VOOR VROUW EN KIND
PSALMEN IN
DEN NACHT
R 1936
pivj SCHF1 HEBOPT
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1936
TEN
WEEKOVERZICHT
KERK EN SCHOOL
JACOB REVIUS
HERDACHT
volgen
\derstrij(
ooping
h nijd,
te vijand?
and?
tongevallen
li ere kant
fpanje
kagt?
fozet
agtt
Viljoenen
J moest?
\hatting?
1 verwoest?
ten
\an samen
gen goed
|od kleurt
\loed!
vielen
jd,
'ie moeders
verliezen
I taan
p erwijten
aan.
tuinen
1eest
I rd, leeren
I geweest.
HAKATE
nverleening, om
Imet de afd. Bin-
Irt tot de 4.R.
Trk en thans nog
lVIIDDELHARNIS
|vember
savoye kool 1—
[roten 1.10—1.70,
-12.50, blauwe
en 7.608, Com-
kleiperen 14—
-15.50, Nouveau
feinetten 11.50
-9.50, Bellefleurs
per 1O0 kilo;
[üe 0.500.80, per
19 November
-59 kilo 5.20—
—5.05, idem 48—
3 e. Aangevoerd in
142 paarden, 7
>n, 669 vette run-
6 nucht. kalveren,
m of lammeren, 7
j of geiten,
en 60 c., 2e srt tot
ossen 55 c., 2e srt
tieren 57 et 2e srt
calveren tot 80 ct.#
0 c, graskalveren
lammeren 265.?
ren 32—37—42 c.,
!742 c., slaeht-
?er vee: Schapen
81016, .ïucht.
ïucht fokkalveren
80—135—175,
.hitten 70—105—
kalfkoeien 120—
190235, vare
rzen 7595140,
lveren 202550
voer korter. ta»me-
n. Een prima koe
stille handel en
als vorige week,
rde prijzen. Een
der aanvoer, willl-
rU zen
kalveren: aanvoer
rende prijzen
ge week. slechten
maarden iets duur»
igens onverar d.
voer aanmerkelijk
ed prijshoudend
aanvoer, stillen
eek goed te hand-
kleiner, redelijken
>rige week, goedt-n
aanvoer, vluggen
sprak met geen
nst en beschreef
ibriek.
wat Elize van
had geschreven,
dan zijn kleinen
n spelen. ..Mn
iter gebeuren. Nu
n moed niet; zij
nog een9 tot an-
Haar liefde 7011
ere haar gebe-'^n
hem elke wpek,
zij ontving geen
zonder dat zii ïofs
iet begrijpen, wat
n werd onger"«t.
h wenden?
'rins niet vreer,,d
haar man vrner?
dat er iets tuf
ten bestond, dat
beraad, wat to
am toe. en zii he-
inliehtineen to
wonint? De
ter. dat münboer
>f zij wellicht ook
ordf vervolgd
Door het geloof heeft hij het Pascha
uitgericht. Hebr. 1128a.
Eentonig klinkt voor wie ook slechts
op den klank afgaat, het elfde hoofdstuk
van den brief aan de Hebreeën.
„Door het geloof, door het geloof" zoo
gaat het voort in schier eindeloos refrein.
Maar voor wie met zijn geest indringt
in de geloofsdaden, die telkens worden
voorgesteld, voor dien gaat een wereld
open, iedere keer opnieuw van alwéér
andere wonderwerken Gods. En hij
staat verbaasd over wat Gods herschep
pende kracht en Zijn levendmakende ge
nade, in het leven van een zondig
mensch niet kan teweeg brengen.
In ieder „door het geloof" dat hem
tegemoet klinkt, gaat voor zijn zielsoog
een deur open tot weer nieuwe schatka
mers van Gods wondermacht. Het zelfde
venster, telkenmale opengestüfoten, geeft
steeds andere, verrassende, vergezichten
te genieten.
Het '„uitrichten van het Pascha door
Mozes". was geloofsbetooning omdat
daardoor een feestmaaltijd moest aange
richt in een nacht, vol verschrikkingen
en doodsdreigingen.
Feitelijk was er nog niets veranderd
ten gunste van het verdrukte volk. De
verlossing was wel beloofd, en die be
lofte door veel wonderen bevestigd, maar
de verwezenlijking toefde nog, en Farao
dreigde nog. Nog lag volkomen in het
duister, door welke weeën Isrel nog
heengaan moest. De nacht heerschte nog
met zijn onzichtbare, niet te berekenen,
gevaren. De dageraad der verlossing
brak nog niet aan.
Integendeel: er was hevige toorn en
woedende dreiging van een tyrannieke
wereldmacht, die Isrel in t nachtelijk
donker omsingeld hield.
En intusschen beval God Mozes, dat
Isrel een feestmaal zou aanrichten en den
beker der verlossing zou opheffen, en
zingen zou' vroohjke gezangen van be
vrijding! Psalmen in den nacht!'
Ontroerend, die opdraoht aan Mozes
gegeven, om 't Pascha uit te richten, ge-
dachtenismaal van een nog toekomstige
verlossing door 's Heeren sterken arm.
Midden in een wereld, waarin Gods pla
gen neerslaan als vernietigende moker
slagen en waarin nog erger dingen te
wachten staan een feestmaal te houden!
Midden in een nacht, waarin uit hon
derdduizend keelen geschrei en gewee
klaag zal opklinken, vreugdepsalmen aan
te heffen! Welk een opdracht!
„Is dat nu een tijd", zoo kon het in
Mozes' hart en Isrels overlegging om
gaan, „is dat nu een tijd, om verlossings
liederen te zingen, waarin zoo zware
Godsoordeelen over de menschen komen,
en nog banger weeën dreigen? Moet dat
nu?"
Maar God beveelt, »n Mozes doet het,
en het volk met hem. Dit is ook geloofs
gehoorzaamheid. In den nacht vol on
heilen. als de engel des verderfs rouw
en gekrijt door gansch Egypteland ver
oorzaakt, zitten de Isrelieten in hun eigen
woningen, en zijn vroolijk en zingen op
Gods bevel bevrijdingshymnen, en vieren
feest.
Hoe kan God dat eischen?
Maar zoo eischt het de Heere, nii,
van óns. Zoo heeft Hij het geëischt van
Zijn eigen Zoon, in den nacht waarin
deze ook het Pascha vierde, voor het
laatst. In dien nacht, waarin Gods Zoon
Zélf al den toorn Gods over de zonde
van het gansche menschelijke geslacht
zou te dragen krijgen, in dien nacht
moest de Heere Jezus, onze lieve Hei
land, zingen, lofliederen zingen. In Zijn
doodsnood, in Zijn bang vooruitzicht,
vlak voor Zijn onuitsprekelijk lijden,
moest Hij zingen van Gods verlossingen.
En ook deze geloofsgehoorzaamheid
heeft onze Heere betoond.
O, dat zingen van Jezus in de opper
zaal bij het Pascha, in den nacht, waarin
Hij verraden werd, het is nog zooveel
aangrijpender en aanbiddelijker, dan het
zingen van Mozes en Isrel in den nacht
van de uittocht. Hier is de Overste
Leidsman en voleinder des geloofs, die
om de vreugde, hem voorgesteld, het
kruis gedragen en de „chande veracht
heeft! Zóó veracht, dat Hij zingen kon.
als Hij er nog doorheen moest!
Zie op Hem en doe wat voor Hem
zoo oneindig veel smartelijker was.
Wanneer het ook in uw ziel schrijnt,
vanwege het wee der volkeren, en der
tijden nood en den nacht van Gods ge-
richten, die over de wereld al donkerder
daalt, steek het hoofd op en zing! Uw
verlossing is nabij!
God wil, dat ook in den ->rooten nood
der wereld, zelfs terwijl u' eigen el in
zorgen verkeert en in bange verwachting
is, gij zingen zult de psalmen des lofs, het
lied des geloofs en der hope, de gezan
gen der bevrijding.
Is het nü tijd, om vroolijk te zijn? Om
zich te verblijden? In den nacht waarin
wij zitten? Waardoorheen bijna geen
lichtstraaltje breekt?
Ja, nü is het tijd, om zich in den Heere
en Zijn verlossingen te verheugen. Nu is
het tijd, om de wereld te verbazen, en
mistroostingen te ergeren misschien,
maar om tóch lofzangen te zingen, van
wege 's Heeren verlossingen, die zeker
komen voor Zijn volk.
Die den Heere verwachten moeten
niet alleen zuchten en klagen, maar in
zwarten nacht van der tijden nood, de
beker der verloss,ng ophelfen, en zingen
van het heil des Heeren.
Deze geloofsgehoorzaamheid zullen
wij van Mozes, veel beter van onzen
Heiland leeren. Psalmen zingen in den
nacht.
BINNENLAND
Overal worden al ijverig voorbereidingen
getroffen voor het a.s. huwelijk van Prin
ses Juliana 6n Prins Bernard, behalve de
comité's voor liet nationaal huwelijksge
schenk worden overal comité's en commis
sies gevormd, die tot taak hebben Januari
a.s. tot een feestdag te maken. De bedoe
ling is dat ieder Nederlander, getooid met
do Oranjc-Lippc-muts, een baret van Ne-
derlandsch fabrikaat, in staat wordt gesteld
die dag feestelijk door te brengen.
Het bruidstoiict is al besteld. De uitnoo
digingen voor de bruidsmeisjes zijn ver
zonden. De huwelijksreis zal naar Schot
land zijn. Daar zal het Prinselijk Paar ook
de wittebroodsweken doorbrengen.
Maandag heeft de leider der nalionaal-
socialisten in Nederland, Ir. Mussert, een
bezoek gebracht aan den Duitschen leider,
Ilitler. Het bezoek duurde ongeveer een
jfur.
'De bewegingen in Duitschland en Neder
land schijnen toch niet zoo los van elkaar
te staan, als door de N.S.B. wordt beweerd.
Ons A.B. Partijblad Nederland Waakzaam
zal tot de verkiezingen in 1937 worden ge
bruikt als propagandablad. Om do veertien
dagen zal weer een nummer van dat blad
verschijnen. Het ligt in de bedoe'ing net
eersto propagandanummer op 4 December
te doen verschijnen.
Aan de kiesvereenigingen wordt daardoor
een nieuw wapen aangeboden om do ver
kiozingsstrijd te kunnen voeren en zoo mo
gelijk tot een goed einde te brengen.
De firma Koolhoven te Rotterdam heeft
opdracht ontvangen voor den bouw van 115
vliegtuigen, waarvan 24 voor buitenland
sche rekening en 90 voor Soesterbcrg, Ma
rine cn Koloniën.
Hieruit blijkt wel, dat de regecring de
ernst van de tijd verstaat. Overal rondom
ons bewapenen zich de landen met veront
rustende snelheid. En wie zou de verant
woording willen dragen, als wij op het
oogenblik, dat de bom barst met een onvol
doende weermacht, met verouderd mate
riaal, zoo goed als weerloos zouden zijn?
Vorige week werden plotseling twee
Haagsche dominees door den dood van ons
weggenomen: Ds. W. van 't Sant en Ds. J.
Jeronimus.
Deze week overleed ook de oud-gouver
neur van Suriname, de heer G. J. Staal. De
overledene heeft zich door zijn daden doen
kennen als een oprecht Christen.
Nu do slachtoffers van de ongevallen,
hetzij op de weg of anderszins.
Maandagmiddag raakte een 19-jarige jon
gen uit Heelde te Hattum onder een zes-
wielige auto, toen hij terwijl bij naast den
chauffeur zat, een pakje op de auto wilde
zetten. Hij gleed van de treeplank van de
truck en kwam zoo onder de auto terecht
Beiden werden op slag gedood.
Tijdens oefeningen van het 19e regiment
infanterie te Amersfoort kwam de dienst
plichtige soldaat van Vliet uit Amsterdam,
toen hij zich uit een boom liet glijden, in
aanraking met een bajonet. Hij kreeg een
betrekkelijk onbeteekenende verwonding.
Hij overleed spoedig, waarschijnlijk tenge
volge van de schrik.
Maandagmiddag zijn in de Oranje-Nas-
saumijn te Heerlerheide twee mijnwerkers
bij het neerdalen in een schacht gevallen.
Beiden werden opslag gedood.
Te Ter Aar raakten twee auto's te water.
De bestuurder van de eene auto kon zich
redden, die van de andere auto echter niet.
Het was kapelaan Hoogervorst uit Haar
lcm, die jammerlijk verdronken is.
Donderdagmorgen is de 32-jarige werk
man C. Stam uit Nieuw-Lekkerland bij de
werkzaamheden aan de IJsselbmg te Znt-
fon van de brug in de IJssel gevallen. De
nrnn werd met den stroom meegesleurd ei
verdronk.
BUITENLAND
Ongeveer tegelijk kwamen twee berichten
uit Duitschland binnen. Het eerste meldde
de opzegging door Duitschland van het
laatste deel van het Verdrag van Versail
les, door de opzegging van do bepalingen
inzake de Internationalisatie der rivieren.
Duitschland heeft hierbij, zijn sinds eenigen
tijd gevolgde gewoonte getrouw, de betrok
ken regecringen voor een voldongen feit
gesteld. Natuurlijk is dat voor dit land wel
voordeeliger, dan de lange politieke weg te
volgen. Deze wijze zou, behalve dat zij veel
kostbare tijd zou rooven, waarschijnlijk
weinig resultaat hebben. Toch blijft het op
treden van Duitschland zeer eenzijdig. Als
alle landen deze politiek eens consekwcnt
gingen doorvoeren, zou het er raar uitzien.
Het tweede bericht betreft een vriend
schapsverdrag tusschen Duitschland en
Japan. Dit draagt uiteraard in de eerste
plaats een anti-communistisch karakter. De
militaire staat Rusland vormt voor beide
landen steeds een bedreiging.
De plannen der beide regeeringen zijn
echter nog niet scherp omlijnd, aangezien
de tijd voor het nemen van uiterste beslis
singen nog niet is aangebroken. Wel is het
veel waard om, wanneer do bom soms
mocht barsten, op elkanders bijstand te
kunnen rekenen.
Een gewoonlijk goed ingelicht Italiaansch
blad schrijft hierover:
„Het anti-communistische front tusschen
Italië en Duitschland te Berlijn in het Ie
\cn geroepen, dat reeds tijdens de bespre
kingen te Weenen is uitgebreid met de deel
neming van Oostenrijk en Hongarije, omvat
thans, d.w.z. na een maand, een deel van
het Verre Oosten, door toetreding van Ja
pan. De aaneensluiting tusschen Italië,
Duitschland en Japan voor den defensicven
strijd tegen het communisme, welke aan
ecnsluiting ten doel heeft, het behoud van
de hoogste waarden der beschaving en der
physieko en moreele gezondheid der volke
ren, was noodzakelijk geworden door het
bewust opgevatte plan van agressief karak
ter van het communisme."
De strijd om de Spaansche hoofdstad is
nog niet beslist. Het duurt wel langer dan
verwacht werd. De oorzaak was het onver
wacht ontplooien van een grootere kracht
door de regeeringstroepen. Hierdoor zijn de
enkele uren, die ons de vorige week nog
scheidden van de val van Madrid, nu
reeds dagen geworden en misschien worden
het wel weken.
De berichten van de beide zijden zijn
sterk met elkaar in tegenspraak. Het staat
evenwel vast dat de rechtschen de stad zijn
binnengedrongen en een niet onbelangrijk
deel van Madrid hebben bezet.
Van rcchtsche zijde wordt melding ge
maakt van talrijke aanvallen der volks-
fronters, die echter alle met grooto verlie
zen aan vijandelijke zijde werden afgesla
gen. De andere zijde meldt, het tegenover
gestelde. De stad wordt zonder ophouden
gebombardeerd, met ontzettendo resultaten.
Talrijke slachtoffers zijn gevallen, w.o. veel
vrouwen en kinderen. Ambulance-auto's rij
den af en aan voor het wegbrengen van
dooden en gewonden. Het corps diplomati
que heeft de stad verlaten. Als de bombar
dementen nog lang duren zal Madrid wei
nig meer dan een puinhoop zijn.
Nu Rusland de regeeringstroepen steunt
met wapens, munitie en manschappen, heb
ben eenige andere staten een tegenmaat
regel genomen. Duitschland en Italië heb
ben tegelijkertijd en in ongeveer dezelfde
bewoordingen de regeering Franco erkend.
Dit is een der eerste daden van het anti
communistisch front, dat gevormd wordt
door Duitschland, Italië en Japan. Dat het
laatstgenoemde land aan deze daad niet heeft
meegewerkt ligt louter aan de omstandig
heid, dat het zoo ver van Spanje is gelegen,
dat het er weinig of niets mee uitstaande
heeft. Wat het antwoord van Rusland zal
zijn, wordt met belangstelling afgewacht.
Nadat dc Fransche Kamer in een zitting
van de vorige week op haar bekende wijze
gen der leden van de regeering, in dit ge
val de minister van buitenlandsche zaken,
Salengro door allerlei aanklachten en insi
nuaties bijna onmogelijk had gemaakt,
kwam deze week het bericht dat deze mi
nister zich zelf van het leven heefl beroofd.
Hij viel als slachtoffer van de publieke
opinie, physiek niet sterk genoeg om de
gebruikelijke hoon en afbrekende rritiek op
zijn werk te verdragen.
In Saint Chamas, een stadje in Zuid-
Frankrijk, is Maandagmiddag een kruit
fabriek ontploft, waarbij 36 menschen wer
den gedaad en ongeveer 200 gewond. De
ontploffing ontstond door brand.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Franeker, P. Prins van
Wijngaarden te Terwolde.
Beroepen: Bij de Prot. Kerk in Indië.
.1 T Vp-t-m'us. Rottum fGrón.L
Aangenomen: Naar Lobith, cand. J.
W. Sepmeijer te Maasdam.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Huizum, W. v. d. Heide te
Stadskanaal en S. Wouters te Soest.
Beroepen: Te Gameren, cand. J. van
Hoegee te Utrecht.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal' Te "hen a. d. Rijn, W. F.
Laman te Middelhamis en C. Smits te Slie-
drecht.
Beroepen: Te Klundert, M. Baan te
Rünsburg.
Beroepen: Te Bussum-Naarden, M.
Baan te Rijnsburg.
Algem. Syn. Commissie
der Ned. Herv. Kerk
le Zitting. Met gebed werd deze eerste
zitting geopend. De leden werden welkou
geheetcn, in het bizonder degenen, aie op
nieuw zitting namen: Prof. Dr W. J. Aalders
en Ds J. Barbas.
De Algom. Syn. Commissie is aldus samen
gestold: Dr P. Smit, pred. te Hcnmen, pre
ssidqnt; Ds D. den Breems, secretaris; Ds P.
Bokma. vice-president; Ds J. Barbas, Ds F.
Tammens, Ds. J. W. J. Addink, Prof. Dr. W
J. Aalders, Mr J. A3. A. Lisman en Ir P.
Woljfensperger.
Ut' het verslag dor tussrhentijds afgedane
zaken bleek, dat vooral de ernstige krank-
tieio van Prof. Dr v. Veldhuizen veel cor
respondentie gevraagd had om te komen tot
oen bevredigende oplossing van college-uren
en regeling van de examina.
In dc Commissie voor de kleine toelagen
worden benoemd: Ds J. Barbas en de heer
Ir P. Wolffonsperger. In die voor de schraal
ste predikantst/ractementen: Ds J. W. J. Ad
dink en Ds D. den Breems. In die voor het
studiefonds: Prof. Dr W. J. Aalders.
De collectobrief zal worden opgesteld door
Ds J. Barbas.
Tot correspondenten voor de verschillende
provinciën worden benoemd: voor Gelder
land: Prot Dr W. J. Aalders. Zuid-Hollano:
Ir I'. Wolffonsperger, Noord Holland: Ds J.
W. J Addink, Utrecht: Dr P. Smit, Z-eland
Ds F. Tammens, Friesland: Ds P. Bokma.
Overijssel: Dr I' Smit. Groningen on Drente:
Ds J. Barbas. Noord Brabant met Limburg.
Mr J. /E. A. Lisman.
fit de opneming van de stemmen, uitge
bracht door de leden der Prov. Kerkbesturen
en de Waalsche commissie, blijkt, dat de
voorioopig aangenomen voorstellen, alsook
het reglement op de suppletiebours voor
Predikantsweduwen en -vveezen aangenomen
zijn cn dus op 1 Jamlari 1937 in werking
treden.
Aan de Synode van 1937 zal voorgesteld
vyói'den in verband met .art. 40 van dit l»nt-
sté"rogleibefit In-art.-70 van 't Al'gerrt. Syn.
Reglement een kleine wijziging aan te bren
gen.
Eenige commissies worden benoemd om
rapport uit te brengen in de Mei-vergadering
over door de Synode opgedragen zaken.
In de Synode van 193(3 was op voorstel
van den president besloten tot herdenking
van het belangrijke feit, dat voor driehon
ilerd jaar de eerste Statenvertaling van don
Bijbel verscheen. Nu ook het Noderl. Bit nel
genootschap zulk een herdenking hou It, be
sloot men de uitnoodiging van dit Genoot-
srhap te aanvaarden, opdat men met allen
-lie bij dat Woord leven en dat liefhebben
mede kan doen.
Ds D. den Breems, de secretaris, werd be
noemd als lid van de Centrale Commissie.
De vergadering wordt verdaagd tot Woens
dagmorgen 10 uur.
Kerkdiensten op '7 Januari
Tweede zitting. Na opening en lezing
der notulen doet de president mededeeling
van een -gehouden vergadering met de Com
missie voor Buitenlandsche kerken.
In deze vergadering werd gewaagd van de
groote financieele nood der Protestanten in
Weenen- (West) en die der Tsjechi
sche gemeente te Weenen. Ook was er
gewezen op de nood van de niet Arische
protestanten voor wie tot nog toe de offer
vaardigheid zoo klein was.
Dc Aleem. Syn. Commissie besloot een
uitnoodiging te riehten tot de kerkeraden om
bü gelegenheid van het huwelijk van prinses
Juliana, hetzij op de dag zelf, hetzij op een
andere geschikte dag een kerkdienst te
houden.
Er werden commission benoemd om aller
lei zaken, die in de Meivergadering aan de
orde komen te besturen en voor te bereiden.
Uit het land zonder God
Een kerk in eere hersteld
Een wel heel zeldzaam maar
hoopvol! bericht moest onlangs
het Russische Dlad Bebosjnik opnemen,
n.l. dat in het district Iskra nr. 2 (de
Krim) de voormalige club (die het
kerkgebouw had betrokken) de kerk
weer aan haar eerste bestemming heeft
moeten teruggeven.
Het Russische blad is daarover natuurlijk
woedend en gaat nu de slappe bolsjewisten
in Iskra te lijf: „Dat is nu het resultaat van
de misdadige luiheid van alle cultureele or
ganisaties in dit district. Er zijn hier 2 dok
ters, 2 onderwijzers, allen lid van de Kom-
somolo; er is een radio, maar die zwijgt; er
is een bibliotheek, maar die bevat slechts 40
boeken voor 300 inwoners; er is niet één mu
ziekinstrument. De cultureele opvoeding der
boeren is niet georganiseerd, en daar maken
de kerkmenschen misbruik van. Want de
leden der kerkelijke actie drongen de club
binnen, voeren anti-bolsjewistische propa
ganda en hebben tenslotte de neropening van
de kerk bereikt. De leiding in Iskra is de
allertreurigste in het rayon Bijuk-Onlar. Men
moet onmiddellijk de bearbeiding der massa
organiseeren".
Het is goed, deze gebeurtenis te onthou
den. Zij weerspiegelt opnieuw de waarheid
van het Luthcrwoord: „Houdt Christus Zijne
Kerk in stand, dan mag de hel vrij woeden".
Boeken en Geschriften
Bij Holkema en Warendorf te Amsterdam
is uitgekomen een goedkoopc uitgave van
een drietal boeken \an mevr. G. van Nes—
Uilkons
Ven liet meest bekende „Duikelaartje" ver
srhecn een achttiende druk; verder een
zesde druk van „Het verlaten Eibernest" en
een vijfde van haar roman „De jonge jaren
van de Bergmannetjes".
Bij denzelfden uitgever en van dezelfde
schrijfster verscheen „Nieuwe Paden". Dit
boek is een vervolg op het voor een tweetal
jaren \ersrhenen „Eerwaarde". Wij vinden
hier weer den Dominee, van Meerdorp en
het dorpsmeisje „Wieskc". De dominéé heeft
zijn ambt neergelegd cn is in de journalis
tiek gegaan. V iclskc die in een andere stad
verblijft kan zich niet schikken in dit
milieu. Zij keert terug naar het dorp on
neemt hier de opvoeding van eon jongetje
Ier hand. De dominéé maakt een lieele strijd
door en voelt zich ongelukkig doordat zijn
afscheidswoorden verkeerd begrepen zijn.
Aan liet eind herkrijgt hij zijn vertrouwen
in zijn God als hij slaat aan do stervens
sponde van zijn vijand Joustra.
„Nieuwe Paden" is boeiend geschreven cn
do schrijfster weet ontroerend mooie dingen
te geven.
Eerlijk strijder tegen het
Remonstrantisme
Woensdag herdacht Deventer den 350-
sten geboortedag van Jacobus lte-
v i u s, wiens leven en werken mag
worden gerekend Hot do geschiedenis
der stad zelve.
Zooals men weet heeft oen comité
deze herdenking voorbereid in samen
werking met de Vereeniging voor Over-
ïjselsch legt cn geschiedenis, die gister
te Deventer ven-gaderde.
Mr. B. van 't Ifof f, archivaris van De-
venter leidde de herdenking in met ee;i
toespraak, getiteld: „De levensloop van
Jacob Revius, zijn beteekenis als geschied
schrijver."
Was Revius, vroeg Spr., oen figuur zóó
belangrijk, dat een herdenking 330 jaar na
zijn geboortedag gerech vaardigd is'? Wij
hebben gemeend, dat dit het geval is. Re
vius was als predikant en Godgeleerde een
man ver boven hot gemiddelde uitstekend.
Als dichter wordt Revius in on-zen tijd
weer erkend als een van de grootsten van
de gouden eemv, niet cere genoemd naast
Vondel, Huygons en Ilooft. Ongetwijfeld is
hij de grootste Overijselsche dichter geweest.
Tenslotte heeft hij als man van do weten
schap veel beteekend. Spr. denkt daarbij
niet in de eerste plaats aan zijn mede
werking bij de Statenvertaling, ook niet
aan Revius' theologische werken, maar aan
zijn hoofdwerk als geschiedschrijver: Da-
ventriae illustratae libri sex: dus zes hoeken,
belichtende de geschiedenis van Deventer.
Vervolgens schetste spr. uitvoerig do le<
vensloop van Revius.
De volgende spreker was Dr. IT. W. ter
Haar, predikant bij de Ned. Herv. 6c
meente te Deventer, die sprak over „Be»
vius als predikant en theoloog".
Spr. toonde aan, dat Itevius zich volkomen
offerde voor dc eer van God cn zijn grooto
kundigheden en kennis daaraan ten doel
stelde. Dat hij zich weieens in een begrij
pc lijk fana'isjne tot felheid lieeft laten
verleiden, aldus spr., doet niets af aan hel
teit, dat Revius steeds een eerlijk strijder
tegen liet Remonstrantisme is geweest, dia
handelde in de overtuiging dat het zijn taak.
was de bedreigde godsvereering en de aan
val op do leer le (verdedigen en af ta
wenden.
Dr. W. A. P. Smit, directeur der Mid
delbare School voor Meisjes te Deventer,
sprak daarna over: „De beteekenis van.
Revius als dichter".
Dr. Smit wees op de plaats, die Revius
heeft ingenomen ais dichter in het kadee
van het, literaire leven uit zijn eigen tijd,
Na em uil roerige uiteenzetting kwam
spr. tot de ronclusie, dat Revius ia onze
literatuur is geweest:
1. de belangrijkste vertegenwoordiger
van den invloed der Fransche Renais
sance in hot algemeen en van Du Bar
tas in liet bijzonder;
2. het hoogte- en het eindpunt der
Leidschc groep;
3. de eenige groote dichter van het
contra-Remonstrantisme;
4. Na Vondel de voornaamste der relt-
gieuse dichters uit het begin onzer
17de eeuw.
Tegen half drie in den middag vereenig»
de zich een talrijk gezelschap in de Groote
Kerk, teneinde de onthulling hij te wonen,
door den i urgemeoster van Deventer,
Mr. F. W. R Wttew aall, van een,
gedenksteen. Spr. richtte zich o.m. tot den
heer Dirk Rus, een jong beeldhouwer, dio
den steen lieeft vervaardigd en tot den
componist H. C. Offenberg, die eenige lie
deren van Revius op muziek heeft gebracht.
Namens het comité droeg spr. een ge
denkplaat over aan kerkvoogden, welke
steen werd geplaatst midden in de groote
Lebuinuskerk, recht achter den preekstoel,
waarop Revius zoo ontelbare malen met
gloed en heilig vuur de gemeente heeft
toegesproken.
Omgang met kinderen
(Slot)
Wie liet vertrouwen van de- kinderen wil
blijven behouden, moet zich nooit „van hen
afmaken". Niet, alsof men hun op alle
vragen volledig en onmiddellijk zou moeten
antwoorden. Ma-ar: evenmin hen onbevre
digd laten. Als ze dingen vragen, die w?
li11ïi nog raiet kunnen vertollen, moeten we
maar ronduit zeggen, dat ze die nog niet
begrijpen kunnen, en de belofte er aan toe
voegen, dat we, als ze groot genoeg ge
worden zijn liet hun wel zullen ver
klaren.
Wanneer we de kin-deren laten merken,
dat we hun vragen ernstig nemen, zullien
ze gewoonlijk -met zulk oen antwoord ver
trouwend afwachten in volkomen tevreden
heid. Maar dan moeten ze werkelijk ver
trouwen in ons hebben. En dat bereiken
we niet zoo gemakkelijk, als we zouden
denken. Bovendien hebben we liet in
beginsel wel bireikt: hoe licht gebeurt er
iets, dat het vertrouwen schokt. We mer
ken dat soms niet eens zelf. Maar er is zoo
dikwijls iets onwaars, iets tegenstrijdigs in
onze houding, in ons spreken, in ons doen.
F.n al wordt liet niet uitgesproken
het kind vo-nmist die houding, di<e woorden,
die handelwijze. Het ziet dikwijls veel
scherper heit kwade daarin dan wij, die
'oo gewoon zii-n geraakt aam deze dingen.
F.n al verandert er dan uiterlijk niets
inwendig is het resnect, dat het kind voor
oms had. sterk geminderd!
Daarom is het zoo noodic. steeds critiek
te oefenen op onszelf. In 't begin ziet het
Vind in ons als 't ware personen, die ver
bo-'-en hom staan. Wat jammer, wanneer
we dan zelf het voetstuk, waarop het kind
ons i,n zijn gedachten plaatst. vernielen!
Dat kunmen we nooit ongedaan maken
We nrobeeren d.an zëlf wril weer op een
voetstuk te gaa.n s t a am, maar dan wordt
het een opgelegde, kunstmatige verhoogins
hoven het kind, waarvoor het eigenlijk geen
reden meer ziet! En dam zal hef die af
stand ook niet spontaan eerbiedigen.
Zelfopvoeding moet het begim zijn van
ail'e onvoed-ing vam anderen. Het telkens
weer hernieuwd begin. Wat wij van
het kim-d eischen, moet liet ons ook zien
doen. Onze bevelen en woordien moeten niet
strijden met ons doen en laten. Want dan
missen ze a.lle uitwerking, al worden ze
-ok door dwang gehoorzaam uitge
voerd.
Maar niets is moeilijker dan zelf-opvne-
dii-tg. Daarom is beslist noodig een leven:
uit liet. geloof. Want niemand Kan uit
eigen kracht zoo volhardend blijven strij
den tegen al zijn gebreken. En daarom is
het van altrs-beslissendo beteekenis, lioe
ons Innerlijk verborgen leven is.
Wat we zélf zijn is de voornaamste factor
die bepaalt, hoe de kinderen tengevolge
van-de opvoeding zullen worden. F.n als we
dar. als doel stellen, dat do kinderen ten
.gevolge van onze opvoeding gebracht zul
len worden tot God, en (lat ze waarlijk den
Heere zullen vreozen in hun leven, clan
moeten we hen daarin ook in waarheid-,
oprecht, voorgaan. Ni ds is vreeselijker dan
zelf te doen naar eigen goeddunken en dam
tegelijkertijd de kindoren te wijzen op
Christus, die ons geheel voor Zich opeischt
in al ons doen en laten. Wie zelf niet wer
kelijk ernstig vraagt naar den Heere, zal
nooit zegen kunmen verwachten op vrome
woorden, tegen kinderen gesproken. Het is
nog gelukkig, wanneer lv-it kind dan on
danks deze huichelarij toch God blijft die
nen. Maar grooter is de kans, dat het zich
bewust, met tegenzin, van dien dienst des
Heeren afwendt, omdat dc onoprechtheid
hem tegen de borst stuit.
We hebben dus de onafwijsbare plicht,
zelf waarlijk als Christen te leven, anders
kan onze opvoeding nooit Christelijk zijn
Maar zelfs wanneer aan deze voorwaar
de niet inspanning van al onze krachten,
en ondanks al de dan nog steeds te con-
stateeren gebreken voldaan woidt, tóijft de
opvoeding tot kind, dat den Heere vreest,
nog uiterst moeilijk.
Want we zeggen zoo dikwijls iets on
tijdig, en ook vaak: te veel. Er is zoo
veel wijsheid voor noodig, om te weten,
wanneer we moeten spreken over deze
dingen, en wanneer juist zwijgen beter op
zijn plaats is. Fiu-nzoo om te we en, hoeveel
we moeten zeggen. O-nze woorden moeten
„geteld" zijn. Niet het ve le is goed, maar
het goede is veel. Daarvan moeten we
altijd doordrongen blijven wanneer we ov»r
geestelijke dingen spreken met de kinde
ren. We zijn meestal bezield mat goede
bedoelingen, we zouden (le kinderen zoo
graag iets willen geven van liet geluk, dat
we zelf ook hebben. Maar laten we nooit
vergeten, dat dat niet kan door veel ivoor-
(I e n. Het beste middel is: ons geluk laten
s'ralen noor 't oog van de kinderen. Als
ze zien, hoe rijk wij zijn, dan gaarn ze van-
vielf naar die rijkdom verlangen. Zoo alleen
kunnen we een middel zijn, waardoo- luin
eenvoudige harten wijd worden opengesteld
voor Jezus.
Ons voorbeeld, heel ons „zijn" moet hen
aantrekken en dnnrdoor hen brengen tol
Hem, die ons zoo doet zijn.
Als het heerlijkste middel om in deze
dingen werkelijk contact te krijgen met hei
kinderhart, zouden we willen noemen hot
vertellen uit den Bijbel. Wat is het jammer
dat dit zoo -dikwijls aan de school wordt
overgelaten. Als menige moeder eens wist,
hoe haar kind zich dikwijls op school uit
spreekt juist i-n liet verteluurtje, dan zou
ze jaioersch worden op r'c juffrouw of den
meostior, die op deze wijze soms nog beter
leert zien wat in het kind om-gaat, dan zij
zelf! War oen vertrouwelijkheid kan liet
vertellen van de Bijbelsche verhalen wek
ken! Kinderen zijn erg gevoelig. En ze ne
men alles aan, wat we hun vertellen. Zo
onthouden het dikwijls bewonderenswaar
dig goed! Zou het dan niet jammer zijn,
de'-e tijd van kind-zijn ongebruikt te laten
voorl ij gaan? In deze periode is liet kinder
gemoed juis' het meest ontvankelijk voor
het goede. En ook liet meest geneigd te'-
open vertrouwelijkheid. Werkelijk, wie in
de jaren, da:t de kinderen klein zijn, al niet
goed met hen durft, spreken over Jezus,
zal liet later lieolemaal pieit (lurven. Dan
dreigt onverbiddelijk vervreemding. Daar
om vertollen uit den Bijliel is liet mooiste
wat moeder voor haar kinderen doen kan.
Ja dan komen er wel vaak moeilijke
vragen. Want dan gaat het kind soms
diep nadenken over wat heit gehoord heeft.
Maar door het overdenken en beantwoorden
van die vragen worden we zelf vaak inner
lijk verrijkt. En is het eens te moeilijk
voor liet kind, wel dan zal liet heusch te
vreden zijn als we beloven, dat te zullen
uitleggen wanneer hot lcind groot genoeg
is om liet te begrijpen. Hier ligt werkelijk
liet bes'e middel om liet kind te leeren ken
nen, cn iets uit zijn gedachten-wereld te
leeren begrijpen. Dan pas kunnen we
„worden als de kinderen" en zoo wil de
Heiland 'och dat we hen leiden tot Ilem.
Op deze wijze geven we de kinderen het
hoogste en bes'e, wat we te gaven hebben.
En dnn moeten we lien ook aansporen om
hun blii geluk weer voor anderen te laten
schijnen, zoodat ieder het ziet. We moe'en
hun voorhouden, wat zoo mooi is uitgedrukt
in het volgende gedichtje:
Jezus zegt, dat Hij hier van ons verwacht,
Dat wij zijn als kaarsjes, brandend in
don n-aelit,
Laat ons den op aarde held're lichtjes zijn
Gij in uw klein hoekje en ik in 't mijn.
Jezus zegt, dat Hij ieder kaarsje ziet.
Of het helder licht geeft Of ook bijna
niet
En Hij wil. daë ieder tot Zijn eere schijn'
Gij in uw klein hoekje en ik in 't mijn.
Jezus zegt ons ook, dat 't zoo donker is
Overal op aarde zonde en droefenis!
Laat ons dan in 't duister lield're licht
jes siin.
Gij i-n Uw klein hoekje en ik in 't mijn.
Maar dan hebben wij de roeping om met
Gods hulp het lie.h' te zijn. waaraan de
kinderen hun dikwijls doovend kaarsje
Weer kunnen ontsteken!