Koning Alexander en minister
Barthou vermoord
Kerk en School
MAAS- EN .SCHELDEBODE
ZATERDAG 13 OCTOBER 1934
Gemengd Nieuws*
Land- en Tuinbouw*
AFSLACHTING VAN MELKVEE?
Bij een feestelijke ontvangst
te Marseille
De moordenaar doodgeslagen
twee gewonden
overleden
Dinsdagmiddag, kort naclat Koning Alexan
der van Joego-Slavte Marseille geland was
om te Parijs besprekingen te komen houden
over de mogelijke verzoening van Joego Sla-
vië met Italië, heeft een Kroaat een automa
tisch revolver leeggeschoten op den Koning
cn de bij hem in de auto zittende personen.
De Koning werd zwaar gewond en over
leed even later in het huis van den prefect.
Barthou, de Fransclve minister van buiten
landsche zaken, was in den arm gewond en
stierf tijdens de amputatie, die in liet zieken
huis moest worden toegepast.
Ooggetuigenverhalen
Blijkbaar is het feestelijke karakter, dat
'de Fransche regeering de ontvangst van
Koning Alexander van Joego Slavië wilde
geven, de aanleiding geweest tot het af
schuwelijke drama in de straten van Mar
seille, waarbij zoowel de Koning als Barthou
beide mannen van groote beteekenis in het
hedendaagsche Europa, werden gedood.
Het geheele Fransche Middellandsche zee
eskader was op de reede bijeengekomen, ten
einde do Zuid-Slavische kruiser Dubrovnik
welke Koning Alexander naar Frankrijk
bracht, te begroeten. Piétri, de Fransche
minister van marine, bevond zich aan boord
van de Fransche kruiser Colbert, ten einde
'daarmede het Zuid-Slavisch slagschip tege-
moet te gaan.
Koning Alexander ging aan hoord van een
admiraalsbarkas, waarin ook Piétri gestapt
was. Daarmede voeren beiden de oude haven
Van Marseille binnen, waar onder leiding
Van den Minister van Buitenlandsche Zaken
Barthou en een reeks andere Zuid-Slavische
en Fransche militaire en civiele hoogwaar-
digheidshekleeders ter verwelkoming aan
wezig waren. Toen de barkas de haven bin
nenvoer werden 21 saluutschoten gelost.
Met zijn gastlieeren stapte de koning in
een open auto, de eerste van een lange
stoet auto's. Tezamen met den Koning was
Jeftitsj, de Zuid-Slavische minister van Bui-
it'enlandscho Zaken, aangekomen.
Koningin Marie van Zuid-Slavië, had de
reis naar Frankrijk niet met het oorlogs
schip gemaakt, zij was per trein naar Parijs
gegaan. Zij wilde den Koning in Dijon ont
moeten.
Toen de auto van 'den Koning do
Place de la Bourg opreed, weerklon
ken de schoten, welke niet alleen den
Koning maar ook Barthou het leven
benamen.
Naar men zegt, zouden in totaal een twin
tigtal schoten gelost zijn bij den aanslag op
Koning Alexander. De eerste schoten misten
alle hun doel, doch steeds weer weerklonk
tenvijl een onbeschrijfelijk tumult losbrak,
het korte, scherpe knallen.
.Men zag den Koning, getroffen, ineenzin-
hen.
Er ontstond onder de menschen een ware
razernij. Brullend en schreeuwend stortten
de omstanders zich op den dader, die letter
lijk gelyncht werd. Ooggetuigen vertellen,
dat de man, onherkenbaar verminkt, door
de omstanders vrijwel verscheurd is.
Slechts met groote moeite slaagde men er
ïn, ruim baan te maken en het stoffelijk
overschot van den moordenaar te bergen.
In de stad lieerscht ontzaglijke opwinding.
Naar later is gebleken, is Koning Alexan
der door vier kogels getroffen. De overige
schoten troffen Barthou, generaal Georges en
admiraal Berthelot, die indertijd chef van
marine is geweest in Toulon en den Servi-
schen militairen attaché, die eveneens zeer
.ernstig werd gewond.
Barthou poogde, ondanks het schot, dat
hij in het onderlijf ontvangen had, den da
der die op de voetplank van de automobiel
gesprongen was, met de hand af te weren.
Hierin slaagde hij evenwel niet.
Ook de poging van den chauffeur van de
auto, om den moordenaar neer te slaan,
mislukte.
De vertegenwoordiger van de „United
Press'' te Marseille, die ooggetuige was van
dezen vreeselijksten aanslag in den na-oor
logstijd, meldt over deze gebeurtenis het
yolgende:
„Ik stond midden in de menschenmenigte
welke zich in de nabijheid .van de haven
had opgesteld.
Toen de stoet auto's in de straat Ver
scheen, klonken achter mij luide uitroepen-
„Weg met Alexander!" Zij werden echter
terstond door de menigte met hoerageroep
op den Joego-Slavischen koning beantwoord
Er ontstond een gedrang, terwijl de tegen
standers slaags raakten, waarvan de dader
gebruik maakte, om door een opening in
het politie-cordon heen te dringen en aldus
op den rijweg te komen.
Ik zag hoe hij zijn arm ophief, gereed om
te schieten en zonder nauwkeurig te mik
ken, eenige schoten op de auto van den ko
ning loste, die hem slechts bij toeval troffen
Hij rende daarop met de rijdende auto
mede, sprong op de treeplank, hield zich
aan de deur van den wagen vast en loste
'de verdere schoten rechtstreeks in het iu-|
wendigo yan .den wagen.
Er ontstond een vreeselijke verwarring.
De menschen stormden op de auto af, ter
wijl de politie niet in staat bleek te zijn
hen terug te houden.
De chauffeur, die de auto bestuurde, waar
ra koning Alexander gezeten was, verklaar
de het volgende:
„Terwijl de auto langzaam in den stoet
voortreed naar het Beursplein, maakte zich
een man los uit de dichte menschenmenig
te, van vrij omvangrijke gestalte.
Hij liep op de auto van den koning toe en
schoot vier of vijf maal met zijn revolver.
Hij werd terstond gegrepen en de kolonel,
die zich in het gevolg van den koning be
vond, sloeg met de sabel op hem los."
De dader van den aanslag heeft gepro
beerd, zichzelf in den mond te schieten
maar een der adjudanten ontrukte hem het
vuurwapen. Op het Beursplein is hij neer
geslagen.
Onder de duizenden aanwezigen op het
plein ontstond eerst groote beroering, daar
na trad een diepe stilte in, die ontzaglijken
indruk maakte. De .vlaggen zijn halfstok
geheschen.
Nader blijkt, dat de koning overleden is
in het gebouw van de prefectuur, in aan
wezigheid van zijn adjudanten, die hun tra
nen niet konden bedwingen.
Minister Pietri en de andere aanwezige
ambtenaren waren aan de diepste smart ten
prooi.
Nader wordt gemeld, dat het lijk van
koning Alexander in de particuliere ver
trekken van den prefect op een rustbed is
gelegd.
Volgens mededeeling der politie moeten
aan den aanslag minstens tien personen
hebben deelgenomen.
Ook Barthou gedood.
In het ziekenhuis waar de minister van
buitenlandsche zaken onmiddellijk naar toe
gebracht werd, nam men eerst aan, dat zijn
verwonding niet van ernstigen aard was,
hoewel men het, aangezien zijn linkeronder
arm door een kogel versplinterd was, wel
noodig oordeelde de arm. te amputeeren
Het had er eerst allen schijn van, dat het
leven van Barthou geen gevaar liep. Tijdens
de operatie echter ontstond een bloeding,
welke bloedtransfusie dringend noodzake
lijk maakte. Hiertoe werd oogenblikkelijk
overgegaan, doch de toestand van den mi
nister werd zwakker en zwakker tot einde
lijk zijn hart ophield te werken. Barthou
was overleden.
Nog meer slachtoffers
De Fransche generaal Georges, die als
buitengewoon adjudant aan Koning Alexan
der was toegevoegd, werd eveneens ernstig
gewond.
Verder zijn zwaargewond admiraal Ber
thelot en de hofmaarschalk van den Koning,
Dimitrij ewitsi.
Nog anderen gewond
Er werden nog drie vrouwen en twee
leden der mobiele garde bij den aanslag
zwaar gewond
De dader
De moordenaar van koning Alexander,
Petrus Kalemen, is, naar thans vaststaat,
een Kroaat. Hij stond op de lijst van ver
dachte personen, die door de Zuid-Slavische
politie aan de Fransche politie was gegeven.
Ter gelegenheid van de ontvangst van
den koning waren buitengewone politie
maatregelen genomen. Meer dan 200 circu
laires met de photo's van de verdachte per
sonen waren aan de met de veiligheid be
laste autoriteiten toegezonden. Bovendien
had men in alle hotels te Marseille en te
Parijs een onderzoek ingesteld naar ver
dachte elementen.
Had Kalemen medeplichtigen?
Uit Marseille: Eenige personen, die
ooggetuigen zijn geweest van den aan
slag op koning Alexander, verklaren,
dat de moordenaar Kalemen drie me
deplichtigen heeft gehad, die gevlucht
zijn,
De moordenaar stierf in de Sureté
Uit Parijs wordt nog gemeld:
De moordenaar van koning Alexander is
korten tijd na aankomst in het gebouw der
Sureté overleden „an verscheidene schot
wonden en wonden van sabelhouwen.
WAT OP DEN MOORDENAAR WERD
GEVONDEN.
PARIJS, 10 October. Uit Marseille wordt
gemeld, dat de politie den revolver heeft
onderzocht, waarmee Petruc Kalemen den
moord heeft gepleegd.
Het is een automatische revolver van dp.
nieuwste constructie, waarmee 20 schoten
kunnen worden gelost.
In een jaszak van den moordenaar vond
men bovendien nog eenige patroonbanden,
Dinsdagmiddag was men ie Parijs druk bezig verschillende gehouwen en straten te ver
sieren ter feestelijke ontvangst van Koning Alexander van Joego-Slavie, Deze foto
werd genomen in de Gare des Invalides. Kiemand vermoedde de ernstige gebeurtenissen
welke weldra te Marseille zouden plaats grijpen...
pe Fransche minister, Barthou op, zijn 'doodsbed, 'dat te MmseMIk in 'til
gemaakt.
zoodat hij in totaal over 100 schoten be
schikte.
Het onderzoek op het lijk leidde tot een
interessante ontdekking Kalemen had op
de liukerbenedenarm een tatoueering die 'n
Ikl-eine kroon voorstelde en waarom
heen een doodskop en twee gekruiste doods
beenderen waren getatoueerd, alsmede de
letters C. C. het cyrel letterteekcn van de
S„ de initialen van de ware vrijheid of
dood.
Volgens een Joego-Slavischen journalist
zou daze tatoueering het teeken zijn van de
Macedonische Kommitadsjies.
De Fransche politie tracht in de eerste
plaats te ontdekken of Kalemen handlan
gers heeft gehad. Uit het feit, dat men in
geen enkel hotel te Marseille zijn spoor
heeft gevonden, leidt men af, dat hij bij
vrienden heeft gewoond. liet is natuurlijk
van groot belang of men deze vrienden kan
ontdekken.
De aanslag heeft bij de bevolking zóó
groote opwinding veroorzaakt, dat de wild
ste geruchten de ronde doen. Zoo werd o.a.
beweerd, dat de moordenaar omgeven was
door zes met. dolken en revolvers bewapen
de mannen, toen een officier van liet gevolg
hem neersloeg. Zij zouden zich bereid heb
ben verklaard een gelofte af te leggen, doch
tot nog toe heeft de politic geen hunne
ontdekt.
Uit Brussel wordt gemeld dat de politie
te Luik zich in den laatsten tijd heeft be
zig gehouden met eenige aldaar gevestigde
verdachte Kroatcn, o.a. een cantinehouder
Sokota, die. por 1 Juli j.l. België zonder op
gave van een woonplaats heeft verlaten.
In een andere Kroatische cintinc te .nik
heeft een mijnw'erkci Petrus Kulmenski ge
naamd, vertoefd, die kort geleden uit Luik
is vertrokken. Gezien de overeenkomst Uis-
schen de namen, vraagt men zich of af de
ze man wellUht identiek is met de moorde
naar van Koning Alexander.
Het aantal dooden tot nog toe drie
PARIJS, 10 October. Het aantal slacht
offers van den aanslg te Marseille bedraagt
tot nog toe drie, n.l. koning Alexander, de
Minister van Buitenlandsche Zaken Bar
thou en de politiebeambte Galy.
In het ziekenhuis bevinden zich negen
personen onder medische behandeling, o.a.
do Fransche generaal en lid van den Op
persten Oorlogsraad Georges, die in de loop
van den nacht geopereerd is en wiens toe
stand zeer ernstig is. Voorts drie toeschou
wers, w.o. een filmoperateur, vier vrouwen
uit het publiek en een 14-jarige jongen.
Bovendien zijn nog twee gewonden in hun
woningen onder medische behandeling en
wel een inspecteur van politie, die in het
been is getroffen, en een weduwe, die even
eens onder de toeschouwers stond.
Ook een der getroffen vrouwen
overleden.
MARSEILLE, 10 Oct. Het aantal slachtof
fers van don moordaanslag op koning
Alexander is tot vier gestegen aangezien een
der 'vrouwen uit het publick, die door da
kogels van den moordenaar werd gewond,
aan haar verwondingen hedenmorgen is
overleden.
DE NIEUWE KONING"*"
PETER II
Het regentschap
De legatie van Joego-Slavië te Weenen
deelt mede, dat thans te Belgrado een mi
nisterraad bijeen is, welke zich bezighoudt
met de kwestie van het regentschap. Onge
twijfeld, aldus wordt verklaard, zal volgens
de geldende grondwettelijke bepalingen de
oudste zoon van den vermoorden koning
Peter, tot koning worden uitgeroepen, ter
wijl een regentschap zal worden ingesteld.
De jonge koning is juist kortgeleden op
een kostschool in Engeland gedaan. Hij is
11 jaar.
Uit Belgrado: De ministerraad is
onder voorzitterschap van minister
president Oezoenowitsj bijeen, ter be
spreking van maatregelen, welke on
der deze buitengewone omstandighe
den in het belang van het land moe
ten worden getroffen. Bij zijn vertrek
had koning Alexander de koninklijke
voorrechten overgedragen aan den
ministerraad.
Bij art. 42 der grondwet wordt bij
<3en dood van den vorst de kroonprins
koning.
De kwestie van het regentschap moet bij
testament van den koning zijn geregeld.
Indien geen testament aanwezig is, wordt
het regentschap door de vertegenwoordiging
van het land gekozen.
Uit Weenen: Uit Joego Slavische kringen
te Weenen verluidt, dat koning Alexander
in zijn testament heeft bepaald, dat hij
wenscht, dat in geval van zijn dood een
regentschapsraad van drie personen tot do
meerderjarigheid van kroonprins Peter de
regeering zal leiden.
Deze regentschapsraad zal moeten'
bestaan uit koningin Maria van Joego
Slavië, prins Paul en den president
van het Opperste Gerechtshof van
Belgrado.
Ernstig auto-ongeluk bij Geervliet
Eén doode en drie gewonden.
Maandagmiddag 5 uur kwam bij Geervliet
van een zijweg, met bet doel tie provin
ciale weg op tc gaan, de auto van don heer
Snoo te Geervliet, waarin behalve de eige
naar ook zat de heer v. d. Meijde, veehan
delaar to Delft, en de heer A. Herweyer le
Geervliet. Deze laatste bestuurde de wagen.
Tegelijkertijd kwam van Rotterdam een
zware auto, waarin alleen de bestuurder de
heer Siesetich zal. De heer II. gaf do huur
auto, die van rechts kwam, geen voorrgang,
met het gevolg dat beide wagens op el
kaar reden en geheel verbrijzeld werden.
De bestuurder van de huurauto sprong
juist bijtijds uit zijn wagen en kwam er
met lichte verwondingen af. De heer C. de
Snoo werd zeer ernstig gewond aan borsten
achterhoofd, ook waren zijn beide armen
gebroken. Hij werd naar hot diaconessen-
huis te Rotterdam vervoerd, waar hij heden
aan de bekomen verwondingen is overleden.
De heer v. d. M. bekwam enkele lichte ver
wondingen aan het hoofd, terwijl de .be
stuurder naar het aanvankelijk scheen be
trekkelijk goed afkwam. Ilij had enkele rib
ben gebroken. Doch heden is diens toe
stand naar we vernemen verergerd, zoodat
hij steeds in bewustcloozen toestand ver
keert.
Een eveneens daar passeerende vracht
auto moest zoo krachtig remmen, dat de
ruiten van de cabine sprongen,
KERKDIEFSTAL
Een der daders herkend
In de nacht is ingebroken in de R.K. parochie
kerk te S c h i n n e n. Omstreeks halftwee zag de
veldwachter Jansen, dieven het gebouw binnendrin
gen, doch hij liet hen rustig hun gang gaan om hen
op heeterdaad te kunnen betrappen. Toen de
dieven de politie echter bemerkten, vluchtten zij
De deur viel achter hen io het slot zoodat de
veldwachter zijn achtervolging moest staken. Alle
offerblokken waren geledigd.
De veldwachter die zich bij de kerk verdekt had
opgesteld, heeft, daar reeds geruime tijd hier voor
werpen werden vermist, als een der dader herkend
de in geheel Zuid-Limburg beruchte inbreker-reci
divist August Rouschop, oud 35 jaar. Zijn mede
plichtige is nog onbekend.
Het geld, dat tot een bedrag van veertig gulden
was ontvreemd uit de geforceerde offerblokken
werd tijdens de achtervolging in de kerk wegge
worpen. Ook de inbrekerswerktuigen zijn in het
gebouw teruggevonden.
Rouschop is in de woning van zijn moeder in de
Daalstraat te Geleen gearresteeid. Hij was eerst
vier weken geleden ontslagen uit de strafgevan
genis te Maastricht en heeft in totaal reeds elf
jaar gevangenisstraf uitgezeten, hoofdzakelijk we
gens diefstallen.
EERLIJKE VINDER BELOOND MET f 7500
Op 6 October 1931 zag, naar het Hbld. weet
mee te deelen, de vrouw van de Diemenaar
Buitenhuis aan de Oudekerkerlaan, dat in haar
voortuintje 'n paar dahliastruiken waren om-
geknapt. Toen ze ging kijken, vond ze onder
die struiken een sigarentrommeltje, waarin
75 bankbiljetten van f 100 waren. Hoe het
trommeltje daar gekomen was, bleef en is nog
een raadsel. Ingebroken was er te Diemen
of omgeving niet.
De burgemeester van Diemen werd met het
vinden van de f 7500 in kennis gesteld en de
eenige verkarig, welke hij aan het geval kon
geven was, dat dien dag een Chineesche
koopman, die het dorp had bezocht en bij de
familie Buitenhuis aan de deur was geweest,
de trommel met geld verloren had. Ondanks
alle nasporingen ook de Amsterdamsche
politie werd in het geval gekend kwam de
verliezer zich niet melden, en thans, drie jaar
na het vinden, heeft met eenige plechtigheid
op het raadhuis te Diemen de burgemeester,
die als bewaarder der f 7500 is opgetreden,
dit bedrag, waarop geen rente gekweekt
werd, overeenkomstig art. 2014 tweede lid
Burg. Wetboek, aan den gelukkigen vinder ter
hand gesteld.
KLEUTERS LEGGEN 23 K.M. OP DEN
AUTOPED AF
Volgens het Hbl., heeft de politie in de
Oranjestraat te Almelo, drie jongentjes aan
getroffen, afkonustig uit Enschedé. ,Ze wisten
niet, waar ze waren. De kinderen waren op
hun autopeds op stap gegaan en hadden de
23 K.M. die de twee steden van elkander schei
den in één middag afgelegd. De kleinen waren
resp. vijf, zes en zeven jaar oud. De politie
heeft zich over de kleine avonturiers ontfermd
en gezorgd, dat ze weer bij hun moeders in
Enschedé kwamen.
TJALKSOHIP GEZONKEN
Tengevolge van een hevigen stormvlaag te
op 10 K.M. ten Z.O. van Urk het tjalkschip
Rehoboth, groot 69 ton, afkomstig uit Deven
ter en op weg van Amsterdam naar Kampen,
geladen met anthraciet, gezonken. De opvaren
den, de schipper E. Klein uit Deventer, zijn
vrouw en een kind van 9 weken konden met
groote moeite gered worden door de sleepboot
Tina van kapitein Wagenmaker uit Groningen,
die door middel van een sloep verbinding met
het schip wist te verkrijgen.
SPOORLOOS VERDWENEN.
Te Hulst (Z.) is de boekhouder bij het
gemeentegasbedrijf L. F., voor onbepaalde tijd
geschorst, nadat gebleken was dat het kasboek
in de laatste tijd niet was bijgehouden. Sedert
dien heeft F. zich in enkele dagen niet meer
in Hulst vertoond.
NED. HERV. KERK
Drietal: Te Harderwijk (vac.-Van Ingen),
Jac. Vermaas te Hoogeveen, C. J. v. d. Graaf te
Nijkerk en B. N. B. Bouthoorn te Huizen (N.H.).
Beroepen: Te Harderwijk, Jac. Vermaas te
Hoogeveen. Te Oudelande Z.J. Matzer
van Bloois, cand. te Wijhe. -— Te Zoetermeer-Zeg-
waard, H. S. v. Rijs te Vianen. Te Dinteloord,
P. J. Steenbeek te Oudewater. Te Huizinge, J.
v. d. Touw te Terkaple (Fr.). Te Den Hoorn
op Texel (toez.), cand. G. Moen te Huisduinen.
Te Krimpen a. d. Lek, G. Enkelaar te Oud-
Beijerland.
Aangenomen: Naar Warfhuizien, J. R. Stra-
tingh te Beers.
Bedankt: Voor Witmarsum, P. J. van Leeu
wen te Oterdum (Gron.). Voor Drogeham (Fr.)
J. C. Loor te Zevenhuizen (Gr.).
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Drachtster Compagnie, J. van
Dijk, cand. te Zwolle en Chr. v. d. Vliet, cand. en
hulppred. te Slootdorp. Te N. Amstel N.: J. Ba-
vinck te Gramsbergen en J. W. de Jager te Diever
(Dr.).
Beroepen: Te Drachtster Compagnie, J.
van Dijk, cand. te Zwolle. Te Elburg H.
Brinkman, cand. te Hanmelen.
B e d a o k t: Voor NieuweriAmstel, (Noord)J.
Verhuyl te Laren (N.H.). N
Aangenomen: Naar Oostwold (Old.),
cand. K. Hart te Zaandam.
CHR. GERElF. KERK
Tweetal: Te Amersfoort, S. van der Molen
te Rotterdam en J. Tamminga te Harderwijk.
PREDIKANT EN KERKERAAD
GESCHORST
Met ingang van gister is Ds J. van
Poelgeest, Ned. Herv. predikant te
Castricum, zoomede de kerkeraad, door
het classicaal bestuur geschorst voor onbe-
paalden tijd. De aanleiding hiertoe ligt vol
gens een bericht aan het Hbld voornamelijk
in het verschillend standpunt, dat wordt in
genomen tusschen den predikant en een
diaken eenerzijds en het classicaal bestuur
te Haarlem anderzijds inzake een kwestie
van kerkelijk en geldelijk beheer der ge
meente, waarbij de aanleiding moet worden
gezocht in een justitieel geval van onregel
matig geldbeheer van een voormalig diaken
en daaruit voortgesproten procedure, waar
van de afwikkeling nog gaande is ter recht
bank te Alkmaar.
Ds van Poelgeest staat reeds meer dan
dertig jaar ter standplaats Castricum. Als
plaatsvervangend predikant voor Castricum
is aangewezen Ds A. van Peursum te Uit
geest.
Prof. Dr. A. G. HONIG
Gelijk te verwachten viel, heeft Prof. Dr. A. G.
Honig te Kampen op zijn 70en verjaardag zeer
vele blijkpn van medeleven en sympathie ontvan
gen. waarbij ook tal van bloemstukken.
Des avonds bacht het studentencorps „Fides
Quaerit Intellectum" een zanghulde voor de wo
ning van den hoogleeraar.
Ds. H. H. Schoemakers, die Zondagmorgen de
godsdienstoefening in de Westerkerk leidde, heeft
Prof. Honig toegesproken, waarna de gemeente den
zeventig-jarige toezong de zegenbede uit Ps. 134.
Hervormde Antirevolutionairen
Referaat van den heer A. van Eek,
van Stellendam
Men verzoekt ons plaatsing van het vol
gende verslag:
Te Utrecht heeft Woensdag een groep
van Hervormde Antirevolutionnairen een
vergadering gehouden, die onder leiding
stond van den heer M. Noteboom van
Hilversum.
Deze verzocht vooraf degenen, die geen
instemming met het doel der vergadering
hadden betuigd, de zaal te verlaten en ver
klaarde vervolgons, dat om redenen van
tactische aard geen ruchtbaarheid aan deze
samenkomst was gegeven. I-Iet doel was de
positie der Herv. A.R. in de politiek vast te
stellen, nu met hun herhaaldelijk uitgespro
ken wenschcn door de A.R. partijleiding
geen rekening wordt gehouden.
In een uitvoerige rede heeft daarop de
heer A. van Eek van Stellendam de be
zwaren uiteengezet van de Herv. Gerefor
meerden tegen de A.R. partij. Het Geref.
volk in do 1-Ierv. Kerk aldus spr.
vormt een groep, die weinig invloed heeft,
doch een totaal van 250.000 kiezers in het
uur kan brengen. Als oorzaken van de ge
ringe invloed noemde spr. de verdeeldheid
en het individualisme. Er is echter verschil
over de vraag, hoe deze groep moet georga
niseerd worden, nu leiding en organisatie
noodig blijkt. Vooral de voormannen zweren
bij de A.R. partij, hetgeen verklaarbaar is
uit hun verhouding tot de partijleiding. Het
volk evenwel verwijdert zich in een lang
zame exodus van deze partij, waartegen het
steeds ernstiger bezwaren krijgt .vooral t.a.v.
het neo-calvinistisch streven der partij. Dit
bracht als consekwentie de practisch neu
traio staat, die thans door de partij verde
digd wordt. De kerngedachte van art. 36.
n.l. de Chr. Staatsidee wordt door haar ver
worpen.
Spr. wil dit art. niet als grondslag
nemen voor een nieuwe beweging, om
dat nog nimmer iemand op die grond
slag een politiek program gegeven heeft,
maar hij meent, dat wel in die richting
moet gewerkt worden.
Voor specifiek Hervormde belangen als
het kerkelijk vraagstuk interesseert de par.
tij zich niet, Opheffing van de rechtskracht
der Synodale Organisatie, losmaking der
„zilveren koorde", oplossing van het vraag
stuk der theologische faculteit behooren ter
hand genomen. Ook op schoolgebied zijn de
belangen der Herv. bij de A.R. niet veilig.
Uitvoerig wijdde spr. ook uit over de kwes
tie der partijdige benoemingen, welke hij
met cijfers demonstreerde.
Om deze redenen moet nu politieke orga
nisatie geschieden in Herv. A.R. Kiesver-
eenigingen. Men is reeds jarenlang bekend
met onze grieven aldus spr. maar,
hoewel de organisatorische weg steeds werd
bewandeld, resultaat was er nimmer. Daar
om moet er nu aparte organisatie komen,
waarom spr. ten slotte voorstelt de stichting
van Herv. Iviesvereenigingen krachtig ter
hand te nemen en een centrale organisatie
te vormen.
Nadat ook nog de heer' P. Sm its van
Alfen a. d. Rijn op het belang daarvan ge
wezen had, werden deze voorstellen aan de
vergadering in bespreking gegeven. Na
breedvoerige gedachtenwisseling over de ai
of niet losmaking uit de A.R. Partij werd
ten slotte de volgende motie aangenomen:
Motie.
De vergadering van Herv. A.R. te
Utrecht bijeen ter bespreking van hun
politieke positie, .van oordeel, dat zij in
een moeilijke positie verkeeren door hurt
verdeeldheid over de verschillende par
tijen, waardoor hun kracht gebroken
wordt, dat deze politieke verdeeldheid
nadeelige gevolgen met zich brengt voos
een gezond kerkelijk leven, dat er prin-
cipieele en practische bezwaren zijn te
gen de politiek der A.R. partij, met name
in het vraagstuk van den Chr. Staat, dat
in het bijzonder het kerkelijk vraagstuk
op de achtergrond is gekomen, welks op
lossing voor hen zeer urgent is, dat hun
rechten in de A.B. partij niet genoeg
zaam zijn gewaarborgd, dat de practijk
de onmogelijkheid uitwijst om, met be
houd van de huidige organisatie alle
Geref. Hervormden in de A.R. partij tg
organiseeren, dat derhalve politieke or
ganisatie van alle Geref. Hervormden
dringend noodzakelijk is,
besluit:
de stichting van Herv. 'A.R. Kiesver»
eenigingen met kracht ter hand tg
nemen, i
een centrale organisatie dezer Kiesver-
eenigingen te vormen,
en een voorloopige commissie te benoe
men, om de houding tot de A.R. Partij
nader te overwegen, welke commissie op
de eerstvolgende vergadering met naderg
voorstellen zal komen.
Als leden dezer commissie werden aange
zocht de lieeren M. Noteboom, Hilversum!
A. van Eek, Stellendam, P. Smits, Alfen a.
d. Rijn, Th. Kelfkens, Vreeswijk, Ds. B. N«
B. Bouthoorn, Huizen en Ds. J. Lekkerker-
ker, Oldebroek.
Pachtprijsopdrijving
Geen optimistische verwachtingen,
Waarschuwend woord van de Friesche Mij
van Landbouw
Door het bestuur van de Friesche Mij
van Landbouw is aan de verpachters zoowel
als aan de pachters een waarschuwend
woord gericht in verband met het feit, dat
de tijd van het pachten van landerijen weeg
aangebroken ts, en voorzichtigheid bij het
bepalen der pachtprijzen dringend geboden is
De toestand van het landbouwbedrijf is,
nog steeds uiterst zorgelijk te noemen.
De bedrijfsuitkomsten van de veehouderij
zijn weder beduidend ongunstiger geworden
omdat de prijzen der producten nog steeds
een dalende tendenz vertoonen, terwijl hier
tegenover gesteld dient te worden een ver
zwaring der lasten door de verhoogde prijzen
van het krachtvoeder.
De varkenshouderij, die vooral voor de be
drijfsuitkomsten op de zandgronden zeer be
langrijk is, levert sinds geruimen tijd ern
stige verliezen op.
De vooruitzichten zijn somber o.m. doop
de steeds toenemende moeilijkheid bij d9
afzet der producten.
Dat de uitkomsten van de akkerbouw op
dit oogenblik zich eenigszins gunstiger laten
aanzien, komt vnl. door de hoogere aard
appelprijzen, wat toegeschreven moet wor.
den aan toevallige omstandigheden, die in
geen enkel opzicht eenigen waarborg bieden
voor een gunstige afzet in volgende jaren.
Voor vrijwel alle andere akkerbouwpro
ducten is liet prijsverloop afhankelijk van
maatregelen der regeering, die, zooals uif
haar daden en verklaringen gebleken is, tot
een verlaging van het prijspeil wenscht tg
komen. Daarbij komt, dat de reeks van gun
stige oogstjaren, waarop wij thans kunnen
terugzien, zich niet steeds zal kunnen .voort
zetten.
Er is dan ook volgens het bestuur geen'
enkele reden om bij het bepalen van dg
pachtprijzen uit te gaan van optimistischs
verwachtingen voor de toekomst.
Verhuurders, die van de concurrentie tus
schen de gegadigden voor huur van boerde
rijen gebruik wenschen te maken om te ko
men tot een verhooging der pachtprijzen,
dienen wel te bedenken, dat zij hierdoor ver
keerde voorstellingen in het leven roepen
omtrent de rentabiliteit van het landbouw
bedrijf. Dat dit een ongunstigen invloed zal
uitoefenen op de maatregelen, die tot in
standhouding van het landbouwbedrijf noo
dig worden geacht ,ligt voor de hand.
Het bestuur dringt daarom nogmaals aart
op voorzichtigheid bij het bepalen van dB
pachtprijs, en wijst er op, dat van een stre-
ven om te komen tot verhooging van da
pachtprijzen zoowel voor de verhuurders als
voor de huurders noodlottige gevolgen t»
verwachten zijn.
Het drama van het bussenvleesch
Een slagers-adres
De Commissie van Overleg, samengesteld
uit de Ned. Slagershond, de Hanze van sla
gerspatroons en de Grossiers v. d. Vleesch-
handel te Noordwijk heeft in een uit
voerig, wei-gedocumenteerd adres bij de re
geering bezwaren ingebracht tegen een
eventueele hervatting van vee-afslachting
en blikken-vleesch-productie.
De vorige afslachting, ten slotte bepaald
op 115.000 stuks vee, gaf een overschot van
zeker 11 millioen blikken en een tekort van
minstens 4 millioen gulden.
Een ander droevig gevolg was de nood
onder de slagers, die hooge prijzen moesten
vragen door de crisisheffing de accijns
werd met 200 verhoogd doch daardoor
hun debiet zienderoogen zagen terugloopen.
Het vleeschverbruik neemt gestadig af.
Ondanks de droogte die tot ontijdige op
ruiming van slachtvee dringt is de aanvoer
midden Juli van dit jaar op de Rottcrdam-
sche en andere markten minder dan in
midden Juli 1933 n.l. ongeveer 16 h 17
en ook minder dan in 1932. De Amsterdam
sche markt zelfs met 23 a 25
De gemiddelde weekaanvoer van slacht
vee was op de Rotterdamsche markt in Juli
en Augustus 1934 respectievelijk 8 en 22
lager dan in deze maanden in 1932 en ook
in 1933.
Verruiming van vleeschverkoop dient
ernstig nagestreefd te worden. Uit diverse
calculaties is komen vast te staan, dat de
rundvleesch-kleinhandelsprijzen met 10
15 ets per k.g. kunnen worden verlaagd
wanneer de thans daarop rustende heffing
wordt weggenomen, waardoor de mogelijk
heid eener consumptie-verruimiftg van
vieesch wordt geschapen. Alle helangheb-
hende groepen, van Landbouw tot consu
ment, zullen daarvan de vruchten plukken
en dit moge voor de Regeering aanleiding
zijn in geen geval de afslachting van meik
of jongvee te-doen hervatten.
