Antirevolutionair
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden
L
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
1935
ZATERDAG 8 JUNÏ 1935
50E JAARGANG N°. 4202
Jn verband met Pinksteren zai de
„Maas- en Scheldebode" a.s. Dinsdag
WIET verschijnen.
HET KONINKLIJK BEZOEK
AAN DEN HELDER
Zomersproeten ver
dwijnen in korten lijd geheel door
Sprutol. Bij alle Drogisten
x1
Overigens was
i een goeU aan
ren.
gevangen
Herzog, lie) van
'ime Staatspoli-.
zien hij in een
de erltiek" had
r gevelde besiis.
enh. ordeverstc»
die beslissing-
aldus de desbèt
trmede schuldig
tegen de staat:».
«AC DONALD
EN.
zal Vrijdag a s-
'n als minister,
tsident van doiii
kabinet opao-
k na het artre.
duin zijn plaats
Waarschijnlijk
iaterdag in zijn
;en vergadering
fin
Deze Courant verschijnt eiken YVUEJNüUAG en ZA'liaiiÜAC.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post t 0.90 bij
vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
Uitgave N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ v.h. VV. BUEKHOVEN
ZONEN, SOMMELSD1JK Tel. Interc. No. 202 Postbus No. 2.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere
Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 8 uur.
Advertentiën 20 cent, Reclames 40 cent, Boekaankondiging 10 cent per
regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 1.— per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte.
i: GEEN DEVALUATIE
Met het bezuinigingsontwerp is de Regee
ring op don goeden weg. Over details kun
nen wij niet oordeelen, maar dat het leven
goedkooper moet worden, willen wij liet \oi
kunnen houden, is zeer zeker waar.
Minister Steenberghe kon zich met de
Voorgestane middelen niet vereenigen, hij
meende, dat zonder devaluatie het gestelde
doel niet wel te bereiken zou zijn.
Gelukkig stond liet Ministerie eenparig
tegenover dat standpunt, daarom meende
Minister Steenberghe zijn ontslag te moeten
ivragen.
Hat is do oorzaak van zijn aftreden.
Wij lazen in een blad, de zeer oppervlak
kige meening, dat hij voor zijn eigen maat
regelen op de vlucht ging, wat natuurlijk
Hooit waar kan zijn.
I-Iet pad, dat bij wildé betreden is zeer
gevaarlijk en glibberig; de kleine spaarders
die hun bezit in Staatsfondsen gestoken
hebben en ook de arbeiders zouden 't kind
jan de rekening worden.
Men zou dan krijgen een teruggang in
Waarde van den gulden, zoodat de koop
kracht ran velen kunstmatig zou dalen.
Velen zouden door die maatregel arm
Worden.
Onze Regeering staat als een rots in de
branding, eenparig ran gevoelen, dat de
gouden standaard zoo lang mogelijk gehand
liaafd moet worclen.
Ook wij meenen, dat dit in 's lands be
lang is.
Do bezuiniging moet komen door verla
ging van lasten; liet gelieele bedrijfsleven
is veel te zwaar belast, de aanpassing moet
vlugger' geschieden.
ONZE TRADITIE
Voor velen is het duidelijk, dat bij do ge
meenteraadsverkiezing do beginselen be
lmoren te beslissen, want ook bij de regee
ring onzer gemeenten behooren de beginse
len voorop te staan.
Ook daar wordt, zij het met eenvoud, door
onze mannen gestreden om het behoud van
onze christelijke instellingen.
Voor een goed beheer onzer gemeenten i -
het, dringend noodig, dat er met vaste liand
geregeerd wordt.
Tegenover' de politiek van de sociaal
democraten moeten wij ook in de raadzaal
onzer gemeenten, stellen het positieve A.R.
beginsel. Het beginsel, dat niet beloofd of
biedt, maar dat den belijders den plicht op
legt, om ook in dzen zwaren tijd, als man
nen tc staan voor dc zware belangen der
gemeenten.
In dezen lijd, waarin een revolutionair
sentiment zeer gemakkelijk aan tc kweeken
is, waarin de nood en ellende van .velen
hoog gestegen is, moeten wij onverbiddelijk
vast houden aan ons A.R.-beginsel,
Wetende, dat alleen dat beginsel door
Gods genade, onze mannen steunen en be
zielen zal.
Trouw moeten wij daarom in deze dagen
onzen plicht doen; het gaat om dc traditie
van ons volksleven, waarop zeer duidelijk
het christelijk stom-pel gedrukt is.
Laten wij trachten dat to bewaren.
Koninklijk bezoek aan Rotterdam
Op Zaterdag 22 Juni a.s.
Het ligt in het voornemen van H.M.
do Koningin om op Zaterdag 22 Juni
een bezoek te brengen aan Rotterdam.
De portefeuille van Onderwijs
Deiinitief voor Minister
Slotemaker de Bruïne?
Naar het „Hbld." verneemt, kan thans als
.Vaststaand worden aangenomen, dat Minister
Slotemaker de Bruine zijn portefeuil
le van sociale zaken definitief zal verwisse
len voor die van onderwijs, welke hij thans
tijdelijk beheert in verband met het aftre
den van 'mr. Marchant.
A.R. Riesver. „Ned. en Oranje"
te Sommelsdijk
Dinsdag 4 Juni 1.1. kwam de Antirev.
Kiesvoreeniging „Nederland en Oranje" al
hier, bijeen. Na opening door den oorzit-
tcr, den heer J. H. Dijkers, werden de no
tulen der vorige vergadering gelezen en
onveranderd vastgesteld. De voorzitter doelt
mede, dat oudergewoonte de kiesvereeni-
ging kort tegen de gemeenteraadsverkiezin
gen is bijeen geroepen om een en ander
betreffende de te -houden verkiezing met
elkander te besproken. De omstadigheden
wauroner we de verkiezing tegemoet gaan
zijn niet zoo gunstig als 4 jaar geleden. De
economische crisis heeft sindsdien nog veel
dieper op de maatschappelijke samenleving
ingewerkt. Do A.R. partij is er een die niet
zooals verschillende andere partijen, mee
doet aan loven en bieden, waardoor getracht
wordt de kiezers te lokken. We hebben de
kiezers de nuchtere werkelijkheid voor
ogen te houden. Ook onze gemeente is
thans arm. De draagkracht der bevolking
is aan 't eind. Hierop wordt door hein een
uiteenzetting gegeven van de lasten die er
op de gomeentebegrooting drukken tenge
volge van de crisis-omstandigheden. Ruim
30.000 vinden we daarop uitgetrokken voor
werkloosheidslasten. Hierdoor is ook onze
gemeente arm geworden en drukken de
belastingen zwaar op de bevolking. Al was
liet maar dat dit bedrag tot de lieltt was
beperkt gebleven, dan was Sommelsdijk een
van de meest financieel krachtige gemeen
ten. De financieel© positie der gemeente is
tot nog toe safe. Als A.R. raadsfractie dur
ven we gerust voor de kiezers te verschij
nen en te zeggen, dat er te dezer plaatse
een gezond financieel beleid is gevoerd. Als
A.R. raadsleden hebben we gevoeld, dat
God ons op die plaats gesteld heeft en wij
aan Hem verantwoording schuldig zijn ook
van datgene wat we in verband met ons
raadslidmaatschap hebben gedaan.
lin zoo gaan we do verkiezing tegemoet.
Wel maakt de groote werkloosheid en de
algemeene strooming die er in geheel Ne
d-erlan-d valt waar te nemen, ons ietwat be
drukt. Het revolutionaire sentiment toch
vindt vooral in deze tijden voedsel. De fac
toren waren 1 jaar geleden gunstiger om
een raadsverkiezing tegemoet te gaan. Ook
dc Kieswet is sinds gewijzigd. Dit is nadce-
lig voor de A.R. Al zou het voorkomen, dat
er meer stemmen op onze lijst werden uit
gebracht, dan moeten we nog een raads-
•zetel afstaan. Maar dat behoeft nog geen
verlies te zijn. We hebben Ie zien op onze
roeping on plicht. In getrouwheid hebben
we te arbeiden. Het gaat tenslotte niet 0111
een zetel meer of minder, maar om dc ver
breiding van het A.R. beginsel. Onder
Gods zegen kan, ook met een kleinere A.R.
fractie, er door ons gewerkt worden tot heil
der gemeente.
Vervolgens wordt overgegaan tot bespre
king van de te voeren propaganda.
Na afhandeling van een en ander verzoekt
de Secretaris, de lieer H. van den Doel Az.
den voorzitter of de mogelijkheid misschien
bestond, dat hij de vergadering verbet.
Itij zou gaarne nog iets met de aanwezi
gen wcnschen te liespreken buiten tegen
woordigheid van den voorzitter. Het betreft
pi. een ingezonden stuk in Eilanden Nieuws
De voorzitter verlaat dan de vergadering.
De secretaris neemt de leiding en brengt
in geding een ingezonden stuk in genoemde
courant, waarin de voorzitter op lafhartige
wijze wordt bejegend. Inzender durfde zijn
naam zelfs niet onder liet stuk te plaatsen.
Na eenige bespreking wordt met alge
meene stemmen de volgende motie aange
nomen:
De A.R. Kiesvoreeniging „Nederland en
Oranje" te Sommelsdijk, in vergadering
bijeen op 4 Juni l!)3ö;
Kennis genomen hebbende van een inge
zonden stuk in „Eilanden-Nieuws", dat als
schuilnaam draagt „Karei Willem van Ha
ren";
spreekt haar scherpe afkeuring uit over
dal stuk, en wel om de volgende redenen:
dat ook voor liet staatkundige terrein
des levens de eeuwige beginselen van Gods
Woord gelden, o.m. liet „Gij zult uwen
naaste liefhebben als uzclven";
dat hot ingezonden stuk alle leden van
de ltiesvereeniging blameert en in liet bij
zonder haar voorzitter met smaad en laster
tracht te bekladden;
dat in dat stuk pertinente leugens wor
den vermeid en mitsdien kan worden beti
teld als te zijn: „Eigen werken des dui
vels";
dat door haar voorzitter in 1931 aan de
leden der kiosvereoniging absoluut
niet het advies is gegeven om op hem te
stemmen bij do samenstelling van de gros
lijst der can-diclaten voor dc Provinciale
Staten;
dat het een absolute onwaarheid is, dat
door haar voorzitter in 1935 het. advies zou
zijn gegeven, dat er voor de Statenverkie
zing oii dc lijst der can-didaten ook een
Sommelsdijksclie A.R. moest, voorkomen;
dat het nimmer voorkomt, dat („de
menschen") leden der kiesvereeniging maar
hebben over tc nemen, wal door haar voor
zitter zou worden gedecreteerd, aangezien
het op haar vergaderingen té allen tijde
gewoonte is zie-li vrij te mogen uiten en
van gedachten te wisselen;
dat op de vergadering der kiesvereeni
ging voor candidaatstelling van leden van
den gemeenteraad niet de vraag is gedaan
waarom er geen Hervormde stond als lijst
aanvoerder i-oor do gemeenteraadsverkie
zing te Sommelsdijk;
dat er voortdurend schriftelijk gestemd
is welke eandidaat no. 1 of 2 ol 3 enz. zou
worden geplaatst
dat bij die stemming bleek, dat do Voor
zitter liet volste vertrouwen van de leden
die voor liet overgroote deel tot een an
dere korkformatie behooren dan hij ge
noot;
dat de bestuursleden bewijzen hebben
geleverd zelfstandige mensehen te zijn en
niet willoos geleid worden dpor den voor
zitter;
dat de passage in het „ingezonden" met
betrekking tot de reglementswijziging een
onjuiste weergave is van wat in werke
lijkheid is geschied;
dat 0)1 de kiesvereeniging de laatste jaren
dank zij de leiding van den voorzitter
nimmer onecniglveid is geweest mot be
trekking lot de -volgorde der candi'daten
voor eenige verkiezing;
at zij haar volste vertrouwen uitspreekt
in haar voorzitter, en hoopt, dat iijj noig tot
in lengte van dagen naar gaven en krach
ten waar God hem mee sierde, leiding mag
geven aan de A.R. kiesvereeniging en het
A.R. volksdeel tot heil onzer gemeente;
Deze motie ter kennis te brengen van
liaar voorzitter en van de pers.
De vergadering wordt hierna door den
secretaris met dankgebed gesloten.
Vereen, tot bevordering van het
Landbouwonderwijs op Flakkee
Vergadering te Sommelsdijk
In hotel Spee te Sommelsdijk werd een
vergadering gehouden van do Vereeniging
tot bevordering van liet Landbouwonder
wijs op Flakkee.
Na opening door den Voorzitter, den hoer
A. A. Mijs, worden de notulen tier vorige
vergadering gelezen en vastgesteld, enkele
ingekomen stukken behandeld, zoomede dc
rekening en liet verslag over li)3i vast
gesteld.
Dc periodiek aftredende heeren A. A. Mijs
en G. C. van Schouwen worden herkozen.
Bij de behandeling der rekening merkt
de lieer A. de Haas van Dorssec te O. Tonge
nog op, dat men eigenlijk de handelaars
concurrentie aandoet, door gewonnen pro
ducten van proefnemingen voor lagen prijs
te verkoopen.
De lieer S m i i s antwoordt dat dit slechts
kleine hoeveelheden zijn, die dan aan de
leden voor weinig geld verkócht worden.
De heer v. d. Meide te Sommelsdijk
vraagt of de teelt van mais rendabel is.
De Voorzitt er antwoordt, dat dit
van velschillende omstandigheden afhangt.
Het zijn nog maar proefnemingen.
De lieer Smits merkt op, dat dc proef
tijd nog niet voorhij is. We hebben nog
verschillende moeilijkheden, die we nog
moeten ontmoeten.
Er is og geen hoete zomer of een builen
gewoon nat jaar geweest. Als het echter
wat gaat, kan men de opbrengst hier wet
op 8000 Kg. schatten.
Daarna krijgt de lieer Smits liet woord
om over liet onderwerp „Voor- on nadoelen
van Landbouwmachines" oen voordracht te
houden.
Er wordt weieons gezegd, aldus spr., dat
landbouwmachines alleen ton voordeelc zijn
van -de landbouwers en ton narteelo van de
landarbeiders. De landbouwmachines wer
ken vlugger en goedkooper, doch de ver
mindering van handenarbeid stuit op het
verzet der landarbeiders. Dit nadeel voor
de arbeiders is maar een scliijnnadeel. In
welk bedrijf du,n ook, mag men geen loon
uitbetalen iiooger dan de waarde van liet
geproduceerde. Dit. -hangt af van dc op
brengst en prijs der producten. Laten we
noemen bet artikel uien: pacht i 100 per
II.A.; paardenwerk f00; bemestig f 10 a
f50: algemeene kosten f 15; is totaal 1225,,
ongerekend de handenarbeid. Aan uien is
por II.A. plm. 1700 uren handenarbeid a 25
ct. per uur is f 420, wordt totaal f655. De
uienprijs moet dan Hij een normale op
brengst f 1.30 zijn, want als bet iets minder
wordt kan men er niet uit. Zou -de prijs f 1
zij, dan zou het loon maar 16 ent kunnen
zij. Daar de landbouwwerktuig-ui krijgen
we een iioogere productie, wat in liet be
lang dor arbeiders is.
Spr. demonstreeft dit vorder m*t liet. ar
tikel tarive. De kosten zijn hiervan gemid
deld: pac'lit f 80, bemesting f 15, alg. onkos
ten f 15, paardenwerk 152, is totaal 1162
per II.A.
De opbrengst kan zijn: 3200 Kg. a 9 ets.
is f288; stroo f 15, is totaal 1303. Do uit
gaven zijn f162 zoodat er f 141 overschiet.
Neem aan dat de landbouwer van dit be
drag voor zijn moeite en risico 50 heeft,
dan schiet er nog i' 01 over voor de arbei
ders. Gerekend op machinale bewerking
gaan er plm. 270 uren mee heen, zoodat er
voor do arbeiders gemiddeld 32 ets pea' uur
overschiet.
In het 2e geval, wanneer met de hand
geoogst wordt, kottien de kosten op f 156,
zoodat er f97 overschiet voor loon, Hij een
berekening als in liet, eerste geval. Bij hand
werk zijn er echter 350 uren arbeid, zoodat
er maar 28 cent overschiet.
Het hand-dorschen zou 560 uren in beslag
nemen, zoodat er maar 17 cent loon uitbe
taald zou kunen worden. Als al het werk
met de hand gebeulde zouden de loonen
omlaag moeten.
Het hand- of maehinewerk maakt de op
brengst niet, liooger. In bedrijven waar
alles machinaal bewerkt i wordt ging het
loon omhoog. Hot, nadeel der machine is
daarom scliijn-nmieel.
De vraag is vei der, wanneer machines zoo
nuttig zijn, waarom heeft niet ieder machi
nes? Dit zit in do bedrijfsgroofcte, die aan
de machine het werk levert.
Spr. zal de machines zelf daarom wat
nader bezien en wel de zclfbinder, dorsch-
niacliine en tractor.
De zelfbinder
Een zelfbinder kost f G00. Er komen 2
vaste kosten overheen, n.l. rente en af
schrijving. De waardevermindering zit voor
namelijk in liet verouderen der machine.
Aangenomen dat een zelfbinder in 20 jaar
verouderd is, is de afschrijving 5%, plus 6
rente of rentederving is totaal f06 vaste
kosten. Wanneer de ïnachie 30 dagen per
jaar gebruikt wordt kan de slijt op 7 jaar
gesteld worden. 10% voor de wisselende
kosten en slijtage 7%, is f105 totaal. De be
drijfskosten béd-ragen3 man en 3 paarden
bij oen werkdag van 10 uren is f21 per dag;
kleine kosten f0.50, touw 11.50, kosten kan-
tenzichten f4.50, zoodal dit per dag f30.50
kost is f'Jlü per jaar. Alles bij elkaar dus
1086 per jaar. Een oppervlakte van 90 II.A.
kost dus (1086. (Berekend naar 30 dagen 3
II.A. maaiens) zoodat -liet f 12 per II.A.
kost. Lager kan men het niet berekenen.
Hebben we geen 90 II.A. te maaien dan
komen wc hooger met de kosten. Hoeveel
II.A. moet. men nu hebben om voordeel te
hebben \an een.eigen machine? De wisse
lende en bedrijfskosten bedragen per dag
f34 of f 11.33 per geniet. Als we aan een
loomnaaier 115 moeten betalen geeft dit
een besparing van 367, die eerst aangewend
moeten worden voor de vaste kosten van
66. We moeten dus minstens 18 II.A. Leb
be 11 om gelijk te komen.
Volgelijken we het met handsnijden, en
rekenen we hiervoor f 30 per II.A. dan zou
rlat 30 ct. per uur zijn, waardoor hot reeds
Hij 3Vo H.A. voordeelig wordt con machine
aan te schallen.
De Dorschmachine
Nemen we, vervolgt spr., een dorschma
chine. die 400 Kg. graan marktschoon, per
uur afleveri met een motor van 5 P.K., die
f 400 kosten, dan zijn dc vaste kosten f 44.
Bij een werktijd van plm. 60 dagen per
jaar komen do wisselende kosten met slij
tage en onderhoud op f 40. I)o bedrijfskosten
zuilen bedragen 8 man a f2.50 is f20. 1110-
torkosten f 4, totaal f24 per -dag of f1440
lier jaar. Totaal kost dus de zaak f 1524 per
jaar. Leveren we er 200.0(H) Kg. graan mee
af, dan zijn do wisselende en bedrijfskosten
lier 100 Kg. 74 ets. Rekent ©en loondorscher
90 cent, da geeft dit 16 ct .per 100 Ivg. be
sparing, welke eerst dienen voor de vaste
kosten. Oin die betaald 1e krijgen moet men
dus 27.500 Kg. graan -dorschen, dus 9 H.A.
land te dorschen hebben. Doet de loondor
scher liet voor 85 et. dan moet men alweer
13 ll.A. hebben.
De Tractor
Hiermede kunnen we een berekening ma
ken zoo ongeveer als de vorige: Een tractor
is voor ploogwerk, maaien met de zelfbin
der of diep ciUtivateren bedoeld. Een Ford-
son tractor op luchtbanden kost 1800. Vas-
te kosten 1288. Wisselende kosten: maxi
mum gebruik 120 dagen per jaar, slijtage
berekend over 5 jaar, reparatie enz. wordt
totaal f360. Bedrijfskosten: 10 uur per dag
aan olie, benzie, bediening enz. 18.85 is per
jaar f 1062. Totale kosten f 1710 o( per dag
'f 14.25. Rekent men ,V/2 II.A. ploegen per
dag.
Dc werkloosheid onder de jeugd
Een commissie ingesteld
De Minister van Sociale Zaken, Prof. D.'.
Slotemaker de Bruïne heeft thans een com
missie ingesteld aan weltke is opgedragen
liem inzake het vraagstuk vo-n de werkloos
heid onder de jeugd van voorlichting te die
nen. De Minister van Sociale Zaken zal als
algemeen voorzitter optreden.
PRINSES JULIANA.
Prinses Juliana, wier keelaandoening na,
eenige dagen van rust nog niet geheel ver
dwenen is, zal voorloopig nog het bed moe
ten hóuden.
ARABISCHE PRINS IN ONS LAND
Naar wij vernemen, wordt Emir Saocd,
Prins van den I-fedjaz, die een bezoek van
een dag of vijf aan Nederland zal brengen,
op tweeden Pinksterdag hier te lande ver
wacht.
VERPLICHTE ARBITRAGE LOONGESCHIL
IN DE HOEKSCHE WAARD
De Minister van Economische Zaken heeft,
aan d-e landbouwers in de Hoeksclie Waard,
die georganiseerd zijn bij de Landbouw-
Crisis-Organisat.ie voor Zuid-Holland, op
grond van artikel 3, lid 1. der Crisis-Orga-
nisa.tiebeschikking 1934 II arbitrage opgelegd
inzake de vaststelling van de arbeidsvoor
waarden der bij hen werkzame landarbei
ders. Tot arbiter is benoemd Prof. Mr C. W.
de Vries to "s-Gravenbsge.
Een enthousiaste ontvangst
Niet den gewonen trein van 22.27 uur,
waaraan de conversatie- en de slaapwagen
van den Koninklijken trein waren gekop
peld i» II. M. de Koningin Maandagavond te
Den Heldor aangekomen
Direct na aankomst werden 'do Koninklij
ke wagens losgekoppeld en tien minuten
later naar liet emplacement bij het bassin
nabij den Onderzeedienstkazei ne gereden
Hier bleven de wagens gedurende den nacht
gestationneerd.
Tijdens het korte oponthoud op het station
en bij het passeeren van den overweg werd
door de saamgestroomde menigte liet Wil
helmus aangeheven. Zulks was ook geschied
op de stations langs de route die de trein
gevolgd had- Overal waren evenals te Den
Helder speciale maatregelen genomen
Op liet station waren dc burgemeester
van Den Helder, dc heer W. F. G L Drie s~
sen en de commissaris van politic de heer
A J v. d. Hoeven aanwezig. In den trein
werden nog opgemerkt admiraal Bauduni
en •Overste Ellemeet de Jonge die bij aan
komst in den Koninklijken wapen overstap
ten. Tot het gevolg van II. M. behoorden
een holdame en een dame de palais.
De bewaking bij do Koninklijke wagens
werd verzorgd door manschappen van de
Rijksveldwacht, van het Regiment Kustai til-
lei ie en van de Kon. Marine.
Duizenden op de been
Het bezoek van H.M. de Koningin aan
Den Helder heeft de duizenden op de been
gebracht, vooral in dc omgeving van het
monument „Voor lien die vjelen". Een don
derend gejuich begroette Haar dan ook, toen
Zij op deze plaats uit de auto stapte, ver
gezeld door schout-bij-nacht T. L. Kruys,
overste J. C. Bentz van den Berg, garni
zoenscommandant en burgemeester Driessen
H.M. was gekleed in een wit mantcl-
costuum met wit bont.
Een oogenbiik vertoefde de Koningin aan
den voet van dit lierinneringsteeken, toen
viel de stafmuziek in en nam liet défilé een
aanvang, waaraan werd deelgenomen door
een compagnie adelborsten een compagnie
manschappen uit de marinekazerne, een
compagnie van II. M.'s „Hertog Hendrik";
een gecombineerde compagnie der onderzee-
dienst, kazerne en ran het vliegkamp „Dc
Kooi", en eveneens een combinatie \an het
wachtschip en H.M.'s „Van Spcyck".
liet défilé stond o. 1. v. kapitein-luitenant
ter-zee J. Legaay.
II. M. begaf zicli vervolgens naar liet front
van het Monument, alwaar door Haar een
lauwerkrans werd neergelegd. Via de Rijks
werf begaf zij zicli daarop naar dc Buiten
haven en aan boord \an de „Hertog .Hen
drik", alwaar zij een inspectie hield over de
bemanning. Langzaam voer liet schip daar
op buitengaats, den koninklijken standaard
in top.
Tegen kwart voor drie, het tijdstip waarop
door H.M. cle Koningin de plechtigheid van
de onthulling en inwijding zou plaats heb
ben, had zich een groote mcnschenmassa op
liet Westplein verzameld.
De ruimte ter plaatse was beperkt, zoodal
buitengewone maatregelen van orde moesten
worden genomen.
\an de Noordzijde van het plein waren de
5000 zangers en de musici van het stedelijk
corps, die de plechtigheid zouden opluiste
ren geplaatst.
De huizen aan de Kanaalweg vormden een
prachtige klankbodem voor den zang- en dc
uiu/.iek
Aan de overzijde was dc koninklijke tri
bune opgesteld.
Nadat de koninklijke auto was gearri
veerd cn II. M. was uitgestapt, zetten kooi
en orkest iiet oude Wilhelmus in.
Hierna werden de verschillende autori
leiten aan H. M. voorgesteld, waarna het
V'laggelied ia» Verhuist ten gehoore werd
gebracht en de burgemeester van Den Hel
der. de lieer \V. F. G. L. Driessen een rede
hield waaraan wij liet volgende ontleenen.
Spr. releveerde in 't kort de geschiedenis
van het Reddingsmonument. Bij de gelegen
heid van de begrafenis van Doms Rijkers
op 21 April 1928 werd liet denkbeeld naar
voren gebracht om alhier een monument
gewijd aan den grooten Nederlandse,hen
monschenreddcr, op te richten. Dit donk
beeld kreeg al spoedig vasteren vorm en er
werd een comité gevormd. In liet eere
comité aanvaardde de Prins dor Nederlan
den het beschermheenschap.
Op 25 Maart 1929 word od aandrang van
den kant van leden van liet oere-comitó uit
Zuid-Holland het doel van de oprichting van
een monument uitgebreid door te bepalen,
dat dit doel zou omvatten een wijding van
liet geheele Nederiandscbe reddingswezen,
in verband, waarmee de naam vaii het co
mité werd gewijzigd in Comité monument
Nederlandsen reddingwezen.
Tijdens den bouw van het monument
kwam liet denkbee'd naar voren om voor
den gewezen Beschermheer, wijlen Z.K.H.
den Prins der Nederlanden, in de onmid
dellijke nabijheid van hot reddingsmonu-
mont een borstbeeld op te richten.
Dat dit denkbeeld met sympathie is ont
vangen, kan hieruit blijken, dat- de ver-
eischte gelden in den tijd van drie weken
zijn bijeen gebracht.
PINKSTEREN
Ik laat Mijn volk geen weezen,
Maar blijf hen steeds nabij:
De TroosterDien ik zende
De Geest, getuigt van Mij:
Van blijdschap en vergeving
Van liefde en gena,
Van t werk der schulduitdelginy.
Volbracht op Golgotha;
Van uitgebreide armen
Van 't kloppen aan het hart
Van 't aanbod der verzoening,
Van troost in zondesmart,
Van hulp voor hen, die klagen,
Van vree voor elk die strijdt,
Van kracht en steun en sterkte
Voor wie Mijn naam belijdt
Jk zal hen nooit verlaten:
De Geest getuigt van Mij:
Verlossing en bevrijding
Uil Satans slavernij
HAKATü.
Na zijn rede verzocht hij If. \I. de Ko<
ningin do plechtigheid \an de onthulling
en inwijding te vervullen.
Bede van H. M. de Koningin
Alvorens hiertoe over 1o gaan hield de
Koningin de volgende rede:
Mijnheer do voorzitter van het Comité
Monument Xoderhmdsrh Roddingswezen,
Alvorens aan uw verzoek te voldoen hef
borst beeftt van 'mijn geliefden Gemaal te ont
hullen en daarna in d-e plaats Mijner Dochter
die nog niet voldoende hersteld is om hier
aanwezig te zijn, hof monument voor het
Nederiandscbe reddingswezen in te wijden,
wenscli ik \an deze plaats een woord van
bijzondere waardeering te richten tot uw
comité voor het initiatief in deze genomen.
Moge dit gedenkteeken tot in lengte van
dagen den dank van ons volk vertolken,
voor de daden van moed en zelfopoffering
en menschenliefde, door de kloeke redders
op oze kusten verricht.
Te meer voel ik mij gedrongen uiting te
geven aan mijn waardeering voor hetgeen 1"
tot stand gebracht heeft, waar ik overtuigd
ben daarmede weer te geven de gevoelens
van hem, die beschermheer was \an uw
comité, en van de beide reddingmaatscliap-
pijen, die met warme belangstelling uw ar
beid volgde, en voor wien bet heden een
groote dag geweest zou zijn Met ontroering
cn dankbaarheid hebben mijn dochter ei>
ik kennis genomen van uw voornemen, te
genover het monument voor liet reddingwe
zen het borstbeeld te plaatsen van onzen
echtgenoot en vader, wiens naastenliefde en
medeleven hem zoo nauw verbond met de
ziel van ons volk en liet opofferend werk
van de helden der zee.
En thans wenscli ik de Nederiandscbe
reddingsmaatschappij en met name de be
manning der reddingbooten en redding
sloepen oprecht geluk met dezen voor hen
allen zoo heuglijken dag. Met groote voldoe
ning kunnen zij terugzien op een meer dan
100 jaren zegenrijken arbeid, op de golven
verricht, dank zij de persoonlijke plichtsbe
trachting van hen, die hun leven voor an
deren waagden. En nu verzoek ik de aan
wezigen met mij op te staan, teneinde op
deze wijze met eenige oogenhlik-ken van
stilte, plechtig te herdenken de velen, die in
hun moedige pogingen om schipbreukelin
gen te redden, hun leven gaven. .Moge God
liet scho.one voorbeeld van stille zelfopoffe
ring en naastenliefde door de kloeke zonen
van ons vaderland bij het reddingswerk ten
allen tijde gegeven, in heden en toekomst
doen strekken tot bezieling en gezag van
ons volk.
Hierna begaf de Koningin zich naar bet
plantsoen, alwaar zij. door te drukken op
een electrisehe contactknop, een alarmschei
in 't inwendige in werking gesteld. De vlag
viel en de Utrechtsche beiaardier Jol).
Wagonaar zette het Wilhelmus in.
Hierna sprak wethouder Smit een korte
rede uit, waarna nog namens het Neder
iandscbe Reddingwezen de hser P. E. T e-
g e 1 b e r g het woord voerde.
Na afloop van do plechtigheid begaf de
Koningin zich met haar gevolg naar do
tentoonstelling Remavi.
PROV. STATEN VAN ZEELAND.
De heeren E. Kalle te Westdorpe en A. 3.
Wisse te Waarde, die 2'esp. op een vrije
katholieke lijst en op die der Staatk. Geref.
gekozen zijn tot lid der Prov. Staten van
Zeeland, hebben hun geloofsbrieven niet op
tijd ingeleverd. In hun plaats zijn nu resp.
gekozen verklaard de heeren P. Bauwens te
Hulst en J. A. Meertens te Hoek.
Pot 90 ct. Tube 50 ct. Zeep 60 ct, j
I
V "vJ
