ipen
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden
IVOR ÖL
IN HOC SIGNO VINCES
1936
ZATERDAG 21 MAART 1936
50E JAARGANG N«>. 4281
cAfoote tintte tonden,
BORGSTELLINGSFONDS
VOOR DE MIDDENSTAND
IN HEID
T:
s A. J. H. van
in verzegelde
de datum, die
dus nu reeds
zegelde enve«
lordigheid van
worden vast-
zen.
6 in de bladen
er, die op den
Nederland iets
n koopbon de
ant geld terug,
ïstempel voor-
en komt niet
ankoop direct
nbieding.
afgestempelde
ERDAM
en de „Nor-
IJselstein
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 0.90 bij
vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
Uitgave N.V. DRUKKERI| EN UITGEVERIJ v.h. W. BOEKHOVEN
ZONEN, SOMMELSDIJK Tel. Interc. No. 202 Postbus No. 2.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere
Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 8 uur.
Advertentiën 20 cent. Reclames 40 cent. Boekaankondiging 10 cent per
regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 1.per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte.
SCHOUDER AAN SCHOUDER Tuinbouwteeltvergunning 1936
Wij ontvingen een nieuw krantje hetwelk
den naam voert van „Schouder aan schou
der". De doelstelling daarvan is, de een
heid der Protestantsch Christelijke partijen.
Tegenover alle gewelddadige poging om
het bestaande stuk te maken, doet het wel
dadig aan, dat er zich een streven open
baart om elkander te vinden, ja dat wij als
belijdende christenen tegenover de groote
geestelijke gevaren die ons bedreigen,
schouder aan schouder moeten staan om
het groote gemeenschappelijke bezit te ver
dedigen.
tiet is een verkeerde gewoonte dat in
onze Vaderlandsche politiek alle kleine
verschillen opgeblazen worden en daardoor
dikwerf oorzaak worden van nieuwe partij-
groepeeringen.
Met behoud van de goede principieelc
lijn, voelen wij veel voor een samenwerken
van alle protestantsche christenen, als
maar de historische lijn van Groen van
Prinsterer vastgehouden wordt, kan door
zulk een samengaan veel goeds tot stand
komen en veel kwaad geweerd worden.
Maar dan moet het geen water en melk
politiek worden, doch principieel de begin
selen belijden en verdedigen.
Veel dat ons nu verdeelt en van elkander
gescheiden houdt hebben wij als zonde te
zien.
Wij zouden den dag zegenen, waarop hét
onderling gekibbel en gekrakeel bezworen
werd en men de groote gevaren die ons
bedreigen ook werkelijk leerdo zien, dan
zou het gescheiden en verdeeld optrekken
Wel nagelaten worden. Dan zou men elkar.
der leeren zoeken, om gezamenlijk op de
grondslag der beginselen staande de een
heid te trachten te bevorderen.
BIJBELSCHE GESCHIEDENIS
Velen welke daar vroeger niets van wil
den weten, pleiten tegenwoordig voor in
voering van het Bijbelsch onderwijs op de
Openbare School.
In zijn algemeenheid is dat een idee dis
ons sympathiek is en weldadig aandoet.
Alleen hebben wij er ernstig bezwaar
tegen, dat als een verplicht leervak onder
de tegenwoordige onhandigheden in te
voeren.
Want de Bijbelsche geschiedenis kan niet
door allen behandeld worden; er moet toch
een minimum van geloof in die geschiede
nis aanwezig zijn, wil men als onderwijzer
die met vrucht kunnen behandelen.
De Bijbel stelt zelf den eisch dat het is
het Boek van Gods openbaring, behande
ling der geschiedenis vindt altijd als mid
delpunt de verlossing van zonde en schuld.
De twee feiten zonde en genade zijn door
heel de geschiedenis heen gevlochten en
telkens worden wij bepaald bij den rijkdom
der genade, die door Jezus voor zondaren
is tot stand gebracht, de feiten der geschie
denis groepeeren zich en vinden hun eind
doel in het verlossingswerk van Christus.
Kan daarom een ongeloovige zonder ver
minking dat onderwijs geven? Wij mecnen
van niet Bij den onderwijzer moet geloof
aanwezig zijn, want alleen daardoor ziet hij
de geschiedenis zooals ze werkelijk is.
Wij gelooven dat de practische en prin-
cipieele bezwaren zoo groot zullen zijn, dat
invoering niet wel mogelijk zal blijken te
zijn.
Trouwens wie dat onderwijs begeert sture
zijn kinderen naar een christelijke school,
daar is het geheele onderwijs door het be
ginsel van Gods Woord doortrokken.
DOOS 20CT. TUBE 4-Ö EN 60 CT.
met
Harderwijk verlaagt de belasting
Met 10 pet
De begrooting van Harderwijk werd
op zulk een prachtige wijze sluitend
gemaakt, meldt men ons, dat de be
lasting met 10 pCt. verlaagd kon
worden.
Van onderstaande mededeelliig neme de
witlof-, peen. en spruitentelers goede nota
Bij Crisis Tuinhouwbesluit 1936 1 zijn
enkele wijzigingen gebracht in de tuinbouvv-
teeltverguaniugen ten aanzien van de wit
lof-, peen- on spruitenteelt. Er bestaan nl.
twee modellen. Model I en Model II.
Model il, dat op Flakkee wel het meest
gangbare zal zijn, is geredigeerd als volgt:
Benaming der teelt Toegestane
oppervlakte in 1936
1. Frambozen ....HA....A.
2. Fruit onder glas in kassen
en serres ....H.A....A.
3 Warmoezerijgewassen 011-
der glas:
a. in kassen en serres M2
b. in warenhuizen M2
c. onder plat glas M2
4. Warmoezerijgewassen an
ders dan onder glas ..H.A....A.
5. Vroege aardappelen met
nacultuur ....ILA....A.
6. Vroege aardappelen zonder
nacultuur H.A....A.
7. Nacultuur na andere ge
wassen dan vroege aardH.AA.
8.HA.-A.
9. a. Spruitkool ....H.A....A.
b. Witlofworfcel ....H.A....A.
c. Roode bos- breek- en be-
waarpeen ....H.A....A.
Model II is ingevoerd om te voorkomen,
dat de speciale witlof-, peen en/of spruiten-
telers de intensieve tuinbouw zouden gaan
uitoefenen. Dit is niet de bedoeling van de
Regeering, want inpiaats van beperking,
zou er dan uitbreiding van den intensieven
tuinbouw plaats vinden.
Nu geldt voor Flakkee, waar men zich
in hoofdzaak bepaalt tot de witlof- sul0!
pecnteelt, de vraag: wie krijgt een tum-
bouwteeltvergunning Model I en wie een
Model II?
De tuinbon wteeltvergunning model I
(model 1935 dus; geldt voor den intensie
ven tuinbouw. Model II is bedoeld voor de
teelt van witlof, peen en spruiten.
Bij art. 5, sub 2 van het Crisis-Tuinbouw-
besluit 1936 I is bepaald, dat aan diegene,
die in 1935 70% of meer van die hem krach
tens tuinbouwteeltvergunning toegestane
oppervlakte beteelde met één of meer der
hiervoor vermelde gewassen, het telen in
1936 van deze gewassen elk af zonder 1 ij K
slechts is toegestaan tot een zoodanige op
pervlakte als in 1935 door hem onderschei
denlijk met elk dezer gewassen betceld
werd. Deze bepaling houdt in, dat alleen
zij, die in ltl.'io 70% of meer van de hun bij
tuinibouwteeltvergunning toegewezen opper
vlakte met witlof, poen of spruiten hebben
beteeld, voor 1936 een nieuwe teeltvergun
ning, model II krijgen, tot een zoodanige
oppervlakte als door hen in 1935 onder
schei tlenlijk met elk dezer gewassen be
teeld werd.
Ter verduidelijking «enige voorbeelden:
1. Stel, iemand had in 1935 een tuinbouw-
teeltvergunning voor 50 Aren onder groep
4. Heeft hij hiervan 20 Are met witlof, 15
Are met poen (samen 70%) en 15 Are met
andere tuvmbouwgowasaen, zeg sjalotten,
pootuien, boonen, enz., geteeld, dan krijgt
hij voor 1936 een tuinbouwteeltvergunning
voor 20 Aren witlof en 15 Aren peen, ter
wijl hl) op de re3teerende 15 Aren kan
telen wat hij wil, dus ook witlof, peen of
spruiten.
2. Stel, iemand had ia 1935 een tuinbouw
teeltvergunning voor 50 Aren onder groep 4
Heeft hij deze gehoele oppervlakte met wit
lof beteeld, dan krijgt hij in 1936 een teelt-
vergunninig uitsluitend voor 50 Aren wit
lof. Dan mag hij in 1936 geen peen, geen
sjalotten, geen pootuien, noch eendge an
dere warmoezerijgewassen verbouwen.
3. Stel, iemand had in 1935 een tuinibouw-
teeltverguuning voor 50 Aren onder groep 4
Heeft hij hiervan 10 Aren met sjalotten, 15
Aren met pootuien, 15 Aren met boonen
(allemaal gewassen behoorende tot groep 4)
en 10 Aren met witlof verbouwd, dan mag
hij in 1936 op de hem bij tuinbouwteeltver
gunning toegewezen oppervlakte a 50 Aren
telen wat hij wil.
Wij hopen, dat deze uiteenzetting volko
men duidelijk is. Wijkt men van boven
staande voorbeelden af, dan is aanraiking
met den tuchtrechter niet uitgesloten.
Teeltvergunning vlas
De Nederlandsche Akker bouwcentra le
maakt bekend, dat alle voor 12 Maart j.l.
ingediende aanvragen om een teeltvergun
ning voor den verbouw van vlas oogst 1936
ten volle kunnen worden toegewezen.
Steunvergoeding erwten
De Nederlandsche Akkerhouwcentrale
maakt bekend, dat de steunvergoeding voor
groene- en schokkererwten, gedenatureerd
in het tijdvak van 1 Maart tot en met 7
Maart voor de kwaliteitsklassen C en D
respectievelijk 3.60 en 3.10 per 100 kg
zal bedragen; de steunvergoeding voor in
dat zelfde tijdvak gedorschte gele erwten
voldoende aan de standaardmnnsters C en
D, zal respectievelijk 3.— en 2.50 per
100 kg bedragen.
„Het Groene Kruis"
te Ooltgensplaat
De Voorzitter, burgemeester Donker
sloot, opende tnel een woord van welkom
deze vergadering. Als naar gewoonte is de
vergadering van deze grootste vcreeniging le
dezer plaatse slechts matig bezocht; hierin
wordt een teeken gezien van vertrouwen m
het bestuur, hoewel een Ilinke opkomst al-
lijd aangenaam is.
De heer J. B o 1 leest vervolgens de notu
ten, welke onder dank worden vastgestela.
Dr. C. W. Kramers geeft een uitgebreid
verslag van de algemeene vergadering te
Rotterdam, waarvoor hij den dank van den
voorzitter ontving.
Uit het verslag van den penningm.,, den
lieer VV. Voogd, blijkt dat de ontvangsten
bedroegen f 2242.27, de uitgaven f 3033.96. Na-
deelig saldo f 801.61. De t.b.c.-rekening heeft
aan inkomsten en uilgaven tot een gelijk be
drag van f 714.08. De commissie van controle
verklaart hij monde van den heer C. Korte-
weg, na het maken van enkele opmerkingen,
tot vaststelling der rekening.
De Voorzitter geeft een verklaring over
het nadeelig saldo; het terugloopen van het
ledental is hier ook wel gedeeltelijk het ge
volg van. Discussie volgt hierover. De voor
zittcr zegt dat er onmachtigen bij zijn, maar
ook onwiliigen.
Thans komt een voorstel tot royement van
leden op grond van art. 8, hetwelk met alg.
stemmen wordt aangenomen. Een voorstel
tot helfing van f 5 boete voor niet-leden,
welke toch gebruik maken van de hulp der
wijkzuster, wordt eveneens met algem. stem
men aangenomen.
Bij de rondvraag wordt nog besloten f 10
subsidie toe le staan voor een te houden cur
sus jn bet koken van een eenvoudig middag
maal; hieraan kunnen 25 30 vrouwen of
meisjes uit een werkmansgezin deelnemen
Het gaat uit van de Holl. Mij. van Land
bouw en wordt gesubsidieerd door het Rijk
zooals gemeld ook door 't Groene Kruis. De
gemeente zal 'n verlicht en verwarmd lo
kaal geven, benevens gas om op te koken
Hierna spreekt A. de Vos zijn dank uit
voor de hulp van de Groene Kruiszuster
aan zijn moeder en hem bewezen en houdt
een pleidooi voor de onmisbaarheid van
het Groene Kruis.
Do voorzitter hoopt dat ieder zal doen
wat mogelijk is voor deze nuttige instelling
en sluit met een woord van dank de ver
gadering.
Vergadering „Groene Kruis"
te Oude-Tonge
De jaarvergadering van de plaatselijke a'
deeling „Groene Kruis" en „Wijkverpleging"
werd gehouden in de Oude School.
De Voorzitter, de beer A. de Haas van
Dorsser, heette de aanwezigen hartelijk wel
kom. Hij kon thans geen optimistisch ope
ningswoord uitspreken, daar de financioele
toestand der vcreeniging verre van rooskleu
rig is. De oorzaak ligt voornamelijk in
liet feit, dat de Rijksbijdrage nog niet aan
onze verecniging wordt afgestaan, doch afge
dragen aan het „Wit-Gele Kruis", omdat dat
liei eerst bestond. Ondanks het feit dat de
wijkverpleegster de bedragen voor ongeval
len- en ziekteverzekering voor haar rekening
neemt, is de begrooting nauwelijks sluiteno
te maken.
De notulen der vorige vergadering werden
gelezen en ongewijzigd vastgesteld. Uit de
jaarverslagen bleek o.m. dat 1 bestuursver
gadering was gehouden, het ledental wasje
ruggeloopen van 326 op 312; de zuster 4771
bezoeken had afgelegd en 163 verplegings-
artikelen waren uitgeleend. Werden voor
kennisgeving aangenomen.
De rekening sloot in ontvang en uitgaaf
van het „Groene Kruis" met f 1434.88%, mei
als saldo f 42.90V2; van de Wijkverpleginp
in ontvang en uitgaaf op f 1897.09 met als
saldo f 18.79. Nadat het rapport van de con
trolecommissie was gelezen, waaruit bleek
dat alles in orde was bevonden werd de re
kening goedgekeurd en den penningmeester
onder dank decharge verleend.
Bij de vaststelling begrooting 1936 ontstond
een zeer uitvoerige discussie. De Voorzitter
deelde mede, dat de contributie zou moeten
worden verhoogd van f 2 per jaar op f 0.05
per week, met week-, maand- of jaarbetaling,
al naar verkiezing. Een kaartsysteem zou
dau worden ingevoerd. De heer J. H. de
Leeuw maakte hiertegen bezwaar. De voor
gestelde verhooging kunnen velen niet beta
len. De heer M. Fiere vond de verhooging
ook uit den booze. Of de arbeidersklasse de
contributie eens per jaar ad f 2 moet betalen
of als f 0.05 per week, het moet toch betaald
worden en het blijft immer te veel voor den
steuntrekker. Hij drong aan op salarisverla
ging voor de verpleegster. Hij kent in de
buurt zusters die f 1500 verdienen.
De Voorzitter antwoordde hierop, dat als
we bet werk der zusters nagaan, dit niet te
veel mag wórden genoemd.
De heer de Vin achtte het beter de kosten
van verzekering naar heneden te brengen
Verplichte verzekeringen moesten natuurlijk
blijven bestaan: doch b.v. de verzekering van
ouderdomspensioen eenige jaren on te schor
ten. Nadien zal de premie dan wel iets hno
eer zijn. doch nu de toestand drukkend is.
is op deze post veel te bezuinigen.
De hoer Fiere stelde hierna voor het sala
ris met i 300 te verminderen.
De heer J. H. de Leeuw wilde er niet met
de bjjl op en stelde voor f 150 verlaging,
mits üe zusier de door haar voorgestelde kos
ten van ongevallen- en ziektewet voor haar
rekening neemt. (Dit bedrag was f 90).
Het bestuur kwam hierna met een tegen
voorstel. Het stelde voor meergenoemde kos
ten voor rekening van liet bestuur te nemen
en het salaris met 10 pet. te verlagen en te
brengen van f 1800 op f 1620. Dit voorstel
werd z. h. s, aangenomen.
Hierna bracht de Voorzitter aan de orde
vaststelling der contributie.
De heer A. de Berg vond de voorgestelde
verhooging'niet juist. Hij kon zich vereeni
gen met een kaartsysteem, doch geen ver
hooging. Hoogstwaarschijnlijk zouden door
deze gemakkelijke betalingsmethode velen
zich als lid aansluiten en zou do vcreeniging
er uiteindelijk toch nog voordeel van hebben.
Uit de besprekingen maakte de Voorzitter
op, dat het bestuursvoorstel geen ingang
vond.
De penningm., de heer Vreeswijk, stelde!
voor de premie tweemaal per jaar te laten
innen. De heer M. Vogel wilde dit zien vast
gesteld op viermaal. Dit voorstel werd einde
lijk aangenomen.
Hierna werd de bogrooting vastgesteld in
ontvang en uitgaaf op f 2430, met de stem
men van de heeren de Vin en A. Kanters te
gen. Tot leden van de controlecommissie 1930
werden benoemd de heeren G. Verweij, A.
Fluit en A. Huge; plaatsvervangende leden
du heeren A Kanters. M. Vogel en A. Los. De
aftredende bestuursleden de heeren A. de
Haas van Dorsser, II. Beijcr en C. Gebraad
werden herkozen.
De heer Vreeswijk bracht verslag uit als
afgevaardigde naar de algem. vergadering
der ZH. Verecniging. Hieruit teekenen wo
aan dat er in 1935 in totaal 151 aid. wa
ren met een ledental van 84000 en 3S moe-
derciirsussen waren gehouden.
De Voorzitter bracht den heer Vreeswijk
dank voor zijn uitgebreide en duidelijke
weergave.
Tot afgevaardigde naar de e.v. algem. ver
gadering der e.v algem. vergadering der
Z.H. Vereeniging werd benoemd dr H, \V.
Parree, tot plaatsvervanger de heer J. A
Vreeswijk.
Bij de rondvraag werden eenige zaken van
huishoudelijken aard afgehandeld. Dan slui
ting onder dank voor aanwezigheid.
Wat kan ik doen?
Wat werkloosheid is woet ge nog we!.
En wat een werkkamp is weet ge ook nog.
Maar ge wacht vol ongeduld op het ant
woord van de Centrale voor VVerkloozen-
zoi-g, die door den Raad van Nederlandsche
Kerken gesticht werd, op de vraag: Wat
kan ik doen?
Drie dingen: Bidden en werken. Dat zijn
er maar twee, zegt ge natuurlijk en gelijk
hebt ge. Maar het werken kan op tweeërlei
manier gebeuren, bijv. door zelf de hand
uit den mouw te steken en door uw hand
in den geldbuidel te doem
Die drie dingen zijn er dus voor u te
doen. Bidden allereerst. Een Christen is
een mensch, die met bidden begint. Want
zonder Gods zegen zal het werken niet ge
lukken.
Als Christelijk Nederland voor het werk
van de Centrale bidt en die nood van onze
jeugd legt voor den troon der genade, dan
is het voornaamste geschied. Dan geeft
God gewillige harten, om te werken en te
geven.
En daarmede zijn da twee andere dingen
genoemd.
Er moet voor de acht kampen ta ons land,
nl. bij Ede, Bussum, Rockanje, Ommen,
Oude Mirdum, Roden. Rumpen en Chaam,
een ton gouds worden opgehaald.
Reken maar uit. Elke deelnemer kost de
„Centrale" ƒ2.50 per week. (De rest, onge
veer ƒ5, betaalt het Rijk). Honderd deel
nemers kosten per week dus 250. Elk
kamp duurt 8 weken, zoodat honderd deel
nemers over die acht weken kosten 8 X
ƒ250 ƒ2000. In een jaar zijn er tenminste
5 kampperiodes van 8 weken. Per jaar kost
zoo'n kamp dus ƒ10.000. Acht karnapen
kosten ƒ80.000.
Maar da-a zijn we er nog niet. Wc moeten
ook nog aan de jeugdorganisaties subsidie
geven voor de gewone kampen, die een
week duren; daarvoor hebben wo 15.000
noodig. De rest is noodig voor reclame
drukwerk, administratie, enz., enz.
Met minder dan 100.000 kunnen we
niet toe.
U kunt dus heel wat doem Nu wilt ge
oog weten waar uw arbeidskracht ver-
eischt wordt.
Op bijna driehonderd plaatsen zijn co-
mité's gesticht. In Dirksland kunt u terecht
bij: Het bestuur van de afd. „Dirksland"
van de Ned. Chr. Landarbeiders Bond, be
staande uit. J. H. Bestman, voorz.; A. Bnig-
geman, secr.; J. Lugtenburg Czn., penning
meester.
Het plaatselijk comité voor de Centrale
voor Werkloozenzorg bestaat voor Middel-
barnis uit: A. Krijgsman Pzm, W. J. Wit
vliet, Adrs. van Wezel Jzn., H. van den
Doel Azn., T. Mack loet, Jacb. van der Vel
de, Jan. van Wezel Arn.zn.
WERKLOOSHEID
IETS GEDAALD
Voor het eerst sinds December
54Q00 werklooien geplaatst bij een
werkverschaffing
De directeur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling
deelt mede, dat in de week van 24 t/m 29
Febr. het aantal leden van ingevolge het
Werkloosheidsbesluit 1917 gesubsidieerde
vereenigingen bedroeg 537,200 (waarvan
74.600 landarbeiders).
De werkloosheid onder deze verzekerden
bedroeg voor 't geheel: in de week 24 t/m 29
Febr. 1936 33.3 pet.; in de vorige verslag-
week (3 t/m 8 Febr. 1936) 35.9 pet.; in de
overeenkomstige verslagweek van 1935 32.6
pet.; in de overeenkomstige verslagweek van
1934 26.9 pet.
Laat men de landarbeiders buiten beschou
wing, dan bedroeg de werkloosheid onder de
overige verzekerden: in de week 24 t/m 29
Febr. 1936 35.4 pet.; in de vorige verslag
week 36.9 pet.; in de overeenkomstige week
van 1935 34 6 pet.; in de overeenkomstige
week van *1934 28.0 pet.
Zooals uit deze cijfers blijkt, is het
werkloosheidspercentage (zonder land
arbeiders), dat van de tweede helft
van December 1935 af vrijwel sta-
tionnair op het hoogtepunt van om
streeks 36.7 stond, op het einde van
Febr. 1936 gedaald tot 35.4.
Bij 1062 organen (onv.) der openbare ar
beidsbemiddeling stonden op 29 Februari
1936 (8 Febr.) in totaal 483.366 werkzoeken
den ingeschreven (496.046), onder wie
456.388 mannen (468.716). Van deze werk
zoekenden waren er 463.963 werkloos
(476.726), onder wie 442.297 mannen
(455.077).
Blijkens mededceling van de afdeeling
Werkverschaffing en Steun verleening van
het Departement van Sociale Zaken, waren
einde Januari 1936 54.0.49 werklooze arbei
ders geplaatst bij een werkverschaffing. Bo
vendien waren 751 personen met financieelen
steun van de Overheid tewerkgesteld in het
landbouw- en tuinbouwbedrijf; laatstbedoeld
aantal is niet begrepen onder het over einde
1936 als werkloos opgegeven aantal personen.
Rendabele graanteelt
Alleen mogelijk done uitzaaien van
voldoende stikstof
De graanbouw is door do regeeringsmaat-
regelen weer eenigszins loonend, al zagen wij
de richtprijzen graag wat hooger. Noodig zal
het daarom zijn de opbrengst, zoover dit in
ons vermogen ligt, zoo hoog mogelijk op te
voeren, om de kostprijs per H.L. zoo laag
mogelijk te houden. Daarvoor is in de eer
ste plaats noodig dat de bemesting volledig
is. Dat een rendabele graanbouw alleen mo
gelijk is door verslrekken van voldoende
stikstof, heeft het vorige oogstjaar voldoende
geleerd. Daar. waar te sterk bezuinigd was
op deze plantenvoedingsstof was het beschot
nergens hoog, op vele plaatsen beneden het
middelmatige. Wij zagen velo perceelen gerst
welke het zonder stikstof moesten doen en
die niet veel meer dan een half gewas gaven
Maar ook de tarwe- en de rogge opbrengsten
waren minder dan normaal het geval is.
Wij kunnen wel aannemen, dat er twee re
denen zijn waarom de stikstofvoorziening
onzer graangewassen in knel komt. Ten eer
ste bezuiniging en ten tweede gevaar voor
legeren.
Wat het eerste betreft de bezuiniging. Is
het wel juist, het risico van een lage op
brengst te loopen door zoo'n bezuiniging?
Hangt er dan van een stikstofgift zooveel
geld af? Een klein rekensommetje zal ons
doen zien. dat dit niet hel geval is. Laat ons
eens aannemen, dal wij bemesten met kalk-
salpeter, de stikstofbemeststof hij uitnemend
heid voor alle graangewassen. Laten wij een
gemiddelde gilt nemen, zeggen wij 250 K.G
per H.A. Dan kost ons doze stiksiofbemes-
ting. naar de tegenwoordige prijs, rond 15
gulden per H.A. Rekenen wij nu de moge
lijke meeropbrengst aan graan, dan zullen
wij zien, dat de kalksalpeterbemesting in do
productiekosten een kleine rol speelt, jn
ieder geval mot winst terug moet komen.
Men is bang voor legeren. Vele graanver-
bouwers zijn angstig een behoorlijke stikstof
bemesting toe le dienen. Men vergete echter
niet, dat als aan de wet van het minimum
is voldaan, dit wil zeggen, als de bemesting
volledig is, men voor legeren niet zoo gauw
bang behopft te zijn. Wel verschilt het eene
jaar veel bij het andere; toch kan men ge
rust aannemen, dat een te dichte stand en
een niet in evenwicht zijn der bemesting, he«
legeren bevorderen, voornamelijk als deze
twee factoren samenwerken.
Indien de kali- en fosforzuurbemesling
niet te wenschen overlaten, zal een voldoen
de stikstofgift het legeren niet in de hand
werken. Hier komt nog wat hij. Graan, dat
gebrek heeft aan stikstof, groeit ijl op, geeft
weinig schaduw en laaf vuil land achter
De schade hierdoor veroorzaakt, is soms
grooter dan de waarde van een behoorlijke
stikstnfbemesting!
Welke stikstofvorm zullen wij nu kiezen
Samenkomst belegd
door K. v. K.
Donderdagmorgen elf uur vond in Hotel
Ponsen een bijeenkomst plaats, belegd door
de Kamer \un Koophandel en Fabrieken
van het district Dordrecht. Aanwezig waren
de Burgemeesters van alle gemeenten uit
liet district, vertegenwoordigers van 11 mid
donsiandsorganisaties, leden van de Kamer,
ile l)ordlse.he wethouders v. Huiden en San-
der.- en andere vooraanstaande personen.
In zijn ojieningswoord zette de voorzitter
Min de Kamer, de beer Van Helden, uit.
een. dal deze bijeenkomst was belegd om
ie spieken over en tot reorganisatie te ko
men van liet middenstandsborgstellings-
fonds. Hij wees op de uitgestrektheid van
bet district en de verscheidenheid van be
langen der 81 gemeenten die in die 111009
H.A. gelegen zijn. Voor een doel alsbet onder
havige zal zeker wel eenstemmigheid van
oordeel te vinden zijn. Hij wees nog op do
achterstand, waarin de Alblasserwaard en
andere deelen van liet district verkeereu,
door gebrek aan belangstelling in de hoo-
gere bestuurscolleges. Spr. hoopte dat daar
in spoedig verbetering zou komen. Het be
lang van de Kamer van Koophandel word
daarna nog in liet kort door hem uiteen
gezet.
Hierna kwam aan het word de heer P.
van Aggelen, districtscommissaris
van het Rijnlandsch Borgstellingsfojids t«
Leiden.
Deze begon met uiteen te zetten hoo do
borgstellingsfondsen tot doel hebben de zelf
hulp der menschen te bevorderen. Zij w illen
de menschen helpen uit handen te bliiveti
van woekeraars en willen hen hulp bieden
die geen borgen hebben om aan le kloppen
bij z.g. Hulpbanken
Breedvoerig zette spr. uiteen hoe het Leid
sche Borgsteliingsfonds is samengesteld. Ec
werd aan giften f 10.000 bijeen gebracht,
waarbij de gemeente f 5000 en de Leidsche
Mij. van Weldadigheid f 5000 toevoegde-
liet eerste jaar bedroeg het inkomen
f 15(10, die besteed mochten worden oin
stroppen te dekken. Dat bedrag was echter
lang niet noodig. Hoe nuttig het fonds
werkt bleek uit het feit dat in 7 iaar tiids
2900 borgstellingen werden verleend tot een
U'drag van f 215.000 De verliezen in al dio
jaren lieliepen slechts f 1150. De iecningcn
werd verstrekt door de Gem. Hulpbank.
Breedvoerig zette spr. daarna de werking
van het foniis uileen en behandelde de in
Leiden bestaande 2 verschillende fondsen,
nl. het arbeidersborgsteliingsfonds en het
middenstandsbnrgstellingsfonds, welke in
stellingen elkaar bijzonder goed aanvullen.
Het crisisborgstellingsfonds van 't Leidsch
Crisiscomité wordt opgelost in het Rijn-
lanilsch Borgsteliingsfonds.
Thans wordt bijgedragen in liet kapitaal
door 21 van de 25 gemeenten in het Rijn
land. Het fonds zal weldra f 4000 inkomen
hebben en dat bedrag mag benut worden
om stroppen te dekken, doch het laat zich
aanzien, dat dit bedrag niet noodig zal
ziin. Het kapitaal zal dus geleidelijk aam
groeien en de waarde van het Borgstelling»
fonds dus steeds stijgen.
Na do uitvoerig en interessante uiteenzet
tingen over de werking der borgstelling?»-
fondsen in het Rijnland wees spr. op hot
groote belang dat soortgelijke instellingen
voor de belanghebbende arbeiders en mid
denstanders hebben. Ook psychologisch
werkt zoo'n fonds uitstekend. Er worden
geen giften geschonken, doch het fonds stelt
zich alleen borg voor zaken die reeds ge
saneerd zijn. Men controleert de boekhouding
en helpt den menschen met voorlichting
enz
De bedoeling is. dat de gemeenten een
renteloos bedrag vno» het fonds voteeren en
dal in vijf jaar afschrijven.
Spr. eindigde met een opwekking om ook
in Dordt te komen tot een practische wer
king van het zoo nuttige fonds.
Om half een vereenigde men zich aan een
lunch, waarna de mWdag werd besteed met
bespreking van het in den morgen gehou
den referaat.
De lunch bracht de verrassing van het
optreden van de zangers Speenhof met zijn
eehtgenoote, die iij een geestig lied de vole
aanwezige burgemeesters bezongen.
ter bemesting onzer graangewassen? Wij
noemden boven reeds de kalksalpefer. Wij
achten deze de aangegeven stikstofmeststof
voor overbemesting onzer graangewassen op
klei- en zandgrond.
EEN ZWAAR ZWIJN
Doordat hei fokken van varkens door de
crisisvoorschriften zeer is beperkt, zoodat
sommige landbouwers niet meer dan één
varken mogen houden, gaan deze om in de
behoefte aan eigen vleeschvoorzicning te
voldonon er toe over de varkens zoo zwaar
mogelijk te mesten.
Daarom heeft de landbouwer Oarben te
Stnkkum hij 's Heerenherg fGld 1, een var
ken gemest dat vijfhonderd KG. weegt,
zoodat een geheele familie voor langen tijd
spek en vleesch in overvloed heeft.