WAAS- EN SCHELDEBODE
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1935
EEN COÖPERATIE GESCHORST
Gemengd Nieuws.
DE RAMP VAN DE „ORANIA"
DUITSCHE COMMUNISTEN
AANGEHOUDEN
LAND- EN TUINBOUW
Onregelmatigheden met rogge
Duizenden boeren gedupeerd.
Het schijnt in N.-Brabant niet al te zui
ver toe te gaan met de granen.
Een i gen tijd geleden had er fraude'plaats
met tarwe, doordat een groot aantal land
bouwers gekocht hadden binnenlands! I.c
zomerzaaitarwe, doch dnarvoor in de plaat»
ontvingen een minderwaardig buitenlaud-
sclfe soort
Wij herinneren ons niet gelezen te heb
ben of en hoe de fraudeerende leidecs ge
straft zijn, dorh dat kon ons ontgaan zijn
door de vele klachten, die daarna over an
dere tarweknoeierijen binnen kwamen, ook
uit Brabant en die heel wat gemoederen -in
beroering hebben gebracht. In deze troebele
zaak is meerdere malen de naam genoemd
van de Coöperatieve Handelsve'reênigii-g
uitgaande van de (Katholieke) Noord-Bra-
banfsche Christelijke Boerenbond.
Eveneens zijn in Breda indertijd bedui
dende partijen tarwe uitschoonaél voor vol
waardige tarwe geleverd en daarvoor is re
geeringssteun ontvangen.
Van vervolging of straf der betrokken
personen is n;et door ons gehoord.
Wei hóórden we, dat toen dez'e knoele
rijen uitkwamen een .veel scherpere con
tróle op do Coop. Handeist ereen. zou wor
den uilgjoefend. Deze is misschien ook wei
uitgeoefend, do, h het schijnt, dat dit niet
veel gehaat heeft.
Immers plotseling is golvéel Brabant op
geschrikt door het bericht, ook door ons
verleden week opgenomen, dat de. plaatse-
lilke atdeel'ng Veghel van de C.H V. wegens
onregelmatigheden was geschorst als geor
ganiseerde bij de Akkerbquwcentrale.
Maar het blijkt nu, dat- er nog wat moor
aan het handje is. Niet alleen genoemde
afdeeling, neen de geheele Coöperatieve
Hanrielsvereen van de (Katholieke) Bra
bantsche Christelijke Boerenbond is ge
schorst.
Deze groote organisatie (257 afdeeiingen
mot ongeveer 38000 leden) is gevestigd te
Veghel en werkt over een gedeelte van
Gelderland ten Zuiden van de Rijn, over
Zeeuwsoh-Vlaanderen en geheel Noord
Brabant De voorzitter en secretaris van
den Christelijken Boerenbond zijn ook voor
zitter en secretaris van de Gewestelijke
Tarvveorganisatie in Noord-Brabant.
't Moet dus wel erg zijn, dat nu. na hoi
geval te Breda met het leveren van tanve-
schoonsel in plaats van goede tarwe, waar
naar, als we ons wel herinneren de regee-
ringscommissaris in persoon een onderzoek
Instelde, en waarbij de feiten bewezen zijn,
terwijl niets gedaan is, de schorsing wel is
toegepast.
Niefs ~meer dan billijk, want naar het
Aigem. Handelsblad meldt, heeft de voor
zitter der Gewestelijke Tarvve-0rganisatie.
die evenals we schreven voorzitter van de
Chr. Boerenbond is, verleden zomer onmid
dellijk aan een handelaar verboden, om
tarwe te ontvangen, omdat men fraude
vermoedde. Van ho.ogerhatld is deze
schorsing toen ongedaan gemaakt, omdat
er niets ontoelaatbaars aan het licht was
gekoijienl
Maiid- bij de Coöperatie van de Chr. Boe
renbcjhd is het geen vaag vermoeden mger
zoo tiet schijnt. L
Er'knoeten dóór deze organisatie belang
rijke fraudes gepleegd zijn met de rogge-
steun. Deze werd 2 Sept. 1.1. van f 3.50 op
i 3.gebracht. Om geknoei te voorkomen
geschiedde de kennisgeving op zeer korten
termijn. Maar juist door die korte termijn
werd door de C.H.V. en door vele ande'e
nog f 3.50 uitbetaald aan boeren die na i
Sept rogge ter kleuring aanboden (dit
kleuren is bewijs dat steun is uitbetaald en
maakt tevens het graan ongeschikt voor
meoirhelijk gebruik). Daarom werd door
de C.H.V. en ook door de anderen de Regee
ring gevraagd de teveel uitgekeerde gelden
terug te mogen ontvangen. Door de regee.-
ring werd hierna bepaald, dat voor na 2 Sep
tember geleverde rogge 50 cent terugbetaald
zou worden als men kon aantoonen, dat deze
roze vóór 2 September van de boeren ge
kocht was.
Hier begint de knoeierij. Verschillende
filialen van de CH.V. moeten op de lijsten,
waarop vóór 2 Sept. gekochte rogge moest
worden ingevuld, veel te groote hoeveel
heden hebben ingevuld, o. a.- van partijen
die na 2 Sept. gekocht waren en van boe
ren, die voor dien datum niets leverd»ii,
en voor grootere hoeveelheden dan ze in
derdaad leverden.
De feiten zijn wel heel ernstig.
Duizenden hoeren zijn gedupeerd.
Het vertrouwen in de Coöperatie, de
groote coöperatie is krachtig geschokt.
AFNAME HEGEERINGSVEE
In de week van 24 Febr. tot en met 2 Maart
a.s. zal weer gelegenheid gegeven worden om
vee aan de regeering aan te bieden op de be
kende plaatsen, dagen en uren.
Aangiftekaarten verkrijgbaar hp de secre
tarissen der Gewestelijke Landbouw-crisis-
organisatles moeten vóór Zaterdag 16 Febr.
(voor Zeeland tot 19 Febr.) bjj deze organisa
ties ingeleverd zijn.
OOGSTEN VAN ERWTEN IN PEUL
Tuinbouwoogstvergunning ia noodlg
De Nederlandsche Groenten- en Fruitcen
trale vestigt de aandacht van teiers vau erw
ten, op de daaromtrent gegeven voorschriften
tn het Crisis-'l uiti bouwbesluit 1935 I.
Doze voorschriften zijn de volgende:
Erwten geteeld door iemand, die in het
bez.t is van oen tuinbouwteoltvergunning of
een tuinbouwoogstvergunning mogen in
groenen toestand worden geoogst.
Tuinlrouwtceltvergunning- zoowel als tuin
bouwoogst vei gunningen worden uitsluitend
verleend door de Groenten- en Fruitcentrale.
Tuinliouvvoogstvergunningen worden ver
loend aan hen, d o, niet in het bezit zijnde
van oen tuinlvouwleeltvergunning, in 1933
erwten in groenen toestand hebben geoogst
of door den Minister tot het oogsten daar
van zijn toegelaten.
Wie dei halve, zonder in het bezit te zijn
van een tuinhouwtecitvergunning, in 11)35
erwten in groenen toestand wil oogsten of
contracten daaromtrent wil afsluiten, bo-
hoort zich te voren ervan tc vergewissen,
of hem door do Groenten- en Fruitcentrale
een tuinbouwoogstvergunning zal worden
verleend.
Aanvrage hiertoe moet hij inzenden bij de
Landbouw Crisis-Organisatie.
PEULV RUCHTENREGELIN G
Onder verwijzing naar de publicatie, ter
zake najaar 1934 gegeven, brengt de Neder
landsche Akker hou wcentrale ter kennis
van- telers van peulvruchten, dat in afwij
king van die bekendmaking de hieronder
vermelde "soorten slechts tot uitinio I-e-
hruari 1935 in aanmerking komen om legen
den door haar vastgesteldeu riohtprijs aan
don handel of aan de Nederlandsche Ak-
kerboifweentiale te worden geleverd.
1. rondo bruine boonen (kogelboontjes).
2. witte-boonen; 3. bl.auvvpoulervvten; 4.
Wijker vale erwten; 5. platte capucijners,
Hoort:sche zoowel als Mansholt capucijnors;
6. roztjricrwte.il of wel grauwe erwten.
Deze regeling is gewijzigd op verzoek van
don peul vruchten handel, die bij dat ver
zoek. aanvoerde ,dat de in Nederland aan
wezige voorraden en de geldende prijzen
aanleiding geven, voor deze soorten nu ulti
mo Februari de „inkoojr-oveitenkomst" te
ontbinden.
De iplers worden erop attent gemaakt,
dat. indien zij van de goboden gelegenheid
om de peulvruchten aan don handel of aan
de Nederlandsche Akkerbouwcontrale ie le
veren, ultimp Februari 1935 geen gebruik
hebben gemaakt, het risico van hr verdere
prijsverloop dezer soorten voor hun ïeke
njng is,
UITVOERING DER CRISISVARKENSWET.
Het-Comitó van Overleg Inzake de uitvoe
ring van de Crisisvarkenswet heeft den
Minister van Economische Zaken verzocht
dit comité en de daarbij aangesloten bon
den te doen vertegenwoordigen in het be
stuur der Nederlandsche Veehouderij Cen
trale en tn de commissies, resp. tot vast
stelling van de prijzen der afvallen en van
de varkens (bestemd voor de binnenland-
sche consumptie), welke geleverd worden
aan de bedrijven, waarmee de Nederland
sche Veehoudtrij Centrale heeft gecontrac
teerd, een en ander op grond van hun po
sitie in den vleesc.h- en varkenshandel en
naar aanleiding van het feit, dat de bij liet
Comité aangesloten honden niet in de eer
ste plaats belang hebben bij de prijzen en
regelingen, welke door genoemde commis
sies worden, ,-vastgpsl eld.
-
DE ZWARE.LAST DEH GRAANRECHTEN
De zandboeren vooral gedupeerd.
De te Arnhem gehouden vergadering van
de afdeeling Gelderland van den Chr. B'-e
ren en Tuindersband heeft langs telegrafi-
schen weg de hulp ingeroepen van H. M. te
Koningin, om den nood der zandboeren, die
voor liet grootste deel een hoofdbron van
bestaan vinden in de pluimveehouderij, te
verlichten door van hun schouders te doen
afnemen den te zwaren last der graanrec.lt
len. Gevraagd wordt de In moeilijkheden
verkeerende-boeren over 1934 de helft ib-r
betaalde graanrechten te doen toekomen en
over 1935 een rechtstreeksche compensatie
te bewerkstelligen.
INTERNATIONALE TUINBOUWMARKTEN
(Eigen wekelijksch overzicht)
D ui-tsc h 1 a n d: Siuftkool tendeert vast. Er
werd weer meèrItaliaansche bloemkool aajtgebo-
deD. S!a werd minder goed, spinazie beter ge
vraagd. In de productiegebieden hoogere prijzen
voor appelen, ook op de markten ioopen de prijzen
op. Sinaasappelen algemeen duurder In verband
met vorsrschade.
Engeland: Shfitkooi en bloemkool vinden
regelmatig afzet. De prijzen me.gen tot afbrokkelen.
Spruiten werden eGhïea* m'-nder aangeboden en wer
den duurder. Ook buiteolandsche sla duurder. Ca-
narische tomaten-waren echter alleen tegen lagere
prijzen te verkoopen. De u:enmarkt hep zeer uit
een. Cadifornisdté peren en druiven tendeereo vas
ter. Amerikaansche appelen eveneens, zulks tn ver
band met het geringere aanbod vooral van mheem-
sche waar.
F r a n k r ij k: In de Zuid-Fransche productie
gebieden kwam tengevolge van de vorst minder
materiaal op de markt. Spinazie werd beter ge
vraagd en Doteert thans 6 gld. per 50 Kg. Sla on
danks fraaie kwaliteit weinig gevraagd; bloemkool
is leelljk.-De vraag van den exporthande] is gering.
Zwitserland: De grorntevoorradeD. behal
ve (te van kooi. raken op. Er is invoer uit Neder
land van sla. uit Hongarije van uien. Men noteert
io den groothandel: witte kool f 3304. savoye
en roode kooi f 4.70—5.89, uièn f 4.70— 5.20, sel
derie f 7.05 10.60, spinazie f 16.50—17.65, wor
telen f 7.06— 8.24. spruiten f 16.50— 20.60 per
50 Kg.
S p a n j er Het herstel aan de uienmarkt duurt
voort. Producenten vragen hoogere prijzen. Men
rekent met een ger'ogere oogst in Nederland en
Hcngarije en in verband daarmee met goede expor:
naar Engeland. De omvang van de schade aan de
sinaasappeioogst tengevolge vao vorst is nog niet
te overzien.
11 a 1 i De uitvoer van spinazie is toegenomen,
prijs 3—7 gld„ sla liep iets op, andijvie eveneens,
bloemkool wordt weer meer aangeboden; het mave-
riaal vertoont lichte vorstschade en kost f3.55—7.
PLUIMVEEHOUDERIJ
Nog geen beperking op groote
landbouwbedrijven
Naar aanleiding van her in de pers verschenen
bericht omtrent eerlang te verwachten Regeerings-
maatregejen inzake de inkrimping der pluimvee
houderij op de landbouwbedrijven wordt ons van
bevoegde zijde medegedeeld, dat omtrent bet ne
men var, maatregelen in dien zin nog geenerlei be
slissing is genomen.
Het Crisis-Pluimveehouderijbesluit 1935 I bevat
een bepaling, dat het in voorraad hebben van kip
pen en/of eenden slechis toegestaan kan worden
in door onzen M n:ster te bepalen hoeveelheden,
welke hoeveelheden verschillend kunnen zijn naar
gelang van aard en omvang van het bedrijf, zoo
mede van hoeveelheid en soort der op dat bedrijf
voortgebrachte producten.
Een enderzoek naar de verschillende mogelijk
heden. welke deze bepaling tot een doelmatige be
perking van de pluimveestapel biedt, ls thans
gaapde.
Doodelijk ongeval op het
s-s. „Maasburg"
Men meldt ons uit Vlaardingen:
Woensdagochtend had op 't Ned. ss. „Maas-
hurg', liggende lil de Vulcaanhaven alhier,
een ernstig ongeluk plaats met doodeiijke
afloop
De vijftig jarige arbeider J. v. Torp, ge
woond hebbende 2e Van I-eyiien Gaclstraat
tii alhier, die op het schip werkzaamheden
verrichtte, had het ongeluk in één der rui
men van liet seltiu Ie vallen. De ongelukkige
kwam op z'n hoofd terecht en overleed
cenige oogonblikkon later.
Botsing tusschen auto en rijwiel
EEN DOODE TWEE GEWONDEN
Te Soest had een ongeval met doodel ijken
afloop plaats. De 16-Jarige wielrijder Groene-
steyn, werd op den Rijksstraatweg aangere
den door een auto. De jongen werd tegen den
grond geslingerd en op slag gedood. De tw-ee
inzittenden van de auto, die gewond zijn, wer
den een villa binnengedragen, waar zij door
een dokter verbonden zijn. De auto, die zwaar
bpschadigd werd, is in beslag genomen. De
Dolifja heeft eveneens het lijk van den jon
gen'in beslag genonvn.
SCHANDELIJKE SABOTAGE
Op het werk van drie in aanbouw zijnde
huizen der fa Gebr. W. aai de Nieuwe Brou
wersstraat te O s s, kwamei de arbeiders bij
den aanvnng van hun werkzxamheden tot de
ontdekking, dat alle steigert vuwen tot voor
dripkwart waren doorgesneden. De gemeente
politie heeft den geheelen dag verschillende
personen in verhoor genomen on. de schuldi
gen aan deze laffe daad, die hoogst ernstige
gevolgen zou gehad hebbe.n als zij niet bijtijds
was ontdekt, te achterhalen, tot dusver zon
der resultaat.
TUMULT IN STUDENTENBIJEENKOMST
Dinsdag j.l. sprak in Delft voor de studen
ten aan de Technische Hoogeschooi, Ir J. IV.
G. Paardekooper over „De domheid van het
studentenleven". Hieraan verbond spr. een
propagandarede voor de Nat. Soc. Beweging
in Nederland.
Aan het debat werd door twee leden van
de z.g. „VVeerhaarheidsafdeelingen" op nogal
hardhandige w\jze een einde gemaakt. Een
der studenten werd van een ruim 1 M. hoog
podium gedrongen, waarbij hij van deze hoog
te in de zaal kwam te vallen. Van dit geval
werd door de in de zaal aanwezige politie
proces-verbaal opgemaakt. Dit voorval ve.r-
wekte een groot tumult. Kort daarna werd
de vergadering gesloten. Alle aanwezigen, Ir
Paardekooper incluis, begaven zich daarop
naar de tegenvergadering, belegd door het
onlangs in Delft samengestelde „Studenten-
comite tegen Fascisme". O.m. waren hier aan
wezig de seer, van den ,3ond van Jonge Li
beralen", die de aanwezigen opwekte aan dit
„Studentencomite tegen Fascisme" mee te
werken.
Indisch militair vliegtuig
verongelukt
Eén vlieger omgekomen, één verwond
BANDOENG. 5 Febr. (Aneta) Er bestond be
den groote aanleiding voor de vrees dat de mili
taire luchtafdeeling door een derde ongeval sou
zijn getroffen^
Te half twaalf in deo morgen nl. is bet toestel,
bestuurd door den sergean-t-vlieger Wulms, die in
een patrouille van drie jagers onder commando van
luitenant Te Roller vloog. In den „zadej" tusschen
den Tangkoeban Prahoe en de Boerangrang zoek
geraakt.
De beide overblijvende vliegtuigen zochten ge
durende urenlang de verdwenen machine, doch
zonder resultaat. Hierop werd de geheele lucht
macht gemobiliseerd.
Momenteel is men r.og bezig het toestel te zoe
ken, waarmede wordt voortgegaan tot het invallen
vat de duisternis^
Bi) het zoeken naar het vermiste toestel stortte
de Fokker C 5 in een rijvijn, nabij Pangheotan.
De bestuurder, luitenant Kuntzel. bleef ongedeerd;
de waarnemer kapitein Van der Eem heeft een
arm gebroken. Het toestel is totaal vernield.
Luitenant Kuntzel moest twee uren te voet af
leggen alvorens hij een telefoontoestel kon berei
ken, waardoor nieuwe ongerustheid bij de Iucht-
vaartafdeelóng werd gewekt, aangezien hij uiterlijk
vier uur io den namiddag aan de basis werd terug
verwacht.
Dr. Hubach begaf zich onmiddellijk naar de
plaats van bet ongeluk.
De sergeant Wulms is nog niet gevonden, zoo
dat de onzekerheid tot op dit moment oog altijd niet
ls opgeheven.
Hot vliegtuig in een ravijn gevonden
PANDOENG, 6 Febr. (Aneta). Hodenmor
een trokken het 15e bataljon infanterie uit
Randocng en twee compagniën infanterie
uit Tjiniahl de bergen in on> het vermiste
«oestel, bestuurd door den Europeeschen
wachtmeester Wulms te zoeken.
Ook de nasporingen vanwege de lucht
vaart afdeeling worden herxat.
Kon nader bericht meldt, dat het toestel
too juist in een ravijn is gevonden.
Het toestel was gccrashed.
Het lijk van den bestuurder is
later gevonden
De plaats waar het toestel is gevalle»
bevindt zich bü den krater Pomas en niet
ver van een weg over den Tangkoenan
Prahoe.
Nader blijkt, dat do waarnemer fn het
Fokkertoestel kapitein van der Eem. bij
het neerstorten van <le Fokkor geen arm
heeft verloren, doch dat deze slechts uit
het lid ls getrokken.
'Luitenant Kuntzel de bestuurder van hot
toestel vloog laag en werd iu het ravijn
door een 1 uchtstrooming naar beneden go-
zogen. Hij kwam met zijn toestel op een
'joomtop/Ucer,
Van Rotterdamsche jonsens uit
den Snaansckn tiid
(21
De Spaanscbe baret, had hij weer op het
hoofd, den mantel sloeg hij om en toen
stapte hij hoon. Moeder Syitrands kon niet
nalaten hem nog eens op net hart te druk
ken toch vooral voorziening te zijn en goed
uit te kijken, of hij Huib ook gewaar werd.
De winkeldeur sloeg dicht en weg was
Hendrik.
„Kom nu maar met mij mee, goede lie-_
den", noodigde vriendelijk vruuw Domuii-
cus' stem, „beneden in den kelder zitten al
veel menschen bij elkander, maar er kun
nen er gemakkelijk enkelen bij niet waar
Lidewijde, de kelder is groot genoeg".
„0 jawel", an'woordde het meisje „er
zouden nog heel wat meer menschen gebor
gen kunnen worden, wisten wij slechts hoe
wij de menschen hierheen moesten brengen.
Mij dunkt, er zullen er nu weinig meer bij
komen. De Spanjaarden zijn op de Markt
en het is onmogelijk er doorheen te komr
tenzij onder geleide van een Spaanschen
kapitano", liet zij er schertsend op volgen.
„Och ja, die Hendrik, toch", zeide vroüw
Sybrancis, „hoe is de iongen toch op de
gedachte gekomen, die Wa'nrgettften. die
Watergeuzen, dat ziin toch mannen hoov"
„Voorzicht'g man-" lie* zich moeder Do-
t tinicus ltooren, „hier moeten we de tra t
af."
De menschen daalden nu een trap af, die
uitkwam in een groote hol lp ruimte. Het
was daar bijna geheel donker. Alleen dooi
de bolle glasschijven, die in den vloer van
liet pothuis en den winkel waren aan ge
bracht, viel met flauwe stralen het daglicht
naar binnen.
Toen de oogen van Sybrands ietwat aan
de duisternis gewend waren, ontdekte hij
daar in dien grooten kelder een menigte
menschen bij elkaar. I-Iet waren mest
vrouwen en kinderen, die daar neerzaten
met vrees in oog en houding. Zij zaten daar
neergehurkt hij hun pakken, die zij inder
haast nog hadden kunnen meenemen. In
die pakken zaten hun kostbaarheden, din
gen. waaraan zij gehecht waren en die som
migen nóg hadden wo'en mee ,e nemen.
Deze kelder in bet huis van Dominicus
was een rechte spelonk van Adullam en
deze menschen dankten God, dat Hij hun
deze schuilpiaats had doen vinden. Hier
waren ze veilig van den Rpannschen vloed
die over Rn'terdam 'golfde en zij baden den
Heere of Hij hen verder wilde jewaren, op
dat de Spanjaarden deze schuilplaats niet
zonden vinden.
De grond van den kelder was vochtig,
doch hot doerde deze menschen niet: het
ging immers om het behoud van hun leven
en vóór dat leven-heeft de mensch toch
alles veil?
Er waren voorname menschen onder deze
arme ballingen, zij heza'en mooie h'uizen,
met weelderig ingerichte kamers, doch geen
van nl die mooie vertrekken kon hun leven
h-veCi-cn tegen de Sne-nsche moedwil «a
Iblne-'norst. Da* kon wel deze donkere voch
tige ke.lder onder het hnis van hakker
Dominicus en daarom achtten deze men
schen -dien kelder schooner dan hun cigc.n
ntooie vertrekken. O, het was een bont. ge
zelschap, dat riant- bijeen was. Daar zaten
arme visschersvrouwen naast rijke dam,":.
Doch hier in dezen kelder vroeg men niet
naar rang of stand, hier waren allen één.
De nood hari hen bijeengebracht en. die
zelfde nood had het onderscheid in sta"
weggevaagd. Hier zaten deze menschen bij
elkander in duizend vi-eezen. hopend en
biddend, dat hun leven gespaard zou mo
gen blijven, dat zij niet zouden verzwolgen
worden door den wreeden Sjtaanschen vlood.
O, men vreesde zoo voor da Sizaniaarden.
Hun wreedheid was zoo algemeen be
kend.
En deze menschen, die hier angstig nij-
eengedrongen zaten, bevend voor hot lot,
dat hun wellicht wachtte, vertelden elkan
der allerlei sombere, bloedige verhalen over
de Spaansche wreedheid, over den bloei-
dorst van Alva, den grooten beul van
koning Philips, den geweldigen onderdruk
ker der Nederlanden.
Vrouw Dominicus wees aan Sybrands en
z'n gezin een plaats, waar zij zich konrlert
nu. rz. aten.
„Ge ziet hier heel wat menschen bijeen,
zeide zij zacht., en wie denkt ge, dat een
groot deel van deze menschen hier heen
hoeft geroepen?"
Sybrands en zijn vrouw wisten het n'et.
„Wel, dat heeft uw eigen jongen gedaan
hoe heet hij ook weer, wacht, daar schiet
me z'n naam te binnen, Huib. heet hij ge
loof ik Heeft hij 11 daarvan dan nie's ver
telde"
Och ja, nu herinnerde vrouw Sybrands
liet zich. De jongen had het heele verhaal
De bedelaar aan de kloosterpoort
Een goede vangst.
De gemeentepolitie te Beek (L.) heeft een
zekeren J. G. gearresteerd, die verdacht
wordt van het plegen van een moordaanslag
in het woonwagenkamp te Blerick (L.).
Bij het klooster der Franciscanessen te Beek
vroeg 's morgens een verdacht uitziend per
soon om een aalmoes. Daar zich voor deze
aalmoezen, die op zekere tijden worden uit
gereikt, meer dan eens personen van slechte
reputatie aanmelden, houdt de politie hier
meestal een oogje in het zeil. En ditmaal
heeft men een goede vangst gedaan door de
aanhouding van dezen man, J. G., die naar
het politiebureau werd overgebracht. Toen het
bleek, dat G., die naar schatting 40 jaar oud
fs, zonder nationaliteit is van origine
is hij vermoe lelijk Belg is de man op
transport gesteld naar de kazerne van de
militaire noli tietroepen te Sittard.
Daar is met vrij groote zekerheid komen
vast te staan, dat men hier te doen had met
dengene, die Dinsdagmorgen in het woon
wagenkamp te Blerick een moordaanslag heeft
gepleegd op den woonwagenbewoner G. Pros
per. wiens toestand nog onveranderd
ernstig is.
Het signalement van den verdachte, dat
door den brigadecommandant te Venlo aan
Sittard was verstrekt, klopte nauwkeurig met
dat van den aangehoudene. Deze heeft nog
niet bekend, doch wel heeft hij toegegeven
dat zich .buitengewone dingen in het woon
wagenkamp hebben voorgedaan,
Tn den middag is de verdachte naar Venlo
overgebracht, waar hy is voorgeleid voor den
brigadecommandant.
Omtrent de oorzaak van den twist in het
woonwagenkamp wordt nog gemeld, dat J. G.
in het kamp ongeoorloofde betrekkingen
onderhield.
Gijzeling van den gezagvoerder
De kwestie van berging of
abandonneering van het schip.
Naar wij vernemen heeft de dezer
dagen te Amsterdam teruggekeerde
gezagvoerder van het, na een aanva
ring met het Portugecsche vracht
schip „Loanda" in de Portugecsche
haven Leixoes gezonken mailschip
„Orania" van den Kon. Hollandschcu
Lloyd, Portugal haJs over kop verla
ten omdat hem ter oore was gebracht
dat zijn vrijheid van beweging niet
langer gewaarborgd was. Men wildo
hem namelijk gedurende den gehee
len verderen gang van zaken met de
„Orania", welke zal moeten eindigen
met het bergen of doen springen van
het schip, als gijzelaar vasthouden,
omdat men hem voor den geheelen
verderen ontwikkelingsgang, als ge
volg van deze ramp, persoonlijk aan
sprakelijk wilde stellen.
Zooals bekend heeft de Portugceschc
Baad voor de Scheepvaart uitgemaakt, (lat
de „Loanda" de geheele schuld draagt van
de op Portugeeseh grondgebied plaats ge
had hobbende ramp.
Hals pver kop Portugal verlaten
De Portugeesche wet bepaalt echter, dat
ln zoodanig geval aan schade niet nte,t
kan worden uitgekeerd dan de totale waar
de van schip en lading van het schuldig
geachte schip. Aangezien de waarde van
schip en lading van de „Loanda" het 25ste
gedeelte bedraagt van de totaal verloren
gngane waarde, ligt hDt voor de hand, dat
de kwestie der algolieele schadevergoeding
langs processiiceh-n weg geregeld zal m: e
ten worden., Do kapitein van de „Orania",
die bijtijds van de tegen hem opgevatte
plannen op de hoogte was gebracht, heeft
daarop kans gezien, Portugal zoo spomlig
mogelijk te verlaten en met de „Zcelanriia"
van den Kon. Hollnndschen Lloyd naar
Amsterdam torug te koeren.
Oorspronkelijk lag hot in de bedoeling
dat de gezagvoerder nog geruimen tijd te
Leixoes blijven zou, aangezien zich in het
gezonken schip behalve hot goed van pas
sagiers, bemanning en verschepers, de mail
en bovendien nog, in de kluis, o. m. waar
devolle aattdeelen bov inden.
De vraag of de „Orania" geborgen zal
kunnen worden of dat men bet schip zal
moeten opblazen, rs er niet olleen een tus
schen de Maatschappij en de assuradeuren
to Ironden; óók de berglngsmaatschapp'jen
hebben hieromtrent een stem in het ka
pittel.
Oude vrouw levend verbrand
Te Finsterwolde (Gr.l was de 82-jarig-e
alleenwonende mej. A. Haken, 's avonds op
bezoek geweest bij haar naaste buren, de fa
milie Zwart. Tegen tien uur geerde het oudje
huiswaarts
Toen Zondagmorgen mej. Zwart zich aan
do woning van het oudje vervoegde, was de
deur nog gesloten en bleek, dat de kamer vol
rook was. Daar men een ongeluk vreesde,
werd aanstonds de deur geforceerd. De toe
stand, die zich toen vertoonde, was vreese-
li.ik. In een hoek van de kamer lag het geheel
verkoolde lyk van mej. Haken. Vermoedelijk
heeft zij bij haar thuiskomst zich nog boven
een stoof willen wannen, waarbij haar klee-
i ren vlam zullen hebben gevat. Ook is de mo
gelijkheid niet buitengesloten, dat zij een
j ongeluk heeft gehad met het nachtlampje,
I petroleumlampje) dat zy geregeld liet bran
den
Onder een muur verpletterd
Een doode, twee ernstig gewonden
Op het terrein der f'mmerfabriek van de
firma Mouissie aan ri-"n I.aardervveg te Bus-
sum, is een muur, die van een t,-n d tel:-
afgebrand gebouw o; het fa,m ieksterrun
nog overeind stond, 'tjd.-ns itrt siorpinrs-
vverk ingestort. Drie arbeiders werden on
der het puin bedolven. De arbeider B. .1
Bruin is aan do opgelra pen verwondingen
overleden. De arbeiders Van P smalen en
Van Schaik zijn zwaar gewon 1 naar de
Majella Stichting overgebracht.
/^SÉiV^en fris.sche mond
1~ -~3y met witte tanden
ferm door
0e Nederlandsche Tandpasta
•WAT MIJNHARDT MAAKT IS GOED"
In een vergadering te Amsterdarrf
gearresteerd
Het onderzoek van de politic te Am
sterdam naar vreemdelingen, die daar
zonder middelen van bestaan verblijf
houden, heeft er de vorige week toe ge,
leid, dat vijf vreemdelingen zijn gear
resteerd ,die, in afwachting vau een be
slissing van den Minister, worden vast
gehouden.
Voorts zijn deze week wederom niet
minder dan tien vreemdelingen, van
wie de meesten Duitscher zijn, aange
houden en eveneens, hangende 't onder
zoek naar hun antecedenten en de be
slissing van den Minister voorloopig op
gesloten. Wij vernemen voorts, dat be
halve vermelde gevallen, zich nog een
Duitsche vrouw te ómsterdam in ar
rest bevindt, wier uitgeleide over de
grens vertraging heeft ondervonden,
doorilaf zij moeder moet worden, tei-
wijl zich ook te Haarlem een Duitscher,
die zonder middelen van bestaan was
aangetroffen, in arrest bevindt.
De ua'tgehoudenen zijn communisten ett
dat zij te Amsterdam niet waren om rus
tig eu zonder meer van iiet asylrecht to
genieten, i- overduidelijk gebleken. Onder
hen bevindt zich zelfs een voormalig lid
van den Duitschen Rijksdag. ..Zij wareir
in vergadering bijeen, om het projtaganda-
werk, dat ziolt ook uitstrekt over naburige
landen, te verdeden.
Het communistische Kamerlid, C. Schal-
U e r, heeft zich naar Deu Haag begeven,
ter.einde er o|> aatt te dringen, dat de oom
munisteu in geen geval over de Duitsch!
grens zullen worden gebracht.
Of de communisten geïnterneerd dan we?
naar Duitschland uitgewezen zullen wot-
deft weet men nog niet.
Eigenaardig ongeval van de
„Randfontein"
Te Amsterdam is binnengekomen het
tot de vloot van de Holland Zuid-Afrika
Lijn behoorcnde vracht- en passagterschip
„Randfontein". In de sluis to IJmuidett
werd den kapitein gevraagd hoe groot de
diepgang van het schip was. Een der amb
tenaren op dc sluis, die den diepgang zou
opnemen, deelde mede, dat hij niet kon af
lezen boe groot deze was, hetgeen hij aan
den ingevallen schemer weet De kapitein
antwoordde toen, dat in verband niet het
feit, dat de diepgang in Hamburg was op
gemeten men gemakkelijk door een bereke
ning omtrent de onderweg verbruikte steen
kool en het waterverbruik, kon nagaan
wat de diepgang bedroeg. Toen deze ojt
vermelde wijze ongeveer was vastgesteld,
werd de uitkomst aan den loods medege
deeld, waarna de „Handfontein" naar uo
hoofdstad kon opstoomen.
Toen het schip aan de kade ge
meerd lag, gaf de gezagvoerder aan
den tweeden officier opdracht, ach
teruit den diepgang precies op te ne
men. Tot groote verbazing van alle
opvarenden deed men toen de ontdek
king, dat het schip zijn achtersteven
geheel kwijt waa De steven was vlak
onder den spiegel afgebroken, terwij!
het roer een schuinen stand had aan
genomen. De oorzaak van deze scha
de is onbekend.
De „Randfontein" is inmiddels opgeno
men in hef Hendrik-dok van de Amsterdam
sche Droog/lok Maatschappij, waar de repa
ratie zal plaats vinden.
De weggeloopen maagd
Eenige weken geleden is uit het liefdes-
gesticht „Do Goede Herder" te Almelo een
I8-jang meisje vveggeloopen met medene
ming van een rijvvi 1, dat haar niot toebe
hoorde. Het meisje is later te Hoogezai. i
aangehouden. Zij bekende het rijwiel ont
vreemd te hebben en is naar Almelo over
gebracht, waar zij ter beschikking is ge
stald van den burgemeester. Het is geble
ken, dat het meisje, dat onttrokken is aan
de ouderlijke macht., eerst een bezoek heeft
gebracht aan haar ouders in Enschede,
wou,.- ze verklaarde liet ontvreemde rijwiel
te hebben achtergelaten en vandaar tta een
paar (Jagen weer op stap te zijn gegaan
noordwaarts in gezelschap van haar 19-
jat'igcn verloofde. Zoo walsen ze na een paar
dagen per auto's, die hen op verzoek had
den meegenomen, bij een zusteu- van liet
meisje te Assen gearriveerd, en weer een
of ty.ee dagen later bij een tante iu Mar-
tensliook in de gemeente Hoogoveen.
verteld en er telkens op aangedrongen, dat
zij toch ook gaan zouden, doch vader had
gemeend, dat de afstand te ver was.
„Was die knaap uw zoon?" \rocg een
stom achter uit den kelder. Sybrands kon
niet zien, wie do rager was, het wc:
duister, doch dat deed er ook niet toe, het
was een vluchteling evenals hij, iemand die
ook itt duizend vreezen verkeerde, zooals 'ij
allen, die hier bijeen waren in dezen don
koren, vochtigen kelder.
,Ja", antwoordde de brouwersknecht, „die
Huib is mijn jongen", en er klonk in den
toon, waarop hij dit zeide een weinigje trots.
„Nu vriend", ging dezelfde stem voort,
„dan hebt gij een flinken dapperen jongen.
God geve, dat gij van hem nog veel ple. iar
moogt beleven. De jongen heeft heldere
oogen in z'n hoofd, mij dunkt dai wordt nog
eens een Watergeus."
„Z'n broer is al een Watergeus"; ant
woorddeSybrands nu, „hij heeft meegestre
den bij Den Rriel en is toen overhaast na-ar
Rotterdam gekomen, om de .Spanjaarden
van Bosstt in het oog te houden."
F.n nu volgde het geheele verhaal van
den daitperen Hendrik, die, vermomd als
Sjtuansclt kapitano, zijn vader en moeder in
veiligheid had gebracht.
De menschen hoorden er toch van op.
En een oógenblik werd de sombere anest
verdreven en de duizend vreezen, waarin
men verkeerde vergeten, door hei verhaal
dat Sybrands deed over zijn jongen.
„Maar die kleine wordt misschien nog
dapne-der". zeióe do stem van zooeven we-r
„wa* her!" die iongen vermetele ooger in
z'n hoofd. Als al onze Holiandsrhe jongens
zoo waren, dan kon Alva z n biezen wel
pakken, want dan zou hij hier weinig nicer
kunnen uitrichten."
Het deed het geplaagde moederhart van
vrouw Sybrands toch goed, zoo o\er ham-
jongen to hooren spreken, 't. Was waar, wat
die map zeide, Huib was wel eons een on
gehoorzame jongen, maar overigens een
jongen met eon gouden hart. iie door het
water en door 't vuur zou ga m om vad»r
of moeder te helpen.
Die Huib toch en nu was hij weg.
„Ach klaagde vrouw Sybrands, „en dat
die jongen nu weg is, dat' smart mij zoo
mocht de Heere toch geven, dat hij nog weer
gevonden werd."
„Wat zegt ge", zeiden een paar vrouwen
die het dichtst bij de vrouw van den brou
wersknecht zaten, „wat zegt go, is die Órrtke
jongen weg? Maar hoe is dat mogelijk,
mensch, hoe is dat nu toch mogelijk Toen
hij van morgen bij ons kwam om te zeggen,
dat wij in den kelder van Dominicus ons
konden verbergen, waren dt Spanjaarden
toch nog mat in de stat., hij zon toch ge
makkelijk thuis zijn geweest, voor de Span
jaarden binnen waren?"
„Hij is ook thuis geweest", klaagde vrouw
Sybrands, „dorh ik liet hem nog even hij
den hakker in de Ilou'tuin nrood halen,
omdat ik hoojite dat mijn zoon Hendrik
thuis zou komen en toen is hij gegaan en
ik heb hem niet weer gezien. Ach, dat ik
ook zoo dwaas kon zijn, om den jongen te
laten gaan. Ach, mijn lieve Huib."
..Zeg dat nu niet, vrouw", viel Sybran is
zijn klagende vrouw in de rede, ,,'eg dat nu
nie*. 't Is des Ileeren bestel geweest. Hij
heeft ons willen redden door middel van
Huib!"
„En de Ilecre zal zeker ook verder vo„r
hem zorgen", liet zich nu achter uit den
kelder de stem weer hooien, die straks met
zooveel lol over Huib had grspirokeu, „ik
kan niet gelooven, dat die jongen een onge
luk heeft gekregen. Daarvoor is hij veel ie
slim; ik denk dat z'n nieuwsgierigheid hem
beet heeft gehad, maar heb geen zorg, dc
jongen redt er zich best uit; hij heeft srhran
dere, vermetele oogen in hot hoofd."
„We zullen het hopen', zei Ito Sybrarui»
doch de toon waarop hij deze woorden sprak
verried wel. dat hij niet veel hoop liad, dat
het zoo ge.beuren zou.
De menschen hadden met aandacht naar
het verhaal over Huib zitten luisteren. Voor
een oogenblik hadden zij hun eigen leed en
al de zorg en de vrees, waarin zij verkeer
den, vergeten. Zij hadden slechts oor gehad
voor Huib, den verme'eien jongen, die eerst
velen hunner en daarna zijn eigen ouders
had gered en die nu misschien zelf was
omgekomen in den schrikkelijken Spaan-
schon jammmer.
Ach, deze menschen, die ze.lt zooveel angst
en ellende doormaakten, zij konden zich zoo
goed voorstellen de ellende, waarin deze
beide ouders verkeerden en hartelijk wensi h
ten zij, dat deze menschen hun jongen straks
mochten weervinden.
Daar in dien donkeren vochtigen kelder
werd menig stil gebed tot God opgezond-ui
om redding uit den algemeenen nood.
Men vroeg elkander niet of men Roomsc'i
was of Gereformeerd, men leed onder het
geweld van don gemeenschaj>|)eiijken vijand
en tegen dat geweld zocht men kracht, in
het gebed tot God.
(Wordt vervolgd.^'
e»'
