MAAS- EN SCHELDEBODE
WOENSDAG 7 APRIL 1937
DE LANDBOUWCRISISSTEUN
ONTSLAG VAN
BURGEMEESTER PONT
DE „KIPPENPOT" BLIJFT
VOORTBESTAAN
DOODELIJK ONGELUK
BIJ VOORBURG
GEMEENTEFINANCIEN
IN DE DEPRESSIE-PERIODE
DE INTERNATIONALE
SUIKERCONFERENTIE
BOND VAN CHR. LEESZALEN
Binnenland
Bezwaren van de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid
en Handel
Bet hoofdbestuur van de Nederlandsche
Maatschappij van Nijverheid en Handel
iheeft een schrijven aan den Minister
raad gezonden met betrekking op het tot
dusver toegepaste systeem van landbouw-
crisissteun en de financiering van den steun
via het landbouwcrisisfonds, welk stelsel
ook in het nieuwe ordeningsplan in feite
vrijwel onveranderd gehandhaafd blijft.
Het hoofdbestuur meent met betrekking
tot de positie van het landbouwcrisisfonds,
dat de uitgaven van het fonds ten behoeve
van steun aan dc onderdeden van land- en
tuinbouw in hoofdzaak slechts gedekt kun
nen worden uit de overschotten, welke de
monopolicheffinp op granen, de steunrege
ling voor den inheemchen tarwebouw en
de heffing op suiker opleveren.
Nu oe buitenlandsche tarwe prijs den
richtprijs voor den binnenlandsche tarwe-
verbouwer benadert en met de monopolie-
heffing de prijs van de ingevoerde tarwe
reeds belangrijk over dien richtprijs heen-
komt wat ook voor andere granen ongeveer
geldt (de toeslagen voor hier te lande ver
bouwde rogge en gerst zijn reeos geheel ver
vallen) kan een langer handhaven, door mid
del van een monopolieheffing, van de graan
prijzen hier te lande op een peil, dat een voor
den binnenlandschen verbouwer redelijk ge
achte belooning overtreft, naar de meening
van het hoofdbestuur geen aanbeveling meer
verdienen.
Mochten de graanprijzen op de wereld
markt nog verder oploopcn, dan zouden de
bezwaren van een kunstmatig verhoogd
prijsniveau zich in nog sterker mate dan
thans doen gelden, en zouden de heffingen
zeker niet gehandhaafd kunnen blijven en
daarmede deze bron van inkomsten voor het
landbouwcrisisfonds moeten vervallen.
Het hoofdbestuur meent dan ook,
dat er alle aanleiding is om thans, nu
een zoo belangrijke opleving op de
wereldmarkt voor akkerbouwproduc
ten is ingetreden, de monopolieheffin-
gen op granen (en veevoeder) dadelijk
te verlagen tot zoodanig peil, als
overeenkomt met de nog bestaande
marge tusschen den binnenlandschen
richtprijs en de prijs op de wereldmarkt
en overigens die heffingen zoo spoedig
mogelijk geheel af te schaffen.
Daarmede dient gepaard te gaan een
wijziging van de steunregeling voor den
tarwebouw in dier voege, dat de hier te
lande verbruikte tarwe en de producten
daarvan, met name het brood, niet. zwaarder
belast worden dan nog strikt noodig is om
den inheemschen tarwe-verbouwer een rede
lijke opbrengst voor zijn product te ver-
EGksrGH
Van de totaio lasten, thans ingevolge mo-
sojxdieheffiing en tarwesteun op het brood
drukkende, welke becijferd kunnen worden
op ruim 2t/i ct per broodje van 8 ons. zou
Idan tenminste 1% cent. per broodje kunnen
vervallen. De afschaffing van den accijns op
het brood zou ook geheel vallen in de lijn
der alg.emeeno regeeringspolitiek om
mede ter voorkoming van ongewenschte
loonstijging de kosten van levensonder
houd zoo laag mogelijk te houden.
Een tijd van stijgende prijzen, als zich nu
voordoet, biedt zoo schrijft het hoofd
bestuur ten slotte bij uitstek de gelegen
heid om tot een ander, meer in de gewijzig
de verhoudingen passend stelsel over te
Men zal er voor moeten waken dat niet
'als tijdelijk bedoelde maatregelen een steeds
meer permanent karakter verkrijgen en
vooral zich ernstig moeten beraden over de
vraag of de overheid ook voortaan wel alle
'agrarische bedrijven een zekere opbrengst
voor hun product kan en mag garandeecen
'en daarmede kunstmatig in het leven hou
den bedrijven die in het kader van gewij
zigd marktverhoudingen den economischen
'grond van hun bestaan waarschijnlijk voor
immer hebben verloren.
Het hoofdbestuur ziet hier hepaald een
gevaar, dat het landbouwcrisisfonds, welks
kosten van bohecr en uitvoering thans voor
•personeel en materieel tezamen al op ruim
f 12 millioen per jaar worden geraamd, een
doel op zichzelf wordt, waaraan de volks
huishouding wordt onderworpen, een gevaar,
dat de nieuw ontworpen regeling nog dreigt
te versterken.
Het acht dan ook het oogenblik gekomen,
óm, nu de bezwaren van de financiering
van den steun, zooals die tot dusver werd
toegepast, steeds sterker naar voren komen
en de doelmatigheid van deze methode van
steun, die permanent dreigt te worden, op
zijn minst betwijfeld moet worden, over te
gaan tot een meer beperkt stelsel van steun
en tevens van hervorming van bepaalde
agrarische bedrijfstakken, wier afzetspositie
naar zich laat aanzien, blijvend anders dan
vroeger zal worden.
GRAANHEFFINGEN
VERLAAGD
Men deelt ons van bevoegde zijde
mede, dat in verband met de stij
ging der wereldmarktprijzen voor
granen met ingang van Maandag
5 April 1937 het invoerprijsver-
schil voor de hieronder genoemde
granen zal ivorden verlaagd met
de daarachter genoemde bedragen.
Tarwe 1.per 100 kg.
Haver 1.— per 100 kg.
Gerst 0.50 per 100 kg.
Rogge - 0.50 per 100 kg.
Maïs 0.50 per 100 kg.
De daarvoor in aanmerking komende ove
rige invoerprijsverschillen en restitutie
bedragen zullen met gelijken datum dien
overeenkomstig worden gewijzigd.
In verband met bovenstaande verlaging
der invoerprijsverschillen voor granen zal
de toeslag op den uitvoer van kip
peneieren met een bedrag van
f 0.10 por 100 stuks worden ver
laagd en van eendeneieren met een
bedrag van f 0.07 per 100 stuks.
De bonificatie op tarwebloem
wordt met ingang van denzelfden
datum gebracht op f 1.60 per-
100 kg.
Met ingang van 4 April
Naar wij vernemen, is bij K. B. van 3
April, met ingang van 4 April, eervol ontslag
verleend aan den burgemeester van Hille-
gom, mr D. F. Pont.
Uj) 31 Maart had de minister van Binnen
landsche Zaken reeds, via den loco-commis
saris der Koningin in Zuid-Holland, den heer
Pont uitgenoodigd om vóór 10 April a.s. zijn
ontslag-aanvrage in te dienen.
Hot ontslag van Mr. Pont als burgemees
ter der gemeente Hillegom is wel met snel
treinvaart gekomen. De heer Pont is er zelf
van geschrokken en is natuurlijk ook ver
ontwaardigd. Hij dacht, dat hij onderga
schikt kon zijn aan den leider der N.S.B. en
tevens vertegenwoordiger van het hoogste
gezag in ons land. Maar daarover denkt de
Regeering anders. Die moet er op kunnen
rekenen, dat de burgemeester voor alles en
tegenover ieder burger of groep buigt voor
het gezag. Zooals minister de Wilde on
langs in de Eerste Kamer zei:
Het kan zich echter voordoen, dat zulk
een functionaris staat voor een collisio
officiorum (tegenstrijdigheid van aan-
vaarde plichten). Zal hij het wettig ge,
zag gehoorzamen, of den leider, of
iemand anders, die geen verantwoorde
lijkheid heeft tegenover de Staten-Genc-
raal? Dan staat het voor mij niet vast,
dat hij bij zulk een collisio officiorum
kiest voor de regeering en tegen dien
man, ik noem nu geen naam. Men ge
voelt vanzelf, dat zoo iemand geen bur
gemeester zijn moet.
Dat het de Regeering hiermee ernst was,
bewijst het ontslag op korte termijn aan
burgemeester Pont. Deze vindt het onbe
hoorlijk, dat hij pas op 2 April van den
waarnemenden Commissaris der Koningin
namens den Minister van Binnenlandsche
Zaken een uitnoodiging kreeg om voor 10
April a.s. zijn ontslag als burgemeester tn
te dienen en dat hij nu Zaterdag 1.1. plotse
ling voor de keuze gesteld werd op staande
voet ontslag te vragen of ongevraagd te
krijgen. Hij kan nu zelfs niet eens „af
scheid" van de raad nemen.
Wij vermoeden zoo, dat de publicatie in
Volk en Vaderland daaraan niet
vreemd zal zijn; nu de heer Pont openlijk
liet verkondigen, dat hij lid en vertrou
wensman der N.S.B. is moest de Regeering
onmiddellijk en even openlijk ingrijpen.
Ware die publicatie verdaagd tot n& 10
April, dan zou er natuurlijk voor die tijd
niets gebeurd zijn. Nu kon zoo is onze
indruk daarop niet gewacht wordeli. Dat
de heer Pont reeds een spoedeischende
raadsvergadering tegen heden had uitge
schreven, wijst er op, dat hij daar een ver
klaring wilde afleggen. Dit achtte de Re.
geering blijkbaar onjuist Vandaar de
haast.
De N.S.B. heeft nu een martelaar. Maar
de Regeering gaat zonder omzien haar weg.
Bezoek van H.M. de Koningin
aan het terrein van de
wereld j amboree
's GRAVENHAGE, 3 April. H.M. de Ko
ningin heeft zioh hedenochtend met klein
gevolg per auto van het Huis ten Bosch
naar het terrein bij Vogelenzang begeven,
waar de wereldjamboree zal worden gehou
den. Daar was aanwezig de gepensioneerd
Gen.-majoor van het Indisch leger Behrends,
plaatsvervangend voorzitter van het bestuur
van de wereldjamboree, die H.M. over het
uitgestrekte terrein heeft rondgeleid en haar
inlichtingen heeft verstrekt, over de plaatsen,
waar de verschillende kampen zullen wor
den ingericht.
De rondwandeling duurde ruim een uur.
DE PAARDENWET.1918
Antwoord op vragen van den beer
Chr, v. d. Heuvel
Van ongerustheid is niets gebleken
zegt de Minister
Op vragen van den heer Van den Heu
vel betreffende de uitvoering van de Paar-
denwet-1918 heeft de Minister van Land
bouw geantwoord:
Van ongerustheid in de kringen van
de hengstenhouders en paardenfokkers met
betrekking tot de wijze, waarop ten aan
zien van hun belangen wordt gehandeld
door de rijkscommissie voor keuring van de
dekhengsten is den minister tot heden niets
gebleken.
Volgens de desbetreffende bepalingen heb
ben de rijkskeuringscommissiën, voor zoo
ver dit kan geschieden, te letten op de af
stamming, overervende eigenschappen, ka
raktereigenschappen en verrichtingen der
voorgebrachte hengsten, terwijl het vee-
artsenijkundig onderzoek, dat aan iedere
goedkeuring moet voorafgaan, bestaat uit
een onderzoek naar den algemeenen ge
zondheidstoestand en het bestaan van mo
gelijke gebreken aan ademhalingswerktui
gen, oogen, geslachtsdeelen, beenen en
hoeven.
In het rapport van den veeartsenijlcundige
of de veeartsenijkundigen aan de commissie
kunnen inderdaad punten voorkomen, die
bij de vrije afweging van goede en minder
goede eigenschappen de balans naar de
eene of andere zijde kunnen doen door
slaan.
Een keuring door een commissie, die al
leen het exterieur (bouw, stand en gangen)
in aanmerking zou nemen en, voor zoover
daartoe mogelijkheid bestaat, niet zou letten
op de overige punten in art. 31 van den
bovengenoemden algemeenen maatregel van
bestuur, zou niet op de voorgeschreven
wijze zijn verricht.
Een juiste uitvoering der Paardenwet i»
zoowel noodig als gewenscht-
Op een juiste en nauwkeurige uitvoering
der Paardenwet heeft ieder belanghebbende
aanspraak, vooral ook daar de waarde der
hengsten door niet-goedkeuring een aanzien
lijke vermindering kan ondergaan.
Zoo spoedig het den minister zou blijken,
dat de keuringen niet overeenkomstig de
bedoeling der wet zonden hebben plaats
gehad, zou- hii zich verplicht gevoelen te
bevorderen, dat zulks zich niet herhaalde.
Minister Deckers beantwoordt
vragen van den heer v. d. Sluis
Voor 1937 6V2 ton steun
voor fokkers uitgetrokken
Op vragen van den heer van der Sluis
betreffende de zgn. kippenpot heeft de Mi
nister van Landbouw geantwoord:
Het is den Minister niet mogelijk de vraag
of de zg. „kippenpot" is samengesteld uit de
heffingen op eieren bij den uitvoer naar
Duitschland en de ingehouden restituties bij
uitvoer, bevestigend te antwoorden.
De heer van der Sluis had voorts ge
vraagd of de minister bereid is een opgave
te verstrekken, waarin van week tot week
de bedragen worden gespecificeerd met ver
melding van de iedere week naar Duitsch
land uitgevoerde eieren, de opgelegde hef
fingen en de ingehouden restituties, een en
ander sedert met de vorming van de „kip
penpot" een begin werd gemaakt. De Minis
ter antwoordt daarop, tot zijn leedwezen is
het den Minister niet mogelijk, de gevraag
de opgave te verstrekken. Hij is echter be
reid ieder lid der Staten-Generaal inzage Ie
geven van do boekhouding der Nederland
sche Centrale voor eieren en pluimvee, voor
zoover deze op deze aangelegenheid betrek
king heeft.
De Minister moge voorts nog opmerken,
dat iorieren Maandag-en Donderdagavond,
per circulaire aan de exporteurs wordt mede
gedeeld, welke heffingen of toeslagen zullen
golden voor de naar Duitschland van Dins
dag tot en met Donderdag, resp. van Vrijdag
tot en met Maandag, uit te voeren eieren.
Deze cijfers worden door de bladen over
genomen, zoodat hij van meening is ten
deze naar de courantenberichten te mogen
verwijzen. Desveriangd is de Minister echter
bereid, afschriften van de bedoelde circu
laires over te leggen.
De beschikkingen, waarhij de restitutie
bedragen worden vastgesteld, worden steeds
in de Nederlandsche Staatscourant gepubli
ceerd. De ingehouden restituties stemmen
van den aanvang der inhouding af met
deze bedragen overeen.
In het tijdvak van November 1933 tot
•Tanuari 1934 zijn de restitutiebedragen vol
ledig uitgekeerd. In dat tijdvak zijn geen
restituties ingehouden.
In 1936 is in totaal aan fokkers en
houders van vermeerderingsbedrijven
uitgekeerd een bedrag van f335.112.86,
voor 1937 is voor deze steunverleening
uitgetrokken een bedrag van f 650.000.
De Minister is van meening, dat deze be
dragen. zij het vertraagd, terugkomen, zoo
dat zij tenslotte toch weder in de „kippen
pot" vloeien, waardoor slechts van tijdelijke
vermindering kan worden gesproken.
De opbrengst der heffingen, welke worden
geheven bij den uitvoer van eieren naar
Duitsohland, alsmede de ingehouden resti
tuties zijn practisch geheel noodig om de
„Unterschiedsbetrage". welke aan Duitsch
land verschuldigd zijn, te betalen. Voor den
invoer van kippeneieren in Duitsehland zijn
„Uebernahmescheine" noodig. Deze worden
slechts afgegeven tegen betaling van een
telkens opnieuw door Duitschland vast te
stellen „Unterschiedsbetrag". Tot voor kort
bedroeg dit bedrag 40 R.M. per 100 kg., het
geen neerkomt op 1.75 cent per ei. sedert 21
Maart 1037 bedraagt het 50 R.M. per 100 kg.
De vereffening der „Unterscheidsbetrage"
geschiedt door extra leveranties van eierefi.
De Minister staat nog steeds op het stand
punt, dat aanwending van de „kippenpot"
tenbate van pluimveehouderij en pluimvee
houders, wenschelijk is.
INSTALLATIE
PRINS BERNHARD
In de Raad van State
Op Donderdag 8 April
Naar wü vernemen, zal op Don
derdag 8 dezer de Raad van State
bijeenkomen in buitengewone ver
gadering. Dan zal Prins Bernhard,
wien, zooals men zich zal herinneren,
ln het college zitting is verleend, als
zoodanig worden geïnstalleerd.
H.M. de Koningin zal Prins Bernhard
persoonlijk installeeren
Naar wij nog vernemen, zal de in
stallatie van Prins Betrnhard tot lid
van den Raad van State, door H.M.
de Koningin persoonlijk geschieden.
Onder een hijschkraan
gereden
Eén doode een zwaargewonde
Voorburg, 5 April.
In de afgeloopen nacht is op de nieu
we Rijksweg een ernstig ongeval ge
beurd, waarbij één persoon gedood, en
een ander zwaar gewond werd.
Omstreeks 1 nur werd de Voorburgsche
politie medegedeeld dat op het gedeelte
NootdorpVoorburg van de Rijksweg een
auto onder een hijschkraan was gereden
waarbij twee personen waren gewond. On
middellijk is de politie met Dr. V., uit
Voorburg naar de plaats van hot ongeval
vertrokken.
Bij aankomst bleek dat één persoon, de
39-jarige C. H. B. uit Wassenaar dood in de
auto zat. De voorruit van de auto bleek
door zijn hoofd te zijn gedrongen. Naast de
auto lag de 19-jarige B. B., eveneens uit
Wassenaar, die de bestuurder bleek te zijn
geweest. De jongeman, die over hevige pij
nen klaagde, is, nadat Dr. V. eerste hulp
had verleend per ziekenauto naar de St.
Antoniushoeve te Voorburg vervoerd, waar
heen la-ter ook het stoffelijk overschot van
de andere persoon is overgebracht.
De auto werd zwaar beschadigd. De poli
tie te Nootdorp, die door de Voorburgsche
politie was gewaarschuwd stelt een onder
zoek in naar de oorzaak van dit vreeselijk
ongeluk.
Geleidelijk ongunstiger
wordende toestand
Sterke daling der
beschikbare reserves
In oen dezer dagen versohenen publicatie
van het Centraal Bureau voor de Statistiek
wordien eienige belangwekkende gegevens
verstrekt over de gemoentefiinianciën in de
afgeloopen zeven jaar.
Hieruit blijkt, dat de inkomsten van den
gewonen dienst voor a-ll-e gemeenten te za-
men volgens de primitieve begrootingen van
1929 tot 1936 zijn gestgen van ƒ602 millioen
tot ƒ776 miüioen, de uitgaven van ƒ601
millioen tot ƒ779 millioen.
Het bedrag der schulden is in hetzelfde
tijdvak gestegen van ƒ2.122 millioen ol
2.534 milliioen. De kapitaalsuitgaven daal
den van ƒ301 millioen over 1930 tot 1/1
millioen over 1934. Grootendeeis weirden
dezo uitgaven gedekt door geldleeningen.
Toestand geleidelijk ongunstiger
Dat de financieele toestand geleidelijk on
gunstiger is gewordlen blijkt onder meer
hieruit, dat de rekeningen over 1929 en 923
gemeenten nog een batig slot van den gz-
wonen diienst opleverden tot een totaal
bedrag van 37 millioen, terwijl over 1934
dit nog slechts het gevai was met 811 ge
meenten tot een totaal bedrag van ƒ14 mil
lioen. f
In verhand hiermede steeg het aantal ge
meenten met een niad-eelig slot der rekening
van 155 oveir 1929 tot 200 over 1934 en het
bedrag dtier sloten van 1.6 millioen tot 9
millioen.
Als gevolg van do door do gemeentebestu
ren getroffen maatregelen lot verlaging van
de uitgaven en de sinds 1933 geldende rege
ling der rijksbijdragen in de werkloosheids
lasten is de financieele toestaintd over vol
gende jaren iets verbeterd. Over 1935 lever
den de aldus gezuiverde rekeningen van
637 gemeenten een nadeelig slot op van in
totaal ƒ37 millioen en 407 gemeenten eeu
voortüeolig slot van in totaal 2 milliioen.
Do beschikbare reserves van, all-e ge
meenten te zamen daalden van ƒ87
mil-l-ioen op 31 December 1931 tot ƒ38
millioen op 31 December 1935.
Rendabele en niet rendabele schulden
Dat de verhoudingscijfers van de groep
van do grootste gemeenten in dien regel het
hoogst zijn en kleiner worden naar gelang
zij betrekking hebben op de groepen van
kleinere gemeenten, blijkt onder meer dui
delijk uit het bedirag van de schuldien. per
hoofd der bevolking op 1 Jamiuari 1936, welk
cijfer voor de groep van gemeenten boven
100.000 inwoners 603 en voor de groep van
minder dan 2001 inwaniers 50 beliep, ter
wijl voor alle gemaentien tezamen gemid
deld ƒ299 gevonden wordt.
In het totale bedrag van de schulden op 1
Januari 1936 ad 2.534 millioen is 607 mil
lioen begrepen aan rijksvoorsohotten voor
womingbouw, uitvoering Laindarbeidenswet,
enz.
1.556 millioen van eerstgenoemd bedrag
(61 pet.) kan geaoht worden geldelijk ren
dabel te zijn, zoodat 978 millioen (39 pet.)
geldelijk niet rendabel moet gerekend wor
den.
In deze bedragen is niet begrepen het, be
drag van de dioor de gemeenten gewaar
borgde leeningen. Dit bedrag beliep op 1
Jamuari 1936 in totaal voor alle gemeenten
tezamen ƒ120 millioen.
Rente en aflossing
Nauw in verband met den schuldenlast
staan ook de verschuldigde bedragen voor
rente en aflossing op de sohulden. Voor
1936 is in de gemeentcbegrooting geraamd
voor alle gemeenten tezamen wegens rente
ƒ104 millioen en wegens aflossing ƒ79 mil
lioen. Hiervain komt all,-en al voor de groep
der grootste gemeenten respectievelijk 55
millioen en 40 millioen, ruim de helft uit
makende van liet totale bedirag voor alle
gemeenten tezaanen.
Werkloosheidslasten
In het totale bedrag van 142 millioen.
dat door de gezamenlijke gemeenten over
1935 wei'd uitgegeven aam werkloosheidslas
ten met inbegrip van de buitengewone bij
dragen aan de .werkloozcnkassen, werd door
het rijk bijgedragen tot een bedrag va/11, ƒ99
millioen (70 zoodat 43 millioen (30
d-oor de gemeenten zelf werd gedekt Van
laatstgenoemd vertioudlingscijfer werd het
laagste cijfer aangetroffen voor de groep ge
meenten van 50.001100.000 inwoners (26
en het hoogste cijfer voor de groep gemeen
ten van minder doin 2001 inwoners (41
DE RAMP MET DE
„JONGE JACOBUS"
INSLAAN VAN VOORLUIK
DE OORZAAK
Plichtsbetrachting van de bemanning
De Raad voor de Sdheepv, heeft Vrijdag een
onderzoek ingesteld naar de oorzsiak van het
in hevigen storm, bij de Port-ugeesche kust,
op 27 Jan. 1.1. vergaan van het ruim 17.000
ton metende vrachtschip „Jonge Jacobus",
bij welke ramp de geheele uit 22 personen
bestaande bemanning, van wie 11 Nederlan
ders, is omgekomen.
Bij de opening der zitting herdacht de
voorzitter, Prof. Mr. B. M. Taverne, terwijl
allen- zich van hun plaatsen verhieven, in 'n
korte rede de mannen, die hun zeemansgraf
gevonden.
In de/ae zaak was opgeroepen de heer J. G.
J. M. Me'kes, inspecteur van den teohnischen
dienst van Wa.mbersic Zoon te Rotterdam,
welke vennootsolrap de directie over de
„Jonge Jacobus" gevoerd heeft.
Op een vraag van den voorzitter of het
den heer M. 'bekend is, dat de kapitein van
de „Jonge. Jacobus" tegenover den loods ver
klaard zou hebben, dat hij tegen de reis op
zag, antwoordde de heer M. ontkennend. Wel
voelde de machinist zich voor hot vertrek
niet goed, in verband waarmede de heer M.
hem had aangeboden, zelf zijn plaats op do-
ze reis in te nemen. Dit aanbod is echter niet
aanvaard.
De inspecteur-generaal voorde scheepvaart
de heer P. van 't Ilaaff, zeide, dat naar zijn
oordeel de geheele bemanning van de „Jon
ge .Tacobus" tot heit laatste oogenblik haar
plicht heeft, gedaan. Naar wel uit de tele
grammen is gebleken, staat wel vast, dat
liet inslaan van het voorluik de onmiddel
lijke oorzaak van de ramp is geweest. Toen
het schip vertrok, was het in z-eewaardigen
staat, in Mei 1936 had het zijn laatste inspec
tie ondergaan. Mede is spreker op grond van
de gegevens daaromtrent van oordeel, dat
liet schip niet overladen is geweest.
De Raad zal later uitspraak doen.
Welke landen
vertegenwoordigd zijn
De fouten van het
Chadbourneplan vermeden
In de Locarnozaal van het Engelsche Mi
nisterie van Buitenlandsche Zaken te Londen
zijn heden de besprekingen aangevangen
tusschen die ianden der wereld welke bij
een regeling van het uiterst moeilijk en ge
compliceerde suikervraagstuk het grootste
belang heblien. De moeilijkheden rondom het
zoele product dateeren niet van gister of
eergister, doch zijn reeds jaren acuut. De
kiem word gelegd 111 dn na oorlogsjaren toen
tal van landern Engeland voorop, ten
koste van enonne uitgaven en met behulp
van rigoureus protectionisme een suikercul
tuur uit, den grond stampten, welke tenslotte
leidde tof een volkomen ontwrichting van
Ge markt. Het zoete product heeft nu een
maal de eigenschap overal ter wereld, waar
men ook komt, voorspoedig te gedijen en
bij aldien kon het niet uitblijven, dat de
controverse tusschen riet en biet al scherper
vormen aannam.
De pogingen om de volledig vastgeloopen
cultuur weer te saneeren zijn al evenmin
van reccnten datum. In de thans wijkende
depressieperiode kwam liet Cliaabourne-pian
(1931) tot stand dooh dit werd een volslagen
mislukking, doordat men verzuimde naast
de productielanden ook de consumptie-
landen in <.e overeenkomst te betrekken.
Ons blad heeft destijds op dit plan een vrij
stevige critiek uitgeoefend welke in de latere
jaren vrijwel door de feiten werd bevestigd.
Bovendien strandde het plan onioat men de
lange duur van de crisis niet had voorzien
en omdat men de gevaren van het econo
misch nationalisme ra het protectionisme
onderschatte. Na 1931 zijn de besprekingen
en het contact onderling nimmer verbroken
en nog tijdens de economische wereldconfe
rentie in 1933 was de suikercommissie een
van de meest actieve afdeelingen waarin het
meeste werk werd verzet.
Nadien hebben er zoowel te Londen als te
Brussel nog herhaaldelijk conferenties plaats
geliad doch tot resultaten is men nooit ge
komen omdat Engeland
de voet dwars zette
en eerst eens wilde afwachten tot hetere
tijden voor het product zouden aanbreken en
de prijs in zooverre zou zijn opgeloopen dat
een conferentie met bevredigende resultaten
tot de mogelijkheden zou behooren.
Nu het laatste halfjaar het getij ook op de
suikermarkt gekenterd is, mag men gerust
zeggen dat nog nimmer do kans op een
regeling van het suikervraagstuk zoo groot
geweest is als thans. liet initiatief van de
iteeren MacDonald en Colijn verdient aan
ook al je lof, omdat liet tijdstip van do Con
ferentie ter juister tijd is gekozen. Daarnaast
heeft men dc primaire fout van 1931 thans
weien te vermijden doordat de initiatief
nemers de ïiitnoodigingen eerst verzonden
hebben toen zij er zeker van waren, oat
althans eenige van de voornaamste con-
sumptielanden aan de conferentie
tafel vertegenwoordigd zouden zijn.
Aanvankelijk was een uitnoodiging ver
zonden aan de volgende 24 ianden: Australië,
België, Britsch-Indië, Brazilië, Canada,
China, Cuba, San Domingo, Duitschland,
Engelani,, Frankrijk, Hongarije, Italië,
Japan, Nederland, Peru, Polen, Haïti, Por
tugal, Sovjet Rusland, Tsjer.ho Slowakije,
de Ver. Staten, Zuid-Afrika en Joego Slavië.
Op een enkele land na hebben alle de
uitnoodiging aanvaard.
Italië heeft de wensch te kennen gegeven,
niet officieel aan de conferentie te willen
deelnemen. Hetzelfde geldt voor Canar.a.
Voorts zal Japan, in welk land de suiker-
producenten zich tegen deelneming ver
klaarden, slechts door een waarnemer ter
conferentie vertegenwoordigd zijn, evenals
China. Al de landen welke ter conferentie
aanwezig zijn vertegenwoordigen tesamen
90 pet eer wereldproductie. Reeds in den
loop van de vorige week zijn voorloopige
besprekingen aangevangen ton aanzien van
de vraag hoe de vrij e markt waarvan de
capaciteit op 3'i millioen ton
wordt geschat, of ongeveer 10 pet. van de
wereldconsumptie zai worden verdeeld.
Men ziet hieruit, hoever de wereld reeds
in het suikermoeras is verzeild geraakt.
Slechts een tien-oe van het wereldverbruik
van suiker kan nog door de vrije markt
worden opgenomen. Nationalisme en pro
tectionisme hebben tot deze uitwas geleid en
het is begrijpelijk, dat op de thans aange
vangen conferentie alle landen er op uit
zullen zijn een 7.00 groot mogelijk percentage
in de wacht Ie sleepcn.
In dit verband dringt zich ö'e vraag naar
voren, of de conferentie wel groote kans van
slagen heeft. Deze vraag is des te belang
rijker nu tijdens de voorloopige besprekin
gen, welke vorige weck te Londen gehouden
zijn. gebleken is, dat er groote belangen
tegenstellingen te overbruggen zijn. Er
werken echter eenige gunstige factoren, die
moed geven op een bevredigende afloop der
conferentie. Allereerst dat op deze conferen
tie regeeringen zijn uitgenoodigd. De afge
vaardigden zullen zich dus namens hun
land kunnen binden. Bij het Oliadbournepian
was dit niet het geval. Voorts schijnt het
werelösuikerverbruik thans reeds
de productie Ie overtreffen
en beweegt de consumptie zich in stijgende
lijn. Tenslotte: de Nederlandsche gedele
geerden kunnen op de Londensche confe
rentie wel zeer sterke troeven op tafel leg
gen. De Javastiikerproductie heeft zich in de
crisisjaren zeer groote opofferingen getroost
om haar positie te saneeren Zij is in dit
laatste wonderwel geslaagd. Het is gelukt
de productiekosten zoo sterk te verlagen dat
reeds voor de depreciatie aanpassing aan
hel prijspeil in de andere landen was be
reikt. En toen de gulden van zijn gouden
voetstuk viel, was Java met één slag het
goedkoopste productieland ter wereld. Java
zal van het verhoogde concurrentievermogen
nu de vruchten gaan plukken. De toekomst
en dus ook de afloop der conferentie kan
zonder vroes worden tegemoet gezien. En
wanneer zij mislukt, zal dat zeker niet liggen
aan onze gedelegeerden. De naam van onzen
Minister-President staat daar borg voor.
Het lijdt geen twijfel of de besprekingen
zullen we] enkele weken duren. Dit neemt
niet weg, dat wij met goeden moed, zonder
onze verwachtingen al te hoog te stellen,
de afloop der conferentie tegemoet zien.
HET ZONDERLINGE KALF!
Bij de rariteiten- onder de kalveren is
weer een nieuw exemplaar toegevoegd; bij
den landbouwer J. Voogt Wzn. te Naald
wijk is een kalf geboren, dat niet in het
bezit is van ooren, noch van een staart.
Jaarvergadering te Utrecht
Dr. Sprey over „Amusementslectuur"
De Bond van Christelijke Leeszalen en Bi
bliotheken hield Zaterdagmiddag in hote-
Terminus te Utrecht rijn zevende jaar
vergadering onder voorzitterschap van den
heer W. Brouwer Azn. te Vlaardingen.
Na opening door den voorzitter met gebec
en Schriftlezing bracht de secretaris, de heei
J. Karsemeijer, zijn jaarverslag uit.
Hieraan ontieenen wij het volgende:
I)e werkzaamheden van den Bond over
1930 hebben in hoofdzaak bestaan in deze
twee dingen: le Streven naar wijziging van
de Subsidievoorwaarden en 2e Het voeren
van een krachtige progaganda.
Vooral liet eerste onderdeel mag niet be
paald nieuw genoemd worden. Van de oj>
richting af heeft de Bond dit als zijn belang-
rijkste taak gezien.
De propaganda werd vooral gevoerd door T
middel van de vermenigvuldigde radiolo-J
ring: De plaats van de Chr. Leeszaal in ons
volksleven.
Twee vereenigingen sloten zich hij den
Bond aan, n.l. Voorburg en Waddinxveen,
zoodat het aantal aangesloten vereenigingen
thans 12 bedraagt. Botterdam opende een
nieuwe afdeeiing in West, daardoor heeft de
Maasstad thans in alle windstreken 'n eigen
bibliotheek.
Uit verkregen informaties bleek dat in
Haarlem en in Woerden eenige actie ont
slaat. Tevergeefs heeft het bestuur door brie
ven en bez-oeken getracht het complex Am-
sterdamsche bibliotheken in den Bond te
doen opnemen. Het Amsterdamsch bestuur
zond een definitieve weigering, omdat het
meende, „dat ons werk en het hunne elkaar;
zijdelings raakten". 'j
Nog dient vermeld dat de Hilversumsche,
Lees'aal dit jaar een kwarteeuw bestaat.
Het verslag van den penningmeester meld
de een batig saldo van f 93.24. i
Bij acclamatie werden de bestuursleden/
de heeren W. Brouwer en J. D. Lock her
kozen. De heer Dr. K. Sprey, van Hilversum,
heeft zich beschikbaar gesteld om in het
komende jaar als penningmeester te fun-
geeren. fe
Hierna hield Dr. K. Sprey, van Hilversum-
ee-n referaat over het onderwerp: „Amuse
mentslectuur". Spr. wees er in den aanvang
van zijn betoog op, dat volgens de moderne
opvatting de taak van den schrijver ni-t
meer is de-n lezers te dienen, maar zelfstan
dig te scheppen. Dit voor oogen houdende,
zette spr. voorts uiteen, dat wij normaliter;
twee groepen van lezers onderscheiden, nl.
zij die lezen om te lecren en zij die het doen
om ontspanning te hebben. Ontspanning van
den geest is nu eenmaal de woriel waaruit
lectuur geboren is. Wat heeft de amuse--
mentslectuur waardoor zij voldoet aan de'
eisctien welke het groote publiek nu eenmaat\
stelt? Deze lectuur is niet artistiek, maart
wel een sociaal verschijnsel. De onwezenlijk-1
heid in deze lectuur is een groot gevaar .en f
spr. gaf met vele voorbeelden aan dat er
nog steeds een verkeerde en gevaarlijkej
amusementslectuur is. Maar dat neemt niet»
weg dat de goede amusementslectuur een
sociale behoefte is en het is de taak van de|
Chr. Leeszalen om het betere te stellen in,
plaats van het verkeerde. Daarom is een zoo('
niim mogelijke keus noodig en moet ook (1
Chr. Leeszaal deze lectuur hebben. Echte.V
moeten het zijn boeiende boeken, die de fan-}
tame niet verdringen. Het ontdekken vair
dergelijke lectuur voor het Chr. publtek'is
moeilijk maar doenlijk.
TWIST OM EEN MEISJE
Met het mes uitgevochten
Jongeman ernstig gewond
Sedert eenigen tijd had een zékere Vossel-
man te Nunspeet connectie aangeknoopt
met een meisje, dat in Vierhouten logeerde-,
Dit wekte de afgunst van een troepje
opgeschoten jongens uit dit dorp, met het
gevolg dat V. op een avond, toen hij van zijn
meisje kwam, lastig gevallen werd. Toen hij
nu Zaterdagavond zekeren P. uit Vierhou
ten, die ook tot dit troepje behoorde, tegen
kwam, ontstond er een twistgesprek tusschen
beiden, die ten slotte zoo hoog liep, dat zv
besloten de oneenigheid op een afgelegen
plaats achter de Hervormde pastorie uit te
vechten.
Broederlijk liepen zij naast elkander naar
de afgeloopen plek, maar eenmaal daar aan
gekomen gingen ze elkaar met messen te lijf.
Het einde van dit droevig drama was, dat'
beide vechtersbazen door messteken werden,
gewond. Vooral P. bleek er zeer ernstig aan
toe te zijn. Met verschillende diepe wonden
aan het hoofd en den pols werd hij in hoogst
ernstigen toestand naar het ziekenhuis „Sa
lem" te Ermelo vervoerd. Ook zijn tegen
stander, wien een pees van de linkerhand werd
doorgesneden, moest in het ziekenhuis opge
nomen worden, maar kon dit echter, na be
handeld te zijn, weer verlaten.
Knaapje verdronken te Nijmeger,
Zaterdagavond is het achtjarig zoontje van
de familie De Schaapmeester bij het visscher.
in de oude haven te Nijmegen van de
kade in het water gevallen.
Het knaapje was vergezeld van twee
vriendjes, die eerst eenigen tijd na het on
geluk de politie van het gebeurde op dc
hoogte hebben gesteld. Deze heeft naar he",
lijkje gedregd, dat evenwel niet werd ge
vonden.
Door de tram aangereden
Zestienjarige jongen gedood
Zaterdagavond tegen half negen is de zes
tienjarige A. H., wonende aan de Oud-Die-
merlaan te Dlemen, op den Hartveldschei
weg aldaar, ter hoogte van de slijterij „d<
Kroon" door eigen onoplettendheid met zljr
fiets tegen de Gooische tram, welke om ach',
uur van de Weesperpoort te Amsterdam was
vertrokken, gereden. Hij werd een tiental
meters voortgeduwd en bleef met een sche
delfractuur, een zware hersenschudding en
verschillende inwendige kneuzingen liggen.
De Geneeskundige Dienst van Amsterdam
heeft hem naar het Burger-ziekenhuis aldaar
overgebracht, waar de jongen aan de beko
men verwondingen is overleden.