Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden
fM
BLACKBG!
PUROL
IN HOC SIGNO VINCES
Gemeenteraad van Den Bommel
rouwenhanden
ZATERDAG 30 MAART 1935
50E. JAARGANG N°. 4149
I bl'i
Gemeenteraad van
Stellendam
Piet Pruim
Peinst:
PRUI M-TABAKv et
Deze Uuuiant verschuilt eiken WOÜNSUAli eft ZA I niillAü.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden tranco per post t 0.90 bij
vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 UEN'l.
Uitgave N.V. DRUKKERIJ EN Ulll.EVEKIJ v.h. W. BOEKHOVEN ii
ZONEN. SOMMEUSDIJK lel. Interc. No. 202 Postbus No. 2.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere
Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Arherlentien worden ingewacht lot Dinsdag en Vrudagmoigen 8 uur.
Advertent sen 20 cent. Reclames 40 cent, Boekaankondiging 10 cent per
regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen f 1.per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte.
C, A. POTTER
De heer Potter, Hoofd der Christelijke
School te Dirksland, is in gelijke betrekking
benoemd to Hoom.
Wij gunnen hem dat succes gaarne.
Zijn vertrek zal onze partij voor enkele
moeilijkheden plaatsen, want de heer Pot
ter was tevens Voorzitter der Hulpcentrale.
Hij had zich met bewonderenswaardige
spoed in de zaken ingewerkt en was een
goed Voorzitter.
Als man van beginsel wist hij steeds het
beginsel voorop te plaatsen, hij heeft in kor
ten tijd betoond te zijn een waardig opvol
ger van den heer Wamaer.
Het zal moeilijk vallen straks voor hem
een geschikt opvolger te vinden.
De A.R. Partij mag wel zuinig op haar
menschen zijn, want zij die werkelijk lei
ding kunnen geven, zijn niet zoo dik gezaaid
Wij hopen, dat straks zonder schade, d?
plaats van den heer Potter door een ander
Herv. A.R. man ingenomen mag worden.
Onze partij heeft zulke menschen noodig,
Vooral in dezen tijd, waarin de leiders aan
allerlei critiek blootstaan, hebben wij be
hoefte aan mannen, welke zich door zuivere
liefde tot de beginselen gedrongen voelen,
om zich te geven aan onze partjj.
Omdat de heer Potter zekere kwaliteiten
Van leider bezat, zien wij hem noode ver
trekken.
Met de veerverbetering te Ooltgensplaat
schieten we nu aardig op. de dienst zal wel
spoedig geopend kunnen worden, naar be
rekening zal dat nog voor Paschen plaats
hebben.
Het wordt nu wel goed aangepakt
Voor ons geheele Eiland, maar inzonder
heid voor het Oosten, zal deze verbinding
een uitkomst geven.
De tarieven zullen ongetwijfeld meevallen.
Met heel goed materiaal zal er gevaren
worden.
Er zit echter veel meer aan vast, als
Velen wel durven denken.
Voor een vaste verbinding is noodig, dat
alles, ook de toegangswegen, in prima toe-
Stand gemaakt en gehouden worden.
Wij gelooven wel dat dit niet aan de aan
dacht van de Stichting ontgaan zal, maar
of zij alles nu reeds tegelijk aan kunnen
pakken, betwijfelen wij.
Daarom wachten wij geduldig af, in de
stellige hoop, dat het nu goed voor elkander
zal komen.
Do S.D.A.P. schept nog al hoog op over
de roode regaeringen in het hooge Noorden.
Wij hebben wel al iets geleerd en zijn gi
woon die roode zelfverheerlijking niet al te
hoog aan te slaan.
Er mogen daar kapitalenvuitgegeven wor
den voor woningbouw en volksgezondheid
veel hooger dan in Nederland, maar wij ma
ken ons sterk, dat als onze arbeiders daai
eens konden gaan kijken, zij de handen in
een zouden slaan.
üe woningbouw en volksgezondheid ver
keert daar in een toestand, welke schijn nog
schaduw halen kan, van de toestand in
Nederland.
Het is een bekend feit dat ons land op
Verschillend terrein, maar inzonderheid op
die twee een vooraanstaande plaats in
neemt.
Jaren en jaren is er gedaan wat mogelijk
was om die zoo goed mogelijk te doen zijn,
dat hebben de burgerlijke regeeringen bij
ons gedaan.
Dat dit werkelijk zoo is, bewijzen de tal
rijke deputaties welke uit verschillende lan
den hier komen zien, en welke vaak hun
volle tevredenheid en bewondering uitspra
ken over het bereikte resultaat.
Zelfs de sociaal-democraten uit België
hebben verleden jaar zulk een studiereis
naar Nederland gemaakt.
Omdat er echter in het hooge Noorden nu
nog zoo'n groote achterstand is, moet men
niet zoo hoog van den toren blazen.
Ons land trekt ook niet die voordeelen uit
de oorlogsindustrie zooals daar.
Voor vergelijking met het Noorden moe
ien andere maatsta-see en motieven naar
voren gebracht worden, de oppervlakkige
bewijzen van de sociaal-democraten zijn
niet vrij van zekcro verkiezingstendenzen.
S. B. Z. te Ooltgensplaat
Algemeene Vergadering
Do Vereeniging Steun bij Ziokenhuisver-
pleging te Ooltgensplaat, hield onder lei
ding van den heer W. J. Donkersloot, haar
algemeene vergadering.
Present waren 121 leden.
Na een woord van welkom spreekt de
oorzitter zijn blijdschap uit over heit groot
getal aanwezigen. Spr. herdenkt de heer
llobbel, welke vanaf de oprichting tweede
voorzitter was; 17 leden werden door den
dood ontrukt; hot ledental ging vooruit,
wat straks zal blijken. Financieel was dit
jaar zeer ongunstig. 1935 zet nog ongunsti-
gvir in, reeds 20 patiënten werden behan
deld. Met de medodeeling dat aanstonds
meer gegevens zullen volgen, en de verze
kering dat ieder het vrije woord zal krij
gen bij do te nemen beslissingen, eindigt
spreker.
Hierna worden de notulen gelezen door
den secretaris, Korteweg, en onder dank
vastgesteld. Uit zijn jaarverslag blijkt, dat
■16 patiënten werden verpleegd. Het leden
tal steeg van 2605 tot 2706. Dus 4/5 der be
volking. Volgen nog mededeelingen van
moeilijkheden, welke al of niet uit den weg
geruimd konden worden.
De heer J. Overbeeke brengt verslag uit
over de rekening en adviseert tot vaststel
ling. Uit het verslag van den penningmees
ter, Voogd, blijkt, dat de ontvangsten be
droegen f 10.205.26 en de uitgaven f7,361.20.
Batig saldo f 2.844.06.
De vereeniging ging f 1200 achteruit ddt
jaar.
Nadat verschillende sprekers inlichtingen
hadden gevraagd, wordt d'e<ze rekening on
der dank vastgesteld.
De verplegingskosten, dioktets en vervoer
kosten bedroegen f 6367. Gemiddeld f 138
per patiënt. Of f 7 per diag.
De kosten per patiënt waren lager dan in
1933 omdat van de Stichting te Dirksland
meer gebruik werd gemaakt.
De zieken werden verpleegd als volgt:
St. Franciscusgestdcht 12, Eudokia 6, Diaco-
nessenhuis 4, Boerhavekliniek 1, Ziekenhuis
alhier 2, Dirksland 16, Adriaanstichting 1,
Ocglijdersgesticht 1, Anna Kliniek 2, Ber
gen op Zoom 1.
Do aftredende bestuursleden: K. Koite-
weg, P. van den Heuvel en J. C. Vermaas,
wei-den met grooto meerderheid herkozen.
In <lie vacature-L. A. Hobbel werd gekozen
de heer J. Overbeeke Jzn.
Bij punt 6 over verhooging der contribu
tie met 1 cent per week, houd de voorzitter
een krachtig pleidooi; voor onmachtigen
wordt wel een uitweg gevonden.
Verschillende maatregelen, welke voor
do financiën der kas voordeel-ig zouden
zijn, worden besproken; o.a. verplichting om
in Leiden verpleegd te worden, alleen ver
goeding voor operaties, en met ziekenver
pleging in andere ge-vallen, doeh deze wor
den niet aannemelijk geacht en mede door
den voorzitter, ook sterk bestreden.
P. den Braber Lzn. desft mede, dat ver
moedelijk de kosten voor het Ziekenhuis te
Dirksland verlaagd zullen worden, voorts
zou hij een beroep op de Armbesturen wil
len doen en de gegoede ingezetenen.
D. Korteweg Lzn. wil eveneens een beroep
op de A-mobesturen doen indien noodig.
S. Beyer stelt zich ook beschikbaar om
gelden in te zamelen.
De voorzitter vindt deze voorstellen zeer
goed, cn is ook overtuigd van de groote
moeilijkheden om de contributie t-a verlioo-
gen doch het bestuur wil toch machtiging
vragen om de contributie te verhoopten,
want indien dit jaar zoo ongunstig door
gaat, als het is begonnen, zouden we aan
het eind van 1935 voor een tekort staan van
f 6.000. We hopen echter dat het een goede
wending moge nemen.
Het voorstel tot vertiooging van contribu
tie wordt verworpen met 68 tegen 52 stem
men. Machtiging werd verleend om zoo noo
noodig een buitengewone vergadering op te
roepen.
Om de rekening van 1934 na t ezien wor
den benoemd: B. W. de Vos, C. Kamp en
C. Korteweg Lzn. Reserve: P. van Es, C.
Leydens en C. van Nimwegen,
Bij de rondvraag worden nog vele vragen
gesteld en wenschen geuit, waafraan zoo
mogelijk zal worden voldaan.
Hierna wordt ellen dank gezegd voor het
aangename samenzijn. Met de wensch el
kander een volgended maal in gezondheid te
ontmoeten, sluit de voorzitter de vergade
ring.
olijven ondanks alle huishoudeliike arbeid
gaaf, zacht en blank door
Firma Kraak vraagt een
vaste ligplaats
Invoering stoombootdienst
Den BommelNumansdorp t
Woensdagmiddag kwam de Raad dezer ge
meente bijeen onder voorzitterschap van bur
gemeester Donkersloot.
De VOOHZti iLK gaat voor in gebed,
waarna de notulen van de vorige vergade
ring gelezen en onveranderd vvorucu goedge
keurd.
Aan de orde zijn de ingekomen stukken.
Ingekomen zijn van Bed. Staten enkele
goedkeuringen van raadsbesluiten en bericht
van verdaging van dc beslissing over onhete
raadsbesluiten.
Ingekomen is bericht van Ged. Staten, dat
de vergoeding voor het bijwonen van de
■audsvergaderingen bepaald is op f 2 per lid
per vergadering.
Do rekening 1931 is goedgekeurd volgens
schrijven van Ged. Slaton.
Ingekomen is een schrijven van II. van
Gent te Den Bommel, waarin verzocht wordt
de havenmond uit te diepen. Eenzelfde schrij
ven is ingekomen van de firma Kraak, die
een stoombootdienst wil openen vanaf don
Bommel.
De VOORZITTER zegt dat B. en W. de ge-
meentefinanciën zorgelijk achten. Echter vra
gen B. en W. toch machtiging om plannen te
maken tot het uitdiepen van de haven.
De heer MAST wil graag het verzoek van
de firma Kraak om een vaste ligplaats te
gelijk mei deze zaak behandelen.
De VOORZITTER: Dan raad k do lin
aan om niet veel geld uit te geven. Ik hel>
ervaring met deze maatschappij opgv...;
Spr. leest het verzoek van de firma Kraak
voor.
Het college is er voor verkcersverbererin-
gen aan te brengen. Wie dat doet, is oen
tweede! Om nu geld uit te geven om de hcelo
haven voor een stoombootdienst uit te die
pen, daar gevoelen B. en W. niet voor. Spr.
wil do gemeente Den Bommel v rijvvaren voor
een strop. De heer Mast, de deskundige uit
de gemeenteraad, zegt dat het voor de scheep
vaart nog niet zoo erg noodig is.
B. en W. zijn er voor op grond van het ver
zoek van Van Gent en wethouder Jongelings
advies.
De heer MAST zegt, dat als er een stoom
bootdienst zou l>omcn, hot noodig is dat
de haven uitgebaggerd werd. Voor de schip
pers acht ik een dergelijke uitgave niet ur
gent, aldus spr.
De VOORZU'TER: Ja, dan weet ik het niet
meer. üe heer Jongeling zegt dat het noodig
is, de heer Mast nicL Die hecren moeten dus
eerst met elkaar praten.
Wethouder JONGELING zegt, dat het noo
dig is. Er is nog maar een klein geultje. Spr.
ziet deze zaak los van de fa. Kraak. Laat die
man het probeeren. Ben vaste ligjdaats wil
len wij niet geven, want in Ooltgensplaat
heeft hij er zelfs een proces van gemaakt.
De -lieer MAST vindt liet jammer, dat de
firma Kraak alles tegenloopt. Hij heeft go-
maakt dat de prijs van do verkeersverbin
ding Middelharnis-Ilotterdiam voor do min
dere man op een gulden is gebracht. In Oolt
gensplaat heeft hij het veer tot stand ge
bracht. Spr. zou toch een vaste ligplaats wil
len geven.
De VOORZITTER raadt het af. De gemeen
te Den Bommel moet niet in de ellende ko
men. Wanneer de heer Mast -het zou doen,
zou ik er anders over donken. Do haven is
niet goed, aldus spr.
Wethouder JONGELING: Dan moet zo uit
gebaggerd worden.
De heer HOKKE zegt, dat belanghebben
den in de gemeente een verzoek dienaan
gaande indienen. Voor die menschen moeten
we zorgen. Spr. voelt niets voor do firma
Kraak.
Er wordt besloten plannen te maken om
de haven uit te diepen.
Do VOORZITTER merkt vervolgeus op,
dat B. en W. de invoering van een stoomboot
dienst op alle mogelijke manieren willen be
vorderen. We willen ons echter niet schrif
telijk binden. Wil dc hoer Kraak eon stoom
bootdienst, dan moet hij eerst f 250 storten
volgens de vordering. Spr. heeft gehoord, dat
hij naar Numansdorp wil varen. Spr. voelt
daar veel voor. Er moeten zooveel mogelijk
verkeersverbindingen gemaakt worden. Om
aan deze firma een vaste ligplaats te geven,
daartegen heeft spr. bezwaar.
De heer HOKKE zegt, dat deze ligplaats
door de scheepvaart ook niet gemist kan
worden.
De heer MAST zegt, dat als Kraak auto's
wil vervoeren, dan heeft hij aan die vaste lig
plaats niets! Het is van Kraak half werk
De VOORZITTER: Een ezel stoot zich ia 't
gemeen maar één keer. Ik ben die ezel.
(VrooKjkheid). Maar voor de tweede keer
stoot die ezel zich niet aan dezelfde steen!
S-pr. raadt daarom nogmaals ten sterkste in
williging van het verzoek van de firma
Kraak af.
Het voorstel van B. en W. wordt aangeno
men.
Besloten wordt op ven-zoek van Ge-dep.
Staten een we-gewlegger te laten maken.
Daarvoor zal noodig zijn f 150. Er zal samen
werking zijn met alle gemeenten van -het
eiland. De heer Cornelisso zal die legger
maken.
De ve-rorclening bctr. de Vleoschkeurings-
dionst is teruggekomen van Gedep. Staten
met. enkele bemerkingen en voorstellen.
B. on W. hebben bezwaar tegen dc bepa
ling dat vleesch buiten de vlceschkeurings-
dienst (Oude Tonge, Ool-tgonsplaat en Den
Bommel), ook uit dc andere dorpen van het
eiland, weer herkeurd zou moeten worden,
speciaal tegen dc laatste bepaling. Vleesch in
Muldelharnis gekeurd moet hier niet weer
gekeurd behoeven te worden, aldus B. en
Aan Gedep, Staten zul dit gemeld wor
den. Voorts willen Gedep. Staten centralisa
tie van keuringsdiensten. B. en W. hebben
hiertegen momenteel bezwaar omdat de
kosten hooger zullen zijn. Aldus zal aan
Gedep. Staten worden bericht.
Voorts zijn enkele verzoeken van drank-
ueerconiite's om de verloven zooveel moge
lijk te verminderen, ingekomen.
De bierbrouwerijen hebben daartegen
weer hun bezwaren ingediend.
De v o,o r z i 11 c r zegt dal er twee verlo
ven zijn. \oigcns de drankwet mag dat in
16 jaren niet veranderd worden. Dut is het
minimum. B. en W. willen daarvan niet
ulvvijkru. Er is geen behoefte aan kroegen.
B. cn W. stellen voor iiet maximum te bren
gen op .tvvee.
Do lieer Mast: Dan maken we het voor
het café hier onmogelijk.
Du voorzitter: Neen, in '31 wanen er
twee! Op 't oogenblik is er één „in porte-
fcui-lle".
Hel voorstel van B. en W. wordt aange
nomen.
Ingekomen is een verzoek om afsehrij-
-vuig van hondenbeteslmg van I. Buys.
Hierioe wordt besloten.
Dan worden enkele pensioengrondslagen
vastgesteld.
Ilct kohier van de hondenbelasting wordt
vastgesteld op f 342.
Dan wordt de verordening lietr. de wet op
dc winkelsluiting vastgesteld.
Vervolgens komt aan de orde het voorstel
van B. on W. om de woning Bil te verkoo-
pen aan mej. Eemlnk tegen f 3000 (f 2045
direct betaald).
Dc lieer Mast zegt dat het bedrag in zijn
lijn was.
De heer II o k k e had het ook gedacht.
Ilct vooretel van B. en W. wordt aangeno
men (De hypotheek van 1 3700 wordt
geroyeerd).
Dan wordt de bouwverordening vastge
stcld.
De verordening op dc gemeentefondsbe-
lasting wordt op 75 opcenten gesteld.
De sohoolgcldverordening wordt eveneens
opnieuw vastgesteld.
Ten slotte worden enkele wijzigingen van
de gemeen-tebegrooting goedgekeurd.
Daarna volgt sluiting.
DE STRIJD TEGEN DE „WILDE"
AUTOBUSSEN
De Rijksinspectie van de Spoorwegen heeft
opnieuw vier bussen aan de ketting doen
leggen welke van het Beursplein te Amster
dam passagiers zouden vervoeren in dc rich
ting Den Haag.
Dooderdgmiddag kwam de Raad dezer ge
nreen.c bijeen, onder voorzitterschap van Burge
meester Charboo.
Afwezig met kennisgeving de heer Riemens,
De Voorzit ter gaat voor iin gebed, waarna de
notulen van de vorige vergadering gelezen worden
en onveranderd worden vastgesteld.
Aan de orde zijn de ingekomen stukken.
Ingekomen is een proces-verbaal van kas en boe
ken van den gemeente-ontvanger. In. kas was
f 1743.90.
Ged. S.aten schrijven dat de vergoeding van het
bijwonen van de gemeenteraadsvergadering zal
blijven zooals zij thans is.
De Minister var» Soc Zaken schrijft dat aan de
bouwvakarbeiders te dezer plaatse geen hoogere
uitkeering kan worden gegeven. Deze stukken wor
den voor kennisgeving aangenomen.
Het bestuur van de drinkwaterleiding schrijft,
dat cp verzoek van Ged. Staten enkele wijzig-n-
geon in de begrooting moeten worden aangebracht.
De Raad gaat met deze wijziging accoord.
Ged. Sta en zenden enkele raadsbesluiten goedge
keurd terug.
De heer van Seters schrijft over zijn benoeming
tot lid in.de commissie tot wering van schoolver
zuim .Wordt voor kennisgeving aangenomen.
De Commissaris van de Kon.ng.n zendt de ver
ordening op de besmettelijke ziektewet goedgekeurd
terug. Zij zal in werking treden 1 Jan 1935
Van dezelfde de goedgekeurde verorden.ng be
treffende'de bezoldiging van de gemeenteveldwach
ters. Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Ged. S.aten zenden de begrooting 1935 terug.
Enkele kleine wijzigingen moeten worden aange
bracht. De Raad gaat hiermee accocrd.
Ged. Staten berichten, dat pensioensgrondslagen
nog vastgesteld moe-oen worden. De door de Raad
vastgestelde jaarwedden worden goedgekeurd. De
pensioensgrondslagen worden vastgesteld
Vervolgens wordt het kohier van de hondenbe
lasting vastgesteld op f 322
Ingekomen is een verzoek om de rooilijn lang
de dreef van de Zuid-Oostelijke Achterweg vast te
stel'l en.
De Raad zal hierover in geheime vergadering
SaaJ1*
Bij dc rondvraag vraagt de heer VAN OOS-
TENBRUGGE of bij de a.s. verkiezingen erop ge
let kan worden, dat niet geplakt en gekalkt wordt.
De VOORZITTER zegt toe. dat er tegen ge
waakt zal worden.
Pruimen is niet ieders werk hoor*
't Is een kunst, bijna een vak;
Wie een goede vakman zijn wil
Die pruimt BLACK-BOY
PRUIM-TABAK.
GESAUSDE ZWARE/*fl>
Een luchthaven bij Middclharnis
Ten raadhuize van de gemeente Middel-
harnis is een vergadering gehouden ter be
spreking van de mogelijkheid van den aan
leg ecner luchthaven op Gocree en Over-
flakkce. Met de burgemeesters van het
eiland waren enkele vooraanstaande perso
nen op luchtvaartgebied aanwezig.
Gemeld wordt, dat do plannen vasten
vorm hebben aangenomen. Er zal een ter
rein worden aangelegd nabij de gemeente
Middelharnis.
Patrimonium in Zeeland
De gewestelijke organisatie Zeeland van
Patrimonium heeft Dinsdag te Middelburg
vergaderd. De secretaris, de heer A. dc
Lange, wees er in zijn verslag op, dat het
aantal afdeeüngen stationair bleef, doch dat
het ledental iets terug liep. De penning
meester, de heer J. W. Louwersc, meldde een
batig saldo van 72,81.
De aftredende bestuursleden, de hoeren J.
de Bruyn te Vlissingèn, VV. do Buck te
Mcliskerkc en A. de Lange te Goes, werden
herkozen, terwijl in een bestaande vacature
werd gekozen dc heer A. Schout te Seroos-
kerkc.
Hierna hield de heer R. llagoort te
Utrecht, lid van het Yerbondsbestuur, een
rede. over; „Hoe s.aan we tegenover het or-
aeningsvraagsiuk-.'"
Spr. wees -r op, dat mannen als Groen van
Prinsterer, Kuyper e. a. steeds de ordening
hebben voorgestaan. liet Christelijk beginsel
wijst af de staatsslavernij, maar ook do
chaos. Het wil de harmonie tusschen indivi
dualisme en collectivisme.
Wat uit het maatschappelijk leven van
oiideren op is gegroeid, heeft recht op be
scherming van den Staat. Wij willen geen
ordening als in Italië en Dnitschland, waai
de levende organisaties zijn stuk geslagen
en van hun .wortel los gesneden. Wij moeten
rekenen met wat uit het. maatschappelijk
leven is opgekomen. Aan den gezonden
groei der ordoningsgedachte willen wij voort-
werken.
Op een school te Newcastle wordt den kinderen les gegeven in de regels van het ver
.en de speelplaats wordt een druk kmispunt.
keer. Ze brengen zelf hun voertuigen mee
