Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidfaolljuidsche en Zeeuwsche Eilanden
IN HOC SIGNO VINCES
Kantongerecht Sommelsdijk
WOENSDAG 13 'JANUARI 1937
51E JAARGANG N°. 4363
NEDERL. NIEUW-GUiNEA
De Bruidstijd voorbij
OUD KASTEEL UITGEBRAND
Deze Courant verschijnt eiken WOHNSDAG en ZA 1 E R L) A U.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post f 0.90 bij
vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
Uitgave NV. DRUKKER1I EN UI l'GEVERl) v.b. W. BOEKHOVEN
ZONEN. SOMMELSDIJK Tel. Interc. No. 202 Postbus No. 2.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere
Administratie, franco tr.e te zenden aan de Uitgevers.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 8 uur.
Advertentiën 20 cent. Reclames 40 cent. Boekaankondiging 10 cent per
regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen f 1.per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte.
■f EIGEN KOERS HOUDEN
In de politiek ook de gemeente-poli
tiek moeten wij ons niet laten verlei
den om zoo liet vragen van geestelijken of
niaterieelen aard raken, met den meestbie
dende mee te gaan.
Wij weten wel dat het onveranderlijk
vasthouden aan eigen beginsei, verlooche
ning en derving van volksgunst haren kan,
doe hde zuiverheid en gaafheid van jiet
eigen beginsel moet hoven alles gaan, wij
moeten ons hij geen andere partij in laten
deelen.
Tot die twee groepen behooren eenerzijds
Staatk. Geref. en anderzijds Sociaal demo
craten, de een gaat op geestelijk de ander
stoffelijk terrein te ver.
Vooral voor het speculeeren der Staatk.
Geref. op de massa, dienen wij ons te
wachten. Wij moeten er rekening mee
houden, dat ons beginsel de weg aangeeft
hoe wij te handelen hebben.
Wel stemmen wij toe, dat het altijd niet
even gemakkelijk, en eenvoudig is, want
een beginsel is op zichzelf onveranderlijk,
doch de tijden en omstandigheden wisse
len steeds, daarom moeten wij zoo wij tot
practische staatkunde geroepen worden,
de beginselen toetsen aan de gewijzigde
vormen van het Jeven.
De groei welke er in het leven zit kun
nen en mogen wij met een eenvoudig be
roep op Gods onveranderlijke wet niet
remmen.
De Staatk, Geref. bezitten geen toelichting
op hun program van beginselen. Zij heb
ben alleen een beginselprogram waarin
veel geschermd wordt met Gods wet. The
oretisch beschouwd is daartegen geen be
zwaar, doch practisch is die wet zonder
meer niet toe te passen, zonder concessie
té moeten doen aan de practijk.
Bij verschillende in het leven gewortel
tie dingen komt dat openbaar.
Veeleer moeten wij trachten het begin.-
Sel zoo ver mogelijk door te voeren, wam
wij leven niet meer zooals onder oud
Israël, in een rustige afgesloten sfeer,
waarin een theocratische staaat do lieer-
schende is.
Wij leven in een land van gemengde
bevolking waarin het soms zeer moeilijk
is bestaande dingen, welke zich als le
vensgewoonte, zelfs ook bij Staatk. Geref.
burgers, ingeburgerd hebben, af te breken.
Ook het leven, dat nu zooveel gecompli
ceerder geworden is, stelt andere eischen.
Met een absoluut verbod om op Zondag
alles stil te leggen b.v. alle reizen, alle
arbeid, enz., zou men het leven ontwrich
ten. Er zijn bedrijven waarin noodgedwon
gen arbeid verricht moet worden, denk om
gas, electriciteit, water, openbare veilig
heid, enz.
Daarom moeten wij met voorzichtigheid
eigen koers bepalen en ons goed reken
schap geven hoe men bij ieder geval te
handelen heeft. Wij moeten ons er echter
voor wachten, dat wij ons door de Staat
kundig Geref. in een richting laten drin
gen welke de onze niet is.
AUTOBUS MET KINDEREN
TE WATER
Ontijdig einde van feestviering
Geen ernstig gewonden
Ter gelegenheid van de feestelijkheden,
die te Uithuizen plaats vonden, is een
ongeval gebeurd, dat zeer ernstige gevolgen
had kunnen hebben. Aan een auiobusondeï-
neming tier plaatse was opgedragtn de kin
deren van de Polderschool op te halen vow
den optocht, welke van alle scholen plaats
ivond.
Halverwege den z.g. Middendijk probeerde
•de chauffeur een wielrijder te passeeren. De
weg is ter plaatse echter zerr smal, slechts
2*4 meter breed. Vermoedelijk door te ver
uit te wijken zakte de ®ware bus in den
zachten berm van den weg, kantelde eD
kwam in een sloot terecht
Het gelukte vrij spoedig alle kinderen uit
de bus te krijgen en op het droge te brengen
Allen waren echter doornat. Enkele hadden
min of meer ernstige schaafwonden beko
nien, terwijl een der kinderen een armbreuk
had opgeloopen.
Allen werden in een nabijgelegen woning
binnengebracht, waar hun kleederen werden
gedroogd. De gewonde kleinen werden dooi
de doktoren Mandema en Jansma verboa-
den.
Zifting van Vrijdag 8 Januari 1937.
Kantonrechter: Mr. A. v. (1. Velde.
Ambtenaar M.: Mr. v. Dosten.
Als eerste komt nogmaals de beroemde
„lange hond" uit Melissant, van den verd.
M. v. d. B. ten toomeele. Dit wordt haasl
oen historische figuur, die nn al driemaa'
achtereen lor zitting is verschenen.
Thans is aanwezig de get.-deskundige
A. J. v. H. te S'dijk, die in tegenspraak
met don deskundige op de vorige zitting
den hond géén .lange hond" acht te zijn
maar een „lee-lijke" herdershond, product
van een kruising tusschen een herders- en
pen hazewindhond, die geen volwassen
haas kan vangen, waarschijnlijk wel een
halfwas, maar dat kan zelfs de fox-terrier
De Ambten. O.M. stelt de vraag, wat
verstaan wordt onder den naam en de
definitie „lange hond'' en aangezien de
heide deskundigen over de beantwoording
van deze vraag in volkomen tegenspraak
zijn, acht spr. het wettig en overtuigend
bewijs niet geleverd en vraagt vrijspraak.
Do kantonrechter spreekt verd. vrij, waar
mede wij waarschijnlijk het laatste bedrijf
hebben ge-had.
P. V., chauffeur, te den Bommel, die in
de vorige zitting terecht stond, wegens
overtreding der maximumsniefheid cn het
in gevaar brengen van het verkeer, staat
opnieuw terecht om get., Mej. L. te M. te
Nwe. Tonge te hooren, die verklaart dat
de weg ter plaatse smal is en verd. slinge
rend reed, waardoor get. van haar rijwiel
moest afstappen. Verd. wordt veroordeeld
tot 7.50 subs. 7 d. h.
M. Sp., winkelbediende te S'dijk, uiige
stelde zaak, beweert wel zonder licht te
hebben gereden, maar weet niet of hij
links of rechts va.n den weg heeft gereden.
De get. ft décharge kan niei komen, omd'af
hij zal trouwen. 2 maal ƒ3 of 2 maal 3 d
hechtenis.
Math. v. d. D., landb. te S'dijk, staat te
recht terzake dat zijn paarden op het land
vnn een buurman hebben geloopen en daar
se' i-le aangericht.
Ingediend is een civiele vordering van
f 10. Verd. zou tegen getuige gezegd hebben
dat lui nog niet bang was voor héél Som
melsdijk; maar verd. herinnert zich dit
niet. Volgens verd. was er hoogstens twee
kwartjes schade, ƒ5 boete, subs. 5 d. h. met
toewijzing der civiele vordering, groot ƒ5.
P. R. F. de G: en W. J. te Stellendam
hebben in Stellendam baldadigheid ge-
nleegd, door een hek o-p te nemen en tegen
den grond te werpen.
Get. d. B., gern.-veldwachter, blijft bij
zijn proces-verbaal. Verd. J. heeft in Stel
lendam verklaard dat je voor de politie
mag zeggen wat je wil, als je voor de
Rechtbank maar de waarheid zegt. De be
doeling was het hek te plaatsen voor de
deur van v. S.
Get. L., die in de vorige zitting eveneens
gphoord is, wibrdt opnieuw gehoord en kan
zich zijn verklaring niet meer herinneren
F.r zijn twee nieuwe getuigen gedagvaard
Get. J. R. te Stellendam verklaart even
eens dat de wind de schuldige is.
Get. A. Sp. weet ook nergens van en heefl
nergens iets van gezien
De .getuigen worden alle drie gedetineerd
en de zaak zal na den middag worden
voortgezet.
A. v. VI., chauffeur te Oude-Tonge, staat
terecht terzake dat hij 't verkeer in gevaar
heeft gebracht. Uigestelde zaak.
Vorige maal was verd. niet „gedispo
n-eerd" en daarom had hij wat anders
verklaard, maar geeft nu de zuivere toe
lich.ting. Verd. had geen voorrang gelaten
omdat zijn voorganger dan eerst zou kun
non lossen.
Get. M., gem.-veldsvaohter, geeft een toe
lichting en verklaart dat verd. wat zenuw
achtig was. 5 subs. 5 d. h.
J. M., niet verschenen, geredien met rij
wid zonder licht, f 3 suhs. 3 d. h.
W. v. d. M., niet verschenen, heeft t»
Oude Tonge geredien met een motorrijtuic
zond-er rood achterlicht, letter- en nummer
verlichting. 2 maal 1.50, subs. 2 maai 1
dag hechtenis.
J. L. St., te Ouddorp, gereden met vier
wielie motorrijtuig zonder zichtbaar ken
teelten, dbordat dit beslijkt was, ƒ2 subs
2 dagen hechtenis.
D. J. K., 18 jaar, landb. fe Oude-Tong-'1
heeft in Ooltgensplaat getierd en Gods
lasterlijke taal geuit, waardoor de nacht
rust verstoord werd. Verd. heeft niet ge
tierd, wel gevloekt, en denkt dat de veld
wachter zelf dronken is geweest. Voor hei
verstonen der nachtrust 5 subs. 5 d. h
Voor Godslasterlijke taal ƒ10 subs. 10 d. h
A. K„ niet verschenen, te den Bommei
staat terecht, dat zii heeft gereden met rij
wiel zondier licht, 3 subs. 3 d. li.
A'. V. te Nwe Tonge, niet verschenen
Voertuig zonder voorgeschreven verlichting
0 maal f3. subs. 2 maa.l 3 d. Ti.
■T. v. d. D.. niet verschenen. heeft gereden
net motorrijtuig, zonder dat letter en num
mer behoorlijk waren verlicht, 3 subs
3 dagen hechtenis.
Jac. v. d. II., -niet verschenen, heeft ge
reden met voertuig, dat niet voorzien wai-
van de voorgeschreven verlichting, ƒ7.50
sulis. 5 d. h. en ƒ3 subs. 3 d. h.
Jac. R., niet verschenen, staat terecht
terzake dat hij heeft gereden met rijwiel
zonder licht, ƒ3 subs. 3 d. h.
A. Tr., niet verschenen, heeft met rijwiel
geredien over de trambaan onder Middel
harnis, zonder daartoe gerechtigd te zijn
3 suhs. 3 d. h.
W. B., heeft te Ooltgensplaat gereden
met rijwiel zonder voorgeschreven licht
3 subs. 3 d. h.
Jac. Kvv., niet verschenen, te Bommels
dijk, gereden met rijwiel zonder licht, 5
subs. 5 d. h.
F. v. d. V., niet versohenen, te Sommels
diijk gereden met rijwiel zonder licht, 2 m.
3, subs. 2 maal 3 d. h.
KI. Vr., niet verschenen, te Middelharni'.i
zich zonder noodzaak opgebonden in een
portiek van een huis. ƒ3 subs. 3 d. h.
P. ie C. te S'dijk, chauffeur, hcefl een
brandende cigaret gegooid tusschen het
publiek op den Westdijk te Middelha.rnis
5 subs. 5 d. h.
H. de VI., zuivelfahrikant te S'dijk. 15 j.
slaat terecht, terzake diat hij voorhanden
heeft gehad twee eenheden boter, die niet
voorzien waren van de voorgeschreven mer
ken. Volgens verd. had er een omwisseling
plaats gehad van de merken, en was het
louter een vergissing, doordat de eigenaar
zelf afwezig was.
De amhten. houdt hier rekening mee en
eischt 1 subs. 1 d.h., waarop de kanton
rechter het eveneens als oen vergissing
hesohouwt en verd. veroordeelt tot ƒ0.50
suhs. 1 dag hechtenis.
J. W., koopman, te Mididelharnis, staat
terecht wegens overtr. Leerplichtwet. Verd
bekent, maar ziin kind heeft veoi last van
„kramp" en „uitslag". De kantonrechter
noemt „kramp" een nationale ziekte bij
overtredingen der Leerplichtwet. ƒ0.50
efihs. 1 d. h.
M. N., landbouwer te Mtddeiharnis, heefl
bij zijn schuur op de Oostelijke Achterweg
met een drietandige vork naar een paar
knapen gegooid en de 7-jarige A. B. in d--
linkerbil getroffen, waardoor hij verwond
werd. Verdachte ontkent, hij zou de vork
in de ha.nd hebben gehad en door schrikken
(ter paarden een zwaai gemaakt hebben en
foen de jongen met de vork geraakt. Verd
Mr den Hollander. Uitgesteld tot 12 Febr
9.30 uur. om verdere getuigen te hooren.
A. v. d. V., schipper te Middielhariis
heeft niet voldaan aan een opdracht van
den sasmeester om zijn schip achteruit te
halen. Verd. verweert zich door te zeggen
dat hij op de aangewezen plaats niet kon
liggen.
G. L. v. K., sasmeester, te Middelharms
verklaart dat hij daar wèl met zijn schip
kon liggen.
De verd. staat gunstig bekend, maar in
elk geval is hij strafbaar.
Wordt aangehouden om die knecht te
hooren,
D. K„ fandarb. te Stad aan 't Haringvliet
niet aangesloten bij de Waterleiding. Verd
kon het water niet gebruiken omdat de
kraa-n nog verzegeld was. Het is geen on
wil, maar onmacht.
Get. Burgemeester N. legt officieele ver
klaringen af over de aansluitingen en ovei
de kosten, die in 15 maanden betaald kun
nen worden. Verd. heeft steeds werk, even
als zijn kinderen, zoodat geen financieele
onmacht aanwezig behoeft te zijn; al kan
verd. wel zorg hebben over de lasten op
zijn huis.
Verd. houdt zich aan 't degelijk plaatse
lijk gebruik, zijp loon geheel aan zijn huis
vrouw af te staan en weet daardoor niel
zijn geh-eele inikomen.
Voor nader onderzoek aen maand aan
gehouden.
L. J. te Midd'elhar-nis Tïeeft zijn paard
laten loopen in een tuin van een ander
Get. W. v. V. heeft meerdere malen de
naarden jn. zijn tuin, die met spruiten en
andijvie was beplant, gezien. De volgende
veiuige heeft de hit. zelf in het land gezien
Verd. verontschuldigt zich met te zeggen
dat de jongens, die gaan voetballen, hef
hek open laten staan en dat hijzelf in Rot
terdiam was.
Behuldig verklaard zonder strafoplegging
Nu wordt voortgezet de zaak tegen P. R
F. de G. en W. de J.. waarin de drie ge
tuigen 's morgens gegijzeld waren.
De get. B. verklaart rm dat verd. W. J
en F. d. G. het hek hebben neergegooid, en
dat deze verdachten hem hebben ingelicht
Get. S. kan eerst niet zeggen dat de jon
gens het hek hebben neergegooid, maar
later bezint: hij zich en verklaart dat d'
verd, het hebben gedaan.
Get. L. verklaart nu ook Jat de verd
het hebben gedaan en verklaart hetzelfd-
Ms voor de notitie. De Ambten. O. M
h""dt dan zijn requisitoir.
Na veel moeite is thans de waarheid
aan het licht gekomen, en is de hoofd
aanstichter, verd. W. J., waarvan het betel
was dat hij voor een flinke tijd van liet
eiland verdween, maar de Ambt. kan tol
zijn spijt niet meer vragen dan 15 boete
Verd. P. R. 15, of 2 w. hechtenis; verd
F. d. G., ƒ15 of 15 d. h.; verd. W. J. ƒ15
30 d. h. Laatste verd. tot maximum boete
F. Kr., niet verschenen, heeft pruimen
geplukt, waartoe hij niet gerechtigd was.
Gét. A. v. E., was in gezelschap van
verd.,' maar had er niet aan meegedaan
omdat het „nog te licht" was voor dit werk.
Hij had geen „pruimen" aangenomen, om
dat ze nog te hard waren.
M. C. v. N., te Ooltgensplaat, eigcnaei
van de pruimen, heeft gezien dat 2 jonge
lui zich in zijn tuin bevonden en daai
pruimen gesnoept hebben.
Got. II. K. heeft een „zwakke memorie"
was in gezel-schap van Fr. Kr., heeft zich
daarmede in den tuin begeven om prui
men te eten, maar toen hij er aan voelde
waren ze te hard.
Voor het loopen op verboden terrein
wordt verd. Kr. veroordeeld tot ƒ5 subs, f
d. h„ en voor strooperij tot ƒ5 subs. 5 d. h
De verd. II. K., get. uit de vorige zaak
wordt vrijgesproken terzake van het prui
men eten. Voor het loopen op verboden
grond word verd; veroordeeld tot 5 subs
5 dagen hechtenis.
Kr. B., vrachtrijder, te Ooltgensplaat
staat terecht terzake dat hij met zijn vracht
auto links van clen weg heeft gereden
zonder dat dit noodig was om een andere
wagen in te halen of te passeeren, cn heefl
daardoor een paar palen stuk gereden.
Get. A. M., landarb., te Middelbands
verklaart dat verd. de palen heeft aange
reden.
Get. ft décharge P. Z. te Ooltgensplaat
reed mede in de auto, die die aanrijding
veroorzaakt heeft, en verklaart ook dat de
weg daar „vet" was. 3 boete, subs. 3 d. h
II. O., metselaar, 21 j., te Middelharnis
heeft zich baldadig op den weg gedragen
en daarbij een ander persoon van den weg
geduwd. Get. v. B. droeg zijn kameraad
v. D. op den rug en was door verd. v. O
van den dijk geduwd, waarbij v. D. zich
bezeerd heeft. Ingediend was een civiele
vordering, groot 1.50 door den vader van
v. D. ƒ3 subs. 3 d. h. met toewijzing der
civiele vordering.
L. KI., veldiarb., 47 j., te Ooltgensplaat
wiens zoon en dochter hebben geloopen op
verboden tuingrond, staat nu terecht, ter
zake dat hij zijn kin leren last heeft ge
geven op dien grond te loopen. Verd. be
weert rechten te hebben op dat pad, dat
al 200 jaar zoo in gebruik is.
Get. P. V., 50 j., landarb. te Ooltgensplaat
geeft een heel andere lezing van het geval
en heeft al een heeien tijd geduld gehad
xnet verd., maar nu nas zijn geduld uit.
Uitvoerig verhoor brengt geen nieuwe
gezichtspunten, waarop de zaak 1 maand
aangehouden wordt om den eigenaar te
hooren.
R. A., niet verschenen, waterleiding,
aangehouden.
J. J. M., niet versohenen, waterleiding-
aangehouden
A. KI-, -niet verschenen, Overtreding Leer
pliehtwet. 1.50 subs. 1 d. h.
A. M., niet versohenen, overtreding Land
bouw Crisiswet, ƒ7 .50, subs. 7 d. h.
W. B., niet verschenen, Leerplichtwet
overtr. 1.50, subs. 1 d, h.
P. B. v. L., dronkenschap, 15 subs. 15 d
hechtenis.
K. B., rijwiel zonder lioht, ƒ3 subs. 3 d. h
B. A. J., chauffeur, verblijfplaats onbft
kend, geen rijbewijs getoond. 2 maal ƒ7.50
subs. 2 maal 7 d. h.
H. K., niet verschenen, geen register aan
gehouden als opkooper. 10 subs. 10 d. h
L. F. niet versahenen.
Jac. Kr., -niet verschenen, overtreding
Landbouwcrisiswet, ƒ7.50 subs 7 d. h.
H.M. de Koningin op Het Loo
Binnenkort naar het buitenland
Naar men ons meldt is H.M. de Ko
ningin voor enkele dagen naar Het Loo
vertrokken.
H.M. wordt Woensdag weer in Den
Haag verwacht, en is voornemens Vrij
dag 15 Januari naar het buitenland te
vertrekken om, zooals telkenjare, eenige
weken in de bergen door te brengen.
Tweeling genoemd naar het
Prinselijk paar
Op den huwelijksdag geboren
Op den huwelijksdag van H.K.H. Prinses
Juliana werd in het gezin van C. Scha
pendonk te S p r a n g-C a p e 11 e, een
tweeling, een jongen en een meisje, gebo
ren. Aan deze kinderen werden de namen
van Juliana en Bernhard gegeven.
XI
In het voorafgaande hebben wij gelegen
heid gehad het een en anrler mede te dee
len over liet klimaat in rie tropen cn wel
in \orband niet zijn al of niet geschiktheid
voor handenarbeid, door Europeanen te ver
richten. Thans willen wij een oogenblik stil
staan bij liet klimaat van Nieuw Guinea
zelf, een gebied, dat zich verheft van zee
niveau tot sneeuwbergen loe en talrijke
laag- en hoogvlakten bezit, welke laatste
aan den volbloed Europeaan liet voordeel
van een koel klimaat aanbieden, waar hij
gemakkelijk acclicnatiseeren kan.
Zooals overal in de tropische landen is
de temperatuur in de vlakte hoog. Des te
sterker valt de temperatuursdaling op bij
toenemende boogie hoven de zee. Die daling
bedraagt 0.0 graden Celcius hij elke 100 me
ter, die men stijgt boven (ie oppervlakte
van de zee en zet zich voort tot men de
1500 meter bereikt heeft. Bij elke 100 AI., die
men boven deze 1500 M. slijgt, neemt de
temperatcuursdaling toe met 0.5 graden C.
Met deze gegevens laat zirh de gemiddelde
temperatuursdaling toe met 0.5 graden C.
nauwkeurigheid uit die der kustplaatsen
berekenen.
Neemt men voor de kust een gemiddelde
temperatuur van 2G gr. C., dan zal op 1000
M. hoogte de thermometer dalen met 9.5 gr
dus een warmte van 16.5 gr. aanwijzen, d i
onze gemiddelde Juli-temperatuur, terwijl
de Hollandsche Ortober-lemperatuur, d.i
9.5 gr. C., aangetroffen wordt op 2850 M.
De sneei»,grens op de. Wilhelminatop ligt
op 4475 M.; op de Carstenztop op 4350 M.
Dr. C. Braak, voorheen directeur van het
Meteorologisch Observatorium te Batavia,
merkt op*
„Ter beoordeeling van het klimaat uit
het oogpunt van arbeidsprestatie zij nog
opgemerkt, dat een bepaalde gemiddelde
temperatuur in de tropen veel gemakke
lijker te verdragen is dan in de gematig
de gewesten, doordat de verschillen van
den dag tot dag zoo gering zijn. Daar
door overtreffen zelfs op zeeniveau, niet
tegenstaande de veel lioogerc gemiddelde
temperatuur, de allerhoogste maxima
nauwelijks die, welke in Nederland ziin
waargenomen. Verder maakt die gelijk
matigheid een groote aanpassing in klee
ding mogelijk, die tot resultaat heeft, dat
in de tropen handenarbeid kan worden
verricht door Europeanen bij temperatu
ren, die voor Nederland veel te hoog zou
den worden bevonden".
Een uitgesproken droge tijd komt op
Nieuw-Guinea niet voor. Wel is de neerslag
in het eene deel van het jaar grootcr dan
In het ander gedeelte.
Om een donkbeeld te kunnen vormen van
den regenval in Nieuw-Guinea willen wij
enkele cijfers vermelden van den neerslag
in 1931, waargenomen op 3 verschillende
plaatsen, alle op ongeveer dezelfde breedte
gelegen aan de Noordkust van Nieuw-Gui
nea. Die plaatsen zijn Sorong, Mano-
k w a r i en II o 11 a n d i a.
Sorong: 2795 m.M. in 185 regendagen
Manokwari: 3210 m.M. in 185 regendagen.
Hollandia: 2862 m.M. m.M. in 185 regenda
gen.
Te Batavia is de gemiddelde regenval
1815 m.M. per jaar. Het totaal aantal regen
dagen is kleiner dan in Nederland; de hoe
veelheid regen is echter 4 maal zoo groot
op Nieuw-Guinea. In ons land is de jaarlijk-
sclie hoeveelheid neerslag voor de Bilt 710
m.M. In 1912 was de neerslag 1000 m.M.,
doch in 1921 slechts 400 m.M.
In het centraal hooggebergte regent het
bijna dagelijks, terwijl boven 4000 M. hoogte
hagel en sneeuw vrij vaak voorkomen. Een
betrekkelijk gunstig klimaat schijnen de in
gesloten hoogvlakten te bezitten. Wat regen
en bewolking betreft, foont het klimaat van
de Swartvallei 1300 M. boven de zee
overeenkomst met dat van de hoogvlakte
van Penggalengan (West-Java), waar een
zacht voorjaarsklimaat heerscht.
Wat is er mede te deelen over de kwali
teit van de gronden op Nieuw-Guinea? Nog
slechts zeer kleine gedeelten van dit uitge
strekte land zijn hodemkundig onderzocht
Er zijn goede stukken grond gevonden, na
tuurlijk ook slechte gedeelten. Immers ook
het kleine Nederuand is niet overal even
vruchtbaar. Geen land op aarde levert zon
der bemesting of anderen cultimrmaatregel
altijd dezelfde hoeveelheid vruchten. Boven
dien moet men er rekening mede houden,
dat de kolonisten, die in de eerste plaats
voor eigen behopften werken, zich veel eer
der kunnen handhaven op gronden van iets
minder kwaliteit, dan een cultuuronderne
ming, die er op uit moet zijn haar aandeel
houders tevreden te stellen. V.
(Wordt vervolgd).
Trambotsing te Vlissingen
Te Vlissingen had een botsing plaats
tusschen een tram van de stadslijn en een
van (1e lijn Vlissingen—Middelburg. Per
soonlijke ongelukken hadden niet plaats,
doch de materiecle schade is vrij groot,
daar do voorbalcons van heide motorrij
tuigen in elkaar waren gedrukt, zoodat
men de wagens moest wegsleepen.
DANKBETUIGING van Prinses
Juliana en Prins Bernhard
Maandagmorgen ontvingen wij
de volgende officieele mededeeling:
Waar het ons tot ons leedwezen
niet mogelijk is, ditmaal allen door
de radio persoonlijk te bedanken
voor de groote hartelijkheid en al
ler medeleven tijdens onze bruids
dagen en bij ons huwelijk, willen
wij langs dezen weg daarvoor onze
bijzondere erkentelijkheid uitspre
ken. Wij zijn diep getroffen door
de algemeene vreugde en door al
wat voor ons in deze zoo gelukkige
dagen werd gedaan, dat zooveel
gloed en luister aan onzen bruids
tijd bijzette.
Wij betuigen allen daarvoor on
zen warmen dank, niet het minst
aan hen, die op eenigerlei wijze
hebben medegewerkt aan het natio
naal huwelijksgeschenk of aan een
der vele andere geschenken, welke
ons uit het vaderland of uit den
vreemde werden toegezonden.
Voor den bloemenschat, die ons
wederom kwam verrassen en voor
de gelukwenschen uit alle deelen
van het rijk en uit 't buitenland, be
tuigen wij langs dezen weg onze
groote erkentelijkheid, waar het
ons helaas niet mogelijk is ieder
persoonlijk te antwoorden.
JULIANA, BERNHARD
I
1
Er was een missionarissen-
school in gevestigd
Het gebouw zal gesloopt
moeten worden
Zondagmorgen omstreeks acht uur
is brand uitgebroken in het oude
kasteel „Nieuw-Herlaer" te Sint
Michiels Gestel, dat eigen
dom is van de Oostenrijksche kloos
terzusters en waarvan een gedeelte
is ingericht tot school van de mis
sionarissen van Cadier en Keer. Het
gedeelte van het klooster waarin de
zusters zijn gehuisvest is uitgebrand.
De brandweren van St. Michiels
Gestel, Vught en 's-Hertogenbosch
hebben het vuur gebluscht.
Het klooster is gelegen in het gehucht
Ten II a 1 d e r, onder de gemeente St.
Michiels Gestel. Het vuur greep zoo snel om
zich heen, dat het gcheele gebouw spoedig
in lichter laaie stond. De brandweren van
uglit en Den Bosch verschenen met motor
brandspuiten, waarmede zij het vuur der
mate konden bedwingen, dat gevaar voor
overslaan op het vlak nabij gelegen missie
huis der paters van het H. Hart spoedig
was geweken. Van het brandende gebouw
viel echter niets meer te redden. Van de
drie verdiepingen zijn er twee (otaal uitge
brand terwijl de benedenverdieping zoo
danig door waterschade heeft geleden, dat
het gebouw wel gesloopt zal moeten wor
den.
De schade, die op 50.000,— ft 60.000,—
wordt geschat, wordt door verzekering ge«
dekt.
Schoorsteenbrand de oorzaak?
Naar verluidt zou de -mogelijke oorzaak
van liet ontstaan van den brand kunnen
schuilen in een schoorsteenbrand.
Mr. Dubois, officier van justitie van liet
gerechtshof te 's-Hertogenbosch, die spoe
dig aanwezig was, droeg de leiding der
blusschingswerkzaamheden op aan den
heer Drijvers, commandant van de brand
weer te 's-Hertogenbosch. Deze werd daar
bij bijgestaan door de commandanten der
brandweren van St. Michiels Gestel en
Vught.
Aangezien de brand van verre zichtbaar
was was de toeloop van de bevolking der
omliggende gemeenten buitengewoon grooL
