eproef
Gemeenteraad van Herkingen
Schaakrubriek»
Van Rotterdamsche ioneens uit
den Spaansclien tiid
ien Salts
MAAS- EN SCHELDEBODE
ZATERDAG 1 DECEMBER 1934
'ic te
G0EDK00PE GROENTEN VOOR
WERKL00ZEN
UW VADER WEET HET WEL...
en Salts a 1.B0
Ide tijd eon gratis
nu van dit mooie
zelf de werk'ng
te ondervinden.
\Uw bloed. Voor
als bestaat er geen
Ithefiender middel.
ior opkoopers met
MerV koope daarom
sAlts in buiten-
ch J»i,tsluitend
e verpakki.nS met
ree Handels .Maat-
en etiket va de
enkraai"
van Verkade
'kade de oude paden,
doch w ast. En ajv
tot heden gevolgde
:ven albums niet als
Integendeel, dat io
ekst ia verhaal-*
een prettige af wisse-*
turns, d'.e wat inhoud
betreft alle steeds
I de grens van het vol-
I bijna bereikt was.
kn, een roman van een
f Een roman. die ccor
I worden. Boeiend weet
leven, het harde leven
„ven mee in de vrije
■e dieren wier bestaan
Jenden is.
lich aangedaan als de
lacht aan komt zweven
Jxrdat deze in het mos
1de nachtvogel zijn drie
Tiet nest haalt en ver-
Log ais de jongste en
beek ei de eerste viucht
Jtreuzeien zijo krachten
Lelijk gedurfde eerste
I komt. geveaden wordt
Jdie hem meeneemt, op-
I hecht. Maar later gaat
- een poosje maar
r het nieuwe leven
J toe poogt uit zijn koor
I. die hem. hoewel aar-
[t. En Hao-s, de vader,
met de andere deren.
leven. Leven daarin
J de prachtige, echt na-
I en zien alles met heel
|>mdat ze afgebeeld zijn
houding, de wij van
Jjloemen en planten, ni
Ituur, waar n Hans zijt
maar cok van vreugd'
zooveel ste maal d 1
- zin dat n'-t meer, J
I het wel door de vori^f
■man heeft ons oeboeid
Inseker Jac. J. Koem^J
Ier pTaat'?s, fa. L.
[verhaal fa. Bl.kman e&
aanlag op
foe Yi
opgehannsn
Degens ber'chteTi van
Li en vijf C.hme?G''hö;
tche vereen^in^'tot
|n bomaanslag gc-
li t^pn de pra-
|bij Mc i betrad,
bom m on egy" 'L
Isoldaten van de g-
len gewond, doch de
(vodden gearresteerd
■ïangen.
[AN MIDDETf-lWlHIS
leag 29 Noveffib'r 193-1.
1.85—5: im 4 53 ka
Ig f 4.955-10: eenfen-
stuks.
37 Nc ""1
If 3-0: A-r
>n f 10: V 'c: .'-*50—
TO Ceden C'-am-
Ir ICO petri Ocrrckcol
Bewaarschool
Dinsdagmorgen kwam de Raad dezer
gemeente bijeen onder voorzitterschap van
burgemeester D. J. Vis&cher.
De VOORZITTER gaat voor in gebed,
waarna de notulen van de vorige vergade
ring gelezen en onveranderd worden goed
gekeurd.
Aan de orde zijn de ingekomen stukken.
Van de gemeente Goedereede bericht dat
de heer Troost is hei'benpemd als bestuurs
lid van de Drinkwaterleiding.
Goedgekeurd de wijziging vam de aig.
pol i t i ev erorde ni ng.
i'roces-verbaal van kas en boeken van
den gemeente-ontvanger. In kas was
ƒ634.40; eveneens van het Burg. Armbestuur
in kas was 69.66.
Ilo* verzoek van de Chr. Scheolvereeni-
ging om een kost voor natuurkundige in
sin i 11 a ten wordt ingewilligd. Ook worden
twee bordten iin bruikleen gegeven. De
kraan van die waterleiding kan niet ver
plaatst worden, hetgeen het eolioolbestuur
verzocht.
De heer DE GEUS zegt dat de waterlei
ding verkeerd is aangelegd. De kraan staat
vlak bij de deur. De mat staat altijd in het
water en ligt daar te rotten. De kinderen
krijgen natite voeten.
Wethouder VAN ECK: De kraan is ge
plaatst voor drinkwater, niet voor schrob
ben. We kunnen de boel nu weer niet ka
pot gaan maken. Al6 ze de kraan open loden
staan don loopt de school onder. Wanneer
de kinderen er aan zitten moet de meester
ze maai- regels laten schrijven: „Ik heb do
kraan open Laiten staan."
Ingekomen is een klacht wan Zoon, dat
hij de kachel in de school niet had mogen
leveren. Dat druisoht volgens hem in tegen
(recht en gerechtigheid.
De VOORZITTER: De kachel is al betaald
De smid heeft die kaohel geleverd.
Ds heer DE GEUS: De kachel heeft niets
met dién smid te maken. Waarom mag de
gene, dde aan de gemeente levert, die
kachel niet plaatsen?
De VOORZITTER: Die kaohel was bij iiet
trnidswefk van de school inbegrepen. Men
kan bet van twee kanten bekijken. Dait is
een soort bij-leverantie. Ze kunnen er niet
allebei één leveren!
Ingekomen i6 de begrooting 1935 van de
vleeschkeurimgsdienet. Ontvangsten en uit
gaven zijn gesteld op 4309.
Ingekomen is een verzoek om huurver-
laging van het hoofd van de school.
B. en W. stellen voor om de huuff op
275 (ze was 300) te stellen.
Op verzoek van Ged. Staten -wordt de
h uurveitordening gewijzigd op enkels for"
ir.eele punten.
Op voorstel van B. en W. wordt de tuin
b-j de begraafplaats voor 10 per jaar weer
•v erhuuird.
Aan J. Bruggeimam wordt een tuin ven
Jiuürd voor ƒ2 per jaar.
De kosten van leerlingen voor de gemeen
te wordt gemiddeld vastgesteld op 9.50.
Aan de orde is het voorstel van de Emgo
om een andere overeenkomst betireffend9
(.e straatverlichting te maken. Er slaan 32
lantaarns, totaal is ƒ846.10 aan straatver
lichting betaald P9r jaar.
Het vastrecht werdit verminderd. De
nieuwe straatverlichting komt dan op
671, een vermindering van 174.30. Dit
contract moet aangegaan worden voor 20
jaar.
Wethouder VAN ECK: Ik ben er tegen
om sr 20 jaar aan vast te zitten. Dan zal
ik er wel geen last meeir van hebben.
De VOORZITTER: Als je 't niet doet dan
moet je 174.30 meer betalen. Er steekt
geen gevaar in, alleen voordeel.
Het contract wordt daarna aangegaan.
De kasgelden voor d-e bewaarschool wor
den vastgesteld op 42000 tegen 4V2%. Goed
keuring zal aan Ged. Staten worden ge
vraagd.
Op voorstel van B. en W. wocxlt bet sa
laris van het hoofd der bewaaitechool op
ƒ800 vastgesteld.
Wethouder VAN KEMPEN: Er meet ook
een helpster wezen.
Wethouder VAN ECK: Met het vaststel
len van het salaris zal gewacht worden tot
er een hoofd is benoemd.
De beer RIEDIJK: In t begin is ons ge
waarschuwd zuinig te zijn. Dure krachten
mochten we niet nemen. Zoo goedkoop mo
gelijk zouden we het doen. Al6 er nu een
helpster kcimit, wordt de zaak don niet to
duur?
De VOORZITTER: Er is indertijd een
begrooting opgemaakt. Voor leerkrachten is
toen 1000 uitgetrokken. Vuur en licht er
bij kwam het op 1600. We hebben 1689
i inite. Als we een helpster er bij nemen van
100 of 150, dan komen we er altijd.
De lieer DE GpUS: Er zijn menschen, die
het nog, voor minder willen doen.
De VOORZITTER: Je moet eerst het sa
laris vaststellen.
De heer RiEDIJK: De kinderen moeten
schoolgeld betalen.
De VOORZITTER: Neen.
De heer RIEDIJK: Kan dat allemaal?
De VOORZITTER: Ja.
De heer- RIEDIJK: Dan hebben we het
.vroeger toch wel goed gezien.
De VOORZITTER: Omdat wij het vijf jaar
lang tegen gehouden hebben.
Do heer DE GEUS: Er iB een meisje dat
het voor 600 wil doen.
De VOORZITTER: Die is niet gediplo
meerd. Dat is niet goed. Dan wordt het een
opbergplaats voor kinderen.
Wethouder VAN KEMPEN: Ik betwijfel
of er een rente van 4y2% gekregen kan
worden.
De VOORZITTER: Rotterdam staat met
een koers van 100 tegen 4y2%.
Wethouder VAN KEMPEN: Ik betwijfel
het,. Elke dag valt het naar beneden.
De VOORZITTER: Voor lea:krachten heb
ben we 1000 gesteld. De begrooting is zui
nig opgesteld.
Wethouder VAN KEMPEN: Ja, de be
grooting is goed, maar of we het geld zoo
kunnen beleggen.
Wethouder VAN KEMPEN: U zegt dat
die juffrouw geen acte heeft. Ze heeft vier
jaar praktijk.
De VOORZITTER: Ze heeft geen arte
voor hoofd van de school, wel voor een
helpster. Je moet van een school maken
wat er van te maken is.
Wethouder VAN KEMPEN: Ik vind het
zonde ƒ200 weg te gooien.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen.
Het salaris van de helpster wordt op
150 vastgesteld.
Dan volgt de benoeming van een school
hoofd. Op de voordracht staan Mej. Kuiper
uit Stellendam, Mej. Broeksema uit Leiden
Mej. Gaandersen uit Rotterdam en Mej.
Immerzeel uit Meliasant
Mej. Gaandersen krijgt 4 stemmen, Mej.
Kuiper 2 stemmen, Mej. Immerzeel 1 6tem,
zoodat de eerste gekozen is.
Wethouder.- VAN' KEMPEN: Dus nu krij
gen we aan de school een haarlooze dame.
De heer v. d. VELDE: Die kunnen nog
groeien.
Wethouder VAN KEMPEN: 't Is een
schande voor de sohool. Wat een stand
punt!
De heer v. d. LINDe kan nicg een paar
vlechten koopen!
Er ontspint zich een fel debat over de
vraag of er een oproep geplaatst moet wor
den voor saboolschooniioudster.
De SECRETARIS: Er zijn er al heel wat
binnengekomen.
Wethouder VAN ECK: Laat maar eens
zien wat er op de „schuttel" ligtl
De VOORZITTER: Er zijn er elf.
De secretaris leest ze voor.
De heer v. d. LINDE: Dat is een cproep
aan een particulier?
De VOORZITTER: Ja. Ze vertrouwen het
B. en W. zetkeir niet toe!
De heer v. d. LINDE: Ik zou die rommel
vernietigen en een oproep aan het bord
plakken. Het heeft ook in de krant gestaan
Je hebt niets meer te vertellen als raad.
De VOORZITTER: Je moet je niet storen
aan die krant!
Er wordt gestemd. Vier zijn er voor om
om thans te stemmen.
Op de voordiracht staan nr>. 1 Marino
Breur, no. 2 Margeretha v. d. Westman; 4
stemmen krijgt de eersite, 3 stemmen do
tweede. Het salaris wordtt op ƒ100 gesteld.
Met ingang van 1 Jan. wordt de sohool-
sohoonhoudster aangesteld.
Ingekomen is een adres van de Flakk.
Besturenbond om beier steun en wertsloo-
zenzang bij ds Regeering aan te dringen op
verbetering.
De VOORZITTER zegt dat dieze punten
door de Regeering geregeld moeten worden
Het adres hoort bij den Minister. B. en W.
stellen voor het adres voor kennisgeving
aan te nemen.
Aldus wordt besloten.
Dan zijn er verzoeken binnengekomen o.a
van de HerlkingenSterte afdeeling van de Nod
Chr. Landarb. Bond om een toeslag te ver-
leenen voor brandstoffen. Het tweede ver
zoek zegt, dat een te laag steunbedrag voor
dieze gemeente geldt. Dan wprdt een ruime
re uitreiking van goerilkoope margarine en
doorbetaling van de wachtweek verzocht
Het vierde verzoek houdt in het voor de
landarbeiders beschikbaarstellen van een
schoollokaal voor het houden van vengade
ringen.
De VOORZITTER zegt dat die steun door
den Minister vastgesteld wordt. De Minister
stelt cok de kolentoeslag vast op 75 cent.
Wethouder VAN ECK: Ais hij ons geld
geeft!
De VOORZITTER: Daar moet de raad
over beslissen. Dat is een puzzle die de
naad op moet lossen. Wat doe je er aan?
De heer DE GEUS: Herkingen is inge
deeld in de negende klasse. Eerst met het
derde kind krijgt men kindertoeslag.
Wethouder VAN ECK: Neen, het eerste
kind levert kindertoeslag tot een bepaald
maximum. Dat gaat tot 10 of 12 geloof ik
De VOORZITTER letst de regeling van
den Minister vtoar.
De uitgetrokkenen hebben 7, een dubbel"
uitgetrokkene heeft 6.50, de ongeorgani
seerden 6, plus 50 ets. per kind. De raad
mdet de loonnorm vaststellen. Op het
oogenblik is het loon ƒ8.40 pet week. De
loon klasse wordt dan ƒ9.
Wethouder VAN ECK: Met kolentoeslag
vind ik dat niet noodiig. Dan krijg je meer
dan een werkman.
Dt SECRETARIS: Hiaoger dan ƒ8.55 kun
nan ze niet komen.
De VOORZITTER: De kolentoeslag zit
daarfbij inbegrepen. Voor allen geldt dat.
De kindertoeslag zit er ook bij inbegrepen.
Met één kind komt een ongeorganiseerde
dan tot ƒ6.15. Met 2 kinderen ƒ6.70.
Er heerscht een onwetendheid aangaande
de toepassing van de steunverieening.
Wethouder VAN ECK is er voor om op
de oude voet voort te gaan, omdat de Mi-
nistor tooh geen cent terugbetaalt.
De VOORZITTER: Dat wo.<dt nooit goed
gekeurd door Ged. Staten. We moeten de
steunregeling van den Minister uitvoeren.
Er zit niets anders op.
Op voorstel van B. en W. wordt besloten
de Minister te vragen of bouwvakarbeiders
ook onder de steunregeling gebracht mogen
wo-rden.
De VOORZITTER deelt mede, dat het
schoollokaal verhuurd wordt door B. en W
Het verzoek is al ingewilligd.
De rekening 1933 van de gemeente wordt
op voorstel van de commissie voorloopig
vas'gesteld, cok van het Burg. Armbestuur
De begrooting 1935 woirdt ook vastgesteld
voor het Armbestuur.
De gemeentebegrooting 1935 komt dan aan
de orde.
Ged. Staten vragen of de steunregeling
door den Minister i6 goedgekeurd.
Ds commissie heeft de begrooting nage
zien en heeft geen op- of aanmerkingen.
Een verzoek van een agent der arbeids
bemiddeling om veriuooging van het salaris
tot 150 per jaar (thans is het ƒ50) wordt
op voorstel van B. en W. ingewilligd.
De VOORZITTER zegt dat de gemeente
hard achteruit loopt. Er moet 4000 gere
serveerd worden.
Wethouder VAN ECK: Dit jaar hebben
we nog geen beasti ngv eihooging geil ad.
Maar als dat moeet, had ik er nooit voor
gestemd. Dan kunnen ze uit Den Haag
komen!
De VOORZITTER: Dat doen ze graag!
Wethouder VAN ECK: Dat doen ze zoo
gauw niet meer!
De VOORZITTER: De belasting Is hlet
erg laag. Daarom vragen ze maar geld van
ons.
Daarna gaat de raad ovor in geheime
zitting.
Een half pond per dag en per hoofd
De regeling gereed!
Naar wij vernemen is in het overleg tus-
schen de departementen van Economische
en van Sociale Zaken de volgende regeling
voor de verstrekking van goedkoops groen
ten ontworpen, nadat deze materie met de
contact-commissie uit de vakcentralen over
legd was.
De leiding voor de levering der te distri-
bueeren groenten berust bij de Nederland-
sche groenten- en fruitcentraie. Deze instel
ling zorgt voor den inkoop der benoodigde
hoeveelheden en voor de verlading tot aan
de plaats van distributie.
Als maatstaf voor het gebruik wordt aan
genomen een half pond groenten per dag
per hoofd. Een gezin zonder kinderen zou
derhalve, indien het voor de gcheele week
groenten wil betrekken, in aanmerking ko
men voor een hoeveelheid van 3l/2 K.G.
Bij de thans hestnande prijsverhoudingen
zou de Nederlandsche groenten- en fruit
centraie de groenten franco station kunnen
leveren voor 3V2 cent per kilo. De levering
aan de ondersteunden zou komen te staan
op 4 cent per kilo, hetgeen voor een gezin
zonder kinderen voor een volle week groen
ten beteekent een uitgave van 14 cent per
week.
Medewerking der gemeenten
Door de genoemde centrale wordt weke
lijks in het begin der week aan de betrokken
gemeentebesturen medegedeeld, welke
groenten de daarop volgende week verkrijg
baar zullen zijn. Het gemeentebestuur laat
hiervan onverwijld in de stempellokalen me-
dedeeiing doen. De ondersteunden kunnen
dan op een bepaald centraal punt opgeven,
of. en, zoo ja, hoeveel groenten zij de vol
gende week wenschen te betrekken.
Uiterlijk Donderdagavond wordt door het
betrokken gemeentebestuur aan de groen
ten- en fruitcentraie op grond van de inge
komen aar. vragen bestelling van de groen
ten voor de volgende week gedaan. De cen
trale zorgt er dan voor, dat d» groenten
tijdig in de betrokken gemeenten aanwezig
zijn.
Voer hi" afhalen van de groenten aan het
station tn het diA/njnrm over de daar
voor in aanmerking komende winkeliers
wordt door het gemeentebestuur gebruil
gemaakt van ondersteunde werkloozen, die
daarvoor 10 pet. boven hun steun ontvangen.
Indien voor de behandeling van de aan
vragen om groenten door de ondersteunden
en het uitreiken van de bons en de daar
mede samenhangende administratie geen
personeel beschikbaar is, neme het gemeen
tebestuur daarvoor ondersteunde werkloozen
die dan boven hun steun 'n toeslag tot 'n be
paald percentage ontvangen. De kosten wei
den hierdoor tot een minimum terugg»
bracht In den toeslag, dien de ondersteun
den voor het rondbrengen van de groenten
In 's werelds went'lend, immer wiss'lend woelen.
Ligt, d'eeuwen door, naar 't Goddelijk bedoelen,
Eén vaste lijn: 't is die van 't Gods-Bestel.
Gij peinst, gij vraagt uw Vader weet het wel,
Waarom het al geschiedt; waaromde een moet dragen.
Des levens zwaarsten last, en d'ander steeds kan jagen
Naar 's levens vreugd; zij 't ook, dat aardsch geno-t
Den mensch staag afvoert, ver van 't Leven en van God.
Uw Vader weet wel, wat gij noodig hebt in 't leven!
Hij leidt, Hij stuurt uw gang, zoodat ge zonder beven
Langs afgronden, hoe diep, met zekerheid kunt gaan;
Op fel bewogen zee vindt gij een vaste baan.
Uw Vader weet wel, dat gij zwak zijt, klein van krachten
Dat om uw hart gestreën wordt door de machten.
Die, in de lucht rondom u. daaglijks fel
Uw ziel bedreigenStill Uw Vader weet het wel!
Ja, Vader weet het wel, dat gij op Hem moet leunen
Heel 't leven door. Godlof! Hij wil u steunen.
Hij zal het. mits g' in alles Hem vertrouwt,
En nooit op and'rer hulp al uw verwachting bouwt.
Uw Vader weet het wel. dat g' u aan Hem moet geven
Met heel uw hart en ziel; uw lichaam, ja, uw leven
Hem wijden, Hèm alléénDOE DAT, en s Hemels Kroon
Is straks ook uw bezit, uw eeuwig zalig loon.
M. JACOBS.
ontvangen, en den bijslag, dien het perst»
neel, benoodigd voor de administratie, zal
erlangen, wordt door het Rijk de gewone
subsidie verleend.
De rol der winkeliers
Door het gemeentebestuur wordt bekend
gemaakt, dat de winkeliers, die de goed-
koope groenten in hun winkel willen ver-
koopen, zich moeten opgeven. Zouden er to
veel winkeliers in een bepaalde wijk ko
men, dan is het gemeentebestuur bevoegd,
de verstrekking aan een kleiner aantal toe
te wijzen.
Bij de bestelling van de groenten aan het
meer bedoelde centrale punt worden ter
stond bons afgegeven, terwijl de betaling
gelijktijdig door de ondersteunden moet
plaats vinden. De ondersteunden geven daar
bij op, bi] welken winkelier zij de groenten
wenschen te koopen. Op de bon worden dan
de naam van den winkelier en de week van
aflevering vermeld.
Hierdoor verkrijgt men de zekerheid, dat
hetgeen door de ondersteunden besteld
wordt, ook wordt afgenomen. Door de groen
ten en fruitcentraie wordt daardoor elke
week niet meer geleverd, dan inderdaad
door de ondersteunden zal worden gekocht.
De winkelier ontvangt bij de aflevering
van de groenten geen geld, doch neemt al
leen den bon aan den ondersteunde in ont
vangst. Tegen overlegging van de bons ont
vangt de winkelier dan te zijner tijd van
het gemeentebestuur zijn winst Het ge
meentebestuur rekent vervolgens af met de
Nederlandsche groenten- en fruitcentraie.
Zou onverhoopt blijken, dat inschakeling
van de winkeliers te groote bezwaren met
zich brengt, dan zou te zijner tijd dienen te
worden overwogen, of de distributie niet
van een centraal punt c.q. centrale punten
in de gempenten dient te geschieden.
Deze regeling is Maandag 26 dezer met de
vertegenwoordigers van een achttal gemeen
ten op het departement van Sociale Zaken
besproken. De afgevaardigden van die ge
meentebesturen zuilen thans elk voor zien
aan het college van B. en W. de vraag voor
leggen of het bereid is, op grond van de
ontworpen regeling aan het nemen van een
proef mede te werken.
Van de beslissing zal op korten termijn
aan den minister van Sociale Zaken mede-
deeling worden gedaan.
De beginselen der N.S.B.
getoetst
REDE VAN Mr H. BIJLEVELD
TE ROTTERDAM
De A.R. Ki< .«vereen. Nederland en Oran
je III te Rotterdam heeft in de Bergsingel-
kerk een geslaagde vergadering gehouden,
waarin oud minister mr TI. Bijleveld ge
sproken heeft over: „De beginselen der N.
S.B. getoetst".
De samenkomst, die goed bezocht was,
werd geopend door den voorzitter, den beer
P. Goedendorp. Deze liet zingen Ps. 89
verzen 7 en 8, ging voor in gebed, las Ps. 20
en sprak een kort openingswoord.
Daarna werd het woord verleend aan oud-
minjsler m r H. B ij 1 e v e 1 d. Deze ving zijn
rede aan met heen te wijzen naar Groen
van Pripsterer. die reeds in zijn dagen tot
de conclusie kwam, dat er nooit in de we
reld een revolutie is geweest of zij heeft
misstanden, die dringend om oplossing vroe
gen, uit den weg geruimd. Hij gaf dat ook
toe van de Fransche revolutie. Deze zelfde
voortrekker zette zich echter ook tot de be
studeering van het beginsel, waardoor die
beweging gedreven we.rd en ais vrucht daar
van gaf hij ons zijn „Ongeloof en Revolutie"
Daarin liet hij zien, dat elke beweging, die
haar uitgangspunt niet vindt in het Woord
van God, als gevolg daarvan moet en zal
meebrengen revolutie, waaronder mogt wor
den verstaan die leven ontbindende en le-
venvemietigende macht, die Gods ordinan
tiën voor bet gansche menschenleven met
voeten treedt. Daarom is het noodig de be
ginselen van nieuw opkomende bewegin
gen te bestudeeren en te toetsen aan het
Woord van God.
Het vraagstuk waar het tenslotte can gaat
is die van ric verhouding tusschen gezag en
vrijheid. Het Woord Gods is daar vol van.
In dit verband belichtte spr. de storelooze
harmonie van het Paradijs, toen heel het
scheppingsieven zich spontaan aan den Al
machtige onderwierp.
De zonde bracht het déraillement, maar
God handhaafde in Zijn liefde dat schep
pingsleven en maakt in Jezus Christus den
weg der verlossing vrij.
Na den Zondvloed groeit uit het leven or
ganisch op de Overheid, die genadegave
Gods, die tot roeping heeft het leven in
saamboorigheid mogelijk te doen zijn. Be
teugeling van het onrecht en handhaving
van het recht
Wanneer men zioh tegen de Overheid
verzet, randt men aan de machten, door
God gesteld. Anderzijds heeft de Overheid
de roeping de verschillende gezagskringen
in het leven te eerbiedigen en niet maar
dat leven te bezien ais een klomp deeg, dat
zij omvatten, knecden en deegen kan naar
haar eigen wil.
Ais men zich zet tot de bestudeering van
beginselen als van de N.S.B., doet men het
best, af te gaan op de officieele bescheiden
en wat de leider, de heer Mussert, daarvan
zelf heeft gezegd.
In dit verband herinnerde spr. aan den
eersten tnopdag van de N.S.B. in October'33,
toen de heer Mussert nog eens op de kar
dinale punten wees en uiteenzette, dat
grondslag voor alle verandering in het leven
is de fascistische levens- en wereldbeschou
wing, dm in elk land haar eigen nationa-
len inslag krijgt en ook den grondslag
vormt voor de Nederlandsche N.S.B.
Uitvoerig ging spr. de inhoud na van de
fascistische levens- en wereldbeschouwing
en hoe zich die in Italië en Duitsohland
heeft gevormd en ontwikkeld.
De grondtrek is, dat er in het leven niets
is buiten of tegen den Staat, maar dat altes
is alleen door den Staat De Staat is de ge
organiseerde macht, die culmineert in den
Duce, don Führer, Vrijheid en recht zijn in
dit systeem een dwaasheid. Fascisme en
N'at.-Socialisme hebben elk hun eigen mythe
(de grootheid van het Italiaansdhe volk en
het ras).
Raadplegend de officieele bescheiden van
de N.S.B., toonde spr. vervolgens aan, dat
ook deze beweging niet van vreemde smet
ten vrij is. De toets van het A.R. beginsel,
welke gegrond is op Gods Woord, kan zij
niet doorstaan. In wezen is zij dan ook re
volutionair omdat het leven getrokken
wordt in de richting van God af.
Maar voor wie het is een worsteling der
ziel om het leven te stuwen in de richting
van den we' der ordinantiën Gods, die
bidt oin hulp en bijstand, omdat hij over
tuigd is zelf daartoe onmachtig te zijn. In
het besef van eigen onmaoht en eigen on
wil komt er echter de echte overgave en die
geloofsmoed, om met de beginselen in het
volle leven te staan en, pmt Gods hulp, bid
dend te zijn: „Zij zullen het niet hebben, de
goden van den tijd".
Na deze rede werden de bekende couplet
ten van het ,-Zij zuilen het niet hebben"
gezongen, waarna gelegenheid werd gege
ven schriftelijk enkele vragen te stellen.
Mr H. Bijleveld heeft de vragen, die groo>
tendeels met het onderwerp, waarover hij
sprak niets te maken hadden, uitvoerig be
antwoord, waarna om half elf de vergade
ring, die zeer rustig verliep, op de gewone
wijze is beëindigd.
Correspondentie deze rubriek betreffende te
zenden aan F. W. NANKING, St. Gerardus»
laan 15, Eindhoven.
No. 366
Oplossingen
No. 448. De sleutelzet is 1. Da4. Door da
ongelukkige drukfout gaan ook 1. Dc3 en
1. De4. (Eer. zwarte pion op d4 was door mij
vergeten).
No. 449. Dit probleem is geheel veronge
lukt. Niet minder dan 10 oplossingen. 1. Pb6,
1. Pc7, 1. Pc6, 1. Dg6, 1. Df5, 1. Dc2, 1. Dhl,
1. Kf4, 1. Kg4, 1. Dh5.
Men kan altijd tot do oplossingswedstrjd
toetreden. Een goede oplossing van een twee-
zet telt voor twee punten enz. Voor een fou
tieve oplossing wordt een punt in mindering
gebracht. (Minimum aantal punten is nul).
Voor de maandeljksche prjs van f 2.50 moet
men de meeste punten hebben. Ook niet-
abonné's zjn welkom. Heeft men tien keer
achtereen geen oplossing ingestuurd, dan ver
liest men ziin aantal punten. Een onoplosbaar
probleem vervalt voor de wedstrijd.
Ter besparing van porti is de opiossings-
termjn op circa vier weken gesteld, zoodat de
oplossers meerdere oplossingen eventueel
te zamen tegeljk kunnen inzenden.
Probleem voor de wedstrijd
No. 457
J. B. VERDONK, Hulst
Eerste plaatsing
Wit: Kh2, Te3 en e7, Lb5, Peö, pi.b4
Zwart: Kd5, Th6, Lh7, pi.g6 en h3
No. 458
J. P. COPPENS, Amsterdam
Eerste plaatsing
a D c e g u
Wit: Kc4, Tf7, Lal, pi.c3 en d4
Zwart: Kb6, pi.a5
No. 457 is een tweezet en no. 458 een vier-
zet. Oplossingen inzenden vóór Zaterdag 29
December a.s.
Oplossing Eindspel no. 547
1. Th7 Ke8 2. Th6 Ke7 3. Ld6 Ke8 4. Tf6
of: 3Kf8 4. Th2
Eindspel no. 548
PROKOP
Wit: Kb2, Th6 en d2, pi.hö
Zwart: Kg5, Pg4, pi.h2
Wit speelt en wint
LADDERWEDSTRIJD
Probl. 446449 Tot.
P. Klein (3) 92 6 2 2 30 132
B. Wagner (2) 92 3 2 8 21 126
A. Wagner (2) 71 3 2 2 12 90
F. C. Laas (10) 29 9 2 8 24 72
J. L. Braber (4) 54 3 2 6 6 71
J. P. Coppens (7) 47 3 2 8 3 63
D. Kareis (4) 23 9 —1 4 15 50
B- Vis (2) 6 3 2 2 3 16
Prjswinnaar over October is: P. KLEIN
IP™
(4
Gelukkig was vader toen niet thuis. Geurt
had gevraagd of Huib ook kwam, hij moest
naar het Minderbroederklooster in den Op
pert, daar was een slot stuk en Geurt moest
dat gaan opknappen. „Dan kempen we eens
fijn zien hoe zoo 'n klooster er van binnen
uit ziet", had Geurt gezegd.
„Huib kotot vandaag niet buiten, Hulb
heeft straf", had moeder bedaard geantwoord
Daarmee was Geurt vertrokken.
O, hoe speet het Huib; dat was nu alles
een gevolg van zijn ongehoorzaamheid.
Nu zat hij daar in den hoek; niemand
zag naar hem om; 't was net of Huib er
niet was... men telde hem niet; men reken
de niet met hem.
Huib had straf.
Graag had hij moeder gevraagd of hij er
toch niet uit mocht, maar hij wist wel, dat
dit verzoek vergeefs zou gedaan worden.
Had vader eenmaal een van zijn
kinderen straf opgelegd, dan week noedor
daar ook geen haartje, van af.
Deze eenvoudige bierbrouwersknecht en
zijn vrouw trokken één lijn tegenover hun
kinderen.
„Zoo kweekt men flinke ippbschen",
placht Dirk S'jbrands te zeggen.
O, die Huib, hij gevoelde zich zoó diep
ongelukkig.
En hij had het toch heusch goed bedoeld.
HU was toch zoo 'n echte Watergeus in
zijn hart, hj wilde zoo graag meehelpen,
om de Spanjaarden uit het land te ver
drijven.
,-PJe heoren hier niet", had hij vader
zoo menigmaal hooren zeggen.
„Welnu, die Spanjaarden waren toch
Roomseh en de pater van gisteren was ook
Roomsch en omdat Geurt en Huib voor
loopig nog geen Spanjaarden tegenover
zich hadden, begonnen zij hun bevrijdings
oorlog maar met een ouden pater.
Dat was juist de fout
En vader had Huib gewezen, dat het
fout wps.
Huib had het uitstekend begrepen.
Én den ganschen langen strafdag daar in
dein hoek bij de spinde gebruikte hij om
nog eens na to denken over de geheele ge-
schiedenis. Hij wijde toch zoo graag een
Watergeus worden.
Maar Watergeuzen zijn anderti kerels
had vader gezegd. Welnu, dan wilde Huib
ook een andere kerel worden, dan wilde hij
voortaap gehoorzaam zijn als móeder hem
wat opdroeg en hij zou ook geen oude
pgters meer lastig vallen.
Met dat, stille voornemen verliet Huib
den strafhoek toen de straftijd om was
HOOFDSTUK III
Rotterdam in duizend vreezen
Geurt kwam met ongewone drukte de
smidse van zijn baas bipnen loopen.
Zwart»-Jan had juist een roód-gioeiend
stuk ijzer op het aambeeld liggen. Met do
linkerhand hield hij dit tusschen de bladen
van zijn groote ijzeren tang en met den
rechterarm zwaaide hij zijn geduchten voor
hamer.
Onophoudelijk liet hij den zwaren hamer
op het weeke ijzer neerkomen, zóó dat de
vonken er af vlogen.
Als Geurt den baas zoo zag slaan, dacht
hij altijd: nu denkt de baas aan le Span
jaarden, kijk daar geeft hij Alva een klap
en daar krijgt Bossu een mep!
't Kon heel goed zijn, dat Geurt gelijk
had, want Zwarte-Jan zag er grimmig
gepoeg uit als hij het ijzer beukte.
Zóó nu zag Geurt den baas weer staan,
toen hij de smidse binnenkwam.
Zwarte-Jan wilde den jongen vragen,
waar hij zoolang was geweest. Dat was
tegenwoordig gedurig te doen met dien
jongen. Altijd zwjerf hij uren door de stad
als hij een boodschap te doen had. Gister
pog was hij naar het Minderbroederskloos
ter geweest, maar jawel 'u halven lag was
de jongen weg geweest.
Natuurlijk had Zwarte-Jan zijn bediende
op het onbetamelijke van zijn gedrag ge
wezen, en zie rtaar vandaag was .iet weer
precies zoo.
Maar nu kwam Zwarte-Jan er niet aan
toe om zijn knechtje te bestraffen. De
jongen was hem voor.
„Baas", zei Geurt en zijn gezicht stond
daarbij heel ernstig, „baas, de Spanjaarden
komen."
De baas verstond hem niet, het gekhk-
klak van den hamer overstemde alle andere
geluiden.
De iongen herhaalde zijn boodschap: !u'
.der dan zooeven. „Baas!" schreeuwde hij.
j,.de Spanjaarden komen! Zij willen Rot
terdam binnén!"
Zwarte-Jan zag wel aan Geurt, dat hij
een gewichtige boodschap had en liet dsm
voorhamer even rusten op het aambeeld.
„Wat zèg je nu, jongen?" vroeg hij kert.
„De Spanjaarden komen!" herhaalde de
jongen nog luider dan zooeven.
„Och jongen", bromde Jan, „je babbelt
maar wat De Watergeuzen hebben den
Briel ingenomen, dat zul je gehoord heb
ben, denk ik."
„Neen", zei Geurt, „dat de Spanjaarden
den Briel hebben ingenomen wist ik eer
gistere» al, maar nu heb ik gehoord, dat
ze Rotterdam willen innemen."
.Allemaal praatjes, Geurt", zeide Zwarte-
Jan, „daar, neem dat wagenrad en ga den
band er van af slaan, er moet morgen een
nieuwe band om gelegd worden".
De jongen begon aan het werkje dat de
baas hem had opgedragen, doch pruttelde
voortdurend, dat hij het zeker wist, dat
het hem voor waar verteld was en zoo
meer.
„Hebt u er dan heelemaal niets van go
hoord?" vroeg Geurt eindelijk. Hij had den
band van het rad af en stond nu aan den
blaasbalg te trekken. Zwarte-Jan l.ield een
staaf ijzer in het vuur en zoo was het dus
een oogenblik stil in de smederij.
„Heb u er dan niets van gehoord, ge
zijt nog wei lid van de burgerwacht."
Het was waar, Zwarte-Jan behoorde tot
de Rotterdamsche burgerwacht. Die burger
wachten bestonden reeds van hot begin d°r
14e eeuw en hadden de verschillende stedeu
war» zij waren opgericht, al goede diensten
gedaan.
Vooral in dezen rumóèrigen tijd was de
Rotterdamsche burgerwacht op haar post.
Het was bekend, dat de regeering der stad
tamelijk Spaanschgezind was en daarin ver
schilde zij hemelsbreed van de burgerij.
Deze toch was in haar groote meerderheid
anti-Spaanschgezind. Men vroeg daarbij
niet of men Roomsch was of Gereformeerd
daarover liep het niet. De Rotterdammers
zouden daarover geen ruzie krijgen, enkele
dweepzieke monniken dan uitgezonderd,
maar men gevoelde het als een onrecht, dat
hier Spanjaarden waren, die hadden hier
niets te maken, zoo meende men.
Zwarte-Jan was hopman der burgerwacht.
En hij kweet zich trouw van zijn plicht.
Het was aan de Spaanschgezindheid der
regeering te danken, dat Rotterdam tot nu
toe nog verschoond was geibleven van een
Spaansche bezetting.
Er was wel eens sprake van geweest,
doch Zwarte-Jan had gezegd: „Dat is in 't
mjnst niet noodig. De Rotterdammers
moeten hard werken voor den kost en kun
nen hier geen troep Spaansche opeters g«
bruiken. Als er te waken valt zullen de
burgers zelve dat wel doen."
Daarmee was Jan Dominicus het vol
maakt eens.
„Rotterdam zal wei op zichzelf passen!"
had hij gezegd.
„Ik zal je eens zeggen Geurt, wat er aan
de hand is. De Watergeuzen hebben den
Briel ingenomen en daarover is Alva woe
dend geworden."
„Da 's geen wonder", zeide jongen, ter
wijl hij een nijdigen ruk aan den blaasbbe
gaf.
„Nu heeft, hij Bossu, die in Utrecht ligt"
vervolgde de smid, „bevel gegeven aan-,
stonds met zijn Spanjaarden naar Dei»
Briel te trekken en Lumeij met z'n mannen
er uit te jagen. Dat is alles en daarvan
maken de menschen nu zeker, dat de
Spanjaarden naar Rotterdam komen. Hoe
komen ze er bij."
Zwarte-Jan draaide den staaf ijzer om
en om, hij was nu voldoende gloeiend en
hij legde hem op het aanbeeld.
„Baas", zei de jongen, toen Zwarte-Jan
den voorhamer greep om het ijzer te gaan
beuken, „baas, u weet er niets van. In Den
Briel ;s Bossu allang geweest en hij is er
van een koude kermis thuis gekomen. Maar
'au komt hij naar Rotterdam, zoo zeker als
ik Geurt Brons heet."
De smid keek den jongen ongeloovig
aan.
„Hoe kom je er dan aan, jongen?"
,,'t Is mij voor waar verteld, baas, de
heele stad is er vol van en ik oegrijp niet
dat hopman Jan er nog niets van weet".
Zwarte-Jan begon op het stug ijzer te
slaan, doch een poosje later legde hij den
voorhamer weer neer.
Hij had er toch geen rust van.
Als het inderdaad was, zooals de jongen
zeide, dan was het wel zaak, dat hij i.et
wist, want dan moesten er krasse maat
regelen genomen worden. De burgers zou
den niet dulden, dat de Spanjaarden de
stad binnenkwamen.
„Geurt", zei de smid, ,pk ga ei eens even
op uit, jij past zoolang op de werkplaats
Hier h.eb je wat oude hoefijzers die kivii
je wel gaan vprharden. Ik moet eens gaan
informeeren of het waar is wai je me
verteld hobt.
(Wordt vervolgd/
