Kerk en School
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1934
Gemengd Nieuws
DE FILMBRAMD TE HILVERSUM
Land- en Tuinbouw,
NED. HERV. KERK
Beroepen. Te Westbroek, D. Th. Keek
te Staphorst. Te Wilsiun bij Kampen, cand.
J. G. van Ieperen te Bunnik. Te Gendt (toez.),
C. M. van Endt te Wehl (Gld.). Te Hooro-
sterzwaag (Fr.), D. J. van Dijk te Oosterhauie
(Fr.).
Aangenomen: Naar Zalk (Ov.), cand. W.
J. Holzscherer te Arnhem. Naar Zwaalk c.a.
cand. W. J. Holzscherer te Arnhem. Naar Willege-
Langerak, cand. A. de Leeuw te Zegveld bij
den. Voor Pijnacker, G. van Veld
huizen Azn. te Hantum c.a. bij Dockum
(Fr.) Voor Hoornsterzswaag c.a. (Fr.), P
ten Haue te Noordlaren. Voor Krimpen a. d.
Lek, J. E. Klomp te Ede (Gld.). Voor Ben
schop en Lage Vuursohe, A. F. P. Pop te
Monster.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Leiden (vaic.-A. de Bondt): Dr.
E. D. Kraan te Vlaardingen en H. A. Wiersinga
ta Vlissingen.
Beroepen: Te Hazerswoude, M. Bonkema te
Leidschendam. Te Opeinde-Nijega (Fr.), cand.
A. v. d. Ziel te Nijmegen.
Aangenomen: Naar Zeist (vac.-W. Ver
hoef), S. R. Smilde te Geesteren (Gld.).
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te IJmuiden: L. Kleisen te Vlissin-
sohoten en J. Tamminga te Harderwijk. Te
IJmuiden: L. Kleisen te Vlissingen en S. v. d.
Molen te Rotterdam.
Beroepen: Te Kornhorn W. Meynhout te
Nieuwendam.
Kerk en Staat in Duitschland
Inhuldiging van Rijksbisschop Muller
Zondag is in het Prinsenhuis te Berlijn Dr. L.
Muller op plechtige wijze gehuldigd tot Rijksbis
schop der Duitsche Evangelische Kerk.
Aan deze plechtigheid ging Vrijdag en Zaterdag
een bijeenkomst der Duitsche Christenen vooraf.
Uit het Saargebied alleen waren duizend personen
opgekomen en in de massale bijeenkomst hield Dr.
Kicider een rede over doel en taak van de be
weging der Duitsche Christenen, waarin betoogd
werd, dat de Duitsche Christenen een Evangeli
sche Kerk wenschen, waarin iedere Duitsche
protestant in werkelijkheid zijn geboortegrond terug
vindt. Daarbij, zoo vervolgde hij, keeren wij ons
tegen elke vervolging en elk gewelddadig ingrijpen.
Wij verklaren ons voor de vrijheid van het theo
logisch onderzoek. Wij zien een wereld, waarin
geloof strijdende overgave beteekent, waarin bloed
en ras en geboortegrond geschenken van God, den
Eeuwigen Schepper, vormen.
Wij willen geen middeleeuwsche dingen in onzen
tijd hernieuwen, maar evenmin willen wij toe
geven aan hedendaagsche dwaalbegrippen. In te
genstelling tot de bedoelingen van kleine en onbe
duidende groepen, die de oude goden uit den Ger-
maanschen tijd in plaats van den Christus willen
6tellert, willen wij het evangelie voor ons volk
handhaven.
Dr. Jager, juridisch lid van het kerkbestuur,
inerkte op, dat de onzichtbare kerk en de uitwen
dige organisatie beide innerlijk samenhangen.
Nadat Dr. Müller in het Pruisenhuis was gehul
digd als Rijksbisschop begaf hij zich naar den
Dom, omgeven door tal van kerkelijke en burger
lijke autoriteiten, als Minister Frick, verschillende
bisschoppen, hoogleeraren en rijksvertegenwoordi
gers. Dr. Engelke, de kerkelijke vicaris, leidde een
wijdingsstende, waarna verschillende toespraken
werden gehouden, waarvoor Dr. Müller dankte en
verder o.m. zeide er innig van overtuigd te zijn
in een grooten tijd van het Duitsche volk te leven.
Groote tijden in de volksgeschiedenis zijn steeds
tijden van geloof geweest. Het is vandaag inder
daad een historisch uur der Duitsche Evang. Kerk.
Door mijn installatie tot Rijksbisschop, aldus Dr.
(Müller, is duidelijk tot uiting gekomen, dat wij
geloof hechten aan deze Kerk. Na eeuwenlange
versnippering en ontbinding in de landskerken is
thans eenheid bevochten van alle afzonderlijke
Kerken tot één Evang. Kerk.
In den Dom stonden mannen in de uniform der
S A. en Duitsche Christenen in burger met vlaggen
om het altaar geschaard. De vlaggen toonden het
hakenkruis in het midden. Na de liturgische inlei
ding stond de gemeente op, toen de rijksbisschop
de belijdenis uitsprak en zijn gelofte aflegde. Na
de installatie-plechtigheid begroetten hem de bis
schoppen der „regionale" (vroegere lands-) kerken.
De bisschoppen der oppositie, dr. Mahrarens
van Hannover, dr. Meiser van Beieren, en dr.
Wurm uit Wurtemberg onubraken echter.
In een feestelijke vergadering van de Inwendige
Zending der Duitsche Evang. Kerk was Dr. Mül
ler ook tegenwoordig met vertegenwoordigers van
(kerkelijke instanties, het Diütsche Roode Kruis,
Charitas-vereenigingen, enz. De voorzitter van de
Centrale Commissie voor Inwendige Zending, ds.
Themel, noemde inwendige zending den bodem,
waarop de meest onderscheiden menschen en krach
ten zich broederlijk vereenigen tot samenwerking.
Den rijksbisschop verzocht hij, nog eenmaal te
trachten, de door den kerkelijken strijd veroorzaak
te diepe kloof te overbruggen. Hij bood hiervoor
de hulp der Inwendige Zendmg aan.
De Rijksbisschop verklaarde in een toespraak,
met alle kracht er naar te streven tot een vergelijk
te komen met degenen, die nog afzijdig zijn. Nog
even levendig koesterde Dr. Müller den wil tot
■vrede en tot ingrijpen als in het eerste uur.
Over de belijdenis zeide de Rijksbisschop het
Volgende: Wanneer wij theologen daarover spre
iken, stellen wij ons daarmede iets bepaalds voor.
De eenvoudige man echter, die hoort beweren, dat
„de belijdenis in gevaar is," meent dat het geloof
an Christus op het spel staat. Dit moet ik met alle
ernst uitspreken: wij willen niets anders dan
Christus weer in Duitschland doen prediken. Ik
iheb het gevoel, dat vaak op sentimenteele wijze
over de verstoring van den vrede in de Kerk wordt
gesproken, maar vrede en vrede is twee. Wanneer
onze Heiland van vrede sprak, bedoelde hij de
vfede in het hart. Met dezen vrede zijn wij het
allen eens, cfoch met alle kracht moet er naar
gestreefd, dat in onze Kerk zich niet een soort
van „kerkhofvrede" verbreidt, maar dat wij juist
moeten worstelen om den levenden Christus aan
het volk te brengen. Dit uur heeft opnieuw het
bewijs gebracht, dat wij innerlijk verbonden zijn,
ook met hen die nog meenen dat zij ons niet
kunnen begrijpen en die stellig ook eenmaal in
zien, dat wij hen met onze geheele groote liefde
nog zullen omvatten.
De Gereformeerden in Duitschland
Het presidium van de Geref. landskerk van
Hannover schrijft aan het Ned. Christ. Persbureau,
dat het Osnabrücker Convent waarbij Gerefor
meerden en Lutherschen elkander steun in den
kerkstrijd om de vrijheid der belijdenis beloofden,
niet inhield, dat Gereformeerden of Lutherschen
geen afzonderlijken vrede ter verkrijging dezer
vrijheid zouden mogen sluiten en dat te minder,
daar de vrijheid voor elk dezer confessies toch
afzonderlijk geregeld moet worden, dat voorts de
vredeswet, welke de Gereformeerden den 9en Aug.
ji. verwierven, een zeer groote verbetering brengt
in de positie der Gereformeerden in Duitschland
en diat de uitvoeringsbepalingen van deze wet,
welke dato 20 Sept. jj. reeds gedeeltelijk ver
schenen, toonen, dat een groot deel der nog han
gende bezwaren denkbeeldig zijn en thans wel als
weggenomen kunnen worden geacht, en ten slotte,
dat „de Gereformeerde zaak in Duitschland geens
zins voor verloren moet worden gehouden en
zelfs niet voor in gevaar verkeerend, maar inte
gendeel als in veiligheid gebracht" en dit den
i^ederlaodschen Gereformeerden broeders ter ge
ruststelling moge worden medegedeeld,
BIJ DE HERDENKING DER AFSCHEIDING
Namens de deputaten der Generale Synode van
Geref. Kerken voor hulpbehoevende kerken Dr.
G. Keizer, Ds. D. Koopmans en Ds. H. Meijering
wordt ens meegedeeld:
Er is in verband met de collecte op 14 October
a.s. een verwachting opgewekt.
Uit de opbrengst van deze collecte zouden een
twintigtal Kerken aan een eigen Dienaar des
Woords en een even groot aantal candidaten aan
een eigen arbeidsveld kunnen worden geholpen.
Zal aan deze verwachting kunnen worden vol
daan?
Oppervlakkig gezien en gerekend, schijnt het
haast onmogelijk.
Uit deze collecte toch moeten ook worden ge
holpen de kerken die thans in financieelen nood
verkeeren en in hun bestaansmogelijkheid bedreigd
worden.
Ook moet. volgens besluit der Generale Synode,
een deel worden gereserveerd voor den steun,
welke aan de kerk van Brussel is toegezegd voor
den arbeid onder de verstrooide Gereformeerden
in Frankrijk
De collecte kan heel wat opbrengen, als er
maar waarlijk liefde is voor de Kerk des Heeren
en een dankbaar erkennen van de groote voorrech
ten, waarin men zelf deelt.
Wordt van te voren telkens iets weggelegd, dan
kan ieder belijdend lid minstens zeventig cent in
de collecte storten. Hoevelen zijn er wel niet, die
wel tien of twintig keer dit bedrag kunnen geven
en er zijn er ook voor wien een honderd gulden
volstrekt geen offer boven vermogen zal zijn. Ook
gedoopte leden hebben in dezen een roeping.
De collecte móet een groote ton opbrengen uit
dankbaarheid voor het werk Gods in de Afschei
ding: in verband met den nood van onderschei
dene kleine, zwakke kerken en ten behoeve van
het groot aantal candidaten, dat reikhalzend naar
een roeping uitziet.
NED. HERV. KNAPENBOND OP G. G.
Leidersvergadering op 6 October a.s.
De Ned. Herv. Knapenbond op G. G. hoopt
op 6 October a.s. in hotel de l'Europe te
Utrecht zijn leidersvergadering te houden
Ds. J. H. van Nie van Hoogeveen zal er
refereeren over „Tusschen Nu en Morgen".
EEN ZWEEDSCH SCHIP IN
DEN STORM
Kapitein verongelukt
Zware schade
Het Zweedsche s.s. „Vega" is met zware
averij den Nieawen Waterweg binnengevallen
en daarna opgestoomd naar Rotterdam, waar
het aan boei 16 op de rivier ligplaats heeft
genomen. Het schip, dat in een zware storm
was geraakt en daarbij de averij had opgeloo
pen, had de vlag halfstok omdat de kapitein
B. G. Nilsson tijdens de storm over uoord
gelagen en verdronken is.
De „Vega'' van de reederij Falkvik te
Sölvesborg is Vrijdagnamiddag uit Malmö
in Zuid-Zweden vertrokken met een lading
stroo, bestema voor St. Heiier op het Engel-
sche eiland Jersev voor de Fransche kust.
Het stroo zat hoog opgepakt over de gehee
le lengte van het schip. Van palen en latten
had men staketsels gebouwd om den last bij
elkaar te houden. Met zeildoek was alles af
gedekt en zware trossen had men gebruikt,
om de paler, aan elkaar en aan de vaste dee-
ien van het sclüp te beveetigen.
Zoo begor, het schip zijn reis met een be
manning van zestien koppen aan boord,
kapitein Nilsson niet inbegrepen. Met goed
weer voer men de Sont uit. Het Kattegat was
rustig en op het Skagerrak was geen vuiltje
aan de lucht. Toen men evenwel de Noordzee
had bereikt, stak een storm op uit het Zuid
westen. Zondagnamiddag was het zwaar weer.
Alle manschappen waren aan dek en het
hoog geladen schip vatte veel wind en het
gevaar voor stuk slaan was niet denkbeeldig,
iedere tros en elk stuk touw werd gebruikt
om alles zoo veel mogelijk vast te sjorren.
De tegenslag kwam onverwacht. Een der
roerkettingen brak en viel gedeeltelijk over
boord, twee trossen in zijn val meesleurend.
Dit was noodlottig. De trossen raakten n.i.
in de schroef verward. Niet alleen had men
nu de macht over het stuur verloren, maar
tevens moest men de machine stop zetten
Kapitein Nilsson snelde van de brug naar het
achterdek om een onderzoek in te stellen.
Officieren en matrozen togen onmiddellijk
aan het werk om het euvel te verhelpen.
Terwijl zij hieraan bezig waren, moet de
kapitein tijdens een hooge zee over boord zijn
geslagen. Niemand heeft het gezien en nie
mand ook heeft zijn hulpgeroep gehoord.
Toen men tot de ontdekking kwam, dat de
kapitein zoo lang wegbleef, ging men zoe
ken. Men vona hem niet en kwam tot de over
tuiging, dat hij verdronken was
Mattson, de eerste officier, nam het com
mando op zich. Onder zijn leiding gelukte het
in den loop van den nacht van Zondag op
Maandag de roerketting te herstellen en ae
trossen te verwijderen. Het schip kon toen,
op halve kracht stoomende, zijn tocht voort
zetten. Ondertusschen had de storm vat ge
kregen op de lading. Trossen en kabels
knapten af, dekzeilen scheurden aan flarden,
palen en latten braken en een groot deel van
den deklast ging over boord.
Het schip is ernstig beschadigd: een 2-
tons laadmast is afgeknapt, de brug voor
een deel weggeslagen, de railing verbogen.
Na hier voorloopig to zijn hersteld zal de
„Vega" de restant van de lading naar St.
Heiier brengen en dan naar Zweden terug-
keeren, waar het in reparatie gaat.
Groot warenhuis uitgebrand
De wind wakkert de vlammen aan
Te Noord-Sclrarwoude heeft een felle
brand gewoed, waaraan een der grootste
gebouwen van de gemeente ten offer is ge
vallen.
Omstreeks 11 uur is door tot nog toe on
bekende oorzaak brand uitgebroken in de
meubelafdeeling van het Langedijker Waren
huis. Het vuur breidde zich zeer snel uit
en werd door de felle wind sterk aange
wakkerd. Toen de brandweer van Noord-
Scharwoude dan ook ter plaatse verscheen
zag men onmiddellijk in dat men alleen
het vuur niet aan kon. De burgemeester
riep de hulp in van de brandweer te Alk
maar en vier andere gemeenten om te
helpen het vuur te blusschen. Toen twee
motorspuiten kort na middernacht arriveer
den, stond het gelheele drie verdiepingen
hooge gebouw in lichterlaaie; aan alle kan
ten sloegen de vlammen uit en er bestond
ernstig gevaar dat de brand zou overslaan.
Met 12 stralen werd water gegeven. Het
warenhuis was echter niet meer te redden
en brandde geheel uit.
De gelheele inventaris en alle voorraden
gingen verloren.
Het oordeel van den commandant
der Amsterdamsche brandweer
Twee slachtoffers overleden
Twee meisjes, Beppie Hilhorst cn J. Beyn-
dens, die bij de filmbrand brandwonden kre
gen, zijn aan de gevolgen daarvan overleden.
De toestand der gewonden
Woensdagavond was de toestand der
slachtoffers van don brand dezelfde als den
goheelen dag. De ernstig gekwetste Corrie
Koperdraad verkeerde nog steeds in zorgelij-
ken toestand; de beide andere patiëntjes in
het Diaconessenhuis maken het goed.
In de R.K. Ziekenverpleging zijn thans in
het geheel twintig patiënten opgenomen. Al
hoewel de toectand van enkelen ernstig is,
verkeert er geen in onmiddellijk levens
gevaar.
De toestand van Pater Buys blijft onver
anderd ernstig.
Do Justitie overweegt vervolging
De Officier van Justitie van het parket te
Amsterdam mr. A. A. L. F. van Dulle-
man on de Rechter-Commissaris mr. J.
Sprey, bobben in het afgebrande gebouw
van Si. Jnscf een onderzoek ingesteld. Hier
bij waren ook tegenwoordig de commandant
van de brandweer te Amsterdam en de com
missaris van politie, van Beusekom. Het on
derzoek duurde geruimen tijd. De overblijf
selen van het filmapparaat werd in beslag
genomen. Het onderzoek zal geschieden on
der leiding van den heer Gordijn.
Wij vernemen verder, dat de justitie over
weegt een vervolging in te stellen tegen
pater Buys, wegens het aan zijn schuld te
wijten lichamelijk letsel.
Commissaris van Beusekom van Hilver
sum deelde tenslotte ons nog mede, dat de
politie geen toestemming tot de vertooning
had gegeven. De aanvraag was n.l. zoo laai
ingediend, dat er geen gelegenheid was ge
weest, deze te behandelen. Of B. en W. van
Hilversum toestemming hadden verleend
was hem niet bekend.
Intusschen heeft deze brand opnieuw be
wezen, hoe gevaarlijk het is in niet daarvoor
ingerichte ruimten brandbare films te ver
toonen.
De heer Gordijn verklaarde, dat deze films
vijfmaal brandbaarder zijn dan welk ander
materiaal ook. Het is onbegrijpelijk, dat
pater Buys en broeder Duimel niet de noo
dige veiligheidsmaatregelen hebben geno
men.
Nitro-cellulose films moesten
verboden zijn.
De Commandant van de Amsterdamsche
Brandweer, de heer C. Gordijn Jr, die, naar
men weet deelneemt aan het onderzoek
inzake de filmbrand te Hilversum en zicli
te dien einde grondig op de hoogte heeft
gesteld van de situatie ter plaatse, heeft
zijn oordeel omtrent deze gebeurtenis te
kennen gegeven.
Do heer Gordijn was van meening, dat
men hier inderdaad van een wonder mag
spreken, dat bijna alle aanwezigen er nog
betrekkelijk goed zijn af gekomen. Het zou
immers niet onmogelijk zijn geweest, zoo de
meesten in de vlammen zouden zijn omge
komen.
Wat de inrichting van de zaal betreft,
achtte de commandant deze voor het geven
van filmvoorstellingen geheel ongeschikt.
Het gebruik van nitro-cellulose-film in
open ruimten als deze is uit den hooze, om
niet te zeggen misdadig. Deze filmstof, be
staande uit schietkatoen en kamfer, is uiterst
brandbaar. Zij vliegt reeds bij een tempera
tuur van ISO graden in brand. Indien men
bedenkt dat de temperatuur van een luci-
fersvlam 5 h 600 graden bedraagt, beseft
men hoe weinig ervoor noodig is om de
cellulose aan het branden te krijgen. Staat
de zaak eenmaal in brand, dan is blus-
sching heel moeilijk, zoo niet onmogelijk.
Door de snelle verbranding ontwikkelt zich
Oen zeer hooge temperatuur en bovendien
een zware rook, waardoor men voor nog
grooter moeilijkheden wordt geplnatst. Proe
ven hebben uitgemaakt, dat de brandge
vaarlijkheid van cellulose vijfmaal zoo groot
is, als die van eenige andere stof. In dit
verband achtte de heer Gordijn de kwestie
van de al of niet. naleving der voorschriften
van weinig belang omdat men, ook indien
alle voorzorgsmaatregelen zijn genomen, vrij
wol machteloos staat tegenover een bran
deride cellulose-film.
De brandweer-commandant achtte dan
ook maar één middel afdoende tegen het
van deze zijde dreigende gevaar, ni. een
absoluut verbod van 't vertoonen
van nitro-cellulose films in open
ruimten.
De groote leemte, welke op dit punt in de
bioscoopwotgeving bestaat, dient dan ook te
worden aangevuld en het is te hopen, dat
dit nu zal gebeuren. -Amsterdam vormt in
dit verband een gunstige uitzondering, om
dat bij politieverordening vertooningen als
deze zijn verboden.
In plaats van de ontoelaatbaar te achten
nitro-cellulose film kan in open ruimten de
niet gemakkelijk ontvlambare acetaat-film
worden gebruikt. Al heeft deze misschien
het nadeel niet zoo sterk te zijn als eerst
genoemde soort, gezien het groote risico,
dient aan de laatste de voorkeur te worden
gegeven, indien het gebruik daarvan niet
wettelijk is voorgeschreven. Het niet ont
vlambare filmmateriaal is in kwaliteit de
laatste jaren sterk vooruitgegaan en het
wordt o.m. ook met succes voor de Röntgen-
film aangewend.
Drie knaapjes op pad
Midden in den nacht zwervend aangetroffen
Van Zaandam naar Utrecht om werk
Men meldt ons uit Utrecht:
Dinsdagnacht om 2 uur trof de politie op
den Kleinen Singel drie jongens aan, een
van 15, een van 14 en een van 17 jaar. Bij
ondervraging bleek, dat de jongens van Zaan
dam naar Utrecht waren gekomen, naar zo
meedeelden om werk te zoeken.
De drie knapen hadden evenwel geen geld
gehad voor een onderkomen en hadden
daarom het besluit genomen om maar door
te loopen en te zien waar ze terecht kwa
men.
De politie heeft het drietal meegenomen
naar het politiebureau, ze daar onderdak
verschaft en vervolgens ervoor zorggedra
gen dat de drie jongens, die zonder voor
kennis van hun ouders er vandoor gegaan
waren, weer naar Zaandam getransporteerd
en aan hun vader en moeder overgegeven
werden.
Ds. VAN DUYL GEVERBALISEERD.
Nia afloop van een (leze weeik in „Het
Gulden Vlies" te Alkmaar gehouden N.S.B.-
vergadering is door de politie proces verbaal
opgemaakt tegen de spreker Ds. Van Duyl
ter zake van overtreding van het nieuwe
artikel 137a wetboek van strafrecht, waarin
strafbaar is gesteld het in beieedigende vorm
zich uitlaten over het openbaar gezag.
Nieuw leven in de N. S. B.
MUSSERT LEIDT NIET, MAAR WORDT
GELEID
Men schrijft, ons uit Rotterdam:
Voor de vergadering, waarin de ex-com
munist en titans ook ex-N.S.B.'er Kees Fre-
uay zijn nieuwste denkbeelden zou ontvou
wen bestoud aanvankelijk vrij veel belang
stelling, vooral van de zijde der communis
ten. De spreker zelf echter stond bij de deur
en zeide op itun tegenwoordigheid geen prijs
te stellen, omdat het hem alleen om fascis
ten te doen was. Het gevolg van deze selec
tie was, dat er slechts een driehonderd per
sonen in de zaal kwam. waarvan toch nog de
meerderheid uit schreeuwende Marxisten
bleek te bestaan. Wij merkten in de zaal
o.m. op den fascist Baars, den lieer v. Burinlt
en nog verschillende andere ex'en.
De spreker, die eerst zelf de vergadering
opende (er was geen bestuur) en daarna zijn
politieke rede hield begon met de mededee-
iing, dat ieder „die z'n kiezen van elkaar zou
doen" zou worden verwijderd en dat er geen
debat zou worden gegeven. De slechte op
komst weet hij aan de eenerzij ds door hem
toegejuichte discipline in de N.S.B. Komende
tot zijn denkbeelden zeide spr., dat de fascis
tische partijen in één jaar tot eenheid had
den moeten worden gebracht en dat de
N.S.B. het platform voor alle fascisten had
behooren te zijn. Ondanks bezwaren heeft
spr. het in de N.S.B uitgehouden tot het „ge
val IJmuiden" bij hem de emmer deed over-
loopen. Op v e r z o e k van den burgemeester
had de kringleider der N.S.B. spr in Velser-
oord niet alleen verboden te spreken, maar
Tusenius, die spr. schetste als een doodge
wone liberale ijsfabrikant, had hem ook ge
boden IJmuiden te verlaten. De N.S.B. zal nu
worden een doodgewoon verkiezingspartijtje.
want wie denkt via de Provinciale Staten
de meerderheid der volksvertegenwoordiging
te veroveren heeft geen begrip van fascisme.
I-Iet fascisme kan er nooit komen met de
methoden der parlementaire democratie; het
moet voor alles agressief zijn.
Er zijn echter in de N.S.B. machten geko
men, die er belang bij hebben er een heeren-
partij van te maken en die langs den weg
van het veroveren van Kamerzeteltjes de
nieuwe staatsvorm willen brengen over 15
jaar. Maar zoo lang kunnen arbeiders cn
middenstandeis niet wachten. De N.S.B
gaat zich isoleeren van de arbeiders en als
fascist wil spr haar een zweepslag geven en
tot bezinning brengen. Als de NSB de voet
veeg wordt van C.II. en R.K burgemeesters
is het met haar gedaan. Terecht wordt er bc
zwaar tegen gemaakt, dat de Marxisten in
Amsterdam met vliegend vaandel mogen de
monstreeren, maar waarom, vroeg spr., werd
door de N.S.B. geen gebruik gemaakt van de
gelegenheid om te IJmuiden na de opening
van bef Kringhuis te marrheeren?
Het fascisme zal den strijd moeten aanbin
den tegen het imperialistische kapitaal, in
handen van de Joden en het socialisme moe
ten verwezenlijken on nationalistische grond
slag. De arheiders. die hier schreeuwen voor
Soviet-Rusland en voor Indonesië los van
Holland vergeten, dat zij den weg vrij ma
ken voor de volgende Fransche oorlog, waar
bij het in samenwerking met Japan om
Ned.-Indië te doen is.
Als uit de toch reeds onrustige vergade
ring na deze opmerkingen een gehuil van
woede losbreekt zegt spr. dat hij de „geachte
schreeuwleelijken" wel van repliek zal die
nen. want Indië los van Holland nu lietee-
kent. Zaterdag geen steunuitkporing voor d'
werkloozcn. Nadat spr. temidden van een
vloedgolf van hatelijke interrupties had uit
eengezet hoe het loslaten van Indië zou bc-
teekenen een onderlinge \trijd tusschen de
36 volken van onzen Archipel, werd liet ru
moer zoo groot, dat de vergadering in een
vechtpartij dreigde te ontaarden. Met veel
moeite kon. nadat een man was verwijderd
de spreker voortgaan.
Hij betoogde, dut het nationaal-socialismo
veel meer den strijd moest aanbinden tegen
de concerns, ook al zijn die in Joodsche han
den en zioh moet uitspreken over allerlei
economische vraagstukken, b.v. over de uit
buiting van het hypotheek-kapitaal. Men
moet de achterbuurten weer durven ingaan
en mededeelen, dat in de fascistisohe staat
werk voor ieder te vinden is. Onder geweldig
rumoer hekelde spreker het optreden van de
communistische leiders, die wel parade ma
ken met een herrictje op het Binnenhof,
maar in de Jordaan niet waren te vinden.
Uitvoerig heioogde spr. voorts, dat het fas
cisme agressief cn als het moest extremis
tisch moest zijn en Niet in het gareel mocht
loopen van het politieke parlementarisme.
Na een korte pauze werd eerst het woord
gegeven aan den leider van de ANFB, Jan
Baars, die zeide, dat Frenay een van die
katjes van nog geen 9 dagen is, wien de
oogen nog niet zijn opengegaan. Spr. had
direct gezien, dat de NSB in de hooge hoe
den en in de hooge boorden zou ondergaan.
In zijn antwoord op een massa ingediende
vragen heeft Frenay nog gezegd, dat hij ge
bruik wilde maken van de bestaande organi
satie van de NSB. die nu eenmaal 35.000
man telt. Alle fascisten van extremistischen
huize moeten in de NSB gaan.
De W.A. noemde spr. een paradepaardje
zonder beteekenis. De NSB moet zich niet
illegaal laten verklaren, maar de Regeering
in de illegaliteit drijven. Colijn zal werkelijk
niet ïooais veel NSB'ers schijnen te den
ken op een gegeven moment zeggen: mijn
tijd is gekomen, Mussert, hier heb je do
macht. Die macht moet strijdend veroverd
worden al kost het ook duizenden slachtof
fers, want zonder slachtoffers is nog nooit
iets nieuws op liet oude veroverd.
De NSB heeft een z.g. onfeilbare leider,
maar spr.'s ervaring is, dat deze niet leidt,
maar geleid wordt door bepaalde personen
en groepen, die hun belangen in deze aan
vankelijk sterk opkomende beweging wilden
dekken en die haar thans Inpakken in de
illegaliteit.
Nadat spr. in een slotwoord alle fascisten
tot eenheid had geroepen werd de zeer ru
moerige vergadering onder geweldige herrie
gesloten: de communisten en socialisten hie
ven de internationale aan, de fascisten het
Wilhelmus en het fasristenlied en de muziek
van Set gebouw zond met luidsprekers bo
ven dit alles nog een marsch uit
D«t Postjager licht beschadigd
De FV)Stjager was weer opgestegen voor
een proefvlucht, toen piloot Geijssendorfer
merkte, dat de rechterpoot van het intrekbare
landingatoestel wegzakte. Het toestel, dat nog
flinke vaart had. gleed nog een stuk op den
rechtervleugel en de motorbok voort met het
gevolg, dat de schroef van den rechtermotor
werd beschadigd, terwijl de bok op verschillen
de plaatsen werd ingedeukt. Nochtans is de
schade niet bijster groot geworden en zal de
Pcustjager weer spoedig kunnen opstijgen.
Van invloed op het al dan niet meedoen aan
de Melbourne-race zal dit ongeval niet zijn.
BELEEFDE DIEF
Hij stuurde de cheque terug
In een kantoorgebouw aan de Heerengracht
te Amsterdam heeft een dief, naar het Han
delsblad meldt, zich laten insluiten en toen
het personeel weg was, brak hij een kast
open en haalde uit een geldkistje een bedrag
van 150 gulden, tien gulden aan buitenland-
sche munt en een cheque van 700 Zwitsersche
francs. Uit eer andere kast stal hij een bank
biljet van 10 dollar.
De firma ontving- den volgenden dag een
brief, waarin de dader de chèque terug stuur
de, een beleefdheid die hier door de bena-
HERINNERING AAN DE „AMATO"
Iemand deed aangifte, dat hem vermoede
lijk op de „Amato" te Amsterdam, zijn por
tefeuille. inhoudende o.a- 9 bankbiljetten van
f 10.is gerold.
Een kweeker deed aangifte, dat op de „A-
mato" van zijn stand pl.m. 400 dahlia's zijn
entvreemd,
Garantieregeling voor
Varkenslevering
Varkens van 80100 Kg.
De Nederlandsche Veehouderijcen
trale maakt bekend, dat zij bereid is
een garantieregeling te treffen inzake
de opbrengst van varkens, welke in de
week van 1 tot 6 October aan haar ter
levering worden aangeboden. De rege
ling geldt voor varkens welke alsdan
een gewicht hebben, gelegen tusschen
80 en 100 Kg. Deze varkens zullen bij
levering aan de Nederlandsche Vee
houderijcentrale door deze worden af
genomen tegen de prijzen en voorwaar
den welke in de weck van 16 Oct.
a.s. gelden ongeacht het oogenblik
waarop de afname plaats vindt. De in
bedoelde periode geldende prijzen ko
men neer op een gemiddelde opbrengst
van pl.m. 35 cent per Kg. levend go-
wicht
Gelijk bekend is, geschiedt de uitbetaling
der aan de Nederlandsche Veehouderijcen
trale geleverde varkens tegen geslacht ge
wicht en wordt ten aanzien van den prijs,
rekening gehouden met de kwaliteit van het
afgeleverde varken. De Nederlandsche Vee
houderijcentrale behoudt zich echter het
recht voor de uitbetaling dezer varkens te
doen geschieden naar levend gewicht.
Indien de varkens niet door de Nederland
sche Veehouderijcentrale worden afgeno
men, voordat deze een gewicht van 180 Kg
bereikt hebben en overigens aan de hier
onder vermelde voorwaarden is voldaan,
zal de Nederlandsche Veehouderijcentrale
het verschil betalen tusschen den bovenge-
noemden prijs van 35 cent per Kg. levend
gewicht en dien, welke voor de opgegeven
varkens op de vrije markt geldt op he»
oogenblik dat het varken een gewicht van
180 Kg. bereikt.
Dit verschil zal door den Minister van
F.conomisrhe Zaken worden vastgesteld en
niet. worden betaald over een hooger ge
wicht dan van 180 Kg. Het maximum aan
tal varkens, waarvoor bovenstaande garan
tie-regeling za' worden getroffen, bedraagt
100.000 stuks.
De voorwaarden waaraan moet worden
voldaan om voor de garantie-regeling in
aanmerking te komen zijn de volgende:
1. Degene die de varkens opgeeft moot
lid zijn van een der Provinciale Landbouw
crisis-organisaties en dit lidmaatschap tot
op het oogenblik 'dat de aflevering plaats
vindt, behouden hebben.
2. De opgave moet schriftelijk geschieden
met gebruikmaking van de daartoe bij de
zaakvocMers de;- Nederlandscjio Yeehnude
rijcentrale verkrijgbaar gestelde formulieren.
Hierop moeten o.m. de letters en nummers
der wettelijke oormerken (z.g.n. higgenmer
ken) worden ingevuld. Ook varkens, wplke
reeds eerder waren opgegeven, kunnen, wan
neer zij in de week van 1—6 October liet
voorgeschreven gewicht hebben, met ge
bruikmaking van deze formulieren worden
opgegeven en onder de garantie-regeling
komen.
3. De vaststelling van het gewicht mo-i
plaats vinden door of vanwege de Neder
landsche Veehouderijcentrale. Degene die de.
varkens opgeeft moet hierbij alle gevraagde
hulp verleenen.
4. Door de Nederlandsche Veehouderijeen-
Irale moet zijn afgegeven een bewijsstuk,
waaruit blijkt dat de opgave overeenkomstig
het bovenstaande heeft plaats gehad. Dit be
wijsstuk moet bij aflevering worden over
gelegd.
5. De varkens moeten aan de Nederland
sche Vepliouderijcentrale opnieuw ter leve
ring worden opgegeven, ongeveer 3 weken
vóórdat deze een gewicht van 180 Kg. be
reikt hebben, t .ider mededeeling dat voor de
varkens een bewijsstuk, als bovenbedoeld,
is afgegeven.
6. Levering van de varkens moet plaats
vinden op de door de Nederlandsche Vee
houderijcentrale te bepalen plaats en tijd. De
varkens moeten ten tijde der levering vol
doen aan de eisehen, welke door de Neder
landsche Veehouderijcentr-'e gesteld wor
den. Worden de varkens niet op de bepaalde
plaats en tijd geleverd, zoo vervalt de garan
tie-regeling voor deze varkens.
Afname zware varkens.
BETERE TIJDEN TE WACHTEN
Even rustig aiwachten
Naar aanleiding der breede bespreking
op de gehouden bestuursvergadering, over
bo\crstaand onderwerp, heeft een oommis
sie uit het bestuur van de Holl. Brab. afd.
CBTB, deze week een onderhoud gehad met
den regeeringscommissaris van de veehou
derij. De commissie heeft den regeerings
commissaris gewezen op de groote moeilijk
heid, waarin de varkensmesters verkeeren;
het aanbod overtreft de afname zeer ver;
do prijzen zijn laag en mede door de oploo-
dende voederprijzen worden er belangrijke
verliezen geleden door de varkensmesters.
De regeerings-eommissaris heeft medege
deeld, dat cr .thans belangrijke aanwijzin
gen zijn, dat er zeer binnenkort een stijging
van de prijzen van het spek is te verwach
ten. Het verbruik is sedert vorig jaar me1
ruim een derde toegenomen; daarbij zullen
mogelijk een aantal zware varkens uit de
markt worden genomen en zeker een groot
kwantum lichtere; het aantal j'onge varkens
is van dien aard. dat binnen afzienbaren
tijd geen overschot, maar eerder gen tekort
kan worden verwacht. De regeeringscommis
sais is van oordeel dat binnen korten tijd
de moeilijkheid voor de varkenshouders over
„MAAS"-NYMPHEN.
DE BLEEKE BRUIDEGOM
M'n vriend K. vertelde me:
's Middags zou het vaartje trouwen
Kloksiag drie uur (ouwe tijd)
'k Was genoodigd bij de bruiloft
En ter huw'lijksplechtigheid.
's Morgens, eventjes voor twaalven
Kwam de bruigom bij mij aan
'k Vond z'n stemming zeer mistroostig
En z'n oogen somber staan.
Met bezorgdheid vroeg ik: Kerel
Moet jij zoo het bootje in?
Heb je somtijds moeilijkheden?
Gaat er iets niet naar je zin?
Hij vertelde me de oorzaak:
Hoofdpijn heb ik, meer dan bar
'k Kan niet lachen, zelfs niet denken
Heel m'n bol is in de war!
Daar is raad voor, zei m'n vrouw toen
Als het enkel dat maar is:
Met een aspirinepoeder
Maak ik j' als een hoen, zoo frisch.
Bruigom slikte, dronk wat water
Dankte voor het medicijn
Groette: Nou hoor, tot vanmiddag!
Zorg op tijd present te zijn!
Als het, op een dorp, bekend is
Dat een paar in 't huw'lijk treedt
Heb je, in de buurt van 't dorpshuis,
Meestal kijkers bij de vleet.
Die benieuwd zijn welke trouwjurk
Of het bruidje sieren zal
Of de bruidegom een pet draagt
Of „gehoed" is bij geval.
Toen w' in optocht arriveerden
Zag geen mensch de trouwjapon
Men keek enkel naar den bruigom
Die „niet meer verand'ren kon".
Lijkbleek en als in een nevel
Met z'n oogen driekwart dicht
Sukkelde hij naar de trouwzaal
Het was werk'lijk geen gezicht.
Toen de ambtenaar gelastte:
Geef elkaar de rechterhand
Bleek zelfs, dat hij 'n oogenblikje
Had vertoefd in droomenland.
Niemand heeft het ooit geweten
Dat de schuld lag bij mijn vrouw
Die des bruigoms zware hoofdpijn
Met 'n slaappoeder stillen wou.
(Nadruk verboden.) HAKATE
wonnen is, voor wat betreft de afname en
prijzen daarvan en meent met klem te mo
gen aandringen dat de mesters rustig blij
ven de markt niet overvoeren, wat slechts
schade voor hpn zelf beteekend. Zonder bui
tengewone wijzigingen in de bestaande toe
stond kan binnenkort een meer loonende
ijs voor de varkens worden verwacht.
De commissie was geheel bevredigd over
liet gevoerde onderhoud en wil er bij de
varkensmesters op aandringen nog eenigen
tijd geduld te oefenen; niet te sterke aan
drang op levering, evenmin de markten
overvoeren, waardoor geen enkel varken
meer wordt verk-irht, maar wel dp prijs be
langrijk gedrukt. De commissie is mede van
oordeel, dat de grootste moeilijkheden voor
de zware varkens zijn overwonnen; elke ver
hooging in prijs vermindert de zware ver
liezen. Fen rustige afzet kan dit alleen be
vorderen
Kon. Ned. Landbouw-Comiié
Op de maandelijksche vergadering v?.n de
Eerste Afdeel in& van het Kon. Ned. Laadbou.v
Comité, gehouden te Amsterdam, kwamen o.m,
ae volgende onderwerpen ter «prake:
Suikerbietensteun
Vatn een der aangesloten organisaties werd
de klarht ontvangen, dat op de gorar Me voor
suikerbletenverbouw was gekort, n idat de bie
ten reeds waren gezaaid.
Besloten werd een en ander ter kenn's to
brengen van de zoo .iuist Ingestelde Akkerbouw
eentral-e met het verzoek te bewerken, dat dezo
korting niet zal doorgaan. Het werd noodzake
lijk geacht, dat dergelijke ingrijpende maat
regelen in den vervolge vóór het zaaien worden
bekend gemaakt.
oeperking Varkenshouderij
Tegen de rigoureuze beperking van de var
kenshouderij op de bedrijven met gesteunde
gewassen werden bezwaren geopperd. Van do
belanghebbenden was een voorstel ontva ïgen,
waardoor aan tal van bezwaren zou zijn tege
moet gekomen. Medegedeeld werd. dat het Bu
reau een en ander heeft besproken met de be
trokken regeeringscommissaris, dié nauwkeu
rige overweging toezegde.
Prijzen der zware varkens
Medegedeeld werd, dat een verhooging der
spek-prijzen ten einde hiermee de zware var
kens in prijs te doen stijgen, door de Ned. Vee
houderij-Centrale niet mogelijk wordt geacht,
aangezien thans reeds op die wijze steun aan
den prijs der zware varkens wordt verleend en
hiermede niet verder kan worden gegaan.
Crisiszuiveüoncls
Het Besluit van den Minister van Econcnni-
sohe Zaken, inzake de verdeeling van de door
het Crisis Zuivel Bureau bijeengebracht geiden,
ontmoette bij de vergadering groote bezweten.
Besloten werd den Minister te vragen de mo
tieven welke tot dit besluit hebben geleid, te
mogen vernemen.
Garantie gescheurd grasland
Tegen het octwerp-adres van de Centrale
Landbouw Organisaties betreffende steu.n-ga-
rantie gescheurd grasland, zijn verschillende
bezwaren gerezen.
Door het Bureau werd uiteengezet, dat n.-t
niet de bedoeling is degene die grasland
scheurt een vergoeding tc geven, doch hen en
kel de ga.rantie te geven dat de op dit la.nd ge
teelde producten nog eenige jaren een bepaal
de prijs wordt gegarandeerd, nadat de steun-
regeldng reeds zou zijn opgeheven.
Besloten werd zich met het adres, nadat
eenige redactioneele wijzigingen zijn aange
bracht, acooord te verklaren.
Toestand veehondersbedrijf
In verbamd met den moeilijken toestand,
waarin de veehouderij verkeert werd besloten
zoo mogelijk ter Algemeene Vergadering daar
omtrent een inleiding te doen houden. Het is
vam groot belatng dat het vraagstuk betreffen
de de vooruitzichten onzer Veehouderij onder
oogen wordt gezien en wordt nagegaan wat ten
opzichte van dezen talc van het landbouwbedrijf
kan worden gedaan.
Roggesteun
De verlaging vam den steum aan de rogge-
verbouwers, door middel van de vermindering
der denaturatie-vergoeding heeft bij deae ver
bouwers groote opschudding veroorzaakt Daar.
men vreest, dat het bij deze eersts verlaging
niet za.l blijven, is er groote animo voor het
zoo spoedig mogelijk afdorsohen van den oogst,
hetgeen de werks^Iegenheid ten plattelande
nadeelig zal beïnvloeden. Besloten werd een en
S O.D.O. met den betrokken Iiegeerius3:ominie-
saris te bespreken.