Van RotterdamschB ionras uit
den Snaanschen tiid
MAAS- EN SCHELDEBODE
WOENSDAG 12 DECEMBER 1934
Gemeenteraad van Ooltgensplaat
Gemengd Nieuws*
UIT HET SOCIALE LEVEN
DE KEERZIJDE
Huurverlaging gemeentewoningen
21
tele-
Vev
Vrijdagmiddag kwam de Raad dezer ge
meente onder voorzitterschap van burge
meester W. J. Dopkersloot hijeen.
Aanwezig zijn alle leden, behalve wethou
der Waling, wegens ziekte.
Do VOORZITTER gaat voor in gebed. Spr.
zegt in zijn openingswoord dat hij had ge
hoopt. dat weth. Waling aanwezig zou zijn.
Maar het heelt niet zoo mogen zijn. We ho
pen, dat hij spoedig weer in den Raad zal
mogen zijn.
Do notulen van de vorige vergadering wor-
den gelezen.
De heer VAN NIEUWENHUIZEN zegt, dat
do secr. zich er wel wat al te gemakkelijk
van heeft afgemaakt. Hij zegt bijv. dat op
de kantooruren in de volgende vergadering
teruggekomen zou worden. B. en W. zouden
echter met een voorstel komen. Dat staat er
nie* in.
De VOORZITTER: Het personeel heeft er
geen bezwaar tegen. Vanaf 1 Jan. zal het
kantoor tot 5 uur open zijn (niet voor het
publiek). De notulen zullen veranderd wor
den.
Aan de orde zijn de ingekomen stukken.
Ingekomen is een schrijven van Ged. Sta
ten. waarin het oordeel van de raad wordt
gevraagd over de presentiegelden,
besloten. Ged.. Staten za ldit bericht worden.
Eenzelfde schrijven is ingekomen betr. de
wethouderssalarissen.
B, en W. stellen voor het salaris op f220
te houden. Aldus wordt besloten.
De VOORZITTER zegt dat er f 200 ge
raamd is. Dat is het minimum. Er kau geen
geld op toegegeven worden. Een werkmans
afgevaardigde verlet een heele middag. Dat
wordt hem wanneer dit bedrag verminderd
zou worden, veel te duur. B. en W. stellen
voor dit bedrag aan te houden. Aldus wordt
besloten. en r
Ingekomen is de goedkeuring van Tiet
raadsbesluit tot het aangaan van de roke-
ning-courantovereenkomst, de goedkeuring
van de wijziging van het reglement van het
Burg. .Armbestuur enz.
Ingekomen is een verzoek van de Ned.
Landarbeidersbopd afd. Ooltgensplaat, om
een Kerstgave.
De VOORZITTER zegt dat volgens de Pers
bet Ministerie f 2 millioen daarvoor beschik
baar zal stellen. Wij hebben nog niets ge
hoord, zoodat er nog geen beslissing geno
men kan worden. De Raad zal er wel geen
bezwaar tegen hebben wanneer het Rijk de
Kerstgave geeft. Indien dat niet het geval is,
wordt er eerst nog met de Raad over onder
handeld.
De heer L. HOKKE: Vroeger betaalde het
Rijk niets?
De VOORZITTER: Neen. Wij bobben het
lljer nooit gedaan.
De heer BRINKMAN: Het Rijk -gaf vorig
jaar tweederde.
De VOORZITTER: Wanneer een bedrage
van do gemeente gevraagd wordt, zal hier
over met den Raad gesproken worden. Eerst
zullen we wachten wat het Rijk doet. Do
Pers heeft het al bericht, maar wij moeten
atgaan op de officieele stukken.
Ingekomen is een schrijven van de com
missie van beheer van de Geref. Kerk met
het verzoek de sloot achter de pastorie te
dempen. De commissie zal de kosten zeil
dragen.
De VOORZITTER: Daar hebben B. en W.
geen bezwaar tegen, vooral omdat het geen
geld kosst. Deze demping slu.t aan hij de
uemping door de Ned. Herv. Kerk verricht,
lnplaats van een open riool wordt het een
dicht riool. B. en W. steller, voor het verzoek
in te willigen. Met de commissie Zal overleg
gepleegd worden. Als er meer van derg. ge
vallen zijn, bevelen we ons graag aan!
De Raad sluit zich hierbij gan. Het verzoek
wordt ingeWilligd.
Ingekomen is een schrijven van de Chr.
Landarbeidersorganisatie, waarin een erken
ning van enkele leden als kostwinners
wordt gevraagd; vioorts de georganiseerden
ook de wachtweek mee te laten maken, en
tenslotte wordt een kolentoeslag gevraagd.
Ook aan de andere Bonden zijn dergel. ver
zoeken ingediend.
De VOORZITTER: Voor de toeslagen kun
nen geen finantieele bronnen gevonden wor
den. B. en W. stellen wel voor de georgani
seerden, die uit de werkloozenkas trekketi,
een kolentoeslag te verleenen. Dat komt op
I 500. Anderen deze toeslag geven is heel
moeilijk. De steunbijslag kunnen wij niet be
rekenen. We betreuren, dat de Minister in de
kolentoeslag niets wil betalen. De kolentoe
slag voor de menschcn uit de werkloozen
kas trekkend zal telegrafisch aangevraagd
worden. Reeds 130 werklooze menschen heb
ben zich in Ooltgensplaat gemeld, in Acht
huizen zijn het er wel 100. Dit kost enorm
veel geld.
B. en W. stellen voor hen die uit de steun
t-ekken de wachtweek door te betalen tot zij
uit. de werkloozenkas trekken. Degenen, die
voor .de eerste maal steun trekken en de
wachtweek doormaken vallen hier ook ou
der.
De heer BRINKMAN: Met nieuwjaar kan
torh wel een berekening gemaakt worden?
Dan krijgen de anderen ook nog een toeslag.
De VOORZITTER: Dan zullen we een be
rekening maken.
Aan de orde is de benoeming van een ad
ministrateur van het Burgerlijk Armbestuur.
Allereerst wordt de instructie gewijzigd.
Op de voordracht slpan: 1 P Bom, 2 L. klok
ke, 3 C. P. Ilokke, 4 A. de Vries, 5 Jac. van
Nimwegen, ti A. v. Hassent, 7 T F. Beijo, 8
G. Verkerk, 9 W. Korteweg Mzn., 10 11. J. E
Visch, 11 J. Hage, 12 Joh van Gui'p eu 13
Elias Huijer.
Aan het eind van de vergadering, wan
neer eerst in geheim, zitting over de sollici-
I,anten gesproken zal zijn, zaï tot benoeming
worden overgegaan.
Dan wordt de rekening van het dokters
huis ingediend. De heeren Brinkman, van
Gurp en J. Hokke zien de rekening op ver
zoek van den Voorzitter na.
De heer Brinkman zegt dat de bescheiden
in orde zijn bevonden. De inkomsten bedra
gen f -400, de uitgaven f 302.03, zoodat een ba
tig slot van f 37.03 genoteerd wordt. De com
missie adviseert tot goedkeuring. Aldus
wordt besloten.
Ingekomen is een verzoek tot het beschik
baar stellen van liet gymnastieklokaal van
de openli. lagere school no. 1 voor het hou
den van een bazaar op Dec. 10, 20 en 21, ton
bate van den Geref. Zendingsboml en de
Zonding van de Geref. Kerken.
B. en W. stellen voor dit verzoek in te wil
ligen.
De heer BRINKMAN Komt het volksonder
wijs niet in het gedrang?
De VOORZITTER: Het hoofd van de school
heeft bericht dat dit op 12 Dcc. zal worden
verplaatst.
De heer BRINKMAN: Wio betaalt de kos
ten van verlichting enz.?
Dn VOORZITTER: Dat moot de bazaar be
talen, want de gemeente is misschien nog
armer dan de Zendingscorporaties.
Dan komt aan de orde het voorstel van
B. en W. om mej. M. Boutkan eervol ontslag
te verleenen als onderwijzeres aan de openli.
lagere school no. 1 onder dankbetuiging voor
de bewezen diensten.
De heer BRINKMAN zegt dat het afbraak-
systeem ook in deze gemeente wordt toegee
past. Hij is er tegen.
De VOORZITTER: Dat is jammer. Ook wij
betreuren liet, maar U zult de middelen aan
moeten geven, waardoor dit ontslag niet
door zou behoeven te gaan. De finantieele
omstandigheden dwingen er toe. Zoo is het
ook met de Minister.
De heer BRINKMAN: Ik noem het een af
braaksysteem. Het mindere kind wordt el
door getroffen.
De VOORZITTER: Ook de kinderen van
tieter gesitueerden worden er door getroffen.
Wanneer B. en \V. nog een middel kunnen
vinden om het ontslag te voorkomen, zullen
zij dat zeker doen.
De heer VAN ES: Kan Volksonderwijs liet
salaris van die juffrouw niet betalen?
De heer VAN NIEUWENHUIZEN vraagt
naar de stand van de school en het salaris
van de juffrouw.
De VOORZITTER zegt dat de juffrouw be
reid is 3 maanden gratis te werken, mits ze
dan ook langer mag blijven en het versrhit
tussclien wachtgeld en salaris wordt Dij po
past. Het onderwijs wordt dan echter f 500
duurder voor de gemeente, wanneer we de
juffrouw aanhouden. Particuliere kassen zul
len bij moeten springen. Ook op de bijz.
school wordt dat gedae/i. We kunnen er lang
over praten, wij hebben de pretentie, dat we
naar ons beste weten voor liet openbaar on
derwijs hebben gezorgd. Wc kunnen de kos
ten echter niet meer dekken.
De heer VAN NIEUWENHUIZEN: Als het
aantal kinderen nu grooter wordt, kan dan
weer een leerkracht aangesteld worden?
De VOORZITTER: Dan moet een jaar ge
wacht worden.
De heer BRINKMAN: Kan ik op de volle
medewerking van B. en W. rekenen?
De VOORZITTER: Nu wantrouwt U ons!
Hier betreuren wij het ten zeerste en we zul
len toezeggen dat we alle mogelijke moeite
zullen doen om het te voorkomen.
De heer VAN GURP: Dat zeggen niet al
leen B. en W. maar pok de Raad. Het is in
het belang van het onderwijs wanneer deze
juffrouw aangehouden kan worden.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
aangenomen.
Vervolgens worden enkele wijzigingen
goedgekeurd van de gemeentebegrooting
1934.
Dan komt aan de orde de vaststelling van
de verordening ingevolge art. 122 der Ge
meentewet, de inning van rechten wegens
het gebruik van het gemeente-aanplakbord,
het heffen van leges op de jachtacten enz.
De verordening wordt goedgekeurd.
Het voorstel van B. en W. tot het toetreden
tot de gemeenschappelijke regeling voor on
derlinge hulpverleening bij brand wordt uit
voerig door den voorzitter toegelicht en daar
na door de Raad aangenomen.
Ingekomen is 'n schrijven van de Holl. Mij.
van Landbouw, waarin van de Raad ge
vraagd wordt, dat hij het houden van een
landhouwhuishoudcursus noodig acht. An
ders kan de Maatschappij geen rijkssubsidie
ontvangen. Op voorstel van B. en W. legt de
Raad deze verklaring af.
Dan is aan de orde de vaststelling van het
kohier van de straatbelasting.
Er zijn G61 aanslagen tot een totaal bedrag
van f 4098.11. Hierbij zijn inbegrepen de aan
slagen van het Burg. Armbestuur, waarvoor
vrijstelling bestaat. Dit is een bedrag van
1' 40, hetwelk hiervan af moest.
De VOORZITTER zegt dat 3800 geraamd
was. De minimum-aanslag bedraagt 25 ets.
Ingekomen is een verzoek van den lieer
Lodewijk uit Roelofarendsveen om vrijstel
ling van betaling van schoolgeld. e« restitu
tie van het teveel betaalde.
De VOORZITTER zegt, dat hij op tijd ge
eclameerd heeft. B. en W. stellen voor dit
verzoek in te willigen.
Ingekomen is een schrijven van A. Kreeft,
Galatheesdiedijk, waurin hij verzoekt om
steun, al was het maar dat hij het gemeente
huis voor de helft van do huur zou mogen
betrekken. Adressant is niet in staat tot
werken
De VOORZITTER zegt, dat deze zaak bij
het Armbestuur behoort. De Herv. Kerk heeft
deze zaak ook in behandeling. Op het oogen-
blik kan de Raad wettelijk hierover niet he
slissen.
Dan gaat de Raad over in geheime zit
ting.
Rij opening van de openbare vergadering
wordt overgegaan tot stemming over de be
noeming van een administrateur bij het arm
bestuur. Uitgebracht worden op P. Bom 3
St., op C. Hokke Pzn. 2, op L. Paasse 2, op
G. Verkerk 1 en op J. v Nimwcgen 1. Dan
volgt de tweede vrije stemming, weer vallen
de stemmen op dezelfde personen. Dan volgt
een stemming over C. Ilokke, I.. Paasse en
P. Bom.
Het blijkt echter dat dn heeren een ver
schillende. opvatting hebben over liet regle
ment van orde. De ééne partij (voorzitter,
secretaris en de heer van Gurp) is van
mecning, dat bij de derde stemming, wan
neer meerdere personen de meeste stemmen
hebben eerst een tusschonstemming plaats
moet vinden over de twee personen, die
hetzelfde aantal stemmen hebben verkregen
bij de tweede stemming. De heer van Nicu
wonhuizen en de overige heeren zijn van
meening, dat over de menschen, die de
meeste stemmen hadden, nog eens gestemd
moet worden. De raad spreekt zich hierover
gunstig uit. Bij de dorde stemming krijgt
de heer Ilokke ti stemmen en P. Bom 4
stemmen, zoodat de eerste gekozen is.
Dan komt aan de orde het voorstel van
B. en W. tot verlaging van de huren der
gemeentewoningen. Vele huren zijn ver
laagd, andere, zijn op het peil van heden
gehouden. Het voorstel wordt met alge
meeno stemmen aangenomen.
Bij de rondvraag stelt de heer v. NIEU
WENHUIZEN de vraag, binnen welke tijd
mot liet aanbrengen van de verbeteringen
van de aanlegsteigers voor de veerverbin-
ding begonnen zal worden.
De VOORZITTER: Binnen zoo kort moge
lijken tijd. Eerst moet de concept-overeen
komst goedgekeurd worden.
De heer VAN NIEUWENHUIZEN: Hoe
lang zal dat gelden?
De VOORZITTER: 25 jaren. Zoodra het
contract gotcekend is, zal met de verbete
ringen begonnen worden. Eerst zullen voor
loopige voorzieningen worden getroffen.
Wanneer wij officieel verzekerd zijn van de
subsidies van Rijk en provincie zal met het
groote plan begonnen worden. Spr. wijst er
op, dat op een rechtbankzitting gezegd is.
dat de R.T.M. er tusschen zit. Dit is abso
luut onjuist.
De heer v. NIEUWENHUIZEN feliciteert
de stichting met het gevoerde beleid.
Daarna volgt sluiting.
Zes auto's op één moment defect
Vrijdagavond is op de Nieuwe Rijksweg tus
schen Overschie en Delft in de buurt van
Pijnacker omstreeks 8 uur een uit Rotterdam
komende auto gereden tegen een defecte
vrachtauto, die aan de kant van de weg
stond. In de nabijheid zijn kort daarna twee
personenauto,'s tegen elkaar gebotst en bijna
tegelijkertijd reed een personenauto tegen
een vrachtauto aan, zoodat in een ommezien
zes defecte autos langs de weg stonden,
waardoor het verkeer korte tijd 'werd ge
stremd. Twee auto's konden na ter plaatse
te zijn gerepareerd, op eigen kracht verder
rijden. De vier andere moesten worden weg
gesleept.
Er waren twee gewonden.
Eén van hen, die 51-jarige Duitsche jour
nalist L. H. A. W., uit Schiebroek, had
eenige hoofdwonden opgeloopen. Na op het
politiebureau te Overschie voorloopig te zijn
verbonden door Dr Donkorsloot, is W. per
Roode Kruis auto naar zijn woning vervoerd.
Doodelijk tramongeluk
Men meldt ons uit Den Haag: Op den
Waalsdorperweg bij den Raatnweg i6 een
CO a 65-jarige heer, vermoedelijk G. D., uit
de Van Diepcnburchstraat, door de Blauwe
tram aangereden en onmiddellijk gedood.
Het lijk is door den Geneesk. Dienst naar
het Ziekenhuis aan den Zuidwal gebracht.
Auto tegen boom verpletterd
Een doode; drie zwaar gewonden
Zondagochtend heeft op den straatweg
Heerlen—Aken even over de Nederlaiidsche
grens een ernstig auto-ongeluk plaats gehad.
Doordat de auto, welke werd bestuurd door
Becker uit Heerlen een hond aanreed, ver
loor de chauffeur de macht over het stuur
en vloog de auto tegen een boom. De wagen
werd geheel vernield.
Becker was op slag dood. De drie overige
inzittenden werden allen zwaar gewond.
Het waren Biesmans, Wolff en Waay-
foort, die alle drie naar het ziekenhuis te
Heerlen zijn overgebracht. Ook het stoffelijk
overschot van Becker is daarheen vervoerd,
Becker bekleedde de functie van ambtenaar
bij de Oranje Nassaumijnen, waar B. en W.
eveneens werkzaam waren. Waayfoort is
leeraar aan het handelsin-stituut „Studio'' te
Heerlen.
De moord in den Grooten
IJpolder
Aanwijzingen tot opheldering
Men meldt ons uit Amsterdam: Men zal
zich nog herinneren, dat in den nacht van
27 op 28 September 1933 Gerrit Verhoeven,
toen hij met zijn meisje in een schuur uclr
ter de Ilornhoeve in den Grooten IJpolder
vertoefde, door een revolverschot werd ge
troffen en kort daarop overleed. Nooit heeft
mon den dader gevonden. Er zijn nu aan
wijzingen, die wellicht dezen moord kunnen
ophelderen.
In de strafgevangenis te Haarlem
zitten op het oogenblik twee Amster
dammers wegens rijwieldiefstal. Zij
hebben verklaard, dot een zekere C.
S., die thans ook wegens rijwieldief
stal te Haarlem gevangen zit, hot
schot op Verhoeven zou gelost hebben.
Deze S. is kort na den moord aange
houden onder verdenking hem te heb
ben gepleegd. Ook toen waren er reeds
aanwijzingen, maar wegens gebrek
aan bewijs heeft men S. toen na negen
weken voorarrest vrij moeten laten,
Boide bovengenoemde mannen verklaar
den, dat op don morgen na den moord, S.
de revolver met eon blikken doosje met
patronen bij een vriend van hem in bewa
ring heeft gegeven. De revolver hoeft S. den
dag daarop weer gehaald, maar hot doosje
met patronen heeft hij hem laten houden
Niet wetende, wat met het doosje vord -r
te doen, is het in de Prinsengracht gewor
pen. Dozo vorkla. 'ngen zijn door de Haar
iomsche justitie naar Amsterdam doorge
zonden. Na eenige dagen was de vriend op
gespoord, die de verklaringen kon bevesti
gen en ook aanwees, «aar het doosje in de
Prinsengracht was verdwenen. Niet zonder
moeite is inderdaad het doosje mot do pa
tronen uit de gracht opgovischt.
Door de justitie zal met deze aanwijzin
gen getracht worden de zaak tot klaarheid
te brengen.
Een geheimzinnige verdwijning
De 16-jarige v. d. Hommel uit Oss moest
Vrijdag JI. voor het kantongerecht te Den
Bosch verschijnen voor een klein verkoetv-
vergrijp. Hij begaf zich derhalve, vergezeld
door zekeren Van B., die bij do familie v. d.
Hommel inwoont, per fiets naar 's-Boscb.
Na afloop van de terechtzitting roden de
jongens huiswaarts, doch ter hoogte van de
brug over den Dommel, aan het Hinthamer
einde te 's-Hertogenbosch, bemerkte v. B.
plotseling, dat zijn metgezel, die even tev
ren nog nanst hem had gereden, verdwenen
was. Hij zocht overal, doch zijn pogingen
bleven vruchteloos. Er was geen spoor van
den vermisten knaap meer te ontdekken.
Van B. keerde dientengevolge alleen naar
huis terug, waar hij zijn kostbaas (den va
der van den vermisten jongen) van het
gebeurde op de hoogde stelde. Onmiddellijk
deden do ouders aangifte bij de politie. N'ea
steeds is de jongen zoek. Een broer van de
moeder van den vermiste, zekere J. v. .1.
Pas, werd twee jaar geleden eveneens ver
mist en later, door revolverschoten gedood,
in een weiland onder Oss teruggevonden.
ONTVLUCHTE FLESSCHENTREKKER
GEARRESTEERD
Door de politie te Nijmegen Is gearresteerd de
"19-jarige P. J. B., die voor eenigen tijd ontvluchtte
toen hij met een bewaker van het gesticht te Ave-
reest, waar hij verpleegd wordt, te Amsterdam
vertoefde. De man. die zich beurtelings Hooykaas
en Oosterom noemde, heeft enkele dagen in het
gezelschap van een juffrouw doorgebracht. In ver
schillende restaurants en hotels werden verteringen
gemaakt, zonder dat betaald werd. Ook wist hij in
winkels zonder betaling goederen los te krijgen
DOOR EEN PAARD DOOD GETRAPT
Het zoontje van den landbouwer V., te
Aardenburg die vorige week een trap van
een paard kreeg en zwaar gewond naar het
ziekenhuis te Brugge werd vervoerd, is thans
aan de gevolgen daan au overleden.
DE GOOISCHE INBREKERSBENDE
In het begin van dit jaar zijn in het Gooi
een groot aantal inbraken gepleegd: het ge
lukte de politie de daders een zevental nog
jonge mannen, te arresteeren. Zij hadden
o.m. ingebroken in een benzinestation van
de A.P.C. te Hilversum en in den winkel
\an de firma v. d. Meer, modemagazijnen.
Voorts hadden zij een liezoek gebracht aan
een bananenpakhuis aan het Wandelpad te
Hilversum. Dit is slechts een bloemlezing
uit het groote aantal. Alleen te Hilversum
zijn elf inbraken gepleegd door deze tiende,
voorts ook te Bussum, Laren, Naarden en
Utrecht. In totaal zijn er 18 a 20 aan deze
verdochten toe te schrijven.
De rechtbank veroordeelde H. v. K. tot
een jaar en zes maanden, G. E. tot een jaar,
T. S. W. tot een jaar en vier maanden, W.
B. tot een jaar en 10 maanden, II. S. tot eon
jaar on zes maanden, A. G. de L. tot een
jaar en acht maanden en J. A. v. Z, tot een
jaar gevangenisstraf.
DE TOESTAND ONDER DE SCHIPPERS
De relatieschippers en de zwen
del met scheepsaimeting.
M AAS"-N YM PHEN.
W. v. d. M. schrijft m' in een briefje
Hoe Sintniklaas is geweest
En hoe z'n moederlooze spruiten
Wel profiteerden van dit feest.
Hij had al weken lang gerekend
Er moest wat voor de kind'ren zijn
Ook zij zongen van Spanjes stoomboot
Van boonien en van maneschijn.
Al weken lang had hij gerekend
Zijn hoofd gebroken en gespaard
Met heel veel moeite van zijn handel
Een heel klein overschot bewaard
Als die reserve dan verkocht was
Flink ivat zou hebben opgebracht
Zou 't voor zijn tiental Sinterklaas zijn
Hij had hel zich zoo mooi gedacht
Een zestal hennen, drie kalkoenen
Drie hazen, malsch en moddervet
Had hij, als basis der traktatie
Al dagenlang apart gezet.
De waarde drmid' om twintig gulden
Daar kon dan wel een tientje af
Waarvan hij dan pan al zijn kind'ren
Een Sinterklaasprcsenfje gaf.
De jongens wisten van dien voorraad
Kenden de plannen voor 't festijn
Droomden van ballen, tollen, hoepels
Van pepernoten, marsepein.
Zc spitsten zich op zes December
Den dag van 't ongekend festijn
D oudsten dachten nog weemoedig
„Als Moeder daar eens bij kon zijn!"
Twee dagen vóór den grooten feestdag,
Ging vader 's morgens vroeg naar 't hok
Vandaag zou hij z'n schat verkoopen
En overdragen aan den kok.
Maar... wie beschrijft er zijn verbazing
Als hij de kooien ledig vindt
En dief nam weg, ivat hij bestemd had
Voor den verjaardag van den Sint.
Nu... geen cadeautjes voor zijn kind'ren
Nu... geen gezichten, vroolijk, blij
Nu... geen genoegen en geen vreugde
Zijn mooiste plan in rook! Voorbij
Komt, vriendelijke Nymphrnlezers,
Strijkt V eens even over 't hart
En laten we te zaam verlichten
den Is.
Dat saat niet over een paar honderd ton.
Neen, dat raakt daar duizend 'tonnen, want
daar komt alles aan voor het groote Brabant-
sche achterland.
Een ander bezwaar ia de zwendel met de
scheepsafmeting. Er Is een partü van 500 ton
goed. Daar ztfn zeker wel 10 schepen voor.
doch de bevrachter heeft een vriendje die h
het reisje bezorgen wil. Wat doet hU nu? HU
laat heel gewoon vragen een schip van 560 ton.
Dat Is er niet. dan juist zün vriendje. Al de
Met o, zoo weinig, o, zoo rijk
Stuurt allen eens een kleinigheidje
Naar ons kantoor in Sommelsdijk.
HAKATE.
Ds. J. Versteegt deelt in Geos, het orgaan
van de Geref. Evangelisatie onder schippers,
een en ander mee van een bezoek, dat het
Tweede Kamerlid Dr. A. A. I.» Rutgers te
Rotterdam bracht aan de schippers, om zich
op de hoogte te stellen van hun toestand en
grieven.
De grootste grief van de schippers is wel
gericht tegen de z.g.n. relatlescWippers. Toert
de beurt-bevrachting of de evenredige vracht-
verdeeling in wei king trad. waren er nok
schippers, die in vaste betrekking stonden
tot bepaalde fabrieken en die reeds jaren
voor de fabriek gevaren hadden.
Nu zou het onrecht zün als deze menschen
hun werk kwijt zouden raken en prus ge
geven worden aan de onvastheid der op do
beurs varende schippers. Dus mochten «.«hip
te ra, die twee jaar of langer, zulk een ..vas'e
relatie" hadden, dat werk blijven doen. Dar
ging met over de bevrachtingscommissie. d»o
dan ook niet de gebrulkelüke 2 pet. van de
vi acht zouden ontvangen.
Neemt men nu aan dat 500.000 ton goed op
deze wfjze buiten de bevrachtlngs-cominlssle
omgaat, dan verstaat men, dat dit. zün onge
veer 1000 reizen voor een schip van 500 ton.
Dus 20 per week. Dat gaat nu aan de gewone
schippers voorbü- Nu kunnen relatle-schippei
dag en nacht varen om die 500.000 ton goed
weg te krügen en de andere schippers liggen
10 tot 30 dagen aan den wal.
Daar komt nog iets andeis bü. Groote fa
brieken, die voor een jaar vast werk »bhen,
nemen nu nog schippers in vaste relitie aan,
dus scheppen, tegen de bedoeling van de wet
geving in, weer zulke verhoudingen, eer ten
mideele van de particuliere schippers en tot. jj vader- en die kinderSmart.
voordeel van den groot-fabrikant. Want nu J v
krügt de vaste-relatie-schipper lager iacht: yp 7)l(lkCïl (LCZ6 dVYHC $tU7Hp6VuS
dan de gewone schipper en de Ulein-hande-
laren of fabrikanten moeten een hoogere door
de bevrachtingscommissie vastgestelde vracht
geven. Zoo komt dus de klcln-handc-
laar in een zeer-ongunstige positie ten '^ziek
te van zün grooten concurrent.
Met een aantal schippers heeft Dr. Rutgers,
daartoe aangezocht door de antirev. Kamer
club. aan boord van de „Adelaar", de Evnn-
gelinatie-kerkboot van de Geos, de rievew
besproken.
Een dezer grieven is daar zoo even reeds
genoemd. Ze werden toegelicht door een
schipper, die o.a. ook opmerkte, dat de bur
gerij van een lneer vrachtpell niet profiteert.
Neem eens aan. dat een relatie-schipper 2
gulden per lact tarwe krügt en een gewone
schipper 3 gulden, dat scheelt op een reis van
100 last, 100 gulden, maar wat maakt dat
uit op de kostprijs van het brood, bijna niets.
Een last is 2000 kilo, dus een gulden meer
vracht op de 2000 k.g. tarwe, dat zou het
duurder maken met 1/20 cent per kg. Zoo 1»
het ook met rüst. rogge, haver, mals en alle
andere artikelen. Zulke redeneeringen kunnen
geen doorslag geven, als het gaat over het
al dan niet laten varen van een gewonen
schipper. Men zal zeggen, maar kan dan de
gewone schipper ook niet voor t 2.varen.
Zeker kan dat als er maar werk genoeg was'
Er is echter niet voldoende werk en van dat
beetje 'int er is, gaan de relatie-scliippers
met een belangrijk deel strü'ken.
Een volgende schipper klaagt zijn nood niet
alleen over de relatie-schipper. Hü heett
andere noten op zün klaagzang. Omdat de
„vaarderii" zoo slecht was, is deze schipper
een handel begonnen in bunkerkolen te Vianen
en verhandelde daar Hollandsche kolen.
Mon heeft hem verdreven en het slot is dat
hü weer in de vaart is. Ziin zoon ligt nu met
een oude kraak in de haven van Vianen, maar
zal binnenkort moeten verdwünen. Reden: een
groot kolenknntoor werkt hem er uit. niet door
lagere prijzen, doch door grooter invloed bü de
„autoriteiten", waardoor de ligplaats verboden
zal worden. Het mooiste van het geval is. dat
de klein" schipper, nationale kolen verkoopt.
Het groote fcolcnltantoor. lcoint straks met...
Duitsche kolen.
Een daarop volgende schipper komt met an
dere dingen voor den dag, die zich afspelen ii.
Maasbtacht, de groote kolenhaven. Daar is de
zaak van dien aard, dat een dringend onder
zoek zeer noodig is. De particuliere schipper
Is daar vaak slachtoffer \an de groote scheep
vaartmaatschappij. Het aandeelenkapitaal stelt
men veilig en de belangen der particuliere
schippers komen elk oogenblik in gevaar.
Zoo komt ook de zaak Vechel aan de orde.
Daar is schreeuwend onrecht aan de orde van
den dag. cn wel ten opzichte van een stooni-
bootmaatschappü die vroeger een deel van het
vervoer had, een niet groot deel, doch in de
slechte dagen zich geheel terugtrok, die de
booten uit de vaart nam en alles liet liggen,
die toen een schipper liet varen voor veel te
lage vrachten, zoodat er geen brood aan zat,
veel minder boter.
Deze maat.scnappli kwam direk't bü de even
redige Vraehtverdeeling opdagen en... kreeg
op eens nipt haar oude portie, doch de heele
zaak in handen, zoodat er nu weken voorbü
gaan dat niet één reis naar Vechel aangebo-
andere schippers blüven staan en de zwendel
kraait victorie.
Is dat dan te voorkomen? Heel eenvoudig!
De bevrachtingscommissie heeft immers het
kantoor slechts op te bellen om te weten, hoe
groot of werkelijk de paitü is. Blpkt het zwen
del, welnu dan is de bevrachter voor de eer
ste drie maanden uitgesloten, een volgend
keer zes maanden, de dei de keer voorgoed. Dan
zal de trek naar zwendel wel vergaan.
Wat nu de relatieschippers betreft, in een
gesprek met Dr. Rutgers gaf Ds. Versteegt te
kennen, dat er wel iets voor is, dat deze men
sehen hun werk behouden, even zoo goed als
de beurt-schippers. Maar het komt hem voor
dat in deze zware tijden het niet rechtvaardig
is. een deel van ons varensvolk niet mede te
laten dragen aan de zware lasten.
Waar gehakt zul worden, daar moeten ook
spaanders vallen. Zoo is het in alle rangen en
standen en klassen der maatschappij.
Zoo zou het ook ziin in de schipperswerold.
Een deel van de relatie-schippers die te ver
vangen ziin, zou ook in de wilde vaart moeten.
Een ander deel zou moeten bijdragen aan de
lasten der anderen. Elk op zün beurt dat zou
ook hier moeten gelden.
Zü. wier relatie- van onvaste formatie was
of van wat al te reeenten datum, zü moeten
zonder pardon, weer in Ue gewon© vaart.
ZEEUWSCHE LANDBOUW-
MAATSCHAPPIJ
Vergaderingen door de geheele provincie
Door de Zeeuwsche Landbouw-Mij worden
deze en de volgende week op meerdere plaat
sen in de provincie Zeeland vergaderingen be
leerd over de crisismaatregelen der regeering.
Het gaat natuurlijk niet aan van aj deze ver
gaderingen min of meer uitvoerige verslagen
op te nemen.
We volstaan met iets mede te deelen, Wat
door dien voorzitter van de Z.L.M., Mr P. Die-
leman, op de eerste vergadering is gezegd.
Wat ook sommige consumenten en stedelin
gen mogen beweren, aldus spr., de toestand
van d«n landbouw is nog altijd hachelijk.
We worden den laatsten tijd overstroomd m^t
crisismaatregelen, waarvan we soms de portée
niet begrijpen. Daarom zijn vergaderingen als
deze zoo noodig. Spr. kan moeilijk enthousiast
zijn over de positie, waarin de Z.L.M. door al
deze crislsmatregelen gekomen is. Het leek
wel. alsof haar werk geheel ging bestaan in
het uitvoeren van crisismaatregelen en de boe
ren, in plaats van vrije mannen, regeerlngs-
slaven zouden worden, Spr. heeft er dan ook
ernstig over gedacht om te bedanken als voor
zitter. Maar daarop is hij teruggekomen. Hij
wil blijven strijden voor behoud van den land
bouw als vrije stand in de maatschappij, en
voor opheffing van het platteland. Dat dit nog
altijd wordt achtergesteld, zelfs bij de regee
ring, blijkt uit de herclassificatieplannen.
Ook tegenover de crisisorganisaties moet de
Z.L.M. een vrije en zelfstandige positie inne
men. Volgens spr. zijn de centrale landbouw
organisaties te gedwee tegenover de regeertngs
maatregelen.
(7
Het schijnt, dat hij nu al aan 't eind van
de Noord is, althans tegen den middag
waren zij at ter hoogte van Ridderkerk, zoo
is mij verteld".
,Dat ziet er voor onze goede stad niet
mooi uit", zuchtte vrouw Sybrands.
„Ik vrees ook het ergste vrouw", sprak de
brouwer, „maar wij zijn in Gods hand. Wij
moeten maar afwachten, wat Hij over ons
beschikt heeft. Dit weten wij vast, dat er
geen haar van ons hoofd vallen zal zonder
Zijnen wil".
Het was eenige oogenblikken stU in het
vertrek.
Daarvan maakte Huib gebruik.
Vader en moeder waren nu toch zoo som
ber gestemd, hij wilde hen wat opvroolijken.
Daarom zeide hij: „Dominicus heeft ge
zegd, dat wij de poorten voor den neus van
de Spanjaarden zullen dichtgooien, als ze
hier komen".
„Heb je hem dat hooren zeggen, Huib?"
vroeg vader.
„Ja vader" vertelde Huib, blij dat vader
aandacht schonk aan wat hij zeide, „er was
een heele hoop volk op de been en ik geloof
dal ze het allen met Dominicus en Zwarte
Jan eens waren. Die Dominicus is toch een
goede man, vader, al. is hij Roomsch. Hij
zeide, dat hij er niets van weten wildp. dat
hier Spanjaarden kwamen, die hadden hier
niets te maken. En daarmee waren do
meeste menschen het eens".
„Moeder", babbelde Huib nu in een adem
door, „moeder ik moet nu toch zeker maar
naar Jan Dominicus om de kousen; hij is
torh wel een vriend van de geuzen", pleitte
Huib, in de hoop, dat moeder hierdoor be
wogen zou worden, hem naar den winkel
in het Hang te zenden.
„We zullen eens zien, Huib" zei vrouw
Sybrands. am aar dan in elk geval morgen
pas, 't is nu te laat".
Of Huib blij was.
Nu mocht hij dan toch morgen de bood
schap bij den bakker nog gaan doen Maar
wat zeide vader daar?
„Ik had vanavond zelf eens naar Jan
Dominicus willen gaan, op de brouwerij ver
telde men dat de bakker een kleine knecht,
noodig had en ik dacht, dat kon wel wat
voor Iluib zijn".
„Ja, dat ken wel zijn", antwoordde de
vrouw. „Huib moet noodig een of ander vak
leeren. Geurt is al bij Zwarte Jan, 't zou
heusrti niet kwaad zijn als Huib bakker
werd. Maar volgde er aarzelend: „Jan Domi
nicus is Roomsrh".
„Dat is geen bezwaar", zei Sybrands. „Jan
Dominicus draagt de Gereformeerden een
goed hart toe en hij zal zeker niet probeeren
mijn jongen Roomsch te maken".
„Geon denken aan", dacht Huib, „ik wit
een Watergeus worden, net als mijn broer
Hendrik en dappere daden doen".
Dien avond duurde het lang eer de jon
gen sliep, hij tag te denken over de bakkerij
en over de Watergeuzen en dan in eens
dacht hij weer aan dien ouden pater, dien
hij zoo had geplaagd eneneindelijk
viel Huib in slaap.
HOOFDSTUK IV
De Spanjaard klopt aan de poort
Zij zaten beiden in het ponthuis van de
Oostpoort: Jan Dominicus en Zwart Jan, de
smid. De morgen van den 9en April was
frisch, doch het hinderde de beide mannen
niet, die daar de wacht hielden. Zij stook
ten een lustig turfvuur en letten ondertus-
schen nauwkeurig op of de vijand ook
naderde.
De geruchten warer. inderdaad waar ge
weest de Spanjaard naderde Rotterdam cn
gisterenavond was Hendrik Sybrands nog
laat aan het poorthuis geweest, om te zeg
gen, dat de Spanjaarden voorbij Kralingen
reeds aan land waren gekomen.
Ze zouden den nacht nog nel doorbrengen
in de schepen, meende Hendrik, maar mor
genochtend zoudeh ze stellig voor de poort
staan.
Hendrik Sybrands was een dapperp kerel.
Hij had meegestreden voor Den Briel en
was met enkele makkers zoo snel mogelijk
naar Rotterdam gekomen.
Toen hij de wacht op het poorthuis ge
waarschuwd had, keerde hij weer terug. Hij
was heel graag naar de Valkensteeg gegaan
om den naeht door te brengen in de ouder
lijke woning, doch hij rékenda 't zijn plicht
den Spanjaard in het oog te moeten houden
en dus was hij teruggegaan naar de „Rust-
wat". Hij kon daar gedurende den nacht
de bewegingen der Spanjaarden nagaan en
'indien er onraad jvas in allerijl do wacht
op de Oostpoort waarschuwen.
Het wiae goed, dat Hendrik gewaarschuwd
had.
Zwarte Jan haastte zich naar liet stad
huis tegenover (ie Botersloot, waar hij hoe
wel liet reeds laat was, den burgemeester
Jan Janssom Roos nog aantrof.
Deze gat dadelijk bevel de stadhuisktok
te kleppen en hoewel het bijna nacht was
stroomde er spoedig' een groote menigte
menschen naar de pui van het raadhuis
aan de Hoogstraat.
Zij zagen er den ouden burgemeester
Boos, omgeven door een groot aantal leden
van de vroedschap: ook de burgerwachten
waren er. Zij stonden daar, steunend op hun
hellebaard.
Aller oogen waren nu gericht op den grij
zen burgemeester. De menschen begrepen
het, dat het er nu spannen ging.
Het was den burgemeester aan te zien,
dat hij den ernst van den toestand begreep.
Eindelijk nam de burgemeester het woord.
Hij wilde de burgers toespreken, hen kai-
meeren zoo het mogelijk was.
„Poorters van Rotterdam", dus begon hij.
't Was rumoerig gewe'.est onder de menig
te, er werd druk gepraat, doch zoodra men
de stem van den burgemeester hoorde, werd
het doodstil. Allen waren nieuwsgierig, wat
hij te zeggen had.
„Poorters van Rotterdam, wij hebben u
door klokgeklep uit uw woningen geroepen,
om u mee te doelen, wat wij zooeven heb
ben vernomen.
Sedert enkele dagen liep door onze goede
stad het gerucht, dat de Spanjaarden onze
stede naderden. Met zekerheid was dit even
wel niet te zeggen; thans echter is alle
twijfel weg. de Spanjaarden naderen nu in
derdaad onze stad.
In Dordrecht Heeft men de soldaten des
konings geen kwartier willen geven cn
daarom komen zjj nu naar onze stad".
Er ontstond gemompel onder de schare.
Men hoorde stommen, die beweerden, dat
Rotterdam net moest doen als Dordrecht
had gedaan en de Spanjaarden eenvoudig
den toegang tot de stad weigeren.
De burgemeester vervolgde zijn rede:
„Dit bericht behoeft de goede burgers van
Rotterdam niet te verontrusten. Wij hébben
tooh goede hoop, dat Bossu, de stadhouder
des konings, naar Rotterdam komt als goed
vriend en niet als vijand.
Onze stad toch bleef ondanks alle troebe
len, in deze gewesten, trouw aan den ko
ning van Spanje, nimmer werd liter iets ge
daan tegen de wetten des koning en daar
om vertrouwen wij, dat Bossu, als Hij onze
stad binnentrekt, zich ook als ecu goed
vriend zal gedragen".
De burgemeester kon niet verder spreken
Een dof gemompel ging door de dichte
menigte, na de laatste woorden van burge
meester Roos. Blijkbaar was men liet met
die woorden lang niet eens. De achtersten
hadden de woorden van den burgemeester
niet verstaan, doch van mond tot mond
werden- ze oververteld en ook in de achter
ste rijen dacht men er gansrli anders over.
Dit volk gevoelde het, men had van den
trouwetoozen Spanjaard niets -goeds te
nacht en. Hij hield z'n woord niet, dat wist
het volk wel en het was slechts kortzich
tigheid van den burgemeester, die hem zoo
deed spreken. Of was het iets anders?
Intussrhen begreep de burgemeester, dat
tiet voik het niet met hem eens was en daar
om trachtte hij de opgewonden gemoederen
wat te bedaren.
„Klaagt niet, omdat de nood aan den man
is, zoo sprak Hij. „Denkt aan de spreuk;
Eendracht maakt macht! En vergeet ver»
der ook niet ,dat Bossu geen Spanjaard is.
Mocht er echter gevaar dreigen, clan zul
ion de alarmtrom en de klok u oproepen;
grijp dan uw wapens en strijdt voor onze
stad. Getool't dit, dal wij baar niet zonder
meer aan verraad cf geweld zullen over
geven. Gaat nu naar uwe woningen terug
ei. bereidt u voor op helpeen God de ITeere
over ons lioett besloten. Bidt Hem om hulp
en steun.
De wachters op de wallen zullen met dub
bele waakzaamheid acht geven op hetgeen
buiten voorvalt en den Spanjaard, mocht
hij met geweld komen, tot het uiterste
weerstaan. Ik blijf nu waken en de vroed
schap evenzoo en indien liet Gods wil is,
welnu iu zal op mijn post sterven!"
Dat kloeke woord van den ouden burge
meester deed de burgera goed. Zoo hoorden
zij hem gaarne spieken an nu waren zij
ook gerust. Langzamerhand begaven allen
zich weer naar huis. Alleen de wachten
bleven.
Dat was vannacht gebeurd en nu was de
dag aangebroken en nog hadden de Span
jaarden zich niet vertoond.
„Bossu blijft lang weg," zeide Jan Domi
nicus, terwijl Hij enkele turven op het vuur
wierp. „Hendrik Sybrands zal zich tocli
met hebben vergist?"
„Daaraan behoeft gij geen oogenblik te
denken" gaf Zwarte Jan ten antwoord, „ik
ken dien iongen Watergeus hij is een kloe
ke borst en hij weet goed wat Hij zegt.
Duurt liet wachten tt te leng, vader Domini
ons? Ge hebt maar te spreken én ik zul een
ander in uw plaats roepen,"
