Antirevolutionair Orgaan voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsche Eilanden 1886 JUBILEUM-NUMMER 1936 TER GELEGENHEID VAN HET 50-JARIG BESTAAN VAN ONS BLAD „In Hoe Signo Vinces" IN HOC SIGNO VINCES Vijftig jaar „Maas- en Scheldebode" lUAkl 1936 5.90 TANDEN ZATERDAG 29 FEBRUARI 1936 50E JAARGANG N°. 4275 DE GOUDEN LEEFTIJD Plicht der dankbaarheid FEDAAN nelden volgens het dat de communist I met een longziekte ■xegeven. Naar de ■ïalistische „I.idowe I waarschijnlijk, dat ■an de Communisti- i in hij een reëel ■nvvoordigde, die hij l'ddcongre.s der Ko- I voeren, zal worden I Internationale, zoo Manoeilsky en mot tlische radicalisme Tzn veranderingen van het blad ook Juiste optreden van leoho Slowakije tc- M'r Tsjechoslowaak- ■tij, Gottwald tegen ■r Tsjechoslowaak- irleden: Dirk Arendje van v. Pieter Christof- Mans. Jren: Antje, d. v. lia Faasse. ren: Petrus Cjr- M. van Vught. ■Keuvelaar, 23 j., lel en C. M. Kam- lep, te Ooltgens- I. landarbeider, te 1 j., zonder beroep, Ivan Wijk, 63 j, pan; Neeltje van d. v. C. v. Sint Jen: Arend, zoon nelia du Pre= t, 23 jaar, alh er te Ooltgensplant. i o r e n: Cornelia rg en van C. H, na Maria, d. van inenberg, 3 Febr. b 35 j. en P. J. Tamboer 24 j. van Driel 21 j.( rt Philipsland en lier. Annetje Dijkens, 'g: Annr -"«r lphen. ouwd: .fis Maria Melissant Maarten Rooij taling; Johannes i Knops en van dert Bastiaan z. ppolonia Bette; :r Valk en van n: Neeltje Vis- Hubrechf van 1*1 j-, ecl.tge- 4V Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 0.90 bij vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling 8.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. Uitgave N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ v.h,W. BOEKHOVEN 6 ZONEN. SOMMELSDIJK Tel. Interc. No. 202 Postbus No. 2. Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers. Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 8 uur. Advertentiën 20 cent. Reclames 40 cent, Boekaankondiging 10 cent per regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 1.per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte. Vijftig' jaar geleden zag het er op ons Eiland geheel anders uit; van een christelijke politiek werd toen nog maar zeer spaarzamelijk gesproken. Wel was door enkelen gepoogd om de christelijke beginselen in het leven uit te dragen. Zij stonden achter yoor een bovenmenschelijke taak, zoodat van een doorwerking der beginselen geen sprake kon zijn. Toch valt in die tijd een zachte door werking te constateeren, de felle strijd der geesten welke toen de geheele va- derlandsche erve beroerde, zal daar wel niet vreemd aan geweest zijn. Want Dr. A. Kuyper stond in Am sterdam in het midden van die strijd, door zijn „Standaard" begeesterde hij zijn getrouwen. Als opvolger van Groen van Prinsterer had hij de geestelijke erfenis aanvaard. Geen enkele uithoek van ons Vaderland ontkwam aan die strijd. Het ging om de hoogste en hei ligste goederen. De scherpe resolutie van Kappeijne waarbij het christelijk onderwijs als contrabande geweerd en het echt der christenen ernstig miskend werd, was mede oorzaak, dat het miskende volks deel zich op ging maken, om in de mo gendheid des Heeren den reuzenkamp te wagen voor het christelijk onderwijs. In die dagen van geweldige geeste lijke spanning, toen de geestelijke strijd in zijn volle felheid gestreden werd, verscheen op 1 Maart 1886 het eerste nummer van de „Maas en Scheldebode" Het wilde in den strijd der geesten leiding geven. Bescheiden was de poging, klein de opzet, maar de uitgever de heer W. Boekhoven te Sommelsdijk werkte met ijzeren volharding. Vooral in den be ginne was de weg verre van gemakke lijk, veel tegenstand, veel tegenwer king moest overwonnen worden. Voor al de onverschilligheid voor de christe lijke pers, was, en is mogelijk ook nu nog wel een bezwaar, dat overwonnen moet worden. Maar het „IN HOC SIGNO VINCES" d.w.z. „In dit teeken zult Gij overwin nen", was het devies, aan de kop van het blad geplaatst. Dat was de lijf spreuk, het devies waaronder men op trok, In het besef van eigen onwaarde en onbekwaamheid wilde men het op de belofte Gods wagen. Wij moeten de oprichting als een zaak des geloofs zien. Het wapen was rechtstreeks betrok ken uit het arsenaal van Gods Woord en den rijken schat der christelijke, nader de Gereformeerde beginselen. En zoo begon men den kamp. In het geloof zou men het wagen. In het ge loof moest men slagen, daar was Gods belofte het onderpand voor. Moeilijk en zwaar is die eerste tijd geweest, er zijn nog wel ouderen onder onze lezers, welke die tijd meegemaakt hebben. Het was echter een heerlijke tijd, de druk bracht de belijders van zelf tot elkander. Eendrachtig trok men op en God gaf rijken zegen. v In een klein pand aan het Marktveld fe Sommelsdijk wercl de drukkerij ge vestigd. Met voor onzen tijd primitieve machines wist men toch iedere week de „MAAS" te doen verschijnen. Voor al de ijzeren wils- en werkkracht van den uitgever begeesterde het geheel. Hjj was als energiek zakenman steeds in de weer en stelde zich geheel tot taak om Goeree en Overflakkee een Christelijk Weekblad te bezorgeu. Fei telijk reikte zijn ideaal nog verder, van daar dat de „Maas", nu juist dertig jaar geleden, op 1 Maart 1905, twee maal per week kon verschijnen. Naast God is het aan de taaie zaak kundige volharding van den uitgever te danken, dat die pogingen geslaagd zijn. Toch werd in het begin de „Maas en Scheldebode" nog niet op eigen druk kerij verzorgd, het eerste jaar ge schiedde dat bü de firma A. ter Weeme, Open Rijstuin, Rotterdam, dezelfde drukkerij waar ook later het dagblad „De Rotterdammer" zou verschijnen. Als Redacteur trad op de heer M. H. Mulder, Hoofd der Christelijke School te Ouddorp. Diep tragisch was het dat hij alleen het eerste nummer mocht redigeei'en. Reeds toen was zijn arbeid afgeloopen. God nam hem na een kort- Het bureau van de „Maas- en Schelde bode" in de St. Joris Doelstraat te Sommelsdijk stondige ziekte 36 jaar oud plotseling uit zijn werkkring weg, de werkkring waarvan hij zich zooveel voorgesteld had. Het tweede nummer van de „Maas" vei'scheen reeds in rouw en bevatte een diepgevoeld in memoriam voor den overleden redacteur van de hand van Ds. de Klei'k, Ned. Herv. Predikant te Dii'ksland, waaraan wij het volgende ontleenen: „Toch leerden wij hem n.l. den heer Mulder reeds hoogach ten, en dit weten wij zeker dat hij niet alleen door vi'ienden maar ook door tegenstanders van het bijzonder onder wijs, als een bekwaam onderwijzer werd geroemd^ 'die ook een rrieer dan gewone wei'kkracht en lust tot onder zoek bleek te bezitten. II ij was het ook die het eei'st het initiatief nam, om voor de Eilanden tusschen Maas en Schelde een christelijk weekblad te doen uitgaan, zoo noodig tegenover den stroom van ongeestelijke lectuur, die zich al meer en meer onder ons volk uitbreidt. Helaas, hij mocht dit werk slechts beginnen." Dit tweede nummer werd verzorgd door Ds. J. F. de Klerk, die als Ned IIerv. Pi-edikant van 1885 tot 1888 te Dirksland stond; doordrongen zijnde van de noodzakelijkheid van een chris telijk weekblad nam hij belangeloos de redactie op zich. Toen heette het blad: „Maas en Scheldebode, Clu-istelijk Weekblad voor de Zuid-Hollandsche en Zeeuwsche Eilanden". Met de tweede jaargang ging de uit gever zelf, in eigen drukkerij gevestigd in het pand aan het Marktveld, de te genwoordige schildei-swei'kplaats van C. van Beek, over tot het drukken van de Maas. Chef drukker en zetter was toen de heer K. W. Snijder. Het blad bi-eidde zich steeds uit, het aantal abonné's groeide stei'k aan, daai-door moest de oplaag steeds vei- gi-oot worden om aan de stijgende be hoefte te voldoen. Daartoe was allex-- eerst noodig ruimte voor uitbreiding der drukkerij. Toen dan ook iix 1900 een nieuw pand in de St. Joris Doel straat beti-okken wei-d, was dat een heele vooruitgang. Echter bevredigde ook dat nog niet ten volle, er kon niet bei-eikt worden wat noodig was. De „Maas" vroeg steeds meer, er moest ruimte gezocht worden voor de moderne machines welke noodig en onontbeerlijk waren om het bedrijf op peil te houden en om het te doen beantwoorden aan den eisch des tijds. Daai-toe werden vei'schillende panden aangekocht naast de gevestigde zaak. En zoo kon in 1907 het bedrijf over gebracht worden naar de nieuwe druk kerij waarin ï-uimte en comfort aan wezig waren. Ds. de Klerk werd op 5 Augustus 1886 als Redacteur opgevolgd door den heer G. G. Gij ben, Postdirecteur te Monster, die kx-achtig bij zijn arbeid gesteund werd door den heer J. Oos- terbaan, hoofd der Christelijke School te Middelhai-nis. Van de volgende Redacteuren was het vooi'al de heer J. v. d. Waal, Hoofd der Chi-istelijke School te Middelhar- nis, die met z'n welversneden pen, met groote kennis van zaken, een lange reeks van jaren geai'beid heeft aan de „Maas". Zijn pittige artikelen ti-okken algemeen de belangstelling. Zijn opvol ger was de heer K. C. v. Spi-onsen, die uit zijn ai-beid werd vrij gemaakt zoo dat hij zich geheel geven kon aan het blad, daarna trad de heer Hoek op, die nu sinds 15 Januari 1936 vei-vangen werd door den heer v. Opstelten De landbouwi-ubriek werd hoofd zakelijk in de eerste periode behartigd door den heer v. d. Molen, Onderwijzer met Landbouwacte, terwfjl de land- bouwconsulent, de heer v. Bijleveld', bijdragen leverde. Beide heeren hebben op landbouwgebied pioniersarbeid ver richt op het Eiland. Ook vei'scheen er in 1910 een Zon dagsblad, tevens Kerkbode voor Goeree en Ovex-flakkee onder Redactie van Ds. A. v. d. Kooij, Ned. Hei*v. Predi kant te Ouddorp. Toen voor enkele jaren de uitgever zich uit zaken terugtrok werd de zaak overgedaan aan de N.V. Drukkerij en Uitgeverij voorheen W. Boekhoven en Zonen, die thans nog het blad uitgeeft Vermelding verdient nog, dat vanaf 1885 tot voor twee jaar de heer K Schilperoort als zetter onafgebroken in het bedrijf werkzaam geweest is, zoo dat hij de geheele groei meegemaakt heeft. Bjj het vijf en twintigjarig jubi leum vereei'de de uitgever hem voor zijn verdiensten met een gouden hor loge. Wij zullen niet spi-eken van den te genstand die werd ondervonden, hoe vooral in den beginne er geen coxn-es- pondenten te krijgen waren, hoe op het gemeentehuis geweigerd werd de op gaven voor de Burgei-lijke Stand voor de „Maas" af te geven, hoe de Raads- verslagen wegens tegenwei'king niet opgenomen konden worden. Dat alles willen wij nu niet gedenken. Wel willen wij van deze plaats een eex-esaluut brengen aan al de mannen die meegewerkt hebben om die tegen- wex'king te bx-eken, om de „Maas" en inzonderheid de beginselen welke zij verdedigde, te verbreiden. Naast God is het aan hun arbeid te danken dat de toestanden en verhoudingen zich ont wikkeld hebben zooals ze nu zijn. Zoo hebben wij geti-acht in vogel vlucht U een korte geschiedbeschou wing te geven, er zijn nog velen ge weest die meegewerkt hebben, wier namen wij hier met eei'e kondeix vei"- melden. Gaarne zouden wij die namen aan de vergetelheid ontrukken en hen op deze plaats eex-en en dank betuigen voor alles wat zij gedaan hebben. Ook zouden wij gaarne op verschillende zaken dieper ingaan, doch de ruimte xs te beperkt om breeder uit te weiden. De groote verdienste van de „Maas en Scheldebode" is altijd geweest dat zij het opgenomen heeft voor de Chris- telijke, de Gei-efoi-meex-de beginselen. Die beginselen wilde men tot beleving brengen. Hoe geheel anders zouden zich waar schijnlijk de veihoudingen ontwikkeld hebben, als de „Maas en Scheldebode" niet het toonaangevend blad geweest was, waarin met vaste hand en scherpe lijn de beginselen bepleit en ontvouwd werden. Op dezen dag van herdenken welt ex- uit het diepst van ons hart een dank aan God voor Zijn vex-beurde zege ningen. Nu Gods goedheid, zoo rijk aaxx ons onwaax-digen bewezen, herdacht wordt, past ons het ootmoedig gebed„Heere, wat Gij gegx-ond en bevestigd hebt, houdt dat in leven" en „Laat nooit varen de wei-ken Uwer handen", «iHiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii ini» wi Vijftig jai-en huwelijk leidt tot een gouden bi'uiloftsfeest. En we danken dan voor ondervonden zegeningen. Het is misschien daarom, dat we gewoon zijn ook bij andere gelegenheden aan dat 50-tal jaren bijzondere aandacht te schenken en ons te bezinnen op den afgelegden levensweg. Zeker is daartoe aanleiding, wanneer een blad een halve eeuw bestaat. Immers ook daar kan men, als het goed is, van hechte banden gewagen die in den loop van die halve eeuw- zijn gelegd. Eei-st is daar de band aan het beginsel waarvan men uitgaat, en in de tweede plaats is er de band tusschen het blad en zijn lezers. Het is een vooi-recht, wan neer nxen 50 jaar lang in dienst heeft mogen staan van een beginsel, dat niet hangen blijft aan de dingen, die alleen van deze aai-de zijn, maar integendeel heenwijst, telkens weer, naar den dieperen ondei'grond die ook ons aardsche leven beheerschen moet; een beginsel, dat eeuwigheidslicht doet stralen over aardsche verhoudingen. Een voorx-echt is het ook, wanneer men er in slaagt, ondanks aangrijpende veranderingen in het stoffelijke leven, de belangstel ling der lezex-s te behouden voor de geestelijke levenswaarden. Dat dubbele voorx-echt was het deel van de Maas- en Scheldebode nu al 50 jaren. Wat beter wensch zou ik dan op dezeix dag kunnen uiten, dan dat het Gode behagen mocht ook in komende jai'en het blad te verwaardigen een getrouwe getuige te zijn van een doel bewuste beginselpolitiek en het 't voox-recht te doen genieten van gelijke trouw aan de zijde der lezex-s. Daax-toe ga op dezen feestdag ook het gebed in Uw midden op. Dr H. COLIJN. a iiiiiiiiiiiiiiiininiiii nu Minnn I) Op 1 Maart 1886 verscheen het eerste no. van de „Maas en Scheldebode." Gedurende vijftig jaren heeft het blad zijn lezers van voor-, lichting gediend. Vijftig jaar heeft het de burgers van „Fla-kkee" mo gen wijzen op de Anti-Revolutio naire beginselen, op den inhoud en de beteekenis van die beginselen voor het leven van Staat, Pro vincie en Ge meente. Te midden van de roering en be roering, welke den tegenwoordi- gen tijd kenmer ken, wordt voor dit feit aandacht gevraagd. Want, liet. is een feit, dat aandacht ver dient omdat wij er ons over mogen ver heugen. Elke dag predikt ons de waarheid van de Anti-Revolutionaire grondbeginselen. Elke dag doet ons zien, waartoe het leidt, als men aan het „daar staat geschreven" en „daar is geschied" den rug toekeert; J. SCHOUTEN als men Schrift en historie veronacht zaamt, verwerpt of bespot: als men heigeen de Heilige Schrift openbaart met voeten Ireedt, en hetgeen de historie leert in den wind slaat of waardeloos aehL Elke dag zegt ons, dat het uitgangspunt door de „Maas- en Scheldebode" gekozen, juist is, dat de overtuiging, daarin uilge dragen, den weg wijst ter ontkoming voor land en volk. Daarom mogen wij ons over het vijftig jarig bestaan van dit blad verheugen. En al past de belijdenis, dat het werk van dit orgaan het werk van meuschen is geweest, dus fouten en zonden heeft ver toond, wij mogen er dankbaar voor zijn, dat het is verricht en tot op den huidigen dag kan worden verricht. Zij er dankbaarheid in het hart van alle lezers. Dankbaarheid jegens God en dankbaar heid voor het blad. En worden tegenover het blad do plicht der dankbaarheid volbracht. Men leze het. Men werke er voor. Men brenge het in een steeds grooter aan tal gezinnen. Voorzitter Centraal Comité A.R. Kiesvereenigingen.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1936 | | pagina 1