Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidhollandsche en Zeeuwsehe Eilanden
IN HOC SIGNO VINCES
Afscheid Meester van der Wal
BINNENLAND.
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1934
'49E JAARGANG N°. 4086
BETALINGSVERKEER MET
DUITSCHLAND
DE STEUN AAN DE
NOODLIJDENDE GEMEENTEN
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 0.90 bij
vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
Uitgave N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ v.h. W. BOEKHOVEN
ZONEN, SOMMELSD1JK Tel. Interc. No. 202 Postbus No. 2.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere
Administratie, franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Advertentiën 20 cent, Reclames 40 cent, Boekaankondiging 10 cent per
regel. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 1.per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar' de plaatsruimte.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 8 uur.
DE GARNALEN VIS SCHERM
De nood van de garnalenvisschers te
Stellendam is werkelijk hoog gestegen.
Voor een luttel bedrag moeten deze man
nen onder vaak zeer moeilijke omstandig
heden, er dagelijks op uit, om te trachten
een karig stuk brood te verdienen.
Het bedrag dat zij gemiddeld vvekelijkscli
Verdienen, ligt nog beneden het steunbedrag
hetwelk de landarbeiders hij algeheele
werkloosheid trekken.
Daarvoor moeten zij dagelijks een leven
lijden \an ontbering en opoffering.
Klein, ontzettend klein, is het bedrag dat
er verdiend kan worden.
Veel is reeds geprobeerd om daarin ver
betering te brengen. Ons Kamerlid en Secre
taris van het C. N. V., de heer Amelink, is
zich persoonlijk op de hoogte wezen stellen
van de toestand der visschcrij.
Daarna is na veel moeite de steunrege
ling voor hen geldend verklaard. Maar
daarmede zijn de visschers niet gehaat, een
steunregeling werkt te stroef en te alge
meen. Terwijl juist de eigenaardige wijze
.van de loonberekening de toepassing in den
weg staat.
Terwijl nu door de contingcnteering, het
buitenland de invoer van garnalen belem
mert, zoodat do prijs door overproductie,
nu zoo laag is, dat er van een bestaan geen
sprake meer is. Want als men van een gul
den of drie, hoogstens vier, een geheelo
week die zware arbeid moet verrichten, is
dat treurig.
De bestaansmogelijkheid is daardoor tol
het minimum gedaald.
Van harte hopen wij dat de regeering
liicr de helpende hand zal kunnen bieden,
alhoewel wij de moeilijkheden niet ont
veinzen.
Maar dat stoere zeevolk, waarin nog zoo-
Veel van de geest onzer groote zeehelden
naleeft, is waard om geholpen te worden.
De Koningin in Noorwegen
EEN ONTMOETING MET PASSAGIERS
VAN DE „CHR. HUYGENS".
Men schrijft ons dd. 11 Aug. 's avonds
8 uur a/b van het m.s. „Christaan Huygens",
liggende voor Ulvik (Hardangerfjord).
De blikken van honderden passagiers wa
ren gericht op het Brakanes Hotel, waar
sommigen meenden de Koningin te ontdek
ken. Het bleek juist te zijn, want toen de
barkassen en sloepen van de „Chr. Huy
gens" van den steiger vertrokken, om de
passagiers, die per auto een dagtoer Eid-
fjord, Hangastoï, Vosse, Ulvik hadden ge
maakt, weer aan boord te brengen, zag men
zakdoekengewuif en hoorde men in de verte
de klanken van het Wilhelmus over het
water klinken, een moment, dat iedereen
aan boord zichtbaar ontroerde. Toen begreep
men aan boord, dat de mede-passagiers het
Voorrecht ten deel was gevallen de Koningin
en misschien wel de Prinses in Ulvik te ont
moeten.
Wat was er gebeurd? Toen omstreeks
acht uur de auto's, die de toeristen naar
Ulvik hadden gebracht, op den steiger van
dit dorpje arriveerden, zag men Prinses Ju
liana in den tuin van het Brakanes Hotel
wandelen. Zij zouden geen echte Nederlan
ders geweest zijn, als zij niet onmiddellijk
het Wilhelmus hadden ingezet, een atten
tie, waarvoor de Prinses vriendelijk wui
vend dankte. Even later verscheen ook de
Koningin. H. M. begaf zich naar de verza
melde passagiers en informeerde belangstel
lend of de reis naar genoegen was geweest
en aan welke excursie zij hadden deelge
nomen.
Inmiddels waren nog enkele barkassen
aan den steiger gearriveerd onder comman
do van den eersten officier Steen. De heer
Steen, die eveneens eerste officier was op
de „Tanimbar", het vrachtschip van de
Stoomvaart-Mij Nederland, waarmede II. M.
de rjis naar Ulvik had ondernomen, werd
onmiddellijk door de Koningin herkend en
ook hij werd door de Koningin aangespro
ken. Ten slotte stelde een der heeren van
Hr. Ms. gevolg den heer Delprat, een der
directeuren van de Stoomvaart-Mij Neder
land, die de reis met de „Huygens" mee
maakt, aan de Koningin voor.
DE NOODTOESTAND DER GARNALEN
VISSCHERS.
De heer Van Dis heeft den Minister van
Economische Zaken verzocht om een rege
ling voor de consumptiegarnalon, waardoor
aan de moordende concurrentie een einde
komt en waarbij met de belangen der vis
schers wordt rekening gehouden, opdat
dezen voortzetting van het bedrijf mogelijk
wordt gemaakt.
De Ned.-Duitsche deviezen-
regeling opgezegd
Maandagmiddag Heeft te Berlijn plaats ge
vonden een nota-wisseling tusschen de Ne-
derlandsche en Duitsclie Regeering met be
trekking tot het betalingsverkeer. Als ge
volg van deze nota-wisseling werd van Duit
sclie zijde per 1 September 1934 opgezegd
de Nederlandsch-Duitsche deviezenregeling
van 31 December 1932, zooals deze op 5
Juni 1934 is gewijzigd. Overeengekomen
werd, dat van 15 Augustus tot 31 Augustus
krachtens een door do Nederlandsche en
Duitscho Regeering getroffen overgangs
maatregel op de ingevolge bedoelde devie
zenregeling geopende bijzondere rekening
(Sonderkonto) van de Nederlandsche Bank
bij de Rijksbank in totaal nog 15 millioen
Mark kan worden gestort. De bedragen, die
tot 31 Augustus op liet genoemde Sonder
konto zijn, of alsnog zullen worden gestort,
worden door de Nederlandsche Bank voor
zoover mogelijk op de gebruikelijke wijze
gerealiseerd in de volgorde, waarin de be
treffende credit-opgaven van de Rijksbank
Hij haar binnengekomen zijn, of binnen
komen. Het netto-provenu van de tot 31
Augustus gestorte of nog te storten bedra
gen, zal door de Nederlandsche Bank aan
de Nederlandsche importeurs in guldens
worden uitgekeerd op dezelfde wijze, als
zulks tot dusver is geschied. Voor het geval
blijken mocht, dat sinds het van kracht
worden van het op 5 Juni 1934 te Berlijn
endorteekende Zusatzprotokoll bij het proto
col van 31 December 1 lÖ2-4oor--de--Du-ifst-11e
Devisenbewirtschaftsstollen abusievelijk
stortingen op het Sonderkonto van de Ne
derlandsche Bank zijn toegestaan, welke
geweigerd hadden behooren te worden, zul
len de betreffende bedragen, voorzoover zij
door de Nederlandsche Bank nog niet zijn
gerealiseerd, aan de Rijksbank terug ver
goed en weder ter beschikking van de stör-
ters gesteld worden. Tusschen de Neder
landsche en de Duitsche Regeering zullen
zoo spoedig mogelijk onderhandelingen
Borden gevoerd over een nieuwe regeling
wpjaq ap uaqossnj JaaviJOAshuiimaq jaq uil a
landen. Voor het geval zoodanige regeling
op 1 September 1934 nog niet van kracht
zou kunnen worden, zullen de beide Regee-
ringen zich tijdig verstaan over een verdere
overgangsregeling. In afwachting van het
inwerkingtreden van een nieuwe regeling
wordt aan de Ncderiandsche importeurs
van Duitsche goederen in het belang van
een zoo goed mogelijke realiseering van do
krachtons de Nederlandsch-Duitschc devie
zenregeling van 31 December 1932 op het
Sonderkonto van de Nederlandsche Bank
hij de Rijksbank gestorte bedragen, drin
gend verzocht voor alie betalingen, die zij
aan Duitsche leveranciers te doen hebben
ler voldoening van goederen, welke voor 15
Augustus 1934 in Nederland zijn ingevoerd,
uitsluitend Marken te bezigen, die ingevol
ge genoemde deviezenregeling door de Ne
derlandsche Bank worden verkocht. Deze
Marken (z.g. bankmarken) zijn door bemid
deling van de particuliere banken en ban
kiers dagelijks hij de Nederlandsche Bank
te verkrijgen tegen een prijs, die iets bene
den den koers van den dag voor z.g. vrije
Rijksmarken ligt.
Hedenavond zal mede in verband met het
bovenstaande in de Staatscourant een Ko
ninklijk Besluit verschijnen, waarbij met
ingang van 15 dezer het Duitsche Rijk zal
worden aangewezen als land, in den zin
van Artikel 1 van het Besluit van den 5den
Juli 1933 tot vaststelling van een Algemee-
nen maatregel van bestuur, als bedoeld in
Artikel 2 van de z.g. Clearingwet, terwijl
aüe uit Duitschland in Nederland ingevoer
de goederen bij hetzelfde Koninklijk besluit
zullen worden aangewezen als goederen,
welke in guldens bij de Nederlandsche
Bank moeten worden betaald.
Zooals uit dit Koninklijk Besluit blijkt,
geldt deze bepaling alleen voor de goederen
welke vanaf 15 Augustus 1934 uit Duitsch
land worden ingevoerd.
Deze regeling werd getroffen in het bij
zonder om een spoedige liquidatie van het
Sonderkonto hierboven bedoeld te verge
makkelijken. De guldensbedragen, die op
deze wijze en tot nader order bij de Neder
landsche Bank zullen worden gestort, zul
len gebruikt worden voor den aankoop van
Bankmarken, waardoor het in den laatsten
tijd sterk oploopende saldo bij de Rijksbank
eveneens kan worden gereduceerd. Van de
zen maatregel werd kennis gegeven aan de
Duitsche Regeering.
Voor de verdere uitvoeringsmaatregelen
wordt verwezen naar nadere berichten, die
ten spoedigste zullen volgen.
Tijdens de besprekingen, welke sinds 3
Augustus j.l. te Berlijn plaats vonden,
bleek, dat het noodzakelijk geworden was
maatregelen te treffen, ten einde de Neder
landsche belangen bij het betalingsverkeer
met Duitschland te waarborgen. Het bleek
niet mogelijk te zijn op korten termijn da
vele moeilijkheden, welke gerezen waren,
tot een definitieve oplossing te brengen, te
meer, waar ook nog in de laatste dagen het
niet gerealiseerde saldo van de Nederland
sche Bank bij de Rijksbank in bedenkelijke
mate is opgeloopen.
Draagkracht en schuldenlast
In het Stafsblad is opgenomen het
Koninklijk besluit tot vaststelling van den
algemeenen maatregel van bestuur, als be
doeld in artikel 6 der wet van 22 December
1933 tot steun aan noodlijdende gemeenten.
Genoemd wetsartikel bepaalt, dat, indien
de schuldenlast eener gemeente, na aftrek
van de schulden der rendabele gemeente
bedrijven, doch met inbegrip van de leenin
gen, waarvan de gemeente de betaling van
rente en aflossing heeft gegarandeerd, zicli
volgens regelen, bij algemeenen maatregel
van bestuur te stellen, te ongunstig ver
houdt tot de draagkracht der gemeente, de
met de uitvoering van de wet belaste mi
nisters aan het gemeentebestuur voor de
vaststelling van de begrooting zullen mede-
deelcn het maximumbedrag dor uitgaven,
dat naar hun meening in het begrootings-
jaar ten laste van den kapitaaldicnst mag
worden gebracht. Het thans verschenen
Kon. besluit bevat de regelen volgens welke
de schuldenlast van een gemeente bepaald
moet worden, om te kunnen constateeren
of deze wet moet worden toegepast.
De methode, volgens welke do draag
kracht wordt vastgesteld, is, behoudens
nuances, dezelfde als die, welke gevolgd is
in de Kortingswet, in het wetsontwerp tot
wijziging van de wet op de financiecle ver
houding en in de regeling van do Rijks
bijdragen iu de werkloosheidslasten over
1933 en 1934.
Klachten over de uitvoering der
wet op de evenredige
vrachtverdeeling
De gezamenlijke Schippersorganisaties
hielden een vergadering ter bespreking van
relatie-beurtvaart en dekschuitenvervoci.
De heer W. Kleine van den Ned. Prot. Chr.
Schippersbond toonde met sprekende voor
beelden aan, dat de uitvoering der wet op
do evenredige vrachtverdeeling zeer veel te
wenschcn overlaat. Na breedvoerige discus
sie, waarin de toestand onhoudbaar wern
genoemd, werd do volgende motie aange
nomen:
„De vergadering bijeen op 13 Augustus
1934 in gebouw de Ruiter te Amsterdam,
gehoord de besprekingen over den toestand,
die geschapen wordt, door liet steeds toe
nemend vervoer in zoogenaamde vaste rela
tie en per dekschuiten, benevens de te
groote kwantums per beurtvaarten, over
tuigd, dat deze toestand niet langer kan
nocli mag bestendigd blijven dringt er ten
sterkste op aan, om in overleg met de
hoofdbesturen van alle schippors-organisa-
ties, zoo spoedig mogelijk in alle groote
centra van ons 'and vergaderingen te be
leggen, welke ertoe zulen leiden, dat ei
door eendrachtig en krachtig optreden aan
dezen wantoestand een einde gemaakt
wordt".
ONDERZOEK NAAR DE ONDERSTEUNING
VAN WERKLOOZEN IN NEDERLAND
In de periode 23—28 April
In de zevende aflevering van het Maand
schrift van het Centraal Bureau voor de
Statistiek zijn, in aansluiting op de gege
vens, welke reeds eerder gepubliceerd
werden, de resultaten opgenomen van een
onderzoek naar de ondersteuning van werk-
loozen over de week van 232S April 1934.
Aangezien in dit overzicht de opgaven van
Rotterdam ontbreken, zijn in de ter verge
lijking in de statistiek opgenomen cijfcis
betreffende het vorige jaar de gegevens van
deze gemeente ook niet verwerkt. Het onder
zoek strekte zich niet uit tot de werk-
loozen, die in werkverschaffing werken.
Ook de werkloozen, die uitkeering uit een
werkloozenkas ontvingen, zijn niet in het
onderzoek begrepen; omtrent hen bevat het
overzicht echter enkele aanvullende gege
vens.
1122 (van de 1075) gemeenten verleenden
aan 111.400 gezinnen en afzonderlijk leven
de personen werkloozenondersteuning fot
een bedrag van f 1,2 millioen; bovendien
werd aan 24.200 trekgerechtigden, tegen
werkloosheid verzekerde personen, aan
reglementaire uitkeeringen, vermeerderd
met den daarop verleenden toeslag, rond
f 0,22 millioen verstrekt. Aan onderstcu
ningen en reglementaire uitkeeringen werd
te zamen uitgegeven; in de week van 23
April 1934 rond f 1,-41 millioen, in de week
van 2429 April 1933 rond f 1,52 millioen
en in de week van 1520 Januari 1934 rond
f 2.28 millioen.
De gemiddelde ondersteuning per onder
steund geval beliep voor het geheele Rijk
in bovengenoemde perioden in 1934 en 1933
resp. f 11,5 en f 10.7, de gemiddelde uitkee
ring per verzekerde werklooze resp. 1 8,1
en f 9.—j
Als Hoofd der School met den
Bijbel te Melissant
Kwart voor 7 gingen reeds vele oud-leerlingen,
Jeden der scJi ooi vereeniging. ouders van leerlingen
en oud-leerlingen op weg, en 7 uur waren twee
lokalen geheel gevuld, en het derde gedeeltelijk.
De versiering van dc school was sober gehouden,
overeenkomstig de wensch van meester Van der
Wal, maar het geheel maakte, door de bloemen en
enkele tafeltjes, 'n aangenamen indruk.
In opgewekte stemming zagen de oud-leerlingen
en anderen elkander bijeen toen de voorzitter, J.
L. Struik, als oud-leerling, de vergadering te
zingen opgaf Ps. 897, en voorlas Ps. 145. Er
was in veler hart dankbaarheid en vreugde, omdat
deze avond 'n goede avond beloofde te worden
voor onze School met den Bijbel.
In z'n openingswoord vertelde de voorzitter dat
deze avond georganiseerd was door de oud-leerlin-
gen; dat leden en bestuur der school deze avond
publiek wilden hebben, en met volle instemming de
leiding aan de oud-leerlingen overlieten.
Daarna verzekerde hij meester Van der Wal,
dat deze verrassend groote opkomst als een blijk
van welgemeende waardecring moet gezien worden.
Bij het verzamelen van gelden was vaak op ver
rassende wijze de sympathie voor meester Van
der Wal openbaar geworden, en dc voorzitter
wilde nu uit de veelheid der gedachten de aan
dacht richten op 't eene, dat ons leven, ook dezen
avond beheerschen moet, n.l.: de eere Gods.
Meester van der Wal is allereerst onderwijzer
geweest, dat was zijn levenswerk. In zijn onder-
wijswerk zien we zeker zonden. We willen eerlijk
zijn, ook nü. Dat wil meester Van der Wal ook.
Wel is 't minder aangenaam 't levenswerk te
moeten loslaten, maar er is stof tot dank over 'n
arbeid in goede gezondheid, tot op 65-Jarigen
leeftijd.
Dit is 't schoone van 's meesters werk: Hij
was onderwijzer aan de School met den Bijbel,
drager van 't Woord Gods. Als hij 's morgens
vertelde, lag dc Bijbel op dc lessenaar: hij zei
vaak: I k zeg het niet, maar Gods Woord zegt het,
God zegt het tot jullie.
Voor de onfeilbaarheid van 't Woord kwam
hij steeds op. Hij toornde driftig tegen alle ver
draaiing van dc Schrift.
Hij bracht 't Woord nuchter. Hij bracht de
eisch des wegs der leerlingen, d.i. dc fundamenteclc
kennis. Hij oilderwees de leer der Schrift, het
dogma. Hij deed het in 't weten: t Geloof is uit
't gehoor, 't gehoor uit 't gepredikte Woord
Hooren en gehoorzamen.
Wie Gods genade in Mijnheer van der Wal z n
werk verzwijgt, zondigt tegen God. We zullen nü
hem waardeeren en we zullen t nu tot God en
hém zeggen. We hebben dat niet genoeg gedaan,
terwijl hij er hier was. Dat is onze schuld, voor
God.
Mijnheer Van der Wal heeft geijverd. Hij heeft
in de dagen van de schoolstrijd in de oude vorm,
om des beginsels wil, gearbeid aan scholen met
weinig of geen rijkssubsidie voor Jaag tractement,
in armelijk ingerichte scholen
Hij heeft de verdrukking van de voorstanders
van 't openbaar onderwijs gedragen en is ons in
de strijd voorgegaan. Dat God ons wakker make
of houde in die strijd. Dc strijd is er nóg, in
nieuwe vorm. Maar wc strijden hoopvol. Alleen
strijders hebben vanavond vrede. Vrede, in ge
meenschap met God, in onderlinge liefde, in dank
baar gedenken, in hoopvol strijden, in zekerheid der
overwinning door Jezus Christus, Gods eeniggebo-
ren Zoon, onzen Heere
Na 't openingswoord leest dc voorzitter dc in
gekomen brieven van de heeren Zwart, toekomstig
hoofd, H. Schilperoord. L. v. d. Wal en Ds. Bouw,
Verder deelde dc voorzitter nog mee dat van
Juffrouw Kelly, oud-onderwijzeres, en de heer
Hask, oud- onderwijzer, bericht van verhindering
was ingekomen, en dat beiden van mijnheer Van
der Wal, de eerste schriftelijk, de andere monde
ling, afscheid hadden genomen.
Als eerste spreker voerde de heer S i e 1 i n g,
secretaris van het bestuur het woord, t Was hem
een aangezame taak, namens het bestuur mijnheer
v. d. Wal te mogen danken voor het zuivere on
derwijs, uit 't Woord Gods, voor zijn stiptheid en
accuratesse in al 't andere onderwijs, en niet 't
minst in zijn administratie voor de school. De heer
Sieling sprak de wensch uit, dat alle oud-leerlingen
de correctheid van Mijnheer Van der Wal over
genomen mochten hebben, en zeide voorts dat een
maal voor Christus' rechterstoel de vrucht op Zijn
arbeid, in geestelijk opzicht blijken zou. Hij ver
zocht de vergadering het scheidende hoofd toe te
zingen Ps. 119:83.
Vóór het zingen van dit vers, overhandigde hij
den heer Van der Wal een vulpenhouder, en sprak
de wensch uit, dat hij deze zou gebruiken om meer
malen het bestuur en de oud-leerlingen te schrijven,
al zou 't nog wenschelijker zijn dat hij persoonlijk
kwam.
Daarna werd gezongen: door meisjes-oud-leer-
lingen:
O Hoer, die daar des hemels tente spreidt.
In 't verloop van de avond zongen dezelfden
nog meerdere liederen, wat zeer in de smaak vieJ
der aanwezigen.
Na den heer Sieling. droeg Jannetje Grooten-
boer 'n gedicht voor: De herdersfluit, van Jacque-
line van der Waals en Jacob Veur, had gelegen
heid om 't lievelingslied van den heer Van der
Wal voor te lezen: Afscheid van Bilderwijk.
De heer M. W. S t r u y k sprak vervolgens als
Wethouder, bij afwezigheid van den burgemeester.
Hij memoreerde dat mijnheer Van der Wal het
eerste hoofd dezer school is, en hoe door de com
binatie var voorzitter der school en eerste wet
houder, in de persoon van wijlen de heer D
Sieling, een strijd tusschen gemeentebestuur en
school is voorkomen', en dat dc jaren daarna het
gemeentebestuur en B. en W. met waardeering
van Mijnheer Van der Wal zijn werk in school,
en in de commissie van schoolverzuim had kennis
genomen in 't bijzonder van zijn accuratesse. Hij
kon getuigen, dat het onderwijs op goed peil stond
volgens B. en W. en wenschte mijnheer Van der
Wal 't goede in zijn woonplaats.
Dc heer Struyk wilde ook als bestuurslid nog
eenige woorden zeggen. Het was hem een voor
recht te mogen getuigen dat mijnheer Van der Wal
steeds Schriftuurlijk onderwijs had gegeven, en
ook nimmer een of andere kerkelijke richting had
voorgetrokken.
Tenslotte verzocht de heer Struyk de vergade
ring te zingen Ps. 122 3.
Nog vóór de heer M. W. Struyk gesproken had.
had de heer A. J. Baart, namens de commissie
uit de leden der vereeniging (andere leden: KI.
Grootenboer, A. Mans, M. Doorn) den lieer v. d
Wal toegesproken en hem overhandigd ,,E Voto
Dordraceno" door Dr. A. Kuyper, 4 declen. De
heer Baart zeide o.m.: we willen u danken voor uw
ijver, en uw kennis van de Schrift en de begeerte
om steeds meer van Gods Waarheid te weten.
Daarom hebben wc dan ook voor u gekocht: E
Voto Dordraceno (verklaring van «den Hcidelberg-
schen Catechismus) opdat u nog meer kunt onder
zoeken* en naspeuren.
In dc pauze werd gctracteerd. Staande werd
eerst gezongen Wilhelmus, 't eerste couplet.
Na de pauze sprak de heer A bram se, als
oud-enderwijzer, maar meer nog, naar hij zei, a
oud-leerling. Als oud-leerling in dezen zin, dat hij,
als beginnend onderwijzer, zoo veel van Mijnheer
Van der Wal heeft geleerd voor zijn praktijk als
onderwijzer.
Daarna overhandigde dc heer L. N a g t e ga a l
als oudste der oud-leerlingen, de 3 deelen: ..Chris
tus in Zijn Lijden", door Ds. K. Schilder. Hij be
dankte den meester voor zijn arbeid en voor al het
geduld en. opoffering die de meester had ten koste
gelegd.
Als wc toen hadden geweten wat we nu wisten
hadden we 't u gemakkelijker kunnen maken
Tevens had L. Nagtegaal, namens alle ond-lecr-
Jingen. nog 'n oude schuld aan Meester v. d. Wal
tc vereffenen, op 'n manier die tot groote tevre
denheid der vergaderiifg was.
Geertje Doorn droeg daarna voor: Huwelijks
trouw.
De voorzitter bedankte de vergadering, en allen
die in 't bijzonder hadden meegewerkt tot het
slagen van dezen avond. Hij gaf daarna den heer
A. Baart t woord om 'n opwekkend slotwoord
te spreken. Deze zeide o.m.:
Mijnheer Van der Wal, we wenschen u toe dat
u, nu uw rust ingaat, toch wérk vinden mag tot
verheerlijking Gods, totdat ge in moogt gaan in
de eeuwige rust, om eeuwig God te loven.
God geve, dat wij allen ernst maken met onze
roeping -n deze en dat wc arbeiden straks als
nieuwe komt, die naar hij schreef, gesteund door
't gebed zijn arbeid beginnen wil. Laten we ten
slotte ons oud-hoofd toezingen Ps. 134:3.
Na deze zegenbede sprak mijnheer Van der
W a 1 zelve, kort de vergadering toe. Hij kon om
des tijds wille, en omdat hij niet lang staan mocht,
niet lang zijn.
Maar hij wilde allen zijn dank betuigen, voor
de sympathie en vriendschap, in Melissant, gedu
rende 25 jaar en ook deze avond bewezen. Gij
hebt echter deze avond tc veel gezegd. Wel met
vriendschappelijke bedoeling, zeer zeker, maar ik
weet tc goed mijn gebreken en tekortkomingen, om
dit alles te kunnen aanvaarden
En ten slotte: Ik kan u niet allen meer bezoeken.
De tijd ontbreekt me. Mijn wensch is daarom. Het
ga u allen wel
Na deze woorden de afscheidswoorden -
werd gezongen Ps. 72:11 en sloot de heer A. J.
Baart met dankzegging.
Velen maakten na afloop der vergadering van
de gelegenheid gebruik meester v. d. Wal te groe
ten en alzoo eindigde 't werk van meester Van
der Wal hier ter plaatse. Het afscheid was mooi.
voor zoover 'n afscheid mooi zijn kanEr was
dankbaarheid en weemoed in veler hart en ook 'n
stil gebed voor de toekomst van onze school met
den Bijbel.
Partijdag van de Christelijk
Staatkundige Partij
Op 30, 31 Juli en 1 Augustus werd iii
Djokja, in de Goref. kerk, de veertiende
partijdag gehouden van cle Christelijk Staat
kundige Partij, onder voorzitterschap vun
den lieer C. C. van Helsdingen, lid
van den Volksraad.
De voorzitter hield oen indrukwekkend
openingswoord, waarin hij o.a. er op wees,
dat nog scherper dan een vorig jaar zioli
afteekent een valsclie gezagsbeschouwing,
een aanprijzing van liet geweid, een ver
goddelijking van den staat.
Op economisch gebied is er aan allen
kant koortsachtige haast, onverschillig uf
door doodelijke concurrentie anderen rück
sichtslos uit lang bezette markten worden
gedrongen en de ellende en kommer daar
door veroorzaakt.
llulde moot gebracht aan dc onvermoeide
arbeid der regeering om dc opleving to
stimuloeren. I'.r zijn ook voor India enkele
lichtpunten; althans indien waar zou zijn
de conclusie van d.-n Dif'cie.ir der Java-
sclic Bank, dat ce bene douw na rtscho spiraal
beweging van liet economische loven thans
eindelijk liaar diepste punt heeft gevond-'n.
De diepste oorzaak van hetgeen sicli thans
afspeelt, is het feit, dat er in de Europee-
sclie menschheid groote leegtcn zijn ont
staan, die veroorzaakt zijn door een ver
gaan oil verdwenen Christendom en in deze
icegten stort alles ineen. We hebben do
hooge moed te getuigen in deze, van de
Christelijke beginselen vaak zoo warse,
samenleving, dat het Christendom van cen
trale beteekenis is en alle terrein van het
monschelijk leven beheersclit. Nog te velen
zijn met onze beginselen niet bekend. Ook
in de Indowereld. Maar toch 6luitcn ook uit
de inheemsche wereld zich meer en meer
achter ons aan. Diep wordt gevoeld liet ge
mis aan een pers, die onze woorden uit
draagt in dc maatschappij.
Do helongrijkste dingen ter vergadering
behandeld, waren wel het praeadvies van
den lieer G. de Raad over de herordening
van liet onderwijs, dat echter niet de instem
ming der vergadering kon krijgen. De ver
gadering sprak zich uit over het buiten
landse!] verlof en was van meening, dat
men dit niet als een recht kan beschouwen,
«lat ieder ambtenaar toekomt. Men ging
nccoord niet het voorstel van den voorzitter,
dat hot aanbeveling verdiende con verlofs
fonds in liet leven te roepen, waarbij do
ambtenaar zich kon verzekeren, en waarin
zoowel door dc Indische overheid als van
uit Holland bijdragen gestort zouden moe
ten worden.
De vraag of een tegenstander van het
Christelijk onderwijs lid der C.S.P. kan zijn,
ontlokte een breed principieel debat. Ten
slotte word het voorstel van Dr van Andel
van Solo aanvaard om hierover een refe
rendum te houden.
Het lidmaatschap van meer dan een poli
tieke partij werd onmogelijk geacht. Wat
liet Indo-Europeesch Verbond betrof, kon
inen geen algemcenc uitspraak geren, om
dat dit verbond in hoofdzaak een sociale
vereeniging is.
De heer Orpi Simeon hield een referaat
over den burgerlijken stand der Christen-
Inlanders. Vele practische bezwaren kwa
men aan liet licht, inzonderheid zal de
C.S.P. er bij dc regeering op aandringen
om ook ten opzichte van do echtscheiding,
de algemeen erkende Christelijke regels ie
volgen en zich niet te laten leiden door wit
wellicht in enkele gemeenschapskringen ge
woonte mocht zijn.
Op de laat-ste avond hield Ds C. van der
Zaal, lid der Tweede Kamer, op studieieis
door Indië, een interessante causerie over
verschillende politieke vragen.
Een opgewonden straat-tooneeltje te Cork, waar
verband met belastingschuld te verhinderen
boeren probeeren een gedwongen vee-verkoop in
