MAAS- EN SCHELDEBODE
SATERDAG 24 AUGUSTUS 1935
m
DE UITVOERBELANGEN DER
VISSCHERIJ
HOE AMERIKA OVER DE
DOUGLASSEN DENKT
LAUWEREN EN DOORNEN
BINNENLAND
Export van zeevisch
naar België
Op de vragen van den heer Vos in
verband met de bij het sluiton van
handelsverdragen verkregen uitvoer-
verruiming en verleende garanties
inzake invoermogelijkheden ten aan
zien van de visscherij en betreffende
het doen van stappen van Regeerings-
wege tot verhooging van den invoer
van zeevisch in België heeft minister
Gelissen geantwoord:
„Ter verduidelijking van de op 4 Mei j.l.
door ondergeteekende verstrekte mededee-
lingen betreffende de behartiging van de
belangen der visscherij bij het sluiten van
handelsverdragen kan ondergeteekende de
volgende nadere gegevens ter zake ver
strekken.
Uitvoerverruiming, resp. garanties inzake
invoermogelijkheid werden geschapen ton
opzichte van de belangrijkste afzetgebieden,
te weten België, Duitschland, Frankrijk,
Italië, alsmede ten opzichte van Polen
Tsjeclio-Slowakije en Roemenië, van welke
landen bij algcmeene contingenteerings-
arrangementen, resp. bijzondere regelingen,
speciale contingenten voor den invoer van
.visch werden bedongen.
In het geval van België betreffen deze
contingenten garnalen, versche zeevisch
met inbegrip van haring, alsmedo zoet-
.watervisch.
In hot geval van Duitschland, o. a. ver-
tche zeevisch, snoekbaars, gezouten haring,
ansjovis, mosselen, aal en bokking.
In het geval van Frankrijk versche zee
visch, gezouten haring, geconserveerde
Mach, garnalen en zoetwatorvisch.
In het geval van Italië versche zeevisch.
In het geval van Polen ansjovis, haring
tn bokking.
In het geval van Tsjecho-Slowakije ge-
touten haring en versche zeevisch.
In het geval van Roemenië versche en
gezouten haring.
Daarnevens geldt o. a. krachtens de rege
ling op coutingenteeringsgebied met Groot-
Brittannië een contingent voor versche zee
visch overeenkomstig het Nedërlandsclie
aandeel in liet basisjaar, terwijl de in do
bovenbesproken contingenteeringsarrango-
ïnenten niet afzonderlijk genoemde viseli-
soorten onder een algomecno verdragsclau
sule vallen, welke garantie geeft voor in
voermogelijkheid. Dit zelfde is voor alle
visch het geval bij de contingenteerings-
regelingen met de boven niet genoemde
landen. Met verschillende landen is tevens
overeengekomen, dat het beheer van de
verdragscontingenten in zake visch door
Nederland zal worden uitgeoefend, hetgeen
voor de andere Nederlandsche uitvoer-
producten in het algemeen niet kou wor
den bereikt.
Naast de eigenlijke contingenten,
welko voor Nederlandsche visch wer
den vastgesteld verkreeg Nederland,
op grond van de in de handelsverdra
gen vervatte meestbegunstiging, ten
gevolge van overeenkomsten van re-
centen datum, tusschen andere lan
den verhoogde contingenten tegen
verlaagd tarief. Daarnaast werden,
eveneens op grond van de in alle
Nederlandsche handelsverdragen ook
voor visch bedongen meestbegunsti
ging op tariefgebied, ten gevolge van
tariefverlagingen in verdragen tus
schen andere landen overeengekomen,
aanmerkelijk lagere tarieven dan de
te voren bestaande op Nederlandsche
visch van toepassing. Deze contingen
ten tegen verlaagd tarief, resp. tarief
verlagingen, hebben op onderscheidene
vischsoorten betrekking.
Ten slotte zijn in het handelsver
drag met Duitschland door Neder
land tariefverlagingen en consolida
tes bedongen, alsmede speciale rege
lingen getroffen ten aanzien van de
berekening van het invoerrecht voor
zeelt, niet afzonderlijk genoemde zee
visch en haring.
Export naar België.
Het is den ondergeteekende niet hekend,
dat de Belgische Regeering in 19301931
aan de Nederlandsche vischexporteurs, in
overleg met onze Regcering, heeft toege
staan ruim 11 millioen K.G. netto zeevisch
in België in te voeren. Toen in België tot
ile contingenteering van den invoer van
visch werd overgegaan, is niet aan de ver
schillende landen, die gewoon waren daar
te lande visch in te voeren derhalve ook
niet aan Nederland een bepaald contin
gent toegewezen.
Door Nederland is echter sedert dien bij
het Arrangement van 7 Maart oen landen-
contingent bedongen voor de hiérvoren ge-
noomde vischsoorten. Voor een enkele soort
visch, met name tong, is de invoer in Bel
gië verboden, terwijl voorts de invoer van
de meeste zeevischsoorten slechts is toege
staan boven een bepaalde maat, welke in
den regel 40 c.M. bedraagt, doch voor ka
beljauw 60 c.M. Met de Belgische Regee-
ing worden besprekingen gevoerd omtrent
de uitvoering van de in de contingentee-
ringsoveroenkomst neergelegde bepalingen,
Waarbij van Nederlandsche zijde alles in
het werk wordt gesteld om de opheffing
van het invoerverbod voor tong en voor
visch beneden de maat te bewerkstelligen.
De ondergeteekende Is gaarne bereid het
eventueele resultaat van doze besprekingen
voor zooveel mogelijk aan de Kamer mede
te deelen."
Ervaringen van een groote
luchtvaart-maatschappij
Het hoofd van den technlschen
dienst der Transcontinental and
Western Air in Amerika, de heer
Walter A. Hamilton, heeft op
Schiphol het een en ander verteld over
•zijn ervaringen met de Douglasson,
waarvan zijn maatschappij er 27 in
dienst heeft.
Met deze machines D C 2 wordt vier maal
daags een luchtdienst onderhouden van New
York naar Los Angeles.
Per machine wordt 6y2 a 7 uur per dag
gevlogen; per niaand worden door de toe
stellen 9U0.000 mijlen in den geregelden
dienst afgelegd. De maatschappij beschikt
over 80 eerste en SO tweede piloten; de totale
duur van de reis, gedurende welke tweemaal
van eersten piloot en éénmaal van tweeden
piloot wordt gewisseld, bedraagt vijftien
uren. De stoptijden inbegrepen wordt gevlo
gen met een gemiddelde snelheid van 165
mijl. In elk der toestellen is een automati
sche piloot ingebouwd.
Grondorganisatie
Te zanten met de American Airways en
de Eastern Airways worden per week een
half millioen mijlen met Oouglasmateriaai
afgelegd; de regelmatigheid van den dienst
bedraagt, dank zij vooral ook de uitnemende
grondorganisatie, 96 procent.
Men vliegt onder allo weersomstandi
heden en gewoonlijk in verband met do
tP, passeereu bergachtige gebieden op een
hoogte van 3000 tot 1000 Meier. In het Wes
telijk deel van het traject heeft men vauk
te kampen met onweersbuien, regen en ha
gel; in liet midden-Westen komen zandstor
men voor, terwijl in het Oosten bij New York
het weer het best vergeleken kan worden
bij dat ten onzent; mist en regen, alsook
meermalen onweer.
Weerberichtondienst
De weei-berichtendienst is op het geheels
traject uitnemend, terwijl mede 6lrikt -!e
hand gehouden wordt aan de voor verschil
lende „velden" van regecringszijde vastge
stelde bepalingen, welke gericht zijn op de
handhaving van een zoo groot mogelijke
veiligheid. Dat niettemin in do twaalf maan
den, dal deze „Douglasdionst" in werking
is, enkele ernstige en minder ernstige onge
lukken zijn voorgekomen, kan slechts vvor
den betreurd! Ook des nachts wordi druk
gevlogen; zelfs langer dan op don dag.
Afschrijving in drie jaar
De heer Hamilton deelde uog medp, dat
door de American Airways 11% uur van de
24 uren per machine wordt gevlogen; deze
maatschappij, alsook de T.W.A. schrijven de
Douglas-toestellen in drie jaar af; op tech
nische verordening derhalve. Ook de K.L.M,
heeft voor de afschrijving dcnzolfden tijds
duur vastgesteld.
Controle-proeven
Naar de zegsman verder verklaarde
heeft de technische dienst van de T.
W.A. meermalen mot Douglas D. C. 2-
tocstellen proeven genomen in dien
zin, dat zij onder volle belasting op één
motor over een lang traject moesten
vliegen. Volgens den heer Hamilton
lieeft men daarmede gunstige ervarin
gen opgedaan.
Op oen desbetreffende vraag deelde
de heer Guilonard mede dat ook de
K.L.M. met dergelijke controle proeven
niet is achtergebleven. Men heeft daar
bij kunnen vaststellen dat een volbc-
laste Douglas D.C.2 op één motor tot
tweeduizend meter kan stijgen.
Geschenk Nederl. Regeering
nieuwe Volkenbondspaleis
Dc werkkamer van den
secretaris-generaal
In 1933 heeft, zooals men weet, de regee-
ring besloten, gevolg te geven aan een up-
oep 0111 bij te dragen tot de voltooiing van
het nieuwe Volkenbondspaleis te Genèvc. Bij
de keuze van een geschenk gaf zij er zich
rekenschap van, dat mot min of meer op
zich zelf staande decoratieve onderdeele-n
meestal niet het gewenschto effect wordt lie
reikt, doordat dergelijke kunstwerken kans
loopen, te worden geplaatst 111 een omgeving,
waarmede zij niet in harmonie zijn. Zij vroeg
zich daarom af, of liet niet mogelijk zou zijn,
een geschenk aan te bieden, dat op zichzelf
een afgerond geheel zou voinien en waaraan
geon afbraak zou worden gedaan door een
omgeving in afwijkenden stijl. In dezen ge-
dachtengang heeft de regeering toen liet
plan opgevat, het geschenk te doen bestaan
uit de aankleeding en cje raeubileering van
één der vertrekken van hel gebouw en wel
het. werkvertrek van den secretaris-generaal.
Voor de aanwijzing van een ont
werper wendde de regeering zich tot do
Rijkscommissie van advies voor opdrachten
aan beeldende kunstenaars, die den architect
Luthmann te 's-Gravenhage aanwees. Te
vens werd een commissie in het leven geroe
pen, met welke de architect overleg had te
plegen en aan de goedkeuring waarvan liet
ontwerp zou worden onderworpen.
De kamer van den secretaris-generaal nu
is 13 meter lang, 6% meter breod en 4.2 me
ter hoog. De wanden van het vertrek zijn
geheel bekleed met multiplex-platen in esclt-
Soornfineer, welke mat gespoten zijn. Er zijn
bronzen hekwerken voor de radiatoren ge
plaatst, waaromheen marnier (Jaune de Pro
vence) is aangebracht. De plinten zijn van
zwart marmer 011 sluiten aan bij soortge
lijke vloerplaten, een lialven meter breed
Een geknoopt tapijt, van een zacht-bruine
kleur en effen, door de N.V. Koninklijke Ver-
eenigde Tapijtfabrieken vervaardigd, bedekt
den vloer. Het plafond is vlak en in lichte
tint gcschiluerd.
Het meubilair
Tot de moublleei'ing behoort een conferen-
tietafel, waaromheen in normale gevallen
acht, en in speciale gevallen achttien perso
nen kunnen plaats nemen. Deze tafel is 3.6
bij 1.4 meter, muar kan worden uitgetrokken
en is dan 6.4 meter lang. Hierbij worden
voorts achttien tafelfauteuils aangeboden, be
kleed door oe N.V. Hengelosclie Trijpvveverlj.
Verder maken een bureau met stoel en tele-
foontufeltjè deel uit van het interieur. I11 de
wandnis der kanier wordt een vaste bank
aangebracht met kussens van handgeweven
stof; Edmond de Cneudt te Rotterdam, heeft
de handweefsels vervaardigd. Drie clubfau
teuils, in bekleeding van Engelsch leder, mot
handgeweven kussens, vormen, met een
rooktafeltje in het midden, een apart zitje.
Architect Luthman heeft, door licht leder te
kiezen en dc stoelen groen te doen bekleeden
deze gelegenheid gebruikt om do groote rust
van het geheel ocnigszins te verlevendigen.
Er komt oen oriedeelige kast, met legplan
ken, uitschuifladeu, enz. en waarin een
cloctrlsche haard is verwerkt, tegen één dei-
wanden te staan. Alle meubels zijn in no
tenhout uitgevoerd. De kamer wordt indi
rect verlicht, dooi' zeven wandreflectoren,
van mat nikkel; de bureaulamp is van het
zelfde materiaal. Lichtbruine gordijnen, van
liandgovvevcn stof, volmaken do rust van het
eenvoudlg-voorname interieur. Twee kunst
werken sloren het nog op. Jaap Gidding, te
Hillegorsberg, heeft namelijk een decoratief
paneel gemaakt, van hetzelfde hout als de
betimmering en waarop een wereldkaart is
aangebracht. En Hildo Krop, te Amsterdam
is nog bezig aan de vervaardiging van oen
beeld, Vrijheid-tn-Gebondenhcid voorstel
lende.
Do Koninklijke Noderlandscho Meubel
fabriek firma II. P. Mutters en Z0011, to 's
Gravenhagr, heeft de betimmering, de meu
bels en allo metaalwerken uitgevoerd. Het
licht-technisch. adiviesbur J. \V. Duchatcau
1c Rijswijk, heeft hij de verlichting geadvi
seerd en de geluid-isolatie is van J. W. Jan-
zen, te 's-Gravenhage.
Ongeldige raadsverkiezingen
Mlerlo en Halsteren opnieuw ter stembus.
A.
te
ge
in hun vergadering van 19 Augustus
hebben Ged. Staten van Noord-Brabant bc
handcld, liet bezwaarschrift van W. A.
do Woerd en L. Testers lo Halsteren
gen do beslissing van den raad dier
meente, d.d. 2 Augustus 1035 tot toelating
van allo tot raadslid benoemden. Mot ver
nietiging van 's raads beslissing bobben
Ged. Slaton besloten dc benoeming niet toe
te laten, omdat op do stembiljetten de
naam van een der candidaten ontbrak en
dc stemming derhalve ongeldig is.
In dezelfde vergadering is behandeld hot
bezwaarschrift van den burgemeester van
Miorlo tegen de beslissing van den gemeen
leraad tot toelating van de benoemde raads
leden. Ook deze beslissing hebben Ged. Sta
Ion vernietigd wegens ongeldigheid van dc
op 12 Juni gehouden stemming en wel om
dat de stembiljetten niet waren voorzien
van een liandteekeningstempcl van
voorzitter van liet hoofdstembuerau.
de
De nieuwe korting op de
Indische pensioenen
Alleen de zgn. bevoorrechten
5% verhooging
Zooals dezer dagen oen Aneta-tele-
gram reeds berichtte, is bij den Volks
raad oen wetsontwerp ingediend tot
verhooging van de korting op do
Indische pensioenen met 5/5.
Het voornemen van don minister, waar
van hij in de Tweede Kamer bij de behan
deling van de kortingswet van December
1933 mededeeling lieeft gedaan, was over te.
gaan tot normaliseering van de in den
loop der jaren en door verandering van de
pensioensbepalingen en door wijziging van do
bezoldlgingsregeliugen, wuarnaar de pensioe
nen berekend waren, heide weer inet over
gangsbepalingen op verschillenden grond
slag, toegekende pensioenen. Dit is ondoen
lijk gebleken en daarvoor is in de plaats
gekomen de indertijd reeds door ons uiteen
gezette methode, waardoor de korting voor
do bevoorrechte gepensionncerdon wordt
verhoogd met vijf percent en die voor do
nict-bevoorrechto blijft gehandhaafd op 17
percent, voor zoover do niet-bevoorrechten
daardoor niet boven do bevoorrechten zou
den komen.
De korting bedraagt thans voor pen
sioenen boven 2200 's jaars 17 pet.; voor
die benedon 2200 is in Indië een bedrag
van 200 en in Nederland van 500 vrij
van korting; van de overgebleven 2000 of
1700 wordt onderscheidenlijk 18 en 22 pet
gekort. Al deze kortingen worden thans
met 5 pet verhoogd behoudens do vrij
stelling van verhooging voor de niet-bovoor-
rechten (in liet algemeen de gepeusionneer-
den voor 1 Februari 1025 en na 1 Februari
1931).
Ook voor de militaire pensioenen is oen
regeling getroffen om dc grootste onbillijk
heden weg te nemen.
Loonen in de werkverschaffing
te Emmen
Op vragen van het Tweede Kamerlid van
der Heide in verband met de \crlaging van
de loonen in do wcrk\ersehaffing \oor een
deel der arbeiders in de gemeente Emmen
heeft du minister van sociale zaken geant
woord:
Het is juist, dat onlangs de loonen in de
werkverschaffing voor een deel der arbeiders
van dc gemeente Emmen zijn verlaagd.
Voor dc arbeiders van allo plattelands
gemeenten in Dronto bedraagt liet accoord-
ioon bij de werkverschaffing 0.24 per uur.
Dit loon gold eveneens voor de arbeiders, die
zich na 1 Januari 1929 le Emmen vestigden.
DP arbeiders, die op 1 Januari 1029 reeds
in de gemeente Emmen woonachtig waren,
ontvingen echter een accoord'.oon van f 0.26
per uur, vermeerderd mot een kinderbijslag
van 0.50 per week vanaf het derde kind
beneden 14 jaar, hoewel de levensomstan
digheden van deze arbeiders niet verschillen
van die van de overige land- en veenarbei
ders in Drente.
Dp hiervoren genoemde bijzondere loon
regeling had tot gevolg, dat de loonen, welke
hij de werkverschaffing te Emmen konden
worden verdiend, in vele gevallen vrijwel ge-
lilk waren aan die, welke do betrokken ar
beiders in het vrije bedrijf zouden hebben
kunnen verdienen.
De ambtsvoorganger van ondcrgctcokende
trteendc deze bevoorrechting van een deel
der arbeiders uit Emmen niet langer te mo
gen bestendigen, weshalve niet ingang van
1 Juli jl. lief accoordloon werd vastgesteld
op 0.24 per uur, terwijl de kinderbijsla
geleidelijk zou worden ingetrokken.
Bij de heoordeelinsr van deze maatregelen
dient niet uit het oog to worden verloren
dat arbeiders, die in de werkverschaffing
zijn te werk gesteld, emolumenten genieten,
die in het vrije bedrijf onbekend zijn.
De brug over de Moerdijk
Plaatsing van hot vierde gedeelte
Woensdagmorgen kwart over zes vertrok
de vierde spanning voor de verkeersbrug
over liet Hollandsch Diep bij Moerdijk, door
drie sleepbooten getrokken. Mot transport
ging door dc Dordsche Kil naar het Holland-
scliu Diep, waar liet om kwart voor acht
reeds aankwam. Hier ging men voor anker
om liet hoog getij 0111 half tien af tc wach
ten. Op oit tijdstip werd de spanning boion
do pijlers gubracht, hetgeen zeer vlot ver
liep. Om kwart over tien ging het water
zakken en vlug de plaatsing aan van liet
900.000 K.G. zware constructiewerk op de
steenen fuiidccring.
Ook dit gedeelte van hot werk verliep zeer
vlot onder buitengewoon gunstige weers
omstandigheden, zoodat omstreeks half
twaalf ook liet vierde bruggedoelte was ge
plaatst.
HARINGVISSCHEN MET DE VLEET
De Minister van Economische Zaken
lieeft bepaald, dat van 22 Augustus af do
feeders 1111 haringuotvigschersvaurtuigen
hun schepen, die ter haringvangst mogen
uitvaren, mogen uitrusten mot een vleet,
waarvan de bovonspeerrecplcngtc door lien
naar goeddunken mag worden vastgesteld.
Het textielconflict te Tilburg
Nieuwe voorstellen van werkgeverszijde
Met de laatstelijk door „St. Lam-
bertus" en „Unitas" gedane voorstel
len heeft, naar het bestuur d-cr „Ver-
ceniging vau Tilburgsclic fabrikanten
van wollen stoffen" schriftelijk ter
kennis lieeft gebracht van de arbei
dersorganisaties, de algemeene leden
vergadering zich in hoofdzaak accoord
verklaard.
In liet desbetreffend schrijven verklaart de
Vereeniging ziofi bereid tot terugneming
van de. in de fabrieken aange.kondigde loons
verlaging, en vervanging daarvan door de
volgenae aankondiging:
a. De periodieke verhooging voor manne
lijke arbeiders beneden 24 jaar en voor
vrouwelijke arbeiders beneden 10 jaar wordt
gedurende twaalf maanden tot 1 cent be
perkt. b. De uur-, stuk- en weekloonen voor
de arbeiders en arbeidsters vallende onuer
a. worden verlaagd met 5 in dien zin,
dat wat betreft de uurloonen, de afronding in
centen naar beneden geschiedt, c. In ver-
banu met het bepaalde onder b. worden
de nieuwe minmum-uurloonen voor manne
lijke arbeiders van 24 tot 60 jaar vastgesteld
op 41 resp. 43 cent.
Voor het geval de organisaties berichten,
dat zij met deze nieuwe voorstellen waar
mede, de vereeniging, naar zij schrijft, tot
het uiterste van haar concessies is gegaan
accoord gaan, dan zullen deze worden ge
acht op 10 Augustus in werking te zijn ge
treden. Op Dinsuag 27 Augustus zal dan
voor het eerst op de nieuwe basis worden
uitbetaald. „Mocht" zoo luidt het schrij
ven verder bovenstaand vouistel echter
door Uwe organisaties worden afgewezen,
dan treedt de door onze vereeniging voorge
nomen, en ii. de fabrieken aangekondigde
loonsverlaging op 26 Augustus in werking.
Onze vereeniging vertrouwt echter, dat 011s
voorstel, hetwelk practisch grootendeels met
het uwe overeenkomt, zal worden aanvaard.
Vandaag zal „St. Lambrtus" zijn stand
punt ten opzichte van deze voorstellen be
palen
Een belangrijke beslissing
Gelijk reoh» voor openbaar on
bizonder onderwijs
Beschikkende op liet beroep, ingesteld
door het bestuur der Vereeniging tot stich
ting en instandhouding cener Christelijke
School op Gereformeerden grondslag, te
Krabbendijke, tegen de beslissing van den
Minister van Onderwijs van 28 Febr. 1935,
No. 1987, afdeellng L.O., waarbij was be
paald ,dat over het jaar 1935 hij de vast
stelling van het bedrag der vergoeding,
bedoeld in het eerste lid van artikel 101
der L.O.-wet 1920, dc openbare lagere
school te Krabbendijke buiten aanmerking
zal worden gelaten; heeft de Kroon, den
Raad viin State gehoord, op de voordracht
van den Minister van Onderwijs, een be
langrijke beslissing dato 15 Juli 1.1. no 17
genomen, waaraan wij het volgende ont-
leenen:
De beslissing van den Minister, waar-
togen het Bestuur in beroep kwam, be
rustte op de overweging, dat B. en W. van
Krabbendijke in hun adres do kosten van
instandhouding der openbare lagere school
over 1935 ramen op plm. f 20 per leerling,
maar dat dit gemiddeldo in verband met
een op de uitgaven toe te passen aftrek we
gens medegebruik van de schoollokalen
voor andere doeleinden dan lager onder
wijs, tot ruim f 15,50 kan worden terugge
bracht; dat dit vrij hoog bedrag, uitgaande
boven hetgeen in gelijksoortige gemeenten
in de provincie Zeeland ter zelfder zake
wordt uitgegeven, te verklaren is uit ver
schillende factoren (ouderdom van het
schoolgebouw, van 18S2 dateerend. stelsel
van verwarming en dergelijke), welke het
exploitatiecijfer ongunstig bcinvloeden en dat
in verband hiermede kan worden aangeno
men, dat deze school in bijzondere omstan
digheden verkeert, (en dus niet als verge
lijkingsobject kan dienen).
In tegenstelling met deze opvatting is de
Kroon op grond van overgelegde stukken
echter van meening. dat weliswaar deze
school voor haar leerlingenaantal zeer
ruim behuisd is en du de exploitatiekosten
van 't schoolgebouw ongunstig beïnvloedt,
doch dat daartegenover staat, dat een deel
dier kosten niet ten laste van de exploita
tierekening dor school komt wegens mede
gebruik van de lokalen ter. behoeve van
ander onderwijs;
dat voorts, al moge het waar zijn, dat het
schoolgebouw in verschillende opzichten
verbetering en herstel behoeft en bijvoor
beeld de vernieuwing van een vloer in de
school dringend noodig is, geenszins vol
doende is gebleken, dat de verbeteringen
welke redelijkerwijze in 1935 zouden be-
hooren te worden aangebracht, van zoo
buitengewonen aard zijn, dat hier zou kun
nen worden gesproken van een bijzondere
omstandigheid, waarin de school zoude ver-
keeren;
dat ten slotte in de stukken overigens
van geen andere bijzondere omstandigheid
gewag wordt gemaakt dan van de dure
gasverwarming der school doch dat niet ls
aangetoond dat de stijging der exploitatie
kosten, door deze wijze van verwarming
„MAAS"-NYMPHEN.
LOOS ALARM
Het vraagstuk: oud' en nieuwe tijd
Heeft op de meeste dorpen
Een hooge berg van misverstand
En ruzie opgeworpen.
Zoo was er laatst een klokkenist
Die steevast volgens Braat leeft
Maar voor het luiden van de klok
Bevelen van den Raad heeft:
Die klok moet driemaal daags geluid
Op nieuwe tijd! De oude
Bestaal voor onze dorpsklok niet
Daar moet je je aan houden!
's Mans zoon vervult de avonddienst
Moet dus de „papklok" roeren
Zie zoo, 't is weer al zeven uur
„Zoo zeggen dan de boeren!"
Die jongen zegt dat ook en dv
Hinkt-ie op twee gedachten
Van „oud" en „nieuw", laat soms de
Een uur met luiden wachten. [klo/j
Maar op een avond was hij „bij"
De „kasklok" stond op zeven
('l Was nieuwe tijd dal wist hij niet)
Met spoed werd hij gedreven
Naar d' ouwe toren, greep het touw
De klok begon te kleppen....
Terstond zag men het brandpiket
Zich vaar het spuithuis reppen!
Het opperhoofd met zwarte stok
Gaf aanstonds zijn bevelen
De Generale Staf begon
De rollen te verdeelen:
Die voor de zuigpomp, voor de pers
En gene voor de slangen
Een zeer kaalhoofdig winkelier
Moest maar de maan vervangen.
Dc spuit werd vlug gemoobliseerd
De motor deed 't uitstekend
(Men snapt wat dat in zoo'n geval
Voor 'n Generaal bet eekent!)
En nu... vooruit! De moed er in.'
We gaan het vuur bezweren!
We zullen toonen dat dc spuit
Nog heel wat kan presteeren!
Dc Generaal zag reeds 't publiek
Zijn heldendaden lezen
Tol een onnooz'le spuitgast vroeg:
„Waar zou de brand wel wezen?"
(Nadruk verboden.)
HAK ATE,
veroorzaakt, van overwegende beteelcenis
is en als eene bijzondere omstandigheid ten
deze zou zijn aan ce merken; en
dat misdicn het bestreden besluit niet
kan worden gehandhaafd; weshalve het
bestreden besluit is vernietigd
De brug over de Oude Maas
Aanbesteding onderbouw
Op Dinsdag 24 September zal, onder goed
keuring van den minister van waterstaat,
(,001' of vanwege den hoofdingenieur-direc
teur vau den Rijkswaterstaat in de directie
wegenverbetering, te 's Graverdiage worden
aanbestoed liet ïnakon ran den onderbouw
voor de brug over de Oude Maas te Dor
drecht, met bijkomende werken.
Jhr. Dr. W. A. Beelaerts
van Blokland f
Woensdagnacht is Jhr Dr Willem,
Adriaau Beolaerls van Blokland, Griffier
dor Eerste Kamer der Staten-Generaal, ta
Oosterheek overleden tenger olge van een.
bloedvergiftiging ontstaan uit een negenoog.
De overledene vertoefde op zijn landgoed
„Transfalia", buitengoed der familie Bee
laerts van Blokland, waar hij zijn zomer,
vacantia daciit dour te brengen.
Nederlandsche Spoorwegen
De dalende ontvangsten
De geschatte oiitvutigsten der Nederland-
sclie Spoorwegen (incl. die der geëxploiteer
de spoor- en tramwegen) hebben ijl Juli
f 9.133.700 (v. j. f 10.336.000) bedragen. Ge
specificeerd waren de ontvangsten: reizigers
f 5.210.800, bagage f 146.200, brief- en pak-
ketpost f 250.000, goederen f 3.202.000, levende
dieren en lijken f 25.000, diversen f 203.700.
De totale ontvangst van 1 Januari af be
liep f 57.727.082 (v. j. f GS.031.115). Het ge
middeld aantal kilometers in exploitatie van
1 Januari af was 3549 3031), dus ontvangst
per dagkilometer f 70.72 (t 85.79).
(26
,.En toen"' vroeg zuster Augusta ontroerd.
„Toen vonden wij den dokter op den
grond liggen, mieit de beide handen voor het
ijseHtij'k verwrongen gelaatdood!"
„Dqod!'1 herhaald© zuster Augusta ver
schrikt. „Maar hebt u zi-oh wel overtuigd,
■dat hij
„O zuster, da-ar is geen twijfel aan! Hij
moet reeds lang daar ge-legen hebben, want
hij was al koud en stijl".
„En kon u niet nagaan, waaraan hij over
laden is?" vroeg zij.
„Daar stond oen fleschje mot vergif op
tafel".
Bleak en bevende hoorde zuster Augusta
den man aan en een oogenblik kon zij geen
woorden vinden. Daar vloog haar de ge
dachte door het hoofd aan de geneesmidde
len, welke de dokter gezonden had en zij
dankte God, dat zij daarvan nog niets aan
Anna gegeven lvad.
„En ligt het lijk nog in die apotheek?"
vroeg zij, 11a lang stilzwijgen.
„Ja, wij vonden het beter, alles zoo tc la
ten, als wc liet gevonden hadden."
„En is de apotheek weer gesloten?"
„Ja, wij hebben den toegang althans ver
spoort. Doch wat zul'en wij doen?"
„Laat liet rijtuig inspannen! Ik zal aan
den generaal schrijven en dan moet iemand
terstond dien brief wegbrengen!"
Geschokt als zij was, begaf zij zich weer
naar binnen, en, nadat zij zicli overtuigd
had, zette zij aan talelj nam het schrijf
gereedschap tot zioli en met van ontroering
bevende vingieircn meldde zij den generaal
wat er gebeurd was en vwzocht hem terstond
een dokter te zenden. Nauwelijks liad zij
den brief verzegeld en overhandigd, of hel
rijtuig reed heen en ongeveer zes uren later
keerdte het terug.
De verpleger die den brief bezorgd liad,
bracht nnet zich den majoor van genees
kundigen dienst, dóe zich zonder oponthoud
naar de apotheek wendde, waarna hij zidh
naar de kamer dor directrice begaf, waar
hij zuster Augusta beleefdelijk grootte.
„Dat is een vreeselljke geschiedenis, zus
ter! sprak hij, „wat mag de aanleiding
zijn?"
„Is de dokter inderdaad aan vergif ge
storven, lieer majoor?" vroeg zij.
„O, daar is geen twij(1)1 aan, de verschijn
selen zijn ontegenzeggelijk en de flesoli
staat op tafel geopend. Maar zeg mij, wal
denkt u?"
„Ik weet alleen, dat er lussdhen den dokter
en die directrice hooge woorden gewisseM
zijn. Ik kwam juist daarop binnen en van
zuster Anne heb i'k niets kunnen vernemen
tot op dit oogenblik. Zij vtoi in mijn armen
in zwijm!"
„Vreemd!" mompelde de majoor en begaf
zich naar het bed, waarop hij de kranke
onderzocht.
„Ik heb genieesmidicMen van den dokier
voor haar ontvangen, maardaar zo niet
tol bewustzijn te krijgen was, heb ik ze nog
niet ingegeven".
„Waar zijn die?" vroeg de majoor en, na
dat zuster Augusta hem liet flesclijc en de
poeders gereikt had, stak hij beide bij zich
en zei: „Ik zal nieuwe voorschrijven en ik
wil deze lalen onderzoeken. Hoe liet zij, de
dokter moet heden begraven worden. Ik zal
dc brieven, die op tafel lagen, aan liet adres
doen bezorgen door een dei- officieren, die de
weduwe op de doodstijding voorbereiden
kan".
,,'t Is verschrikkelijk voor ,|e arme vrouw
en haar kinderen!"' sprak zuster Augusta.
„Ja, dochze verliezen misschien niet
veel aan hem. I11 ieder geval, liet is liard,
dal is zeker. De zuster zal wel ontwaken en
ik kom morgen weer hier 0111 ord-e op de za
ken te stellen. W eet u ook, waar de zuster
thulsbehoort?".
„Ja, majoor, te Doornvlei bij C...", zei
Augusta.
„Hum! Dat is nogal een iasiige en lange
reis, doch we zullen zien. Is u met haar be
kend? Heeft zij daar familie?".
„Zij is mijn vriendin, majoor! Te Doornvlei
woont haar moeder, een doklcrsweduwe, met
haar zuster!".
„Nu, dank u zuster! Het doet mij leed \oor
u, dat u deze treurige geschiedenis ni.ee door
leven moei, doch 11 «uit u wel goed houden,
naar ik vertrouw. I#ijf maar bij do zieke, ik
zal zelf eens beneden kijken, hoe dc zaken
daar staan".
Dank zij de geneesmidelen, die de kranke
Anna toegediend werden, ontwaakte zij dien
namiddag en liet schoen, alsof alle herinne
ring aan hetgeen gebeurd was, bij haar was
verdwenen. Zij gal haar verwondering teken
nen, dat zij te heil lag en dat zuster Augusta
zioh bij haar lied bevond en toen zij haar on
dervroeg, was bel antwoord: „Kind, de dok
ter heeft mij streng verboden, lang met je le
spreken. Iloe kalmer en bedaarder je je
.houdt, des te eer zullen we gelegenheid heb
ben, elkaar alles op lo helderen".
„Maar hoc hen ik dun ziek geworden?".
„Dat is liet 1111 juist, waarop we voorloopig
niet terug moeien komen en, als jc liet mij
te moeilijk maakt, zou ik dc zorg aan een
andere zuster moeten overgeven. Daarom,
ter wille van 011s beiden, maak hot kort-"
Toen echter de doktor zicli in den loop van
den volgenden -dag vertoonde, merkte zuster
Augusta op, hoe zich eerst verbazing eil
daarna voldoening op liaar gelaat vertoonde.
„Zij is heden hecj wat heter dan gister", zei
dc geneesheer, toen zuster Augusta Jiejn naar
dc trap vergezelde, docli zji moet eenige we
ken volslagen rust genieten. Haar zenuwge
stel is zeer geschokt. E11 ik vrees voorts, dut
we haar hier niet dc volkomen rust naai
ilchaani en-ziel verzekeren kunnen, die zij
behoeft. Zou ze niet eenigen tijd naar huis
willen gaan? Daar zou zij veel oor weer ge
heel oji dreef komen."
„Nu reeds, dokter?".
„Nu, als het zóó voortgaat, kan zij over
korten tijd dc reis wel maken, mits onder
zorgvuldige leiding".
„Wil ik iiet haai; voorstellen?" vroeg zuster
Augusta.
„Heeft zij bewustzijn van hetgeen er ge
schied is?".
„Tot vóór uw komst nog niet, doch ik las
op tiaar gelaal, toen zij u zag, dat or een ein
de aan de verdooving komt".
„Dal vermoedde ik. Neen, stel haar niols
voor, doch mocht zij er zelf over beginnen,
spreek dan verder met haar. Zeg haar, dat
we haar niet gaarne missen, maar juist om
dat zij zioh zóó aan anderen gewijd heeft,
dat we niets nalaten willen, dat tot tiaar her
stel dienen kan. Ik heb vq<J: het hospitaal
ginds een. dokier gevondeu en tevens een
verpleegster in uw plaats. Maar ïiu onze
kranke zoo wel is en rust liaar zoo goed doet,
zoudt u niet genegen zijn, om, voor eenigen
tijd althans, liaar plaats in te nemen?".
„Als u oordeelt, dat het zóó beter is en zon
der schade voor mijn jonge vriendin, zal ik
het gaarne doen. Doch wanneer zij spreekt
over hetgeen tusschen haar en den dokter
voorgevallen is, kan ik dan met liaar door
spreken?".
„Zij zat er zelf wel komen, zonder uw hulp.
Wees op dit punt maar wat terughoudend,
zuster, en vooral, vertel liaar niet, wat met
den dokter gebourd is".
„Dank 11! Ik zal even bij haar gaan eii dan
kom i-k beneden 111 de ziekenzaal".
„Goed zoo! Ik zal u daar wachten. De eer
ste dagen denk ik hier de zorg op inij te
nemen".
„Zuster Augusta", zei de kranke, toen haar
vriendin zicli weer aan het leger bevond,
„komt onze dokter hier niet meer?".
„Neen, ktndl".
„Gelukkig!" hernam.de zieke, „dan kan ik
nu gerust zijn! Ik zou liet u alles willen zeg
gen, maar ik ben nog te moe".
„U moygt niet en tot straf, omdat u er over
begint, ga ik naar beneden in de zieken
zaal!".
„Maar dat meent u toch niet, zuster? Ik
zal zwijgen, ik heloot liet ui".
,,'t Was maar scherts, kind, doch ik heb je
arbeid voor een paar dagen op mij genomen
en ik zal je 1111 en dan een weinig alleen
moeten laten, dat is good voor jou en de zie
ken".
„Ja, ga toch uw gang! Mijn arme jongens
heneden zullen niej welen, hoe zij liet heb
ben. Oeli, als zij maar allen hun gerechtig
heid krijgen!".
„Ik hoop er zooveel mogelijk voor te zor
gen, al zullen ze je ook missen. Ze vragen
elk oogenblik naar je".
„Dank u. Groet hen van mij! Maar", ver
volgde zij half fluisterend, terwijl zij Augus
tas band greep en tiaar tot zich trok, „zij we.
ten toch niets van hetgeen er voorviel?"
„Niets, kind! Stel je gerust. Zij xulleii liet
niet weten ook! Daarvoor sta ik borg".
„Welk een schok lieeft dit in liaar geiieele
gestel teweeg gebracht!" zei zuster Augusta
in zjciifiïelf, terwijl zij zich naar beneden be-
gaf, om de orders van den dokter voor do
zieken te ontvangen, ,,'t Is gansch niet meer
de fiere, zelfgenoegzame Anna van vroeger.
Doch t kan zijn, dat zij nog onder den in
vloed barer zenuwen verkeert en de ontsteii-
tems vau geestkracht slechts tijdelijk is".
Onwillekeurig huiverde zij, toen zij langs
de apotheek ging en de deur half geopend
zag staan.
„Is de dokter al hegraven? waagde zij een
verpleger te vragen, dien zij in de gang ont
moette.
„We hebben hem vanmorgen ter aarde be
steld zei de man en op vveemoedigen toon
liet hij er op volgen: „er ging niemand ach
ter liet lijk. Ook de predikant was verhinderd
bij dc begrafenis tegenwoordig tc zijn".
„Ach! Die arme vrouwen kinderen!" sprak
zuster Augusta 011 een traan welde op in.
haar oog.
(Wordt vervolgd