Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden
ASSURANTI
IN HOC SIGNO VINCES
RI 1937
50FR
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1937
STOOMSCHIP
51E 'JAARGANG N°. '4370
DE HULP-CENTRALE
GOEREE-OVERFLAKKEE
ONZE AARDAPPELS
BOUWERIJ
>TTERDAM
TELEF. 11005
sbit.Gebruik
ndmiddel, dat
}l het glazuur;
lostl Gebruik
is de paarlen-
AAR1
rtugeesche kust
|ortugeesche kust
rare orkaan ge-
kn schepen zeer
pn heeit gehad.
„Jonge Jaco-
eilijkheden geko-
Woensdagtvond
I ontzettende kracht
It op dit druk beva-
I die binnen zijn ga-
te verantwoorden
■vaartuigen zonden
zij zoodanig averij
de ondergang dreig-
bn hun tot 40 en 60
Van een schip, het
|,Ingria" wordt ge
in de nabijheid
igbooten
de directie van do
hd ontving, luidt dat
psdagavond '23.20 u.
is verlaten, die in
baan. Sedert heeft
pn. Er bestaat groo-
I iot der bemanning.
onken
gisteravond ge-
bbus", het Neder-
Idat voor de Por-
ood verkeerde, is
ing is gered door
|oomschip „Achil-
Stoomboot Mij.
een lid der be-
jchilles" door een
boord. De man
§d en is verdron
|arenden zijn dus
gebracht.
iet Noorden
Intsche wegen
|e van Zondagavond
gen over het Noor-
en die een onge-
hw over de drie
|tstortte, is Dinsdag
fijne sneeuw zoo
m. op den weg
|AnIoo zich bergen
wegen volkomen
tières van 2 Meter
It© over de geheele
Iren geen uitzonde-
Is bleven in derge-
|eeuwden geheel in
chteruit.
b dorpen waren van
len.
Jenwateren, welke
verkeer geheel ge
bnst van de „Hun-
ijsbrekers met een
Igen naar Gronin-
|chten een geul vrij
gelukt en de ijs-
Inkomen, zou het
1 mogelijk zijn om
|rdam te bero!' n.
die uit Amsterdam
len, kregen van Da
leilijkheden te kam
Igaan door ongela-
|st doen als ijshre-
langzaam SlepflS
gestoomd om niet
te gaan.
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 0.90 bi)
vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
Uitgave N.V. DRUKKbR!| EN UITGEVERIJ v.h. W. BOEKHOVEN
6 ZONEN. SOMMELSD1JK Tel. lnterc. No. 202 Postbus No. 2.
Alle stukken voor de Redactie bestemd. Advertentiën en verdere
Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 8 uui
Advertentiën 20 cent. Reclames 40 cent, Boekaankondiging 10 cent per
regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen f 1.per plaatsing
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte
LANDBOUW EN
MAATSCHAPPIJ
Op de gehouden vergadering van de Hol-
landsche Maatschappij van Landbouw werd
besloten tot een fusie of samenwerking met
Landbouw en Maatschappij. De bedoeling
daarvan is kennelijk, volgens de gevoerde
bespreking, meer invloed-uit te oefenen op
de gang van zaken.
Nu wordt gezegd dat Landbouw en Maat
schappij geen politieke organisatie is; dat
moge ten deele Waar zijn; politieke tenden-
zen jaagt ze echter wel na.
Wij kunnen het ten voile begrijpen dat er
verschillende heeren tegen deze fusie be
zwaren inbrachten, o.a, de heer v. d. Heu
vel, die wel degelijk zijn waarschuwende
stem liet hooren. Hij doorzag de bezwaren
welke uit een samenwerking voort zullen
vloeien.
Voor onze christelijke boeren, getuige het
woord van v. d. Heuvel en Kort, zijn wij
niet bang, die doorzien van ineetaf de be
zwaren; zij weten dat alleen een vasthouden
aan eigen partij, welke een positief stand
punt inneemt, vastigheid cn sterkte aan liet
leven geeft.
De invloed der boeren-belangen wordt
door een samenwerking met Landbouw en
Maatschappij niet grooter, ook al komt men
als laatste punt, ook tot candidaatstelling
van de Tweede Kamer. Want stel dat bt
een aparte boerenpartij ontstaat, dan zal
ook die den invloed van het agrarisch deel
der bevolking niet kunnen vermeerderen.
Alleen door optreden in het partijverband
is iets te bereiken. Doch zonder wezenlijke
beginselpolitiek als fundament van optre
den op staatkundig terrein, is een partij
gedoemd om vruchteloos toe te zien, wat dn
parlementaire partijen klaar maken. Wij
vreezen dat de invloed der boerenbevolking
daarmee niet gebaat zal zijn, maar dat
veeleer de invloed door zulk een optreden
nog verkleind zal worden.
Er schijnt in liberale en andere neutrale
kringen een partijmoeheid te zijn, welke wij
van harte betreuren. Wij vreezen dat dit een
Soorlooper van het fascisme zijn zal.
Alleen een besliste principieele politiek
hebben wij noodig, daar hebben wij in deze
donkere dagen behoefte aan. Terugkeer tot
de oude paden, zoo lange jaren door onze
boeren in schoone traditie beleefd, kan red
ding en uitkomst geven. Zoo wij echter aan
het politieke leven den levensadem benemen
en tot zuivere belangenpolitiek verlagen,
zal de verwildering en verwarring nog veel
grooter worden.
Daarom betreuren wij het besluit van de
Hollandsche Maatschappij van Landbouw
ten zeerste, want daarvan verwachten wij
in het minst geen heil, maar veeleer bena
deeling van den invloed welke onze boeren
thans mogen genieten.
Wij hopen, dat onze vrees, dat er zekere
fascistische tendenzen in Landbouw en
Maatschappij werken, beschaamd mag wor
den. Doch met dat al begeeft men zich op
Zeer glad ijs.
De tegenstellingen worden daardoor ve,
fecherpt, terwijl alleen door den weg van
overtuiging in het partijverband kracht cn
invloed te winnen is, want de politieke
strijd wordt beheerscht door beginselen en
niet in de eerste plaats door belangen.
Dat er ontevredenheid is, is te begrijpen
'doch men vergete niet, dat er niet één land
is waar zooveel voor de instandhouding van
het bedrijfsleven gedaan wordt, als in Ne
derland. Dank zij het optreden van de par
lementaire partijen.
De stijging der varkensprijzen
In verhand met de stijgende varkens-
tnarkten richtte de Nederlandsche Bond van
Groothandelaren in Varkensvleesoh en
Groothandelaren tevens Producenten van
spek en reuzel „Neprova" een telegram aan
de Veehouderijcentrale, waarin gewezen
wordt op het feit ,dat in verband met de
volge de overeenkomst-dr. Deterding, de uit
nemen van een groot aantal varkens inge-
Jaatste genomen steunmaatregelen, het af
betaling tegen 0.45 per kg. levend gewicht
en het opnieuw invriezen van varkens, de
prijsstijging der varkens nagenoeg uitslui
tend zal moeten worden verhaald op de
hammen en ribben, indien niet tot een
evenredige verhooging van de spekprijzen
idoor de Centrale wordt overgegaan.
De prijsverhooging van het varkensvleecsh
Zal dan een zeer belangrijke zijn, met als
gevolg een even belangrijke teruggang van
liet gebruik van varkensvleeseh.
Tegenover de varkens, welke thans tot
Parlementair overzicht
over 1936
De Hulp-Centrale Goeree-Overflakkee hield
Woensdagmiddag haar aigemeene vergade
ring in „Rehobofch" te Middelharnis.
Na opening op gebruikelijke wijze door
den Voorz., den heer A. Hogeweg van Stad
aan 't Haringvliet, werd met het oog op den
tijd vóór de verdere afwerking van het pro
gramma, het woord verleend aan den weled.
beer J. A. Jon gsm a, H. d. Sch. te Stellen
dam, voor het houden van zijn inleiding
over: „Parlementair overzicht over 1936".
De spr. begon met een schematische be
handeling der feiten en vermelding der bij
zondere data, en noemde daarbij o.m. het
échec van min. Oud, ten opzichte van het
voorstel betreffende de regeling der rechter
lijke macht; het vaste lósten-ontwerp, waar
bij de geheele aanpassingspolitiek der regee
ring in het geding kwam; de monetaire ver
wikkelingen; de behandeling der pachtwet,
waarbij vooral onze vertegenwoordiger Chr.
v. d. Heuvel en Terpstra verschillende ver
beteringen wisten te verkrijgen; bij het na
turalisatie-ontwerp en de goedkeuring van
het voorgenomen huw-lijk van Prinses Ju
liana met Prins Bemihard, welke ontwerpen
zonder discussie werden aangenomen, heeft
het parlement een waardigheid getoond die
alle hulde verdiend. Verder werd gememo
reerd 'de verloving en huwelijk van Prinses
Juliana met Prins Bernhard, de opleving in
het economisch leven, zich toonend in een
kleine daling van het aantal werkloozen; de
opschorting van de vaccinatie en de verlen
ging van het stopwetje. ResumSerende kwam
spr. tot de conclusie dat 1936 een jaar van
groot gebeuren, een nationaal jaar bij uitne
mendheid is geweest, waarin zich, als de
grondtoon van ons volk, het Calvinisme heeft
geopenbaard. Zoolang het nog mogelijk is,
dait, zooals in Amsterdam bij de intocht van
het Prinselijk Bruidspaar, op straat de zegen
bede van Ps. 134 wordt gezongen, leeft in
ons volk het Calvinisme nog.
Ook in het parlement hebben deze feiten
invloed gehad. Vanaf het voorval met „De
Zeven Provinciën" is er een ommekeer geko
men. Zoo zijn de S.D.A.P.-ers geheel overstag
gegaan, althans uiterlijk. Een dergelijke om
keer is bij de A.R. partij niet noodig en ook
niet mogelijk omdat haar uitgangspunt rust
in het onveranderlijke Woord Gods.
„Semper idem", altijd dezelfde.
Spr. beziet dan nader de belangrijke feiten
van 1936. Allereerst de positie van het Huis
van Oranje-Nassau in het midden van het
Nederlandsche volksleven. Breede kringen,
opgevoed in republikeinschen geest, zijn van
hun weg teruggekeerd tot den geest van ons
volk. De SD.A.P. heeft de verschillende con
sequenties getrokken, door op sommige plaat
sen zelfs mede te werken aan de feestelijkhe
den ter gelegenheid van het Vorstelijk huwe
lijk.
Vervolgens werd besproken de groote na
tionale figuur die Dr. Colijn voor ons volk
geworden is en de bewondering en hoogach
ting die ook in het buitenland voor onzen
min.-president leeft. Met verschillende cita
ten toont de referent aan de dubbelzinnige
houding der SJD.A.P. ten opzichte van de
landsverdediging, mede in verband met de
laatst gehouden stemming, waarbij de frac
tie haar stem uitbracht vóór de Indische de
fensie. De houding der R.K. Staatspartij is
in 1936 niet altijd duidelijk. Wel was er een
bepaalde lijn. aan te wijzen na het conflict
Aalberse-Colijn. Onder den invloed der kath.
democraten is er veel toenadering gezocht bij
de S.D.A.P. Na de depreciatie is een belang
rijke twistappel weggenomen. Dank zij de
gevoerde aanpassingspolitiek, die niu vruch
ten begon af te werpen, heeft de depreciatie
gunstige gevolgen gehad. Zelfs oud-minister
Steenberghe erkende dat de r egeering op het
voor haar meest gunstige tijdstip, tot depre
ciatie is overgegaan, een operatie waaraan,
gezien de omstandigheden, toch niet meer te
ontkomen viel.
Dank zij het werken van Baron van Wijn
bergen is er een prettiger verhouding ont-
steun van de varkensprijzen uit de markt
worden genomen, zal dan weer een groot
aantal voor de birmenlandscihe consumptie
bestemde varkens blijven liggen.
De genomen steunmaatregelen zullen dan
geen effect hebben, daar slechts een ver
plaatsing van de afzet het resultaat varkens
uit de markt wordt genomen.
Uiteindelijk zullen de genomen steun
maatregelen dan ook slechts tijdelijk een
verbetering van de varkensprijzen tot gevolg
hebben, waarop weer een daling tengevolge
van het afnemende gebruik volgen moet.
De verwachting van een afnemende con
sumptie wordt reeds thans door de gering9
slachtingen voor de binnenlandsche mar«£t
bevestigd.
Aangezien de bond meent te mogen aan
nemen, dat door de Veehouderijcentrale
betere varkensprijzen bij een gelijkblijvende
consumptie worden beoogd (daar andere het
resultaat van de steunmaatregelen tóch
weer te niet zal worden gedaan), spreekt de
bond het vertrouwen uit, dat aan haar ver
zoek tot verhooging van de spekprijzen zal
worden voldaan.
staan. De voorvallen in Spanje zijn voor de
R.K. ook een les geweest. De Christelijke po
litiek zal ook hun eenig richtsnoer moeten
zijn en dit zullen zij ook in de landspoiitiek
tot uiting moeten brengen.
De landsverdediging ontvangt ook weer de
waardeering die zij zoolang ontbeerd heeft
en wordt mede dank zij het aandringen van
onze A.R. afgevaardigden, weer aanzienlijk
verbeterd.
Na een beschouwing over de Rijksbegroo-
ting beziet spr. nader de positie van onze
anti-revolutionaire partij. Het afgeloopen
jaar heeft opnieuw de groote beteekenis van
onze A.R. partij voor het volksleven getoond,
door een krachtige werking tot bevordering
der hoogste goederen ons volk door God ge
schonken en haar arbeid tot behoud der Chr.
grondslagen van onzen nationalen Calvinisti-
schen staat. Spr. eindigt met op te merken
dat hoe dichter wij als partij bij Gods Woord
leven, hoe zekerder wij zullen gaan.
De Voorz. bracht den referent hartelijk
dank voor zijn rede en deelde mede dat de
beer Jongsma zich gaarne beschikbaar stelt
om op de kies vereenig ingen dit onderwerp in
te leiden.
De jaarverslagen van penningm. en secre
taris werden tot de volgende vergadering uit
gesteld.
De bespreking candidaatstelling Tweede
Kamer enz. werd ingeleid door den heer
Dijkers, secretaris der H. C. Behoudens en
kele opmerkingen betreffende de plaatsing
kon de vergadering zich volkomen met de
voorstellen vereenigen.
De vergadering werd daarna met dankzeg
ging door den heer Jongsma gesloten.
Het Begrafenisfonds
„Eigen Hulp"
Het begrafenisfonds „Eigen Hulp" te
Nieuwe Tonge hield Maandag 1 Febr.
j.l. in het Weeshuis haar jaarvergadering.
Aanwezig 62 leden.
De Voorzitter de heer J. van Vliet, opent
de vergadering en heet de aanwezigen harte
lijk welkom. Alvorens spr. tot de zaken over
gaat memoreert hij in korte trekken het
overlijden van het mede-bestuurslid G. v. d.
Kroon, die in het afgeloopen jaar ons door
den dood ontviel. Ruim 32 jaar, vanaf de
oprichting dus, was hij iin .het belang dei-
vereen. werkzaam ,om de zaak tot groote
bloei te brengen. Spr. hoopt dat hij steeds in
herinnering bij de vereen, zal blijven.
Dan worden door den secr., den heer K.
Breur, de notulen der vorige vergadering
gelezen en onveranderd vastgesteld. Uit het
jaarverslag blijkt, dat het ledenaantal op 1
Jan. 1036 bedroeg 932 leden, afgeschreven
werden 21 leden, overleden 3, bijgeschreven
25, alzoo vermeerdering van 1 lid. 1 Jan. '37
bedroeg het aantal leden 933( waarvan 63S
boven de 18 jaar, 89 leden van 1218 jaar,
100 leden 6—12 jaar, 106 leden beneden de
6 jaar. De uitkeeringen bedroegen resp.
f 120, f 85, f 24 en 3 van f 36. De ontvang
sten bedroegen f 6399.63V2. Uitgaven bedroe
gen f 6138.34%. Alzoo saldo 31 Dec. 1936
f 261.29
Overzicht eigendommen der vereenigiing:
In kas f 261.29; hypotheken f 5750; waarde
land en woningen f 6220; saldo Boerenleen
bank f 2025.01; leening schuldbekentenis
f 700; leening gemeente f 9030. Totaal
f 23.986.30.
Schulden hij de ver.: nog te ontvangen
huur f 61.30; inleegeld f 63.98; contributie
f 17.141/2. Totaal f 142.42%.
Door de commissie belast met het nazien
der rekening wordt bij monde van den heer
P. Noteboom Mz. verslag uitgebracht, waar
na tot goedkeuring wordt besloten. De voor
zitter dankt den secretaris voor zijn keurig
verslag en accuraat beheer. Daarna wordt
overgegaan tot stemming van een bestuurs
lid, wegens aftreding van riep, heer W. Kop
penaal; deze wordt m,et 47 stemmen weder
herkozen. Dan volgt stemming in de vaca
ture wijlen den heer G. v. d. Kroon. Hiervoor
wordt met 42 stemmen gekozen de heer A.
Kattestaart.
Dan volgt stemming voor een boekhouder
en bode. De heer B. Dekker verkrijgt 48 en
G. Breur 46 stemmen. Voor de commissie
van onderzoek voor het jaar 1937 worden
benoemd de heeren J. J. van Zielst, N.
Knöps en Adr. Visbeen Jz., die allen hun
benoeming aannemen. Nadat nog besprekin
gen van huishoudelijken aard waren ge
houden, dankt de voorz. de aanwezigen voor
hun opkomst en sluit de vergadering.
De fraude bij de B.V.L.
te Vlissingen
Instructie thans gesloten
Di verdediger van den '""er r. G. L. te
Vlissingen heeft een verzoek tot ontslag
uit de voorloopige hechtenis ingediend.
De instructie is thans "-osloten, dooh het
zal nog wel eenigen tijd duren, voor met
de openbar-- behandeling der zaak een aan
vang wordt gemaakt. Zooals bekend wort'f
de heer L. vervolgd wegens verduistering
en valscbheid in geschrifte.
Afzet en toelcomstmogelijklicden
Door den heer Ir. Sieberrga, lid der keu
ringscommissie van den N.A.K. werd mi.
lezing gehouden o\er „I)c 'oekomst en afze:
mogelijkheden van onze aardappelen", voor
de vergadering van de II. M. van Land
houw te Sommelsdijk.
Door de economische wanorde- was het
voor spr. moeilijk om in een bepaalde ncn
ting adviezen te geven. Het is voor den boer
sleeds moeilijk om zijn zaaiplan op te ma
ken, omdat bij steeds geneigd is achter d1
prijzen aan te loopen, met andere woorden,
die producten te verbouwen die in het voor
gaande jaar een goede marktprijs beeft ge-
bad, en dat baart heel -aak telem-s hing.
omdat do oorzaken waardoor een betere
prijs bereikt werd, verdwenen zijn.
Daarom zal enkel een beschouwing g'te
ven worden, boe de aardappelenteelt zi '.lt in
het algemeen heeft ontwikkeld en daarbij
rekening worden gehouden met de cijlei v.
die ten dienste staan. I11 '35 waren er 111.308
II.A. consumptie- en 27.747 H.A. fabrieks
aardappelen. Hiervan behoorden 4% nc'-
tot de Eerstelingen, 19.S pet. tot de export-
rassen als Bintje, Ideaal, Triumph enz.
12.2 pet. tot de fabrieksaardappelen, 56 pet
tot de zmivere consnmptierassen en 7.5 pet
tnt, enkele andere rassen. De Eersteling is
afzonderlijk genoemd omdat dit een belang
rijk product is voor do consumptie zoowel
als voor den export. Wat betreft de gemid
delde opbrengst staat Zuid-Holland bet
hoogst mot een gemiddelde opbrengst van
314 ILL. per H.A., de Zeeuw.srlie Eilanden
266 H.L., West Brabant 295 H.L., Friesland
294 ILL. en Zeeuwscb Vlaanderen 264 H.L.,
alles gemiddeld per H A.
Als wij de verbouwde rassen provinciaal
nader bezien, blijkt, dat er in Zuid-IIolland
92 pet. behoorden tot de consumptierassen
en 1 pot tot de zuiivere exT-wtrasse-n. Voor
die andere provinciën is dit als volgt: Zeeuw
sche Eilanden 88 pet. ei. 8 pet., West 'Sru-
bant 73 pet. en 16 pet., Friesland 53 pet. ui
28 pet. en Zeeuwsch Vlaanderen 29 pet. en
UI pet.
Wat blijkt hieruit? De Zuid-Hollandsctia
en Zeeuwsche Eilanden zijn, door hun di
recte verbindingen de aangewezen leveran
ciers der groote steden, ais Rotterdam en
Amsterdam.
Deze streken hebben dus in do eerste
plaats belang bij een goede consumprie
aardappel. Voor export komt hier alleen Je
pootaardappel in aanmerking. In Zeeuws'h-
Vlaanderen dat geheel georiënteerd is op
België heeft men zich toegelegd op die
soorten die daar gevraagd worden. Zoo ook
in de andere streken. Zoo mist Friesland
het natuurlijk afzetgebied naar do groote
steden en heeft zioli daardoor steeds toe
gelegd op de teelt van exportrassen. Door
de gunstige ligging ten opzichte van export
naar België (Ilarlingenl is men de soorten
gaan telen die daar gcwenscht waren.
Is het nu gewenseht voor de Zeeuwsche
en Zuid-Holiandsche Eilanden om zich 100
te leggen op de teelt van expoi-tsoorten?
Dit jaar zijn de exportrasscn iteeds opgo-
loopen in prijs, terwijl de consumptiesoor-
ten als de Eigenheimer, ondanks 1e ver
groote export met van beteekenis in prijs
zijn gestegen. Het is moeilijk te zegg-n
waardoor het komt dat de binnenlandsche
prijzen zich niet onttrekken aan de export
prijzen. Beeds in het voorseizoen beginnen
de moeilijkheden, doordat groo-te partijen
nieuwe aardappelen op de markt komen
waar geen weg voor is, zooo-dat de prijs met
tal van steunmaatregelen in stand moet
worden gehouden.
Ellke soort wordt op een bepaalden tijd
gevraagd, maar nu is het zoo dat als door
bijv. de Eersteling de prijs bodorve-n is, er
ook voor de andere latere soorten, dus in
het volgend tijdvak, gee.i voldoende prijs
meer te bedingen is. Aan de hand van ver
schillende cijfers wordt aangetoond de ver
schuiving in de soorten. De teelt van Eigen
heimers is in bepaalde streken toegenomen,
evenals do teelt van de Roode Star. De
oppervlakte beteeld met consumptiesoorten
is voor de beide laatste soorten gelijk ge
bleven en enkel gedaald voor de Eerstelin
gen en enkele exportrassen
In verschillende streken zit men nu met
een te veel en tracht men een afzet te krij
gen irn de groote steden, en beconcurreerd
daarmede de natuurlijke leveranciers ais
de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilan
den.
Wat zijn nu de exportmogelijkheden? De
pootaardappel heeft zich gehandhaafd, maar
waarom is de export van co-nsumptiesoorten
zoo teruggeloopen?
Hoofdzakelijk omdat de moeste landen
zich meer en meer instellen op zelfvoorzie
ning. Ook in de buiten Europeesche landen
zijn de vooruitzichten niet zoo bemoedigend,
onder andere heeft Brazilië zich heel stern
toegelegd op de te'elt van aardappels. De
export naar Argentinië is volgens spr. uit
sluitend een geivolg van den misoogst. Dit
is geen basis om onze verwachtingen op te
bouwen. Daarbij komt dat verschillende
landen hechten aan witveezige aardappelen
welke voor ons land ongeschikt zijn. Hier
door is het niet mogelijk de Eigenheimers
te exporteeren. Trouwens als dit jaar er
meer exportsoor,ten beschikbaar waren ge
weest was de uitvoer nog beter geweest.
Nu moesten de exporteurs zich behelpen
imet andere soorten en werden deze nood
gedwongen ook afgenomen door het cn
land. Voor de Bintje zijn er nog wel iets
betere verwachtingen. Dan is er het ge
vaar van den coloradokever. Zullen de lan
den die nog vrij zijn onzen export niet
verbieden as deze kever nok bij ons zijn
intrede doet, waarop de kansen groot zijn.
Uok de wratzdekte is een gevaar. Er zijn
nu al heele streken die geen aardappels
mogen leveren naar bepaalde landen.
Üuitsclila-nd zal den verbouw van wrat-
zirk-vatbare soorten in 1940 geheel verbie
den. De Eersteling die voor den uitvoer
naar Duitschland van zoo groot belang is,
zal dan geheel moeten verdwijnen. Ook
Zwitserland en Frankrijk beperken al meer
en meer de voor wratziekte vatbare soor
ten- Daarom zullen onze kweekers zich
moeten toeleggen op wratziekte-vrije soorten
l>e export van pootaardappels heeit zich
nog gehandhaad, maar Nederland heeft ten
deze opzichte geen monopolie, want ook
andere landen gaan er zich op toeleggen.
Noodzakelijk zal het zijn plaatsvervangers
te zoeken voor die soorten die niet geheel
voldoen. In bet binnenland zal men zich
ook toe moeten leggen op onvatbare soor
ten. De Bravo is nu eindelijk verdwenen en
nu zal men moeten zorgen voor soorten die
deze kan vervangen.
Enkele nieuwe rassen zijn er nu wel, o.a.
de „Mimosa" en de „Iris". Een streek als
deze, die in hoofdzaak op consumptie-aard
appels is aangewezen, moet de nieuwe ras
sen in het oog houden, omdat er altijd kans
is dat er wat goeds onder schuilt en dan
moot de kweeker pootgoed voorbanden heb
ben. De spr. heeft zich niet aan voorspellin
gen gewaagd of positieve adviezen gegeven,
maar heeft enkele richtlijnen aangegeven.
Hervatting van de export als vroeger, is
niet te verwachten. Voor pootaardappelen
zijn de vooruitzichten iets beter, maar ook
daarvan koestert spr. geen overgroote ver
wachtingen. Na deze inleiding ontstaat oen
aangename bespreking. Verschillende land
bouwers deelcn hun ervaringen met de nieu
we soorten mede. Er blijkt, dat er stroken
•van ons land hun geheele aardappel-areaal
mee omzetten. In de zandstreken gaat men
zich ook toeleggen op meerder agrdappel-
veiibouw, en dan zijn het vooral de consump
tie-soorten die geteeld worden, met het oog
op de denaturatietoeslag.
Soja-cultuur
Voor de dorpslandbouwvereeniging „Som
melsdijk", sprak Dinsdag in hotel Spee te
Sommelsdijk, de heer J. Helmus, soja-
specialist over de soja-cultuur.
De vergadering werd geopend door en
stond onder leiding van den heer Masten
broek.
De heer Helmus verdeelde zijn beschou
wing in 6 onderdeden en bezag daarbij de
volgende vragen: wat is soja?; van waar
komt soja?; welk nut heeft soja voor den
landbouw?; is soja in ons land met succes
te verbouwen?; waarom adviseert men dan
negatief?; wat moet de landbouwer nu
aocn?
De soja behoort tot de vlinderbloemigen,
maar onderscheidt zfch van de anderen door
het lage gehalfe aan zetmeel; bevat pirn.
40 pet. eiwit en plm. 20 pet. vet. Er zijn
plm. 8000 soorten die voornamelijk onver
deeld zijn in platschalige- en bolvormige
soorten.
Voor ons land zijn aangewezen de h.d-
vormigen. De ontkieming en verdere ont
wikkeling gaat als bij erwten en boonen; in
het eerst langzaam! Gevormd wordt eeu
hoofdstengel met 6 zijstengels, terwijl het
oen zelfbestuiver is. Een minder gunstige
eigenschap is dat het sterk degenereert;
zoodat het gebruiken van le nabouw niet
aan te bevelen is. Door voortdurende selectie
kan het gewas op peil blijven. Ook grond
en bemesting zijn van grooten invloed, en
kunnen het zetmeel en eiwitgehalte sterk
beïnvloeden.
De soja komt oorspronkelijk uit China,
waar het gewas al voor 5000 jaar bekend
was. In Europa kent men hef sedert plm.
50 jaar. In 1908 werd de soja voor het eerst
m Europa voor de oliewinning aangewend
en vanaf dien tijd is het verbruik sprongs
gewijze omhoog gegaan. De industrie in ons
land houdt zich bezig met de olie- en mezl-
bereiding. Bij de teeltproeven in ons land
heeft men echter te weinig rekening gehou
den met de practische eischen. Voor den
landbouw is de sojateelt van belang, omdat
het gewas als wisselteelt gebruikt kan
worden en als voor-vrucht van alle andere
gewassen kan dienst doen. Op heel lichte
gronden kan soja met een matige bemesting
nog verbouwd worden en verrijkt daar den
bodem door haar vermogen om vrije stik
stof uit de lucht, evenals erwten en boonen,
m wortelknolletjes te kunnen vastleggen.
Noodig is echter dat de grond de ge-
wenschte bacteriën bevat en deze kunnen
worden toegediend met „Radicine", een
entstof voor den grond. Het gewas is als
veevoer, kuilvoer en hooi te winnen en kan
ook voor zaadwi^ning dienst doen. De voe
dingswaarde is hoog. De risico van het ga
was is volgens inleider niet groot, daar het
als hooi, groenvoer of voor de zaadwinning
gebruikt kan worden. De opbrengst kan
tot plm. 3000 kg. zaad bedragen, terwijl de
gem. prijs van het zaad 9 cent per kg be
draagt.
De onderzoekingen van de landbouwprosf-
siations zijn niet goed uitgevallen omdat de
opzet niet juist was. Spr. heeft een con
ferentie gehad met Z.Exc. Min. Deckers, die
toegezegd heeft te zullen overwegen of er
op elk gebied
wijziging kan komen in den aanlog van de
proefvelden en tevens bestaat de mogelijk
heid dat de soja-boon evenals de erwt en
de boon door de Landb. crisiswet gesteund
wordt.
Spr. bepleit het gebruik van soja-meel
door het broodmeel, waardoor het smake
lijker en langer versch zou blijven. Ver
schillende vragen komen op uit de vergade
ring, waaruit wel blijkt dat de landbouwers
de genoemde opbrengst van plm. f 270 per
K.A. te laag vinden.
Spr. wijst hiertegenover echter op het nut
van wisselbouw. Momenteel is in bespre
king de oprichting van een fabriek tot
bereiding van sojameel en mocht dit slagen
dan wordt aan de vertegenwoordigers op
dracht gegeven te contracteeren tegen 9 ct.
pep k.g. Nadat nog diverse vragen over be
mesting, oogst, e.d.g., behandeld en be
antwoord waren, sloot de Voorzitter de
slechts matig bezochte vergadering.
Ned. Herv. (Geref.) J.V.
„Jonathan" te Dirksland
Bovengenoemde vereeniging vierde op
Maandag 1 Febr. haar 23ste jaarvergadering.
De eere-voorzitter, Ds. C. v. d. Wal, opende
deze vergadering met het laten zingen van
Psalm ll9 9 en 17. Daarna las hij voor Spr.
1 1 tot en met 9. Na het gebed sprak Ds.
v. d. Wal een kort openingswoord. In de
eerste plaats feliciteerde hij de J. V. met
haar 23ste jaarfeest; de vereeniging is wel
klein, zegt spr., maar toch bestaat hij nu
reeds 23 jaar, al is 't ledental zeer weinig.
Wanneer we naar andere vereenigingen
zien, zegt spr., op het gebied van lichaam-
sport, dan zien we dat deze veel grooter aan
tal leden hebben. Dan zet spr. ziel en
lichaam naast elkander en nu is 't eigenaar
dig dat door de zonde het lichaam staat te-
pinover de ziel en dat 't lichaam nu het doel
is geworden van het beoefenen der sport.
Deze lichamelijke beoefening is op zichzelf
niet fout, dat bedoelt spr. geenszins. Maar
wel is oen belangrijke factor hoe die sport
geschiedt. De jongeling geeft, zich liever aan
de sport dan aan hetgeen geschiedt op gees
telijk gebied. Hoe hooger het terrein is op
geestelijk gebied, hoe kleiner het aantal 1»
dat zich daarom groepeert. Dat zien we zeer
dikwijls, zegt spr. De J. V. verschilt hiervan
met die vereenigingen op lichamelijk gebied,
dat de eerste zich beweegt op 't gebied van
hoofd en hart en de tweede op lichamelijke
inspanning. Daar zijn zooveel jongelingen
die meenen de wijsheid iin pacht te hebbpn.
de J.V. schaart zich echter om deze te on
derzoeken en te leeren. De vreeze des Hoe
ren is 't beginsel der wijsheid.
Na het openingswoord kreeg de secretaris
der J. V. gelegenheid zijn jaarverslag uit te
brengen en vervolgens de penningmeester.
I11 beide verslagen werd aangedrongen oji
steun voor het werk der J. V. Een ieder
helpe hieraan naar zijn vermogen. God heeft
den blijmoedigen gever lief.
Vervolgens kreeg vr. H. Bestman gelegen-
heid zijn Bijbeisch onderwerp te behandelen
getiteld „Komt allen tot Mij".
Na dit onderwerp werden door de leden
der M.V. „Trifosa" enkele liederen gezon
gen, o.a. „De vaan ontplooid" (Bondslied der
J. V.) en „God is mijn licht".
Hierna werd door den voorzitter de heer
A. de Blois een stukje proza ten gehoore ge
bracht getiteld „Harders boete". Dit stukje
werd op zeer waardige wijze voorgedragen
en werd met aandacht beluisterd. Vervolgens
gaf de eere-voorz. gelegenheid voor de pauze,
doch voor de pauze werd nog gezongen Ps.
32 3 en 4. Inmiddels werd er gecollecteerd
ten bater der kas van de J. V.
Na de pauze heropende de eere-voorz. de
vergadering en deelde mede dat verschillen
de felicitaties ingekomen waren, waarvoor
hartelijk werd dank gezegd. De collecte
bracht op de som van f 9.86i/2. Vervolgens
kreeg vr. L. Matsinger gelegenheid om zijn
inleiding Kerkgeschiedenis te behandelen,
getiteld: „De eerste martelaar in Nederland".
Hierna werden nogmaals door de leden
der M. V. enkele liederen ten gehoore ge
bracht. Daarna kreeg de beer Job. Baart ge
legenheid tot het houden van zijn onder
werp getiteld „Oranie-Datheen". Hierop
volgde eenige bespreking .waarna gelegen
heid werd gegeven voor de rondvraag. Hier
van maakte de voorzitter der J. V. gebruik
om allen hartelijk dank te zeggen die me
degewerkt hebben tot het welslagen van
deze jaarvergadering. Vervolgens sluit rie
eere-voorz. deze vergadering met to laten
zingen Ps. 89 8, waarna de heèr Baart in
dankzegging voorging.