MAAS- EN SCHELDEBODE
WOENSDAG 27 MEI 1936
PLAATSELIJK
NIEUWS
in Uw eigen blad
Uw familie-berichten
BUITENLAND
VERKOOPINGEN
DE OVERSTROOMING
De gevolgen van het niet tijdig
selecteeren van aardappelen
Nu de aardappelen weer boven de grond
staan achten wij het nuttig er de aandacht
op te vestigen, dat het voor het telen van
gezond pootgoed noodzakelijk is, dat de
zieke planten, zooals toptoont, krinkel, blad-
rol en stippelstreep, welke niet alleen ziek
pootgoed geven, doch ook de gezonde huur
plan ten besmetten, zoo vroeg mogelijk uit
liet veld moeten worden verwijderd. Zooals
bekend wordt de smetstof van de zieke
planten door bladluizen overgebracht op de
gezonde buurplanten. Bladluizen zijn ge
woonlijk reeds aanwezig als de aardappe
len boven de grond komen. Het is noodza
kelijk, dat hun de kans wordt ontnomen
zich van zieke op gezonde planten te ver
plaatsen, door te zorgen, dat het gewas
practisch gesproken vrij blijft van zieke
planten.
Door wetenschappelijke voorlichters zijr-
herhaaldelijk proeven genomen, waaruit
kon worden aangetoond welke nadeelige
gevolgen liet te lang laten staan der zieke
planton opleverde voor de nakomelingen.
Wij hebben destijds zelf een eenvoudige
proef genomen, welke als volgt was inge
licht:
200 groote Eigen.beimorknolien, afkom
stig van een gewas, waarvan gezonde na
komelingen mochten worden verwacht,
werden in 2 stukken gesneden en iedere
twee helften van eenzelfde knol van het
zelfde volgnummer a en b voorzien.
De a- en b-helften werden in dezelfde
volgorde op afzonderlijke veldjes uitgepoot
in een groot bietenveld, op verre afstand
van andere aardappelen, terwijl de afstand
tusschon de veldjes 30 meter bedroeg.
In veldjes a werden telkens de mozaik-
zieke planten verwijderd, zoodra deze ziciil-
baar waren, terwijl in veldje b dezelfde
zieke nummers drie weken later werden
Uitgetrokken.
Het totaal aantal verwijderde zieke plan
ten bedroeg 4 pCt. Het gewas werd rijp ge
rooid en de opbrengst liet volgende jaar
geheel uitgepoot. Elk veldje had het vol
gende jaar een oppervlakte van ongeveer
3500 planten. De nfiteelten van veldje a ga
ven 7 en die van veldje b 24 pCt. topmozaik-
Zieke planten.
De N.A.K. heeft in haar keuringsvoor
Schriften bepalingen opgenomen, waarbij bij
de klassificatie met het niet vroegtijdig
verwijderen van zieke planten terdege re
kening wordt gehouden.
De klassificatie der aardappelen geschiedt
Volgens het z.g.n. „ziektegetal".
Onder ziektegetal wordt verstaan de som
tier getallen, die men verkrijgt door bij de
eerste keuring het percentage bladrol-, krin
kel- en stippelstreepzieke planten met 6,
liet percentage mozaikzieke met 2%, liet
percentage zwartbeenige planten met 2 en
liet percentage ringvuurzieke en verwij
derde planten ieder met 1 te vermenigvul
digen.
Bij de tweede en. volgende keuringen
wordt het percentage bladrol-, krinkel- en
stippelstreepzieke planten met 8. het per
centage mo'zaikzieke planten met 4, het per
centage zwartbeenigheid met 2 en het per
centage duidelijk herkenbaar ringvuurzie
ke planten met 1 vermenigvuldigd, terwijl
open plekken bij de tweede en volgende
keuringen niet in rekening norden ge
bracht.
Voor de rangschikking in klassen geldt,
clat de perceelen reeds bij de eerste keuring
en verder ook bij de volgende keuringen
aan de volgende normen moeten voldoen:
Klasse A: ziektegetal hoogstens 4; kl. B:
hoogstens 12; klasse C: hoogstens 20.
Wat de raszuiverheid betreft, een gewas
mag in geen geval in klasse A worden ge
plaatst indien er bij de keuring planten
van, een ander ras in voorkomen. Het mag
niet in klasse B (reap. C) geplaatst worden
els het aantal planten van een ander ras
grooter is dan 1 op 2000 (resp. 1 op 1000).
Knopmutanten waaronder ooit worden ver
staan z.g.n. mannetjes, worden als een an-
Ider ras beschouwd.
De bij de eerste keuring vastgestelde
klassificatie kan later niet worden ver-
lioogd, tenzij het plaatsen in een lagere
klasse is geschied wegens liet voorkomen
Van planten van oen ander ras en deze vóór
een der volgende keuringen zorgvuldig
gijn verwijderd.
Behalve met de hierboven genoamde voor
kohriften wordt bij de klassificatie nog re
kening gehouden met andere factoren wel
ke van ongunstigen invloed kunnen zijn
op de gezondheidstoestand van het te keu-
yen gewas, zooals o.a. besmettingsgevaar van
naast/bijgelegen velden, geile en/of lang
groen blijvende gewassen, rooitijd, enz.
Indien men zich echter eens nauwkeurig
indenkt, wat do practische gevolgen zijn
van het keuren volgens bovengenoemd
systeem, kan men tot geen andere conclu
sie komen, dan dat het niet tijdig verwij
deren van zieke planten bij de veldkeuring
zeer streng wordt aangerekend.
Om voor klasse A in aanmerking te ko
men moet het gewas practisch geheel vrij
zijn van de verschillende degeneratieziek-
ten.
Wordt in een veld aardappelen bij de
eerste keuring 2 pCt, bladrol en 1 pCt.
mozaik of 3 pCt. mozaik en 1 pCt. bladrol,
stippelstreep of krinkel aangetroffen, dan
.wordt het ziektegeval res. 2 X 6 plus 1 X
2% is 14% en 3 x 2V2 PIus 1 X G is '13%
in welk geval het gewas niet in klasse B
kan worden aangehouden. Is ditzelfde ge
was voor de eerste keuring nauwkeurig op
gezuiverd en er kwamen geen andere afwij
kingen in voor, dan zou het in aanmerking
kunnen komen voor klasse A.
Een veld waarin voorkomt 4 pCt. bladrol,
stippelstreep en/of krinkel en 1 pCt. mozaik
behaalt het ziektegetal 4X6 plus IX 2%
is 26% en wordt afgekeurd.
Waren de zieke planten vóór de eerste
keuring nauwkeurig verwijderd, dan had
liet gewas met glans voor klasse B in aan
merking kunnen komen.
Deze voorbeelden zouden nog met meer
dere kunnen worden aangevuld, doch wij
meenen voldoende te hebben aangetoond,
dat het Jieuriragssysteeim er op is ingesteld
en zulks zeer terecht, liet niet tijdig verwij
deren van de zieke planten zwaar te straf
fen.
Binnen afzienbare tijd, vrij zeker in de
Pinksterweek zal in de provincie Zuid-IIol
land de eerste keuring plaats vinden. Het
is dus noodzakelijk, dat men zorgt, dat
men vóór de komst der keurmeesters de
voor keuring aangegeven aardappelen zijn
opgezuiverd.
Deze voorschriften gelden echter niet al
leen voor de aardappelverbouwers, welke
deelnemen aan de keuringen, doch ook zij,
welke niet voor de handel, doch uitsluitend
voor eigen gebruik pootgoed telen, dienen
wel te bedenken, dat het vroegtijdig en
nauwkeurig selecteeren van eigen gewas
voordeeliger uitkomt dan telkens nieuw,
duur pootgoed aan te schaften.
De Hoofdcontroleur van de
Keuringsdienst Zuid-Holland
G. A. VAN DER WAAL
SOMMELSDIJK. Bij den agent der arbeids
bemiddeling dezer gemeente stonden vorige
week als werkloos en werkzoekend inge
schreven: 114 landarbeiders, 12 transportar
beiders, 3 opperlieden, 3 metselaars, 3 schil
ders, 5 landbouwersknechts, 1 los-werkman,
3 timmerlieden, 1 smid, 1 chauffeur, 1 stof
feerder, 2 schippers, 1 pakhuisknechts, 1 ko
renmolenaarsknecht, 1 typograaf, 1 slager, 2
kooplieden, 1 automonteur en 1 kapper.
Hiervan waren 1.1. Zaterdag 152 personen
werkloos.
Tegen een inwoner dezer gemeente is
proces-verbaal opgemaakt wegens overtre
ding van de Trekhondenwet.
Bij den gemeente-veldwachter alhier zijn
inlichtingen te bekomen omtrent een gevon
den polshorloge en een armband.
MIDDELHARNIS. Aan de Kaai zijn aan
gebracht en per scheepsgelegenheid naar den
Haag verzonden 900 H.L. aardappelen.
Zondag zal in de Chr. Geref. Kerk in
beide diensten collecte worden gehouden
voor de Zending. Ook in de Ger. Kerk zal
in beide diensten collecte worden gehouden
voor de Zending.
De muziekvereemiging Sempre Crescen
do behaalde te Rotterdam op het gehouden
Concours in de afdeeling uitmuntendheid
de tweede prijs met 277 punten. Ter eere
daarvan deden zij Vrijdagavond een rondgang
door het dorp.
J. Vijfhuizen welke bij de gemeente
werkzaam was, had het ongeluk van een
wagen te vallen en zich ernstig te bezeeren.
Hij werd bij een dokter gebracht waar hij
een tijd bewusteloos heeft gelegen. Toen hij
bijgekomen was heeft de dokter hem ver
bonden.
Bij den agent der arbeidsbemiddeling
stonden Zaterdag 23 Mei 121 personen ais
werkloos ingeschreven, waarvan 15 zeevis-
schers, 19 bouwvakavb., 13 transportarbei
ders, 4 zeelieden groote vaart, 49 landarbei
ders, 13 typografen en 8 personen van
andere vakken.
STAD AAN 'T HARlNGVLET. Van 30 Mei
tot en met 27 Juni'a.s. heeft de Burgemees
ter verlof verkregen om dien tijd buiten de
gemeente door te brengen. Zijn adres is dien
tijd: Driebergen, Meenkschelaan 6.
Door de groote offervaardigheid van
verschillende ingezetenen dezer gemeente
kan aan de afdeeling van de Bijzondere Vrij
willige Landstorm een vaandel aangeboden
worden. Dit zal D.V. in 't najaar plaats vin
dien.
DEN BOMMEL. Bij den agent der arbeids
bemiddeling staan 76 werkloozen ingeschre
ven.
Daar aan der. gemeente-ontvanger eeni-
g'e dagen verlof is verleend, zal Woensdag
27 Mei a.s. geen zitdag worden gehouden.
Voor dringende gevallen wende men zich
tot den gemeente-secretaris.
In de Zaterdag 1.1. gehouden bestuurs
vergadering van de afdeeling Den Bommel
van de Zuid-Hollandsche Vereeniging „Het
Groene Kruis" is met algemeene stemmen
tot wijkverpleegster benoemd mej. G. Brug-
genwirth, particulier zuster te Leiden. Tele
grafisch is bij het bestuur van de afdeeling
mededeeling ontvangen, dat zij de benoeming
aanneemt.
Door het bestuur van den polder Den
Bommel is ter openbare kennis gebracht, dat
de rekening over het dienstjaar 1935 en de
begrooting over het dienstjaar 1936, alsmede
de bescheiden der rekening en de machti
ging tot het doen van af- en overschrijvin
gen gedurende het tijdvak van 12 tot en met
26 Mei 1936 op „Polderskamer" ter inzage
liggen.
Van den landbouwer A. W. Lokker is
een zijner beste kalveren gestorven, tiet ka
daver is onder politietoezicht begraven.
Op 27 Mei a.s. zal vanwege het bestuur
van den Polder „Den Groolen Blok" in ge
noemden Polder herschouw worden gehou
den.
Over 1935 zal van Rijkswege aan deze
gemeente een bijdrage van 85 oei. worden
verstrekt in de kosten van steunverleenin?
aan werklooze arbeiders ingevolge de steun
regeling.
OUDE TONGE. Ten huize van den heer
Camlbeen alhier ontstond een schoorsteen
brand. Door een vrij sterke rookontwikke
ling liet een en ander zich aanvankelijk ern
stig aanzien; met eigen middelen kon het
vuur echter worden gebluscht.
Mej. Rommelse alhier had het ongeluk
in een kelder te vallen, waardoor zij eenige
verwondingen opliep.
De heer M. Abresch alhier verwondde zich
tijdens zijn werkzaamheden bloedend aan
een der handen. Hoewel geneeskundige hulp
niet noodzakelijk bleek, moest de hand toch
verbonden worden.
In de afgeloopen week meldden zich bij
den agent der arbeidsbemiddeling als werk
loos aan: 95 landarbeiders, 3 transportarbei
ders, 8 landbouwknechts en 1 chauffeur.
De heer Jae. de Vos alhier sneed zich
met een mes in de rechterhand, waardoor
zoodanige verwondingen ontstonden, dat de
geneeskundige hulp van Dr. Eschauzier moest
worden ingeroepen.
Ter algemeene kennis wordt gebracht
dat goedkoope margarine aanvangende Don
derdag a.s. op bon no. 15 verkrijgbaar zal
zijn bij den winkelier P. Munters alhier.
Tijdens de beide kerkdiensten der Ned.
Herv. Kerk alhier op le Pinksterdag zal een
collecte worden gehouden ten bate van den
Gereformeerden Zendingsbond.
NIEUWE TONGE. Deze week heeft ten
postkantore de uitbetaling van ouderdoms
rente plaats op de gewone uren.
De gehouden collecte voor het reclassec-
ringswerk heefCopgehracht I 5.75.
Terwijl mej. J. H. alhier in Middelhar-
nis even in een winkel vertoefde, werd haar
fiets ontvreemd. Van de(n) dader(s) ont
breekt elk spoor.
Vorige week werd alhier de motorbrand
spuit geprobeerd aan de Korkgracht. Deze
voldeed goed aan de eischen.
Door B. en W. is aan I. Mosselman ver
gunning verleend tot liet bouwen van een
autogarage.
NIEUWE TONGE. Bij den agent der Ar
beidsbemiddeling stonden 90 werkloozen in
geschreven.
A.s. Zondag zal in de Ned. Herv. Gem.
alhier de maandelijksche collecte gehouden
woraen.
De P.V. Gevleugelde Bode hield een
wedvlucht uit Comoiegne, afstand 272 km.
Lossing 8.40 uur. Aankomst eerste duif
1.02.33. Laatste duif 1.24.51. Prijzen als volgt
J. Knops 1, 2, 8, A. Tijl 3, 4, 14, 18. 22. J. van
Alphen 5, 6, 11. B. Breesnee 7. 12. J. A. v.
d. Maas 9. J. Nijsse 10, 16. Th. Mellissant 13,
15, 17. A. Holleman 19, 21. B. van Zielst 20.
De goedkoope margarine is verkrijg
baar bij den winkelier L. v. d. Doel.
A.s. Zondagavond zal in de Ned. Herv.
Kerk alhier de bediening van den H. Doop
plaats hebben. Aangifte der kinderen a.s.
Vrijdagavond 78 uur in de consistorie
kamer.
DIRKSLAND. Donderdagmorgen van 9 tot
9.30 (z.t.) zullen ter secretarie bonnen ver
krijgbaar zijn voor het distributiegehakt in
blik. Na dien tijd en op andere dagen worden
geen bons meer afgegeven.
Thans is alhier een begin gemaakt met
'het bouwen van een badhuis aan de Burg.
Zaayerlaan waarvoor aan de gemeente des
tijds door Vrouwe P. M. van Weel een bedrag
werd gelegateerd.
Het plaatselijk comité van de Centrale
voor Werkloozenzorg „Jong Holland snakt
naar werk" alhier vestigt de aandacht van
belanghebbenden er op dat jongens die den
leeftijd hebben van 17 tot 25 jaar en dezen
zomer wenschen deel te nemen aan een der
werkloozenkampen, zich kunnen aanmelden
bij den secretaris A. Bruggeman Kralingen
440, waar formulieren en inlichtingen zijn te
bekomen.
Bij de arbeidsbemiddeling stonden j.l.
Zaterdag als werkzoekenden ingeschreven:
139 landarbeiders, 2 metselaars, 3 timmerlie
den en 1 banketbakker. Totaal 145 tegen 141
de vorige week Zaterdag.
Beide Pinksterdagen zal in de Ned.
Herv. Kerk alhier een extra collecte worden
gehouden voor de Zending.
Tijdens een verkeerstelling j.l. Zater
dagavond op de Heul alhier gehouden pas
seerden in 1 uur tijd n.l. van 6.40 tot 7.40
n.m. 575 rijwielen, 20 auto's en 19 motorrij
wielen.
Deze week is de onvermengde distribu
tie margarine voor de werkloozen op de bons
verkri'"baar bij den winkelier G. van den
Berge aan den Secretarieweg.
Bij de alhier gehouden herkeuring van
trekhonden werden alle honden goedge
keurd.
Naar wij vernemen behaalde de St.
Bernardshond „Beatrice" van den heer P. J.
Grooteniboer alhier op de hondententoonstel
ling te Delft op Hemelvaartsdag den eersten
prijs in de nieuwelingenklasse, benévens een
specialen prijs en het predicaat „zeer goed".
v— Tegen verschillende personen werd
alhier door de gemeentepolitie proces-ver-
baa! opgemaakt wegens het rijden met rij
wielen over de Zomerstraat gedurende de
avonduren dat zulks verboden is.
MELISSANT. De muziekvereeniging „Tot
Nut en Genoegen" behaalde Hemelvaartsdag
een le prijs met 338 p. in de 2e afdeeling
op het Concours te Rotterdam.
Zij die in het bezit zijn van een vuur
wapen en nog geen verlenging der machti
ging hebben aangevraagd kunnen dit nog
tot 6 Juni a.s. doen.
HERRINGEN. Wegens opheffing der blik-
vleeschdistributie, is voor de eerste maal op
de vleeschbonnen bij den slager Joh. Huizer
gehakt verkrijgbaar gesteld. De prijs hiervan
bedraagt 0.35 per bus.
De heer K. had vorige week het ongeluk
zijn horloge te verliezen. Na de verschillende
piaatsen waar hij dien dag geweest was, te
hebben bezocht, mocht hij het genoegen sma
ken, het weder te vinden.
A.s. Donderdagavond van half zeven tot
8 uur zal de afd. Herkingen van den B.V.L.
op het plein der lagere school weder schiet
oefening houden. Trouwe opkomst der leden
gewenscht.
GOEDEREEDE. Bij de gehouden schiet
oefeningen der B.VL., op Zaterdag j.l., wer
den de volgende punten behaald: A. de
Ronde 99, H. Sandifort 88, F. den Eerzamen
en A. Bakelaar elk 86, J. Krijger en J. A.
de Vogel elk 84, N. Overbeeke 79 en K.
Heerschap 71.
Zaterdag j.l. stonden bij den agent der
arbeidsbemiddeling als werkloos ingeschre
ven: 51 arbeiders en 2 garnalenvisschers.
De garnalenvisschers vinden de vorige
week van 50 tot 60 kg per dag en per vaar
tuig. De Noordzeevisscherij was buitenge
woon schraal. Er werd slechts van f 25.tot
f 80.besomd, wat voor den schipper be-
teekent een schadepost inplaats van ver
dienen.
De collecte gehouden in de Ned. Herv.
Kerk voor de nood der kerk heeft f 40.85 op
gebracht. De Kerkvoogdij heeft besloten,
maandelijks een bijzondere gave langs dien
weg, den gemeente te vragen.
Bij de godsdienstoefening in de Ned.
Herv. Kerk zal eerste Pinksterdag een col
lecte gehouden worden voor de Zending.
OUDDORP. Degenen, die hun te velde
staande klavergewassen met den koopdag
wenschen 3e verknopen moeten dit voor of
op 27 Mei opgeven hij notaris v. d. Beug te
Goedereede.
Op de gehouden vergadering der man-
neuzangvereeniging De Lotstem is tot voor
zitter gekozen de heer A. Aleman Jbz.
De afgeloopen week hebben de garna
lenvisschers 2 djagen gevischt. Met de zeil
scheepjes werd ruim 40 kg. per dag gevan
gen. De motorschuiten hebben hes dubbele
gevangen. Alles werd afgeleverd aan de pel
lerijen legen 12 cent por kg.
In de weervisscherijen werden 4 zalmen
gevangen, die naar den afslag te Rotter
dam werden vervoerd.
De vrouw van A. van Eek v;an Middel-
harnis was bij haar moeder aan de schoon
maak en had het ongeluk zoodanig v,an een
trap 3e vallen dat zij een been en en rib
brak. Zij moest direct naar liet ziekenhuis
te Dirkslanid worden vervoerd.
Zaterdagavond word door notaris v. d.
Berg in Hotel Spee bij afslag verkocht een
woon- en winkelhuis, staande aan de Hoen-
derdij'k, eigenaar van Dimmen Koch. Werd
afgemijnd door den heer G. van Oosten,
brugge voor I 2260.
De collecte voor den Gew.apenden Dienst
zal dezer dagen worden gehouden.
Er kan gemeld worden, dat bij publi
catie hekend is gemaakt dat tot en met
4 Juni voor een ieder ter gemeente-secreta
rie ter inzage is gelegd de herziene lijst be
vattende de namen der inwoners, die voor
het verleenen van inkwar iering, onderhoud
van krijgsvolk in aanmerking komen.
Voor belanghebbenden kan gemeld wor
den dat het onderzoek der verlofgangers der
lichtingen 1924 en 1927 op 4 Juni a.s. zal
plaats hebben des v.m. 10 uur in een lokaal
der O. L. School aan den Dorpsweg alhier.
Door de Visscherij-Centrale zijn de prij
zen der garnalen van 15 op 12 cent per kg.
gebracht. Mochten er nu maar meer garna
len worden gevangen, maar dat is ook be
perkt. De verdiensten der garnalenvisschers
waren toch al gering te noemen en nu is
dat weer een schadepost.
Door Kl. Aleman alhier werden stam-
boonen en stamsnijbooncu gecontracteerd
voor f 20 per 100 kg. Reeds zijn al veel con
tracten afgesloten.
Vorige week zijn van hier vertrokken
4 werklooze arbeiders, naar de omgeving van
Zuidland', om daar werkzaamheden te ver
richten. Dit is weer een uitkomst.
OUDDORP. Maandag stonden bij de Ar
beidsbemiddeling 112 werkloozen ingeschre
ven.
De toestand der cichoreimarkt was deze
week niet zoo schitterend te noemen. Omdat
de vraag te veel achterwege blijft is de prijs
der beschikbare koopwaar gedaald op 72 Fr.
De nieuwe oogst 75 Fr.
Als een zeldzaamheid kan gemeld wor
den dan Kom de Vogel een duif heeft die
iederen dag met hem mee gaat naar den
akker en 's avonds weer mee terug komt.
Op de gehouden conferentie door beide
arbeidersbonden alhier is met de landbou
wers nog geen overeenstemming bereikt. De
landbouwers zullen eerst zelf een vergade
ring beleggen en dan met een voorstel
komen.
De Noorsche en Zweedsche
ambulance
Er wordt naar gezocht
De Italiaanscho autoriteiten hebben een
driemotorig vliegtuig ter beschikking ge-
steld van dr. Junod, den vertegenwoordiger
van het internatoinale Roode Kruis, om over
het gebied van Sidamo te vliegen en te zoe
ken naar de Zweedsche en Noorsche ambu
lance, die in deze streek vermist worden.
Een berentelling in Zweden
Nu de beren met het intreden van het
voorjaar uit hun winterverblijven te voor
schijn zijn gekomen, is men voor het eerst
in Zweden overgegaan tot een berentellïng.
Deze berentelling is mogelijk gemaakt door
dr Axel Munthe. die voor dit doel een be
langrijk bedrag heeft beschikbaar gesteld,
waaruit, indien noodig, ook de kosten voor
de bescherming dezer diersoort kunnen
worden bestreden.
Tot in do woeste streken van Lapland
zijn patrouilles uitgezonden, die de gesigna
leerde beren notoeren. Hoewel het juiste
aantal beren, van welke sporen zijn gevon
den. nog niet kan worden opgegeven, is de
algemeene indruk, dat de berenbevolking
van Noord-Zweden aanzienlijk grooter is
dan men had verwacht.
Zooals met alles is ook de beoordeeling
der beren zeer verschillend. De Lappen heb
ben niet veel met ze op, daar de beren vaak
slachtingen aanrichten onder de rendieren.
Anderen daarentegen vinden, dat de beren
beschermd moeten worden tegen uitsterving.
Minister Thomas afgetreden
De Britsche minister van Koloniën Tho
mas, heeft zijn ontslag-aanvrage ingediend
welke door den Koning is aanvaard. In
een schrijven aan minister-president Bald
w i n wijst minister Thomas er op, dat de
wijze, waarop zijn naam ter sprake is ge
bracht in de „verzekeringskwestie"'t hem on
mogelijk maakte langer lid te blijven van
de Regeering. Meer dan ooit is hij van mee
ning, dat alleen een nationale regeering het
land door de crisis kan helpen.
Baldwin antwoordde, dat hij in de plaats
van Thomas evenzoo zou hebben gehandeld.
Dit uittreden stelt Baldwin in de gelegen
heid de Regeering te wijzigen.
Lord Monsell wenscht sedert eenigen tijd
af te treden. Baldwin zal deze kwestie be-
studeeren.
Op Woensdag 27 Mei 1936 te Herkingen
ter herberge van J. M. van der Velde, bij
veiling, en op Woensdag 3 Juni d.a.v. al
daar ter herberge van Gebr Verschoor bij
afslag, beide dagen 's avonds half 8 uur
(zomertijd) van: een huis, met schuurtje,
erf en grond te Herkingen, nabij Batte-
noord aan den St Pietersweg, kad. nummer
1297, groot 1 A.. 19 c.A. Behoorend tot den
boedel van wijlen de echtelieden Ding van
den Ouden en N. du Pree. Dadelijk te aan
vaarden. Notaris Coslermans.
Aangiften voor de klaververkoopingen te
Ouddorp en Stellendam, worden ingewacht
vóór of op Woensdag 27 Mei, ten kantore van
Notaris VAN DEN BERG.
MARKTBERICHTEN
Ma rk tb er i oh t van Jac. Knoop,
Makelaar in aardappelen, groenten
en fruit. Da. Costastraat 16, telefoon
81431. Amsterdam.
De eerste dagen van de vorige week was
het warm weder en zag het er uit aan onze
markt of er daling in de prijs der aardappe
len zou komen, maar einde der week was
het veel kouder en bleven de prijzen vast.
Flakkeesche en Spuische eigenheimers ko
men niet meer aan de markt, voor roodstar
komt meer vraag. Nieuwe Malta-aadappe-
len hoogere prijs op vraag naar België.
Heden 25 Mei werden de volgende prijzen
gemaakt: Zeeuwsche bonten f 2.402.70, dito
blauwe en bonte poters f 1.902, dito rood
star i' 2.40—2.60, dito poters f 1.50—1.00,
Haarl.meer en IJpolder Bevelanders f 2—
2.10, dito bonten f 2.502.70, alle soorten
bonken f 1.902, Friesche roodstar f 2.50—
2.80, dito borgers f 22.10, Limburgsche in
dustrie f 1.801.90, alles per 70 kilo. .Verder
per 100 kilo: zand- en kleimuizen f 1215,
dito drielingen f 1215, winter Malta-aard
appelen f 9.50, zomer Malta f 1112, Drent-
sche en Overijsselschc eigenheimers vanaf
i 2.50—3.
Ieder die zijn aardappelen naar Amster
dam wil zenden, vrage eerst inlichtingen
aan Makelaar Jac. Knoop, zonder, eenige
kosten of verbinding.
CENTRALE VEILING TE MIDDELHARNIS
Maandag 25 Mei: Prijzen: postelein 8.50
10; spinazie 6.80—7.30 per 100 kg.; bloem
kool I 7.70—11.80; id. II j.80—5.20 per 100
st.; sla 501.20; komkommers 7.8010 per
100 st.; bospeen 8.80; rabarber 3.804.80;
radijs 1.101.40 per 100 bos; aardbeien
18.50 per 100 pond.
ROTTRRDAM, 25 Mei. V o e. Aangevoerd in
totaal 18D5 dieren. t.w.548 vette runderen,
386 vette kalveren, C nucbt. kalveren, 146 scha
pen of lammeren, G93 varkens, 2 bokken of
geiten. 114 zuiglammeren.
Prijzen per kilo: Vette koeien tot 56 c., 2o
kw. tot 50 3e kw 2842 o., vette ossen tot
52 c., 2e srt 48 e., 3e art 3842 e., vette kalve
ren tot 80 c„ 2e srt tot 65 c., 3e srt 4045 c.„
varkens (levend gewicht) 303132 c., scha
pen 303741 c., lammeren 293440 c..
Schapen 121621, lammeren 101419,
zuiglammeren 61012, per i luk.
Vette koeien en ossen: aanvoer iets korter,
handel vlot, prijzen als vor. week Dinsdag.
Een prima koe ging nog tot 58/60 en een prima
os tot 54 c.
Vette kalveren: ruimer ter markt, le kwal,
handel vlug", 2e en 3e kwal. traag verhandelt,,
prijzen stabiel. Een prima kalf nog tot 90
Vhrkens: aanvoer gelijk vor. week, hande.
kalm, iets lagere prijzen. Eenige exemplarea
nog 1 c. per kg. boven de hoogste noteering.
Schapen en lammeren: aanvoer onveranderd*
handel redelijk, iets stijvere prijzen.
Zuiglammeren: aanvoer ruimer, handel tarnen
lijk, hoogere pi ijzen.
Er werden eenige partijen schapen voor ex-«
port gekocht.
ROTTERDAM, 25 Mei A a r d a p p elen. Do
prijzen waren: Brielsche eigenheimers f2.10
2.40; Zeeuwsche blauwe f22.25; id eigenh
f 1.902.10; idem bonte f 2.202.40; bonte en
blauwe poters f 1.501.70; Bevelanders f22.2q
Redstar f 1.90—2 30 alies per H.L; Maltha's
winter 10 ct; Springs 11 12% ct beide p kg
Met tamelijke aanvoer, gewone vraag
AMSTERDAM, 25 Mei Vee. Aanvoeren en
prijzen: 540 vette koeien; le kw 5260 ct., en
kele prima iets Ciooger; 2e kw 4152 ct; 3e
kw 3643 ct per kg slachtgewicht; 84 melk
en kalf koeien f 160200 per stuk; 227 vette
kalveren: le kw niet genoteerd; 2e kw 4050
ct; 3e kw 2838 ct alles per kg levend gew
179 nuchtere kalveren f3.507; 39 schapen f 16
21; 26 lammeren f913 alles per stuk; 636
varkens: vleeschvarkens (90-10 kg) 3940 cl;
idem zwaardere 3839 ct; vette varkens 37
38 ct per kg slachtgewicht; 6 paarden f 70100
per stuk.
Runderen: behoorlijke aanvoer, stugge "han
del en hoogere prijzen
Melkkoeien: korte aanvoer en weinig- handel
Vette kalveren: ruime aanvoer, geen eerste
kwaliteit, stugge handel.
Nuchtere kalveren: ruime aanvoer, vlugge
handel, hoogere prijzen
Schapen en weidelaoimeren: korte aanvoer,
flauwe aanvoer en constants prijzen
Varkens.-r uime aanvoer, stugge handel eh
constante prijzen
Paarden: weinig aanvoer en Surodg
AMSTERDAM, 2-5 Mei. (Aardappelen) Prijzen:
Zeeuwsche bonten 2.40—2.70, Zeeuwsche blau
wen 2.302.70. Zeeuwsche poters 1.902 10,
IJpolder bevelanders 1.80—2, id. bonten 2.10—
2.25, id. redstar 2.102.25, duinzand aardappe-
len 33.50, alles per H.L. Malta 11%12 c<
per kg. De aanvoer bedroeg 279.400 kgt
TIED, 25 Mei. Eieren. Priizen: 2.302 40 P*
100 stuks. Aanvoer 115.000 stuks.
Feuilleton
Een verbaal uit het rampjaar 1809
door
L. PENNING
£10)
Z ijging naar de krib, waar Jantje was
wakker geworden en schreide. En terwijl
zij het kind suste, voegde zij er op harts
tochtelijken, driftigen toon aan toe: „Neen
Pietoom dat is niet goed te praten! De
groote heeren bedisselen dat en wij moe
ten het maar goed vinden!"
Haar stem beefde; in haar brein woelden
len gistten dezelfde gedachten, die gister
de gelagkamer varf „den gouden Leeuw"
hadden beroerd. En toen de molenaar ant
woordde. en haar tot rede trachtte te bren
gen, zweeg zij bot stil, de door smart be
wogen lippen in hevige verbittering vast
op elkander klemmend.
Zij sloot de deur, waardoor een groote
koude kwam, mét een hevigen slag. Haar
gemoed verkeerde in een afschuwelijken toe
stand: in vollen opstand tegen God en men-
schen, en de stoel, waarop zij zat, was
baar ais een pijnbank. Allerlei beelden ver
warden haar; zij had liet gevoel van oen
armen vogel, die de gevangenis van een
huis is binnengevlogen, en door de men-
schen vervolgd, geen uitweg weet.
Haar man was kalmer; het gebed des
verdrukten, dat hij zooeven had gelezen,
liad 'hem gesterkt, en onzichtbare' hemcl-
sc.he krachten waren hem ingestort. Uit
haar evenwicht gestooten door het medelij
den met zich en haar gezin, zonk Geertje
weg in de wateren der beproeving, lang voor
dat het water der Betuwe de vloer over
stroomde, maar haar man berustte met het
geduld cn de lijdzaamheid van een christen
in het lot, door God hem toebedeeld. De
preek van Ds. Reddingius kreeg thans zijn
rechte beteekenis en vertroostte hem: hij
was op alles voorbereid, en terwijl de zorgen
op zijn .gelaat stonden te lezen, sloeg de
vrede zacht zijn vleugels uit in het diepste
van zijn gemoed.
Pietoom rees op.
„Nu Geertje", zeide hij: „het is alles in
's Heeren hand! Wees niet ongeloovig maar
gcioovig, Gocrljc! Ik zeg. dat de christen den
Iieere bet meest kan verheerlijken door een
geduldig lijden!"
De huisvrouw barslte ineens iri tranen uit.
zoodat Lena en Gcrrit verschrikt opkeken.
,'Ilc weet het!'' snikte zij: „ik weet het!
't Is niet goed van mij, maar 't is niet an
ders! Pietoom bid voor mij!"
„Arm schaap!" zeide de oude man: „dat
zal ik doen!"
Met teedere liefde rustten zijn oogen op
haar. En toen ging Hij heen, in de donkerte
van liet achterhuis de klompen opstomme-
lenrt.
„Kunt ge wel zien?" vroeg de boer 'nog.
maar de buitendeur ging reeds open, en zij
hoorden zijn voetstappen onder het raam.
Langs de beek en den diepen boezem wan.
dolde de molenaar naar den molen. Boven
hem blonken de sterren, maar in het Zuiden,
aolitcr den dijk, strekte zich een grauwe
sneeuwbank uit. Bedaard opende lu'j liet hek
dat het molenwerf afsloot, en ging den mo.
len in: door een lage, geteerde deur. Er was
niemand binnen; maar in den haard, onder
de asch, gloeide zacht een turfkool, die de
molenaar oprakelde. Hij nam een zwavel-
lioutje, deed het ontbranden aan het vuur.
en stak de vetkaars aan in de gebutste,
blikken lantaarn die boven de tatei hing.
Daarop haalde hij hout en turven, om een
flink vuur aan te leggen, en een stille glim.
lach plooide zijn verweerd gelaat, toen de
vlam vroolijk uitsloeg.
Hij woonde hier op z'n eentje; 's middags
ging. hij naar den dijk, om te middagmalen
bij zijn dochter, die met een vissclier was ge
trouwd, maar overigens was hij aan den mo
len. Hij woonde daar reeds meer dan vijftig
jaren, at en dronk er, sliep in oen enge kooi
en liad geen andere hulp dan die van den
dertienjarigen Tijs, zoon van zijn dochter.
Hij stak liet steenen pijpje aan oen staar
de in de vlammen: met de rust en de kalm
te van een man, die de stormen der levens
zee reeds achter zich heeft, en de haven voor
zich ziet.
Het water zou komen hij was er van
overtuigd. Maar hij had het reeds dikwijls
beleefd, dat het water de waarden had over
stroomd en toch was liet land weer boven
gekomen. Het zou weer zoo gaan. En deze
ramp zou kunnen dienen, om 'het mon'sch-
dom dichter bij God te brengen.
Eenzaam mot God gemeenzaam! dat
was een zijner lievelingsspreuken. E11 de bril
opzettend, begon zijn hand in den Bijbel te
bladeren: bij het vroolijk licht, dat het vuur
uitstraalde.
Ineens hief hij liet hoofd op, keek strak
naai' etc deur, en een jonge mail stond daar
in de opening.
Pietoom keek er vebbaasd van op. En den
Bijbel op de tafel leggende, zeide 'hij: „Hé
Barend, jongen ben jij dat?"
Daar stond een kleine houten bank, en
Barend ging er op zitten.
„Waar kom je vandaan?" vroeg de mole
naar: „van Asperen?"
„Van de overlaten morgen zal het ge.
beuren".
„Is er niets aan te doen?"
„Niets. Er zijn afgevaardigden uit Tiel ge
weest, en zij hebben verklaard, dat liet niet
anders kon".
Het schijnsel van het vuur viel op zijn ge
laat, en weerspiegelde zich in die bruine
oogen, die wijd open en opgewonden ston
den.
„Wat doet liet buiten, Barend?"
,,'t Is dooi; de sneeuw pakt kijk mijn
laarzen eens!"
Ze waren beslijkt en bemodderd dat zag
Pietoom wel.
„Ik dacht het wel", zeide hij; „daar zat
zoo'n zware sneeuwbank, en de wind is ge
krompen".
„Ga je weer malen, Pietoom?"
„Als bet Godiblieft om twaalf uur".
,,'t Geeft niets waarvoor zal je 't doen?"
„Omdat liet Polderbestuur 't mij gelastte".
,,'t Is niet meer noodig".
„Dut moeten zij weten. Als ik geen tegen-
lust ontvang, zal ik blijven malen, al stroomt
het water door de overlaten heen".
Terwijl Pietoom dit zeide. fronste hij de
vergrijsde wenkbrauwen en klemde de lip
pen vastberaden op elkander: als een man
die weet, wat hij wil.
En toen begon li.ij, zooals gewoonlijk, over
de vorige jaren te spreken, en over de me
nigvuldige dijkbreuken, die deze landen had
den geteisterd. Daar was „de oude Wiel", die
van den zwaren doorbraak in 1635 dateerde,
en de watervloed van Februari 1709, die te
Heilouw liet adellijk slot „het Spijkertje"
wegspoelde, alsof het een schoof koren was
geweest. En waar zich toen het trotscho
kasteel verhief, was thans een diepe kuil,
waarin de fundamenten verzonken.
Het jaar 1784 heugde 'hem nog, alsof het
de dag van gister was. En toen sprongen zijn
gedachten over op het merkwaardige jaar
1787 zijn vrouw leefde nog toen de Prui
sen kwamen, om de Patriotten in te toornen.
En zeven jaar later zag hij eerst de Engel-
sche roodrokken, en toen de Franschen. die
de vrijheid, gelijkheid cn do broederschap
brachten. Van uit Gorkum werden twee hout
zaagmolens in don brand gescholen, en toen
was 't uit met de verdediging.
De oude man werd warm, terwijl die oude
tijden met hun herinneringen voor zijn
oogon opdoemden.
Zijn geheugen reikte tot ver in de achttien
de eeuw: hij was een jongen, toen Prins Wil
lem IV onder de uitbundigste geestdrift tot
Stadhouder werd benoemd, en hij had Zout
man gekend, den beroemden Zoutman, die
rle .Engelschen had gestaan bij Doggersbank.
Dat was alles voorbij; het geslacht der
Oranjemannen was ten grave gegaan en een
ander geslacht was verrezen.
Hij klopte de asch uit zijn pijp en stak ze
in zijn wambuis.
En hij zuchtte, terwijl hij dacht aan het
tragisch einde van het Oranjehuis.
Barend luisterde met de aandacht vaneen
kind. Uit de donkere hoeken rezen voor zijn
oogen de gestalten op, die de vorige eeuw
hadden beroerd; en hij zag voor zijn verbeel
ding de Kroaten en dc Pandoeren, waarmede
Keizer Jozef II van Oostenrijk in 1784 te Ze
ven Provinciën had gedreigd: de woestehn-
gen die volgens den volksmond in ijzeren
boeien met het leger werden meegesleept om
slechts bij een veldslag ontketend te worden.
I-Iet was niets bizonaers, dat Barend kwam
Bijna eiken Zondagavond kwam hij; dat
was de jongen gewoon, en hij hield dol veel
van Pietoom dat was ook waar.
Pietoom haalde het zware zilveren horloge
uit het vest, rial hij ter gelegenheid van zijn
veertigjarigen dienst als molenaar van liet
Polderbestuur had gekregen. En de wijzer
plaat dicht (bij het vuur houdend, zeide hij:
„Hé t. is al tien uur! Moet je niet naar
den dijk?"
Daar lag een droevige achtergrond in deze
vraag en Barends slem beefde toen hij zeide:
„Ik heb vrij af tot morgenmiddag Piet
oom! Laat me vannacht bij je blijven!"
De oude man antwoordde er niet op; hij
sloeg een blik vol teedere liefde op dezen
jongen, dien hij liefhad als zijn eigen vleesch
en bloed. En hij wierp een arm vol hout op
het vuur.
„Barend!" zeide hij daarop: „mijn oogen
beginnnen me in den avond pijn te doen van
het lezen hier is de Bijbel! lees mij eens
de gelijkenis van den verloren Zooni"
„Wa'ar slaat die gelijkenis?" vroeg de jon
gen: „o ja nn wee ik het nP" en ziin »in-
ger.s bladerden in het Evangelie \an Lukes.
„Kun je 't vinden, mijn jongen?"
„Best Pietoom ik heb het al!"
