Gemeenteraad van Sommelsdiik
MAAS- EN SCHELDEBODE
ZATERDAG 6 MAART 1937
Wflniin. Kifisnïin
MARKTEN
PREDIKBEURTEN
VERKOOPINGEN
MIJN BEIS DOOR ZUID-AFRIKA
De gemeenteraad kwam Woensdagmiddag
voltallig bijeen onder leiding van Burge
meester L. J. den Hollander. Na opening op
gebruikelijke wijze maakt de voorz. gebruik
van deze eerste vergadering in 1937 een te
rugblik over het afgeloopen jaar te slaan
en een blik in het ingetreden jaar.
Allereerst herinnert spr. daarbij aan het
Koninklijk bezoek van H. M. Koningin Wil-
helmina met Prinses Juliana aan Sommels-
ik; vervolgens aan de verloving en nu het
velijk van Prinses Juliana met Prins
Bernhard en uit de wcnsoh dat Gods zegen
op deze verbintenis mag rusten.
Er is niet veel aanleiding tot optimisme;
de werkloosheid vroeg over 1936 weer meer
dan in 1935 nl. f 26.572 in 1936 tegen f 23.066
in 1935. De woningbouw vertoont iets gun
stiger perspectief; er zijn 26 bouwvergunnin
gen afgegeven. De economische opleving die
in het land is te bespeuren, zal waarschijn
lijk in deze gemeente zich nog laten wach
ten. daarom is de uiterste zuinigheid voor
de gemeenje geboden. In den Raad kwam
wijziging door bedanken van den heer van
den Doel, voor wien in de plaats is benoemd
de heer A. Knape.
Spr. eindigt met den wensch uit te spre
ken dat allen in het komende jaar gespaard
mogen blijven en dankt verder voor de ont
vangen gelukwenschen tor gelegenheid van
de jaarwisseling, met wederzijdsche aanbie
ding van de beste wensehen. Spr. hoopt, dat
bij alle verschil van meening dat er mag en
kan zijn, toch een geest van samenwerking
zal zijn, om de belangen der gemeente te
dienen en dat Gods zegen daar op mag rus
ten.
De heer J LE COMTE heeft een opmer
king over de notulen, die in de vorige ver
gadering op voorstel van weth. A. Mijs niet
gelezen zijn en ook nu niet gelezen worden.
Om een afdoende beslissing ie nemen zou
spr gaarne zien dat deze door een comm
van onderzoek worden nagegaan of wel dat
ze bij de stukken voor de volgende vergade
ring ter inzage liggen.
De heer MIJS meent dat het dan toch over
weging verdient eon wisselende commissie
voor controle te benoemen. De notulen van
vergaderingen waarin besluiten zijn geno
men. moeten binnen acht dagen klaar zijn,
om door de commissie te worden nagezien.
De heer BLOK onderschrijft deze mooning.
Op voorstel van den hoer LF. COMTE wor
den voor 1937 benoemd de voorz., de heeren
Blok en van Es, als commissie van onder-
zopk der notulen.
Door Ged. Staten was een opmerking ge
maakt over de rekening 1934, die door B. en
W. zal behandeld worden.
De VOORZ. deelt mede dat een aanvang is
gemaakt met de uitvoering der werkver
schaffing, die eerst werd uitgevoerd onder
leiding van den heer P. Kieviet, voorzv. d.
po'dor en van den agent der arbeidsbemid
deling, maar nu onder toezicht staat der
He'de Maatschappij.
Het spijt den heer LE COMTE dat hij zijn
stem heeft gegeven aan dit plan nu het op
deze wijze wordt uitgevoerd. Onder de aan
nemers zijn verschillende bezwaren tegen
deze wiize van uitvoering door de Heide Mij.
't Is toch wel wat erg, dat de voorz. van de
-.'Ho,, mot zijn voorman en de admin'strs
tieve hulp dat niet konden klaar maken.
Verder heelt spr. gehoord dat de kosten van
uitvoering en het toezicht voor rekening der
gemeente komen.
Weth. DIJKERS merkt op dat het niet zoo
5s dat de polder het niet kan uitvoeren maai
de regeering stelt bijzondere eischen. Het
schijnt een axioma te zijn dat het werk in
aangenomen uitgevoerd wordt. Om het in
orde te hebben voor den Haag is het gedaan.
De heer LE COMTE maakt vooral deze op
merkingen omdat het de gemeente nu weer
f 250 kost en de uitvoering precies is zooals
voorheen.
De gemeenten Ooltgensplaat, den Bommel
berichten de herbenoeming van hun afge
vaardigden in het bestuur der Drinkwater
leiding.
Biiikens aanvankelijk vastgestelde reke
ning 1936 van het gasbedrijf heeft deze een
wist van f 6988.881/2-
Een verzoek van de Vereen, van Ned. Ge
meenten om als lid toe te treden wordt op
voorstel van B. en W., gelet op de hooge
contributie (f 45 's jaars), afgewezen. De
VOORZ. deelde nog mede persoonlijk er wel
voor te zijn als lid toe te treden, maar de
hooge contributie is een bezwaar.
Een sollicitatie van P. Versiuys, om ais
Weger te worden aangesteld, wordt aange
houden, aangezien er nog geen vacature be
staat.
De heer LE COMTE, lid der 'begrootings-
commissie, verzoekt aanhouding tot beslo
ten zitting, om nader hierover te beslissen.
De heer W, Vroegindewei, volontair ter
secretarie, die vanaf 1931 werkzaam is,
vraagt een jaarlijksche vergoeding zooals
ook in andere gemeenten gedaan wordt.
B. en W. stellen voor den adressant te be
lasten met de controle over de bevolkings
boekhouding en deze werkzaamheden te be
talen.
De heer A. KNAPE vindt het voorstel van
B. en W. heel aardig, maar denkt dat het
bedrag niet noemenswaard zal ziin. Is het
niet mogelijk dit bedrag aan te vullen met
een gratificatie tot pl.m. f 150. Een belooning
voor het werk dat hij doet kan het dan nog
niet genoemd worden.
De heer KOOTE voelt niets voor een grati
ficatie en acht het beter een weekloontje te
geven.
De heer BLOK is het niet recht duidelijk.
Vroegindewei heeft 4 jaar H B.S. en is nu 5
jaar werkzaam ter secretarie. Levert deze
man nu werkelijk werk of is hij er nog al
leen maar om zich te bekwamen. Als hii
werkelijk wat presteert moet de raad hem
volledis beloonen. Is de man nooüig voor
het werk?
De VOORZ. heeft deze vraag gesteld aan
den secretaris en deze is van oordeel dat de
betrokken persoon in de drukke maanden
niet gemist kan worden. Ziin tijd als leer
ling is voorbij, als hij vertrekt moet iemand
anders benoemd worden.
De heer LE COMTE begint met de opmer
king dat liet bii verschillende raadsleden
ontstemming heeft gewekt dat de begrooting
zoo laat wordt behandeld. Is dit te wijten
aan te veel vverlc of aan achterstand ter sec
retarie. Hierin moet verbetering komen
Spr. is persoonlijk van meening dat aan
adressant een belooning moet worden gege
ven zonder vast dienstverband
Weth. DIJKERS merkt op dat toen de seor.
vóór vijf jaar vroeg of er geen 'bezwaar te
gen was. een volontair te nemen, B. en W.
hebben geantwoord dit goed te vinden, mits
liet de gemeente geen geld zou kosten. Gaat
de raad nu een toelage aan Vroegindewei ge
ven dan kan men er od rekenen dat er vol
gend jaar weer een verzoek komt om ver
hooging en er staat nu toch al plm. f 6000
voor secretariepersoneel op deze begrootina
De VOORZ.: Als Vroegindewei zijn diplo
ma heeft tracht hij toch weg te komen. Er
zijn verschillende werkzaamheden bijgeko
men die door bom worden verricht
Weth. MUS: Dat heeft men in Middelhar-
nis en Dirksland toch ook.
Weth. DIJKERS acht het niet juist een
volontair die nog studeert een jaarlijsche
gratificatie of toelage te geven, want als deze
dan weggaat, komt er een ander volontair
die er ook op rekent.
De heer LE COMTE verduidelijkt zijn rede
door te zeggen, dat er nu al een achterstand
is en ais dhr. Vroegindewei weg zou gaan,
de achterstand nog grootcr zou worden.
De lieer VAN ES is ook tegen vast dienst
verband.
Weth. DIJKERS wil hem voor extra werk
royaal betalen, omdat hij 't andere voor
niets doet. De raad kan zelf bepalen hoe
groot de gratificatie zal zijn boven de ver
goeding voor dit opgedragen werk
Weth. MIJS vindt het een moeilijke si
tuatie. Het werk moet betaald worden, maai
de secretarie te Sommelsdijk is de duurste
van het eiland.
Wat betreft de achterstand ter secretarie,
z.i. komt dit niet door de werkkrachten maar
door de werkwijze. Hierover hebben B. en
W. niets te zeggen, dit wordt door den
secretaris geregeld. Spr. zou het beter vin
den als er afzonderlijke afdeelingen kwa
men .waarvoor ieder zijn eigen verantwoor
delijkheid had.
De heer BUTH vraagt of de regeling van
de steunverleening in de gewone kantoor
uren moet gebeuren.
De SECRETARIS merkt op dat de steun
regeling in de wintermaanden een paar da
gen per week vraagt, terwijl ook de le amb
tenaar in de vorige maand geruimen tijd
door ziekte afwezig was, waardoor de achter
stand vergroot is.
Een verzoek van de kappersvereeniging,
dat in de vorige vergadering aangehouden
was. betreffende winkelsluiting op Chr
feestdagen, mits deze niet op Zaterdag val
len. Aangezien in den Raad van Middelhar
nis een misverstand was gebleken ten op
zichte der sluitingsuren gedurende den zo
mertijd, zendt de vereeniging een toelich
ting op het eerste adres. In zomertijd zal op
werkdagen het sluitingsuur 's avonds 9 uur
zijn.
Na eenige discussie wordt dit verzoek
goedgekeurd en zal de verordening in dezen
geest gewijzigd worden
Aan de school m. d. Bijbel wordt een voor
schot verleend ex. art. 103 L. O. Wet 1920
voor 1937, groot f 1683, uit te betalen in 4
termijnen.
Een verzoek van den Bond van Politie
beambten in Nederland om de verordening
regelende de bezoldiging e.d.g. der veldwach
ters aan te vullen met een bepaling dat het
geheele gezin vrije geneeskundige hulp
krijgt en een kindertoeslag.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
De politieverordening wordt aangevuld
met een bepaling waarbij verboden wordt
het kalken met politieke leuzen e.d.g. op de
publieke straten, aangezien dit onaesthe-
tisch is en mogelijk gevaar oplevert voor
verstoring der openbare orde. Ook wordt
verboden het vervoer van plakmateriaal in
de nachtelijke uren.
De heer BLOK merkt in dit verband op
dat hier heel weinig plaats is om te plakken,
vindt het heel goed dat het kalken verboden
wordt, maar zou willen intrekken het ver
bod van aanplakken op muren en schut-
tings e.d.g. Hoe moeten de politieke partijen
hun ideeën anders kenbaar maken.
Weth. MIJS: Blok wil niet kalken maar
schilderen.
Weth. DIJKERS: Op eigen woningen er
op plaatsen waar toestemming voor is ver
leend mag wel geplakt worden volgens po
li tieverordening.
Een verzoek van den heer P. Mast om eer
vol ontslag als gem. opzichter en schatter
dranklocaliteiten wordt tot besloten zitting
aangehouden.
Op voorstel van B. en W. zullen de per-
ceelen tuinland van het Burg. Armbestuur
opnieuw aan dezelfde personen en op dezelf
de voorwaarden verhuurd worden.
De begrooting Burg. Armbestuur en wees
huis 1937, is nagezien door een commissie
die bii monde van den heer LE COMTE
rapport uitbrengt en adviseert tot goedkeu
ring. De boekhouder had de verschillend^
posten toegelicht waardoor de commissie
eenstemmig in haar advies was.
De begrooting wordt vastgesteld op
f 23.95S 92 in ontvangst en uitgaat.
De begrooting 1937 der gasfabriek is door
dezelfde commissie nagezien en was er eerst
de opmerking dat het salaris van boekhou
der en directeur niet in juiste verhouding
waren. Na toelichting is echter gebleken dat
de directeur ook nog vrije woning heeft en
meer faciliteiten en deze ook op zijn aan
vangssalaris is. Wel heeft de commissie er
bezwaar tegen dat bij de begrooting al weer
over de winst beschikt is. Een der leden
voelde meer voor tariefsverlaging.
Dc heer LE COMTE zou het persoonlijk
heter achten als zulke groote werken als den
bouw van een nieuwen oven als vorig jaar,
niet maar klakkeloos aan de een of ander
word opgedragen maar dat dit onder de in
woners van Middelharnis en Sommelsdijk
aanbesteed werd.
De begrooting werd vastgesteld op f63.~0"~
in baten en lasten voor den gew. dienst en
f 130.046,26 voor den kapitaaldienst. De be
grooting 1937/'38 van de N.V. Electriciteits
Mij. „Goeree-Overflakkee" ontlokt een op
merking van den lieer VAN ES betreffende
de afschrijvingen. Vorig jaar is er f 800 af
geschreven en dit jaar f 5300. Vanwaar dit
verschil? Is het niet beter de tarieven te
verlagen. Ook het salaris van den accoun
tant (f 1000) ontmoet bij spr. bezwaren, ter
wijl z.i. eveneens de andere salarissen niet
voldoende verlaagd zijn. De boekhouder der
E.M.G.O. staat nog heel wat hooger dan die
van de waterleiding
De VOORZ. antwoordt hierop dat de af
schrijvingen geregeld zijn onder toezicht
van Gcd. Staten. Het salaris van den accoun
taut is niet alleen voor de controle maar
deze ambtenaar geeft ook regelmatig be-
drijfsadviezen over de organisatie en behan
delt ook de belastingen. De salarissen zijn
beduidend verlaagd en zullen nog verder
gaan, maar enkele anderen moesten ver
lioogd worden.
De heer LE COMTE, afgevaardigde voor
de gemeente, geeft een uitvoerige toelichting
over de afschrijvingen, zooals die gegeven is
door den directeur aan de vergadering van
afgevaardigden der gemeente. De eerste was
er te weinig winst om alles af te schrijven
en wordt er nu meer afgeschreven in het
belang van een gezond bedrijf. Er is critiek
uitgeoefend op de benoeming van den nieu
wen directeur, maar het blijkt dat deze juist
op zijn plaats is. Hef bedrijf is nu al veel
verbeterd, mede door een sterk doorge
voerde bezuiniging.
De heeren BLOK en weth. MIJS maken
nog enkele opmerkingen, maar de Raad
kan zich met de uiteenzetting van den af
gevaardigde vereenigen en keurt de begroo
tlng m.a.s. goed.
I)e VOORZITTER maakt nog de opmer
king, dat de Raad een afgevaardigde heeft
benoemd en er ook een commissaris voor
de gemeente is aangewezen Nu heeft de
Raad zeker het recht om vragen te stellen,
maar het is niet juist dat nu de geheele
bedrijfspolitiek in den Raad behandeld
wordt. Wel heeft de Raad de bevoegdheid
en het recht de begrooting niet goed te
keuren en vragen te stellen over onduide
lijkheden, maar overigens moet liet ov£kr'
gelaten worden aan de afgevaardigden; an
ders zouden 63 raadsleden over het bedrijf
moeten oordeelen.
De verordening op de heffing van 7o op
centen gemeentefondsbeiasting wordt op
nieuw vastgesteld.
Tot leden van liet stembureau worden he
noemd: ooi' stembureau I Voorzitter amhts
halve dc Burgemeester, plaatsverv. wetli
Mijs, loden de heeren Blok en Buth; stem
bureau II: weth. Dijkers, voorz., leden de
heeren Joppe en Le Comte.
De heer LE COMTE brengt rapport uit
als lid der comm. voor de begrooting.
Voorgesteld wordt de post „kiesverrich
tingen" te verhooeen met f 30. ten einde do
leden van liet stembureau een presentie
geld van f 5 te kunnen uitkecren Wordt
m.a.s. aangenomen.
Conversie geldlecnlnpen
De commissie zou gaarne vernemen ot
dit mogelijk is. B en W. antwoorden dit te
zullen nagaan.
Op een vraag van de commissie of het
noodig is de subsidie voor de politievak
cursus te handhaven, antwoordt de VOOR
ZITTER dat dit zeer gewenscht is, aango
zien deze cursus van veel nut is voor de
politie-amhtenaren Voor jonge veldwach
ters is dit haast onmisbaar.
Het onderhoud straten en wegen is ge
raamd op f 650. De commissie vraagt of
hiervan ook de verbetering van den Lange
weg en bestrating Oost-Krakeelweg betaald
wordt
De VOORZITTER antwoordt dat er geen
voorstellen van B. en W. hierover zrin
Weth. DIJKERS meent dat de bedoeling
is deze lieele verbetering gelijk aan te
vatten en hiervoor een leening aan te gaan
Weth. MIJS wijst er op dat dit in over
leg met Middelharnis dient plaats te vin
den. Zoo zijn o.a. de trottoirs van het pad
te hoog.
Veruer maakt de commissie bezwaar
tegen den post 304, kosten van controle der
werkloozenzorg.
De heer BLOK uit ais zijn persoonlijk
tandpunt dat de commissie van advies dit
voldoende behartigt en geen controleur van
elders noodig is. De districtscontroleur heeft
hier de zaken nagezien en behoudens en
kele kleine aanmerkingen was de zaak hier
goed in orde. In Middelharnis is er niet
over gesproken. Het is toch niet de bedoe
ling dat Sommelsdijk voorgaat en Middel
harnis volgt? Aangeboden wordt als contro
leur een onderofficier, die geen idee heeft
van de sociale verhoudingen die hier zijn
De VOORZITTER antwoordt, dat liet niet
juist is dat Middelharnis op Sommelsdijk
heeit gewacht, maar is een controleur noo
dig, dan is het uit een oogpunt van zuinig
heid wenschelijk samen te werken. Spr. is
er niet van overtuigd dat een dergelijk amb
tenaar een dagtaak zal hebben.
De heer JOPPE is liet met den heer BLOK
eens, dat zoon controleur geen verstand
heeft van do toestand hier ter plaatse.
Weth. DIJKERS merkt op dat de contro
leur moest erkennen dat de steunregeling
hier goed in orde was, maar niettemin staat
Den Haag er op, dat er een controleur komt
al heeft de Voorzitter gezegd dat het niet
noodig is.
Het voorstel van B. en W. wordt verwor
oen met alleen de stemmen van den heer
Tilth en de beide wethouders vóór.
De begrooting wordt vervolgens vastge
steld op f 142.101.40 in ontv. en uitg. voor
den gewonen dienst met f 2910.28 onvoorzien.
De kapitaaldienst op 1 5213.68 in ontvang
sten en uitgaven.
Aan den heer P. Mast, gem. opzichter en
schatter dranklokaliteiten, wordt op zijn
verzoek eervol ontslag verleend ingaande
de in functietreding van zijn opvolger.
Door de heeren BLOK en LE COMTE
wordt medegedeeld dat h. i. de begrooting
veel te laat is behandeld. Als er door drukke
werkzaamheden een achterstand is dan
moet dit, koste wat het wil, bijgewerkt wor
den.
De VOORZITTER merkt op dat ter secre
tarie hard gewerkt wordt
Weth. MIJS wijt den achterstand aan de
werkwijze, die niet economisch is. De be
grooting is door B. en W. eind December
al nagezien en vastgesteld.
De VOORZITTER merkt op dat de eenige
goede zijde is, dat de rijksbijdrage inmid
dels zoo verhoogd is, dat er geen straatbe-
iasting voorgesteld behoeft te worden. Om
het werk te bespoedigen is overwogen de
kantooruren tot 7 uur per dag uit te breiden
De SECRETARIS voegt er nog aan toe
dat de ziekte van den len ambtenaar, die
tweemaal geruimen tijd ziek is geweest, van
grooten invloed op het werk is. Voorts is
de controleur der steunverleening 14 dagen
ter secretarie geweest, waarbij de am'bte
naar ook voorlichting moest geven. Verder
is de ambtenaar, beiast met de steunrege
ling in de drukke wintermaanden, haast 2
dagen per week daarmede bezig.
Verloor zijn werk door
rheumatische pijnen
Hoe hij weer aan den slag kwam
,Drie jaar geleden leed ik zoo hevig aan
rheumatische pijnen, dat ik nog slechts met
behulp van een stok kon loopen en gedwon
gen was mijn werk op te geven. Zonder
Kruschen Salts was ik nooit meer aan den
slag gekomen, maar nu voel ik mij weer uit
stekend en kan weer werken. Wie mij 3 jaar
geleden gekend heeft en mij nu ziet, gelooft
niet dat ik dezelfde man ben. Ik kan
Kruschen niet dankbaar genoeg zijn". W. T.
Rheumatische pijnen ontstaan doordat de
opgehoopte afvalstoffen het organisme errr-
stig verontreinigen, waardoor o.a. het kwaad
aardige urinezuur ontstaat, dat de oorzaak is
van de pijnlijke rheumatische zwellingen in
spieren en gewrichten. De zes zouten in
Kruschen Salts verwijderen de afvalstoffen
volkomen langs de natuurlijke kanalen, waar
door Uw bloed wordt gezuiverd en de pijnen
vanzelf zullen ophouden. Kruschen Salts is
uitsluitend verkrijgbaar bij alle apothekers
en erkende drogisten a 0.40, f 0.75 en
1.60 per flacon. Let op, dat op het etiket op
de flesch, zoowel als op de buitenverpakking
de naam Rowntree Handels My. A'dam voor
komt.
M(f».i
Overleden: Maria Goedeigebuur 85 j.,
wed, van Teunis Kooman; Jacobus Goed"-
gebuur 63 j., echtg. van Barend-ina Wiegel.
GOEDEREEDE. Geboren: Gerrit, z. v.
Marius de Keizer en Tona Kleijn; Maartje,
d. v. Antonie 't Mannetje en Johanna Moer
kerk.
Overleden: Pieter Gijsbertus, 3 j., z. V.
J. Roos en P. Grinwis.
NED. CHR. LAND-
ARBEIDERSBOND
De heer R. Siemons twintig jaar
Bondsvoorzitter
De heer R. Siemons mocht dezer
dagen gedenken, dat hij 20 jaar geleden
tot voorzitter van de Ned. Chr. Land-
arbeidersbond werd gekozen.
In een waardeerend artikel in het orgaan
van den Bond wordt er op gewezen, hoe
Bondsvoorzitter Siemons thans gedurende
20 jaren met vas
te hand 't Bonds-
werk heeft ge
leid. De verkie
zing van den
heer Siemons
was indertijd
spontaan. Met
vrijwel algemee-
ne stemmen werd
hem het voorzit
terschap toever
trouwd. En hij
heeft de verwach
tingen niet be
schaamd. De
Bond mocht zich
verheugen in ge
stadige groei. Het
ledental steeg van 1173 tot 25610. De heer
Siemons is een stuwende kracht gebleken.
De vergaderingen van den Bond werden
door hem steeds op correcte wijze geleid.
Zijn medebestuurders hebben in dit alles
aanleiding gevonden om hem in genoemd
artikel hartelijk te huldigen en hem dank
te brengen voor alles wat hij voor den
Bond deed, waarbij zij tevens den wensch
uitspreken, dat God hem nog vele jaren de
gaven en krachten moge schenken om het
voorzitterschap te blijven waarnemen.
Al wat l' noodig
heeft om deze
pijnen te verdrijven is een Mijnhardt's Poeder.
Per stuk 8 ct.: doos 45 ct. Bij f'w Drogist.
Visscherij op haring,
sprot of makreel
De Nederlandsche Visscherijcentrale maakt
bekend, dat bij de visscherij op haring, sprot
of makreel de bepaling inzake de minimum-
maaswijdte van trawl- en snurrevaadnetten
niet behoeft te worden nageleefd, indien:
a. de betrokken reeder vóór den aanvang
der reis aan de Nederlandsche Visscherijcen
trale heeft medegedeeld, dat het vaartuig in
kwestie zal deelnemen aan de visscherij op
haring, sport of makreel;
b. met dit vaartuig na afloop der reis geen
tong, schartong, tongschar, schar of schol van
een afmeting kleiner dan 23 cm, geen wijting
van een afmeting kleiner dan 24 cm, geen
schelvisch van een afmeting kleiner dan 25
cm en geen kabeljauw van een afmeting
kleiner dan 31 cm wordt aangevoerd.
Indien men zich derhalve tegen een tucht
rechtelijke vervolging wil vrijwaren zal men
goed doen er zorg voor te dragen, dat bij de
uitoefening van de visscherij op haring,
sprot of makreel met netten, welke niet aan
de voorschriften omtrent de minimummaas-
wijdte voldoen, deze beide voorwaarden wor
den vervuld.
Onder de afmeting van een visch zal voor
de toepassing van deze bepaling worden ver
staan de lengte gemeten van de punt van den
snuit tot het einde van den staartvin. In
stukken gesneden visschen of visschen wel
ke ontdaan zijn van kop en staart, zullen
worden geacht van kleinere afmeting te zijn
dan onder b is vastgesteld, tenzij die stukken
afzonderlijk gemeten grooter zijn dan de sub
b genoemde afmetingen.
De mededeeling, bedoeld onder a, zal vóór
den aanvang der reis schriftelijk moeten ge
schieden. In spoedgevallen zal met een tele
fonische mededeeling genoegen worden ge
nomen, mits deze binnen 24 uur schriftelijk
wordt bevestigd.
Burgerlijke Standen
SOMMELSDIJK. Geboren: Neeltje, d.
v. Jacob v. d. Nieuwendijk en Sietje Vroeg-
indeweij.
Gehuwd: Pieter Prins, 24 j., te Middel
harnis, en Adriaantje v. d. Baan, 23 j., al
hier; Karei Bunk, 25 j., te Rotterdam en Jan
netje Martha Bakker, 22 j., alhier; Aart Me
lissant, 22 j., te Nieuwe Tonge en Lientje
Born, 22 j„ alhier.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. Gebo
ren. Philippina Jannetje Maria, d. v. J. Bre-
vaart en L. Bruggeman; Teun-tje Jacoba, d. v.
T. de Wachter en J. v. d. Mast.
O n de r t r o u w d: A. Arensman, 22 j. en
D. Knops, 17 j.; A. Mellaard, 23 j. en G. M. C
v. Druningen, 22 j.
Overleden: Hugo Dondersloot, 70 j.,
echtgen. van Adriaantje Wesdijk.
NIEUWE TONGE. Geboren: Huïbrecht,
z. v. J. Bijdevate en A. Felsbourg.
DIRKSLAND. Geboren: Antje Maria,
d. v. Marinus van Sint Annaland en Jan
netje Zoon; Laura Helene, d. v. Leendert
Gouswaart en Frida Elize Nissen.
Ondertrouwd: Arie Groenendijk, 20
j. en Josina v. Prooyen, 20 j.; Johannes de
Waal, 28 j. en Klaartje Dingena v. d. Stad,
25 j.
Getrouwd: Pieter Krijger, j.m. 26 j. en
Eva Knops, 24 j.
Overleden: Een levenloos aangegeven
kind van L. Soldaat en D. K. Poortvliet.
MELISSANT. Geboren: Pieter z. van
Abr. van Dijk en B. van der Ree; Beije z.
va.ii Th. van der Spaan en B. Both; Abra
ham z. van W. Kardoix en A. Verflage; Jaco-
mijntje Maria d. van P. Troost en A. J
Brinkman.
Gehuwd: Hendrik Goed'egebuur Jm. en
Lijntje Hakkenbrak jd.; Huibrecht Krijger
en Lena Arendje van Zanten jd.; Adrianu.
van Putten jm. en Trijntje Johanna van
Damme jd.
CENTRALE VEILING TE MIDDELHARNIS
Veiling van Dinsdag 2 Maart
Prijzen: spruiten. 3.805, witlof 7.709.70,
snijsla 29, roode kool 33.20, savoye kool
2.703.20, knolrapen 1.10, Armgaard 21
22.50.
Veiling van Donderdag 4 Maart
Kippeneieren 5960 kilo 3.353.40, idem
57—58 kilo 3.30—3.35, idem 48 kilo 2170—
2.80, ganzeneieren 5.806. Aanvoer 10.000
stuks.
OP ZONDAG 7 MAART
NED. HERV. KERK
Dirksland: 9.30 u. Ds van der Wal. 6 u.
d.e heer Baart
Good'ereede: 9.30 u. en 6 u. Ds Labrie
Herkingen: 's Av. 6u. Ds Kraaij, van St
Annaland
Middelharnis: Vm, Ds van Asch. 's Av. Ds
Polhuis
Nit'jwe Tonge: 9% u. Leesdienst. 6 u,
Ds v. d. Wal, van Dirksland
Ooltgensplaat: 9l/2 u. Leesdienst. 6 U,
Ds Verkerk, van Oude Tonge
OuddorpVm. en nam. Ds llovius
Oude Tonge 9t/2 u Ds V erKerk. 6 u.
Lees/dienst. (Vm. Bidstond voor het gewas)
Stad aan 't Haringvliet: Vm. Ds Polhuijs.
's Av. Leesdienst. (Extra maandcoJl. voor
de kerk)
GEREF. KERKEN
MdddelJiarais: Vm. en 's av. Ds Zeiistra
Ooltgienslaat: 9.30 u. en 6 u. Ds Reenders
Ouddorp: Vm. en nam. Leesdienst
Stad aan 't Haringvliet: Vin. en 's avond3
Leesdienst
CHR. GEREF. KERK
Middelharnis: Vm. en 's av. Ds Lama-ti
GEREF. GEMEENTE
Dirksland: 9.30 u. en 6 u. Leesdienst
Middelharnis: Vm. en 's avonds Leesdienst
Ouddoa-p: Vm. en nam. Leesdienst
OUD-GEREF. GEMEENTE
Oude Tonge: 9 u. en 2 u. Leesdienst
Veiling op Donderdag 11 Maart 1937, in
hotel van Veen te Oude Tonge.
Afslag op Donderdag 18 Maart d.a.v. in
hotel de Weerd aldaar, telkens n.m. 7 uur,
van:
Een heerenlhuis met schuur en erf aan de
Voorstraat nr. 26 te Oude Tonge en 4 aren
tuinland aan den Boezem aldaar.
Ten verzoek van de erven van den heer
L. Kosten.
Notaris RIS.
Op Woensdag 10 Maart 1937 bij Inzet,
Op Woensdag 17 Maart bij Afslag,
telkens des namiddags 3 uur in het café
A. J. v. d. Vliet te Oude Tonge:
a. Het huis met landbouwschuur en tuin
aan de Schoolstraat te Oude Tonge,
b. 4.85.90 Hectare (10 gem. 175 roeden V.
M.) bouwland in den polder Oostende te
Oude Tonge; in 4 perceelen en combinatiën.
Op Vrijdag 19 Maart des voormiddags 10
uur aan de Schoolstraat te Oude Tonge.
Om contant geld.
2 paarden, landbouwwerktuigen en gereed
schappen, hooi, stroo, poters, bieten, kunst
mest, enzoovoort.
Ten verzoeke van Erven Wed. Jan Hartog
Lzn. te Oude Tonge.
Notaris VAN BUUREN.
Donderdag 11 Maart, bij inzet en Donder
dag 18 Maart bij afslag telkens des namid
dags 4 uur te Goedereede, i.n het Hotel „De
Gouden Leeuw", tien verzoeke van den heer
Jan de Ronde Azn., te Goedereede, van een
huis met schuurtje en grond te Goie-dereede,
in de Torenstra-at, kadaster Sectie A nos.
669 en 670, groot 2 aren 16 centiaren, dade
lijk te aanvaarden. Notaris van den Berg.
Vrijdag 12 Maart n.m. 2 uur te Ouddorp,
nabij het café J. Komtebedde, van een partij
le klas scheepsafbraak, benevens ramen,
deuren, kozijnen, enz. en een partij nieuwe
vlotdeelen, om contant geld. Ten verzoeke
van den heer J. Degen-aars te Klundert.
Notaris VAN DEN BERG.
door P. D. SIELING, te Melissant
4)
Wij zien veel sinaasappelkweekerijen. Ten
slotte kwamen wij in White Rivier aan.
Hier keken zij niet zoo verbaasd mij te
zien. omdat die al wisten dat ik in Zuid-
Afrika was, maar toch waren zij ook blij
weer een bekend gezicht te zien. Op deze
tuin staan duizenden sinaasappeiboomen.
Hij is heel mooi gelegen en er is een prach
tig landhuisje aanwezig voor huisvestifig.
Ook de andere plaat6 waar D. woont is
Jieel mooi, een mooi huis en een flinke tuin
met bloemen. Op beide plaatsen is de gron i
heet goed en met voldoende water. Wij lo-
geeren er 's -n-adhts en vertrekken dien vol
genden morgen naar den Zui-d-Afrikaan-
schen wi-ldtuin die een 20 K.M. van Planton
3s gelegen. Deze ongerepte wildernis is vier-
sma 1 zoo groot als Nederland en herbergt
alle wilde dieren van Z.-Afrika. Doordat wij
niet. in dien winter zijn, mogen wij slechts
een klein gedeelte bezichtigen, daar in de
andere gedeelten groot gevaar bestaat voor
malaria-koortsen. Toch rijden wij er in 't
geheel wog 144 .M. doorheen, dus nog een
aardi-g stukje. We zien er honderd-en wild-e-
fceesten, dat zijn een klein soort buffels.
Tientallen zebra's loopen gewoon met de
wilde beesten te weidien, als bij ons de
koeien en paarden op h-et gras. Dan zien wij
veel bokken, jaklhafaen, reebokken met ho
rens en een witte ring op het kruis. Koe
does een soort bokken met prachtig gekrul-
klo horens van meer dan een meter lang,
Stekelvarkens van zeer groote afmetingen
en ook ziien wij verscheiden struisvogels.
Het ivas verboden uit de auto te stappen,
want dan loop je de kans door een leeuw
overvallen te worden. Er leven in dit park
nog ongeveer 1500 leeuwen, wij zien er tot
onzen grooten spijt echter geen. Wei zagen
wij ve-ei beenderen liggen van verscheurde
beesten. Op een plaats kwamen wij hoog
stens een uur te laat, want daar lag een
voor een groot gedeelte opgegeten wild beest
met nog versch bloed en in het gras nog
plat getrapte en gelegen plaatsen van
leeuwen
Nu zaten er een 30-tal aasvogels op, welke
een vlucht hebben van 2 meter.
In White Rivier bezoeken wij een krppen-
fofcker, die 13.000 kippen heeft. Hij is hier
drie jaar geleden begonnen met 50 pont
sterling en 1500 kippen. Ik geloof dat hij
goed verdiend heeft. Op onze terugreis naar
Johannesburg komen wij door Middelburg,
waar het veemarkt is echter maar gewoon
in een weide.
Wij brengen ook een bezoek aan Wond'er
fontein, een plaats liggende 90 K.M. van
Johannesburg. Hier is oen nederzetting van
uitsluitend Hollanders, meest allien uiit de
Noordelijke Provincies. Deze nederzetting
gaat uit van de Nederlandsche Vereeiiigi-ng
voor Zui-d-Afrika. Elen zekere mijnheer
Ve-klimaini had daar in het begi.n de leiding,
hetgeen tot eien fiasco geilei-d heeft voor hen
die naar hem geluisterd hebben. Hij was
een fantast en een optimist in de hoogste
graad.
Ik siprak daar een Frieschten Boer welke
nogal kapitaalkrachtig bleek te zijn. Hij had
dezen geadviseerd om on 'n bedrijf van nog
geen 75 II.A. groote gebouwen te stichten,
een woning voor dien bedrijfsleider en voor
hemzelf op een mooiere plaats enkele K.M.
daar van daan een villa te bouwen.
Volgens genoemden 'heer Veldman kon dit
op diat bedrijf gedaan wordlon met winst
De Friesche boer heeft echter gelukkig niet
n.aar hem geluisterd, want een kind kon
ziien, dat dit niet bestaan kon.
Wonderfontein is oen uitgestrekte plaats
waarvan nu voor' ieder liefhebber (Hollan
der) een stuk te k-oop is. zooals hij zelf wil.
Er is een Hollandische onderwijzer Kerling,
oen broer van den heer Kerling, uit Middel
harnis, deze bezocht ik even. Hij is onder
wijzer en boer gelijk. Hij heeft ptan. 50 H.A.
laimd en een 25 koeiien. Hier kunnen de Hol
landers theoretische en voor zoover mogelijk
practische adviezen krijgen. Voor jonge
energieke Hollanders, die zich aain kun
nen passen is hier wel toekomst, evenals in
andere streden, weita ik bezocht. Later hoop
ik hier nog meer over te zeggen.
De Hoofdopzichter, die het nog omverkoch-
te gedeelte exploiteert plm. 1000 H.A. groot,
is ongeveer 8 jaar hier en verdiend 15
per maand. E-en tweede opzichter, een jon
gen v-an 18 jaar, welke 7 jaar hier is, ver
dient 5 pd. st. per maand.
Wonderlijk is wei, wie men hier ook ont
moet en gezilen de aain passing, welke zij
tnoodig gdfoad hebben, er is niemand die te
rug zou willen.
Die Afrikaanische vrijheid, de enorme
ruimte en hot steeds mooie weer schijnen
zóó op iemand i.n te werken, dat de vanuit
Hol'landsehe oogen gezien groote bezwaren
geheel wegvallen. Ik ontmoette nog geen
enkele genrrlimati«nerde Hollander, welke
niet opgeruimd was. Onder de oer-Afrikaan-
clers ontmoet men soms eohtc kankerpitten.
Er zijn hier verschillende mogeJijiklwden,
maar ook verschillende moeilijkheden. Voor
digenen die juist door de moeilijkheden ge
staald worden en daardoor steeds meer
actief worden, is het hier een Dorado.
Voor diegenen die den moed al opgeven
vóór d£ut er begonnien is, is het een onmoge
lijk land Noodig is hier een aanpassings
vermogen aa.n dten toestand zooals die hier
is. Eerst-ge noem dten hebben ook vanzelf dit
aanpassingsvermogen. De laatstcn, die dit
vermogen missen, zijn, ais ze hier komen,
gedoemd tot volkomen mislukking.
Donderdag 19 Maart gaan wij 's morgens
al om vier uur op stap via Pretoria er
Nijlatroom -maar Potgietersrust, waar wij op
goede gronden komen. Er zijn echter nog
slechts enkele bedrijven, ve-rdtor ligt hier
allies nog zooal6 het geschapen is.
Daarna komen wij in Pietersburg, dat een
flinke mooie plaats is. Vandaar gaan wij
door prachtige bergstreken naar Louis
Tr'chardt. In deze omgevilng zijn verschil
lende rotsgebergten. Tussoben Louis Tri-
ohardt en Messina is het bosohrijk.
Op den gebeolen afstand tusscben laatst
genoemde plaatsen passeeren wij geen enkel
huis. Van Louis Triohardt naar Messina is
het 93 K.M. Onderweg maken wij een foto
van oen boom, die op mans hoogte een om
vang heeft van 49 voet. Even boven Messimia
loopt de Limproposrivier, die de grens
vormt tusschen Transvaal en Rhodesia. Ais
wij dteze gicpasseerd zijn rijden wij door een
zeer heuvelachtig terrein, begroeid met hout
gowas. Het landschap is doorsneden door
tientallen kleine beekies. waarvan do meeste
echter droog staan of slechts een voet water
bevatten. Wij kunnen overal doorheen rijden,
want er zijn maar enkele bruggen. Er moe
ten hier ook wet wilde dieren zijn, die wij
maar één keer te zien krijgen als onver-
vvaohts wij een groep van een 60 tot 100
bavianen zien op een afstand van plm. 25—
100 tree. Als zij ons gewaar worden, zijig zij
weer vlug verdwenen. Wij zijn nu de grens
van Rhodesia gepasseerd en gaan over West
Nioholse, een plaatsje van slechts een paar
huizen, waar zelfs geen hotel is, naar
Gwand'a. Vanaf de grens is dit 224 K.M. Wij
komen slechts drie auto's tegen op dezen
afstand en zien hier en daar enkele huizen
en verder niets dan bosch. Deze weg is de
hoofdweg tusschen Transvaal en Rhodesia,
maar is zoo slecht als men iin Holland zich
niet kan voorstellen. Wij hebben dien dag
noch nog een flinken afstand afgelegd. Toen
wij 's avonds om 7.45 te Gwanda. een plaats
vair» slechts enkele huizen, aankwamen,
haddien wij dien dag reeds 776 K.M. afge
legd.
Wij gaan dan door via Balla naar Bula
wayo. Dit is een prachtige 6tad met schit
terende winkels en gebouwen. Het is een
nieuwe stad, de straten zijn alle minstens
40 tree breed. De stratenaanleg is rechthoe
kig, het klimaat is hier heerlijk. Wij bevin
den ons 450 voet boven de zee. Wij lezen het
volgende leuke versje op een reclamebord,
tusschen een apotheek en een grossier In
dramik:
Ek en my Buurmam
verkoop albei drank
Ek vir gesondes
en Hy vir die Kranke
Vanaf Builowayo gaan we door dc wilder
nis, ook weer over dien hoofdverkeersweg
naar boven. Een paar keer blijven wij bijna
steken, totdat wij bij zonsondergang halfweg
house naderen. Vanaf Builowayo tot deze
plaats is het 237 K.M. -en op dezen geheelen
afstand passeeren wij twee auto's en zien
slechts een huis van een witmensch. Deze
verkoopt drank, benzine en doei winkel.
Nadat wij nog een paar keer bijma vast
gereden zijn, verzinken wij ineens tot de
assen in den grond weg. Daar het In d<ve
streken een half uur na zonsondergang pik
donker is, iet 't er niet zoo mooi voor ons
uit. NSeit dat er eenig gevaar dreigt, maar
wij loopen de kans een nacht in de auto te
moeten doorbrengen.
Wij rekenden uit, dat wij nog 1 a 2 K M.
van Halfway House waren. Daar het dood
stil was, toeterden wij harden op den claxon
en lieten de lichten branden, daar 't inmid
dels al donker geworden was.
En jawel, na oen half uurtje kennen er
een drietal kaffers met een lairataarn aan.
Er is geen doen aan om de auto er uit te
trekken en daarom stappen wij met hen
terug naar het hotril. Dit hotel bliikt 'iet
eenige huis te zijn van deze plaats. De chef
is een witmensch, ongehuwd en verder zijn
er een paa.r kaffers.
Op diverse plaatsen is men bezig den weg
te verbeteren en zoo troffen wij het ook hi.-r
dat er een blanke was, die met een ifi-tal
kaffers bezig was de weg hier in orde te
brengen. Hij beloofde ons voor den volgen-
dien dag de hulp van zijn menschen.
Nadat wij eerst een behoorlijk maa.l eten
gelhad hebben, togen wij maar onze kamers,
die bestonden uit kleine vierkante gebouw
tjes. Het is hier zeer warm. 7oonnr u-r pilpg
open laten staan en de wilde dieren 7,00
binnen kunnen stappen als zij daar zin in
hebben.
.(Wordt yervolgd)]
