D
Gemeenteraad van Sommelsdijk
1937
MAAS- EN SCHELDEBODE
WOENSDAG 6 JANUARI 1937
ITEN
GR00TSCHE ORANJE-AVOND
TE UTRECHT
Verkouden - Grieperig!
ampo lucht op en geneest I
In het toelaatbare
tekomen. In over-
Ijn langs den hee-
fild, waar journa-
Roperateurs zich,
voorgeschreven
fcn. Aan tie ope-
Z.H. Mangkoe
vergunning ge
ïnd, dat men zich
I de aanwijzingen
■zonder geldt dit
hun ijver daarin
De politie heeft
streng op te
I enkele vertegen-
Idsche en buiten-
Vr filmoperateurs
verleend om, be
lt) uur het ge
in, teneinde een
|rkrijgen:
van de binnen-
Jtzendingen op be-
lesteld. De belang-
li ban ken op den
van waaruit het
Itadhuis als bij de
llagen.
nissaris der Ko-
het Nassauplein
zal kunnen gaan,
dat zulks met
lliggende overklui-
|are te laten. Ko-
neemt de stoet
MIDDELHARNIS
Serdag 31 Dec.
hd reine tten 11.40—
jsavoye kool 1.50—
witlof 7.8014
(01.80 per 100 st.
|9 kg. 3.70—3.95; id
kg. 3—3.10.
Jiag 29 Dec.
ye kool 3.303.50;
1.80; spruiten 9—
zoete bellefleurs
16.
It van Jac. Knoop,
pappelen, groenten
handel in aardap-
jaar niet te zeg-
ve handel en men
ftogen aardappelen
de markt liggen,
(re jaar voor allen
Jzijn, en dat er in
|n meer levendig-
|ten met een knob-
1.70—1.80. Aan-
N. H. bonten en
Ifdhandel blijft in,
lauwen en blauw-
eer moeilijk mede,
en. Mooie grove
gevraagd alle soor-
elen naar Amster-
aar Jac. Knoop om
|iige verbinding of
de pakhuizen te
(velke direct willen
Zeeuw Blauwen
genheimers f 1.90
-2, Zeeuw Bonten
-1.30, Zeeuw of
f 22.10, hiervan
J f 1.40—1.50, Noord
lommer zandaard-
Blauwen f 1.80
2, Haarlemmer-
IJpolder Bevelan-
100 kilo; Drent-
Idaardappelen f 3—
lemarkt) Aangevoerd
Ide prUzenwaren: te
Ie.: 3e kw 48U53 c p
In kalfkoeten f 160—
jtw 6068 c: 3e kw.
74 nucht. kalveren
■576 varkensvleescn
I c. per kg.; zware
Irkens 5051 c. per
prevoerd 2 wagons ge
narken.
loilyke aanvoer, tian
|a!le soorten booger.
stille handel, prijzen
j aanvoer, zeer vlug-
Ben. Nucnte-e katve-
ge handel en iets
tamelijke aanvoer,
Iprpzen Varkens be-
sndei en hoegere
l Aardappelmark t)
en blauwen 2.25
2.10, id. bevelan-
en blauwe eigen-
1.40—1.60. Frlesche
Iholl. eigenheimers
bonte eigenheimers
.701.80, Andüker
20, duinzand 2.80
jeien 1.902.10, at-
10 kg.
e e. Aangevoerd In
vette runderen, 249
1 veren, 1020 schapen
oeien le kw tot 62,
0 c„ vette ossen le
kw 4848 c„ vette
kw tot 85, 3e kW
tew.) 444647 O..
meren 283948 c.
lager vee: Schapen
0—17—20.
navoer grooter. han-
eek Dinsdag Een
een os tot 63 e
ruimer handel ta-
k Maandag, behalve
sr waren. Een prima
1 ruimer ter markt,
dan vor. week.
handel willig, hoo-
schapen voor ex-
rdappelen. Prti-
f 1.80—2.10; Zeeuw-
Igenheimers f180
uwe eigenheimers
1.71l 80; elgen'nei-
daardappelen 34 o
e- kg.; blauwe o-
Üke aanvoer en kal
3.75—3.90 per 100
voor particulieren
ANUARI
16 eindigt in vaste
waar is gevraagd
dende verkoopers.
chts geringe zaken
1937 betaalt men
.ntal verkoopers. Jn
dit jaar nogal wat
i zjjn van nu af in
De Raad dezer gemeente kwam Woensdag
middag in vergadering bijeen onder leiding
van burgemeester den Hollander.
Voor den aanvang der vergadering wordt
door weth. A. Mijs namens den Raad de
deelneming betuigd met het overlijden van
de dochter van den burgemeester. De raads
leden hebben met den burgemeester meege
leefd in de dagen van zorg en droefheid die
achter ons liggen en bidden u toe dat God
u en mevrouw den Hollander kracht geeft
dit verlies te dragen en troost te vinden.
De VOORZ. dankt voor deze hartelijke
woorden.
Weth. MIJS stelt voor de notulen door
een commissie te latên nazien, omdat de le
zing nu zooveel tijd vraagt.
De VOORZ. zou de notulen dan ter inzage
willen neerleggen, dan gaat het nog vlug
ger.
De Raad keurt dit voorstel goed
Ingekomen: diverse besluiten van Ged
Staten tot goedkeuring van genomen raads
besluiten.
Aan de vereeniging tot verkrijging van
onroerend goed wordt voor een plaatsje toe
gekend f 2917.
Ged. Staten berichten dat er geen gronden
zijn het besluit van de commissie van be
heer der gasfabriek tot benoeming van den
directeur in vasten dienst, te schorsen, aan
gezien combinatie vooreerst niet mogelijk is.
Blijkens proces-verbaal van kasopname
was overeenkomstig boeken en bescheiden
in kas f GÜ72.91.
Aan de gemeente Dirksland zal f 10 wor
den uitgekeerd voor elk kind uit Sommels
dijk, dat aldaar de bewaarschool bezoekt.
Door de raadsleden v. d. Boom en le Comte
is een voorstel ingediend waarbij de raad
verzocht wordt de bezorging van melk op
Zondag tot het uiterste te beperken.
B. en W. achten handhaving van den be-
staanden toestand gewenscht en zijn niet
van oordeel dat deze bepaling noodig is
aangezien de bezorging bij de vaststelling
van de winkelsluitingswet al sterk vermin
derd is. Verdere beperking zal aanleiding
geven tot misbruik en tot ontduiking der
bepalingen.
De heer v. d. BOOM verdedigt het voorstel,
dat beoogt het bezorgen van melk op Zon
dag tegen te gaan. Spr. heeft er al geruimen
tijd voor hij raadslid was ergernis van gehad
als de kerkgangers de fietsende melkbezor
gers nog tegenkwamen. Voor zieken en kin
deren kan een uitzondering gemaakt wor
den. Het gaat over de geestelijko belangen
der gemeente en Gods dug moet worden ge
handhaafd.
De heer J. KNAPE vindt het ook droevig
zooals het nu gaat en dat in een overwegend
orthodoxe gemeente dit voorstel noodig is
Spr. stdhnt het voorstel.
De heer VAN ES meent dat de melkboe
ren op Zaterdag niet voldoende melk heb
ben voor tw ee dagen.
Weth. DIJKERS merkt op dat bij de vast
Stelling van de Winkelsluitingswet al zoo
ver mogelijk gegaan is. Er moet echter ge
zorgd worden voor zieken en kinderen. De
Staatk. Gereformeerden willen nu wel een
uitzondering maken voor zieken e.d.g., maar
er zijn meer menschen, die melk noodig
hebben. Volgens de geldende regel moet de
bezorging afgeloopen zijn een half uur voor
de kerkdienst begint. Volgens liet persoon
lijk gevoel van spr. zou hij liet ook verbie
den en heeft hij op Zondag geen melk noo
dig, maar mag hij, als overheidspersoon dit
ook van anderen eischcn. Iemand die het
bepaald, noodig heeft, moet gelegenheid heb
ben melk te kunnen halen. Het beroep op
Gods Woord eischt voorzichtigheid. Wat
door den voorsteller is aangehaald steunt
op de Oud-Testamentische uitlegging. Zelfs
Calvijn en Voetius nemen een ruim stand
punt in ten opzichte van de Zondagsrust, die
ons zegt te rusten van alle slaafsche wer
ken, met uitzondering van de werken die
noodig zijn. In de eerste plaats is het noo
dig deze beperking te propageeren onder de
menschen van liet eigen beginsel, dan zou
toen al een heel eind op pad zijn.
De heer LE COMTE bestrijdt weth. Dij
kers en zegt dat de God van het Oude Tes
tament dezelfde is ais van het N. T. Het
gaat niet over de vraag welke menschen t
doen, maar iedere overtreding van Gods Wet.
is strafbaar. Ook spr. betreurt liet dat de
menschen van Chr. beginselen tegen zich
zelf beschermd moeten worden, aangezien er
ook enkelen van hun zijn, die twee, soms
driemaal uitrijden om melk te bezorgen. De
noodzakelijkheid is zeer beperkt. Spr. heeft
in zijn gezin Zondags nooit geen melk ge
kocht en neemt dan maar niets, zoodat z.i.
(le noodzakelijkheid zeer beperkt is.
Weth. DIJKERS toont aan dat deze ziens-
Wijze juist liet groote conflict is tusschen
A.R. en Staatk. Geref. Do heer le Comte
grondt zich voor de taak der Overheid op liet
Oude Testament, maar, zegt spr., met het
optreden van Christus is daar groote wijzi
ging in gekomen. De Farizeeën en Wetge
leerden hadden zooveel menscheiijke bepa
lingen en voorschriften gemaakt dat Jezus
steeds met hen in conflict kwam.
Als de heer le Comte echter erkent dat de
noodzakelijke werken moeten doorgaan dan
zijn wij al een heel eind op weg.
De heer BUTH merkt op dat men ook re
kening moet houden met een gezin waarin
kleine kinderen zijn. Niet iedereen heeft een
woning waarin gelegenheid is de melk
versch te houden.
De heer ROETMAN zegt nog dat de melk
veehouders in den winter niet voldoende
melk hebben om voor twee dagen gelijk te
bezorgen.
Het voorstel van B. en W. de toestand te
laten zoóals hij nu is, wordt aangenomen
met 73 stemmen (tegen de heeren le Com
te, Boom en J. Knape).
Door den heer LE COMTE is ingediend een
motie waarbij de Raad zich uitspreekt dat
de stichting Drinkwaterleiding G. O. ver
plicht is een hoofdbuis door te leggen als in
een nieuwe straat gebouwd wordt.
B, en W. stellen voor dit voor kennisge
ving aan te nemen, omdat het niet op den
weg van den Raad ligt hierover te beslissen.
Weth. DIJKERS: Het bedrijf moet zorgen
dat het financieel goed uitkan en evenals
bij de gasfabriek wordt elke aansluiting af
zonderlijk beoordeeld. Dit laatste is nog wel
een eigen bedrijf en worden onrendabele aan
sluitingen ook niet aangenomen
De heer LE COMTE is het niet met deze
zienswijze eens. Aansluiting ibij gas en elec-
triciteit staat vrij maar waterleiding is ver
plicht en nu moet men extra betalen omdat
het 't bedrijf niet conveniert een hoofdbuis
te leggen.
De heer DIJKERS: Het ligt niet op den
weg der stichting in elke nieuw aan te leg
gen straat een hoofdbuis te leggen.
De heer LE COMTE: Ten pleziere van de
Landbouwschool is het wel gfcdaan, hoewel
Vaststaat dat daar vooreerst niet gebouwd
zal worden.
De VOORZ. merkt op dat dit laatste niet
juist is, omdat de aansluiting tot stand is
geknmnp nn zondanige voorwaarden dat de
stichting er geen schade van heeft.
De heer KNAPE meent dat nu de Raad
besloten heeft dat binnen een afstand van
100 M. .van de hoofdhuis aansluiting ver
plicht is, ook de consekwentie hiervan aan
vaard moet worden.
Weth. MIJS voelt wel iets voor de bezwa
ren, maar de Raad heeft nu eenmaal de re
geling gemaakt.
De heer LE COMTE: Wat is er nu tegen
het te verzoeken!
Weth. MIJS: Ja, dat kan, maar uw voor
stel eischt het onmogelijke omdat daarin
staat dat de Raad zegt dat de stichting ver
plicht is tot aanleg.
Do VOORZ. had graag het rapport van
den Directeur ter tafel gebracht, die aan
geeft dat het onmogelijk is deze uitbreiding
aan de voorwaarden te geven.
De heer LE COMTE zou dan willen vra
gen of de stichting de voorwaarden soepel
toepast en overweegt de leiding zoo ver mo
gelijk door te leggen.
De Raad gaat hiermede accoord.
De gezamenlijke kappers van Sommelsdijk
verzoeken den raad een verordening op den
winkelsluitingstijd, waardoor het hun ook
heter mogelijk wordt tiet werktijdenbesluit
voor de kappers uit te voeren. Ook in Mid-
deiharnis i9 hetzelfde gedaan. De Ned. Kap-
persbond betuigt adhaesie aan dit verzoek.
B. en W. stellen voor dit verzoek aan te
houden totdat Middelhamis 'n besluit heeft
genomen, omdat de Raad geen yoorwaarden
aan het besluit kan verbinden. M.a.s. goed
gekeurd.
De Vereeniging van den Neringdoenden
Middenstand verzoekt den Raad steeds bet
sluitingsuur te stellen op officieelen tijd.
Aangezien het grootste gedeelte der inwo
ners „zonnetijd" houdt, wordt dit verzoek af
gewezen en blijft de oude toestand ge
handhaafd.
Het bestuur der Lighallen verzoekt subsi
die, ter dekking van haar tekorten. Vorig
jaar zijn nog 24 patiënten opgenomen.
B. cn W. stellen voor afwijzend te beschik
ken, gelet op de finantiën der gemeente.
De heer KOOTE vindt liet treurig dat B.
en W. deze subsidie niet geven. Straks ko
men er voorstellen voor kindertractatie en
daar is spr. niet tegen, zelfs vóór, maar dit
is voor de gezonde kinderen en nu zou spr.
ook de zwakke kinderen willen helpen dat
die naar de lighallen kunnen.
De heer KNAPE meent dat de particuliere
liefdadigheid moet inperken en eveneens de
diaconieën. Kunnen B. en W. geen weg vin
den om deze subsidie toe te staan, b.v. nog
f 25 te geven.
De heer BOOM steunt dit voorstel.
De heer KOOTE herbaalt dat bij niet te
gen de f 250 voor kindertractatie is, maar
vindt liet zoo vreemd dat er wel voor het
eene geld is en niet voor het ander.
Weth. DIJKERS meent dat er een misver
stand is. De gemeente geeft jaarlijks een
bedrag van f 110 in den vorm van erfpacht.
Dit komt elk jaar terug.
De heer BUTH zou het bestuur der lighal
len in overweging willen geven een bazar te
houden, naar liet voorbeeld van de bazar
voor de Oranjefeesten.
De heer JOPPE informeert naar de reke
ning over 1936.
Na eenige bespreking besluit de Raad dat
eerst zal afgewacht worden liet eindresul
taat van de rekening over 1936.
De wijziging der gem.-bcgrooting 1936 met
enkele af- en overschrijvingen ontmoet eeni
ge bezwaren ten opzichte van de verstrek
king der boekjes.
De lieer KOOTE vindt het onnoodig dat
meerdere kinderen uit één gezin hetzelfde
boekje krijgen.
De heer LE COMTE is niet tegen de vcr-
strekking en wil ook de kinderen wel een
tractatia bereiden, maar maakt er bezwaar
tegen al de kinderen daardoor verplicht
worden achter de muziek door het dorp te
gaan.
De VOORZ. deelt mede dat dit geregeld
zal worden in overleg met de hoofden van
de scholen.
Een verzoek van den Voorz. der Oranjover-
oeniging een bedrag van f 40 beschikbaar te
stellen voor verlichting van den toren met
schijnwerpers, aangezien de O. V. hiervoor
geen gelden beschikbaar heeft, ontmoet be
zwaren bij de heeren le Comte, Koote en
Knape.
De heer LE COMTE zou den toren maar
in het donker laten staan en vindt dan be
ter dit geld ma ar aan de lighallen te geven
De heer VAN ES vindt liet niet meer dan
behoorlijk het huwelijk van Prinses Ju
liana feestelijk te herdenken.
De heer LE COMTE: „De Prinses zal toch
wel trouwen".
De heer KNAPE vermoedt dat de Voorz.
met smartelijke gevoelens deze voorberei
ding voor de feesten zal aanzien. Spr. vindt
dit alles God-tergend. Over den geesei de'
werkloosheid wordt niet meer gesproken.
Spr. verklaart zich pertinent tegen
Weth. DIJKERS beziet het wat meer nuch
ter. Wij hebben een taak tegenover het Ko
ningshuis en Oranjehuis, die ons altijd zijn
bijgesprongen. Ook Gods Woord spreekt er
ons van dat wij onze regeerders zullen eeren
en het gezag onderdanig ziin
De heer KNAPE kan deze correctie van
weth. Dijkers niet aanvaarden. Eenerzijds
feesten, anderzijds een oproep om voorzie
ning in den nood. Spr. doet voor niemand
onder in Oranjeliefde en hoopt dat het 't
Vorstelijk Bruidspaar goed mag gaan, maar
het is nu geen tijd om te feesten
De begrooting van het Burgerlijk Wees
huis wordt in ontvangst en uitgaaf vastge
steld op f 23958.02.
De begrooting van het gasbedrijf wordt in
ontv. en uitg. voor den gew. dienst vastge
steld op f 63202; den kap. dienst op
t 130.046.26.
De rekening over 1935 van het B. A. en
Weeshuis wordt vastgesteld op f 21232.26 in
ontv. en uitgaaf. De gem.-rekening over 1935
geeft voor den gew. dienst in ontvangst
I 154.847.09; uitg. f 146.543.39, voordeelig sal
do f 8303.70.
De kap. dienst in ontv. en uitg. op
f 87314.39.
Op een aanvraag van het bestuur der
school met den Bijbel ex art. 72 L. O. wordt
f 15 toegekend voor aanschaffing van twee
gordijnen.
Aan de zangvereeniging wordt een lokaal
der openbare school voor de repetities toe
gestaan, onder voorwaarde dat overleg ge
pleegd wordt met het hoofd der school en
de schoolschoonmaakster een vergoeding
voor haar extra werk ontvangt.
Door K. Kroos en A. J. Dijkers te Middel-
harnis wordt vrijstelling gevraagd van art. 1
2e lid der bouwverordening.
B. en W. stellen voor de weg aan te doen
leggen op de genoemde voorwaarden en
over te dragen aan de gemeente.
De heer LE COMTE vindt het goed dat er
een oplossing gevonden wordt en zou den
Raad voorstellen het verzoek toe te staan,
maar aan de voorwaarden toe te voegen dat
de bestaande haag niet verwijderd wordt en
niet bij den weg getrokken wordt. Als de be
woners daardoor practisch geen gebruik
kunnen maken van den weg zullen zij gau
wer genoodzaakt zijn den grond op billijke
voorwaarden aan de gemeente over te ge
ven. Voor een normalen weg zijn alle voor-
tuintjes noodig. Spr. ziet het als een soort
dwangmaatregel.
VOOR HET KIND
Overal is feest. Voor het Koninklijk
Kind, dat de Bruid is! Wie in Haar
geest wil handelen steunt de zorg
voor het Misdeelde Kind. Nog drie
dagen kan men daartoe weldadig
heidspostzegels en briefkaarten Aioo
pen. De laatste kans.
Weth. MUS vindt het plan van le Comto
niet juist. De aanvragers vragen toestem
ming voor den aanleg van een weg van 4
meter, dus niet zooals anders van 8 of 10
meter. Er wordt nu een gunstige uitzonde
ring op de voorwaarden gemaakt. De raad
mag nu niet de gemeentenaren belemmeren
in hun gebruik van den weg en hun eigen
dom.
Weth. DIJKERS constateert verschil van
meaning tusschen hef college van B- en W.
cn de heer le Comte, doordat B. en W. geen
weg daar wenschen, omdat de gemeente hier
voor geen geld heeft. Maar nu mag er nief
geil wongen worden.
Weth. MIJS: Het zou toch onbillijk zijn
de menschen die er wonen achter prikkel
draad te zetten.
De lieer LE COMTE blijft van oordeel dat
de voortuintjes een belemmering zijn voor
een goeden weg.
De heer v. ES zou het toejuichen dat er
een weg komt, om die menschen te leelpen.
Op voorstel van B. en W. wordt onthef
fing verleend onder de bepaalde voorwaar
den.
De tekst der statuten van de N. V. Electri-
citeits Mij. Goeree-Overflakkee zooals die is
opgenomen in de gemeenschappelijke rege
ling, wordt in overeenstemming gebracht
met de statuten zooais die zijn opgenomen
in de Staatscourant.
Vastgesteld worden de voorwaarden voor
levering van gas door de gemeenschappe
lijke gasfabriek van Middelharnis en Som
melsdijk.
Ingevolge art. 101, 9e lid, Lager Onderwijs
wet wordt over 1933 aan de school met den
Bijbel uitgekeerd een bedrag van f 496.57.
Uitdiepen Kreek in Werkverschaffing.
B. en VV. deelen den Raad mede, dat op
11 Januari 1937 een aanvang gemaakt zai
worden met de werkverschaffing. Geraamd
is in ontvangst en uitgaaf f 4958. Als bijdra
ge van 't werklooshcidssubsidiefonds wordt
ontvangen f 2715.65. Door den polder wordt
bijgedragen een bedrag van f 444, terwijl het
aandeel der gemeente in do algemeene kos
ten van opzicht e.d.g. door de Ileide-Maat-
schappij f 70 zal bedragen.
Vastgesteld wordt een verordening op de
heffing en invordering van gelden van
radiodist ributie-inrichtingen.
Do heer VAN ES vreest dat nu ook de
antennes der radiobczittors zullen getroffen
worden.
De VOORZ. doet enkele artikelen voorle
zen, waaruit duidelijk blijkt dat uitsluitend
radiodistributic-inrichtingen onder de bepa
lingen vallen
Eveneens wordt vastgesteld een verorde
ning op de heffing en invordering van school
geld bij het lager onderwijs. Boven 5 kinde
ren gelijktijdig schoolgaande wordt geen
schoolgeld betaald
De heer LE COMTE maakt bezwaar tegen
de aanslagen, aangezien er menschen zijn
zonder inkomen die nu al jaren leven ten
koste van hun bedrijfskapitaal.
De heer KOOTE onderschrijft do bezwaren
van le Comte. De laagste bedragen zijn wel
niet hoog (minste is f 3 per jaar), maar er
zijn menschen die noodgedwongen een wo
ning hebben moeten betrekken van I 2.50 of
f 3 per week. Spr. vraagt of de laagste klas
se niet kan vervallen.
Weth. DIJKERS merkt op dat huren van
f 2.50 per week vrij zijn en de regeling pas
begint bij menschen die f 3 per week of f 150
per jaar verwonen en deze betalen nog
maar f 3 per jaar. In andere gemeenten be
gint de heffing nog lager, daar is f 150175
al de 4o klasse. Het was de bedoeling van
B. cn W. juist de arbeiders hierin tegemoet
te komen.
De beer KOOTE vindt dat iemand die van
een klein steunbedrag moet leven, geen
choolgeld kan betalen, al is het dan maar
een klein bedrag. Spr. spreekt niet alleen
voor zichzelf, maar voor het algemeen.
Weth. MIJS: Er is geen andere regeling
of de grens moet verlegd worden. In elk ge
val moet er een maatstaf zijn. Als het noodig
is kan ontheffing verleend worden.
De heer JOPPE meent dat de meeste hui
zen aan den Dorpsweg geen f 3 huur doen.
De Raad gaat m. a. s. met de verordening
accoord.
De 'boekhouder van het Burg. Armbestuur
en Weeshuis, de heer M. Knape, wordt in
vasten dienst benoemd.
Tot 2e gem.arbcider in vasten dienst wordt
benoemd J. Bom.
Het kohier van de hondenbelasting 1936
wordt zonder discussie vastgesteld.
De verzoeken om ontheffing van betaling
van hondenbelasting 1936 worden goedge
vonden
Tot regent Burg. Armbestuur cn Wees
huis wordt benoemd F. v. d. Doel.
De leden der commissie tot wering van
schoolverzuim worden herbenoemd.
Tot lid en plaatsvervangend lid der com
missie van beheer gasfabriek worden herbe
noemd de heeren J. H. Dijkers en van Nim-
wegen.
De heer JOPPE zou gaarne wat meer we
ten van de werking van Crisis-Comité B.
Toegezegd was dat voor 1 Jan. een uitrei
king zou plaats vinden. Voor 14 dagen zijn
er al dekens gezonden.
De heer ROETMAN zegt dat er aanvragen
zijn rondgezonden. Er is nog niets behan
deld en spr. vraagt zich af waarom het zoo
lang duurt.
De lieer VAN ES deelt mede dat het vorig
jaar de uitreiking onvoorbereid gebeurd is
en daarom niet goed ging.
De heeren JOPPE en ROETMAN zijn van
meening dat eerst het comité moet beoordee-
len wie er voor uitreiking in aanmerking
komt, voordat een aanvraag ingezonden
kan worden om teleurstelling te voorkomen.
De lieer VAN ES, voorzitter van het crisis-
comité, beantwoordt de vragen.
De VOORZ. sluit de laatste vergadering
van het jaar met een persoonlijk woord tot
de raadsleden en spreekt den wensoh uit in
1937 allen weer in welstand ter vergadering
te mogen ontmoeten.
Korenmolen afgebrand
Zondagmorgen omstreeks half vier is brand
uitgebroken in den korenmolen van den heer
C. A. Jacobs te Oude Tonge.
De molen en de daarin opgeslagen voor
raad lijnkoeken, boonen, erwten, tarwe,
meel, verschillende molenaarswerktuigen en
eenige rijwielen gingen in de vlammen op.
De brandweer, die spoedig ter plaatse was,
slaagde erin twee naast den molen staande
schuren te behouden. De oorzaak van den
brand is onbekend.
Verzekering dekt de schade.
Dr. H. Colijn
temidden der Jongeren
Geestdriftige huldiging
Twee duizend jonge menschen vulden Za
terdagavond de groote Tivolizaal te Utrecht,
waar een Oranjeavond werd gehouden ter
gelegenheid van het huwelijk van de Kroon
prinses. Jongeren van verschillende kerke
lijke richting vulden de ziaal en de samen
komst, belegd door de samenwerkende Go-
reformeerde, Chr. Gereformeerde en Her
vormd Gereformeerde Jeugdiuereenigingen,
werd een geestdriftige hulde voor on»
Oranjehuis.
Nadat de heer A. Kuiper de samenkomst
had geopend, hield Ds. R. Bartlema, uit
Zeist, een korte rede, waarin hij uiteenzette
hoe God ons volk en Oranje heeft saamge-
smeed tot een licrht gebouw.
Onder daverende ovaties, waaraan schier
geen einde kwam, betrad Dr. H. Co 1 ij n het
spreekgestoelte. In een boeiends toespraak,
die onder diepe stilte word aangehoord,
sprak hij over de oorzaken van de feest
vreugde, welke over het Nederlandsche volk
is gegaan.
In het slot van zijn toespraak wees ie
Minister-president er op, dat Juliana 5 na
men draagt, waarvan er vier historisch
zijn. Zij is genoemd naar Juliana van Stol
berg, de grondlegster van het Oranjehuis.
De tweede naam is Louise, naar Louise de
Coligny, echtgenoote van den Zwijger. Zij
was de vrouw, die den Calvinistisohen
standaard greep en hooghield, welke in den
Baitholomeusnacht aan Haar vader ontzin
ken wa6. De derde naam is Anna, naar de
vrouw, die ale een lichtend voorbeeld voor
ons volk ging. De vierde naam is Wilhel
mlna. Deze naam behoort nog niet tot de
historie, doch in do tien jaren, dat ik, aldus
spr., onze geëerbiedigde Koningi.i als mi
nister dienen mocht, heb ik Haar loeren
'kennen als een vrouw van innig geloof en
van een plichtsbetrachting, die ongekend
moet worden genoemd.
Prinses Juliana draagt deze roemruchte
namen. Daarom sitijge ons gebed op tot den
Almachtige, dat Hij in Haar zal vervullen
het levensbeeld van deze groote voorgan-
sters, dat Hij Haar moge schenken een oot
moedig en kinderlijk geloof, dat Haar krach
tig zal doen staan te midden van de stor
men van onzen tijd, dip rondom Haar
gieren.
Hiermede beëindigde Dr Colijn zijn rede
Vervolgens werd gesproken door Ds IT.
Janssen, leger- en vlootpredikant, terwijl na
die pauze de Oranjefilm van de N.C.K. word
vertoond en talrijk» liederen werden gJ-
zongen.
GLAZEN KOETS
IN BRUIDSSTOET
H.M. de Koningin zal in dit voertuig rijden
Naar wij' met zekerheid ver
nemen, zal. behalve de gouden koets,
ook de zgn. glazen koets in den huwe
lijksstoet mederijden.
In deze koets die zeer mooi is en voor
de groote ceremonies dienst deed vóór dat
de gouden koets werd in gebruik genomen,
zal H.M. de Koningin zijn gezeten, geës
corteerd door haar geheele militaire huis.
Verder zullen in den stoet mederijden
negen staatsiekarossen, zoodat de huwe
lijksstoet grooter en schooner zal zijn dan
die waarmede de Staten-Generaal plegen
te worden geopend.
DE HUWELIJKSREIS VAN
HET PRINSELIJK PAAR
Bezoek aan Zuid-Afrika?
Britschc bezwaren
Wij lezen in het Zuirt-Afrikaansche Blad
„Die Republikein": Uit vertroubare ron
verneem ons dat prinses Juliana van Hol
land wie se verlowing 'n tij cljie gelede be
kend gemaak was, van voorneme is om op
haar wittebroodsreis die Unie van Su'd-
Afrika te besoek. Diplomatieke onderhande-
linge is vervolgens met Engeland aanga
knoop en navraag gedoen of hierdie plan
die goedkeuring van ons veroweraars weg-
dra. Beweer word dat aan die Honandse ge-
sant meegedeel is dat so'n besoek slegs die
rasseverhoudings in Suid-Afrika sal ve>
stoor, en gcvolglik onwenslik is. Die Prinoes
mag wel, volgens ons verneem, te Kaapstad
aan wal stap maar sy mag niet binneiands
rond reis nie.
HET GESCHENK VAN
DE N.S.B.
Kroonprinses maakt
bezwaren
Gelden worden op andere
wijze besteed
De Kamerheer van H. K. H. Prinses
Juliana heeft bericht gezonden aan het
Prinses Julianafonds van de N S.B., dat H.
K H. tot haar leedwezen bezwaar moet ma
ken een afzonderlijk geschenk van een poli
tieke partij van welke richting deze ook
moge zijn in ontvangst te nemen. Zij heeft
het Fonds verzocht zich bij het Nationaal
Huwelijksgeschenk aan te sluiten.
In antwoord hierop zoo meldt Vova
is medegedeeld, dat aan den wensch van
IT. K. H. om geen afzonderlijk geschenk
aan te bieden, zal worden voldaan. Echter
is het niet mogelijk saam te werken met het
Nationale Comité, omdat hierin zijn opge
nomen en daaraan deel hebben Staats- en
Kroon-vijandige elementen.
Nagegaan is op welke wijze de gelden
het best zouden kunnen worden besteed in
Koninklijken zin. Besloten is de gelden ter
gelegenheid van het Vorstelijk Huwelijk te
schenken aan:
1. Stichting „Oranje-Nassau"s oord" bij
Renkum, Herstellingsoord voor lijders aan
alle vormen van tuberculose van heide sek
sen en kinderen van alle gezindten.
2. Stichting Oranje Nassau te Magelang,
dienende tot opvoeding van verwaarloosde
kinderen, staande onder leiding van Pa van
der Steur, ieder voor de helft der saamge-
brachte gelden.
DanDampo inwrijven en diep inademen.
Pot 50. Doos 30 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
GROOTER AANTAL HER-
HALINGSOEFENINGEN
Wetsontwerp ingediend tot
versterking van onze Defensie
Beperking van vrijstelling
wegens broederdienst
Ingediend is een wetsontwerp bij de
Tweede Kamer tot wijziging van de
dienstplichtwet, welk wetsvoorstel blij
kens de Memorie van Toelichting strekt
ter voldoening aan de in de Troonrede
van dit jaar aangekondigde herziening
van enkele bepalingen der dienstplicht
wet en waaraan drieërlei doel ten
grondslag ligt, nl.:
1. Wijziging van den eerste-oeie-
ningstfjd voor de dienstplichtigen der
zeemacht.
2. Uitbreiding van het aantal herha
lingsoefeningen.
3. Hei scheppen van de mogelijkheid
om, ingeval bij een nadere wet wordt
besloten tot verhooging van de lichting
sterkte, deze verhooging spoedig te kun
nen invoeren.
De regeering is tot de overtuiging geko
men, dat het noodig is de materieelresertc
van de voor Indië noodig geoordeelde mari
tieme macht althans ten deole in Nederland
beschikbaar te houden voor oefeningsdool
einden. Daarnevens is het noodzakelijk,
met het oog op de kosten, het bcroepspcr
soneel voor de zeemacht niet grooter te
doen zijn dan onvermijdelijk is.
In verband met een en ander zal de
maximum sterkte aan in werkelijken
dienst zijnde dienstplichtigen bij de
zeemacht ongeveer anderhalf maai zoo
groot moeten worden als zij thans is.
Verlenging van den duur der eerste
oefening met zes maanden verdient
hierbij de voorkeur.
Ten aanzien van de herhalingsoefe
ningen wordt in herinnering gebracht,
dat in 1922 door de invoering van de
Dienstplichtwet en het vervallen van
de Landwcerwet het getal herhalings
oefeningen voor dienstplichtigen is ver
minderd van drie tot twee.
Het ligt nu in de bedoeling voor het
gros der dienstplichtigen drie herha
lingsoefeningen van 13 dagen in te voe
ren.
Zooals reeds eerder is medegedeeld
maakt de regeering een wetsvoorstel ge
reed om eerlang te kunnen geraken tot ver
hooging van de lichtingsterkte. Een verhoo
ging van éeiiige beteekenis zal echter niet
kunnen worden verkregen zonder het gelal
personen, dat naar het tegenwoordige stel
sel recht op vrijstelling wegens broeder-
dienst geniet, te verminderen.
Om de belemmeringen weg te nemen,
welke men in verband met reeds verleende
vrijstellingen aanwezig zou kunnen achten
om reeds voor de lichtingen 1938 en 1939
een noodig geoordeelde versterking toe te
passen, wordt thans een bepaling voorgc
steld, die beoogt, aan de vrijstellingen we
gens broederdienst, reeds verleend voor de
lichting 1938 en alsnog te verleenen voor
de lichting 1939, in afwachting van een na
dere wettelijke voorziening een slechts
voorloopig karakter te geven. In dit geval
zal er voor den wetgever een grootere vrij
heid bestaan om de vrijgestelden, voor zoo
veel noodig, alsnog een bestemming te ge
ven tot gewoon dienstplichtige.
De „Ibis" terug
Eerste vlucht naar Indië
een succes
Do „Ibis", de eerste D.C III van de
K.L.M.-vloot, heeft een zeer geslaagde
Kerstvlucht op de Indië route gemaakt.
Naar men weet. zal met ingang van 15 Mei
a.s. de huidige D.C. Il-vliegtuigen geheel
door het nieuwe type worden vervangen.
Vergelijkt men de huidige vliegtuigen met
de D.C. III, dat blijkt uit de cijfers, dat de
D.C. III op de reis heen en terug naar
Batavia b% minder brandstof heeft ge
bruikt en 27% minder vliegtijd behoeft,
daarentegen 35% meer snelheid ontwikkelt
en 73% meer laadvermogen bezit. De nieu
we vliegtuigen zijn dus heel wat economi
scher en het bewijst hoe snel de vliegtuig
industrie zich ontwikkelt, waar het D.C.
Il-type nog geen twee jaar geleden in ge
bruik werd genomen.
HULP AAN KLEINE BOEREN
EN TUINDERS
De Minister van Sociale Zaken neeft een
rondschrijven gericht tot de 13 inspecties
voor de werkverschaffing, waarin de Minis
ter mededeelt, dat de regeering besloten
heeft, de mogelijkheid onder de oogen te
zien, om te komen tot uitbreiding van do
hulp aan kleine boeren en tuinders door
plaatsing van deze in werkverschaffing en
waar mogelijk en verantwoord, op eigen be
drijf. Het gaat hier om een proef, waarvoor
in elke inspectie 3 gemeenten zullen worden
aangewezen. Er is voor deze proef een nau
we samenwerking tot stand gebracht tus
schen den dienst van de kleine boeren hij
het departement van Landbouw en Vis-
scherij, waarvan directeur is de heer Ir
Const. Stevens en de afdeeling werkver
schaffing van het Departement van Sociale
Zaken. De heer Meyer de Vries, hoofdinspec
teur voor de werkverschaffing, is door dot
Minister van Sociale Zaken in het bij''on ter
aangewezen voor het te voeren overleg.
Do bedrijfsconsulenten. verbonden aan den
dienst van de kleine boeren, zullen voor het
organiseeren van deze proef samenwerken
met de inspecteurs voor de werkverschaffing
en gemeenschappelijk verbinding zoeken
met burgemeester en wethouders van de ge
kozen proafgemeenten en met deze colleges
nagaan, welke kleine boeren en tuinders
voor hulp, als hiorvoren bedoeld, in aan
merking komen.
De Minister wijst er nadrukkelijk op, dat
medewerking van het gemeentebestuur on
ontbeerlijk is, omdat hier subsidieering lit
het werkloosheidssubsidipfonds zal plaats
vinden.
Neerbosch vraagt hulp!
Christelijk Nederland mag niet versagen
De stichting van Joh. van 't Lindenhont,
de Weesinrichting „Neerbosch", die bijna
drie-kwart eeuw oud is, roept de hufp in
van Christelijk Nederland. Waarom? zal
men vragen. Deze inrichting, met haar
uitstekende reputatie- is toch de ondergang
niet nabij?
Neen! Zoo erg is het gelukkig nog niet.
maar wanneer niet do medewerking ver
kregen wordt van honderden in den lande,
die een steentje willen bijdragen voor do
algemeen bekende stichting, zal voor
Neerbosch hot jaar 1937 niet een jaar van
verheugens zijn.
Sommigen die meenen, dat de Weosin-
richting zich nog wel kan redden, moet
onder het oog worden gebracht, dat de
stichting financieel in de knel dreigt te
komen.
Vele trouwe vrienden van Neerbosch zijn
door de tijdsomstandigheden getroffen en
daardoor genoodzaakt hun bijdragen te
verminderen. Honderden, die gaarne fi-
nancieele steun hadden willen blijven
verleenen kunnen dit nu niet meer doen.
Zoolang eenigszins mogelijk wil Neer
bosch het publiek niet om hulp vragen
maar gesteund door een trouwe kring van
weezenvrienden, zelf het geheel loopende
houden. De Weesinrichting zou niets lie
ver doen dan zich zonder eenige rucht
baarheid voortbewegen, en alarmeeren
doet zij niet graag.
In de kroniek van „Het Oosten", het
weekblad van Neerbosch schreef Ds. II.
K 1 u i n, de predikant-directeur der Wees-
inrichting over den toestand van de stich
ting:
„Zoo zou ik ook kunnen gaan klagen
over de vermindering van de giften en
gaven ten bate der Inrichting Bij alle
dankbaarheid en waardeering voor de
sympathieke gaven, die wij ontvangen
cn ook deze week ontvingen, zien we
toch duidelijk de invloed der tijden zich
ook daar afspiegelen. Menigeen, die zoo
graag geven wilde, kan het niet meer
doen
Na gewezen te hebben op de noodzake
lijke verbouwing van een paar paviljoens
in de afgeloopen jaren, waardoor sommi
gen veronderstellen, dat Neerbosch liet
zoo kwaad nog niet heeft, vervolgt Ds.
Kluin:
„dat we gelukkig bizonder voordeelig
hebben kunnen verbouwen, omdat we
juist vóór de devaluatie van de gulden
gereed waren: dat we ondanks dat toch,
zooals ieder begrijpen kan, de gevolgen
van de verbouw geducht in onze „beurs"
gevoelen, het wordt maar niet in aan
merking genomen.
Ik kan er wel eens verdriefg onder
worden en vraag mij dan af: „Moet het
met Neerbosch zoover komen, dat straks
de wagen geheel uit het spoor is geloo-
pen en vastzit?" Dan zal men het oude
Neerbosch niet in de steek laten; ik ben
er van overtuigd".
Vele weezenvrienden zullen beslist en ze
ker het noodsein zien, dat Neerbosch heeft
geheschen en de alarmkreet hooren, die
wordt uitgostooten. Voor de troepen, die
buiten hun bedoelng afvallen moeten nieu
we in de plaats komen; we wekken daar
om hen, die door den Vader der Weezen,
nog mild met aardsche goederen bedeeld
zijn op Neerbosch de helpende hand te
bieden.
Christelijk Nederland mag in deze niet
versagen.
Tarweprijzen
Naar wij van bevoegde zijde vernemen is
de bonificatie op tarwebloem A, met ingang
van heden bepaald op een vast bedrag van
f 1.15 per 100 k.g. tevens wordt de speciale
prijs van t. c. tarwe met ingang van 4 Ja
nuari a.s. gebracht van f8.op f9.per
100 k.g., do bonificatie op ongebuild tarwe
meel wordt daaraan aangepast. De bonifica
tie per 100 k.g. tarwebloem B is met ingang
van 4 Januari a.s. bepaald op het verschil
tusschen het totale invoer-monopolie-
prijsverschil op tarwebloem B cn f2.60.
Boeken en Geschriften
„De Spiegel" van deze week bevat een
serie foto's van de bniidsstad, een artikel
over Prins Hendrik en Koningin Emma, in
verband met het a.s. Vorstelijk Huwelijk.
Het vervolgverhaal „Gaaiko Petrus" jn
sappig Vlaamsch blijft boeien. Er is in *e
vinden een artikel over moderne kerkoouw
met foto's verlucht, een schets over zee-
visscherij en de teleurstellingen er aan
verbonden. Wat ons bovenal steeds veer
treft zijn de foto's op de voorpagina. Dit-
maal een winterlandschap in zijn teere
schoonheid. Deze foto-pagina wordt iets
specifieks eigen van „De Spiegel" en wij
herinneren ons geen Chr. illustratie die
dit evenaart.
Bij de uitgevers La Rivière en Voorhoeve
'e Zwolle verscheen „Het gebed des Volks
voor zijn Vorstenhuis" door Dr. J. H. Gun
ning J.H.zn. Door gebrek aan tijd bleef de
bespreking achterwege', wat eenerzijds jam
mcr is omdat het boekje in de eerste
plaats bestemd is voor het a.s. Vorstelijk
Huwelijk, maar toch ook niet onoverkome
lijk, want de gedachte, die er in leeft, het
gebed voor ons Vorstenhuis za] moeten
blijven. Zooals de schrijver zegt ligt eir een
onmetelijke schat van liefde voor Oranje
in ons Volk, die echter veel'ijds, gelijk
meer eigenschappen van ons volk, sluime
rend is, weinig naar buiten komend. Hoe
kan die liefde zich uiten? Toch niet heter
dan het allerbeste te doen, in een voort
durend leven des gebeds ons Vorstenhuis
dragen op ons hart.
Een boekje van teere vroomheid en innige
liefde voor Oranje en ons Volk, dat wij in
veler handen wenschen, met de hoop art
het gebed vermeerdert.
„Paleis Soestdijk, de Prinselijke
woning".
Als gewone menschen in het huwelijk
zullen treden gaat de belangstelling van
familie, vrienden en bekenden ook uit
naar de toekomstige woning. Begrijpelijk is
het dan ook dat er nu belangstelling is ont
staan voor de a.s. woning van 't Vorstelijk
Bruidspaar, waaraan wij ons allen verwant
weten. Temeer daar het toekomstig Vorste
lijk verblijf, het Paleis te Soestdijk gedeel
telijk ingericht wordt als geschenk van het
Nederlandsche volk.
De uitgevers Boseh en Keurmng, te Baam
hebben een goed werk gedaan door in de
bekende Libellenserie bovengenoemde uit
gave te doen verschijnen. Een schat wan
foto's brengen ons de inrichting van het
paleis en zijn schitterende omgeving nader
bij. Ongedacht mooie plekjes, die wij vanaf
den straatweg kijkende, niet vermoed zou
den hebben, zijn in deze mooie en als al
tijd goed verzorgde uitgaven bijeengebracht.
Rudolf van Reest leidt ons door park (11
Paleis, vertel' heel aardige bijzonderheden.
Jo Veldheim voert ons terug naar het ver
leden van dit mooie Paleis, met zijn vela
herinneringen aan hot Oranjehuis. Onge
twijfeld zal menigeen prijs stellen op deza
uitgave.
