Betere
beschikbare arbeid
van
Sociaal-Politiek Program
van het C.N.V,
ORANJE EN DE VRIJHEID
IARI 1.937
MAAS EN SCHEI DEBODE
WIJZIGING VAN DE
ZIEKTEWET
PRIJSVERLAGING
VITA TARWE
NEDERLANDERS, DIE IN
DUITSCHLAND VERDWIJNEN
DE SAMENWERKING
DER OSLO-STATEN
HARING NAAR RUSLAND?
P. v. Ast en G.
Leendert van der
liet en M. Zwerus;
enoot van A. Bos-
tdr. Padmos en L.
oerkerk en M. 't
Corn. Grinwis
:es, z. v. W. Ven-
:lis z. v. G. Moer-
z. v. C. Grinwis;
Jac. Tanis en A.
Vlietland 24 j. en
ierkenibosoh 66 j.,
ng.
in den Berg uit
>k uit Melissant.
kweert naar Mid-
ïwis naar Dirks-
EN
van Jac. Knoop,
appelen, groenten
itraat 16, telefoon
rersohillende soor-
eloopen. Voor alle
g; hiervan kan ik
Ook voor grove
Verder is de han-
:eer stil, daar de
;n te veel hebben
erkoopen voor zij
Ier alle inlichtin-
if verbinding, om
erdam te zenden,
volgende prijzen
«uwsche bonten
2.40—2.60, bonte
-1.70, dito blauwe
Anna Pauwlowna
80, Hillegommer
.80, Flakkeesche
puische eigenhei-
ngen 1.601.70,
o bonten f 1.90
•oode star bonken
ïers 1.801.90,
elanders 1.60
er 100 kilo: Drent
aardappelen eigen
drielingen 2.40
f 2.60—2.80.
MIDDELHAR NIS
ïari
roode kool 2.10
;n 88.50, kroten
per 100 kilo.
e. Aangevoerd en
kw 0 660.70, 2e
6, per kg. slacht-
eien 180230 u.
0.32—0.58, 3e kw.
ivicht;100 nucht.
2024. alles per
eens (90—110 kg.)
0.55, vette var-
ïtgewicht per kg.
3en 2 wagons ge*
jk, handel zeer
slot markt lagrer.
;hoorl|jk, handel
ihoorlyk, handel
handel gering,
ük, handel vlug,
'dappelen, he
iten 2.40—2.60, ld.
heimers 22.20,
inh. 1.90—2, N. H.
leer bonten 2—
FriescRe borgers
ippelen 1.902 20
0, alles per H L».
Aangevoerd 2312
n, 192 vette kal*
schapen of lam*
:en of geiten,
en tot 63, 2e kw
ossen tot 60, 2e
ette kalveren tot
varkens (levend
33—40—48 c.,
15—20—26, lam*
oer grooter, han-
Een prima koe
3 c.
vor. week, han-
onden nog staan-
nde.
oer minder, han-
arkt, handel ta-
voor export ge-
0-tal vette run-
irdappelen.
[52, Zeeuwscho
11.80, id. bonte
0, eigenh. poters
-1.80, zandaard-
per kg. Aanvoer
JARI
■ze week uiterst
aan 105 fr in
edig tot 110 fr.-
Voor den nieu-
an de jyde van
nichtans op to
il tusschen de
en die van do
geruststellend is
weleer. O, zeg
or u gedeeld?"
"preken kon zij
op zijn schou-
ig.
oogenblik ver-
iert jaren gele
ls mij als een
ik voor u be-
J. wat Jk u ja-
fden boom ge-
eden mij u tot
cverd toen niet
voor. Nu weet
ids niet mocht
en u de oogen
e liefde van
langs een weg
tiaar toch heer
komst zien. En
leiland dienen
hebben, zal ze-
zijn"
tem der kleine
schje te voor-
i?"
prong op haar
ipjes om haar
ïht'\ ging zij
inig verlegen,
geef hem een
>rdt vervolgd)
GEZINSHOOFD MOET HET
EERST WERK HEBBEN
Bepalingen tegen het vervangen
van volwassen mannen door
jeugdig of vrouwelijk personeel
Nog 45.000 vrouwen
hier werkzaam
Bij de Tweede Kamer is thans inge
diend een wetsontwerp houdende tij
delijke bepalingen strekkende tot het
hereiken van een betere verdeeling van
den beschikbaren arbeid. Hierdoor zal
een ongelimiteerde vervanging van
volwassen arbeiders hetzij door jeug
dige personen dan wel door vrouwelijk
personeel kunnen worden tegengegaan.
In tij dien van crisis trachten ven-schillende
werkgevers te bezuinigen door het vervan
gen van volwassen mannen dooi- jeugdig of
vrouwelijk personeel. Door hiertegen eenige
remmende bepalingen uit te vaardigen
kan een eenigszins betere verdeeling van
den beschikbaren arbeid worden verkregen.
De Toelichting op het wetsontwerp vestigt
er nadrukkelijk de aandacht op, dat door
deze maatregel-en gocn vermindering van
werkloosheid wordt bereikt. Wel kan wor
den verkregen, dat de werkloosheid van ds
plaatsen, waar zij het meest schrijnt, ver
schoven wordt naar plaatsen, waar zij min
der ernstig wordt gevoeld.
Arbeid van vrouwen ,en meisjes
Op 14 November 1936 stonden ingeschre
ven 384.875 werklooze manmen en 17.8S9
vrouwen. Naar ramiinjg staan naast die
werklooze, meerendeels Neder km ds ch e vrou
wen, thans ruim 45.000 in ons land vverk-
Eame buitentadsche vrouwen. Deze cijfers
hebben de vraag doen rijzen of niet de werk
loosheid onder de mannelijke arbeidskrach
ten ©enigszins kan worden verminderd door
iop bepaalde terreinen de bestaande ^werk
gelegenheid voor vrouwen een weinig in te
perken. Hoewel aa hert vraagstuk ver
schillende moeilijkheden vastzitten, acht de
Minister langer weifelen niet gewettigd.
Werkloosheid is een ramp voor ieder, die
er door getroffen wordt, maar voor het ge
zinshoofd werkt zij veel meer funest dan
voor iemand, die niet met de zorg voor het
levensonderhoud van anderen belast is. Op
den man nu rust, naar den natuurlijken
gang van zaken, de plicht om ook voor de
vrouw en kinderen het levensonderhoud te
verdienen. Indien dan ook zonder overwe
gende bezwaren de werkgelegenheid voor
de vrouw ©enigszins beperkt kan worden en
aldus hier en "daar baar plaats op het ter
rein van dien arbeid door een man kan wor
den ingenomen, dan acht de minister dit,
dix de tegenwoordige omstondigtoeiden, met
abnormale werkloosheid, gerechtvaardigd.
Volgens het ontwerp aldus de Toelich
ting zal het werkterrein der vrouw, voor
zoover dit zich, wat den fabrieksarbeid be
treft, na 1 Januari 1935 heeft uitgebreid, tot
de toen in acht genomen grenzen kunnen
worden teruggebracht. Daartoe zal bij alge-
meenen maatregel van bestuur het percen
tage kunnen worden vastgesteld, dat vrou
wen en meisjes mogen uitmaken van het
personeel, dat in een fabriek of werkplaats
met bepaalden arbeid belast is, dan wel het
verrichten van bepaalden fabrieksarbeid
door vrouwen of meisjes verboden of alleen
onder zekere voorwaarden toegelaten kun
nen worden.
Ingrijpen van overheidswege zal met be
hoedzaamheid moeten geschieden. Stellig
immers valt tegenover de voordeelen, die,
naar het oordeel van den minister aan de
ontworpen regeling verbonden zijn, op be
zwaren te wijzen. Daarom zal alle ruimte ge
laten worden voor de noodige uitzonderin
gen. Intusschen wordt ook in deze materie
wel overdreven. Als een der gewichtigste be
zwaren wordt terecht aangevoerd de
praeaire toestand van de industrie welke er
toe noopt om zooveel mogelijk af te zien van
maatregelen, die als gevolg met zich kunnen
brengen een stijging van de productiekosten.
Toch behoeft deze bedenking niet zonder kri
tiek aanvaard te worden en houde men in
het oog, dat de eene fabrikant veel meer ar
beid door vrouwen en meisjes laat verrichten
dan d-e andere, en dat menigmaal ook ver
schil op dit punt te constateeren is tusschen
verschillende gedeelten van ons land.
De werkingssfeer van 'de wet
Naar het voorloopig inzicht van den mi
nister kunnen de te heffen voorzieningen ten
aanzien van de vervanging van vrouwelijke
door mannelijke arbeidskrachten op de vol
gende soorten van arbeid betrekicing hebben:
Arbeid in aardewerkfabrieken en tegelper -
serijen, bestaande in aardbereiding, in tegels
persen en in het gieten, vernis strijken of
vernis spuiten van sanitair aardewerk. Ar
beid in glasfabrieken in de mengkamer, aan
of bij glasovens, of bestaande in het slijpen
van glas. Arbeid in drukkerijen, bestaande
in het uit de hand of machinaal letterzetten.
Arbeid in kisten- en timmerfabrieken. Arbeid
in borstelfabriekeii, met uitzondering van in
pakarbeid. Arbeid in leerfabrieken,, met uit
zondering van inpakarbeid. Arbeid in schoen
en pantoffelfabrieken, met uitzondering van
het stikken, plakken en verder bewerken
van de schacht en van inpakarbeid. Arbeid
in capsulefabrieken, bestaande in het bedie
nen van walsen. Arbeid in fabrieken van
bouten, moeren, klinknagels en draadnagels.
Het kloppen en stoppen van zakken. Arbeid
in sigarenfabrieken en tabakskerverijen, be
staande in het aanvochten en mengen van
tabak, het met de hand vervaardigen van
sigaren en het sorteeren van sigaren. Het
uitbeenen van vleesch. Arbeid in veenderijen,
bestaande in het verplaatsen van beladen
kruiwagens. Arbeid in steenfabrieken. Ar
beid, bestaande in het vulcaniseeren van rij
wielbanden.
De voornaamste artikelen
Wij laten hier de voornaamste artikelen
van het wetsontwerp volgen:
Artikel 2. Met betrekking tot bepaalde
soorten van arbeid, welke vóór 1 Januari
1934 in fabrieken of werkplaatsen in het al
gemeen door mannelijke arbeiders plachten
te worden verricht, kan, tot herstel van dien
toestand, bij algemeenen maatregel van be
stuur hetzij worden vastgesteld, welk per
centage van de arbeiders, die zoodanigen ar
beid in een fabriek of werkplaats verrichten,
ten hoogste uit vrouwen of meisjes mag be
staan, hetzij worden bepaald, dat zoodanige
arbeid door een vrouw of een meisje in een
fabriek of werkplaats niet mag worden ver
richt onder de bij of krachtens dien algemee
nen maatregel gestelde voorwaarden.
Artikel 3. Indien in een fabriek of werk
plaats of in een groep van fabrieken of werk
plaatsen het aantal mannen van 25 jaar of
ouder in verhouding tot het aantal der ove
rige arbeiders kleiner is dan in het algemeen
in soortgelijke fabrieken of werkplaatsen,
waar hetzelfde dan wel een ander bedrijf
wordt uitgeoefend, het geval is, kan bij alge
meenen maatregel van bestuur worden vast
gesteld, welk percentage van de arbeiders, in
die fabriek of werkplaats of in een tot die
groep behoorende fabriek of werkplaats
werkzaam, ten minste uit mannen van dier»
leeftijd moet bestaan.
Werkingsduur der wet 3 jaren
De Toelichting vestigt er de aandacht op,
dat art. 3 de mogelijkheid schept tot ingrij
pen van overheidswege. Niet wordt bepaald
dat onder alle omstandigheden zal moeten
worden ingegrepen.
Afwijking van liet in de wet bepaalde
moot mogelijk blijven. Art. 5 voert daartoe
liet systeem van vergunningen in.
Volgens art 17 zal de wet een wer
kingsduur van drie jaren hebben. De
minister hoopt, dat de tij d6om6tan dag
heden deun voldoende verbeterd zulten
zijn om deze crisismaatregelen weer
te kunnen missen.
Bezwaren tegen differentiatie
in het premietarief
Invoering van een eenheidstarief
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot wijziging der Ziek
tewet-
De Minister van Sociale Zaken merkt in
de Toelichting op. dat art. 63 der ziektewet
bepaalt, dat door de Koningin voor het ge
bied van iederen raad van arbeid de pre-
miën worden vastgesteld. De redactie dier
bepaling maakt het mogelijk de premiën
voor de onderscheiden gebieden der raden
van arbeid te doen verschillen al naar ge
lang van de uitkomsten der ziekte-verzeke-
rnig van eiken raad van arbeid afzonderlijk
Op grond daarvan werd dan ook bij K.B.
van 1 Juli 1936 voor de bedrijven, welke
geacht kunnen worden normaal ziektcge-
vaar op te leveren, een premietarief vast
gesteld, dat, al naar gelang van het gebied
van den raad van arbeid, waarbinnen de
onderneming is gevestigd, bedraagt onder
scheidenlijk 2, 1.8, 1.7 en 1-6 pet. van het
voor de premiebetaling in aanmerking ko
mende loon.
De practijk heeft echter doen zien,
dijt deze differentiatie in het premie
tarief tot bezwaren aanleiding geeft. Zij
leidt n.l. tot ongelijkmatige belasting
voor de werkgevers in hetzelfde bedrijf,
al naar gelang van de gemeente, waar
de onderneming van den werkgever is
gevestigd.
De Minister acht de bezwaren vol
doende klemmend om een voor do ge
bieden van alle raden van arbeid zelfde
premietarief te rechtvaardigen- De voor
gestelde wijziging van het eerste lid
van artikel 63 der ziektewet geeft aan
dat eenheidstarief wettelijken grondslag.
Een eenheidstarief vereischt tevens wette
lijke maatregelen ter voorziening in de
mogelijkheid, dat het tarief voor een be
paalden raad van arbeid geen voldoende
dekking voor de verzekeringslasten zou
geven. Deze voorziening is in het onderha
vige wetsontwerp gevonden in een regeling,
waarbij aan de Koningin de bevoegdheid
wordt toegekend om in zoodanig geval to
bepalen, dat het tekort voor rekening van
de overige raden van Arbeid wordt gebracht
en dit overeenkomstig door de Koningin te
geven regelen.
Het wetsontwerp geeft voorts een twee
tal voorzieningen, welke er toe strekken
om den waarborg tegen het lijden van ver
liezen wegens het mogelijk ontoereikend
zijn van het premietarief te vergrooten, o.m.
door de gelegenheid tot vaststelling van een
hoogere premie te verruimen, waarbij te
vens is gezorgd, dat de beoordeeling, of
voor een bepaalde onderneming aanleiding
bestaat om tot premieverhooging over te
gaan, onttrokken is aan den rechter.
Naast verhooging van premie is het ge-
wenscht ook verlaging van premie mogelijk
te maken voor het geval uit statistische
gegevens blijkt, dat voor een onderneming
kan worden volstaan met een lagere premie
dan naar het premietarief voor die onder
neming verschuldigd is. De nieuwvoorge-
stelde lezing van art- 65 der Ziektewet
bevat de daartoe noodige regeling.
Na de ramp van de
„Van der Wijck"
Vierde stuurman der K.P.M. overleden
SDERABAJA, 5 Febr. (Aneta/A.N.P.). De
vierde stuurman der K P.M de heer J. F.
Stada. die sinds de ramp met de „Van der
Wijck" in het Darmo-Ziekenhuis te Soera-
haja werd verpleegd, is gisterenmiddag al
daar na een been-amputatie, waartoe na
consult met drie doktoren toch moest wor
den besloten, overleden.
Wijlen de heer Stada was een zoon
van een oud-hoofdwerktuigkundige van de
K P.M. en was eerst korten tijd in Indië. In
verband met dit droevig verscheiden woe-
van het K.P.M.-gebouw, van alle schepen
van de K.P.M. en van het gebouw van de
vereeniging voor gezagvoerders en stuur
lieden de vlag halfstok.
Met een gulden per ioo Kg.
Loopende contracten blijven
nog geldig
Van bevoegde zijde deelt men ons
mede, dat met ingang van heden dB
gemiddelde verkoopprijs van vita-tarwe
van 115.70 per 100 kg. teruggebracht is
tot f 14.70 per 100 kg-
De boniiicatie-regeling voor tarwe
bloem-a en tarwemeel-a is met ingang
van dezelfde datum ingetrokken, ter
wijl geen t. c.-tarwe meer tegen speciale
prijs wordt beschikbaar gesteld.
Wat de bonnenregeling betreft ter verkrij
ging van t c.-tarwe tegen 6peciaie prijs,
wordt medegedeeld, dat voor bonnen welke
nog voor 15 Febr. a.s. ten kantoro van do
Nederiandscho Tarwe-Centrale zijn ontvan
gen, een verkoop-overeenkomst zal worden
afgesloten tegen de laatst vastgestelde spe
ciale 50-tons-prijs ad. f 10 per 100 kg; voor
op of na die datum ingekomen bonnen kan
geen tarwe tegen speciale prijs meer be
schikbaar worden gesteld.
De bonificatie voor tarwebloem-b is met
ingang van 8 Febr. 1937 vastgesteld op f 0.60
per 100 kg.
Naar aanleiding van deze verlaging deelt
men ons nog mede, dat over deze regeling
welke van regeeringswege bedoeld is als
compensatie van do totnogtoe geldende
en thans gelijktijdig opgeheven bonifica-
tieregeling, hetgeen impliceert de bedoeling,
dat do bloem- en meelprijzen, voor zoover
met deze wijziging verband houdende, geen
verandering zullen ondergaan, een bijeen
komst heeft plaats gevonden van de com-
missie-Gerbrandy, bedoeld in de aigemeene
verkoopvoorwaarden voor bloem cn meel
van de meelfabrikanten.
In overeenstemming met de vorenge
noemde bedoeling is van regeeringswege
beslist, dat de meelfabrikanten (met
uitzondering van diegenen, aan wie
t- c.-tarwe tegen speciale prijs op bon
nen ter beschikking werd gesteld) de
vita-tarwe, benoodigd voor de loopende
voorverkoopcontracten, nog tot de voor
7 Febr. 1937 geldende prijs moeten be
trekken.
Gezien dit feit, heeft de commissie be
slist, dat de prijzen van de loopende voor
verkoopcontracten tarwebloem, Zeeuwsche
bloem cn ongebuild tarwemeel tengevolge
van deze verlaging van de vita-prijs geen
wijziging behooren te ondergaan.
Naar aanleiding van het bovenstaande
deelt men ons van deskundige zijde mee,
dat deze wijziging geen gevolgen kan
hebben voor do broodprijs en de verhoo
ging, welke men algemeen noodzakelijk acht,
niet kan tegengaan.
Immens staat de zaak aldus: de vita-tarwe
wordt met II.— per 100 K.g. in prijs ver
laagd; doch tegelijkertijd vervalt de toe
slag (bonificatie) van 50 ct. per 100 K.g.
voor de overige bloem en meel; hetgeen
prijsver hooging beteekent. Nu ge
bruikt men voor de broodhereiding 35 pCt.
van de eerst- en 65 pCt. \un de daarna ge
noemde grondstoffen, zoodat het eindresul-
toof voor den bakker gelijk blijft. Voor een
derde deel betaalt bij een gulden minder,
voor tweederde 50 ets. meer; de prijs blijft
dus in wezen gelijk.
Op grond van het regeeringsbericht kan
men dus niet verwachten, dat broodprijs-
verhooging achterwege kan blijven. De
bakker wordt cr niet beter van.
Zakenman uit Venlo
gearresteerd?
In de loop van de vorige week maakte
de 42-jarige W. C., uit V e n 1 o, 'n zaken
reis naar Dortmund. Tot dusverre is
hij niet teruggekeerd. De familie, die in
Duitschland inlichtingen vroeg naar zijn
mogelijke verblijfplaats, kwam, ondanks
alle moeiten, niet te weten waar C. ver
toefde.
Men meent echter uit de verkregen infor
maties te mogen concludoeren, dat C. door
de Duitsche politie is aangehouden en waar
schijnlijk te Munster verblijft. Men heeft
zich ook nog in verbinding gesteld met den
consul-generaal te Düsseldorf. Deze heeft
echter geen definitieve inlichtingen omtrent
de aanhouding kunnen verschaffen.
Kort voordat C. zich naar Duitschland wil
de begeven, had C. een dringend telefonisch
verzoek gekregen, dat van zijn zwager, ze-
keten P. S., uit Lobberich afkomstig zou
zijn. om naar Lobberich te komen. C. heeft
toen zijn reis naar Dortmund via Lobberich.
een plaaisje tusschen Venlo en Viersen ge
maakt, ten einde aan het verzoek te voldoen
Bij aankomst te Lobberich "werd C. echter
onmiddellijk gearresteerd.
Het stond vrijwel vast, dat niet zijn zwa
ger, doch iemand anders hem telefonisch
had opgeroepen. Men wordt te meer in
deze meening versterkt, omdat P. S., daags
na de aanhouding van C., door de politie
van zijn bed werd gelicht en eveneens in
bewaring werd gestold. Officiecle inlichtin
gen heeft men echter niet kunnen be
komen.
Intusschen werd het geval nog geheim
zinniger, toen de hotelhouder M., die C. goed
kende, uit Lobberich werd opgebeld met het
dringend verzoek voor een ernstige gebeur-
tenisi welke zou hebben plaats gehad, over
te komen.
Daar de heer M. op dat moment geen tijd
had, verzocht hij den heer S. uit Venlo om
zich naar Duitschland te begeven en zich te
Lobberich on de hoogte te stellen van wat
er voorgevallen was.
De heer S- werd bij aankomst aldaar
evenons gearresteerd, doch later vrijgelaten.
Het bleek toen, dat de vrouw van P. S. uit
Lobberich, die in hevige ongerustheid ver
keerde, ten einde raad zich tot haar ken
nissen te Venlo had gewend.
Door bemiddeling van den consul te
Düsseldorf tracht men licht te brengen in
deze geheimzinnige geschiedenis.
HANDEN AF VAN ORANJE
Als de vos de passie preekt.
Ais we het aantal vlaggestokken dat
verkocht is ais maatstaf nemen, dun
is er wel iets zear bijzonders gebeurd
in Nederland. Bij duizenden zij-a ze er
uit gegaan.
Maar 't gaat ook om Oranje, al moe
ten we met al die oranjeliefde van
tegenwoordig wat voorzichtig zijn.
Wij, B.V.L.ers, willen niet de men-
schen die om andere leiders roepen,
want dit weten wc: Het is Nederland
met oranje altijd goed gegaan en het
ging in Nederland altijd slecht, zon
der oranje.
De oude roep gaat weer door ons
vaderland „Vivat Oranje", waarop door
oms maar één antwoord gegeven kam
worden: „Je mafcifcLendrai",
Aldus do woorden die de commandant
van het veldleger en gouverneur van Hr Ms
residentie, luit.-gen. Jhr W, Ru el! sprak op
de Landstormavond te Barneveld.
De concertzaal in de plaats van Jan van
Schaffelaar was tot ita de uiterste hoeken
gevuld met militaire- en burgerlijke auto
riteiten en belangstellende B.V.L.ers.
Daaronder waren de hoogvvaardigheids-
beikleeders de heeren J. H. G. graaf Du
Monceau, opperoeremoniemeester van H.
M. de Koningin, Mr Dr L. N. Deckers, Mi
nister van Landbouw en Visscherij, Mr S,
baron van Heemstra, Commissaris der Ko
ningin in Gelderland, L. F. Duymaer van
Twist, voorzitter van de Nat. Landstorm-
commissie en vele anderen. Ook zagen we
mevr. De Wilde, echtgenoote van den Mi
nister vain Binn. Zaken, die haar man ver
tegenwoordigde, die door ambtsbezigheden
verhinderd was.
Deze avond, die door het Landstormver
band „De Veiuwe" georganiseerd was, was
eigenlijk de nationale viering van het Vor
stelijk huwelijk van'den geheelen B.V.L.,
vaintdiaar de aanwezigheid van zooveel auto
riteiten, die door kapitein D. G. Sanders, den
organisator van dezen avond, en voorzitter
van de plaatselijke commissie van den
B.V.L. te Barneveld, werden welkom go-
heeten.
Als spreker trad op generaal Röell, uit
wiens rede we hierboven reeds een citaat
gaven.
Spr. deed een greep in het vele, dat hij
heeft mogen beleven ia de laatste jaren.
Heil U, heil U, Kroonprilnsesse.
Neerlands volk blijft hou en trouw,
Aan 't Verbond ven zooveel Zegen,
Aan Juliana van Nassouw.
Dit deel deed verder een teruggreep naar
Juliana van Stolberg, „de Maccabeeöntnoe-
der", van wie de ontwerper heel het spel
deed uitgaan.
Dan gaan ze aan ons oog voorbij, de
moeilijke donkere jaren voor de Oranjes,
toen de zaak der Nederlanden hopeloos
stond, maar dan het trofsch verklaren van
Lodewijk en Hendrik van Nassau aan den
vooravond van de slag bij Mook: „We zul
len ook ditmaal toonen. dat we Nassauers
ziji>. Plutot mort, que vainu".
Donker was ook de tijd vam Prins-Koning
Willem III of van de Fransche overheer-
sching, waarvan do volgende scènes het
beeld gaven, dooh uit het herboren Neder
land roept weer de Nederlandsclie Maagd
het heroieke feestlied uit:
Laat nooit nieuwe tweedraoht scheuren,
De rust en kracht van het Vaderland,
Door Eendracht is dit Land gerezen,
Laat Eendracht onze toevlucht wezen,
In Gode's en Oranjes hand.
Na deze 6cène kwam de historie, die
slechts een half jaar oud is, de komst van
Prins Bernhard in Nederland en het Vorste
lijk geluk op 8 September 1936.
De afwerking van het tooneel met decors
etc. was eenvoudig schitterend en het spel
van de velen, die deze scènes opvoerden,
was over het geheel bijzonder goed. Er werd
medegewerkt door dames en heeren (land-
storm ars) uit Oegstgeest, Baitneveld, Leiden,
Ede en De Glind, terwijl de muziek verzorgd
werd door het Chr. symphonio-orkest „Sym-
plionda" uit Leiden, onder leiding van den
heer J. Plu.
Meermalen ontlokten prachtige momenten
daverend applaus en alle aanwezigen leef
den intens met het gespeelde mee. Eenige
leutige scènes uit het schil derstijdperk en
uit de smokkel-aarswereld, wisselden het ge
heel prettig af.
Luit.-gen. Duymaer van Twist
sprak tusschen het spel een kort welkomst
woord.
Het woord van den psalmist maken we
ons eigen, aldus spr., nu er zulk een blijde
hoop kwam: „We zullen juichen over Uw
heil en de vaandelen opsteken in den Naam
onzes Gods".
Wat heeft Oranje een donkeren tijd achter
den rug. In een halve eeuw gingen niet min
der dan 10 vorsten of verslinnen den weg
van het graf, maar God spaarde ons Ko
ningin Willielanina en haar Koninklijke
dochter.
Onder de Oranjes verkregen we de
Vrijheid, die nu door de mannen van
de dictatuur bedreigd wordt. Voor die
vrijheid staat gij, mannen van den
B.V.L., in de bres. Voor die vrijheid
zegt gij, met fieren mannenmoedHan
den af van Nederland, de handen af
van Oranje! Paraderende toejuichin
gen).
Hulde
Spr. bracht nog hulde aan het corps de
Veiuwe en bood kapitein Sanders, die door
hem als „kameraad" werd aangesproken,
een gesschenk aan.
Ds A. Hoeneveld te Nijkerk sprak als
voorzitter van het verband „die Veiuwe" het
slotwoord en toen kwam spoedig het eitrade
bij middernacht.
Het was een grootsche prachtavond voor
dien B.VJL., ons Vaderland en Oranjei
TEKST VAN DE
GEWIJZIGDE ARTIKELEN
Nieuw Hoofdstuk: „Werkloos
heidsbestrijding en Werk-
loozenzorg"
Verordenende bevoegdheid
aan de bedrijfsraden
In de laatste buitengewone aigemeene
vergadering van het Chr. NationaalVak
verbond, werd het sociaal-politieke pro-
grain herzien en opnieuw; vastgesteld. In
ons blad van j-i. Zaterdag hebben we do
voornaamste wijzigingen reeds gerele
veerd. Thans ontvangen wij liet volledig
sociaal politieke program, zooals het in be
doelde vergadering werd vastgesteld. Wij
laten het hier artikeisgewijze volgen:
Publiekrechtelijke regeling
van den arbeid
Wijziging van de Wet op het Arbeids
contract, inzonderheid verplichtend stellen
van de naleving der artikelen 1638c en d.
Wettelijke regeling, waardoor de moge
lijkheid geopend wordt van de bindendver
klaring der collectieve arbeidsovereenkomst
Wettelijke maatregelen, die de ontwikke
ling der bedrijfsorganisatie kunnen bevor
deren; o.a. door aan de bodrijfsraden welke
daarvoor rijp zijn, verordende bevoegdhe
den te geven, zoowel ten opzichte van
sociale ais economische aangelegenheden
Herziening der Arbeidsgeschillenwet.
o.m. worde overgegaan tot instelling van
arbitragecommissies, tor beslechting van
geschillen tusschen werkgevers en werkne
mers met verplichting, dut behoudens
dringende redenen niet tot staking of
uitsluiting mag worden overgegaan voordat
een geschil bij zulk een commissie is aan
hangig gemaakt en door deze een uitspraak
is gedaan.
Wettelijke Arbeidersbescherming
Aigemeene doorvoering,van de bepalin
gen der Arbeidswet-1919.
Beperking van allen arbeid in ploegen
tot liet strikt noodzakelijke.
Wijziging der Arbeidswet, waardoor alle
verplegingsinrichtingen onder deze wet
vallen.
Totstandkoming eener Landbomv-arbeids-
wet, met verbod van loonarbeid voor kin
deren beneden 14 jaar.
Invoering der gewijzigde Veiligheidswet;
invoering der gewijzigde Stuwadoorswet en
van de wet-Molengraaf regelende de rechts
positie van kapitein en mindere schepelin
gen.
Wettelijke regeling van varantie voor
hen, die in loondienst zijn, in het bijzonder
voor jeugdige personen.
Beperking van den loonarbeid der ge
huwde vrouw tot het strikt noodzakelijke.
Overheid als werkgeelster
Handhaving, als regel, van het publiek
rechtelijk karakter der dienstverhouding
tusschen de overheid en het in haar dienst
zijnde personeel. Slechts in bijzondere ge
vallen worde daarvan afgeweken, in overleg
met de erkende personeelsorganisaties.
De inhoud van het arbeidscontract worde
in overleg met de erkende personeelsorgani
saties vastgesteld.
Toepassing van een reëe! overleg tusschen
de overheid en de erkende personeelsorga
nisaties terzake van de bezoldiging en do
regeling van de rechtspositie der ambte
naren.
De Pensioenwet dient te worden herzien,
waardoor o.m het recht van aanvraag op
vervroegd ouderdomspensioen wordt her
steld en het percentage van het pensioen
per dienstjaar van 1% weer op 2% wordt
gehracht.
Regeling van de vertegenwoordiging van
het personeel in het beheer der publieke be
drijven.
Bij aanbesteding van werken door de over
heid worde in de besteksbepalingen de ver
plichting opgenomen dat bij de uitvoering
dezer werken, de bij collectieve arbeidsover
eenkomst in het betreffendo bedrijf vastge
steld arbeidsvoorwaarden moeten worden
nagekomen.
Economische maatregelen
Hot voeren eener actieve welvaartspo'i-
tiek door bevordering van de ontwikkeling
der economische hulpbronnen in eigen
land en in de koloniën, o.m. door uitvoe
ring van verschillende plannen, terzake
van ontginning, kanalisatie, aanleggen van
wegen, enz.
Daar waar het particulier initiatief te
kort schiet, of de aigemeene volksbelangen
door de vrije bedrijfsuitoefening worden ge
schaad, worde overgegaan tot exploitatie
door de overheid.
Het werk van den Volkenbond op econo
misch gebied worde krachtig gesteund, op
dat mede door internationale overeenkom
sten de slagboomen, die het handelsverkeer
belemmeren, worden weggenomen.
Bij de voortschrijdende nationale en in
ternationale concentratie der bedrijven
worde door de overheid op trusts en kartels
alsmede op de banken controle uitgeoefend.
Regeling van het verkeers- en vervoers
vraagstuk.
Werkloosheidsbestrijding en werkloozenzorg
Maatregelen tot krachtige bestrijding van'
de werkloosheid alsmede van do moreelo
gevolgen der werkloosheid in het bijzonder
voor de jeugd.
Ongewijzigde hoofdstukken
Ongewijzigd bleven de hoofdstukkon over
Zondagsrust On derf vijs. Sociale Verzekering,
Volkshuisvesting, Alcoholisme en Belastin
gen.
Toestand gunstiger dan een fij'd
geleden
Na terugkeer te Maimö van zijn bezoeken
aan Brussel, 's-Gravenhage en Kopenhagen,
heeft minister Sandler, aan de Zweedsche
pers verklaard, dat zijn reis een particulier
karakter droeg, doch dat hij van zijn ont
moeting met zijn Belgische, N ederl and-
sche en Decnsche collega's gebruik had
gemaakt om in het algemeen van gedachten
te wisselen over actueele kwesties, en in het
bijzonder aan de mogelijkheid om de samen
werking der Osio-staten uit te breiden.
In de drie hoofdsteden had hij grooto
belangstelling te dien aanzien geconsta
teerd en hij had den indruk gekregen,
dat de tegenwoordige toestand gunstiger
wordt beoordeeld, dan die van eenigen
tijd geleden.
Hij wees er op, dat het bezoek, dat hij in
Maart in Londen zal brengen, in geenerlei
verband staat met de reis, die hij thans
heeft gemaakt. Sandler verklaarde, dat de
ontvangst, die koning Gustaaf te Brussel
was bereid, buitengewoon hartelijk was ge
weest Het contact dat Sandler met de poli
tieke persoonlijkheden van verschillende
partijen had gehad, had duidelijk de sym
pathie der Belgon voor Zweden getoond. De
minister was van meening, dat de opvat
tingen omtrent de aigemeene politiek en de
beoordeeling van den internationalen toe
stand der beide landen elkaar zeer dicht
benaderden.
Sandler wees er tenslotte op, dat de demo
cratische grondslag van de sociale orde naar
zijn meening in België eveneens beschouwd
wordt als een bijzonder belangrijke band
der beide landen.
Deensche Begeering bereid
tot deelneming
De door de Nederiandsche regeering tot de
overige staten, die lid zijn van de Oslo
conventie, gerichte uifnoodiging om des
kundigen naar 's-Gravenhage te zenden ter
bestudeering van de mogelijkheid om te
komen tot een vrijer on uitgebreider han
delsverkeer, staat te Kopenhagen, aldus
wordt gemeld, in het middelpunt der belang-
steling.
De minister van Buitenlandsche Zaken
Munch, heeft verklaard, dat de Deen
sche regeering bereid is deel te nemen
aan de voorgestelde besprekingen. Naar
de Haagsche conferentie zouden deskun
digen van hot ministerie van Buiten
landsche Zaken worden gezonden.
Het Deensche standpunt is, dat de stabili
satie der valuta's in de belrukken landen
het natuurlijke punt van uitgang is.
Doodelijke val
De 34-jarige A. Buitendijk, wonende SI.
Mauritsstraat 33 te Zwijndrecht, was gister
morgen om lialfticn bezig bij de fabrieks
gebouwen deli N.V. Unilever aldaar op een
ladder werkzaamheden te verrichten toen
de ladder uitschoot, waardoor B. van 12 M.
hoogte neerstortte. Hij bekwam vele zeer
ernstige fracturen en ovsrieed dan ook een
hall uur na aankomst in liet Diaconessen
huis te Dordrecht. Hij laat e :n vrouw met
een kind achter.
Een vierde partij
Kalme handel
De stoomtrawlers en loggers, Welke Zater
dagochtend te IJmuiden markten, brach
ten nog weinig visch aan, waardoor do prij
zen, vooral van tarbot en tong, nog zeer
hoog waren.
Ook in den haringhandel is het zeer
kalm. De exporteurs verzenden weinig. De
voorraad van de vangst 1936 is weliswaar
niet groot meer dank zij de belangrijke
partijen, door Rusland afgenomen doch:
wil men do haringvisscherij in het as. sei
zoen met succes beginnen, da» moet eerst
schoon schip worden gemaakt.
Er is momenteel sprake van een vierde
levering aan Rusland. Mocht deze tot stand
komen hetgeen te verwachten is dan
zal de haringvoorraad zoo goed als ge
ruimd zijn.
Emigratie naar Zuid-Afrika
Nieuwe voorschriften
Hot secretariaat van de Nederiandscho
Zuid-Afrikaansche Vereeniging deelt mede,
bericht te hebben ontvangen van haar kan
toor te Kaapstad, dat ingevolge de nieuwe
vreemdelingenwet, een ieder, die geen
Britsch onderdaan is. een permit dient te
hebben van de pas ingestelden immigratie-
raad, alvorens hij tot de Unie kan worden
toegelaten.
Immigranten, die onder auspiciën van de
Vereeniiring reizen, kunnen bij wijze van
overgang eer. tijdelijk permit voor drie
maanden krijgen.
De toelating op voorhanden geldmiddelen
is vervallen. Voortaan zal storting van een
vereischt bedrag worden gevraagd Het is
dus niet meer mogelijk het geld binnen
twee jaar terug te zenden, of het op andere
wijze te gebruiken.
De overige immigratiebepalingen zijn on
gewijzigd.
Men wende zich voor nadere inlichtingen
tot het secretariaat der vereeniging. Kei
zersgracht 141. Amsterdam-C.
Nieuw apparaat tegen zeeziekte
Vrijdag werd ons te 's-Gravenhage een
nieuw toestel gedemonstreerd, uitgevonden
door Dr G. P. Uetermohlen, geneeskundig
adviseur der N.V. Stoomvaart Mij. „Neder
land", dat in den handel wordt gebracht
door de N.V. „Sogedis" te 's-Gravenhage,
dat volgens verscheidene attesten van me
dici het probleem van de zeeziekte op do
juirte wijze oplost.
Het toestel bestaat uit een luchtkussen
met spiraal-veeren in een speciaal gecon-
strueerden standaard opgehangen en meet
het hoofdkussen van den patient vervangen-
De oorzaak n.l. van de zeeziekte-verschijn
selen moet worden toegeschreven aan een
abnormale prikkeling van het binncn-oor,
het z.g. labyrinth.
Men heeft met dit apparaat een hoofd
steun geconstrueerd, welke de bewegingen
van het schip neutraliseert. De resultaten,
met dit toestel bereikt, zijn, blijkens ver
schillende rapporten van scheepsgonccs-
heeren en patiënten zeer goed.
Het apparaat van Nederiandsche vinding
za! geheel in Nederland worden gefabri
ceerd Nederlandsch octrooi is verkregen en
in het buitenland is octrooi aangevraagd.
Vooral in Engeland schijnt groote belang
stelling yoor het apparaat te bestaan,
