk, dat
Hij op aarde gewrocht heeft, toepasselijk
maken tot heil der wereld, tot troost van
de Zijnen, tot instandhouding van zijn
kerk, door te zenden den Heiligen Geest.
En het is die Geest, Die de Apostelen be
kwamen zal tot hun bizondere roeping om
Jezus' daden en woorden onfeilbaar te
boek te stellen in die Heilige Schriften,
die ons wijs kunnen maken tot zaligheid,
waardoor wij ons verheugen mogen in
het bezit van Gods bijzondere openbaring,
ons in Zijn Woord gegeven. Die Geest,
Die woning makend in Zijn gemeente en
in het hart van eiken geloovige ons ge
geven is, opdat Hij ons door een waar
geloof Christus en al Zijne weldaden
deelachtig make, ons trooste en bij ons
eeuwiglijk blijven.
„Het is u nut, dat Ik henenga", zóó
spreekt Jezus. Hij wil zeggen: meer dan
ge verliest krijgt ge terug, in Hem, Dien
Ik u zenden zal, den Trooster. Voor
Trooster staat in den oorspronkelijken
tekst, in het Grieksch, een woord, dat be-
teekent iemand, die u helpt en bekrach
tigd tot alle werk, die u troost en bijstaat.
Zeker, dat deed Jezus ook en altijd, maar,
als we nu daarbij in aanmerking nemen,
dat de Heilige Geest, niet slechts, gelijk
Jezus, bij hen zou wezen, maar in hen zou
wonen, dan viel hierdoor geen verlies,
maar winst te boeken, den discipelen tot
nut, ja in het belang van al de Zijnen.
Deze Geest is in geen enkel opzicht min
der dan Jezus, want Hij is zelf God
eigen Geest des Vaders en des Zoons.
„Wij zien dan ook, dat de Apostelen bij
de verwisseling van Trooster alles win
nen; zij doen de werken van Christus, ja,
meerdere werken nog dan Hij; zij vervul
len de wereld met goddelijke wonderen,
en dringen met hun licht in de duisternis
des heidendoms door. Aan de komst van
den Trooster heeft de kerk te danken,
dat zij er is". Tot die kerk te behooren
welke Christus heeft gekocht met het
goud van Zijn bloed en het zilver van
Zijn tranen, en daarvan een lidmaat te
zijn, hebben we te danken, louter en alleen
aan dien Geest. Hij woont iiwons en heeft
daar, in ons diepste binnenste. Zijn woon
stede; doet vandaar uit, als ware 't van
onszelf, Zijn zielzaligend, Godeverheer-
lijkend werk, waardoor wij ons één weten
met Christus, ook al is 't, dat Hij in den
hemel is en wij op aarde zijn; doet ons
den goeden strijd strijden in de weten
schap, dat gelijk Jezus overwonnen heeft,
wij ook overwinnen zullen en eenmaal zul
len komen, waar Hij is. Ja, het is die
Geest in ons. die met onzen Geest getuigt,
dat wij kinderen Gods zijn en dat wij de
zaligheid beërven zullen; die Geest, die
ons vernieuwt en ons heiligt, waardoor wij
ons rijk en gelukkig gevoelen, ook al zou
den we niet 't minste aardsche goed het
onze mogen noemen. Gelukkige bezitters
van dezen Geest, den heiligen Geest Gods!
De Hemelvaart van den Heere Jezus
Christus is daarom zoo rijk aan vertroos
ting, omdat zij bestraald wordt door het
helderschijnend licht van den Pinksterdag.
Geen verlies dus, maar winst, die uitgroeit
tot eeuwige winst. Hebt gij dien Geest?
En behoort Gij tot die gelukkigen?
Meer rechtstreeks dan dc [politieke be
sprekingen, die tusschen don Duitschen
minister Von Neurath en Ciano te Rome
gehouden zijn, of de uitlatingen van den
Britschon minister Eden, in het Engelsche
Lagerhuis, die toch ieder van hun kant 't
vraagstuk van de ontwikkeling van den
Spaanschen burgeroorlog raken, en daar
mee wellicht tevens liet lot van Europa, is
de publieke opinie bewogen door een ramp,
die in het verre Amerika heeft plaats ge
grepen. Het trotsche Duitsche luchtschip,
dat den naam .Hindenburg" voerde, is daar
te Lakehurst, nabij New-York, letterlijk in
het gezicht van de haven, vergaan. De zep
pelin had 'reeds een zware reis achter de
rug. Slecht weer had het schip flinke ver
traging bezorgd en toen liet over de metro
pool hoen vloog, had het een betrekkelijk
slechts geringe hoogte. Uit de vensters der
wolkenkrabbers wuifde men de passagiers,
die zich voor de ramen der kajuit hadden
opgesteld, vroolijk toe. Men zag hen van
zoo dichtbij, dat men zelfs elkanders ge
zichten kon onderscheiden. Kort daarop cir
kelde men boven het landingsterrein, ge
reed om te landen. Ruim vijftig soldaten
stonden gereed de landingskabels aan to
vatten zoodra deze binnen hun bereid zou
den zijn. Doch kapitein Max Pruss talmde;
nog; er waren ernstige atmosferische sto
ringen, die dc manoeuvres bemoeilijkten.
Eindelijk was het groote moment daar! Dn
luchtreus zakte tot op honderd meter hoog
te; de militairen grepen reeds vast; het
schip helde wat met de neus naar beneden,
en toen, eensklaps hoorde men het geweld
van een ontploffing; rook en vlammen bra
ken zich overhaast baan! Binnen enkele
minuten was toen het lot van dit meester-
!s weer rustig en
Uw zenuwen worden
gekalmeerd en gesterkt door het gebruik vnn
Glazen Buisje 75 ct Bij Apoth. en Drogisten
stuk van Duitsche techniek onherroepelijk
beslist. Terwijl de landingsmanschappen
ijlings uiteenstoven, om een veilig heen
komen te zoeken, daverde het machtige ge
vaarte reeds tegen den bodem, krom ge
trokken door het geweld van een loeienden
hraijd. Omstreeks honderd personen bevon
den zich in het schip, passagiers en be
manning. Ruim dertig hunner hebben het
leven bij deze ramp gelaten wat voor de
Duitsche luchtvaart een ontzettende slag
beteekent. De beide commandanten, de ka
piteins Lehmann en Pruss, hebben door een
koenen sprong uit de commandohut zich
uog tijdig kunnen bergen. Hun verwondin
gen zijn echter van zoo ernstigen aard dat
men zich over de mogelijkheid van hun
herstel bezorgd maakt.
De viering van den len Mei .heeft over
het algemeen een rustig verloop gehad. In
Moskou legdo Worosjilof, nadat het roode
leger voor de sovjet-autoriteiten parade had
gemaakt, namens zijn mannen de belofte
van trouw aan Stalin af, waarschijnlijk
met het doel, een einde te maken aan de
geruchten, dat er in Russische legerkringen
ernstig verzet tegen het huidige regiem
zou broeden. In Parijs hadden dit keer
geen ongeregeldheden plaats, hetgeen wel
voornamelijk te danken is aan het feit, dat
in dit land thans een volksfrontregeering
het bewind voert, zoodat de roode massa
kwalijk aanleiding tot scherpe eischen en
woelingen kon vinden. In Warschau echter
vielen eenigc slachtoffers, toen door onbe
kenden op de demonstranten schoten wer
den gelost. Deze onbekenden bleken later
te behooren tot een zeer radicale nationa
listische organisatie, een symptoom ervan
hoe ook in Polen de verhoudingen steeds
slechter worden. Moordaanslagen vormen
in den politieken strijd steeds een armzalig
argument en het is wol bijzonder te be
treuren, dat een klein kind daarbij een dei'
slachtoffers moest worden.
Ook Duitschland heeft zijin feest van den
arbeid gevierd, en het heeft dit gedaan
door de gebruikelijke massa-regie weer
eens toe te passen. De vlaggerjparade, toon
de Fiihrer in den Lustgarten te Berlijn
verscheen, moet inderdaad indrukwekkend
zijn geweest. Hitiers rede bracht overigens
dit nieuws, dat hij zich voor het eerst in
't pu lillek o pon lijk over den liuidigen kerk
strijd uitliet. Hij zinspeelde erop, dat than3
ruim duizend leden van Roomsche reli
gieusc orden gevangen zitten, beschuldigd
van allerlei misdrijven, doch in het bijzon
der van overtredingen van het zevende ge
bod, waaraan aan hen voor hun opvoeding
toevertrouwde kinderen te lijden zouden
hebben gehad. Van dit soort processen
maakt men thans in het derde rijk op een
onsmakelijke manier ophef, met de duide
lijke bedoeling het prestige der Roomsche
kerk via het wangedrag van deze klooster
lingen te schaden. Hitier heeft het dan ook
in zijn rede onomwonden gezegd, dat een
kerk, die aan zulke dingen mede schuldig
staat, niet moet meenen voor recht en mo
raai op dc bres te kunnen treden. Blijk
baar zit de bedoeling voor, het Vaticaan te
imponeeren, ten einde zijn verzet te breken
tegen de invoering der zg. gemeenschaps-
cholen, waar roomsche en protestantschs
kinderen gezamenlijk onderwijs zuilen ont
vangen, zij het dan ook met gescheiden,
doch verplicht gesteld godsdienst-onderwijs
In Spanje behoudt generaal Mola de
voordeelige positie, welke hij door het
jongste rechtsche offensief in de Baskische
provincies heeft gewonnen. Zijn opmarsch
schijnt daar thans vrijwel tot staan te zijn
gekomen. Blijkbaar doet zich de behoefte
evoelon, de troepen eenigszins op hun
verhaal te laten komen; bovendien moeten
de verbindingen met het achterland wor
den gereorganiseerd,, teneinde de ravitail-
leering te beveiligen. Tntusschen varen uit
de Baskische havens de Britsche en Fran-
sche koopvaardij-schejien heen met heele
ladingen vrouwen en kinderen, die bij dc
herhaalde beschietingen van Bilbao meer
en meer in .het gedrang geraakten. Franco
heeft deze ontruiming niet willen toestaan,
blijkbaar vreest hij, dat op deze wijze hem
ook vijanden zullen ontsnappen. Doch
Engeland heeft ditmaal den voet strak ge
houden, om althans dit weerlooze, hulpe
looze deel der bevolking voor verder leed
te behoeden. Het verschrikkelijk lot, dat
Guernica heeft getroffen deze stad werd
immers vrijwel met den grond gelijk ge
maakt heeft dc gewetens der neutralen
wakker geschud.
Wat Madrid betreft, deze sfad onder-
vindt nog steeds den dagelijksehen overlast
van zware bombardementen, zonder dat
daardoor de krijgskansen noemenswaardig
schijnen te worden beïnvloed. Ook op de
overige Saansche fronten toont dc strijd
weinig verandering van aspect. Wel is het
klooster van de „Heilige Maagd", dat in de
omgeving van Andujar is gelegen, en dat
sedert ruim negen maanden door de roo-
den belegerd werd, thans uit de handen
der nationalisten in die der volksfronters
overgegaan, doch dit krijgsfeit heeft eerder
gevoelsbctcekenis, dan dat daardoor stra
tegisch veel bereikt zou zijn. Twaalf hon
derd personen, voor een aanzienlijk deel
noncombattanten, hebben in deze geïmpro
viseerde sterkte hardnekkig een beleg door
staan, hetwelk aan de heroische dagen van
het Alcazar van Toledo herinnert. Honger
en uitputting hebben tenslotte het einde
verhaast. Men zegt, dat de gevangenen door
den overwinnaar zijn gcsjiaard, maar
dat zij later voor een krijgsraad zullen
terecht staan. Wij zullen het beste voor hen
hopen
Meer opzien dan de krijgsverrichtingen
zelf, heeft de opstand gebaard, welke
achter het front, in het gebied van Cata-
lonië, en met name in Barcelona, heeft ge
woed. In deze prachtige havenstad is de
partij der anarchisten, waarmede het volks
front geducht rekening heeft te houden, de
steeds roerige factor. Deze heeren zijn wars
van alle overheidsgezag en trekken in der.
strijd, vrijwel ieder op eigen houtje, in
kolonnes, die hoogstens bij onderlinge af
spraak cenig gezag dulden. Op hun reke
ning moeten worden geboekt de ontzaglijk
talrijke politieke moorden, die in het bij
zonder in het begin van den burgerkrijg
menige afgelegen plek met bloed hebben
doordrenkt. Valencia gevoelde meer en
meer de noodzaak, eenheid in dezen chaos
te brengen, speciaal eenheid van opperbevel
en derhalve werd op aandrang uit deze
geïmproviseerde hoofdstad in Catalonië
een berocpsgeneraal tot algemeen bevel
hebber benoemd. Barcelona was toen spoe
dig het tooneel van herige straatgevechten
waarbij zeer veel slachtoffers vielen. De
volksfrontregeering heeft oorlogsschepen en
troepen moeten zenden, om aan deze woes
te revolte het hoofd te bieden. Men zegt,
dat er thans een begin van orde aan het
ontsluan is, al smeult nog overal liet verzet
Dergelijke oneenigheden aan volksfront
zijde moeien natuurlijk de Burgos-regeeri.bg
ten goede komen. Het is de vraag slechts,
of zij over voldoende kracht beschikt, om
deze kansen uit te buiten.
In Londen is thans de officieele scheiding
uitgesproken over hel huwelijk van mevr,
Simpson. De dame in kwestie en de voor
malige koning van Engeland, die onder
zijn nieuwen naam van hertog vara Wind
sor sinds geruimen tijd in Oostenrijk ver
toefde, .hebben van dit nieuws telefonisch
kennis gekregen, en Edward is daarop on
middellijk op reis gegaan naar de Fransehe
provincie Touraine, waar zijn aanstaande
vrouw als gast hij een familie op het kas
teel Caradé vertoeft. De sensatiepers hoeft
zich opnieuw dankbaar van het geval
meester gemaakt en bemoeit zich thans
druk met de vraag, wanneer Edwards op
zienbarend huwelijk officieel zal worden
voltrokken. Naar verluidt, zal men zoolang
wachten, tot de kroningsplechtighedon te
Iranden goed cn wel achter don rug zijn.
Een merkwaardige passage uit F.ngelands
moderne geschiedenis zal dan daarmee zijn
afgesloten. De nieuwe koning George kan
vervolgens beginnen, het geschokte aanzien
der Britsche kroon le herstellen
Zie roor Binvenlandsch Weekoverzicht
volgende bladzijde.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Wezep, J. R. Cuperus te
's-Grevelduin-Capelle. Te Hellendoorn,
H. B. Spijkerboer te Woudsend. Te
Nieuw-Beijerland, D. van Luttervelt te
Schalkwijk. Te Hellevoetsluis (toez.), S.
P. de Roos, cand. en hulppred. te Drie
bergen.
Bedankt: Voor Kamerik, T. H. Oosten-
brug te Gouderak.
Bedankt: Voor Kerkwijk-Bruchem, J.
Lekkerkerker te Oldebroek.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Zaandam (3e pred. plaats),
Dr P. G. Kunst te Deventer en Dr H. N.
Ridderbos te Eefde-Gorssel.
Tweetal: Te Zevenbergen-Roosendaal,
cand. G. R. Visser, hulppred. te Roosendaal
en cand. J. S. v. d. Weg te Dubbeldam.
GEREF. GEM.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Bruinisse, J. Vreugdenhil
te Kampen.
Bedankt: Voor Rijssen, J. Vreugdenhil
te Kampen.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Zwaagwesteinde, W.
Heerma te Aalsmeer.
VRIJE GEREF. GEM.
Bedankt: Voor Zwijndrecht, L. de
Voogd te Puttershoek.
HERST. EV. LUTH. KERK
Aangenomen: Naar Gorinchem, Ds J.
E. B. Blase te Bussum.
TOEGELATEN TOT DEN H. DIENST
Het Provinciaal Kerkbestuur van Utrecht
heeft tot de Evangelie-bediening in de Ned.
F"rv. Kerk toegelaten den heer M.
F o e k e n te Haarlem.
tVAN ONZE OVER GROOTMOEDERS
III I
Tot het ztcivende jaar meestal bleven 'de
ikindcren, zoowel de jonglens als de meisjes,
aa nde zorg der moeder toevertrouwd, en
Sn de opvoeding is dan nog geien verschil
op te merken. In de middeleeuwen bleven
eij zoolang in de vrouwenvertrekken. Zien
wij kinderen uit die tijd en ook uit de vol
gende eeuwen afgebeeld, dan is het dik
wijls op het eerste gezioht moeilijk jonglens
en mesijes te onderscheiden,- daar ook jon
gens op veel latere leeftijd lange rokken
dragen, een versoliijnsel trouwens, dat tot
voor kort raog in verschillende streken voor
kwam.
Waarmee hebben in vroeger tijd de meis
jes zich vermaakt? Pojjpen hadden zij ze
ker. Bij kinderen van een oudere periode
mogien we toch wel verschillende trekjes
veronderstellen, die het moderne kind ook
faennwrikien.
De fantasie zal zeker niet minder ont
wikkeld geweest zijn; de geest om na te
apen, wat zij vader en moeder zagten doen,
evenmin.
Ook onder Karei den Groote zullen de
jongens gegrepen hebben naar hoorn en
vvajientuiig, in de meisjes openbaarde zidh
al heel vroeg het moedertje en het huis
houdstertje. Waren de poppen, die de kin
dertjes dezer kleine moedertjes moesten
vooretellen, ook nóg zoo smakeloos en pri
mitief gwnaaikt, die moedertjes kondien zich
geien aardiger en liever kroost denken en
zij vertroetelden de houten, stijve vormen
of de eigengemaakte poppen van lappen en
ander materiaal, zooals zij moedfer kleinere
broertjes en zusjes hadidlen zien liefkoozen.
En het topunt zal wel altijd geweest zijn,
als de poppen aao- en uitgekleed konden
[worden!
Bij Cats en Luyken vinden we bij gedich
ten op het kinderspel, afbeeldingen van
meisjes in haar gewone spelen, maar nog
veel beter toovert ons Vondel een sjjelend
fklein meisje voor oogen in zijn „Uitvaart
aan mijn dochteirken".
De dood ontziet ook de jeugd niet en kiest
hij voorkeur de liefste kinderen als zijn
offers uit, zoo klaagt de beroofde vader:
gij zag er een, dat wuft en oniestuurd
De vreugd was van de buurt,
4 vlug te voet, in't slingertouwtje sprong
- Df „zoet Fiang" zone.
Era huppelde in het reitje
Om 't lieve loddereitje,
Of dreef, gevolgd door eenen wakk'ren
troep
Dien rinkelenden hoep
De straten door, of schaterde op een scihop;
Of speelde met de pop
Het voorpsel van dc dageen,
Die d' eerste vreud verjagen;
Of onderhiel, met bikkel en bonket
De kinderlijke wet
En rolde en greep, op 't springend:
elpenbeen,
De beentjes van den stieien,
En had dat zoete leven
Om geld noch goed gegeven."
Het „zoet Fiane" uit dit gedichtje wekt
bij ons geen herinneringen meer op en
,,'t lieve loddereitje" moeten we onver
klaard laten, maar zien we de kleine
Saartje niet voor ons, zooals ze ellen hoepel
door Amsterdams straten drijft en hooren
we het vroolij'ke kind niet lachien, terwijl ze
met tintelende oogen geniet van het zwe
ven in de lucht?
Touwtje springen schijnt ook al eiinds
eeuwen een vermaak der meisjes geweest
te zijn, doch het monopolie van het spring
touw haddien ze toen nog niet veroverd, zoo
als de plaatjes bij Cats en L/uykien getuigen,
waar we jongiens in, de bocht ziien springen.
Bikkellende meisjes zijn op menig oud
prentje afgebeeld. De steenpn stoepen schij
nen zich wel altijd het best voor dit spel
geleend te hebben, doch ook het ruim der
Kerk niet haar zerken en staenen trappen
bood een prachtige gelegenheid om te bik
kelen. De pop en het popjuengoed bekleed
den echter de eerste plaats onder het
meisjes-6peelgoeid. Cats zong:
„'k Era weet niet, dat er iemand leeft,
Die niet sijra kintsche poppen heeft.
Het meysqe speelt met poppengoet.
Het kneahtje toont, een hoger moet,
Het meysqe" doet de wiege gaen,
Het knechtje laet de tromimel slacn,
Het meysqe speelt met kleyn beslach,
Dat tot de keuken dienien mach."
Huishoudentje speden toclh met voorwer-
]>en, die in het klein zaken van huishoude
lijk gebruik nabootsten, welk kinderspeel-
ocd vroeger poppengoed gaheeten werd,
was eveneens een geliefkoosd sppl. Marga-
retha Godewyck, een zeer begaafde jonge
dame te Dordrecht ira de 17e eeuw, die er
verschillende verzamelingen op nahield,
maakte qcn gedicht op, haar poppenkast
met koraalwerk, waarin te bewonderen wa
ren „oen baeckermat, een wiegih, een korf,
een stoof, een mandt, een kieerbeii opge
pronkt, een bedsté, ledikant".... enz.
Ook bezong zij haar tuinen van zijde
met allerlei ooft en bloemen prijkende.
Er zijn zelfs poppenhuizen bewaard, ge
heel ingericht als woonhuizen uit vroeger
tijd. Zelfs vond men daarin „zwart behan
gen doodenikamers met linnen of zilveren
doodkistjes, waarin wassen lijkjes lagen."
In 1802 kwam te A'dam een werkje uit,
waarin lui in ons land gebruikelijke kinder
spelen werden gmnoamd. Jammer is hel,
dat het meerendeel der namen ons niets
zegt.
Behalve aan de reeds genoemde zullen
waarsahijnlijk ook aan: „Ka, Ka, volg me
na", ,,'t vrouwtje", „Schoon Baly", „Jan
sprint hooger dan Trijm", „even uit, even
in", wel meisjes hebben deelgenomen.
Zéker is dit wel van: 't pand rooven,
blindpot, (blindeman), 't hinkelen en schui-
levink. Ballen was eveneens vanouds een
bij alle kinderen geliefd spel. Ook „Anneke,
Tanmeke tooverhaks" moet een zeer oud
meisjesspel geweest zijn, terwijl kleine kin
deren al eeuwenlang vermaak schijnen ge
had te hebben in het loojxen met molentjes,
en het zeepbellen blazen menige moeder
een rustig uurtje bezorgd heeft. In ieder
geval had de jeugd gelegenheid genoeg tot
vermaak en lichaamsbeweging, want de
straat en het vrije veld waren de gewone
speelplaatsen.
Enkele oude volksspelen waren in de
Middeleeuwen eveneens afgedaald tot kin
derspelen.
Het met den rommelpot loopen op vasten
avond was getheel een pretje geworden voor
de jeugd der lagere volksklasse. Hadden de
kinderen op St. Maarbensavond vroeger een
papieren zak aa® een stok, met een bran
dende kaars daarin, de latere tijd heeft
deze attributen veranderd in een Ghinec-
sche lampion met kaars, maar nog altijd
worden de oude liedjes daarbij gezongen, ai
varieciren die ook naar gelang van de
plaatsen, waar deze omgang oorspronkelijk
werd gehouden ter verkrijging van turf en
hout voor de St. Maartensvuren, terwijl
kastanjes, noten, appelen en mispels echter
ook in danik werden aanvaard en hun weg
vonden naar de magen der kleine bede
laars. Driekoningenavond was niet het
minst voor de kinderen een feest geworden
Was liet vóór de IJervorming de gewoonte
geweest, dat met wijwater besprenkelde
kaarsjes met drie armen en daarom (drie)
koningskaarsjes genoemd, in den grond ge
zet werden en kinderen er zingende over
heen sprongen, ook na dien tijd bleef dit
gebruik nog lang bestaan; de kaarsjes be
hielden niettegenstaande allerlei verbods
bepalingen hum ouden vorm, maar werden
niet meer gewijd.
Over dergelijke algeimeene kinderfeesten
en inzonderheid het St. Nicolaasfeest in
vroeger dogen, een volgende maal meer.
Beste Nichtjes en Neefjes,
Uit jullie briefjes merkte ik, dat je alle
maal in lente-stamming bent gekomen door
de mooie dagen, die we gehad hebben. Nu
ik niet minder, hoor! Fijn, zulk zacht
weer! Wat zullen we wver genieten, als de
heerlijke zomer komt!
De stemming werd bovendien raog aan
merkelijk blijder door de goede berichten,
die ik van de meesten ontving betreffende
rapport en verhooging. Wat een mooie cij
fers zijn er uitgedeeld aan verschillende
van m'in nichtjes en neefjes!
'kZou haast een beetje trotsch op jullie
wordkrai
Wat jullie inzendingen betreft: er was
weer heel wat goed werk.
De oplossing*® zijn:
1. tiien, Stiens
2. de lucht om ons heen
3. Zwartsluis
4. Zoowel armien als rijken kunnen „acht
geven", d.w.z. oplettend zijn
5. Ararat
6. De postbode.
Volgens mijn lijstje en gezien de kwali
teit van het laat6t ingezonden werk, komt
de prijs ditmaal toe aan Kommy le Comte
tie Soimmelsdijk; een eervolle vermelding
aan A. v. d. Doel.
Welgefeliciteerd hoor!
Nu de nieuwe raadsels.
1. Welk spreekwoord kun je uit dit
potjeslatijn malaen: Iwe deigosp pleht,
til lep bel bud.
2. Bitter ben ik zonder b
Maar welriekend met aen b
Wie noemt mij nu deze twee?
3. Wat was morgen en wat zal gisteren
zijn?
4. Mijn geheel is een prachtige bloem,
die in. 't wild groeit
1 2 3 4 doet pijn
5 6 7 8 is een welriekende bloem.
5. Wat wordt grooter, als men er iets af
neemt, en kléiner, als men er iets bij
doet?
6. Zonder kop ben ik een viscb.
Zonder kop of staart ben ik een getal.
Met kop en staart ben ik een stad in
Zuid-Holland.
7. Staik voor u, dan eet ge mij
Staat gij voor mij,
'k Verooordeel u, of 6preek u vrij.
8. Wie zijn 's avonds het eerst in bed?
9. Plaats, waar nu een streepje staat, een
woord, dat met de beide andere, waar
het dan tu&sohen staat, een goed ge
heel vormt
Kaars sterkte
Vader streek
Trap stoel
Bloem jaar
Sigaren brug
Tafel kamer
Bijbel boekje.
10. BijbcJsch raadsel:
Noeim uit den Bijbel de namien van
twee herdersvorsten, die met dezelfde
lettere geschreven worden.
Kijk een extra groot aantal ditmaal.
Ja maar je krijgt er ook extra lang d
tijd voor. Nl. niet 10, maar 17 dagen.
De inzendingen worden dus verwacht
uiterlijk Dinsdagmorgen 25 Mei a.s.
Denk daar goed om, a.u.b.ü!
Deze verlenging houdt verband met do
Pin'ksterweeik, waarin ik geen briefjes kan
beantwoorden.
Wie echter al eerder tijd heeft, zendt zijn
wwk maar vast, oji 't bureau van de krant
worden jullie briefjes zorgzaam bewaard.
Dus je kunt inzenden wanneer je wilt, mits
je rekening houdt met de uiterste termijn:
25 Mei.
Denk er om: allien present, en goed werk.
Er worden ditmaal twee prijzen uit
gereikt.
Wie wil de winnaar zijn???
Nieuwe deel'nieimers(neemstei's): als van
ouds h a r t e 1 ii k welkom.
Nu nog de briefjes:
Theo v. d. Doel te Middelharnis. Fijn, dat
de prijs zoo naar je zin was. Wat een
prachtig rapport! Gefeliciteerd hoor! Veel
plezier in de zesde klas. Daaaag!
Jan v. Seters Wzn. te Stellendam. Ja, hier
hebben we ook mooi weer gehad. Fijn^ dat
jij ook over bent! En dan bovendien nog
«en goed rapport. Ga zoo maar voort. Beter
schap voor alle zieken hoor! En tot over
drie weken. Dag Jan!
Jacob v. Seters Wzn. te Stellendam. Heer
lijk, dat Moeder goed vooruit blijft gaau.
Ze moet het anders wel erg druk gehad
hebben met al die zieken! Gelukkig, dat 't
ergste weer voorbij is. Van harte geluk ge
wenscht met je verhoogirag. 't Beste hoori
Dag Jacob!
Ida Jongsma to Stellendam. Wat jammer,
dat je juist ziek was. 'k Kan me begrijpen,
daf het een erge teleurstelling beteekende.
Enfin, 't is nu wee? voorbij. Je bent nu
denk ik al heetemaal gewend aan je nii-u-
we leventje, niet? En je vindt het denk ik
maar wat prettig! Is Moeder nu weer good
in orde? Groeten aan alten. Dag hoor!
Hans W. te Stad aan 't Haringvliet. Jam
mer hè, dat jullie juffrouw weg gaat. Weet
je al. wie er nu komt? De nieuwe meester
is er natuurlijk al. Maar daar merkt Jan
meer van dan jij. Wil je de groeten doon
aan Trijntje, Kees en Adri? En over drie
weken reken ik weer op jullie, hoor! Daagt
Jacob W. te Stad. Fijn, dat je over bent.
Gelukkig, dat Moedor weer ojïknapt. Maar
ze moet zeker wel erg voorzichtig zijn? Doe
met Pinksteren de groeten maar aan Bram,
hoor. En geniet maar volop van de gezel
lige dagen. Dag Jacob!
Jan W. te Stad. Prettig, dat 't weer ia
orde la met Arie. 'k Bon eig benieuwd, ol
je verhoogd bent. Niet vergeten dat te
schrijven, hoor! Wat leuk. dia konijnth -I
Zusje vond het zeker erg fijn om zoo met
Nellie uit te gaan. 'k Feliciteer lullie alle
maal al vast van harte met Keesje s vei
jaardag. Aan allen de groeten hoor! Daaag:
Aat v. d. Doel te S'dijk. Jij hebt Uns wei
genoten van de feestelijke gelegenheden!
Ben je zelf geen lid van de Oranje-Garde?
Of ben je nog te jong? Nu, als ie lid kim
zijn, zou jc 't denk ik wel wezen, 'k Hoef
je dus waarschijnlijk niet aan te sporen.
Fijn, dat de schoonmaak klaar is. Wanneer
'tziulk erg fijn weer wordt, is 't niet? pret
tig om nog zoo hard te moeten werken, hé
't Is juist gezellig, als je 't er dan eens lek
ker van nemen kunt. Geniet er maai; vin
■hoor! Dag!
Marie le Comte te S'dij'k. Nou, ik vind
ook een mooi rapport hoor! Jammer alleen
van die paar zwakke plekjes. Want dat
zijn toch voor oen Ulo-school wel heel voor
name vakken! Enfin, je kunt 't nog genoeg
ophalen. Doe je best maar. De resl is ge
lukkig heel goed. 't Beste hoor! 'k Vind het
leuk, dat je zoo uitvoerig schreef. Nu maar
weer tot over drie weken hè? Dag Marie!
Kommy le C. te S'dijk. Gefeliciteerd met
je prijs hoor! 't Was ook oen heele tijd ge
leden, hè? Behalve dan die belooniing voor
't aanbrengen van een nieuwe deelneem
ster. Maar dat gaat natuurlijk buiten de ge
wone prijzen om. Wat zijn jouw broers en
zusters allemaal knap. Fijn, hoor! Veel pto-
zier in jo nieuwe werkkring, Kommy. k
Hoop, dat je 't goed naar je zin zult heb-
hen. Groeten aan alten. Daaac.
Hiermee neem ik voor drie weken af
scheid van jullie. Allen present op de juiste
datum, hè? 'k Wensch je allemaal prettige
Pinksterdagen en een gezellige vacantie.
Daaaaaag!
.TANTE TINE
